15 Đề thi Ngữ văn 12 giữa Kì 1 Chân Trời Sáng Tạo 2024-2025 (Có đáp án)

Nội dung text: 15 Đề thi Ngữ văn 12 giữa Kì 1 Chân Trời Sáng Tạo 2024-2025 (Có đáp án)

1. 15 Đề thi Ngữ văn 12 giữa Kì 1 Chân Trời Sáng Tạo 2024-2025 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn ý vừa không: 0.5 điểm. - Lí giải sâu sắc, thấu đáo: 0.5 điểm. - Có lí giải nhưng chưa thật sự sâu sắc, thấu đáo: 0.25 điểm. - Có lí giải nhưng chưa rõ ý, chưa bám sát nội dung câu hỏi: không cho điểm. II/ Viết 6.0 1 Viết một đoạn văn nghị luận ngắn (khoảng 200 chữ), phân tích nhân 2.0 vật Sa trong văn bản Đọc hiểu ở trên. a. Xác định được yêu cầu về hình thức, dung lượng của đoạn văn 0.25 Xác định đúng yêu cầu về hình thức và dung lượng (khoảng 200 chữ) của đoạn văn. HS có thể trình bày đoạn văn theo cách diễn dịch, quy nạp, tổng - phân hợp, móc xích hoặc song hành. b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận: 0.25 Xác định đúng vấn đề cần nghị luận: Nhân vật Sa trong đoạn trích. c. Đề xuất được hệ thống ý phù hợp để làm rõ vấn đề nghị luận 0.5 Xác định được các ý phù hợp để làm rõ vấn đề nghị luận, sau đây là một số gợi ý: - Hoàn cảnh, số phận: Sa là chàng trai miền biển có hoàn cảnh éo le, số phận bất hạnh. Mẹ mất, bố đi lấy dì hai. Cuộc sống êm ấm không được bao lâu thì cha cũng mất trong một lần đi biển. Bất hanh cứ liên tiếp giáng xuống đầu Sa, đeo bám anh không ngừng. Và đến khi dì Tuất lạnh lùng thông báo với anh sẽ bán ngôi nhà thì Sa gần như tuyệt vọng, anh bất lực chỉ còn biết hàng ngày nằm “chăn sóng biển”. - Phẩm chất: + Sa là một chàng trai hiểu chuyện, biết cảm thông, chia sẻ. Dù dì Tuất đã thay đổi rất nhiều, đối xử bạc bẽo với Sa kể từ khi cha mất và Sa bị bệnh phải nằm một chỗ, nhưng Sa vẫn luôn thầm cảm ơn dì, anh hiểu và trân trọng những gì mà dì Tuất đã làm cho anh. Nếu không có dì thì những ngày Sa năm đây biết phải làm sao. + Sa cũng là chàng trai có nội tâm phong phú, tinh tế nhạy cảm trước cuộc sống, yêu thương và gắn bó tha thiết với quê hương. Nằm chăn sóng biển, anh đã có những cảm nhận thật lí thú, sâu sắc về những con sóng biển, về chính mình, về cái lẽ ở đời và và về cuộc sống xung quanh. - Nghệ thuật: Cách kể chuyện tự nhiên, ngôn ngữ bình dị, chắt lọc, giàu tính triết lí. Sử dụng thành công các thủ pháp lặp, nhân hoá, Truyện được kể từ điểm nhìn của người kể chuyện và điểm nhìn của nhân vật, khiến cho câu chuyện được kể vừa có tính khách quan lại vừa chân thực, sinh động, lôi cuốn người đọc. Nhân vật được miêu tả tự nhiên, chân thực, ám ảnh. Hướng dẫn chấm: - HS trả lời như đáp án hoặc có thể diễn đạt khác nhưng hợp lí, thuyết phục đạt 0,5 điểm. - HS trả lời được 01 ý đạt 0,25 điểm. DeThi.edu.vn 15 Đề thi Ngữ văn 12 giữa Kì 1 Chân Trời Sáng Tạo 2024-2025 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn ý vừa không: 0.5 điểm. - Lí giải sâu sắc, thấu đáo: 0.5 điểm. - Có lí giải nhưng chưa thật sự sâu sắc, thấu đáo: 0.25 điểm. - Có lí giải nhưng chưa rõ ý, chưa bám sát nội dung câu hỏi: không cho điểm. II/ Viết 6.0 1 Viết một đoạn văn nghị luận ngắn (khoảng 200 chữ), phân tích nhân 2.0 vật Sa trong văn bản Đọc hiểu ở trên. a. Xác định được yêu cầu về hình thức, dung lượng của đoạn văn 0.25 Xác định đúng yêu cầu về hình thức và dung lượng (khoảng 200 chữ) của đoạn văn. HS có thể trình bày đoạn văn theo cách diễn dịch, quy nạp, tổng - phân hợp, móc xích hoặc song hành. b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận: 0.25 Xác định đúng vấn đề cần nghị luận: Nhân vật Sa trong đoạn trích. c. Đề xuất được hệ thống ý phù hợp để làm rõ vấn đề nghị luận 0.5 Xác định được các ý phù hợp để làm rõ vấn đề nghị luận, sau đây là một số gợi ý: - Hoàn cảnh, số phận: Sa là chàng trai miền biển có hoàn cảnh éo le, số phận bất hạnh. Mẹ mất, bố đi lấy dì hai. Cuộc sống êm ấm không được bao lâu thì cha cũng mất trong một lần đi biển. Bất hanh cứ liên tiếp giáng xuống đầu Sa, đeo bám anh không ngừng. Và đến khi dì Tuất lạnh lùng thông báo với anh sẽ bán ngôi nhà thì Sa gần như tuyệt vọng, anh bất lực chỉ còn biết hàng ngày nằm “chăn sóng biển”. - Phẩm chất: + Sa là một chàng trai hiểu chuyện, biết cảm thông, chia sẻ. Dù dì Tuất đã thay đổi rất nhiều, đối xử bạc bẽo với Sa kể từ khi cha mất và Sa bị bệnh phải nằm một chỗ, nhưng Sa vẫn luôn thầm cảm ơn dì, anh hiểu và trân trọng những gì mà dì Tuất đã làm cho anh. Nếu không có dì thì những ngày Sa năm đây biết phải làm sao. + Sa cũng là chàng trai có nội tâm phong phú, tinh tế nhạy cảm trước cuộc sống, yêu thương và gắn bó tha thiết với quê hương. Nằm chăn sóng biển, anh đã có những cảm nhận thật lí thú, sâu sắc về những con sóng biển, về chính mình, về cái lẽ ở đời và và về cuộc sống xung quanh. - Nghệ thuật: Cách kể chuyện tự nhiên, ngôn ngữ bình dị, chắt lọc, giàu tính triết lí. Sử dụng thành công các thủ pháp lặp, nhân hoá, Truyện được kể từ điểm nhìn của người kể chuyện và điểm nhìn của nhân vật, khiến cho câu chuyện được kể vừa có tính khách quan lại vừa chân thực, sinh động, lôi cuốn người đọc. Nhân vật được miêu tả tự nhiên, chân thực, ám ảnh. Hướng dẫn chấm: - HS trả lời như đáp án hoặc có thể diễn đạt khác nhưng hợp lí, thuyết phục đạt 0,5 điểm. - HS trả lời được 01 ý đạt 0,25 điểm. DeThi.edu.vn
2. 15 Đề thi Ngữ văn 12 giữa Kì 1 Chân Trời Sáng Tạo 2024-2025 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn d. Đề xuất được hệ thống các ý phù hợp để làm rõ vấn đề nghị luận 0.5 - Lựa chọn được các thao tác lập luận, phương thức biểu đạt phù hợp để triển khai vấn đề nghị luận: Nhân vật Sa trong đoạn trích. - Trình bày rõ quan điểm và hệ thống các ý. - Lập luận chặt chẽ, thuyết phục; lí lẽ xác đáng; bằng chứng tiêu biểu, phù hợp; kết hợp nhuần nhuyễn giữa lí lẽ và bằng chứng. đ. Diễn đạt 0.25 Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp tiếng Việt, liên kết câu trong đoạn văn. e. Sáng tạo 0.25 Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề cần nghị luận; có cách diễn đạt mới mẻ. 2 Viết một bài văn nghị luận (khoảng 600 chữ) bày tỏ suy nghĩ của mình về sự chi phối của đồng tiền đến con người trong xã hội ngày nay. a/ Xác định được yêu cầu của kiểu bài 0.25 Xác định được yêu cầu của kiểu bài: Nghị luận xã hội b/ Xác định đúng vấn đề nghị luận: Sự chi phối của đồng tiền đến con 0.5 người trong xã hội ngày nay. c/ Đề xuất được hệ thống ý phù hợp để làm rõ vấn đề của bài viết 1.0 - Xác định được các ý chính của bài viết - Sắp xếp được các ý hợp lí theo bố cục ba phần của bài nghị luận *Giới thiệu vấn đề nghị luận và nêu khái quát quan điểm cá nhân về vấn đề. *Triển khai vấn đề nghị luận - Giải thích vấn đề nghị luận: + Tiền là một dạng tài sản của con người. Nó là công cụ hữu hiệu để con người trao đổi hàng hoá, dịch vụ phục vụ cuộc sống. + Sự chi phối của đồng tiền đến con người trong xã hội hôm nay là sự điều khiển, quyết định, là tác động, ảnh hưởng của đồng tiền đến cuộc sống, phẩm chất, nhân cách, hành động, của con người. - Thể hiện quan điểm của người viết về sự chi phối của đồng tiền đối với con người, có thể theo một số gợi ý sau: + Đồng tiền có sức mạnh ghê gớm. Nó chi phối, điều khiến mọi mặt của đời sống xã hội và con người. + Mặt tích cực: Tiền tạo ra một thế giới mà mọi thứ có thể đánh đổi bằng nó, từ vật chất hàng hoá đến quyền lực và danh tiếng. Tiền bạc không chỉ là phương tiện trao đổi mà còn là trung tâm của mọi quyết định, đánh giá. Bạn có tài giỏi hay không, có vị trí, quyền lực không, tất cả phụ thuộc vào số tiền bạn kiếm được và lượng tiền trong túi bạn. Khao khát có tiền, kiếm được nhiều tiền hơn mỗi ngày khiến con người ta phải cố gắng, nỗ lực hơn trong lao động và xây dựng các mối quan hệ. + Mặt tiêu cực: Tiền dễ khiến con người ta tha hoá, suy đồi về phẩm chất DeThi.edu.vn 15 Đề thi Ngữ văn 12 giữa Kì 1 Chân Trời Sáng Tạo 2024-2025 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn d. Đề xuất được hệ thống các ý phù hợp để làm rõ vấn đề nghị luận 0.5 - Lựa chọn được các thao tác lập luận, phương thức biểu đạt phù hợp để triển khai vấn đề nghị luận: Nhân vật Sa trong đoạn trích. - Trình bày rõ quan điểm và hệ thống các ý. - Lập luận chặt chẽ, thuyết phục; lí lẽ xác đáng; bằng chứng tiêu biểu, phù hợp; kết hợp nhuần nhuyễn giữa lí lẽ và bằng chứng. đ. Diễn đạt 0.25 Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp tiếng Việt, liên kết câu trong đoạn văn. e. Sáng tạo 0.25 Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề cần nghị luận; có cách diễn đạt mới mẻ. 2 Viết một bài văn nghị luận (khoảng 600 chữ) bày tỏ suy nghĩ của mình về sự chi phối của đồng tiền đến con người trong xã hội ngày nay. a/ Xác định được yêu cầu của kiểu bài 0.25 Xác định được yêu cầu của kiểu bài: Nghị luận xã hội b/ Xác định đúng vấn đề nghị luận: Sự chi phối của đồng tiền đến con 0.5 người trong xã hội ngày nay. c/ Đề xuất được hệ thống ý phù hợp để làm rõ vấn đề của bài viết 1.0 - Xác định được các ý chính của bài viết - Sắp xếp được các ý hợp lí theo bố cục ba phần của bài nghị luận *Giới thiệu vấn đề nghị luận và nêu khái quát quan điểm cá nhân về vấn đề. *Triển khai vấn đề nghị luận - Giải thích vấn đề nghị luận: + Tiền là một dạng tài sản của con người. Nó là công cụ hữu hiệu để con người trao đổi hàng hoá, dịch vụ phục vụ cuộc sống. + Sự chi phối của đồng tiền đến con người trong xã hội hôm nay là sự điều khiển, quyết định, là tác động, ảnh hưởng của đồng tiền đến cuộc sống, phẩm chất, nhân cách, hành động, của con người. - Thể hiện quan điểm của người viết về sự chi phối của đồng tiền đối với con người, có thể theo một số gợi ý sau: + Đồng tiền có sức mạnh ghê gớm. Nó chi phối, điều khiến mọi mặt của đời sống xã hội và con người. + Mặt tích cực: Tiền tạo ra một thế giới mà mọi thứ có thể đánh đổi bằng nó, từ vật chất hàng hoá đến quyền lực và danh tiếng. Tiền bạc không chỉ là phương tiện trao đổi mà còn là trung tâm của mọi quyết định, đánh giá. Bạn có tài giỏi hay không, có vị trí, quyền lực không, tất cả phụ thuộc vào số tiền bạn kiếm được và lượng tiền trong túi bạn. Khao khát có tiền, kiếm được nhiều tiền hơn mỗi ngày khiến con người ta phải cố gắng, nỗ lực hơn trong lao động và xây dựng các mối quan hệ. + Mặt tiêu cực: Tiền dễ khiến con người ta tha hoá, suy đồi về phẩm chất DeThi.edu.vn
3. 15 Đề thi Ngữ văn 12 giữa Kì 1 Chân Trời Sáng Tạo 2024-2025 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn và nhân cách. Khao khát về tiền bạc, sẵn sàng kiếm tiền bằng mọi giá để duy trì cuộc sống và khẳng định giá trị bản thân cũng khiến con người ngày càng tham lam, ích kỉ hơn. Để kiếm được tiền, để bảo vệ được túi tiền của mình con người ta sẵn sàng bán sức khoẻ, sẵn sàng vi phạm đạo đức, đánh mất nhân cách. Vì tiền, người ta cũng sẵn sàng phá vỡ các mối quan hệ tốt đẹp lâu năm, thậm chí kể cả quan hệ tình thâm ruột thịt. - Mở rộng, trao đổi với quan điểm trái chiều hoặc ý kiến khác để có cái nhìn toàn diện: Tiền bạc là cần thiết để con người thiết lập cuộc sống và khẳng định giá trị bản thân nhưng có tiền không có nghĩa là sẽ có tất cả. Tiền bạc có thể mang đến cho con người ta sự thoải mái về vật chất nhưng chưa chắc đã mang lại sự thanh thản, thoải mái trong tâm hồn, mang lại hạnh phúc cho con người. *Khẳng định lại quan điểm cá nhân đã trình bày và rút ra bài học cho bản thân. - Tiền bạc có chi phối rất lớn trong cuộc sống của mỗi chúng ta. Nó là yếu tố quan trọng để duy trì cuộc sống và các mối quan hệ nhưng cũng là yếu tố có thể phá huỷ mọi thứ. - Mỗi người cần biết lao động chân chính để kiếm tiền nhưng không nên kiếm tiền bằng mọi giá, không để đồng tiền chi phối, làm hoen ố phẩm chất, nhân cách của chính mình, dẫn dắt mình vào con đường sai trái. d/ Viết bài văn đảm bảo các yêu cầu sau: 1.5 - Triển khai được ít nhất hai luận điểm để làm rõ quan niệm cá nhân. - Lựa chọn được các thao tác lập luận, phương thức biểu đạt phù hợp để triển khai vấn đề nghị luận. - Lập luận chặt chẽ, thuyết phục: lí lẽ xác đáng, bằng chứng tiêu biểu, phù hợp, kết hợp chặt chẽ giữa lí lẽ và bằng chứng. Lưu ý: Học sinh có thể bày tỏ suy nghĩ, quan điểm riêng nhưng phải phù hợp với chuẩn mực đạo đức và pháp luật. đ/ Diễn đạt Đảm bảo chuẩn chính tả, dùng từ, ngữ pháp tiếng Việt, liên kết văn bản. e/ Sáng tạo Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận; có cách diễn đạt mới mẻ. ..HẾT .. DeThi.edu.vn 15 Đề thi Ngữ văn 12 giữa Kì 1 Chân Trời Sáng Tạo 2024-2025 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn và nhân cách. Khao khát về tiền bạc, sẵn sàng kiếm tiền bằng mọi giá để duy trì cuộc sống và khẳng định giá trị bản thân cũng khiến con người ngày càng tham lam, ích kỉ hơn. Để kiếm được tiền, để bảo vệ được túi tiền của mình con người ta sẵn sàng bán sức khoẻ, sẵn sàng vi phạm đạo đức, đánh mất nhân cách. Vì tiền, người ta cũng sẵn sàng phá vỡ các mối quan hệ tốt đẹp lâu năm, thậm chí kể cả quan hệ tình thâm ruột thịt. - Mở rộng, trao đổi với quan điểm trái chiều hoặc ý kiến khác để có cái nhìn toàn diện: Tiền bạc là cần thiết để con người thiết lập cuộc sống và khẳng định giá trị bản thân nhưng có tiền không có nghĩa là sẽ có tất cả. Tiền bạc có thể mang đến cho con người ta sự thoải mái về vật chất nhưng chưa chắc đã mang lại sự thanh thản, thoải mái trong tâm hồn, mang lại hạnh phúc cho con người. *Khẳng định lại quan điểm cá nhân đã trình bày và rút ra bài học cho bản thân. - Tiền bạc có chi phối rất lớn trong cuộc sống của mỗi chúng ta. Nó là yếu tố quan trọng để duy trì cuộc sống và các mối quan hệ nhưng cũng là yếu tố có thể phá huỷ mọi thứ. - Mỗi người cần biết lao động chân chính để kiếm tiền nhưng không nên kiếm tiền bằng mọi giá, không để đồng tiền chi phối, làm hoen ố phẩm chất, nhân cách của chính mình, dẫn dắt mình vào con đường sai trái. d/ Viết bài văn đảm bảo các yêu cầu sau: 1.5 - Triển khai được ít nhất hai luận điểm để làm rõ quan niệm cá nhân. - Lựa chọn được các thao tác lập luận, phương thức biểu đạt phù hợp để triển khai vấn đề nghị luận. - Lập luận chặt chẽ, thuyết phục: lí lẽ xác đáng, bằng chứng tiêu biểu, phù hợp, kết hợp chặt chẽ giữa lí lẽ và bằng chứng. Lưu ý: Học sinh có thể bày tỏ suy nghĩ, quan điểm riêng nhưng phải phù hợp với chuẩn mực đạo đức và pháp luật. đ/ Diễn đạt Đảm bảo chuẩn chính tả, dùng từ, ngữ pháp tiếng Việt, liên kết văn bản. e/ Sáng tạo Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận; có cách diễn đạt mới mẻ. ..HẾT .. DeThi.edu.vn
4. 15 Đề thi Ngữ văn 12 giữa Kì 1 Chân Trời Sáng Tạo 2024-2025 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn ĐỀ SỐ 3 SỞ GD ĐÀO TẠO BẮC NINH ĐỀ KIỂM TRA GIỮA KÌ 1 TRƯỜNG THPT HÀN NĂM HỌC 2024-2025 THUYÊN MÔN: NGỮ VĂN 12 Thời gian làm bài: 90 phút, không kể thời gian giao đề (Đề có 02 trang) Họ và tên : SBD: I. PHẦN ĐỌC HIỂU (4.0 điểm) Đọc đoạn trích sau: (1) Căn bệnh tự bào chữa là nguyên nhân dẫn đến sự khác biệt lớn giữa một người có khả năng và một người bất lực trong kiểm soát hành động và suy nghĩ của chính mình. Một người càng thành công bao nhiêu, lại càng ít biện hộ bấy nhiêu. Còn những người chưa gặt hái được thành quả gì trong hành trang cuộc sống, hoặc không hề có kế hoạch gì cho tương lai thì thường viện dẫn rất nhiều lí do để bào chữa cho hiện trạng của mình. (2) Khi quan sát và tìm hiểu những người dẫn đầu trong bất cứ lĩnh vực nào, dù là kinh doanh, giáo dục hay trong quân đội, bạn sẽ thấy: nếu muốn an phận, họ vẫn có thể đưa ra những lời biện bạch như người bình thường vẫn làm, nhưng họ chẳng bao giờ làm như vậy cả. Quả thực, nếu muốn Roosevelt có thể viện cớ vào đôi chân tật nguyền của ông, Truman có thể biện bạch ông chưa hè học đại học, cũng như Kenedy vẫn có thể kêu ca “tôi còn quá trẻ, làm sao làm tổng thống được!" hay Johnson và Eisenhower có thể vin vào những cơn đau khủng khiếp thường xuyên để từ chối nhận lãnh trọng trách quốc gia. (3) Cũng giống như bất cứ căn bệnh nào khác, chứng "tự bào chữa sẽ trở nên trầm trọng nếu không được chữa trị kịp thời, đúng cách [ ] Chính vì vậy nếu bạn thực sự quyết tâm và muốn hướng đến thành công thì cần phải bắt tay ngay vào bước thứ nhất – tự tạo ra một loại vắc-xin tiêu diệt tận gốc từng tế bào của căn bệnh nguy hiểm này”. (Trích Dám nghĩ lớn – David J. Schawartz, Ph. D., NXB Tổng hợp TP. HCM, 2011, tr. 33-35) Thực hiện yêu cầu từ 1 đến 5: Câu 1. Vấn đề nghị luận của đoạn trích trên là gì? Câu 2. Theo đoạn trích, nguyên nhân nào dẫn đến sự khác biệt lớn giữa một người có khả năng và một người bất lực trong kiểm soát hành động và suy nghĩ của chính mình. Câu 3. Hãy chỉ ra tác dụng của phép đối được dùng trong đoạn (1). Câu 4. Lí lẽ và dẫn chứng tác giả đưa ra trong đoạn (2) có phù hợp với vấn đề nghị luận không? Vì sao? Câu 5. Từ quan điểm tự bào chữa sẽ trở nên trầm trọng nếu không được chữa trị kịp thời, đúng cách, Anh/ Chị rút ra được bài học gì cho bản thân? II. PHẦN VIẾT (6.0 điểm) Câu 1. (2.0 điểm) Viết đoạn văn nghị luận ( khoảng 150 chữ) trình bày suy nghĩ của anh/chị làm thế nào để con người không bị thay thế bởi trí tuệ nhân tạo. Câu 2 (4.0 điểm) Đọc đoạn văn bản sau: (Lược dẫn: Vợ của nhân vật xưng “tôi” mua một con chó, nhưng nó rất xấu xí nên chẳng ai dám đến gần. Mấy người quen của nhân vật “tôi” định bụng sẽ giết thịt nó để làm một chầu nhậu, nhưng rồi giặc đến, mọi người đều phải bỏ làng chạy giặc. Vì vướng víu nên gia đình, nhân vật “tôi” đành phải bỏ con chó lại nhà cụ bếp Móm và nhờ cụ nuôi hộ. Trước khi ra đi, vợ của nhân vật “tôi” đã xích con chó vào gốc cây để nó khỏi chạy theo). “Ắng! Ắng! Ắng! ” Tiếng con chó lồng lộn, cuống quít đằng sau bước chân tôi. Nó như gọi tôi, nó như kêu cứu, như than khóc, oán trách DeThi.edu.vn 15 Đề thi Ngữ văn 12 giữa Kì 1 Chân Trời Sáng Tạo 2024-2025 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn ĐỀ SỐ 3 SỞ GD ĐÀO TẠO BẮC NINH ĐỀ KIỂM TRA GIỮA KÌ 1 TRƯỜNG THPT HÀN NĂM HỌC 2024-2025 THUYÊN MÔN: NGỮ VĂN 12 Thời gian làm bài: 90 phút, không kể thời gian giao đề (Đề có 02 trang) Họ và tên : SBD: I. PHẦN ĐỌC HIỂU (4.0 điểm) Đọc đoạn trích sau: (1) Căn bệnh tự bào chữa là nguyên nhân dẫn đến sự khác biệt lớn giữa một người có khả năng và một người bất lực trong kiểm soát hành động và suy nghĩ của chính mình. Một người càng thành công bao nhiêu, lại càng ít biện hộ bấy nhiêu. Còn những người chưa gặt hái được thành quả gì trong hành trang cuộc sống, hoặc không hề có kế hoạch gì cho tương lai thì thường viện dẫn rất nhiều lí do để bào chữa cho hiện trạng của mình. (2) Khi quan sát và tìm hiểu những người dẫn đầu trong bất cứ lĩnh vực nào, dù là kinh doanh, giáo dục hay trong quân đội, bạn sẽ thấy: nếu muốn an phận, họ vẫn có thể đưa ra những lời biện bạch như người bình thường vẫn làm, nhưng họ chẳng bao giờ làm như vậy cả. Quả thực, nếu muốn Roosevelt có thể viện cớ vào đôi chân tật nguyền của ông, Truman có thể biện bạch ông chưa hè học đại học, cũng như Kenedy vẫn có thể kêu ca “tôi còn quá trẻ, làm sao làm tổng thống được!" hay Johnson và Eisenhower có thể vin vào những cơn đau khủng khiếp thường xuyên để từ chối nhận lãnh trọng trách quốc gia. (3) Cũng giống như bất cứ căn bệnh nào khác, chứng "tự bào chữa sẽ trở nên trầm trọng nếu không được chữa trị kịp thời, đúng cách [ ] Chính vì vậy nếu bạn thực sự quyết tâm và muốn hướng đến thành công thì cần phải bắt tay ngay vào bước thứ nhất – tự tạo ra một loại vắc-xin tiêu diệt tận gốc từng tế bào của căn bệnh nguy hiểm này”. (Trích Dám nghĩ lớn – David J. Schawartz, Ph. D., NXB Tổng hợp TP. HCM, 2011, tr. 33-35) Thực hiện yêu cầu từ 1 đến 5: Câu 1. Vấn đề nghị luận của đoạn trích trên là gì? Câu 2. Theo đoạn trích, nguyên nhân nào dẫn đến sự khác biệt lớn giữa một người có khả năng và một người bất lực trong kiểm soát hành động và suy nghĩ của chính mình. Câu 3. Hãy chỉ ra tác dụng của phép đối được dùng trong đoạn (1). Câu 4. Lí lẽ và dẫn chứng tác giả đưa ra trong đoạn (2) có phù hợp với vấn đề nghị luận không? Vì sao? Câu 5. Từ quan điểm tự bào chữa sẽ trở nên trầm trọng nếu không được chữa trị kịp thời, đúng cách, Anh/ Chị rút ra được bài học gì cho bản thân? II. PHẦN VIẾT (6.0 điểm) Câu 1. (2.0 điểm) Viết đoạn văn nghị luận ( khoảng 150 chữ) trình bày suy nghĩ của anh/chị làm thế nào để con người không bị thay thế bởi trí tuệ nhân tạo. Câu 2 (4.0 điểm) Đọc đoạn văn bản sau: (Lược dẫn: Vợ của nhân vật xưng “tôi” mua một con chó, nhưng nó rất xấu xí nên chẳng ai dám đến gần. Mấy người quen của nhân vật “tôi” định bụng sẽ giết thịt nó để làm một chầu nhậu, nhưng rồi giặc đến, mọi người đều phải bỏ làng chạy giặc. Vì vướng víu nên gia đình, nhân vật “tôi” đành phải bỏ con chó lại nhà cụ bếp Móm và nhờ cụ nuôi hộ. Trước khi ra đi, vợ của nhân vật “tôi” đã xích con chó vào gốc cây để nó khỏi chạy theo). “Ắng! Ắng! Ắng! ” Tiếng con chó lồng lộn, cuống quít đằng sau bước chân tôi. Nó như gọi tôi, nó như kêu cứu, như than khóc, oán trách DeThi.edu.vn
5. 15 Đề thi Ngữ văn 12 giữa Kì 1 Chân Trời Sáng Tạo 2024-2025 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn Ra khỏi ngõ tôi thoảng nghe tiếng chị vợ cả nói với chồng: – Vợ chồng nhà ấy họ đi đấy à? Này, họ bỏ lại con chó cậu ạ. Và tiếng anh chồng dấm dẳn: – Đến người cũng chả chắc giữ được nữa là con chó! Tôi xóc lại cái quai ba lô, bước theo hút cái bóng nhà tôi đang đi xăm xắm xuống đồi. [ ] Tiếng con chó từ trong nhà cụ bếp Móm đưa ra vẫn nghe rõ mồn một “Ắng! Ắng! Ắng! ”. Tiếng con chó da diết, nhọn hoắt xói vào ruột gan tôi. “Thôi để chuyến này về tao nuôi. Tao sẽ nuôi mày, tao không bỏ mày đâu ”. Tôi nhủ thầm với tôi một lần nữa như vậy. (Lược một đoạn: sau khi giặc rút, gia đình nhân vật “tôi” về lại làng, nhưng nhân vật “tôi” đã quên bẵng con chó. Một hôm tôi hỏi về con chó và được biết nó đã chết) Nhà tôi cúi mặt xuống, thở dài: – Nó chết thương lắm cơ mình ạ. Không phải nó chết trong cụ bếp Móm đâu. Nó về nhà ta nó chết đấy. Nhà tôi ngừng lại, cắn môi chớp chớp hai mắt nhìn ra ngoài sân. Lát sau, nhà tôi đứng dậy mời Đặng vào trong nhà, rót nước mời anh rồi mới tiếp tục câu chuyện. Chao ôi! Con chó xấu xí ấy của tôi! Con chó từ lúc mua, đến lúc chết không được một lần vuốt ve! Nó đã chết một cách thảm thương và trung hậu quá. Từ hôm vợ chồng tôi gửi lại nó cho ông cụ bếp Móm, con chó không chịu ăn uống gì. Nó chỉ kêu. Nó kêu suốt ngày, suốt đêm. Một đêm, ông cụ bếp không thấy con chó kêu nữa, thì ra nó đã xổng xích đi đâu mất rồi. Hôm nghe tin giặc rút, ở trong khe đồn Khau Vắt dọn về, nhà tôi tạt vào nhà cụ bếp Móm định đem con chó về nhân thể, nhưng vào đến nơi thì nó không còn đấy nữa. Lúc ấy nhà tôi cũng yên trí là con chó mất rồi. Chắc chắn nó sẽ lạc vào một trại ấp nào đấy và người ta làm thịt nó. Nhưng khi nhà tôi về đến nhà, bà con xóm giềng vừa chạy sang láo nháo thăm hỏi thì, ở ngoài vườn sau, có mấy tiếng chó hú lên thảm thương và ghê rợn. Từ sau bụi dứa rậm rạp, con chó khốn khổ ấy lảo đảo đi ra. Người nó run lên bần bật. Nó gầy quá, chỉ còn một dúm xương, da xộc xệch, rụng hết lông. Nó đói quá, đi không vững nữa. Nó đi ngã dụi bên này, dụi bên kia. Rồi nó không còn đủ sức mà đi nữa. Nó nằm bệt trên đất, rúm người lại, lết lết về phía nhà tôi. Lúc ấy cả người nó chỉ còn có cái đuôi là còn ngó ngoáy được để mừng chủ và cái lưỡi liếm liếm vào tay chủ. Khốn nạn con chó! Được gặp chủ nó mừng quá. Từ trong hai con mắt đờ đẫn của nó mấy giọt nước chảy ra. Lát sau thì nó không liếm được nữa, cái đuôi ngoáy yếu dần, yếu dần rồi im hẳn. Nó chết. Tôi tối sầm mặt lại, vừa thương xót con chó, vừa thấy xấu hổ. Quả thật tôi chỉ là một thằng tồi. Một thằng ích kỷ. Tôi chỉ nghĩ đến mình và vợ con mình. Đến như con chó mình nuôi, mình đối xử với nó có được như cái tình nghĩa của nó đối xử với mình đâu? [ ] (Trích Con chó xấu xí, Kim Lân, in trong Tuyển tập Kim Lân, Nxb Văn học) Anh/chị hãy viết bài văn (khoảng 400 chữ) phân tích nghệ thuật xây dựng nhân vật trong đoạn trích trên. Ghi chú: - Kim Lân được mệnh danh là nhà văn của người nông dân Việt Nam. Những tác phẩm của ông phần lớn viết về những người nông dân, tập trung khai thác cuộc sống khốn khổ cùng vẻ đẹp tiềm ẩn bên trong con người họ. - Con chó xấu xí là một truyện ngắn được in trong tập truyện cùng tên của nhà văn, xuất bản năm 1962. DeThi.edu.vn 15 Đề thi Ngữ văn 12 giữa Kì 1 Chân Trời Sáng Tạo 2024-2025 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn Ra khỏi ngõ tôi thoảng nghe tiếng chị vợ cả nói với chồng: – Vợ chồng nhà ấy họ đi đấy à? Này, họ bỏ lại con chó cậu ạ. Và tiếng anh chồng dấm dẳn: – Đến người cũng chả chắc giữ được nữa là con chó! Tôi xóc lại cái quai ba lô, bước theo hút cái bóng nhà tôi đang đi xăm xắm xuống đồi. [ ] Tiếng con chó từ trong nhà cụ bếp Móm đưa ra vẫn nghe rõ mồn một “Ắng! Ắng! Ắng! ”. Tiếng con chó da diết, nhọn hoắt xói vào ruột gan tôi. “Thôi để chuyến này về tao nuôi. Tao sẽ nuôi mày, tao không bỏ mày đâu ”. Tôi nhủ thầm với tôi một lần nữa như vậy. (Lược một đoạn: sau khi giặc rút, gia đình nhân vật “tôi” về lại làng, nhưng nhân vật “tôi” đã quên bẵng con chó. Một hôm tôi hỏi về con chó và được biết nó đã chết) Nhà tôi cúi mặt xuống, thở dài: – Nó chết thương lắm cơ mình ạ. Không phải nó chết trong cụ bếp Móm đâu. Nó về nhà ta nó chết đấy. Nhà tôi ngừng lại, cắn môi chớp chớp hai mắt nhìn ra ngoài sân. Lát sau, nhà tôi đứng dậy mời Đặng vào trong nhà, rót nước mời anh rồi mới tiếp tục câu chuyện. Chao ôi! Con chó xấu xí ấy của tôi! Con chó từ lúc mua, đến lúc chết không được một lần vuốt ve! Nó đã chết một cách thảm thương và trung hậu quá. Từ hôm vợ chồng tôi gửi lại nó cho ông cụ bếp Móm, con chó không chịu ăn uống gì. Nó chỉ kêu. Nó kêu suốt ngày, suốt đêm. Một đêm, ông cụ bếp không thấy con chó kêu nữa, thì ra nó đã xổng xích đi đâu mất rồi. Hôm nghe tin giặc rút, ở trong khe đồn Khau Vắt dọn về, nhà tôi tạt vào nhà cụ bếp Móm định đem con chó về nhân thể, nhưng vào đến nơi thì nó không còn đấy nữa. Lúc ấy nhà tôi cũng yên trí là con chó mất rồi. Chắc chắn nó sẽ lạc vào một trại ấp nào đấy và người ta làm thịt nó. Nhưng khi nhà tôi về đến nhà, bà con xóm giềng vừa chạy sang láo nháo thăm hỏi thì, ở ngoài vườn sau, có mấy tiếng chó hú lên thảm thương và ghê rợn. Từ sau bụi dứa rậm rạp, con chó khốn khổ ấy lảo đảo đi ra. Người nó run lên bần bật. Nó gầy quá, chỉ còn một dúm xương, da xộc xệch, rụng hết lông. Nó đói quá, đi không vững nữa. Nó đi ngã dụi bên này, dụi bên kia. Rồi nó không còn đủ sức mà đi nữa. Nó nằm bệt trên đất, rúm người lại, lết lết về phía nhà tôi. Lúc ấy cả người nó chỉ còn có cái đuôi là còn ngó ngoáy được để mừng chủ và cái lưỡi liếm liếm vào tay chủ. Khốn nạn con chó! Được gặp chủ nó mừng quá. Từ trong hai con mắt đờ đẫn của nó mấy giọt nước chảy ra. Lát sau thì nó không liếm được nữa, cái đuôi ngoáy yếu dần, yếu dần rồi im hẳn. Nó chết. Tôi tối sầm mặt lại, vừa thương xót con chó, vừa thấy xấu hổ. Quả thật tôi chỉ là một thằng tồi. Một thằng ích kỷ. Tôi chỉ nghĩ đến mình và vợ con mình. Đến như con chó mình nuôi, mình đối xử với nó có được như cái tình nghĩa của nó đối xử với mình đâu? [ ] (Trích Con chó xấu xí, Kim Lân, in trong Tuyển tập Kim Lân, Nxb Văn học) Anh/chị hãy viết bài văn (khoảng 400 chữ) phân tích nghệ thuật xây dựng nhân vật trong đoạn trích trên. Ghi chú: - Kim Lân được mệnh danh là nhà văn của người nông dân Việt Nam. Những tác phẩm của ông phần lớn viết về những người nông dân, tập trung khai thác cuộc sống khốn khổ cùng vẻ đẹp tiềm ẩn bên trong con người họ. - Con chó xấu xí là một truyện ngắn được in trong tập truyện cùng tên của nhà văn, xuất bản năm 1962. DeThi.edu.vn
6. 15 Đề thi Ngữ văn 12 giữa Kì 1 Chân Trời Sáng Tạo 2024-2025 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn ĐÁP ÁN, THANG ĐIỂM Phần Câu Nội dung Điểm I ĐỌC HIỂU 4,0 1 Vấn đề nghị luận của đoạn trích: tác hại của thói quen tự bào chữa. 0,5 Hướng dẫn chấm: - Học sinh trả lời như đáp án: 0,5 điểm. - Học sinh trả lời không đúng hoặc không trả lời: 0,0 điểm. 2 Theo đoạn trích, nguyên nhân dẫn đến sự khác biệt lớn giữa một người có khả năng và một 0,5 người bất lực trong kiểm soát hành động và suy nghĩ của chính mình là căn bệnh tự bào chữa. Hướng dẫn chấm: - Học sinh trả lời như đáp án: 0,5 điểm. - Học sinh trả lời không đúng hoặc không trả lời: 0,0 điểm. 3 Chỉ ra tác dụng của phép đối lập được dùng trong đoạn : 1,0 - Biện pháp đối lập: người thành công ít biện hộ. Người chưa gặt hái được thành quả thì viện lí do để bào chữa. - Tác dụng: Làm nổi bật sự tương phản về hành động và suy nghĩ của người thành công và người chưa gặt hái được thành quả. Hướng dẫn chấm: - Học sinh trả lời được biện pháp và chỉ ra được: 0,5 điểm. - Học sinh trả lời được tác dụng: 0,5 điểm. - Học sinh trả lời không đúng hoặc không trả lời: 0,0 điểm. 4 - Lí lẽ và dẫn chứng tác giả đưa ra trong đoạn (2) phù hợp với vấn đề nghị luận. 1,0 - Vì: + Vấn đề chính mà tác giả đang thảo luận là tác hại của bệnh "tự bào chữa". Trong đoạn (2), tác giả dùng các dẫn chứng về những người nổi tiếng như Roosevelt, Truman, Kenedy, Johnson, và Eisenhower để chứng minh rằng dù họ có những lý do để biện bạch cho hoàn cảnh của mình, họ vẫn không làm như vậy. + Các dẫn chứng cụ thể càng làm tăng tính thuyết phục cho lập luận. Như vậy, các lý lẽ và dẫn chứng trong đoạn (2) hoàn toàn phù hợp với vấn đề nghị luận, góp phần củng cố lập luận của tác giả về sự cần thiết phải loại bỏ thói quen tự bào chữa để đạt được thành công. Hướng dẫn chấm: - Học sinh trả lời như đáp án hoặc tương đương: 1,0 điểm. - Học sinh trả lời được 1 ý - 2 ý nhưng diễn đạt chưa tốt: 0,25 - 0,75 điểm - Học sinh trả lời không đúng hoặc không trả lời: 0,0 điểm. 5 HS rút ra bài học có ý nghĩa với bản thân 1.0 Hướng dẫn chấm: - Học sinh nêu được bài học có ý nghĩa: 0,5 điểm. - Học sinh lý giải được: 0,5 điểm. II VIẾT 6,0 1 Viết đoạn văn nghị luận (khoảng 150 chữ) trình bày suy nghĩ của anh/chị làm thế nào để 2,0 con người không bị thay thế bởi trí tuệ nhân tạo. a. Xác định được yêu cầu về hình thức, dung lượng của đoạn văn Xác định đúng yêu cầu về hình thức và dung lượng (khoảng 150 chữ) của đoạn văn. Thí 0,25 sinh có thể trình bày đoạn văn theo cách diễn dịch, quy nạp, tổng – phân – hợp, móc xích DeThi.edu.vn 15 Đề thi Ngữ văn 12 giữa Kì 1 Chân Trời Sáng Tạo 2024-2025 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn ĐÁP ÁN, THANG ĐIỂM Phần Câu Nội dung Điểm I ĐỌC HIỂU 4,0 1 Vấn đề nghị luận của đoạn trích: tác hại của thói quen tự bào chữa. 0,5 Hướng dẫn chấm: - Học sinh trả lời như đáp án: 0,5 điểm. - Học sinh trả lời không đúng hoặc không trả lời: 0,0 điểm. 2 Theo đoạn trích, nguyên nhân dẫn đến sự khác biệt lớn giữa một người có khả năng và một 0,5 người bất lực trong kiểm soát hành động và suy nghĩ của chính mình là căn bệnh tự bào chữa. Hướng dẫn chấm: - Học sinh trả lời như đáp án: 0,5 điểm. - Học sinh trả lời không đúng hoặc không trả lời: 0,0 điểm. 3 Chỉ ra tác dụng của phép đối lập được dùng trong đoạn : 1,0 - Biện pháp đối lập: người thành công ít biện hộ. Người chưa gặt hái được thành quả thì viện lí do để bào chữa. - Tác dụng: Làm nổi bật sự tương phản về hành động và suy nghĩ của người thành công và người chưa gặt hái được thành quả. Hướng dẫn chấm: - Học sinh trả lời được biện pháp và chỉ ra được: 0,5 điểm. - Học sinh trả lời được tác dụng: 0,5 điểm. - Học sinh trả lời không đúng hoặc không trả lời: 0,0 điểm. 4 - Lí lẽ và dẫn chứng tác giả đưa ra trong đoạn (2) phù hợp với vấn đề nghị luận. 1,0 - Vì: + Vấn đề chính mà tác giả đang thảo luận là tác hại của bệnh "tự bào chữa". Trong đoạn (2), tác giả dùng các dẫn chứng về những người nổi tiếng như Roosevelt, Truman, Kenedy, Johnson, và Eisenhower để chứng minh rằng dù họ có những lý do để biện bạch cho hoàn cảnh của mình, họ vẫn không làm như vậy. + Các dẫn chứng cụ thể càng làm tăng tính thuyết phục cho lập luận. Như vậy, các lý lẽ và dẫn chứng trong đoạn (2) hoàn toàn phù hợp với vấn đề nghị luận, góp phần củng cố lập luận của tác giả về sự cần thiết phải loại bỏ thói quen tự bào chữa để đạt được thành công. Hướng dẫn chấm: - Học sinh trả lời như đáp án hoặc tương đương: 1,0 điểm. - Học sinh trả lời được 1 ý - 2 ý nhưng diễn đạt chưa tốt: 0,25 - 0,75 điểm - Học sinh trả lời không đúng hoặc không trả lời: 0,0 điểm. 5 HS rút ra bài học có ý nghĩa với bản thân 1.0 Hướng dẫn chấm: - Học sinh nêu được bài học có ý nghĩa: 0,5 điểm. - Học sinh lý giải được: 0,5 điểm. II VIẾT 6,0 1 Viết đoạn văn nghị luận (khoảng 150 chữ) trình bày suy nghĩ của anh/chị làm thế nào để 2,0 con người không bị thay thế bởi trí tuệ nhân tạo. a. Xác định được yêu cầu về hình thức, dung lượng của đoạn văn Xác định đúng yêu cầu về hình thức và dung lượng (khoảng 150 chữ) của đoạn văn. Thí 0,25 sinh có thể trình bày đoạn văn theo cách diễn dịch, quy nạp, tổng – phân – hợp, móc xích DeThi.edu.vn
7. 15 Đề thi Ngữ văn 12 giữa Kì 1 Chân Trời Sáng Tạo 2024-2025 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn hoặc song hành. b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận Viết đoạn văn nghị luận trình bày suy nghĩ của anh/chị làm thế nào để con người không bị 0,25 thay thế bởi trí tuệ nhân tạo. c. Đề xuất được hệ thống ý phù hợp để làm rõ vấn đề nghị luận: 0,5 - Xác định được các ý phù hợp để làm roc vấn đề nghị luận, sau đây là một số gợi ý: - Giải thích: Trí tuệ nhân tạo hay trí thông minh nhân tạo (Artificial Intelligence – viết tắt là AI) là một ngành thuộc lĩnh vực khoa học máy tính (Computer science). Là trí tuệ do con người lập trình tạo nên với mục tiêu giúp máy tính có thể tự động hóa các hành vi thông minh như con người. -Bàn luận: Cách để con người không bị thay thế bởi trí tuệ nhân tạo chúng ta cần: + Tích cực học hỏi, tìm tòi, nghiên cứu và sáng tạo những cái mới, làm giàu vốn hiểu biết, nâng cao các kĩ năng của bản thân + Học cách sử dụng một cách hiệu quả AI phục vụ cuộc sống của con người, giúp gia tăng hiệu suất làm việc . - Dẫn chứng: thực tế, sát vấn đề nghị luận. - Bài học nhận thức và hành động d. Viết đoạn văn đảm bảo các yêu cầu sau: 0,5 - Lựa chọn được các thao tác lập luận, phương thức biểu đạt phù hợp để làm rõ vấn đề nghị luận: - Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp tiếng Việt. - Trình bày rõ quan điểm hệ thống các ý - Lập luận chặt chẽ, thuyết phục: lí lẽ xác đáng, bằng chứng tiêu biểu, phù hợp; kết hợp nhuần nhuyễn giữa lý lẽ và dẫn chứng. đ. Diễn đạt 0,25 Đảm bảo chuẩn chính tả, dùng từ, ngữ pháp tiếng Việt, liên kết câu trong đoạn văn e. Sáng tạo 0,25 Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận; có cách diễn đạt mới mẻ. 2 Viết bài văn (khoảng 400 chữ) phân tích nghệ thuật xây dựng nhân vật trong đoạn 4,0 trích trên. a. Xác định được yêu cầu của kiểu bài: 0,25 Xác định được yêu cầu của kiểu bài: nghị luận văn học b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận 0,5 Phân tích nghệ thuật xây dựng nhân vật trong đoạn trích c. Đề xuất được hệ thống ý phù hợp để làm rõ vấn đề nghị luận: 1,0 * Giới thiệu ngắn gọn về tác giả, tác phẩm, đoạn trích. * Triển khai vấn đề: Phân tích nội dung, nghệ thuật đoạn trích ở các phương diện: Phân tích nghệ thuật xây dựng nhân vật : + Nhân vật được đặt vào tình huống đặc sắc: việc con chó xấu xí, dù bị bỏ lại nhưng vẫn lết về nhà chủ, cố gắng vẫy đuôi tỏ sự vui mừng khi gặp lại chủ rồi mới chết còn chủ thì luôn xa lánh, hờ hững lãng quên con chó + Nhân vật được miêu tả đa dạng thông qua các chi tiết đặc sắc: Nhân vật tôi được DeThi.edu.vn 15 Đề thi Ngữ văn 12 giữa Kì 1 Chân Trời Sáng Tạo 2024-2025 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn hoặc song hành. b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận Viết đoạn văn nghị luận trình bày suy nghĩ của anh/chị làm thế nào để con người không bị 0,25 thay thế bởi trí tuệ nhân tạo. c. Đề xuất được hệ thống ý phù hợp để làm rõ vấn đề nghị luận: 0,5 - Xác định được các ý phù hợp để làm roc vấn đề nghị luận, sau đây là một số gợi ý: - Giải thích: Trí tuệ nhân tạo hay trí thông minh nhân tạo (Artificial Intelligence – viết tắt là AI) là một ngành thuộc lĩnh vực khoa học máy tính (Computer science). Là trí tuệ do con người lập trình tạo nên với mục tiêu giúp máy tính có thể tự động hóa các hành vi thông minh như con người. -Bàn luận: Cách để con người không bị thay thế bởi trí tuệ nhân tạo chúng ta cần: + Tích cực học hỏi, tìm tòi, nghiên cứu và sáng tạo những cái mới, làm giàu vốn hiểu biết, nâng cao các kĩ năng của bản thân + Học cách sử dụng một cách hiệu quả AI phục vụ cuộc sống của con người, giúp gia tăng hiệu suất làm việc . - Dẫn chứng: thực tế, sát vấn đề nghị luận. - Bài học nhận thức và hành động d. Viết đoạn văn đảm bảo các yêu cầu sau: 0,5 - Lựa chọn được các thao tác lập luận, phương thức biểu đạt phù hợp để làm rõ vấn đề nghị luận: - Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp tiếng Việt. - Trình bày rõ quan điểm hệ thống các ý - Lập luận chặt chẽ, thuyết phục: lí lẽ xác đáng, bằng chứng tiêu biểu, phù hợp; kết hợp nhuần nhuyễn giữa lý lẽ và dẫn chứng. đ. Diễn đạt 0,25 Đảm bảo chuẩn chính tả, dùng từ, ngữ pháp tiếng Việt, liên kết câu trong đoạn văn e. Sáng tạo 0,25 Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận; có cách diễn đạt mới mẻ. 2 Viết bài văn (khoảng 400 chữ) phân tích nghệ thuật xây dựng nhân vật trong đoạn 4,0 trích trên. a. Xác định được yêu cầu của kiểu bài: 0,25 Xác định được yêu cầu của kiểu bài: nghị luận văn học b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận 0,5 Phân tích nghệ thuật xây dựng nhân vật trong đoạn trích c. Đề xuất được hệ thống ý phù hợp để làm rõ vấn đề nghị luận: 1,0 * Giới thiệu ngắn gọn về tác giả, tác phẩm, đoạn trích. * Triển khai vấn đề: Phân tích nội dung, nghệ thuật đoạn trích ở các phương diện: Phân tích nghệ thuật xây dựng nhân vật : + Nhân vật được đặt vào tình huống đặc sắc: việc con chó xấu xí, dù bị bỏ lại nhưng vẫn lết về nhà chủ, cố gắng vẫy đuôi tỏ sự vui mừng khi gặp lại chủ rồi mới chết còn chủ thì luôn xa lánh, hờ hững lãng quên con chó + Nhân vật được miêu tả đa dạng thông qua các chi tiết đặc sắc: Nhân vật tôi được DeThi.edu.vn
8. 15 Đề thi Ngữ văn 12 giữa Kì 1 Chân Trời Sáng Tạo 2024-2025 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn miêu tả qua ngôn ngữ, hành động, nội tâm. Nhân vật con chó được miêu tả qua dáng vẻ bề ngoài, qua hành động cử chỉ của nó. + Nhân vật được miêu tả qua điểm nhìn ngôi thứ nhất, tức là người trực tiếp tham gia vào câu chuyện, khiến câu chuyện có độ chân thực, tin cậy, đồng thời giúp cho nhân vật bộc lộ được cảm xúc, tâm trạng của mình một cách trực tiếp, gây ấn tượng mạnh cho người đọc. + Lời kể còn có sự kết hợp giữa lời người kể chuyện và lời nhân vật, sự kết hợp giữa các phương thức tự sự, biểu cảm và nghị luận, khiến cho câu chuyện trở nên sinh động, hấp dẫn, giúp khắc họa rõ nét tính cách nhân vật, qua đó gửi gắm nhiều thông điệp sâu sắc. + Đánh giá tác dụng của những nét đặc sắc về hình thức nghệ thuật trong việc thể hiện chủ đề của tác phẩm: Đoạn trích đã khắc họa 3 nhân vật: nhân vật tôi, người vợ, con chó xấu xí. - Nhân vật “tôi” được miêu tả trước hết là một con người vô tình. Tuy nhiên, từ trong sâu thẳm, nhân vật tôi vẫn còn là một con người có lương tâm - Nhân vật người vợ: người vợ của nhân vật tôi là một người phụ nữ chất phác và có tấm lòng nhân hậu. - Nhân vật “con chó xấu xí”: đây là một “nhân vật” đặc biệt, mang tính biểu tượng. Con chó dù bị hắt hủi, nhưng nó vẫn luôn trung thành, tình nghĩa trước sau như một. - Truyện cũng gián tiếp thể hiện tiếng nói phê phán cái lối sống ích kỉ, vô tình vô nghĩa của con người. Truyện cũng cho thấy, khi con người sống vô tình vô nghĩa, người ta sẽ chuốc lấy những sự cắn rứt, dằn vặt của lương tâm. Thông qua câu chuyện tác giả ngầm nhắc nhở con người rằng: trong cuộc sống, cần phải có lòng trắc ẩn, tình yêu thương, nhất là đối với những số phận bất hạnh; và dù trong bất cứ hoàn cảnh nào, hãy sống trọn tình, trọn nghĩa. d. Viết bài văn đảm bảo các yêu cầu sau: 1,5 - Triển khai được ít nhất hai luận điểm để làm rõ quan điểm cá nhân - Lựa chọn được các thao tác lập luận, phương thức biểu đạt phù hợp để triển khai vấn đề nghị luận. - Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp tiếng Việt. - Lập luận chặt chẽ, thuyết phục: lí lẽ xác đáng, bằng chứng tiêu biểu, phù hợp; kết hợp nhuần nhuyễn giữa lý lẽ và dẫn chứng. Lưu ý: Học sinh có thể bày tỏ suy nghĩ, quan điểm riêng nhưng phải phù hợp với chuẩn mực đạo đức và pháp luật. đ. Diễn đạt 0,25 Bảo đảm chuẩn chính tả, dùng từ, ngữ pháp tiếng Việt, liên kết văn bản. e. Sáng tạo 0,5 Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận; có cách diễn đạt mới mẻ. Tổng điểm 10,0 DeThi.edu.vn 15 Đề thi Ngữ văn 12 giữa Kì 1 Chân Trời Sáng Tạo 2024-2025 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn miêu tả qua ngôn ngữ, hành động, nội tâm. Nhân vật con chó được miêu tả qua dáng vẻ bề ngoài, qua hành động cử chỉ của nó. + Nhân vật được miêu tả qua điểm nhìn ngôi thứ nhất, tức là người trực tiếp tham gia vào câu chuyện, khiến câu chuyện có độ chân thực, tin cậy, đồng thời giúp cho nhân vật bộc lộ được cảm xúc, tâm trạng của mình một cách trực tiếp, gây ấn tượng mạnh cho người đọc. + Lời kể còn có sự kết hợp giữa lời người kể chuyện và lời nhân vật, sự kết hợp giữa các phương thức tự sự, biểu cảm và nghị luận, khiến cho câu chuyện trở nên sinh động, hấp dẫn, giúp khắc họa rõ nét tính cách nhân vật, qua đó gửi gắm nhiều thông điệp sâu sắc. + Đánh giá tác dụng của những nét đặc sắc về hình thức nghệ thuật trong việc thể hiện chủ đề của tác phẩm: Đoạn trích đã khắc họa 3 nhân vật: nhân vật tôi, người vợ, con chó xấu xí. - Nhân vật “tôi” được miêu tả trước hết là một con người vô tình. Tuy nhiên, từ trong sâu thẳm, nhân vật tôi vẫn còn là một con người có lương tâm - Nhân vật người vợ: người vợ của nhân vật tôi là một người phụ nữ chất phác và có tấm lòng nhân hậu. - Nhân vật “con chó xấu xí”: đây là một “nhân vật” đặc biệt, mang tính biểu tượng. Con chó dù bị hắt hủi, nhưng nó vẫn luôn trung thành, tình nghĩa trước sau như một. - Truyện cũng gián tiếp thể hiện tiếng nói phê phán cái lối sống ích kỉ, vô tình vô nghĩa của con người. Truyện cũng cho thấy, khi con người sống vô tình vô nghĩa, người ta sẽ chuốc lấy những sự cắn rứt, dằn vặt của lương tâm. Thông qua câu chuyện tác giả ngầm nhắc nhở con người rằng: trong cuộc sống, cần phải có lòng trắc ẩn, tình yêu thương, nhất là đối với những số phận bất hạnh; và dù trong bất cứ hoàn cảnh nào, hãy sống trọn tình, trọn nghĩa. d. Viết bài văn đảm bảo các yêu cầu sau: 1,5 - Triển khai được ít nhất hai luận điểm để làm rõ quan điểm cá nhân - Lựa chọn được các thao tác lập luận, phương thức biểu đạt phù hợp để triển khai vấn đề nghị luận. - Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp tiếng Việt. - Lập luận chặt chẽ, thuyết phục: lí lẽ xác đáng, bằng chứng tiêu biểu, phù hợp; kết hợp nhuần nhuyễn giữa lý lẽ và dẫn chứng. Lưu ý: Học sinh có thể bày tỏ suy nghĩ, quan điểm riêng nhưng phải phù hợp với chuẩn mực đạo đức và pháp luật. đ. Diễn đạt 0,25 Bảo đảm chuẩn chính tả, dùng từ, ngữ pháp tiếng Việt, liên kết văn bản. e. Sáng tạo 0,5 Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận; có cách diễn đạt mới mẻ. Tổng điểm 10,0 DeThi.edu.vn
9. 15 Đề thi Ngữ văn 12 giữa Kì 1 Chân Trời Sáng Tạo 2024-2025 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn ĐỀ SỐ 4 SỞ GD&ĐT QUẢNG NAM KIỂM TRA GIỮA HỌC KỲ I TRƯỜNG THPT HÙNG VƯƠNG NĂM HỌC 2024 - 2025 MÔN: NGỮ VĂN - LỚP 12 (Thời gian: 90 phút, không kể thời gian phát đề) I. PHẦN ĐỌC HIỂU (4,0 ĐIỂM) Đọc bài thơ sau: TRƯỜNG SƠN ĐÔNG, TRƯỜNG SƠN TÂY Phạm Tiến Duật Cùng mắc võng trên rừng Trường Sơn Anh lên xe trời đổ cơn mưa Hai đứa ở hai đầu xa thẳm Cái gạt nước xua đi nỗi nhớ Đường ra trận mùa này đẹp lắm Em xuống núi nắng về rực rỡ Trường Sơn Đông nhớ Trường Sơn Tây Cái nhành cây gạt nỗi riêng tư Một dãy núi mà hai màu mây Đông sang Tây không phải đường thư Nơi nắng nơi mưa, khí trời cũng khác Đường chuyển đạn và đường chuyển gạo Như anh với em như Nam với Bắc Đông Trường Sơn, cô gái "ba sẵn sàng"{2} xanh áo Như Đông với Tây một dải rừng liền. Tây Trường Sơn bộ đội áo màu xanh. Trường Sơn Tây anh đi, thương em Từ nơi em gửi đến nơi anh Bên ấy mưa nhiều, con đường gánh gạo Những đoàn quân trùng trùng ra trận Muỗi bay rừng già cho dài tay áo Như tình yêu nối lời vô tận Rau hết rồi, em có lấy măng không. Đông Trường Sơn nối Tây Trường Sơn." Em thương anh bên Tây mùa đông (Phạm Tiến Duật, Trường Sơn Đông, Trường Sơn Nước khe cạn, bướm bay lèn đá{1} Tây, Thơ tình người lính, NXB Phụ nữ Hà Nội, Biết lòng anh say miền đất lạ 2004, trang 81,82) Chắc em lo đường chắn bom thù Chú thích: Phạm Tiến Duật (14/1/1941 - 4/12/2007), quê gốc thị xã Phú Thọ. Tốt nghiệp khoa Văn, Đại học sư phạm, nhưng chưa đi dạy ngày nào, ông nhập ngũ (1965). Mười bốn năm trong quân đội thêm tám năm ở Trường Sơn, đoàn vận tải Quang Trung 559. Theo lời nhà thơ chia sẻ thì bài thơ “Trường Sơn Đông, Trường Sơn Tây” được sáng tác vào cuối năm 1969, tại làng Cổ Giang, nằm bên bờ sông Son, thuộc tỉnh Quảng Bình. Làng Son ở gần đường 20, con đường xẻ ngang dãy núi Trường Sơn huyền thoại. Bài thơ bắt nguồn từ một chuyện tình có thật của một anh lính ở phía Tây Trường Sơn yêu một cô y tá đang ở phía Đông Trường Sơn. (1) Lèn đá: núi đá có vách cao dựng đứng. (2) “ba sẵn sàng”: là phong trào thi đua do ban chấp hành thành đoàn Hà Nội phát động trong những năm 60 của thế kỉ 20 nhằm khơi dậy tinh thần yêu nước của học sinh sinh viên Hà Nội. Thực hiện các yêu cầu/Trả lời các câu hỏi: Câu 1. (1,0 điểm) Bài thơ trên được viết theo thể thơ nào? Câu 2. (1,0 điểm) Chỉ ra những câu thơ miêu tả sự khác nhau về thời tiết giữa Trường Sơn Đông và Trường Sơn Tây trong khổ thơ thứ hai. DeThi.edu.vn 15 Đề thi Ngữ văn 12 giữa Kì 1 Chân Trời Sáng Tạo 2024-2025 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn ĐỀ SỐ 4 SỞ GD&ĐT QUẢNG NAM KIỂM TRA GIỮA HỌC KỲ I TRƯỜNG THPT HÙNG VƯƠNG NĂM HỌC 2024 - 2025 MÔN: NGỮ VĂN - LỚP 12 (Thời gian: 90 phút, không kể thời gian phát đề) I. PHẦN ĐỌC HIỂU (4,0 ĐIỂM) Đọc bài thơ sau: TRƯỜNG SƠN ĐÔNG, TRƯỜNG SƠN TÂY Phạm Tiến Duật Cùng mắc võng trên rừng Trường Sơn Anh lên xe trời đổ cơn mưa Hai đứa ở hai đầu xa thẳm Cái gạt nước xua đi nỗi nhớ Đường ra trận mùa này đẹp lắm Em xuống núi nắng về rực rỡ Trường Sơn Đông nhớ Trường Sơn Tây Cái nhành cây gạt nỗi riêng tư Một dãy núi mà hai màu mây Đông sang Tây không phải đường thư Nơi nắng nơi mưa, khí trời cũng khác Đường chuyển đạn và đường chuyển gạo Như anh với em như Nam với Bắc Đông Trường Sơn, cô gái "ba sẵn sàng"{2} xanh áo Như Đông với Tây một dải rừng liền. Tây Trường Sơn bộ đội áo màu xanh. Trường Sơn Tây anh đi, thương em Từ nơi em gửi đến nơi anh Bên ấy mưa nhiều, con đường gánh gạo Những đoàn quân trùng trùng ra trận Muỗi bay rừng già cho dài tay áo Như tình yêu nối lời vô tận Rau hết rồi, em có lấy măng không. Đông Trường Sơn nối Tây Trường Sơn." Em thương anh bên Tây mùa đông (Phạm Tiến Duật, Trường Sơn Đông, Trường Sơn Nước khe cạn, bướm bay lèn đá{1} Tây, Thơ tình người lính, NXB Phụ nữ Hà Nội, Biết lòng anh say miền đất lạ 2004, trang 81,82) Chắc em lo đường chắn bom thù Chú thích: Phạm Tiến Duật (14/1/1941 - 4/12/2007), quê gốc thị xã Phú Thọ. Tốt nghiệp khoa Văn, Đại học sư phạm, nhưng chưa đi dạy ngày nào, ông nhập ngũ (1965). Mười bốn năm trong quân đội thêm tám năm ở Trường Sơn, đoàn vận tải Quang Trung 559. Theo lời nhà thơ chia sẻ thì bài thơ “Trường Sơn Đông, Trường Sơn Tây” được sáng tác vào cuối năm 1969, tại làng Cổ Giang, nằm bên bờ sông Son, thuộc tỉnh Quảng Bình. Làng Son ở gần đường 20, con đường xẻ ngang dãy núi Trường Sơn huyền thoại. Bài thơ bắt nguồn từ một chuyện tình có thật của một anh lính ở phía Tây Trường Sơn yêu một cô y tá đang ở phía Đông Trường Sơn. (1) Lèn đá: núi đá có vách cao dựng đứng. (2) “ba sẵn sàng”: là phong trào thi đua do ban chấp hành thành đoàn Hà Nội phát động trong những năm 60 của thế kỉ 20 nhằm khơi dậy tinh thần yêu nước của học sinh sinh viên Hà Nội. Thực hiện các yêu cầu/Trả lời các câu hỏi: Câu 1. (1,0 điểm) Bài thơ trên được viết theo thể thơ nào? Câu 2. (1,0 điểm) Chỉ ra những câu thơ miêu tả sự khác nhau về thời tiết giữa Trường Sơn Đông và Trường Sơn Tây trong khổ thơ thứ hai. DeThi.edu.vn
10. 15 Đề thi Ngữ văn 12 giữa Kì 1 Chân Trời Sáng Tạo 2024-2025 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn Câu 3. (1,0 điểm) Phân tích tác dụng của biện pháp tu từ nhân hóa trong đoạn thơ sau: Anh lên xe, trời đổ cơn mưa Cái gạt nước xua đi nỗi nhớ Em xuống núi nắng về rực rỡ Cái nhành cây gạt nỗi riêng tư. Câu 4. (1,0 điểm) Bài thơ gợi cho anh/chị những suy nghĩ gì về tình yêu nước của những người lính Trường Sơn trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ? II. PHẦN VIẾT (6,0 điểm) Câu 1. (2,0 điểm) Viết đoạn văn nghị luận (khoảng 200 chữ) bàn về vấn đề tuổi trẻ cần làm gì để phát huy truyền thống yêu nước của dân tộc. Câu 2. (4,0 điểm) Viết bài văn nghị luận so sánh cảm hứng về tình yêu trong bài thơ ở phần Đọc hiểu với bài thơ sau: SỢI NHỚ SỢI THƯƠNG Thúy Bắc Trường Sơn đông Rút sợi nhớ Trường Sơn tây Đan vòm xanh Bên nắng đốt Nghiêng sườn đông Bên mưa quây Che mưa anh Em dang tay Nghiêng sườn tây Em xoè tay Xoà bóng mát Chẳng thế nào Rợp trời thương Xua tan mây Màu xanh suốt(2) Chẳng thế nào Em nghiêng hết Che anh được Về phương anh. Rút sợi thương (Thúy Bắc, Sợi nhớ sợi thương, Thơ tình Chằm(1) mái lợp người lính, NXB Phụ nữ Hà Nội, 2004, trang 198,199) Chú thích: Thuý Bắc (2/12/1937 - 12/9/1996) tên thật là Nguyễn Thị Thuý Bắc. Các bút danh: Thuý Bắc, Thuỷ Dương, Hồng Chung. Bài thơ “Sợi nhớ sợi thương” của Thúy Bắc được viết năm 1973, nằm trong nền thơ thời chống Mỹ. Khi đó, chị đi thực tế vào miền Trung, trời đang mùa mưa. Còn chồng chị là chuyên viên cao cấp của Bộ Giao thông - Vận tải cũng chi viện, công tác ở Lào - bên kia dãy Trường Sơn hùng vĩ cả chục năm. Nghĩ về tình cảm vợ chồng cách trở, khôn nguôi thương nhớ, cảm hứng sáng tác dâng trào.. (1) Chằm: khâu từng mũi qua nhiều lớp để làm cho chắc (chằm nón). (2) Màu xanh suốt: Màu xanh trải dài và rộng, bao phủ không gian, thời gian. Hết .. DeThi.edu.vn 15 Đề thi Ngữ văn 12 giữa Kì 1 Chân Trời Sáng Tạo 2024-2025 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn Câu 3. (1,0 điểm) Phân tích tác dụng của biện pháp tu từ nhân hóa trong đoạn thơ sau: Anh lên xe, trời đổ cơn mưa Cái gạt nước xua đi nỗi nhớ Em xuống núi nắng về rực rỡ Cái nhành cây gạt nỗi riêng tư. Câu 4. (1,0 điểm) Bài thơ gợi cho anh/chị những suy nghĩ gì về tình yêu nước của những người lính Trường Sơn trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ? II. PHẦN VIẾT (6,0 điểm) Câu 1. (2,0 điểm) Viết đoạn văn nghị luận (khoảng 200 chữ) bàn về vấn đề tuổi trẻ cần làm gì để phát huy truyền thống yêu nước của dân tộc. Câu 2. (4,0 điểm) Viết bài văn nghị luận so sánh cảm hứng về tình yêu trong bài thơ ở phần Đọc hiểu với bài thơ sau: SỢI NHỚ SỢI THƯƠNG Thúy Bắc Trường Sơn đông Rút sợi nhớ Trường Sơn tây Đan vòm xanh Bên nắng đốt Nghiêng sườn đông Bên mưa quây Che mưa anh Em dang tay Nghiêng sườn tây Em xoè tay Xoà bóng mát Chẳng thế nào Rợp trời thương Xua tan mây Màu xanh suốt(2) Chẳng thế nào Em nghiêng hết Che anh được Về phương anh. Rút sợi thương (Thúy Bắc, Sợi nhớ sợi thương, Thơ tình Chằm(1) mái lợp người lính, NXB Phụ nữ Hà Nội, 2004, trang 198,199) Chú thích: Thuý Bắc (2/12/1937 - 12/9/1996) tên thật là Nguyễn Thị Thuý Bắc. Các bút danh: Thuý Bắc, Thuỷ Dương, Hồng Chung. Bài thơ “Sợi nhớ sợi thương” của Thúy Bắc được viết năm 1973, nằm trong nền thơ thời chống Mỹ. Khi đó, chị đi thực tế vào miền Trung, trời đang mùa mưa. Còn chồng chị là chuyên viên cao cấp của Bộ Giao thông - Vận tải cũng chi viện, công tác ở Lào - bên kia dãy Trường Sơn hùng vĩ cả chục năm. Nghĩ về tình cảm vợ chồng cách trở, khôn nguôi thương nhớ, cảm hứng sáng tác dâng trào.. (1) Chằm: khâu từng mũi qua nhiều lớp để làm cho chắc (chằm nón). (2) Màu xanh suốt: Màu xanh trải dài và rộng, bao phủ không gian, thời gian. Hết .. DeThi.edu.vn