Bộ 15 đề thi học kì 1 môn Ngữ văn Lớp 7 (Có đáp án)

39 trang thaodu 9150

Download

Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Bộ 15 đề thi học kì 1 môn Ngữ văn Lớp 7 (Có đáp án)", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

Tài liệu đính kèm:

bo_15_de_thi_hoc_ki_1_mon_ngu_van_lop_7_co_dap_an.doc

Nội dung text: Bộ 15 đề thi học kì 1 môn Ngữ văn Lớp 7 (Có đáp án)

Bộ 15 đề thi học kì 1 môn Ngữ văn lớp 7 ĐỀ SỐ 1 Câu 1: (2,0 điểm) a. Thế nào là quan hệ từ? Khi sử dụng quan hệ từ cần lưu ý điều gì? b. Đặt câu với các cặp từ quan hệ sau: - Nếu thì - Tuy nhưng Câu 2: (2,0 điểm) a. Chép thuộc lòng theo trí nhớ bài thơ “Cảm nghĩ trong đêm thanh tĩnh” (Phần dịch thơ) của tác giả Lí Bạch. b. Nêu giá trị nội dung, giá trị nghệ thuật của bài thơ? Câu 3: (6,0 điểm) Cảm nghĩ về bài thơ “Cảnh khuya” của Hồ Chí Minh. ĐÁP ÁN CÂU NỘI DUNG ĐIỂM - Quan hệ từ dùng để biểu thị các ý nghĩa quan hệ như sở hữu, so sánh, nhân 0,5đ quả, giữa các bộ phận của câu giữa câu với câu trong đoạn văn. a - Khi nói hoặc viết, có những trường hợp bắt buộc phải dùng quan hệ từ.Đó là 1 những trường hợp nếu không có quan hệ từ thì câu văn sẽ đổi nghĩa hoặc không 1,0 điểm 0,25đ 2,0 rõ nghĩa. Bên cạnh đó, cũng có trường hợp không bắt buộc dùng quan hệ từ (dùng điểm cũng được, không dùng cũng được) - Có một số quan hệ từ được dùng thành cặp. 0,25đ b - Nếu trời mưa thì lớp em không đi tham quan nữa. 0,5đ 1,0 điểm - Tuy nhà nghèo nhưng bạn Nam học rất giỏi. 0,5đ a Học sinh chép đúng cả 4 câu thơ, không sai lỗi chính tả thì đạt điểm tối đa. (Còn 1,0 đ 1,0 điểm chép thiếu, sai lỗi chính tả giáo viên tùy theo mức độ để cho điểm). 2 * Nghệ thuật: 2,0 - Từ ngữ giản dị, tinh luyện. 0,5đ điểm b - Miêu tả kết hợp với biểu cảm. 1,0 điểm * Nội dung: - Bài thơ thể hiện một cách nhẹ nhàng mà thấm thía tình quê hương của một 0,5đ người sống xa nhà trong đêm trăng thanh tĩnh. 3 * Mở bài: 6,0 điểm - Giới thiệu những hiểu biết về Bác Hồ 1,0đ - Giới thiệu bài thơ "Cảnh khuya" và cảm nghĩ khái quát về bài thơ VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí
* Thân bài: 4,0đ Phát biểu cảm nghĩ về ND và NT của bài thơ. - Hai câu thơ đầu miêu tả cảnh thiên nhiên ở chiến rung Việt Bắc: 1,0đ + Âm thanh của tiếng suối được miêu tả giống như âm thanh của tiếng hát xa. + Về hình ảnh ánh trăng lồng vào cây, hoa: Điệp từ lồng. Tạo nên một bức tranh lung linh, huyền ảo tạo nên một bức tranh đêm rừng tuyệt đẹp, cuốn hút hồn 1,0đ người. - Hai câu sau: Miêu tả tâm trạng của Bác trong đêm trăng sáng: + Người chưa ngủ vì hai lí do, lí do thứ nhất là vì cảnh đẹp làm cho tâm hồn người nghệ sĩ bâng khuâng, say đắm. Lí do thứ hai: chưa ngủ vì lo nỗi nước nhà, 1,0 đ lo về cuộc kháng chiến của nhân dân ta. Cảnh thiên nhiên dù đẹp đẽ, thơ mộng nhưng không làm cho Bác quên đi trách nhiệm lớn lao của một lãnh tụ cách mạng đối với dân, với nước. + Cả hai câu thơ cho thấy sự gắn bó giữa con ngưới thi sĩ đa cảm và con ngưới chiến sĩ kiên cường trong Bác. Thể hiện tấm lòng lo lắng của Bác đối với nước 1,0đ nhà. * Kết bài: - Cảnh khuya là một bài thơ tứ tuyệt hay và đẹp, có sự kết hợp hài hòa giữa tính 0,5đ cổ điển (hình thức) và tính hiện đại (nội dung). - Bài thơ thể hiện tâm hồn nhạy cảm, tinh tế và tinh thần trách nhiệm cao cả của Bác Hồ - vị lãnh tụ vĩ đại của dân tộc Việt Nam; là dẫn chứng chứng minh cho 0,5đ phong cánh tuyệt vời của người nghệ sĩ - chiến sĩ Hồ Chí Minh. ĐỀ SỐ 2 Câu 1:(2,0 điểm) a. Thế nào là từ đồng nghĩa? Có mấy loại từ đồng nghĩa? b.Tìm từ đồng nghĩa trong các câu sau: - Đi tu phật bắt ăn chay Thịt chó ăn được thịt cầy thì không. - Núi cao lên đến tận cùng Thu vào tầm mắt muôn trùng nước non. Câu 2: (2,0 điểm) a. Chép thuộc lòng theo trí nhớ “Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê” (phần dịch thơ) của tác giả Hạ Tri Chương. b. Nêu giá trị nội dung, giá trị nghệ thuật của bài thơ? Câu 3: (6,0 điểm) Cảm nghĩ về bài thơ “Rằm tháng giêng” (Nguyên tiêu) của Hồ Chí Minh. HẾT VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí
CÂU NỘI DUNG ĐIỂM - Từ đồng nghĩa là những từ có nghĩa giống nhau hoặc gần giống nhau. Một từ 0,5đ a nhiều nghĩa có thể thuộc vào nhiều nhóm từ đồng nghĩa khác nhau. 1 1,0 điểm - Từ đồng nghĩa có hai loại: 2,0 điểm + Đồng nghĩa hoàn toàn. 0,25đ + Đồng nghĩa không hoàn toàn. 0,25đ b - Thịt chó - Thịt cầy 0,5đ 1,0 điểm - Núi - non 0,5đ a Học sinh chép đúng cả 4 câu thơ, không sai lỗi chính tả thì đạt điểm tối đa. 1,0đ 1,0 điểm (Còn chép thiếu, sai lỗi chính tả giáo viên tùy theo mức độ để cho điểm). * Nghệ thuật: 2 0,5đ - Sử dụng phép đối linh hoạt, từ ngữ điêu luyện. 0,0 điểm b * Nội dung: 1,0 điểm - Bài thơ biểu hiện một cách chân thực mà sâu sắc, hóm hỉnh mà ngậm ngùi tình 0,5đ yêu quê hương thắm thiết của một người sống xa quê lâu ngày, trong khoảnh khắc vừa mới đặt chân trở về quê cũ. * Mở bài: - Giới thiệu những hiểu biết về Bác Hồ 1,0đ - Giới thiệu bài thơ "Rằm tháng giêng" và cảm nghĩ khái quát về bài thơ * Thân bài: 4,0đ - Hai câu thơ đầu miêu tả bức tranh mùa xuân: + Thời gian và không gian trong hai câu thơ đầu tràn ngập vẻ đẹp và sức xuân. Rằm xuân -> mặt trăng tròn đầy, ánh trăng bao trùm vạn vật trong đêm nguyên 1,0đ tiêu => Có cảm giác ánh trăng chauw bao giờ đẹp và tròn như thế. + Cảnh vừa có chiều cao của ánh trăng vừa có chiều rộng của sông nước " tiếp" giáp với bầu trời -> tạo ra không gian bao la vô tận - 2 câu thơ không tả mà giàu 3 1,0đ sức gợi hình ảnh , gợi màu sắc dù nó là bức tranh về cảnh khuya có 2 gam màu 6,0 điểm trắng và đen , sáng tối -> người đọc thích thú khi hình dung cảnh đêm xuân đẹp bao nhiêu thì càng cảm phục cái tài thơ của Bác bấy nhiêu - Hai câu sau tâm trạng của Bác Hồ: + Trong khung cảnh nên thơ ấy, giữa nơi mịt mù khói sóng Bác Hồ đang làm 0,5,đ gì? Ánh trăng tuyệt đẹp kia không thể làm Bác xao lãng việc nước, việc quân - Khuya rồi vậy mà trăng vẫn "mãn thuyền" vẫn ngân nga đầy thuyền, trăng tràn ngập khắp nơi, tràn cả không gian rộng lớn, vẫn chờ, vẫn đợi cho dù Bác có bận 0,5đ đến đâu? Thuyền lờ lững xuôi dòng trong đêm có trăng đồng hành như một người bạn chung thủy sâu sắc thật hạnh phúc. - Trăng gắn bó với người nghệ sĩ biết thưởng lãm , biết trân trọng vẻ đẹp của trăng - Trong hoàn cảnh đất nước còn khó khăn gian khổ, ta vẫn cảm nhận sự 1,0đ hòa hợp kì diệu giữa cảnh và người -> thể hiện phong thái ung dung, tinh thần VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí
lạc quan của Bác về tương lai đất nước. Chúng ta càng thấy tự hào và yêu Bác nhiều hơn. * Kết bài: Bài thơ "Rằm tháng giêng" giúp em hình dung một cách cụ thể bức tranh đêm 1,0đ trăng trên sông nước thật đẹp, hiểu thêm tấm lòng yêu dân, yêu nước, yêu thiên nhiên sâu sắc của vị lãnh tụ vĩ đại, vị cha già kính yêu của dân tộc ĐỀ SỐ 3 I. Phần đọc - hiểu: (4 điểm) * Đọc đoạn văn sau và thực hiện yêu cầu ở dưới: “ . Có thể nói, cả đời ông chưa có tình yêu nào lại gắn bó thuỷ chung và bền chặt như tình yêu đối với Côn Sơn .Lúc ấy ông tuy mới độ năm mốt năm hai tuổi nhưng những cuộc tranh quyền đoạt lợi thời hậu chiến của các phe cánh trong triều đình nhà Lê lại vô cùng khốc liệt và phức tạp. Một con người ngay thẳng trung trực như ông không thể nào hoà nhập được. Tuy rất đau lòng nhưng ông cũng không còn cách nào khác là phải tự tách mình ra để tìm đến những thú riêng. Và cái thú riêng của ông chính là trở về sống ẩn dật ở Côn Sơn.” (Đỗ Đình Tuân) Câu 1. Đoạn văn trên nói tới tác giả nào? A. Nguyễn Trãi. B. Nhuyễn khuyến. C. Bà huyện Thanh Quan. D. Hồ Chí Minh. Câu 2: Câu văn “Một con người ngay thẳng trung trực như ông không thể nào hoà nhập được.” có mấy từ Hán Việt? A. Một từ B. Hai từ C. Ba từ D. Bốn từ Câu 3: Từ “ông” trong đoạn văn trên thuộc loại từ nào? A. Danh từ B. Động từ C. Tính từ D. Đại từ Câu 4: Trong các thông tin về sau, thông tin nào giúp em hiểu thêm về nội dung của văn VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí
bản “Bài ca Côn Sơn”? A/ Nguyễn Trãi là con của Nguyễn Phi Khanh.ss B/ Ông tham gia khởi nghĩa Lam Sơn với vai trò rất lớn cạnh Lê Lợi. C/ Chốn quan trường đầy kẻ dèm pha, ông cáo quan về ở ẩn tại Côn Sơn. D/ Ông bị giết hại một cách oan khốc và thảm thương vào năm 1442. Câu 5. (3 điểm) Cho đoạn văn sau: Đêm nay mẹ không ngủ được. Ngày mai là ngày khai trường lớp Một của con. Mẹ sẽ đưa con đến trường, cầm tay con dắt qua cánh cổng, rồi buông tay mà nói: “Đi đi con, hãy can đảm lên, thế giới này là của con, bước qua cánh cổng trường là một thế giới kì diệu sẽ mở ra”. a. Em hiểu thế giới kì diệu sẽ mở ra ở đây là gì? b. Từ văn bản trên em hãy viết đoạn văn biểu cảm ngắn (6-8 câu) bày tỏ suy nghĩ của em về niềm vui được cắp sách tới trường. Trong đoạn văn có sử dụng cặp từ trái nghĩa và từ láy. Gạch chân những cặp từ trái nghĩa và từ láy đã dùng. II. Phần tạo lập văn bản (6 điểm) Thân em vừa trắng lại vừa tròn Bẩy nổi ba chìm với nước non Rắn nát mặc dầu tay kẻ nặn Mà em vần giữ tấm lòng son (Bánh trôi nước – Hồ Xuân Hương) Viết bài văn biểu cảm về hình ảnh người phụ nữ qua bài thơ trên. Từ đó em có suy nghĩ gì về người phụ nữ trong xã hội ngày hôm nay. ĐÁP ÁN I/ Phần đọc - hiểu (5 điểm) Trắc nghiệm (1 điểm) Câu 1 2 3 4 ĐA A B B C Điểm 0.25 đ 0.25 đ 0.25 đ 0.25 đ Câu 5: (3 điểm) a. Thế giới kì diệu ở đằng sau cánh cổng trường có thể là: Thế giới của tri thức, thế giới của tình thầy trò, tình cảm bạn bè .(1đ) b. VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí
- Nội dung: bày tỏ niền vui, hạnh phúc khi được cắp sách tới trường một cách hợp lí. (1,0đ) - Đúng hình thức đoạn văn, đủ số câu (0,5đ) - Gạch chân đúng cặp từ trái nghĩa và từ láy. (0,5đ) II. Phần tạo lập văn bản (6 điểm) Tiêu chí Các yêu cầu cần đạt Điểm - HS bám sát vào yêu cầu của đề cần làm rõ được các ý sau: * Yêu cầu thấp: 1,5 đ + Thương cảm xót xa cho số phận người phụ nữ trong thơ HXH: Hình ảnh người phụ nữ trong thơ HXH cuộc đời của họ long đong vất vả “bẩy nổi ba chìm” như chiếc bánh trôi. Số phận của họ cũng đắng a/Nội dung cay bất hạnh, rắn hay nát, hạnh phúc hay bất hạnh bị phụ thuộc vào (3.5 điểm) “tay kẻ nặn, là người chồng, người cha, là XH phong kiến đầy rẫy 1,5 đ những bất công tàn bạo + Tự hào và yêu quý về phẩm chất người phụ nữ trong xã hội xưa. Đó là vẻ đẹp của người phụ nữ về hình thể qua tính từ “trắng”, “tròn”. Đó còn là vẻ đẹp của người con gái trẻ trung đầy sức sống . Đặc biệt cuộc đời họ gặp nhiều đau khổ bất hạnh, nhưng người phụ nữ vẫn giữ 0.5 đ được những phẩm chất cao đẹp của mình” mà em vẫn giữ tấm lòng son * Yêu cầu cao: - HS có những liên hệ với người phụ nữ trong những bài ca dao khác 1đ và trung văn thơ trung đại (Kiều, Vũ Nương ) để thấy được họ đều là những người phụ nữ đẹp người đẹp nết nhưng lại có số phận đau khổ bất hạnh mà nguyên nhân sâu xa đó không phải ai khác chính là XHPK đầy rẫy bất công và tàn bạo . - HS có những liên hệ với CS hôm nay để có những cảm xúc và suy nghĩ đúng đắn chân thành: Từ cảm xúc yêu quý tự hào về XH đổi thay, người phụ nữ được đổi đời, được thể hiện tài năng và sắc đẹp trong mọi lĩnh vực XH nhưng CS vẫn còn có những mảnh đời số phận đau khổ để phấn đấu XD cho một XH tốt đẹp hơn VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí
b/ Hình thức - Tạo được một bố cục khoa học, hình thức các đoạn văn rõ ràng (0,5 điểm) - Chữ viết sạch đẹp, không mắc lỗi chính tả 0.5 đ - Dung lượng bài viết hợp lí - Biết làm một bài văn biểu cảm về nhân vật trữ tình trong thơ c/ Kĩ năng - Biết lập ý và dựng các đoạn văn biểu cảm, mạch lạc trong suy nghĩ 1.0 đ (1 điểm) và cảm xúc (đoạn mở, các đoạn thân bài, đoạn kết) biết liên kết câu, đoạn, biết phát biểu cảm xúc suy nghĩ dựa vào đặc điểm của nhân vật trữ tình, bám vào từ ngữ hình ảnh, biện pháp nghệ thuật trong thơ, biết đưa dẫn chứng minh hoa cho cảm xúc suy nghĩ của mình - Biết sử dụng thao tác so sánh liên tưởng với người phụ nữ trong các sáng tác cùng thời và liên hệ với cuộc sống hôm nay bằng những cảm xúc suy nghĩ một cách hợp lí . - Diễn đạt trong sáng, giọng văn có cảm xúc bởi tình cảm chân thành . * Các mức độ cho điểm 1. Từ 5 > 6 điểm: - Bài viết làm tốt được tất cả yêu cầu trên, đặc biệt là các phần nâng cao in đậm in đậm về nội dung và kĩ năng mà bài viết cần đạt tới. 2/ Từ 4.5 > 3 điểm: - Bài viết tập trung phát biểu về số phận và phẩm chất người phụ nữ nhưng còn sơ sài mắc nhiều lỗi chính tả, lỗi diễn đạt, chữ xấu bố cục thiếu khoa học, không biết dựng đoạn văn 4/ Bài từ 0 điểm đến < 2 điểm: - Các trường hợp còn lại ĐỀ SỐ 4 Câu 1: (2, 0 điểm) a) Thế nào là đại từ ? Đại từ đảm nhiệm những vai trò ngữ pháp nào ? b) Xác định đại từ trong các câu sau và cho biết đại từ được dùng để làm gì? - Ai làm cho bể kia đầy VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí
Cho ao kia cạn cho gầy cò con? (ca dao) - Đã bấy lâu nay bác tới nhà Trẻ thời đi vắng chợ thời xa (Nguyễn Khuyến) Câu 2: (3,0 điểm) a) Hãy tóm tắt ngắn gọn văn bản “ Cuộc chia tay của những con búp bê” bằng lời văn của em khoảng 12 dòng. b) Nêu ý nghĩa của văn bản trên. Câu 3: (5 điểm) Hãy phát biểu cảm nghĩ về một người thầy (cô) mà em yêu quí. ĐÁP ÁN ĐỀ KIỂM TRA HỌC KÌ I CÂU ĐÁP ÁN BIỂU ĐIỂM Câu 1 2,0 điểm a) Đại từ dùng để trỏ người, sự vật, hoạt động, tính chất được nói đến trong một 0,5 điểm ngữ cảnh nhất định của lời nói hoặc dùng để hỏi. Đại từ có thể làm chủ ngữ trong câu hoặc làm phụ ngữ trong cụm danh từ, 0,5 điểm cụm động từ, cụm tính từ. b) Đại từ “ Ai” được dùng để hỏi. 0,5 điểm Đại từ “ bác’’ dùng để trỏ chung. 0,5 điểm Câu 2 3 điểm a) Tóm tắt đúng nội dung bài văn khoảng 12 câu (sai 5 lỗi chính tả trừ 0,25 2 điểm điểm) b) Nêu ý nghĩa: Là câu chuyện của những đứa con nhưng lại gợi cho những 1 điểm người làm cha mẹ phải suy nghĩ. Trẻ em cần được sống trong mái ấm gia đình. Mỗi người cần phải biết giữ gìn gia đình hạnh phúc. Câu 3 5 điểm Hìnhthức Trừ không quá 1 điểm Đảm bảo bố cục 3 phần Trình bày sạch, theo dõi được Viết đúng kiểu bài văn biểu cảm: 1 điểm + Chọn đối tượng là một người thầy (cô). + Cảm xúc chân thành. + Biết dùng phương thức tự sự và miêu tả để bộc lộ cảm xúc. ( Sai 4 lỗi chính tả trừ 0,25 điểm nhưng trừ không quá 0,5 điểm) Nội dung 4 điểm a) Mở bài Giới thiệu người thầy (cô)và tình cảm của em đối với người ấy. 0,5 điểm b)Thân bài - Miêu tả những nét nổi bật, đáng chú ý: làn da, mái tóc, hành động, của thầy (cô). - Vai trò của người thầy (cô) trong gia đình, ngoài xã hội - Các mối quan hệ của người thầy(cô) đối với người xung quanh và thái độ của họ 3 điểm - Kỉ niệm đáng nhớ nhất giữa em và người thầy (cô). - Tình cảm của em đối với người thầy (cô): Sự mong muốn và nổ lực để xứng đáng với người thầy(cô) của mình. c) Kết bài - Khẳng định vai trò của người thầy (cô) trong cuộc sống. 0,5 điểm - Thể hiện lòng biết ơn, sự đền đáp công ơn đối với người thầy (cô). VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí
ĐỀ SỐ 5 I - PHẦN TRẮC NGHIỆM KHÁCH QUAN: (2 điểm) - Thời gian làm bài 10 phút Thí sinh đọc các câu ca dao sau rồi trả lời các câu hỏi nêu ở dưới bằng cách chọn chữ cái chỉ kết quả mà em chọn là đúng và ghi vào tờ giấy làm bài. (1) Thương thay thân phận con tằm, Kiếm ăn được mấy phải nằm nhả tơ. (2) Con cò mà đi ăn đêm, Đậu phải cành mềm lộn cổ xuống ao. Ông ơi ông vớt tôi nao, Tôi có lòng nào ông hãy xáo măng. Có xáo thì xáo nước trong ðừng xáo nước đục đau lòng cò con. (3) Nước non lận đận một mình, Thân cò lên thác xuống ghềnh bấy nay. Ai làm cho bể kia đầy, Cho ao kia cạn, cho gầy cò con? Câu 1: Các câu ca dao trên cùng chủ đề nào? A. Tình cảm gia đình B.Tình yêu quê hương C. Than thân D. Châm biếm Câu 2: Biện pháp tu từ từ vựng nào đều được sử dụng trong các câu ca dao trên? A. nhân hóa B. ẩn dụ C. so sánh D. hoán dụ Câu 3: Nội dung biểu đạt chủ yếu trong các câu ca dao trên là gì? A. Cảm thông với cuộc đời, thân phận người lao động trong xã hội phong kiến. B. Phản kháng, tố cáo xã hội phong kiến gây ra nỗi khổ cho con người. C. Ca ngợi tính cách chịu thương, chịu khó của người lao động trong xã hội phong kiến. D. Diễn tả nỗi nghèo khó của người lao động trong xã hội cũ. Câu 4: Phương thức biểu đạt nào được sử dụng chủ yếu trong các câu ca dao trên? A. tự sự B. biểu cảm C. miêu tả D. lập luận Câu 5: Từ "thân phận" trong câu "Thương thay thân phận con tằm" có nghĩa là gì? VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí
A. Chỉ cuộc đời riêng của một con người B. Chỉ cuộc đời những con người bất hạnh, buồn đau C. Chỉ người thuộc tầng lớp nghèo trong xã hội D. Chỉ con người có địa vị xã hội thấp và cảnh ngộ không may Câu 6: Có mấy cặp từ trái nghĩa được sử dụng trong các câu ca dao trên? A. 1 B. 2 C. 3 D. 4 Câu 7: Dòng nào sau đây không có chứa đại từ? A. Thân cò lên thác xuống ghềnh bấy nay B. Ai làm cho bể kia đầy C. Ông ơi ông vớt tôi nao D. Tôi có lòng nào ông hãy xáo măng Câu 8: Từ nào sau đây cùng loại với từ láy "lận đận"? A. nho nhỏ B. đèm đẹp C. nhấp nhô D. lúng túng II - PHẦN TỰ LUẬN: (8 điểm) - Thời gian làm bài 80 phút Câu 1: (2 điểm) a. Hãy viết lại theo trí nhớ bài thơ Cảnh khuya của Hồ Chí Minh. b. Phân tích hiệu quả biểu đạt từ những hình thức nghệ thuật được tác giả sử dụng trong bài thơ trên. Câu 2: (1 điểm) "Đêm nay mẹ không ngủ được. Ngày mai là ngày khai trường lớp Một của con. Mẹ sẽ đưa con đến trường, cầm tay con dắt qua cánh cổng, rồi buông tay mà nói: "Đi đi con, hãy can đảm lên, thế giới này là của con, bước qua cánh cổng trường là một thế giới kì diệu sẽ mở ra." (trích Cổng trường mở ra - theo Lý Lan) a. Xác định các từ Hán Việt được sử dụng trong đoạn trích trên? b. Những từ nào được sử dụng như đại từ xưng hô trong đoạn trích trên? Hãy cho thêm năm từ tương tự như thế. Câu 3: (5 điểm) Viết bài văn phát biểu cảm nghĩ của em về nhân vật chính trong câu chuyện sau: VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí
Đỗ thủ khoa đại học Y Dược TPHCM năm 2011 với điểm số rất ấn tượng - 29,5 điểm (trong đó Toán: 10; Hóa: 9,75; Sinh: 9;75) cậu học trò nghèo Nguyễn Tấn Phong (tổ 13, thị trấn Hà Lam, Thăng Bình, Quảng Nam) khiến mọi người thêm cảm phục về nghị lực vượt khó của mình. Đang lứa tuổi học trò nhưng Phong không biết đi chơi là gì. Bà Võ Thị Đãi, ngoại Phong nhìn cháu tắc lưỡi thương: "Học ở trường về, ngơi việc nhà là thằng nhỏ ngồi vào bàn học ngay. Hắn rứa chớ làm phụ gia đình rành rẽ đủ thứ từ nấu cám cho heo ăn, đêm hôm đi dẫn nước vào ruộng phụ mẹ. Mỗi lần nghỉ hè thì tranh thủ vô xưởng cá làm công để phụ kiếm tiền lo chuẩn bị nhập học cho năm học mới". Vì làm đủ thứ việc như vậy, Phong tự biết: thời gian tự học ở nhà của mình cũng eo hẹp lại nên để học tốt em phải tìm ra phương pháp học tốt và tập trung cao độ. Suốt 12 năm phổ thông em đều học khá, giỏi mà không đi học thêm gì. Chàng thủ khoa chia sẻ: "Ở trường, em tập trung nghe bài giảng rồi về nhà em ôn tập lại ngay. Chỗ nào chưa hiểu thì em thảo luận với bạn bè hay hỏi thầy, cô." Hỏi Phong là em đã tìm ra lời giải cho "bài toán" chuẩn bị ngày vào Sài Gòn nhập học sắp đến chưa, chàng thủ khoa chia sẻ những dự định đầy nghị lực: "Em đi học, nhà mất thêm một lao động, dù chỉ là phụ bà, phụ mẹ chút việc nhà thôi, và lại thêm một gánh lo. Nhưng em biết có học hành đàng hoàng mới có tương lai và có cơ hội trả hiếu cho bà, cho mẹ đã hy sinh nhiều cho mình " Khánh Hiền - Nguồn: Dân Trí Đáp án đề kiểm tra học kì 1 môn Ngữ văn lớp 7 I - PHẦN TRẮC NGHIỆM KHÁCH QUAN: (2 điểm) - Thời gian làm bài 10 phút Câu 1 2 3 4 5 6 7 8 Kết C B A B D C A D quả II - PHẦN TỰ LUẬN: (8 điểm) Câu 1: (2 điểm) a. (1đ) Viết chính xác bài thơ Cảnh khuya của Hồ Chí Minh (SGK, trang 140, Ngữ văn 7, tập I) Mỗi câu đúng: 0,25đ Sai hoặc thiếu 1 từ: - 0,25đ Thiếu 1 câu: - 0,25đ Sai 2 lỗi chính tả: - 0,25đ Thiếu tên tác giả hoặc thiếu tên tác phẩm: - 0,25đ b. (1đ) Phân tích hiệu quả biểu đạt từ những hình thức nghệ thuật được tác giả sử dụng trong bài thơ Cảnh khuya: Bằng việc sử dụng kết hợp các hình thức nghệ thuật như thể thơ thất ngôn tứ tuyệt đường luật; nhiều hình ảnh thơ lung linh, kì ảo; các biện pháp tu từ so sánh, điệp ngữ; đặc biệt có có sự sáng tạo về nhịp điệu ờ các câu 1, 4 VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí
(0,75đ), bài thơ thông qua miêu tả cảnh núi rừng Việt Bắc trong một đêm trăng đã thể hiện tình cảm yêu thiên nhiên, yêu đất nước của chủ tịch Hồ Chí Minh. (0,25đ) Câu 2: (1 điểm) a. (0,25đ) Các từ Hán Việt được sử dụng trong đoạn trích: khai trường, can đảm, thế giới, kì diệu. b. - (0,25đ) Những từ được sử dụng như đại từ xưng hô trong đoạn trích: mẹ, con - (0,5đ) Cho thêm đúng được năm từ tương tự (Chẳng hạn: ông, bà, ba, mẹ. anh, chị ) - (0,25đ) Nếu chỉ cho thêm đúng từ hai đến bốn tử Câu 3 (5 điểm) - Yêu cầu: * Hình thức: Học sinh viết được văn bản biểu cảm có kết hợp với yếu tố tự sự, miêu tả; bố cục rõ ràng; lời văn trong sáng, không mắc lỗi chính tả, dùng từ, đặt câu * Nội dung: (4đ) Cảm nghĩ về nhân vật chính trong câu chuyện. * Tiêu chuẩn cho điểm: Sau đây là một gợi ý: a. Mở bài: (0,5đ) Giới thiệu khái quát về nhân vật chính trong câu chuyện và tình cảm của em đối với nhân vật ấy. b. Thân bài: (3đ) Biểu cảm về nhân vật chính trong câu chuyện. (0,5đ) - Sơ lược về nhân vật: hoàn cảnh nhà nghèo, tự học, đỗ thủ khoa trường đại học Y Dược (1,5đ) - Cảm nghĩ về nhân vật: cảm phục về nghị lực vượt khó, có phương pháp học tập khoa học, là tấm gương hiếu thảo (dẫn chứng từ câu chuyện) (1,0đ) – Học tập ở nhân vật: nỗ lực học tập, rèn thói quen tự học, phụ giúp công việc nhà, hiếu thảo với ông bà, cha mẹ c. Kết bài: (0,5đ) Khẳng định lại tình cảm đối với nhân vật chính trong câu chuyện. * Hình thức: (1đ) Đúng phương pháp (0,25đ) Không mắc lỗi chính tả, diễn đạt (0,25đ) Bố cục đầy đủ 3 phần (0,25đ) Chữ viết dễ đọc, sạch sẽ (0,25đ) * Lưu ý: Do đặc trưng của bộ môn Ngữ văn nên giám khảo cần chủ động, linh hoạt trong việc vận dụng đáp án và thang điểm; khuyến khích những bài viết có cảm xúc và sáng tạo. VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí
ĐỀ SỐ 6 I. TRẮC NGHIỆM: (3.0 điểm) Phần 1 (2.0 điểm): Đọc và khoanh tròn vào chữ cái đầu của câu trả lời đúng nhất. Câu 1. Tác giả của bài thơ "Tiếng gà trưa" là ai? A. Hồ Xuân Hương B. Xuân Quỳnh C. Hồ Chí Minh D. Nguyễn Khuyến Câu 2. Hình ảnh nổi bật xuyên suốt bài thơ "Tiếng gà trưa" là: A.Tiếng gà trưa B. Quả trứng hồng C. Người bà D. Người cháu Câu 3. Trong bài thơ "Qua Đèo Ngang", cảnh Đèo Ngang được miêu tả vào thời điểm nào? A. Xế trưa B. Xế chiều C. Ban mai D. Đêm khuya Câu 4. Tâm trạng "nhớ nước" trong bài thơ "Qua Đèo Ngang" là nhớ về triều đại nào? A. Triều đại Lê B. Triều đại Lý C. Triều đại Nguyễn D. Triều đại Trần Câu 5. Điều gì không thay đổi sau nhiều năm nhân vật trữ tình trở về quê trong bài thơ "Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê" của Hạ Tri Chương? A. Mái tóc B. Giọng nói C. Quần áo D. Tiếng cười Câu 6. Hai bài thơ "Cảnh khuya" và "Rằm tháng giêng" đã thể hiện được đặc điểm nổi bật nào trong phong cách thơ Hồ Chí Minh? A. Cổ điển mà hiện đại B. Trong sáng và trang nhã C. Giản dị mà sâu sắc D. Trẻ trung và gợi cảm Câu 7. Từ đồng âm là: A. Là những từ giống nhau về âm thanh nhưng nghĩa khác xa nhau B. Là những từ có nghĩa trái ngược nhau C. Là những từ có nghĩa giống nhau VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí
D. Là những từ có nghĩa gần giống nhau Câu 8. Chữ "cổ" nào sau đây đồng âm với chữ "cổ" trong những từ còn lại? A. Cổ chai B. Cổ thụ C. Cổ áo D. Cổ tay Phần 2 (1.0 điểm): Nối cột A và cột B cho thích hợp Cột A Cột B Nối A + B 1. Bác đến chơi đây ta với ta a. Sông núi nước Nam 2. Một mảnh tình riêng ta với ta b. Phò giá về kinh 3. Non nước ấy ngàn thu c. Qua Đèo Ngang 4. Bảy nổi ba chìm với nước non d. Bạn đến chơi nhà e. Bánh trôi nước II. TỰ LUẬN: (7.0 điểm) Câu 1 (2 điểm) a. Thế nào là từ trái nghĩa? Cho ví dụ một thành ngữ có sử dụng cặp từ trái nghĩa . (Thí sinh không viết bài vào phần gạch chéo) b. Liệt kê những cặp từ trái nghĩa trong câu thơ sau: Non cao non thấp mây thuộc Cây cứng cây mềm gió hay. (Nguyễn Trãi) Câu 2 (5.0 điểm): Cảm nghĩ về nụ cười của mẹ. Đáp án đề kiểm tra học kì 1 môn Ngữ văn lớp 7 I. TRẮC NGHIỆM (3.0 điểm). Mỗi câu trả lời đúng 0.25 điểm. Câu 1 2 3 4 5 6 7 8 Phần nối Đáp án B A B A B A A B 1d- 2c – 3b -4e 1.0 điểm (0.25 đ /1 Biểu điểm 0.25 0.25 0.25 0.25 0.25 0.25 0.25 0.25 câu đúng) II. TỰ LUẬN (7.0 điểm) Câu 1 (2.0 điểm) VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí
a. Nêu đúng khái niệm (1.0đ): Từ trái nghĩa là những từ có nghĩa trái ngược nhau (0.5đ) Một từ nhiều nghĩa có thể thuộc vào nhiều cặp từ trái nghĩa khác nhau (0.5đ) - HS cho ví dụ đúng (0.5đ) b. Xác định đúng: cao > < mềm (0.25đ) Câu 2 (5.0 điểm) Yêu cầu chung: Thể loại: văn biểu cảm. Đối tượng biểu cảm: nụ cười của mẹ. Kết hợp: miêu tả, tự sự, biểu cảm Yêu cầu cụ thể: Có nhiều cách diễn đạt khác nhau. Có thể kết hợp biểu cảm trực tiếp và gián tiếp Song cần nêu được: Giới thiệu đối tượng biểu cảm Nêu các biểu hiện, sắc thái nụ cười của mẹ (Nụ cười xuất hiện khi nào? Có vai trò, ý nghĩa gì đối với em, gia đình, làng xóm ?) Những khi vắng nụ cười của mẹ, em cảm thấy ra sao? Làm thế nào để giữ mãi nụ cười ấy? Biểu điểm: Điểm 4.5 - 5.0: Viết đúng thể loại văn biểu cảm, bố cục rõ ràng, diễn đạt mạch lạc; bài viết giàu cảm xúc, biết kết hợp các yếu tố miêu tả, tự sự để bộc lộ cảm xúc; đảm bảo các ý trên, sai không quá 3 lỗi các loại. Điểm: 3.0 - 4.0: Viết đúng thể loại, bố cục rõ ràng, biết cách làm nhưng thiếu một vài ý, có cảm xúc, sai không quá 5 lỗi các loại. Điểm 1.0 – 2.0: Cảm nghĩ sơ sài, thiếu nhiều ý, bài viết lủng củng, mắc nhiều lỗi. Điểm 0.0: Dành cho những bài viết bỏ giấy trắng hoặc viết vài câu vô nghĩa. ĐỀ SỐ 7 Câu 1 (1 điểm): Cho thông tin "An lau nhà''. Hãy thêm tình thái từ để tạo một câu cầu khiến và môt câu nghi vấn. Câu 2 (2 điểm): Chỉ rõ và nêu tác dụng của lối nói khoa trương (nói quá) trong câu văn sau: "Giá những cổ tục đã đày đoạ mẹ tôi là một vật như hòn đá hay cục thuỷ tinh, đầu mẩu gỗ, tôi quyết vồ ngay lấy mà cắn, mà nhai, mà nghiến cho kì nát vụn mới thôi." VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí
(Nguyên Hồng - Những ngày thơ ấu) Câu 3 (2 điểm): Viết đoạn văn (khoảng 10 câu) theo mô hình diễn dịch với nội dung: Nguyên nhân dẫn tới cái chết của lão Hạc. Câu 4 (5 điểm): Thầy cô - Nguời sống mãi trong lòng em. Đáp án đề thi giữa kì 1 lớp 7 môn Văn năm 2014 Câu 1: (1 điểm) Thêm tình thái từ thích hợp trong câu "An lau nhà'' để tạo câu cầu khiến và câu nghi vấn. (Mỗi câu đúng 0.5 điểm) An lau nhà đi. An lau nhà chưa? Câu 2: (2 điểm) Chỉ ra được phép nói quá: thể hiện ở các cụm từ: mà cắn, mà nhai, mà nghiến cho kì nát vụn mới thôi. (1 điểm) Tác dụng: qua đó tác giả muốn khẳng định ước muốn mãnh liệt phá tan mọi cổ tục đã đày đoạ mẹ để bảo vệ mẹ của bé Hồng. (1 điểm) Câu 3: (2 điểm) *Yêu cầu kĩ năng: (0,75 điểm) Đúng hình thức đoạn văn: Lùi vào đầu dòng, chữ đầu viết hoa, kết thúc xuống dòng. (0,25 điểm) Câu chủ đề mang nội dung khái quát, lời lẽ ngắn gọn, đủ hai thành phần chính, đứng ở đầu đoạn văn. (0,25 điểm) Diễn đạt lưu loát, đảm bảo số câu văn quy định. (0,25 điểm) *Yêu cầu nội dung: (1,25 điểm) Tình cảnh đói khổ, túng quẫn đã đẩy lão Hạc đến cái chết như một hành động tự giải thoát, trừng phạt bản thân mình của lão Hạc. (0,25) Cái chết tự nguyện này xuất phát từ lòng thương con âm thầm mà lớn lao, từ lòng tự trọng đáng kính. (0,25 điểm) Cái chết của lão Hạc giúp chúng ta nhận ra cái chế độ thực dân nửa phong kiến thối nát, cái chế độ thiếu tình người, đẩy người dân đặc biệt là nông dân đến bước đường cùng. (0,5 điểm) Qua đây, chúng ta thấy số phận cơ cực, đáng thương của người nông dân nghèo trước Cách mạng tháng 8. (0,25 diểmd) Câu 4: (5 điểm) a. Mở bài (0,5 điểm) VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí
* Yêu cầu: Giới thiệu chung và tình cảm cũng như ấn tượng ban đầu về nhân vật. * Cho điểm: Điểm 0,25: Như yêu cầu. Điểm 0: Thiếu hoặc sai hoàn toàn. b. Thân bài: (4 điểm) Kể theo diễn biến câu chuyện về thầy cô của mình. * Yêu cầu HS kể chuyện theo ngôi thứ nhất " tôi", kể về người thầy cô của mình. Thầy cô có thể là người đang dạy hoặc đã dạy nhưng để lại dấu ấn sâu đậm khó quên trong lòng, không kể thầy cô đó ở gần hay xa Đó là nhân vật có thể làm thay đổi nhận thức của bản thân người kể theo chiều hướng tích cực, tốt đẹp. Đó là một nhân vật có những phẩm chất đáng quý khiến mọi người yêu mến, trân trọng. Phải xây dựng nhân vật có ấn tượng thực sự sâu sắc với những tính cách điển hình, những tình huống bất ngờ để câu chuyện trở nên hấp dẫn. Trong khi kể chuyện học sinh biết kết hợp đan xen các yếu tố miêu tả, biểu cảm khiến câu chuyện kể đọng lại một bài học, ấn tượng sâu sắc về tình cảm thầy trò. * Cho điểm Điểm 3,0 – 3,5: Kể lại diễn biến câu chuyện bằng ngôi thứ nhất, thông qua các chuỗi sự việc, hợp lý, sinh động, hấp dẫn người đọc. Điểm 2,0 – 2,75: Kể lại diễn biến câu chuyện bằng ngôi thứ nhất, thông qua các chuỗi sự việc, tương đối hợp lý, đôi chỗ chưa sinh động. Điểm 1,25 – 1,75: Các sự việc đơn giản, còn đôi chỗ sơ sài chưa hợp lý. Điểm 0,5 – 1,0: Các sự việc đơn giản, sơ sài, có chỗ chạm yêu cầu. c. Kết bài: (0,5) * Yêu cầu: Kết thúc sự việc, cảm xúc, suy nghĩ của bản thân. * Cho điểm: Điểm 0,5: Như yêu cầu. Điểm 0: Thiếu hoặc sai hoàn toàn. ĐỀ SỐ 8 Câu 1 (2,0 điểm). VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí
a) Thế nào là điệp ngữ? Kể tên các loại điệp ngữ đã học? b) Xác định phép điệp ngữ có trong đoạn thơ sau, cho biết chúng thuộc loại điệp ngữ nào và phân tích tác dụng: "Cháu chiến đấu hôm nay Vì lòng yêu Tổ quốc Vì xóm làng thân thuộc Bà ơi, cũng vì bà Vì tiếng gà cục tác Ổ trứng hồng tuổi thơ". (SGK Ngữ Văn 7, tập 1, trang 150) Câu 2 (3,0 điểm). a) Chép lại chính xác theo trí nhớ bài thơ Bạn đến chơi nhà của Nguyễn Khuyến. b) Bài thơ trên được viết theo thể thơ nào? Kể tên một bài thơ khác cũng được viết theo thể thơ này trong chương Ngữ văn 7 (tập một)? c) Viết một đoạn văn (khoảng từ 3 đến 5 câu) trình bày ngắn gọn nghệ thuật, nội dung của bài thơ em vừa chép. Câu 3 (5,0 điểm). Phát biểu cảm nghĩ của em về bài thơ Cảnh khuya của Hồ Chí Minh. Đáp án đề kiểm tra học kì 1 môn Ngữ văn lớp 7 Câu 1 (2 điểm) a. 1,0 điểm * Khái niệm điệp ngữ: Khi nói hoặc viết, người ta có thể dùng biện pháp lặp lại từ ngữ (hoặc cả một câu) để làm nổi bật ý, gây cảm xúc mạnh. Cách lặp lại như vậy gọi là phép điệp ngữ; từ ngữ được lặp lại gọi là điệp ngữ. (Nếu HS không ghi lại đúng như khái niệm nhưng có cách hiểu đúng về điệp ngữ thì cho 0,25 điểm) * Các kiểu điệp ngữ thường gặp: Điệp ngữ cách quãng Điệp ngữ nối tiếp Điệp ngữ chuyển tiếp (điệp ngữ vòng) (Kể sai hoặc thiếu một kiểu điệp ngữ trừ 0,25 điểm) b. 1,0 điểm VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí
Phép điệp ngữ có trong đoạn thơ: Điệp từ "vì" (điệp lại 4 lần) Thuộc kiểu điệp ngữ cách quãng Tác dụng: Nhấn mạnh mục đích chiến đấu của người chiến sĩ cao cả, thiêng liêng nhưng cũng rất bình dị: cháu chiến đấu vì Tổ quốc, vì nhân dân, vì xóm làng thân thuộc, vì người thân và vì cả những kỉ niệm êm đềm của tuổi thơ. (Nếu HS chỉ nêu được tác dụng: nhấn mạnh mục đích chiến đấu của người cháu thì cho 0,25 điểm) Câu 2 (3 điểm) a. 1,0 điểm HS chép chính xác bài thơ "Bạn đến chơi nhà" của Nguyễn Khuyến (như văn bản Sách giáo khoa Ngữ văn 7, tập 1, trang 104) Sai 1 lỗi trừ 0,25 điểm b. 1,0 điểm Thể thơ: Thất ngôn bát cú Đường luật Tên bài thơ cũng viết theo thể thơ thất ngôn bát cú Đường luật trong chương trình Ngữ văn 7: Qua Đèo Ngang (Bà Huyện Thanh Quan) * HS chỉ cần nêu đúng tên bài thơ là cho điểm tối đa. c. 1,0 điểm Về kĩ năng: Viết đúng hình thức một đoạn văn, diễn đạt rõ ràng,không mắc lỗi chính tả, lỗi dùng từ. Về nội dung: Nêu được những nét chính về nội dung và nghệ thuật của bài thơ: Nghệ thuật: Sáng tạo trong việc sử dụng thể thơ thất ngôn bát cú Đường luật; ngôn ngữ thơ bình dị, mộc mạc; giọng thơ hóm hỉnh, hài hước. Nội dung: Bài thơ đã thể hiện một tình bạn đậm đà, thắm thiết, qua đó giúp ta hiểu nhân cách cao đẹp của Nguyễn Khuyến. (HS có thế diễn đạt theo những cách khác nhưng đúng ý vẫn cho điểm tối đa) Câu 3 (5 điểm) I. Về kĩ năng: Kiểu bài: Biểu cảm về một tác phẩm văn học. Đối tượng biểu cảm: Bài thơ "Cảnh khuya" (Hồ Chí Minh) Bài viết hoàn chỉnh, có đủ ba phần; bố cục mạch lạc, văn viết có cảm xúc. Không mắc các loại lỗi chính tả, dùng từ, ngữ pháp thông thường; lời văn trong sáng, dễ hiểu. Trình bày sạch đẹp. II. Về kiến thức: VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí
Học sinh có thể trình bày theo những cách khác nhau nhưng cần đảm bảo các ý sau: 1. Mở bài: Giới thiệu tác giả, tác phẩm, hoàn cảnh ra đời. Cảm xúc, ấn tượng chung về bài thơ. 2. Thân bài: Nêu cảm nghĩ cụ thể về: a. Cảm nghĩ về cảnh thiên nhiên núi rừng Việt Bắc trong đêm trăng: Âm thanh tiếng suối trong bài thơ được gợi ra thật mới mẻ bằng nghệ thuật so sánh độc đáo. Điệp từ "lồng" được nhắc lại 2 lần. Hình ảnh trăng, hoa, cổ thụ quấn quýt, sinh động, tươi tắn gần gũi, hòa quyện như đưa người đọc vào thế giới lung linh huyền ảo b. Cảm nghĩ về vẻ đẹp tâm hồn Bác: Điệp ngữ "chưa ngủ" vừa khẳng định lại vẻ đẹp của đêm trăng (tình yêu thiên nhiên của Bác), vừa nói được nỗi lo lắng cho vận mệnh dân tộc của Bác (tình yêu đất nước) Liên hệ cuộc đời nhà thơ, hoàn cảnh cuộc kháng chiến chống Pháp thời kì đầu còn nhiều khó khăn, gian khổ để thấy rõ tâm hồn nhạy cảm, lòng yêu nước sâu nặng và phong thái ung dung, lạc quan của Bác. c. Cảm nghĩ về mối tương quan giữa cảnh và tình trong bài thơ: Cảm xúc về thiên nhiên đã chắp cánh cho tình yêu Tổ quốc được bộc lộ, đó là sự đan xen của hai tâm hồn chiến sĩ – thi sĩ trong thơ Bác. Qua đó em hiểu Bác có tâm hồn nhạy cảm, phong thái ung dung, lạc quan. Cảm xúc về hình ảnh Hồ Chí Minh: Khâm phục yêu quí, biết ơn, tự hào về vị lãnh tụ Cách mạng Việt Nam. 3. Kết bài: Khẳng định tình cảm với bài thơ, với nhà thơ hoặc khái quát giá trị, sức sống của bài thơ Biểu điểm: Mức 4 -> 5 điểm: Đáp ứng được những yêu cầu trên, văn viết rõ ràng, lưu loát có cảm xúc, có thể còn vài lỗi nhỏ Mức 3 -> dưới 4: Đáp ứng cơ bản những yêu cầu trên, bố cục rõ ràng, diễn đạt nhìn chung tương đối tốt, một vài chỗ còn lúng túng trong cách diễn đạt Mức 2 -> dưới 3 điểm: Đạt được quá nửa các yêu cầu cơ bản về kiến thức và kĩ năng, nhưng diễn đạt và chính tả còn lỗi; bài viết còn thiếu một vài ý. Mức 1 -> dưới 2: Xác định đúng thể loại và đối tượng, nhưng mắc nhiều lỗi diễn đạt lủng củng, lỗi chính tả ; hoặc viết quá ngắn, quá sơ sài. Mức 0: lạc đề hoàn toàn hoặc bỏ giấy trắng. VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí
ĐỀ SỐ 9 Câu 1 (2,0 điểm). a) Thế nào là điệp ngữ? Kể tên các loại điệp ngữ đã học? b) Xác định phép điệp ngữ có trong đoạn thơ sau, cho biết chúng thuộc loại điệp ngữ nào và phân tích tác dụng: "Cháu chiến đấu hôm nay Vì lòng yêu Tổ quốc Vì xóm làng thân thuộc Bà ơi, cũng vì bà Vì tiếng gà cục tác Ổ trứng hồng tuổi thơ". (SGK Ngữ Văn 7, tập 1, trang 150) Câu 2 (3,0 điểm). a) Chép lại chính xác theo trí nhớ bài thơ Bạn đến chơi nhà của Nguyễn Khuyến. b) Bài thơ trên được viết theo thể thơ nào? Kể tên một bài thơ khác cũng được viết theo thể thơ này trong chương Ngữ văn 7 (tập một)? c) Viết một đoạn văn (khoảng từ 3 đến 5 câu) trình bày ngắn gọn nghệ thuật, nội dung của bài thơ em vừa chép. Câu 3 (5,0 điểm). Phát biểu cảm nghĩ của em về bài thơ Cảnh khuya của Hồ Chí Minh. Đáp án đề kiểm tra học kì 1 môn Ngữ văn lớp 7 Câu 1 (2 điểm) a. 1,0 điểm * Khái niệm điệp ngữ: Khi nói hoặc viết, người ta có thể dùng biện pháp lặp lại từ ngữ (hoặc cả một câu) để làm nổi bật ý, gây cảm xúc mạnh. Cách lặp lại như vậy gọi là phép điệp ngữ; từ ngữ được lặp lại gọi là điệp ngữ. (Nếu HS không ghi lại đúng như khái niệm nhưng có cách hiểu đúng về điệp ngữ thì cho 0,25 điểm) * Các kiểu điệp ngữ thường gặp: Điệp ngữ cách quãng VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí
Điệp ngữ nối tiếp Điệp ngữ chuyển tiếp (điệp ngữ vòng) (Kể sai hoặc thiếu một kiểu điệp ngữ trừ 0,25 điểm) b. 1,0 điểm Phép điệp ngữ có trong đoạn thơ: Điệp từ "vì" (điệp lại 4 lần) Thuộc kiểu điệp ngữ cách quãng Tác dụng: Nhấn mạnh mục đích chiến đấu của người chiến sĩ cao cả, thiêng liêng nhưng cũng rất bình dị: cháu chiến đấu vì Tổ quốc, vì nhân dân, vì xóm làng thân thuộc, vì người thân và vì cả những kỉ niệm êm đềm của tuổi thơ. (Nếu HS chỉ nêu được tác dụng: nhấn mạnh mục đích chiến đấu của người cháu thì cho 0,25 điểm) Câu 2 (3 điểm) a. 1,0 điểm HS chép chính xác bài thơ "Bạn đến chơi nhà" của Nguyễn Khuyến (như văn bản Sách giáo khoa Ngữ văn 7, tập 1, trang 104) Sai 1 lỗi trừ 0,25 điểm b. 1,0 điểm Thể thơ: Thất ngôn bát cú Đường luật Tên bài thơ cũng viết theo thể thơ thất ngôn bát cú Đường luật trong chương trình Ngữ văn 7: Qua Đèo Ngang (Bà Huyện Thanh Quan) * HS chỉ cần nêu đúng tên bài thơ là cho điểm tối đa. c. 1,0 điểm Về kĩ năng: Viết đúng hình thức một đoạn văn, diễn đạt rõ ràng,không mắc lỗi chính tả, lỗi dùng từ. Về nội dung: Nêu được những nét chính về nội dung và nghệ thuật của bài thơ: Nghệ thuật: Sáng tạo trong việc sử dụng thể thơ thất ngôn bát cú Đường luật; ngôn ngữ thơ bình dị, mộc mạc; giọng thơ hóm hỉnh, hài hước. Nội dung: Bài thơ đã thể hiện một tình bạn đậm đà, thắm thiết, qua đó giúp ta hiểu nhân cách cao đẹp của Nguyễn Khuyến. (HS có thế diễn đạt theo những cách khác nhưng đúng ý vẫn cho điểm tối đa) Câu 3 (5 điểm) I. Về kĩ năng: VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí
Kiểu bài: Biểu cảm về một tác phẩm văn học. Đối tượng biểu cảm: Bài thơ "Cảnh khuya" (Hồ Chí Minh) Bài viết hoàn chỉnh, có đủ ba phần; bố cục mạch lạc, văn viết có cảm xúc. Không mắc các loại lỗi chính tả, dùng từ, ngữ pháp thông thường; lời văn trong sáng, dễ hiểu. Trình bày sạch đẹp. II. Về kiến thức: Học sinh có thể trình bày theo những cách khác nhau nhưng cần đảm bảo các ý sau: 1. Mở bài: Giới thiệu tác giả, tác phẩm, hoàn cảnh ra đời. Cảm xúc, ấn tượng chung về bài thơ. 2. Thân bài: Nêu cảm nghĩ cụ thể về: a. Cảm nghĩ về cảnh thiên nhiên núi rừng Việt Bắc trong đêm trăng: Âm thanh tiếng suối trong bài thơ được gợi ra thật mới mẻ bằng nghệ thuật so sánh độc đáo. Điệp từ "lồng" được nhắc lại 2 lần. Hình ảnh trăng, hoa, cổ thụ quấn quýt, sinh động, tươi tắn gần gũi, hòa quyện như đưa người đọc vào thế giới lung linh huyền ảo b. Cảm nghĩ về vẻ đẹp tâm hồn Bác: Điệp ngữ "chưa ngủ" vừa khẳng định lại vẻ đẹp của đêm trăng (tình yêu thiên nhiên của Bác), vừa nói được nỗi lo lắng cho vận mệnh dân tộc của Bác (tình yêu đất nước) Liên hệ cuộc đời nhà thơ, hoàn cảnh cuộc kháng chiến chống Pháp thời kì đầu còn nhiều khó khăn, gian khổ để thấy rõ tâm hồn nhạy cảm, lòng yêu nước sâu nặng và phong thái ung dung, lạc quan của Bác. c. Cảm nghĩ về mối tương quan giữa cảnh và tình trong bài thơ: Cảm xúc về thiên nhiên đã chắp cánh cho tình yêu Tổ quốc được bộc lộ, đó là sự đan xen của hai tâm hồn chiến sĩ – thi sĩ trong thơ Bác. Qua đó em hiểu Bác có tâm hồn nhạy cảm, phong thái ung dung, lạc quan. Cảm xúc về hình ảnh Hồ Chí Minh: Khâm phục yêu quí, biết ơn, tự hào về vị lãnh tụ Cách mạng Việt Nam. 3. Kết bài: Khẳng định tình cảm với bài thơ, với nhà thơ hoặc khái quát giá trị, sức sống của bài thơ Biểu điểm: Mức 4 -> 5 điểm: Đáp ứng được những yêu cầu trên, văn viết rõ ràng, lưu loát có cảm xúc, có thể còn vài lỗi nhỏ VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí
Mức 3 -> dưới 4: Đáp ứng cơ bản những yêu cầu trên, bố cục rõ ràng, diễn đạt nhìn chung tương đối tốt, một vài chỗ còn lúng túng trong cách diễn đạt Mức 2 -> dưới 3 điểm: Đạt được quá nửa các yêu cầu cơ bản về kiến thức và kĩ năng, nhưng diễn đạt và chính tả còn lỗi; bài viết còn thiếu một vài ý. Mức 1 -> dưới 2: Xác định đúng thể loại và đối tượng, nhưng mắc nhiều lỗi diễn đạt lủng củng, lỗi chính tả ; hoặc viết quá ngắn, quá sơ sài. Mức 0: lạc đề hoàn toàn hoặc bỏ giấy trắng. ĐỀ SỐ 10 Câu 1 (3 điểm) Đọc bài thơ sau và thực hiện các yêu cầu bên dưới: BÁNH TRÔI NƯỚC Thân em vừa trắng lại vừa tròn Bảy nổi ba chìm với nước non Rắn nát mặc dầu tay kẻ nặn Mà em vẫn giữ tấm lòng son a, Bài thơ trên làm theo thể thơ gì? Ai là tác giả của bài thơ? b, Bài thơ đã sử dụng những cặp từ trái nghĩa nào? c, Tìm 2 quan hệ từ có trong bài thơ trên. Câu 2 (7 điểm): Cảm nghĩ về bố hoặc mẹ của em. Đáp án đề thi giữa học kì I môn Ngữ văn lớp 7 Câu 1: a, Thể thơ: thất ngôn tứ tuyệt (0,5đ) Tác giả: Hồ Xuân Hương (0,5đ) b, Cặp từ trái nghĩa: Rắn- nát; nổi chìm (1,0đ) VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí
c, Quan hệ từ: Với, mà (1,0d) Câu 2: Yêu cầu chung: Biết viết bài văn biểu cảm về con người, biết kết hợp giữa biểu cảm trực tiếp và gián tiếp; Bố cục ba phần rõ ràng, mạch lạc; Lời văn giàu cảm xúc Yêu cầu cụ thể A. Mở bài Giới thiệu bố hoặc mẹ của em Nêu cảm nghĩ khái quát về bố hoặc mẹ của em B. Thân bài I. Những nét nổi bật về ngoại hình của bố (mẹ) mà em yêu, em nhớ mãi Tả vài nét tiêu biểu về ngoại hình của bố (mẹ) và bộc lộ cảm xúc trực tiếp trước những đặc điểm ấy II. Những nét tính cách hoặc phẩm chất tiêu biểu của bố (mẹ) làm em yêu mến, xúc động Kể sơ qua về tính cách, phẩm chất của bố (mẹ) và bộc lộ cảm xúc trực tiếp trước những đặc điểm ấy III. Hồi tưởng lại một kỉ niệm đáng nhớ với bố (mẹ) Kể sơ qua một kỉ niệm với bố (mẹ) để bộc lộ cảm xúc nhớ nhung, xúc động, biết ơn Hoặc từ kỉ niệm mà liên tưởng tới hiện tại và tương lai để bộc lộ cảm xúc C. Kết bài Khẳng định lại tình cảm với bố (mẹ) Những mong ước với bố (mẹ) và trách nhiệm, lời hứa hẹn của bản thân với bố (mẹ) Tham khảo 1 số bài làm câu 2 của các bạn học sinh: Cảm nghĩ về người cha (bố) của em Trong đời sống tinh thần đa dạng và phong phú của con người thì tình cha con là tình cảm máu thịt thiêng liêng, sâu đậm nhất. Công lao to lớn của người cha được nhắc đến rất nhiều trong ca dao, dân ca: Công cha như núi Thái Sơn, , Con có cha như nhà có nóc, Phụ tử tình thâm Người cha đóng vai trò trụ cột trong gia đình, là chỗ dựa đáng tin cậy cho vợ con. Mọi việc lớn như làm nhà, tậu ruộng, tậu trâu, dựng vợ gả chồng cho con cái thường là do người cha quyết định. Trách nhiệm của người cha rất nặng nề. Con cái ngoan hay hư, chủ yếu là tùy thuộc vào sự bảo ban dạy dỗ của người cha. Bên cạnh người mẹ dịu dàng là người cha nghiêm khắc. Dẫu cách thức biểu hiện tình thương yêu có khác nhau nhưng bậc cha mẹ VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí
nào cũng mong muốn nuôi dạy con cái trưởng thành về mọi mặt, đúng như dân gian đã nói: Con hơn cha là nhà có phúc. Trong lúc mẹ hằng ngày chẳng quản vất vả nhọc nhằn, lo lắng cho các con từ bát cơm, tấm áo thì người cha, ngoài những thứ đó ra còn phải nghĩ đến việc dạy dỗ, truyền kinh nghiệm sống mà mình đã đánh đổi bằng mồ hôi nước mắt, để các con học được những bài học thiết thực khi bước vào đời. Thật hạnh phúc cho những đứa con được sống trong vòng tay yêu thương của cha mẹ! Có biết bao người cha chấp nhận thiệt thòi về mình, dành tất cả thuận lợi cho con cái. Em đọc trên báo và xem truyền hình thấy những người cha lam lũ, quần quật làm những việc như: quét rác, đội than, đội trấu, đạp xích lô không từ nan bất cứ chuyện gì, miễn là lương thiện đế kiếm tiền nuôi đàn con ăn học đến nơi đến chốn. Gần nhà em có một bác người Quảng Ngãi, tuổi hơn năm chục, làm nghề mài dao kéo. Ngày ngày, bác rong ruổi khắp nơi trên chiếc xe đạp cà tàng với vài hòn đá mài và thùng nước nhỏ. Bác vào thành phố đã hơn ba năm, kể từ khi anh con trai lớn thi đậu đại học Bách khoa. Mỗi lúc kể về những đứa con ngoan, bác cười rất mãn nguyện, đôi mắt ánh lên vẻ tự hào: – Nhà bác nghèo lắm! Được mấy đứa con, đứa nào cũng ham học và học giỏi. Năm nay, cô con gái thứ hai cũng đậu Đại học Sư phạm. Bác ráng làm kiếm ngày vài chục ngàn, cha con đùm túm nuôi nhau. Mình chẳng có chi cho các con thì cho chúng cái chữ, cái nghề ! Em thấy ở bác có những nét rất giống cha em, một người thợ cơ khí bình thường, quanh năm làm việc với máy móc, dầu mỡ. Đôi bàn tay cha chai sần, thô ráp, mạnh mẽ nhưng ấm áp lạ thường. Có thể nói rằng trong gia đình em, cha làm nhiều nhất và hưởng thụ ít nhất; Cha giống mẹ ở chỗ nhường nhịn hết cho đàn con những miếng ngon miếng lành, còn mình chỉ cơm dưa cơm mắm qua ngày. Đức tính nổi bật của cha em là cần cù chịu khó, hết lòng vì vợ con. Tuy công việc thường xuyên bận bịu, cha vẫn cố dành thời gian quan tâm săn sóc đến việc học hành của các con. Cha em ít lời, chỉ nói những câu nào đáng nói như nhắc nhở, uốn nắn khuyết điểm hay động viên, khen ngợi khi các con làm được điều tốt, điều hay. Cha dạy chúng em lòng tự trọng và tính tự lập. Có lần cha bảo: – Đã là người thì phải có ý chí, không được ngại khó ngại khổ. Càng khó càng phải làm bằng được. Em quý nhất cha em ở thái độ tôn trọng mọi người, tôn trọng vợ con. Có việc gì không vừa ý, cha bình tĩnh phân tích chứ không la lối, chửi bới. Bởi thế nên dù tính cha nghiêm khắc mà vẫn dễ gần, từ vợ con đến hàng xóm láng giềng đều nể phục. Cứ nghe những lời cha nói, nhìn những việc cha làm, em học được rất nhiều điều hay, điều tốt. Cha thường bảo con cái lấy bố mẹ làm gương nên cha rất giữ gìn ý tứ. Chúng em yêu kính cha, cố gắng chăm học, chăm làm để cha mẹ vui lòng. Đó cũng là cách đáp đền chữ hiếu cụ thể và thiết thực nhất. Cảm ơn nhạc sĩ Phạm Trọng cầu đã nói giúp tuổi thơ chúng em những suy nghĩ tốt đẹp về cha mẹ: Cha sẽ là cánh chim, đưa con đi thật xa. Mẹ sẽ là cành hoa, cho con cài lên ngực. Cha mẹ là lá chắn, che chở suốt đời con Ngày mai con khôn lớn, bay đi khắp mọi miền. Con đừng quên con nhé, ba mẹ là quê hương! ĐỀ SỐ 11 Phần 1: (3 điểm) Hãy đọc đoạn trích sau và trả lời các câu hỏi nêu ở dưới. VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí
Cái ấn tượng khắc sâu mãi mãi trong lòng một con người về cái ngày "hôm nay tôi đi học" ấy, mẹ muốn nhẹ nhàng, cẩn thận và tự nhiên ghi vào lòng con. Để rồi bất cứ một ngày nào đó trong đời, khi nhớ lại, lòng con lại rạo rực những cảm xúc bâng khuâng, xao xuyến. Ngày mẹ còn nhỏ, mùa hè nhà trường đóng cửa hoàn toàn, và ngày khai trường đúng là ngày đầu tiên học trò lớp Một đến trường gặp thầy mới, bạn mới Mẹ còn nhớ sự nôn nao, hồi hộp khi cùng bà ngoại đi tới gần ngôi trường và nỗi chơi vơi hốt hoảng khi cổng trường đóng lại, bà ngoại đứng ngoài cánh cổng như đứng bên ngoài cái thế giới mà mẹ vừa bước vào Đêm nay mẹ không ngủ được. Ngày mai là ngày khai trường lớp Một của con. Mẹ sẽ đưa con đến trường, cầm tay con dắt qua cánh cổng, rồi buông tay mà nói: "Đi đi con, hãy can đảm lên, thế giới này là của con, bước qua cánh cổng trường là một thế giới kì diệu sẽ mở ra". 1/ Đoạn trích trên được trích từ văn bản nào? Tác giả? Theo em, trong đoạn trích trên, người mẹ đang nói với ai? (1 điểm) 2/ Tìm hai từ láy có trong đoạn trích. (0,5 điểm) 3/ Tìm từ đồng nghĩa với từ học trò. (0,5 điểm) 4/ Hãy nhớ và viết lại cảm xúc ngày đầu tiên đến trường của em bằng một vài câu văn. (1 điểm) Phần 2: (7 điểm) 1/ Từ lời người mẹ " thế giới này là của con, bước qua cánh cổng trường là một thế giới kì diệu sẽ mở ra" trong đoạn trích trên, hãy viết một đoạn văn ngắn (từ 6-8 câu) nêu cảm nghĩ của em về thế giới kì diệu mà người mẹ muốn nói đến. (3 điểm) 2/ Chọn và phát biểu cảm nghĩ một trong những bài thơ sau: Bạn đến chơi nhà- Nguyễn Khuyến, Cảnh khuya- Hồ Chí Minh, Tiếng gà trưa- Xuân Quỳnh (4 điểm). Đáp án đề thi học kì 1 môn Văn lớp 7 Phần1: (3 điểm) 1/ Đoạn trích trên được trích từ văn bản nào? Tác giả? Theo em, người mẹ đang nói với ai? (1 điểm) Đoạn trích trên được trích từ văn bản Cổng trường mở ra- Lý Lan (0,25 cho mỗi ý) Người mẹ đang nói với chính mình. (0,5 điểm) Học sinh có thể trả lời: Người mẹ (nhìn con ngủ) như đang tâm sự với con.(0,25 điểm) 2/Tìm hai từ láy trong đoạn trích. (0,5 điểm) Tìm đúng 2 từ láy. (0,5 điểm ) Tìm đúng1 từ láy. (0,25 điểm) VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí
3/Tìm từ đồng nghĩa với từ học trò: học sinh .(0,5 điểm) 4/Hãy nhớ và viết lại cảm xúc ngày đầu tiên đến trường của em bằng một vài câu văn. (1 điểm) Đúng nội dung: (0, 5điểm) Diễn đạt rõ ràng, mạch lạc: (0,25 điểm) Câu đúng ngữ pháp, không sai chính tả, dùng đúng từ ngữ. (0,25 điểm) GV căn cứ vào các tiêu chí trên để xem xét đánh giá. Phần 2: (7 điểm) Câu 1: (3 điểm) Đoạn văn thể hiện tốt nội dung, tính liên kết mạch lạc, rõ ràng, thuyết phục. (2 điểm). Phương thức biểu đạt phù hợp. (0,25 điểm) Diễn đạt rõ ràng, mạch lạc. Câu đúng ngữ pháp, không sai chính tả, dùng từ ngữ phù hợp. (0,25 điểm) Đảm bảo số câu. (0,25 điểm) Trình bày sạch đẹp, chữ viết rõ ràng. (0,25 điểm) GV căn cứ vào các tiêu chí trên để xem xét đánh giá. Không biết viết đoạn văn hoặc không làm bài, lạc đề. (0 điểm) Câu 2: (4 điểm) Về nội dung: Mở bài: (0,5 điểm) Giới thiệu được tác giả, bài thơ; thể hiện cách dẫn dắt, giới thiệu vấn đề ấn tượng, sáng tạo. (0,25 điểm) Biết cách dẫn dắt, giới thiệu được vấn đề nhưng chưa hay, còn mắc lỗi diễn đạt, lỗi dùng từ. (0,25 điểm) Lạc đề, không đạt yêu cầu, sai cơ bản về các kiến thức đưa ra hoặc không có mở bài. (0 điểm) Thân bài: (2 điểm) Trình bày được những cảm xúc, sự tưởng tượng, liên tưởng, suy ngẫm của mình một cách sâu sắc về nội dung, hình thức của tác phẩm. Trình bày được cảm nhận nhưng còn sơ sài hoặc thiếu ý. GV căn cứ vào các tiêu chí trên để xem xét đánh giá. Lạc đề, sai cơ bản các kiến thức. (0 điểm) Kết bài: Nêu được ấn tượng, suy nghĩ chung về tác phẩm. (0,5 điểm) Về hình thức: (1 điểm) VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí
Đủ 3 phần MB, TB, KL; các ý được sắp xếp theo một trình tự hợp lí. (0,25 điểm) Lập luận chặt chẽ, rõ ràng, mạch lạc , phát triển ý tưởng theo trình tự. (0,25 điểm) Diễn đạt câu đúng ngữ pháp, không sai chính tả; từ ngữ giàu hình ảnh, biểu cảm. (0,25 điểm) Trình bày sạch đẹp, chữ viết rõ ràng. (0,25 điểm) GV căn cứ vào các tiêu chí trên để xem xét đánh giá. Không thực hiện được những tiêu chí trên. (0 điểm) ĐỀ SỐ 12 Câu 1 (3 điểm): a) Chép theo trí nhớ bài thơ "Bánh trôi nước" của Hồ Xuân Hương. b) Nêu ngắn gọn nội dung bài thơ em vừa chép? c) Tìm các cặp từ trái nghĩa có trong bài thơ? Câu 2 (2 điểm): a) Thế nào là quan hệ từ? b) Đặt câu với các cặp quan hệ từ sau và cho biết ý nghĩa của mỗi cặp quan hệ từ đó? Tuy nhưng Vì nên Câu 3 (5,0 điểm): Phát biểu cảm nghĩ của em về một người thân mà em yêu quí (ông, bà, cha, mẹ, anh, chị, em ) ĐÁP ÁN ĐỀ THI KIỂM TRA GIỮA HỌC KÌ 1 Câu 1: a) Chép chính xác bài thơ Bánh trôi nước của Hồ Xuân Hương. (1,0 điểm) Lưu ý: sai một từ thì trừ 0,25 điểm. b) Nội dung: Từ vịnh bánh trôi, bài thơ thể hiện thái độ trân trọng vẻ đẹp, tấm lòng son sắt, thuỷ chung của người phụ nữ và niềm cảm thương cho số phận truân chuyên, chìm nổi, bị lệ thuộc của họ. (1,0 điểm) Lưu ý: HS có thể diễn đạt theo nhiều cách khác nhau, nhưng nêu đúng nội dung vẫn cho điểm tối đa. c) Các cặp từ trái nghĩa: nổi- chìm; rắn – nát. (1,0 điểm) VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí
(Tìm đúng mỗi cặp cho 0.5 điểm) Câu 2: Khái niệm: Quan hệ từ là những từ biểu thị các ý nghĩa quan hệ như sở hữu, so sánh, nhân quả giữa các bộ phận của câu hoặc giữa câu với câu trong đoạn. (0,5 điểm) Đặt 2 câu với hai cặp quan hệ từ: Tuy nhưng; Vì nên. (1,0 điểm) Nêu được ý nghĩa của mỗi cặp quan hệ từ: Tuy nhưng => quan hệ tương phản. (0,5 điểm) Vì nên => quan hệ nhân quả. (0,5 điểm) Câu 3: a. Yêu cầu về hình thức: (1,5 điểm) Viết bài văn hoàn chỉnh, bố cục 3 phần: MB, TB, KB. Biết vận dụng kĩ năng làm bài văn biểu cảm. Cảm xúc trong sáng, chân thành, tự nhiên, hợp lí. Không mắc lỗi chính tả, dùng từ, đặt câu. Trình bày sạch sẽ, rõ ràng b. Yêu cầu về nội dung: Tình cảm trân trọng, yêu quý một người thân (ông, bà, cha, mẹ, anh, chị, em ) Mở Bài: (0,5 điểm) Giới thiệu khái quát về người thân và tình cảm của em. Thân Bài: Cảm xúc về hình ảnh người thân (kết hợp tả, giới thiệu một vài đặc điểm về ngoại hình, tính cách) (1,0 điểm) Cảm xúc về người thân gắn với những kỉ niệm (kết hợp đan xen kể kỉ niệm đáng nhớ về người thân để bộc lộ cảm xúc, suy nghĩ) (1,0 điểm) Ý nghĩa của tình thân trong hiện tại và tương lai. Kết Bài: Khẳng định lại cảm xúc, tình cảm của mình với người thân. (0,5 điểm) Mong ước, hứa hẹn, nhắn nhủ (nếu có) (0,5 điểm) Tiêu chuẩn cho điểm câu 3: Điểm 5: Đảm bảo đủ các yêu cầu, có sáng tạo riêng; diễn đạt lưu loát, cảm xúc trong sáng, chân thành, tự nhiên, hợp lí. Điểm 4: Đáp ứng được các yêu cầu trên, bố cục rõ ràng, còn mắc một vài lỗi chính tả. VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí
Điểm 3: Biết viết đúng thể loại, có bố cục ba phần. Đảm bảo 2/3 số ý. Còn mắc một số lỗi sai về chính tả, dùng từ, đặt câu, bố cục. Điểm 2: Viết đúng kiểu bài, nội dung còn sơ sài, đạt 1/2 số ý, còn mắc một số lỗi sai về chính tả, dùng từ, đặt câu. Điểm 1: Nội dung quá sơ sài, mắc nhiều lỗi sai chính tả, dùng từ, đặt câu. Điểm 0: Không làm bài hoặc sai lạc hoàn toàn với yêu cầu của đề bài Lưu ý: Trên đây là những gợi ý cơ bản, khi chấm, giáo viên căn cứ vào bài làm cụ thể của HS để đánh giá cho phù hợp, trân trọng những bài viết sáng tạo, lời văn giàu hình ảnh, cảm xúc Cho điểm lẻ đến 0,25 điểm. ĐỀ SỐ 13 I/ Phần trắc nghiệm (3 điểm) Hãy khoanh tròn vào câu đúng nhất Câu 1. Chủ đề của bài thơ “Sông núi nước Nam” là gì? A. Ca ngợi đất nước ta giàu đẹp. B. Khẳng định chủ quyền của đất nước. C. Khẳng định chủ quyền và nêu cao ý chí quyết tâm bảo về chủ quyền trước mọi kẻ thù xâm lược. D. Câu B và C đúng Câu 2. Nhà thơ Hồ Xuân Hương được mệnh danh là? A. Bà Chúa thơ Nôm C. Thi tiên B. Nữ hoàng thi ca D. Cả ba đều sai Câu 3. Chữ “tử” trong câu nào sau đây không có nghĩa là con? A. Thiên tử C. Bất tử B. Phụ tử D. Hoàng tử Câu 4. Vẻ đẹp của bức tranh núi Lư là: A. Hiền hòa, thơ mộng C. Hùng vĩ, tĩnh lặng B. Tráng lệ, kì ảo D. Êm đềm, thần tiên Câu 5. Thể thơ của bài Tĩnh dạ tứ cùng thể thơ với bài thơ nào sau đây? A. Qua đèo ngang C. Sông núi nước Nam B. Bài ca Côn Sơn D. Phò giá về kinh Câu 6. Trong các từ sau nào là từ Hán Việt? A. Nhẹ nhàng. C. Hữu ích. VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí
B. Ấn tượng . D. Hồi hộp. Câu 7. Chọn quan hệ từ thích hợp điền vào dấu ( ) trong câu văn sau: "Nhìn thấy tôi, nó cười tôi rất tươi". A. Và B. Với C. Về D. Để Câu 8. Chọn các từ đồng nghĩa dưới đây điền vào dấu ( ) trong câu văn sau sao cho phù hợp với sắc thái biểu cảm: "Mẹ Nguyễn Thị Thứ là người mẹ Việt Nam anh hùng, có nhiều con ( ) trong các cuộc kháng chiến trường kì của dân tộc". A. Hi sinh B. Chết C. Tử nạn D. Mất II/ Phần tự luận (8 điểm) Câu 1 (2 điểm) So sánh sự khác nhau giữa cụm từ "Ta với ta" trong bài "Qua đèo Ngang" của bà Huyện Thanh Quan với cụm từ "Ta với ta" trong bài "Bạn đến chơi nhà" của Nguyễn Khuyến. Câu 2 (1 điểm) Thành ngữ là gì? Giải thích thành ngữ “Thầy bói xem voi”. Câu 3 (5 điểm) Cảm nghĩ của em khi học xong bài thơ Rằm tháng riêng của Hồ Chí Minh ĐÁP ÁN + BIỂU ĐIỂM VĂN 7 I/ Phần trắc nghiệm (2 điểm) Mỗi câu đúng được 0,25 điểm 1 2 3 4 5 6 7 8 C A C B D C B A II/ Phần tự luận (8 điểm) Câu 1. (2 điểm) - Hai bài thơ đều kết thúc bằng cụm từ “ta với ta”, hai cụm từ giống nhau về hình thức, nhưng khác nhau về nội dung ý nghĩa biểu đạt. - Giải thích được nội dung ý nghĩa của hai cụ từ trong từng bài: ở bài “Bạn đến chơi nhà” có ý nghĩa chỉ hai người – chủ và khách – hai người bạn; ở bài “Qua đèo ngang” có ý nghĩa chỉ một nguời – chủ thể trữ tình của bài thơ. VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí
- Nếu “Bạn đến chơi nhà” cụm từ này cho thấy sự thấu hiểu, cảm thông và gắn bó thân thiết giữa gai người bạn tri kỷ, thì ở bài thơ “Qua đèo Ngang cụm từ này thể hiện sự cô đơn không thể sẻ chia của nhân vật trữ tình. Câu 2. (1 điểm) - Thành ngữ là cụm từ cố định biểu thị một ý nghĩa hoàn chỉnh. (0,5) - Nghĩa thành ngữ “Thầy bói xem voi” chỉ những người đánh giá sự việc một cách phiếm diện, chủ quan. Câu 3. (5 điểm) A. Mở bài: (1 điểm) - Giới thiệu tác phẩm và ấn tượng ban đầu khi tiếp xúc tác phẩm B. Thân bài: (3,5 điểm) - Trình bày cảm xúc về nghệ thuật bài thơ (rung động trước vẻ đẹp đêm trăng, xúc động trước tình yêu thiên nhiên ,tình yªu đất nước,phong thái ung dung lạc quan của Bác ) Bài thơ mang vẻ đẹp cổ điển mà hiện đại C. Kết bài: (1 điểm) Liên hệ bản thân mình – Khẳng định cái hay của bài thơ. - Bài đạt (4- 5,đ): Hiểu đề, bài viết giàu cảm xúc, đúng thể loại, bố cục rõ ràng 3 phần. - Bài đạt (3- 4đ): Hiểu đề, đúng thể loại. - Bài đạt (1-2,đ): Hiểu đề, viết sơ sài, trình bày còn sai một số lỗi về chính tả, câu văn - Bài đạt (0- 1đ): Bỏ giấy trắng, lạc đề, viết sơ sài. ĐỀ SỐ 14 I. Phần đọc - hiểu: (4 điểm) * Đọc đoạn văn sau và thực hiện yêu cầu ở dưới: “ . Có thể nói, cả đời ông chưa có tình yêu nào lại gắn bó thuỷ chung và bền chặt như tình yêu đối với Côn Sơn .Lúc ấy ông tuy mới độ năm mốt năm hai tuổi nhưng những cuộc tranh quyền đoạt lợi thời hậu chiến của các phe cánh trong triều đình nhà Lê lại vô cùng khốc liệt và phức tạp. Một con người ngay thẳng trung trực như ông không thể nào hoà nhập được. Tuy rất đau lòng nhưng ông cũng không còn cách nào khác là phải tự tách mình ra để tìm đến những thú riêng. Và cái thú riêng của ông chính là trở về sống ẩn dật ở Côn Sơn.” (Đỗ Đình Tuân) Câu 1. Đoạn văn trên nói tới tác giả nào? VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí
A. Nguyễn Trãi. B. Nhuyễn khuyến. C. Bà huyện Thanh Quan. D. Hồ Chí Minh. Câu 2: Câu văn “Một con người ngay thẳng trung trực như ông không thể nào hoà nhập được.” có mấy từ Hán Việt? A. Một từ B. Hai từ C. Ba từ D. Bốn từ Câu 3: Từ “ông” trong đoạn văn trên thuộc loại từ nào? A. Danh từ B. Động từ C. Tính từ D. Đại từ Câu 4: Trong các thông tin về sau, thông tin nào giúp em hiểu thêm về nội dung của văn bản “Bài ca Côn Sơn”? A/ Nguyễn Trãi là con của Nguyễn Phi Khanh.ss B/ Ông tham gia khởi nghĩa Lam Sơn với vai trò rất lớn cạnh Lê Lợi. C/ Chốn quan trường đầy kẻ dèm pha, ông cáo quan về ở ẩn tại Côn Sơn. D/ Ông bị giết hại một cách oan khốc và thảm thương vào năm 1442. Câu 5. (3 điểm) Cho đoạn văn sau: Đêm nay mẹ không ngủ được. Ngày mai là ngày khai trường lớp Một của con. Mẹ sẽ đưa con đến trường, cầm tay con dắt qua cánh cổng, rồi buông tay mà nói: “Đi đi con, hãy can đảm lên, thế giới này là của con, bước qua cánh cổng trường là một thế giới kì diệu sẽ mở ra”. a. Em hiểu thế giới kì diệu sẽ mở ra ở đây là gì? b. Từ văn bản trên em hãy viết đoạn văn biểu cảm ngắn (6-8 câu) bày tỏ suy nghĩ của em về niềm vui được cắp sách tới trường. Trong đoạn văn có sử dụng cặp từ trái nghĩa và từ láy. Gạch chân những cặp từ trái nghĩa và từ láy đã dùng. II. Phần tạo lập văn bản (6 điểm) Thân em vừa trắng lại vừa tròn Bẩy nổi ba chìm với nước non Rắn nát mặc dầu tay kẻ nặn Mà em vần giữ tấm lòng son (Bánh trôi nước – Hồ Xuân Hương) VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí
Viết bài văn biểu cảm về hình ảnh người phụ nữ qua bài thơ trên. Từ đó em có suy nghĩ gì về người phụ nữ trong xã hội ngày hôm nay. Hết VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí
UBND HUYỆN VĨNH BẢO HƯỚNG DẪN CHẤM ĐỀ XUẤT KIỂM TRA HK I TRƯỜNG THCS TAM CƯỜNG MÔN NGỮ VĂN 7 I/ Phần đọc - hiểu (5 điểm) Trắc nghiệm (1 điểm) Câu 1 2 3 4 ĐA A B B C Điểm 0.25 đ 0.25 đ 0.25 đ 0.25 đ Câu 5: ( 3 điểm ) a. Thế giới kì diệu ở đằng sau cánh cổng trường có thể là: Thế giới của tri thức, thế giới của tình thầy trò, tình cảm bạn bè .(1đ) b. - Nội dung: bày tỏ niền vui, hạnh phúc khi được cắp sách tới trường một cách hợp lí. (1,0đ) - Đúng hình thức đoạn văn, đủ số câu (0,5đ) - Gạch chân đúng cặp từ trái nghĩa và từ láy. (0,5đ) II. Phần tạo lập văn bản (6 điểm) Tiêu chí Các yêu cầu cần đạt Điểm - HS bám sát vào yêu cầu của đề cần làm rõ được các ý sau: * Yêu cầu thấp: 1,5 đ + Thương cảm xót xa cho số phận người phụ nữ trong thơ HXH: Hình ảnh người phụ nữ trong thơ HXH cuộc đời của họ long đong vất vả “bẩy nổi ba chìm” như chiếc bánh trôi. Số phận của họ cũng đắng a/Nội dung cay bất hạnh, rắn hay nát, hạnh phúc hay bất hạnh bị phụ thuộc vào (3.5 điểm) “tay kẻ nặn, là người chồng, người cha, là XH phong kiến đầy rẫy 1,5 đ những bất công tàn bạo + Tự hào và yêu quý về phẩm chất người phụ nữ trong xã hội xưa. Đó là vẻ đẹp của người phụ nữ về hình thể qua tính từ “trắng”, “tròn”. VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí
Đó còn là vẻ đẹp của người con gái trẻ trung đầy sức sống . Đặc biệt cuộc đời họ gặp nhiều đau khổ bất hạnh, nhưng người phụ nữ vẫn giữ 0.5 đ được những phẩm chất cao đẹp của mình” mà em vẫn giữ tấm lòng son * Yêu cầu cao: - HS có những liên hệ với người phụ nữ trong những bài ca dao khác 1đ và trung văn thơ trung đại (Kiều, Vũ Nương ) để thấy được họ đều là những người phụ nữ đẹp người đẹp nết nhưng lại có số phận đau khổ bất hạnh mà nguyên nhân sâu xa đó không phải ai khác chính là XHPK đầy rẫy bất công và tàn bạo . - HS có những liên hệ với CS hôm nay để có những cảm xúc và suy nghĩ đúng đắn chân thành: Từ cảm xúc yêu quý tự hào về XH đổi thay, người phụ nữ được đổi đời, được thể hiện tài năng và sắc đẹp trong mọi lĩnh vực XH nhưng CS vẫn còn có những mảnh đời số phận đau khổ để phấn đấu XD cho một XH tốt đẹp hơn b/ Hình thức - Tạo được một bố cục khoa học, hình thức các đoạn văn rõ ràng (0,5 điểm) - Chữ viết sạch đẹp, không mắc lỗi chính tả 0.5 đ - Dung lượng bài viết hợp lí - Biết làm một bài văn biểu cảm về nhân vật trữ tình trong thơ c/ Kĩ năng - Biết lập ý và dựng các đoạn văn biểu cảm, mạch lạc trong suy nghĩ 1.0 đ (1 điểm) và cảm xúc (đoạn mở, các đoạn thân bài, đoạn kết) biết liên kết câu, đoạn, biết phát biểu cảm xúc suy nghĩ dựa vào đặc điểm của nhân vật trữ tình, bám vào từ ngữ hình ảnh, biện pháp nghệ thuật trong thơ, biết đưa dẫn chứng minh hoa cho cảm xúc suy nghĩ của mình - Biết sử dụng thao tác so sánh liên tưởng với người phụ nữ trong các sáng tác cùng thời và liên hệ với cuộc sống hôm nay bằng những cảm xúc suy nghĩ một cách hợp lí . - Diễn đạt trong sáng, giọng văn có cảm xúc bởi tình cảm chân VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí
thành . * Các mức độ cho điểm 1. Từ 5 > 6 điểm: - Bài viết làm tốt được tất cả yêu cầu trên, đặc biệt là các phần nâng cao in đậm in đậm về nội dung và kĩ năng mà bài viết cần đạt tới. 2/ Từ 4.5 > 3 điểm: - Bài viết tập trung phát biểu về số phận và phẩm chất người phụ nữ nhưng còn sơ sài mắc nhiều lỗi chính tả, lỗi diễn đạt, chữ xấu bố cục thiếu khoa học, không biết dựng đoạn văn 4/ Bài từ 0 điểm đến < 2 điểm: - Các trường hợp còn lại ĐỀ SỐ 15 Câu 1: (2, 0 điểm) a) Thế nào là đại từ ? Đại từ đảm nhiệm những vai trò ngữ pháp nào ? c) Xác định đại từ trong các câu sau và cho biết đại từ được dùng để làm gì? - Ai làm cho bể kia đầy Cho ao kia cạn cho gầy cò con? (ca dao) - Đã bấy lâu nay bác tới nhà Trẻ thời đi vắng chợ thời xa (Nguyễn Khuyến) Câu 2: (3,0 điểm) c) Hãy tóm tắt ngắn gọn văn bản “ Cuộc chia tay của những con búp bê” bằng lời văn của em khoảng 12 dòng. d) Nêu ý nghĩa của văn bản trên. Câu 3: (5 điểm) Hãy phát biểu cảm nghĩ về một người thầy (cô) mà em yêu quí. CÂU ĐÁP ÁN BIỂU ĐIỂM Câu 1 2,0 điểm a) Đại từ dùng để trỏ người, sự vật, hoạt động, tính chất được nói đến trong một 0,5 điểm ngữ cảnh nhất định của lời nói hoặc dùng để hỏi. Đại từ có thể làm chủ ngữ trong câu hoặc làm phụ ngữ trong cụm danh từ, 0,5 điểm cụm động từ, cụm tính từ. b) Đại từ “ Ai” được dùng để hỏi. 0,5 điểm VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí
Đại từ “ bác’’ dùng để trỏ chung. 0,5 điểm Câu 2 3 điểm a) Tóm tắt đúng nội dung bài văn khoảng 12 câu (sai 5 lỗi chính tả trừ 0,25 2 điểm điểm) b) Nêu ý nghĩa: Là câu chuyện của những đứa con nhưng lại gợi cho những 1 điểm người làm cha mẹ phải suy nghĩ. Trẻ em cần được sống trong mái ấm gia đình. Mỗi người cần phải biết giữ gìn gia đình hạnh phúc. Câu 3 5 điểm Hìnhthức Trừ không quá 1 điểm Đảm bảo bố cục 3 phần Trình bày sạch, theo dõi được Viết đúng kiểu bài văn biểu cảm: 1 điểm + Chọn đối tượng là một người thầy (cô). + Cảm xúc chân thành. + Biết dùng phương thức tự sự và miêu tả để bộc lộ cảm xúc. ( Sai 4 lỗi chính tả trừ 0,25 điểm nhưng trừ không quá 0,5 điểm) Nội dung 4 điểm a) Mở bài Giới thiệu người thầy (cô)và tình cảm của em đối với người ấy. 0,5 điểm b)Thân bài - Miêu tả những nét nổi bật, đáng chú ý: làn da, mái tóc, hành động, của thầy (cô). - Vai trò của người thầy (cô) trong gia đình, ngoài xã hội - Các mối quan hệ của người thầy(cô) đối với người xung quanh và thái độ của họ 3 điểm - Kỉ niệm đáng nhớ nhất giữa em và người thầy (cô). - Tình cảm của em đối với người thầy (cô): Sự mong muốn và nổ lực để xứng đáng với người thầy(cô) của mình. c) Kết bài - Khẳng định vai trò của người thầy (cô) trong cuộc sống. 0,5 điểm - Thể hiện lòng biết ơn, sự đền đáp công ơn đối với người thầy (cô). VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí