Giáo án Đại số Lớp 7 - Tiết 1 đến 7 - Năm học 2018-2019

58 trang thaodu 7150

Download

Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Giáo án Đại số Lớp 7 - Tiết 1 đến 7 - Năm học 2018-2019", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

Tài liệu đính kèm:

giao_an_dai_so_lop_7_tiet_1_den_7_nam_hoc_2018_2019.doc

Nội dung text: Giáo án Đại số Lớp 7 - Tiết 1 đến 7 - Năm học 2018-2019

Gi¸o ¸n ®¹i sè 7 (2018 - 2019). TuÇn 1: Ngµy so¹n: / 8/ 2018 Ngµy so¹n: / 8/ 2018 Ch¬ng I: sè h÷u tØ - sè thùc TiÕt 1: TËp hîp q c¸c sè h÷u tØ I. môc tiªu. 1. KiÕn thøc : - Häc sinh hiÓu ®îc kh¸i niÖm sè h÷u tØ trªn trôc sè vµ so s¸nh c¸c sè h÷u tØ. - Bíc ®Çu nhËn biÕt ®îc mèi quan hÖ gi÷a c¸c tËp hîp sè : N  Z  Q . 2. KÜ n¨ng : - Häc sinh biÕt biÓu diÔn sè h÷u tØ trªn trôc sè, biÕt so s¸nh hai sè h÷u tØ. 3. Th¸i ®é : - RÌn cho hs tÝnh tù gi¸c trong häc tËp vµ yªu thÝch bé m«n. 4. N¨ng lùc, phÈm chÊt: * N¨ng lùc Phát triển năng lực giải quyết vấn đề, năng lực tự học, năng lực hợp tác. * Phẩm chÊt: Tự lập, tự tin, tự chủ II. chuÈn bÞ. 1. Gv: B¶ng phô, thíc th¼ng cã chia kho¶ng, phÊn mµu. 2. Hs: ¤n tËp kiÕn thøc : Ph©n sè b»ng nhau, tÝnh chÊt c¬ b¶n cña ph©n sè, so s¸nh sè nguyªn, so s¸nh ph©n sè, biÓu diÔn sè nguyªn trªn trôc sè. III. PHƯƠNG PHÁP VÀ KĨ THUẬT DẠY HỌC 1. Phương pháp ThuyÕt tr×nh, vÊn ®¸p, gợi mở, hoạt động cá nhân,hđn, luyện tập. 2. Kĩ thuật : Kĩ thuật động não, đặt câu hỏi. IV. TỔ CHỨC CÁC HOAT ĐỘNG HỌC TẬP 1. Hoạt động khởi động *Ổn định tổ chøc. * KiÓm tra bài cũ : - KiÓm tra ®å dïng, s¸ch, vë cña HS . - GV nªu yªu cÇu vÒ s¸ch vë, dông cô häc tËp, ý thøc vµ ph¬ng ph¸p häc tËp m«n to¸n. *Vào bài: GV giíi thiÖu ch¬ng tr×nh ®¹i sè líp 7 (gåm 4 ch¬ng). GV giíi thiÖu s¬ lîc vÒ ch¬ng 1 : Sè h÷u tØ - Sè thùc. Đây là chương mở đầu của chương trình Đại số lớp 7 đồng thời là phần tiếp nối của chương Phân số ở lớp 6. 2. Hoạt động hình thành kiến thức: Ho¹t ®éng cña GV vµ HS Néi dung kiÕn thøc - 1 -
Gi¸o ¸n ®¹i sè 7 (2018 - 2019). Ho¹t ®éng 1, : Sè h÷u tØ. - Ph¬ng ph¸p: Thuyết trình, vÊn ®¸p gîi më, ho¹t ®éng c¸ nh©n. - KÜ thuËt: §éng n·o, ®Æt c©u hái. 3 6 9 3 = 2 1 2 3 - Gi¶ sö ta cã c¸c sè : 3 ; - 0,5 ; 0 ; ; 2 3 1 1 2 - 0,5 = 5 . Em h·y viÕt 3 ph©n sè b»ng mçi sè 2 2 4 7 0 0 0 0 = trªn. 1 1 2 2 2 4 4 3 3 6 6 5 19 19 38 2 7 7 7 14 - Cã thÓ viÕt mçi sè trªn thµnh bao nhiªu - Cã thÓ viÕt mçi sè trªn thµnh v« sè ph©n ph©n sè b»ng nã ? sè b»ng nã. (Sau ®ã GV bæ sung vµo cuèi mçi dßng dÊu “ .” ). - ë líp 6, c¸c em ®· biÕt: c¸c ph©n sè b»ng nhau lµ c¸c c¸ch viÕt kh¸c nhau cña cïng mét sè, sè ®ã ®îc gäi lµ sè h÷u tØ. 2 5 VËy c¸c sè 3 ; - 0,5 ; 0 ; ; 2 ®Òu lµ sè 3 7 h÷u tØ. VËy thÕ nµo lµ sè h÷u tØ ? - Sè h÷u tØ lµ sè viÕt ®îc díi d¹ng ph©n a sè víi a, b Z , b 0. b GV giíi thiÖu: TËp hîp c¸c sè h÷u tØ ®îc kÝ hiÖu lµ Q. GV yªu cÇu hs lµm ?1 : ?1: 1 6 3 125 5 1 4 - V× sao c¸c sè 0,6 ; - 1,25 ; 1 lµ c¸c sè 0,6 = ; - 1,25 = ; 1 3 10 5 100 4 3 3 h÷u tØ ? Theo ®Þnh nghÜa, c¸c sè trªn lµ sè h÷u tØ. GV yªu cÇu hs lµm ?2 : ?2 : a - Víi a Z th× a = a Q - Sè nguyªn a cã ph¶i lµ sè h÷u tØ kh«ng? 1 V× sao? a - Víi a N th× a a Q - Sè tù nhiªn cã ph¶i lµ sè h÷u tØ kh«ng? 1 V× sao? - VËy em cã nhËn xÐt g× vÒ mèi quan hÖ N  Z  Q . gi÷a c¸c tËp hîp sè : N, Z, Q? GV giíi thiÖu s¬ ®å biÓu diÔn mèi quan hÖ gi÷a ba tËp hîp trªn : - 2 -
Gi¸o ¸n ®¹i sè 7 (2018 - 2019). Q Z N HS vÏ s¬ ®å vµo vë, sau ®ã tr¶ lêi miÖng bµi tËp 1 (sgk/7). Ho¹t ®éng 3 : BiÓu diÔn sè h÷u tØ trªn trôc sè. - Ph¬ng ph¸p: Thuyết trình, vÊn ®¸p gîi më, ho¹t ®éng c¸ nh©n. - KÜ thuËt: §éng n·o, ®Æt c©u hái. - GV vÏ trôc sè lªn b¶ng, yªu cÇu hs biÓu diÔn c¸c sè nguyªn - 1 ; 0 ; 2 trªn trôc sè. - HS vÏ trôc sè vµ biÓu diÔn sè nguyªn trªn trôc sè vµo vë theo yªu cÇu cña GV, mét hs lµm trªn b¶ng. - T¬ng tù ®èi víi sè nguyªn, ta biÓu diÔn c¸c sè h÷u tØ trªn trôc sè. 5 VD1: BiÓu diÔn sè h÷u tØ trªn trôc sè. VD1: 4 GV yªu cÇu hs ®äc vÝ dô 1 (sgk/5). 5 4 GV thùc hµnh trªn b¶ng hs lµm theo - 1 0 1 M 2 2 VD2: BiÓu diÔn sè h÷u tØ trªn trôc sè. 3 2 2 2 - ViÕt díi d¹ng ph©n sè cã mÉu sè = 3 3 3 d¬ng. - Chia ®o¹n th¼ng ®¬n vÞ thµnh mÊy phÇn? - Chia ®o¹n th¼ng ®¬n vÞ thµnh 3 phÇn b»ng nhau. 2 - X¸c ®Þnh ®iÓm biÓu diÔn sè h÷u tØ ? - LÊy vÒ bªn tr¸i ®iÓm 0 mét ®o¹n b»ng 2 3 ®¬n vÞ míi. GV gäi 1 hs lªn b¶ng biÓu diÔn. GV: Trªn trôc sè ®iÓm biÓu diÔn sè h÷u tØ x gäi lµ ®iÓm x. Ho¹t ®éng 4 : So s¸nh hai sè h÷u tØ. - Ph¬ng ph¸p: Thuyết trình, vÊn ®¸p gîi më, ho¹t ®éng c¸ nh©n. - KÜ thuËt: §éng n·o, ®Æt c©u hái. GV yªu cÇu hs ®äc ?4 : ?4 - 3 -
Gi¸o ¸n ®¹i sè 7 (2018 - 2019). 2 4 2 10 4 4 12 - So s¸nh hai ph©n sè vµ . = ; = 3 5 3 15 5 5 15 10 12 - Muèn so s¸nh hai ph©n sè ta lµm thÕ V× - 10 > - 12, 15 > 0 nªn > nµo? 15 15 2 4 hay > 3 5 - Muèn so s¸nh hai sè h÷u tØ ta lµm thÕ - Muèn so s¸nh hai sè h÷u tØ ta viÕt chóng nµo? (HS tr¶ lêi GV ghi b¶ng) díi d¹ng ph©n sè råi so s¸nh hai ph©n sè ®ã. 1 VD1: So s¸nh hai sè h÷u tØ : - 0,6 vµ 6 1 5 2 VD1: - 0,6 = ; 1 10 2 10 VD2: So s¸nh hai sè h÷u tØ 3 vµ 0. 6 5 1 2 V× - 6 0 th× x lµ sè h÷u tØ d¬ng ; h÷u tØ nµo ? x < 0 th× x lµ sè h÷u tØ ©m ; x = 0 th× x kh«ng lµ sè h÷u tØ d¬ng còng kh«ng lµ sè h÷u tØ ©m. - TËp hîp sè h÷u tØ gåm sè h÷u tØ d¬ng, sè h÷u tØ ©m vµ sè 0. GV cho hs lµm ?5 . ?5 : 2 3 - Sè h÷u tØ d¬ng : ; 3 5 3 1 - Sè h÷u tØ ©m : ; ; 4 7 5 - Sè h÷u tØ kh«ng d¬ng còng kh«ng ©m: 0 . 2 GV cho hs nhËn xÐt vÒ dÊu cña a vµ b khi NhËn xÐt: sè h÷u tØ a d¬ng, ©m. b - 4 -
Gi¸o ¸n ®¹i sè 7 (2018 - 2019). a + 0 nÕu a, b cïng d¸u. b a + 0 C. x < 0 D. Cả B, C đều sai 1 2 3/ Số hữu tỉ nào sau đây không nằm giữa và 3 3 2 4 4 2 A. B. C. D. 9 9 9 9 x 3 4/ Chọn câu sai : Các số nguyên x, y mà là : 2 y A. x = 1, y = 6 B. x=2, y = -3 C. x = - 6, y = - 1 D. x = 2, y = 3 Đáp án : 1 2 3 4 A B C D    B C B 5. Ho¹t ®éng t×m tßi, më réng * T×m tßi, më réng: BT: Các điểm A, B sau biểu diễn số hữu tỉ nào? A B 1 0 2 2 3 - - 5 - 1
Gi¸o ¸n ®¹i sè 7 (2018 - 2019). * DÆn dß: - Häc bµi vµ ®äc tríc bµi céng, trõ sè h÷u tØ. - Lµm bµi tËp tõ 2 ®Õn 5 (sgk/7 + 8) vµ bµi tËp tõ 7 ®Õn 9 (SBT/3 + 4). - ¤n tËp quy t¾c c«ng, trõ ph©n sè ; quy t¾c dÊu ngoÆc ; quy t¾c chuyÓn vÕ (to¸n 6). TuÇn 1: Ngµy so¹n: / 8/ 2018 Ngµy so¹n: / 8/ 2018 TiÕt 2: Céng, trõ sè h÷u tØ A. môc tiªu. 1. KiÕn thøc : - HS n¾m v÷ng c¸c quy t¾c céng, trõ sè h÷u tØ, biÕt quy t¾c chuyÓn vÕ trong tËp hîp sè h÷u tØ. 2. KÜ n¨ng : - HS cã kÜ n¨ng lµm c¸c phÐp céng, trõ sè h÷u tØ nhanh vµ ®óng. 3. Th¸i ®é : - RÌn cho hs tÝnh tù gi¸c, kiªn tr× trong häc tËp vµ yªu thÝch bé m«n. 4. N¨ng lùc, phÈm chÊt: * N¨ng lùc Phát triển năng lực giải quyết vấn đề, năng lực tự học, năng lực hợp tác. * Phẩm chÊt: Tự lập, tự tin, tự chủ II. chuÈn bÞ. 1. Gv: B¶ng phô, phÊn mÇu. 2. Hs: B¶ng nhãm, bót d¹. ¤n tËp : Céng trõ ph©n sè, quy t¾c chuyÓn vÕ vµ quy t¾c dÊu ngoÆc. III. PHƯƠNG PHÁP VÀ KĨ THUẬT DẠY HỌC 1. Phương pháp Thuyết trình, vÊn ®¸p gîi më, ho¹t ®éng c¸ nh©n.luyện tập. 2. Kĩ thuật : Kĩ thuật động não, ®Æt c©u hái. IV. TỔ CHỨC CÁC HOAT ĐỘNG HỌC TẬP 1. Hoạt động khởi động *Ổn định tổ chøc. * KiÓm tra bài cũ : * GV nªu yªu cÇu kiÓm tra : C©u 1. ThÕ nµo lµ mét sè h÷u tØ ? LÊy vÝ dô vÒ sè h÷u tØ (mçi lo¹i mét vÝ dô). Ch÷a bµi tËp 3 (sgk/8) : So s¸nh c¸c sè h÷u tØ. - - - a) x = 2 vµ y = 3 b) x = 213 vµ y = 18 c) x = - 0,75 vµ y = 3 - 7 11 300 - 25 4 - 6 -
Gi¸o ¸n ®¹i sè 7 (2018 - 2019). C©u 2. Ch÷a bµi tËp 5 (sgk/8). * Hai hs lªn b¶ng kiÓm tra : HS1 tr¶ lêi c©u hái 1 vµ ch÷a bµi 3/sgk : 2 - 2 - 22 - 3 - 21 - 22 - 21 a) x = = = vµ y = = ; x > y. 300 - 25 25 300 300 300 - 75 - 3 - 3 c) x = - 0,75 = = vµ y = x = y. 100 4 4 HS2 ch÷a bµi 5/sgk : Víi a, b, m Z ; m > 0 vµ x < y. a b a b Ta cã : x = ; y = ; x < y < a < b. Do ®ã : m m m m a a+ a a+ b x = = < = z Þ x < z m 2m 2m a+ b b+ b 2b b z = < = = = y Þ z < y 2m 2m 2m m + VËy nÕu chän z = a b th× ta cã x < z < y. 2m * HS líp nhËn xÐt bµi lµm cña hai b¹n. * GV nhËn xÐt, cho ®iÓm. 2. Ho¹t ®éng h×nh thµnh kiÕn thøc:: Ho¹t ®éng cña GV Ho¹t ®éng cña HS Ho¹t ®éng 1 : Céng, trõ hai sè h÷u tØ. - Ph¬ng ph¸p: Thuyết trình, vÊn ®¸p gîi më, ho¹t ®éng c¸ nh©n. - KÜ thuËt: §éng n·o, ®Æt c©u hái. - Ta ®· biÕt mäi sè h÷u tØ ®Òu cã thÓ viÕt - §Ó céng trõ hai sè h÷u tØ ta cã thÕ viÕt díi d¹ng ph©n sè. VËy ®Ó céng, trõ hai chóng díi d¹ng ph©n sè råi ¸p dông quy sè h÷u tØ ta cã thÓ lµm thÕ nµo ? t¾c céng trõ ph©n sè. - Nªu quy t¾c céng, trõ hai ph©n sè cïng mÉu, kh¸c mÉu. - HS ph¸t biÓu quy t¾c. a b - Víi x = ; y = (a, b, m Z , m 0 ) m m Quy t¾c : a b a b h·y hoµn thµnh c«ng thøc sau : x + y = + = x + y = m m m a b a b x - y = x - y = - = m m m - PhÐp céng ph©n sè cã c¸c tÝnh chÊt : - Em h·y nh¾c l¹i tÝnh chÊt cña phÐp céng Giao ho¸n, kÕt hîp, céng víi sè 0, céng ph©n sè. víi sè ®èi. - 7 -
Gi¸o ¸n ®¹i sè 7 (2018 - 2019). - C¸c tÝnh chÊt cña phÐp céng ph©n sè vÉn hoµn toµn ®óng víi phÐp céng c¸c sè h÷u tØ. Mçi sè h÷u tØ cã mét sè ®èi. GV gäi 2 hs lªn b¶ng lµm vÝ dô : 7 4 49 12 49 12 37 HS1 : = 7 4 3 7 21 21 21 21 a) 3 7 3 12 3 9 HS2 : 3 3 4 4 4 4 b) 3 4 ?1 : GV yªu cÇu hs lµm ?1 : TÝnh. 2 6 2 3 2 a) 0,6 + = 2 a) 0,6 + 3 10 3 5 3 3 9 10 1 1 b) 0,4 15 15 15 3 1 1 2 5 6 11 b) 0,4 = 3 3 5 15 15 15 Ho¹t ®éng 2 : Quy t¾c "chuyÓn vÕ". - Ph¬ng ph¸p: Thuyết trình, vÊn ®¸p gîi më, ho¹t ®éng c¸ nh©n. - KÜ thuËt: §éng n·o, ®Æt c©u hái. - GV yªu cÇu hs nh¾c l¹i quy t¾c chuyÓn vÕ trong Z ®· häc ë líp 6. - HS nh¾c l¹i quy t¾c chuyÓn vÕ trong Z. - T¬ng tù, trong Q ta còng cã quy t¾c chuyÓn vÕ. Quy t¾c chuyÓn vÕ :(sgk/9). GV gäi hs ®äc quy t¾c chuyÓn vÕ (sgk/ 9). Víi mäi x, y, z Q : x + y = z x = z – y GV gäi hs ®äc vÝ dô : VD: 3 1 1 3 - T×m x biÕt : x x = 7 3 3 7 7 9 16 x = = 21 21 21 GV yªu cÇu hs lµm ?2 : ?2 : 1 T×m x biÕt: a) x = 1 2 6 a) x - 29 2 3 b) x = 2 3 28 b) x 7 4 GV cho hs ®äc chó ý (sgk/9). 3. Ho¹t ®éng luyÖn tËp : - Muèn céng, trõ hai sè h÷u tØ ta lµm thÕ nµo ? - 8 -
Gi¸o ¸n ®¹i sè 7 (2018 - 2019). - Mét vµi hs nh¾c l¹i c¸ch céng, trõ hai sè h÷u tØ, sau ®ã ho¹t ®éng nhãm lµm bµi tËp 6 vµ bµi tËp 8a,b (sgk/10). 4. Ho¹t ®éng vËn dông: - 1 - 1 - 4 - 3 - 7 - 1 Bµi 6. TÝnh : a) + = + = = 21 28 84 84 84 12 - 8 15 - 4 - 5 b) - = + = - 1 18 27 9 9 5 5 3 5 9 4 1 c) + 0,75 = = 12 12 4 12 12 12 3 2 35 2 7 2 49 4 53 d) 3,5 - = . 7 10 7 2 7 14 14 14 3 æ 5ö æ 3ö 30 - 175 - 42 - 187 47 Bµi 8. TÝnh : a) + ç- ÷+ ç- ÷ = + + = = - 2 7 èç 2÷ø èç 5÷ø 70 70 70 70 70 æ 4ö æ 2ö æ 3ö - 40 - 12 - 45 - 97 7 b) ç- ÷+ ç- ÷+ ç- ÷ = + + = = - 3 èç 3ø÷ èç 5ø÷ èç 2ø÷ 30 30 30 30 30 5. Ho¹t ®éng t×m tßi më réng: * T×m tßi, më réng: BT: Tính nhanh 2 1 4 5 4 6 A (5 ) (3 ) (1 ) 5 7 5 7 5 7 * Dặn dò: - Häc bµi vµ lµm c¸c bµi tËp tõ 7 ®Õn 10 (sgk/10) vµ bµi tËp 10a, b, c + 11c, d (SBT/4) ; 12 + 13 (SBT/5). - ¤n tËp l¹i quy t¾c nh©n, chia ph©n sè ; tÝnh chÊt cña phÐp nh©n ph©n sè. - §äc tríc bµi : "Nh©n, chia sè h÷u tØ". Ngµy 21 th¸ng 08 n¨m 2018 - 9 -
Gi¸o ¸n ®¹i sè 7 (2018 - 2019). TuÇn 2: Ngµy so¹n: 21/ 8/ 2018 Ngµy so¹n: 29 / 8/ 2018 TiÕt 3: Nh©n, chia sè h÷u tØ i. môc tiªu. 1. KiÕn thøc : - HS n¾m v÷ng c¸c quy t¾c nh©n, chia sè h÷u tØ. 2. KÜ n¨ng : - Cã kÜ n¨ng nh©n, chia sè h÷u tØ nhanh vµ ®óng. 3. Th¸i ®é : - RÌn cho hs tÝnh cÈn thËn, chÝnh x¸c, kiªn tr× trong gi¶i to¸n. 4. N¨ng lùc, phÈm chÊt: * N¨ng lùc Phát triển năng lực giải quyết vấn đề, năng lực tự học, năng lực hợp tác. * Phẩm chÊt: Tự lập, tự tin, tự chủ II. chuÈn bÞ. 1. Gv: B¶ng phô, phÊn mÇu. 2. Hs: Như phần dặn dò tiết 2 III. PHƯƠNG PHÁP VÀ KĨ THUẬT DẠY HỌC 1. Phương pháp Thuyết trình, vÊn ®¸p gîi më, ho¹t ®éng c¸ nh©n.luyện tập. 2. Kĩ thuật : Kĩ thuật động não, ®Æt c©u hái. IV. TỔ CHỨC CÁC HOAT ĐỘNG HỌC TẬP 1. Hoạt động khởi động *Ổn định tổ chøc. * KiÓm tra bài cũ : * GV nªu yªu cÇu kiÓm tra : C©u 1. Muèn céng, trõ hai sè h÷u tØ x, y ta lµm thÕ nµo ? ViÕt c«ng thøc tæng qu¸t. Ch÷a bµi tËp 8 c©u d (sgk/10). C©u 2. Nªu quy t¾c "chuyÓn vÕ", viÕt c«ng thøc. Ch÷a bµi tËp 9 c©u d (sgk/10). - 10 -
Gi¸o ¸n ®¹i sè 7 (2018 - 2019). * Hai hs lªn b¶ng kiÓm tra : HS1 : Tr¶ lêi miÖng quy t¾c céng, trõ hai sè h÷u tØ. a b ViÕt c«ng thøc : Víi x = ; y = (a, b, m Z , m 0 ), ta cã : m m x + y = a + b = a b ; x - y = a - b = a b m m m m m m Bµi 8d/sgk : TÝnh. 2 7 1 3 2 7 1 3 16 42 12 9 79 7 = 3 3 4 2 8 3 4 2 8 24 24 24 HS2 : Tr¶ lêi miÖng quy t¾c chuyÓn vÕ vµ viÕt c«ng thøc : Víi mäi x, y, z Q : x + y = z x = z - y Bµi 9d/sgk : T×m x, biÕt : 4 1 4 1 12 7 5 - x = Þ x = - Þ x = - Þ x = 7 3 7 3 21 21 21 * GV vµ hs líp nhËn xÐt, ch÷a bµi, sau ®ã cho ®iÓm hai hs lªn b¶ng. * Vào bài : Trªn c¬ së cña phÐp nh©n, chia hai ph©n sè ®· häc, ta cã thÓ x©y dùng ®îc phÐp nh©n, chia hai sè h÷u tØ nh thÕ nµo ? PhÐp nh©n sè h÷u tØ cã c¸c tÝnh chÊt nh thÕ nµo ? Cã gièng tÝnh chÊt phÐp nh©n c¸c ph©n sè kh«ng? Chóng ta cïng häc bµi h«m nay "Nh©n, chia sè h÷u tØ". 2. Ho¹t ®éng h×nh thµnh kiÕn thøc:: Ho¹t ®éng cña GV và HS Nội dung kiến thức Ho¹t ®éng 1 : Nh©n hai sè h÷u tØ. - Ph¬ng ph¸p: Thuyết trình, vÊn ®¸p gîi më, ho¹t ®éng c¸ nh©n. - KÜ thuËt: §éng n·o, ®Æt c©u hái. GV: Trong tËp hîp Q c¸c sè h÷u tØ còng - Ta cã thÓ viÕt c¸c sè h÷u tØ díi d¹ng cã phÐp nh©n, chia sè h÷u tØ. ph©n sè, råi ¸p dông QT nh©n ph©n sè. 3 VD : - 0,2 . 4 Theo em ta sÏ lµm thÕ nµo? 3 1 3 3 Mét hs nh¾c l¹i QT nh©n ph©n sè vµ tÝnh : - 0,2 . . 4 5 4 20 - Ph¸t biÓu quy t¾c nh©n hai ph©n sè? Tổng qu¸t : a c Víi x = ; y (b, d 0) , ta cã : b d a c a.c x . y = . b d b.d GV yªu cÇu hs ®øng t¹i chç lµm VD : 3 1 3 1 3 5 15 . 2 . 2 = . 4 2 4 2 4 2 8 - PhÐp nh©n ph©n sè cã nh÷ng t/c g× ? - PhÐp nh©n ph©n sè cã c¸c tÝnh chÊt : - 11 -
Gi¸o ¸n ®¹i sè 7 (2018 - 2019). Giao ho¸n, kÕt hîp, nh©n víi sè 1, ph©n phèi gi÷a phÐp nh©n vµ phÐp céng, c¸c sè kh¸c 0 ®Òu cã sè nghÞch ®¶o. - PhÐp nh©n sè h÷u tØ còng cã c¸c t/c nh vËy. GV yªu cÇu hs lµm bµi 11a, b (sgk/12). - 2 21 - 2 21 - 2 . 21 - 3 - TÝnh : a) . a) . = = 7 8 7 8 7 . 8 4 - 15 - 15 6 - 15 - 9 b) 0,24 . b) 0,24 . = . = 4 4 25 4 10 Ho¹t ®éng 2: Chia hai sè h÷u tØ. - Ph¬ng ph¸p: Thuyết trình, vÊn ®¸p gîi më, ho¹t ®éng c¸ nh©n. - KÜ thuËt: §éng n·o, ®Æt c©u hái. a c a c a d a.d - Víi x = ; y (y 0) , ¸p dông quy x : y = : . b d b d b c b.c t¾c chia ph©n sè, h·y viÕt c«ng thøc chia x cho y. 2 VÝ dô : - 0,4 : 3 - H·y viÕt - 0,4 díi d¹ng ph©n sè råi thùc 2 2 2 2 3 3 - 0,4 : = : . hiÖn phÐp tÝnh. 3 5 3 5 2 5 - Muèn nh©n, chia hai sè h÷u tØ ta lµm - Muèn nh©n, chia hai sè h÷u tØ ta viÕt nh thÕ nµo ? chóng díi d¹ng ph©n sè råi ¸p dông quy GV cho hs lµm bµi ? trong sgk/11. t¾c nh©n, chia ph©n sè. 2 2 7 7 49 9 - TÝnh : a) 3,5 . 1 a) 3,5 . 1 = . 4 5 5 2 5 10 10 5 5 5 1 5 b) : 2 b) : 2 = . 23 23 23 2 46 GV cho hs ®äc néi dung chó ý (sgk/11). *Chó ý: - Víi x, y Q (y 0), tØ sè cña hai sè x vµ y kÝ hiÖu lµ x hay x : y. GV lÊy vÝ dô ®Ó hs hiÓu râ h¬n: TØ sè cña y - hai sè - 5,12 vµ 10,25 ®îc viÕt lµ 5,12 10,25 - 12 -
Gi¸o ¸n ®¹i sè 7 (2018 - 2019). hay - 5,12 : 10,25. 3. Ho¹t ®éng luyÖn tËp: - GV cho hs lµm bµi tËp 13 c©u a, c (sgk/12). - HS lµm bµi vµo vë, hai hs lªn b¶ng tr×nh bµy : - 3 12 æ 25ö (- 3).12.(- 25) 15 1 a) . . ç- ÷ = = - = - 7 4 - 5 èç 6 ÷ø 4.(- 5).6 2 2 æ11 33ö 3 11 16 3 11.16.3 4 c) ç : ÷. = . . = = èç12 16ø÷ 5 12 33 5 12.33.5 15 4. Ho¹t ®éng vËn dông: Câu hỏi : Chọn câu trả lời đúng 2 1/ - 0,35 . 7 A - 0,1 B. -1 C. -10 D. -100 26 3 2/ : 2 15 5 A. -6 B. 3 C. 2 D. 3 2 3 4 3 1 12 3/ Kết quả phép tính . là : 4 4 20 A. 12 B. 3 C. 3 D. 9 20 5 5 84 1 3 4/ Số x mà : x : 1 là : 12 4 1 A. B. 2 C. 2 D. 3 4 3 3 2 Đáp án : 1 2 3 4 A C B C 5. Ho¹t ®éng t×m tßi, më réng: * T×m tßi, më réng: - GV tæ chøc cho hs ch¬i trß ch¬i "tiÕp søc" lµm bµi 14 (sgk/12). LuËt ch¬i : Cã hai ®éi ch¬i, mçi ®éi cã 5 hs chuyÒn tay nhau mét viªn phÊn, mçi ngêi lµm mét phÐp tÝnh trong b¶ng (kÎ s½n trªn b¶ng phô). Sau 5 phót, ®éi nµo lµm ®óng nhiÒu h¬n, nhanh h¬n th× ®éi ®ã th¾ng. - 1 ´ 4 = 32 : ´ : 1 - 8 - = 2 = = = - 13 -
Gi¸o ¸n ®¹i sè 7 (2018 - 2019). ´ = * DÆn dß: - Häc bµi . ¤n tËp gi¸ trÞ tuyÖt ®èi cña mét sè nguyªn. - Lµm c¸c bµi tËp tõ 11 ®Õn 16 (sgk/12 + 13) vµ c¸c bµi tËp tõ 14 ®Õn 19 (SBT/5 + 6). - Híng dÉn bµi 15a (sgk/13) : C¸c sè ë l¸: 10 ; - 2 ; 4 ; - 25. Sè ë b«ng hoa : - 105. Nèi c¸c sè ë nh÷ng chiÕc l¸ b»ng dÊu c¸c phÐp tÝnh céng, trõ, nh©n, chia vµ dÊu ngoÆc ®Ó ®îc mét biÓu thøc cã gi¸ trÞ ®óng b»ng sè ë b«ng hoa. KÕt qu¶ : 4 . (- 25) + 10 : (- 2) = - 100 + (- 5) = - 105. TuÇn 3: Ngµy so¹n: 27/9/ 2018 Ngµy so¹n:0 4 / 9/ 2018 TiÕt 4: Gi¸ trÞ tuyÖt ®èi cña mét sè h÷u tØ. Céng, trõ, nh©n, chia sè thËp ph©n. I. môc tiªu. 1. KiÕn thøc: - Häc sinh hiÓu ®îc kh¸i niÖm gi¸ trÞ tuyÖt ®èi cña mét sè h÷u tØ. - X¸c ®Þnh ®îc gi¸ trÞ tuyÖt ®èi cña mét sè h÷u tØ. 2. KÜ n¨ng: - Cã kÜ n¨ng céng, trõ, nh©n, chia sè thËp ph©n. - Cã ý thøc vËn dông tÝnh chÊt c¸c phÐp to¸n vÒ sè h÷u tØ ®Ó tÝnh to¸n hîp lÝ. 3. Th¸i ®é : - RÌn cho hs tÝnh cÈn thËn, chÝnh x¸c, kiªn tr× trong gi¶i to¸n. 4. N¨ng lùc, phÈm chÊt: * N¨ng lùc Phát triển năng lực giải quyết vấn đề, năng lực tự học, năng lực hợp tác. * Phẩm chÊt: Tự lập, tự tin, tự chủ II. chuÈn bÞ. 1. Gv: B¶ng phô, phÊn mÇu. 2. Hs: - Häc bµi . ¤n tËp gi¸ trÞ tuyÖt ®èi cña mét sè nguyªn. - Lµm c¸c bµi tËp tõ 11 ®Õn 16 (sgk/12 + 13) vµ c¸c bµi tËp tõ 14 ®Õn 19 (SBT/5 + 6). III. PHƯƠNG PHÁP VÀ KĨ THUẬT DẠY HỌC 1. Phương pháp Thuyết trình, vÊn ®¸p gîi më, ho¹t ®éng c¸ nh©n.luyện tập. 2. Kĩ thuật : Kĩ thuật động não, ®Æt c©u hái. - 14 -
Gi¸o ¸n ®¹i sè 7 (2018 - 2019). IV. TỔ CHỨC CÁC HOAT ĐỘNG HỌC TẬP 1. Hoạt động khởi động *Ổn định tổ chøc. * KiÓm tra bài cũ : * GV nªu yªu cÇu kiÓm tra : C©u 1. Gi¸ trÞ tuyÖt ®èi cña mét sè nguyªn a lµ g× ? TÝnh : 15 ; 3 ; 0 . T×m x, biÕt : x 2 1 C©u 2. VÏ trôc sè, biÓu diÔn c¸c sè h÷u tØ 3,5 ; ; - 2 trªn trôc sè. 2 * Hai hs lªn b¶ng kiÓm tra : HS1 : Gi¸ trÞ tuyÖt ®èi cña mét sè nguyªn a lµ kho¶ng c¸ch tõ ®iÓm a tíi ®iÓm 0 trªn trôc sè. 15 15 ; 3 3 ; 0 0 x 2 x 2 hoÆc x = - 2 HS2 : A B C - 2 1 0 3,5 - 2 * GV nhËn xÐt, cho ®iÓm. * Vµo bµi: 2. Ho¹t ®éng h×nh thµnh kiÕn thøc: Ho¹t ®éng cña GV vµ HS Néi dung kiÕn thøc Ho¹t ®éng 1 : Gi¸ trÞ tuyÖt ®èi cña mét sè h÷u tØ. - Ph¬ng ph¸p: Thuyết trình, vÊn ®¸p gîi më, ho¹t ®éng c¸ nh©n. - KÜ thuËt: §éng n·o, ®Æt c©u hái. GV: T¬ng tù gi¸ trÞ tuyÖt ®èi cña mét sè nguyªn, gi¸ trÞ tuyÖt ®èi cña mét sè h÷u tØ x lµ kho¶ng c¸ch tõ ®iÓm x ®Õn ®iÓm 0 trªn trôc sè. HS nh¾c l¹i gi¸ trÞ tuyÖt ®èi cña mét sè h÷u tØ x. - KÝ hiÖu : x 1 1 1 - T×m : 3,5 ; ; 0 ; 2 3,5 = 3,5 ; = ; 2 2 2 0 = 0 ; 2 = 2 (GV chØ vµo trôc sè hs 2 ®· biÓu diÔn). - 15 -
Gi¸o ¸n ®¹i sè 7 (2018 - 2019). GV cho hs lµm bµi ?1 (GV viÕt s½n ®Ò bµi trªn b¶ng phô, hs lªn b¶ng ®iÒn). Hai hs lªn b¶ng ®iÒn vµo b¶ng phô, mçi hs lµm mét c©u : a) NÕu x = 3,5 th× x = 3,5 4 4 NÕu x = th× x = 7 7 b) NÕu x > 0 th× x = x NÕu x = 0 th× x = 0 NÕu x 0) 3 3 3 1,25 ( 1,25) 1,25 (v× - 1,25 < 0) GV yªu cÇu hs ®äc nhËn xÐt (sgk/14). HS ®äc nhËn xÐt (sgk/14). GV cho hs lµm bµi ?2 : ?2 - T×m x biÕt : 1 1 1 1 a) x = b) x = a) x = b) x = 7 7 7 7 1 1 c) x = 3 d) x = 0 c) x = 3 d) x = 0 5 5 Ho¹t ®éng 2 : C«ng, trõ, nh©n, chia sè thËp ph©n. - Ph¬ng ph¸p: Thuyết trình, vÊn ®¸p gîi më, ho¹t ®éng c¸ nh©n. - KÜ thuËt: §éng n·o, ®Æt c©u hái. GV gäi mét hs ®øng t¹i chç tÝnh : 1,13 + 0,264 1,13 + 0,264 = 1,394 GV yªu cÇu hs tÝnh : 113 264 (- 1,13) + (- 0,264) (- 1,13) + (- 0,264) = - H·y viÕt c¸c sè thËp trªn díi d¹ng 100 1000 1130 264 ph©n sè thËp ph©n råi ¸p dông quy t¾c céng hai ph©n sè. 1000 1394 1000 1,394 - Quan s¸t kÕt qu¶ cña hai phÐp to¸n - KÕt qu¶ cña hai phÐp tÝnh trªn ®èi nhau, - 16 -
Gi¸o ¸n ®¹i sè 7 (2018 - 2019). trªn, theo em lµm thÕ nµo ta cã thÓ tÝnh do ®ã ta cã thÓ tÝnh tæng thø hai b»ng c¸ch tæng céng hai gi¸ trÞ tuyÖt ®èi vµ lÊy dÊu chung - 1,13 + (- 0,264) nhanh h¬n ? t¬ng tù nh víi sè nguyªn. - Trong thùc hµnh, ta thêng céng, trõ, nh©n hai sè thËp ph©n theo c¸c quy t¾c vÒ gi¸ trÞ tuyÖt ®èi vµ vÒ dÊu t¬ng tù nh víi sè nguyªn. GV yªu cÇu hs tÝnh : 0,245 - 2,134 vµ (- 5,2) . 3,14 0,245 - 2,134 = 0,245 + (- 2,134) = - (2,134 - 0,245) = - 1,889 (- 5,2) . 3,14 = - (5,2 . 3,14) = - 16,328 GV nªu quy t¾c chia hai sè thËp ph©n : Th¬ng cña hai sè thËp ph©n x vµ y lµ th¬ng cña hai gi¸ trÞ tuyÖt ®èi cña x vµ y víi dÊu "+" ®»ng tríc nÕu x vµ y cïng dÊu vµ "-" ®»ng tríc nÕu x vµ y kh¸c dÊu. - TÝnh : (- 0,408) : (- 0,34) (- 0,408) : (- 0,34) = 0,408 : 0,34 (- 0,408) : (+ 0,34) = 1,2 (- 0,408) : (+ 0,34) = - ( 0,408 : 0,34) = - 1,2 C¶ líp lµm vµo vë, mét hs lªn b¶ng lµm GV cho hs lµm bµi ?3 : a) - 3,116 + 0,263 = - (3,116 - 0,263) - TÝnh : a) - 3,116 + 0,263 = - 2,853 b) (- 3,7) . (- 2,16) b) (- 3,7) . (- 2,16) = 3,7 . 2,16 = 7,992 3. Ho¹t ®éng luyÖn tËp: - Nªu c«ng thøc gi¸ trÞ tuyÖt ®èi cña mét sè h÷u tØ. - GV cho hs lµm bµi 17 vµ 18 (sgk/15) : Bµi 17/sgk : 1) Kh¼ng ®Þnh nµo ®óng ? Kh¼ng ®Þnh nµo sai ? a) - 2,5 = 2,5 (§) b) - 2,5 = - 2,5 (S) c) - 2,5 = - (- 2,5) (§) 2) T×m x, biÕt : 1 1 a) x = Þ x = ± b) x = 0,37 Þ x = ± 0,37 5 5 2 2 c) x = 0 Þ x = 0 d) x = 1 Þ x = ± 1 3 3 Bµi 18/sgk : TÝnh. - 17 -
Gi¸o ¸n ®¹i sè 7 (2018 - 2019). a) - 5,17 - 0,469 = - (5,17 + 0,469) = - 5,639 b) - 2,05 + 1,73 = - (2,05 - 1,73) = - 0,32 c) (- 5,17) . (- 3,1) = 5,17 . 3,1 = 16,027 d) (- 9,18) : 4,25 = - (9,18 : 4,25) = - 2,16 4. Ho¹t ®éng vËn dông: Câu hỏi : Chọn câu trả lời đúng 1/ Nối mỗi dòng ở cột bên trái với mỗi dòng ở cột bên phải để được kết quả đúng : Với x Q : A. Nếu x > 0 thì 1. | x | < x B. Nếu x = 0 thì 2. | x | = x C. Nếu x < 0 thì 3. | x | = 15,1 D. Với x = - 15,1 thì 4. | x | = - x 5. | x | = 0 2/ Cho | x | = 3 thì 5 3 3 3 3 3 A. x = B. x = C. x = hoặc x = - D. x = 0 hoặc x = 5 5 5 5 5 3/ Giá trị của biểu thức : | - 3,4 | : | +1,7 | - 0,2 là : A. - 1,8 B. 1,8 C. 0 D. - 2,2 5 15 25 35 4/ Cho dãy số có quy luật : ; ; ; . Số tiếp theo của dãy số là 7 21 35 49 A. 30 B . 20 C. 45 D. 45 42 28 63 56 Đáp án : 1 2 3 4 A B C D 2 5 4 3 C B C 5. Ho¹t ®éng t×m tßi, më réng: * T×m tßi, më réng: Dạng A(x) B(x) (Trong đó A(x) và B(x) là hai biểu thức chứa x) * Cách giải: a b A(x) B(x) Vận dụng tính chất: a b ta có: A(x) B(x) a b A(x) B(x) Bài tâp: Tìm x, biết: a) 5x 4 x 2 b) 2x 3 3x 2 0 c) 2 3x 4x 3 d) 7x 1 5x 6 0 * DÆn dß: - Häc thuéc ®Þnh nghÜa vµ c«ng thøc x¸c ®Þnh gi¸ trÞ tuyÖt ®èi cña mét sè h÷u tØ, «n tËp so s¸nh sè h÷u tØ. - Lµm c¸c bµi tËp tõ 19 ®Õn 22 (sgk/15) vµ c¸c bµi tËp tõ 24 ®Õn 28 (SBT/7 + 8). - TiÕt sau mang m¸y tÝnh bá tói. - 18 -
Gi¸o ¸n ®¹i sè 7 (2018 - 2019). TuÇn 3: Ngµy so¹n: / 9/ 2018 Ngµy so¹n: /9/ 2018 TiÕt 5: LuyÖn TËp A. môc tiªu. 1. KiÕn thøc : - Cñng cè quy t¾c x¸c ®Þnh gi¸ trÞ tuyÖt ®èi cña mét sè h÷u tØ. 2. KÜ n¨ng : - RÌn kÜ n¨ng so s¸nh c¸c sè h÷u tØ, tÝnh gi¸ trÞ biÓu thøc, t×m x (®¼ng thøc cã chøa dÊu gi¸ trÞ tuyÖt ®èi), sö dông m¸y tÝnh bá tói. 3. Th¸i ®é : - RÌn tÝnh tù gi¸c, kiªn tr× trong häc tËp, cã ý thøc nhãm vµ yªu thÝch bé m«n. 4. N¨ng lùc, phÈm chÊt: * N¨ng lùc Phát triển năng lực giải quyết vấn đề, năng lực tự học, năng lực hợp tác. * Phẩm chÊt: Tự lập, tự tin, tự chủ II. chuÈn bÞ. 1. Gv: B¶ng phô, phÊn mÇu. 2. Hs: ChuÈn bÞ theo phÇn dÆn dß tiÕt 3. III. PHƯƠNG PHÁP VÀ KĨ THUẬT DẠY HỌC 1. Phương pháp Thuyết trình, vÊn ®¸p gîi më, ho¹t ®éng c¸ nh©n. hoạt động nhóm, luyện tập. - 19 -
Gi¸o ¸n ®¹i sè 7 (2018 - 2019). 2. Kĩ thuật : Kĩ thuật động não, ®Æt c©u hái, chia nhóm. IV. TỔ CHỨC CÁC HOAT ĐỘNG HỌC TẬP 1. Hoạt động khởi động *Ổn định tổ chøc. * KiÓm tra bài cũ : * GV nªu yªu cÇu kiÓm tra : - Nªu c«ng thøc tÝnh gi¸ trÞ tuyÖt ®èi cña mét sè h÷u tØ x. - Lµm bµi tËp : T×m x, biÕt : 3 a) x = 2,1 b) x = vµ x 0 5 * Mét hs lªn b¶ng kiÓm tra : - ViÕt c«ng thøc : Víi x Q : x nÕu x 0 x = - x nÕu x < 0 - Lµm bµi tËp : 3 a) x = ± 2,1 b) x = - 4 c) Kh«ng cã gi¸ trÞ nµo cña x. d) x = 0,35 * GV nhËn xÐt, cho ®iÓm. 2. Ho¹t ®éng h×nh thµnh kiÕn thøc: Ho¹t ®éng cña GVvµ HS Néi dông kiÕn thøc D¹ng 1 : TÝnh gi¸ trÞ biÓu thøc. - Ph¬ng ph¸p: Thuyết trình, vÊn ®¸p gîi më, ho¹t ®éng c¸ nh©n, ho¹t ®éng nhãm - KÜ thuËt: §éng n·o, ®Æt c©u hái, chia nhãm. Bµi 28 (SBT/8). Bµi 28 (SBT/8). - TÝnh gi¸ trÞ biÓu thøc sau khi ®· bá dÊu ngoÆc. A = (3,1 - 2,5) - (- 2,5 + 3,1) A = (3,1 - 2,5) - (- 2,5 + 3,1) = 3,1 - 2,5 + 2,5 - 3,1 C = - (251. 3 + 281) + 3. 251 - (1 - 281) = 0 C = - (251. 3 + 281) + 3. 251 - (1 - 281) = - 251 . 3 - 281 + 3. 251 - 1 + 281 = (- 251. 3 + 251. 3) + (- 281 + 281) - 1 = - 1. Bµi 29 (SBT/8). Bµi 28 (SBT/8). - TÝnh gi¸ trÞ biÓu thøc sau víi a = 1,5 ; - 20 -
Gi¸o ¸n ®¹i sè 7 (2018 - 2019). b = - 0,75. M = a + 2ab – b Mét hs lªn b¶ng thùc hiÖn : - Thay a = 1,5 vµ b = - 0,75 vµo biÓu thøc HS díi líp tr×nh bµy vµo vë. M ta cã : M = 1,5 + 2 . 1,5 . (- 0,75) - (- 0,75) = 0 - Thay a = - 1,5 ; b = - 0,75 vµo biÓu thøc M ta cã : M = - 1,5 + 2. (- 1,5). (- 0,75) - (- 0,75) = - 1,5 + 3. 0,75 + 0,75 = 1,5 Bµi 24 (sgk/16). - ¸p dông tÝnh chÊt c¸c phÐp tÝnh ®Ó tÝnh Bµi 24 (sgk/16). nhanh : a) (- 2,5. 0,38. 0,4) - [0,125. 3,15. (- 8)] b) [(- 20,83). 0,2 + (- 9,17). 0,2] : : [2,47 . 0,5 - (- 3,53) . 0,5] GV yªu cÇu hs lµm bµi theo nhãm : + Nhãm 1 ; 2 ; 3 lµm c©u a. + Nhãm 4 ; 5 ; 6 lµm c©u b. a) (- 2,5. 0,38. 0,4) - [0,125. 3,15. (- 8)] = [(- 2,5. 0,4). 0,38] - [(- 8. 0,125). 3,15] = (- 1). 0,38 - (- 1). 3,15 = - 0,38 - (- 3,15) = - 0,38 + 3,15 = 2,77 b) [(- 20,83). 0,2 + (- 9,17). 0,2] : : [2,47 . 0,5 - (- 3,53) . 0,5] = 0,2 .(- 20,83 - 9,17) : 0,5 .(2,47 + 3,53) = 0,2 . (- 30) : 0,5 . 6 = (- 6) : 3 = - 2 D¹ng 2 : So s¸nh sè h÷u tØ. - Ph¬ng ph¸p: Thuyết trình, vÊn ®¸p gîi më, ho¹t ®éng c¸ nh©n. - KÜ thuËt: §éng n·o, ®Æt c©u hái. Bµi 22 (sgk/16). - S¾p xÕp c¸c sè h÷u tØ sau theo thø tù Bµi 22 (sgk/16). 3 875 7 lín dÇn : 0,3 ; 0,875 5 2 4 10 1000 8 0,3 ; ; 1 ; ; 0 ; - 0,875. 7 5 7 21 20 5 7 5 6 3 13 , v× - H·y ®æi c¸c sè thËp ph©n ra ph©n sè råi 8 6 8 24 24 6 8 6 3 39 40 4 so s¸nh. 10 130 130 13 - 21 -
Gi¸o ¸n ®¹i sè 7 (2018 - 2019). 2 7 5 3 4 S¾p xÕp : 1 0 3 8 6 10 13 2 5 4 1 0,875 0 0,3 Bµi 23 (sgk/16). 3 6 13 - Dùa vµo tÝnh chÊt “nÕu x < y vµ y < z th× x < z ”, h·y so s¸nh : Bµi 22 (sgk/16). 4 a) vµ 1,1 5 4 4 a) < 1 < 1,1 < 1,1. b) - 500 vµ 0,001 5 5 13 12 c) vµ b) - 500 < 0 < 0,001 - 500 < 0,001. 38 37 12 12 12 1 13 13 c) = 37 37 36 3 39 38 D¹ng 3 : T×m x (®¼ng thøc cã chøa dÊu gi¸ trÞ tuyÖt ®èi). - Ph¬ng ph¸p: Thuyết trình, vÊn ®¸p gîi më, ho¹t ®éng c¸ nh©n. - KÜ thuËt: §éng n·o, ®Æt c©u hái. Bµi 25 (sgk/16). - T×m x, biÕt : Bµi 25 (sgk/16). a) x 1,7 2,3 a) Sè 2,3 vµ - 2,3 cã gi¸ trÞ tuyÖt ®èi b»ng - Nh÷ng sè nµo cã gi¸ trÞ tuyÖt ®èi b»ng 2,3. 2,3 x 1,7 2,3 x - 1,7 = 2,3 hoÆc x - 1,7 = - 2,3 x = 4 hoÆc x = - 0,6. 3 1 3 1 3 1 b) x + - = 0 x + = b) x + - = 0 4 3 4 3 4 3 3 1 5 * x + = x = - 4 3 12 3 1 13 * x + = - x = - 4 3 12 D¹ng 4 : Sö dông m¸y tÝnh bá tói. - Ph¬ng ph¸p: Thuyết trình, vÊn ®¸p gîi më, ho¹t ®éng c¸ nh©n. - KÜ thuËt: §éng n·o, ®Æt c©u hái. GV cho hs tù ®äc bµi 26 (sgk/16), yªu cÇu hs sö dông m¸y tÝnh bá tói lµm theo híng dÉn. Sau ®ã ¸p dông tÝnh c©u a vµ c. ¸p dông dïng m¸y tÝnh bá tói ®Ó tÝnh : a) (- 3,1597) + (- 2,39) KÕt qu¶ : a) - 5,5497 c) (- 0,5) . (- 3,2) + (- 10,1) . 0,2. b) - 0,42 D¹ng 5 : T×m GTLN, GTNN. - 22 -
Gi¸o ¸n ®¹i sè 7 (2018 - 2019). - Ph¬ng ph¸p: Thuyết trình, vÊn ®¸p gîi më, ho¹t ®éng c¸ nh©n. - KÜ thuËt: §éng n·o, ®Æt c©u hái. Bµi 32 (SBT/8). Bµi 32 (SBT/8). T×m GTLN cña : A = 0,5 - x - 3,5 . x - 3,5 0 víi mäi x. GV: x - 3,5 cã gi¸ trÞ nh thÕ nµo ? - x - 3,5 0 víi mäi x - x - 3,5 cã gi¸ trÞ nh thÕ nµo ? A = 0,5 - x - 3,5 0,5 víi mäi x. 0,5 - x - 3,5 cã gi¸ trÞ nh thÕ nµo ? VËy A cã GTLN b»ng 0,5 khi x - 3,5 = 0 hay x = 3,5. VËy GTLN cña A lµ bao nhiªu ? Mét hs lªn b¶ng tr×nh bµy : GV yªu cÇu hs t×m GTLN cña B t¬ng tù 1,4 - x 0 víi mäi x nh trªn. B = - 1,4 - x - 2. - 1,4 - x 0 víi mäi x B = - 1,4 - x - 2 - 2 víi mäi x. B cã GTLN b»ng - 2 khi 1,4 - x = 0 hay x = 1,4 3. Ho¹t ®éng vËn dông: KÕt hîp trong giê. 4. Ho¹t ®éng t×m tßi, më réng: * T×m tßi, më réng: Dạng : A B 0 Vận dụng tính chất không âm của giá trị tuyệt đối dẫn đến phương pháp bất đẳng thức. * Nhận xét: Tổng của các số không âm là một số không âm và tổng đó bằng 0 khi và chỉ khi các số hạng của tổng đồng thời bằng 0. * Cách giải chung: A B 0 A 0  B1: đánh giá:  A B 0 B 0 A 0 B2: Khẳng định: A B 0 B 0 * DÆn dß: - Xem l¹i c¸c bµi tËp ®· lµm. - Lµm nèt bµi tËp 26 (sgk/17) vµ c¸c bµi tËp 28b, d ; 30 ; 31 ; 33 ; 34 (SBT/8 + 9). - ¤n tËp : §Þnh nghÜa luü thõa bËc n cña a ; nh©n, chia hai luü thõa cïng c¬ sè (líp 6). - §äc tríc bµi : "Luü thõa cña mét sè h÷u tØ". - 23 -
Gi¸o ¸n ®¹i sè 7 (2018 - 2019). TuÇn 4: Ngµy so¹n: 10 / 9/ 2018 Ngµy so¹n: 18/9/ 2018 TiÕt 6: Luü Thõa cña mét sè h÷u tØ. A. môc tiªu. 1. KiÕn thøc : - Häc sinh hiÓu kh¸i niÖm luü thõa víi sè mò tù nhiªn cña mét sè h÷u tØ, biÕt c¸c quy t¾c tÝnh tÝch vµ th¬ng cña hai luü thõa cïng c¬ sè, quy t¾c tÝnh luü thõa cña luü thõa. 2. KÜ n¨ng : - HS cã kÜ n¨ng vËn dông c¸c quy t¾c trªn trong tÝnh to¸n. 3. Th¸i ®é : - RÌn tÝnh tù gi¸c trong häc tËp vµ yªu thÝch bé m«n. 4. N¨ng lùc, phÈm chÊt: * N¨ng lùc Phát triển năng lực giải quyết vấn đề, năng lực tự học, năng lực hợp tác. * Phẩm chÊt: Tự lập, tự tin, tự chủ II. chuÈn bÞ. 1. Gv: B¶ng phô ghi bµi tËp vµ b¶ng tæng hîp c¸c quy t¾c tÝnh tÝch, th¬ng cña hai luü thõa cïng c¬ sè, quy t¾c tÝnh luü thõa cña luü thõa ; phÊn mµu ; m¸y tÝnh bá tói. - 24 -
Gi¸o ¸n ®¹i sè 7 (2018 - 2019). 2. Hs: ChuÈn bÞ theo phÇn dÆn dß tiÕt 5 III. PHƯƠNG PHÁP VÀ KĨ THUẬT DẠY HỌC 1. Phương pháp Thuyết trình, vÊn ®¸p gîi më, ho¹t ®éng c¸ nh©n.luyện tập. 2. Kĩ thuật : Kĩ thuật động não, ®Æt c©u hái. IV. TỔ CHỨC CÁC HOAT ĐỘNG HỌC TẬP 1. Hoạt động khởi động *Ổn định tổ chøc. * KiÓm tra bài cũ : * GV nªu yªu cÇu kiÓm tra : C©u 1. Nªu ®Þnh nghÜa luü thõa bËc n cña mét sè tù nhiªn a lµ g× ? Cho vÝ dô. TÝnh : 34 . 36 ; 59 : 57 ? 3 3 3 2 C©u 2. TÝnh gi¸ trÞ biÓu thøc : D = 5 4 4 5 * Hai hs lªn b¶ng kiÓm tra : HS1 : - Nªu ®Þnh nghÜa luü thõa bËc n cña sè tù nhiªn a, cho vÝ dô. - TÝnh : 34 . 36 = 310 ; 59 : 57 = 52. 3 3 3 2 3 3 3 2 HS2 : D = 1 5 4 4 5 5 4 4 5 * GV nhËn xÐt, cho ®iÓm. 2. Ho¹t ®éng h×nh thµnh kiÕn thøc : Ho¹t ®éng cña GV vµ HS Néi dung kiÕn thøc Ho¹t ®éng 1 : Luü thõa víi sè mò tù nhiªn. GV: T¬ng tù nh ®èi víi sè tù nhiªn, em h·y nªu ®Þnh nghÜa luü thõa bËc n (n lµ sè Luü thõa bËc n cña sè h÷u tØ x lµ tÝch cña tù nhiªn lín h¬n 1) cña sè h÷u tØ x? n thõa sè x. C«ng thøc : xn = x . x . x . x n thõa sè (víi x Q, n N ; n > 1) Trong ®ã : x lµ c¬ sè ; n gäi lµ sè mò. GVgiíi thiÖu quy íc : 1 0 n x = x vµ x = 1 (x 0 ) n a a a a a a x = . . - Khi viÕt sè h÷u tØ x díi d¹ng b b b b b b n thõa sè n n a n thõa sè (a, b Z ; b 0) th× x ®îc tÝnh b a.a.a a an = = nh thÕ nµo ? b.b.b b bn n thõa sè n a an GV ghi l¹i : = n b b GV cho hs lµm bµi ?1 . ?1 : - 25 -
Gi¸o ¸n ®¹i sè 7 (2018 - 2019). 2 2 3 3 9 2 4 4 16 0,5 2 0,5 . 0,5 0,25 3 3 2 2 8 3 5 5 125 0,5 3 0,5 . 0,5 . 0,5 0,125 9,7 0 1 Ho¹t ®éng 2 : TÝch vµ th¬ng hai luü thõa cïng c¬ sè. GV: Nªu c«ng thøc nh©n, chia hai luü am .an am n thõa cïng c¬ sè ®· häc ë líp 6. am : an am n (a 0 ; m n) - T¬ng tù nh vËy, ®èi víi sè h÷u tØ x ta cã c«ng thøc : xm .xn xm n xm : xn xm n x 0 ; m n GV yªu cÇu hs nªu c¸ch lµm (phÇn in nghiªng viÕt trong ngoÆc ®¬n). HS nªu c¸ch lµm ®îc viÕt trong ngoÆc ®¬n (sgk/18). ?2 ViÕt díi d¹ng mét luü thõa. GV yªu cÇu hs lµm bµi ?2 . a/ 3 2 . 3 3 3 5 b/ 0,25 5 : 0,25 3 0,25 2 Ho¹t ®éng 3 : Luü thõa cña mét luü thõa. GV yªu cÇu hs lµm bµi ?3 . ?3 : 3 a/ 22 22.22.22 26 b/ 2 5 2 2 2 2 2 1 1 1 1 1 1 . . . . 2 2 2 2 2 2 10 1 2 - Khi tÝnh luü thõa cña mét luü thõa ta - Khi tÝnh luü thõa cña luü thõa, ta gi÷ lµm thÕ nµo ? nguyªn c¬ sè vµ nh©n hai sè mò. n GV ghi c«ng thøc : xm xm.n GV cho hs lµm bµi ?4 : ?4 : - §iÒn sè thÝch hîp vµo « trèng : a/ 6 - 26 -
Gi¸o ¸n ®¹i sè 7 (2018 - 2019). 3 2 3 3 b/ 2 a/ 4 4 b/ 0,1 4 0,1 8 3. Ho¹t ®éng luyÖn tËp: - Nh¾c l¹i ®Þng nghÜa luü thõa bËc n cña sè h÷u tØ x. Nªu quy t¾c nh©n, chia luü thõa cïng c¬ sè, luü thõa cña luü thõa. - GV cho hs lµm bµi 27 (sgk/19) : 4 4 3 3 3 1 1 1 1 9 9 729 25 a) 4 b) 2 3 11 3 3 81 4 4 4 64 64 c) 0,2 2 0,2 . 0,2 0,04 d) 5,3 0 1 4. Ho¹t ®éng vËn dông: Câu hỏi : Chọn câu trả lời đúng 4 1 1/ = 3 1 A. 1 B. 4 C. D. 4 81 81 81 81 2/ Số x12 không bằng số nào trong các số sau đây ? A. x18 : x6 ( x 0 ) B. x4 . x8 C. x2 . x6 D. (x3 )4 2 3 1 1 3/ Số a mà : a : là : 3 3 5 6 1 1 1 1 A. B. C. D. 3 3 3 18 4/ Số x mà 2x = (22)3 là : A. 5 B. 6 C. 26 D. 8 Đáp án : 1 2 3 4 A C B B 5. Ho¹t ®éng t×m tßi, m¬ réng: * T×m tßi, më réng: BT : So s¸nh a, 2300 vµ 3200 b, 3500 vµ 7300 * DÆn dß: - Häc thuéc ®Þnh nghÜa vµ c¸c quy t¾c. - Lµm bµi 28 ®Õn 33 SGK/ 19, 20 ; bµi 39 ®Õn 42 SBT/ 9. - §äc phÇn “cã thÓ em cha biªt” SGK/ 20. - 27 -
Gi¸o ¸n ®¹i sè 7 (2018 - 2019). TuÇn 4: Ngµy so¹n: 16/ 9/ 2018 Ngµy so¹n: 24 /9/ 2018 TiÕt 7: Luü Thõa cña mét sè h÷u tØ (tiÕp) I. môc tiªu. 1. KiÕn thøc : - Häc sinh n¾m v÷ng hai quy t¾c vÒ luü thõa cña mét tÝch vµ luü thõa cña mét th¬ng. 2. KÜ n¨ng : - HS cã kÜ n¨ng vËn dông c¸c quy t¾c trªn trong tÝnh to¸n. 3. Th¸i ®é : - RÌn ý thøc tù gi¸c trong häc tËp, cã ý thøc nhãm vµ yªu thÝch bé m«n. 4. N¨ng lùc, phÈm chÊt: * N¨ng lùc Phát triển năng lực giải quyết vấn đề, năng lực tự học, năng lực hợp tác. * Phẩm chÊt: Tự lập, tự tin, tự chủ II. chuÈn bÞ. 1. Gv: Ph¬ng tiÖn: B¶ng phô, phÊn mµu. 2. Hs: ChuÈn bÞ theo phÇn dÆn dß tiÕt 6. III. PHƯƠNG PHÁP VÀ KĨ THUẬT DẠY HỌC 1. Phương pháp Thuyết trình, vÊn ®¸p gîi më, hoat động nhóm, ho¹t ®éng c¸ nh©n, luyện tập. 2. Kĩ thuật : Kĩ thuật động não, ®Æt c©u hái, chia nhóm. IV. TỔ CHỨC CÁC HOAT ĐỘNG HỌC TẬP 1. Hoạt động khởi động *Ổn định tổ chøc. * KiÓm tra bài cũ : * GV nªu yªu cÇu kiÓm tra : - Nªu ®Þnh nghÜa vµ viÕt c«ng thøc luü thõa bËc n cña sè h÷u tØ x. ViÕt c«ng thøc nh©n vµ chia hai luü thõa cïng c¬ sè, luü thõa cña luü thõa. - Ch÷a bµi tËp 30 (sgk/19). * Mét hs lªn b¶ng kiÓm tra : - Nªu ®Þnh nghÜa nh sgk vµ viÕt c«ng thøc : xn = x . x . x . x (víi x Q, n N ; n > 1) n thõa sè m n m n m n m n n x . x x ; x : x x x 0 ; m n ; xm xm.n - Ch÷a bµi tËp 30/sgk. T×m x, biÕt : 3 3 4 1 1 1 1 1 1 a) x : x . x 2 2 2 2 2 16 - 28 -
Gi¸o ¸n ®¹i sè 7 (2018 - 2019). 5 7 7 5 2 3 3 3 3 3 9 b) . x x : x 4 4 4 4 4 16 * GV nhËn xÐt cho ®iÓm. 2. Ho¹t ®éng h×nh thµnh kiÕn thøc: Ho¹t ®éng cña GV vµ HS Néi dung cÇn ®¹t Ho¹t ®éng 1: 1. Lũy thừa của một tích. *GV: TÝnh nhanh tÝch 0,125 3 .83 nh thÕ nµo? §Ó tr¶ lêi c©u hái nµy ta cÇn biÕt c«ng thøc luü thõa cña mét tÝch. *GV: Yêu cầu học sinh làm ?1. ?1. Tính và so sánh: Tính và so sánh: 2 2 a, 2.5 2 và 22.52 ; a) 2.5 = 10 = 100 2 2 3 3 3 2 . 5 = 4 . 25 = 100 1 3 1 3 b, . và . 2.5 2 = 22 .52 2 4 2 4 3 3 1 3 3 27 *HS: Thực hiện. b) . = 2 4 8 512 3 3 1 3 1 27 27 . = . 2 4 8 64 512 3 3 3 1 3 1 3 *GV: Qua vÝ dô trªn em thÊy muèn tÝnh . = . 2 4 2 4 luü thõa cña mét tÝch ta lµm thÕ nµo? *HS: Muèn tÝnh luü thõa cña mét tÝch ta tÝnh luü thõa cña tõng thõa sè víi sè mò ®ã råi nh©n kÕt qu¶ l¹i víi nhau. *Công thức: *GV: Nhận xét và khẳng định: nếu x, y là số hữu tỉ khi đó: n n n x.y n xn .yn x.y x .y *HS: Chú ý nghe giảng và ghi bài. Phát biểu công thức trên bằng lời ( Lũy thừa của một tích bằng tích các lũy thừa). *GV: Yêu cầu học sinh làm ?2. ?2. Tính: Tính: 5 5 1 5 1 5 5 a) . 3 = . 3 1 1 1 3 3 3 a, .35; b, 1,5 .8 3 b) 1,5 3 . 8 = 1,5 3 . 23 1,5.2 3 33 27 GV lu ý hs sö dông c«ng thøc theo c¶ hai chiÒu. *HS : Thực hiện. *GV : Nhận xét. Ho¹t ®éng 2: 2. Luü thõa cña mét th¬ng. - 29 -
Gi¸o ¸n ®¹i sè 7 (2018 - 2019). *GV : Yêu cầu học sinh làm ?3. ?3. Tính và so sánh: 3 Tính và so sánh: 2 2 2 2 8 3 a) = . . 2 2 3 3 3 3 3 27 a) và ; 3 3 3 2 8 3 = 5 33 27 105 10 b) và 3 3 5 2 2 2 2 = 3 3 3 *HS: Thực hiện. 5 5 *GV: Qua vÝ dô trªn em thÊy luü thõa cña 10 100000 5 10 b) 5 = 3125 5 mét th¬ng cã thÓ tÝnh nh thÕ nµo? 2 32 2 *Công thức: *GV: Nhận xét và khẳng định : n Với x và y là hai số hữu tỉ khi đó : x xn n y 0 x xn n y 0 y y n y y ( Lũy thừa của một thương bằng thương *HS: Chú ý nghe giảng và ghi bài. các lũy thừa). Phát biểu công thức trên bằng lời. *GV: Yêu cầu học sinh làm ?4. ?4. Tính: Tính: 2 2 72 72 2 2 3 3 a) 2 = = 3 = 9 72 7,5 15 24 24 ; ; 2 3 3 3 24 2,5 27 7,5 7,5 3 b) 3 3 27 GV nhÊn m¹nh c«ng thøc trªn thêng 2,5 2,5 ®îc ¸p dông theo c¶ hai chiÒu. 3 3 3 15 15 15 3 *HS: Thực hiện. c) 3 5 125 27 3 3 *GV: Nhận xét. *HS: Chú ý nghe giảng và ghi bài. *GV: Yêu cầu học sinh làm ?5. ?5. Tính: Tính: a) 0,125 3 . 83 0,125.8 3 13 1 3 3 4 4 a, 0,125 .8 ; b, 39 :13 b) 39 4 :134 39 :13 4 3 4 81 *HS: Hoạt động theo nhóm. *GV: Yêu cầu các nhóm nhận xét chéo. 3. Ho¹t ®éng luyÖn tËp: - ViÕt c«ng thøc: luü thõa cña mét tÝch, luü thõa cña mét th¬ng, nªu sù kh¸c nhau vÒ ®iÒu kiÖn cña y trong hai c«ng thøc. n n n n n x x x.y x .y (y Q) ; n y 0 y y - Tõ c«ng thøc luü thõa cña mét tÝch nªu quy t¾c nh©n hai luü thõa cïng sè mò. - Tõ c«ng thøc luü thõa cña mét th¬ng nªu quy t¾c chia hai luü thõa cïng sè mò. 4. Ho¹t ®éng vËn dông; - GV cho hs lµm bµi tËp 34 (sgk/22). H·y kiÓm tra c¸c kÕt qu¶ vµ söa sai nÕu cã : a) 5 2 . 5 3 5 6 Sai, v× : 5 2 . 5 3 5 5 - 30 -
Gi¸o ¸n ®¹i sè 7 (2018 - 2019). b) 0,75 3 : 0,75 0,75 2 §óng c) 0,2 10 : 0,2 5 0,2 2 Sai, v× : 0,2 10 : 0,2 5 0,2 5 2 4 6 2 4 8 1 1 1 1 d) Sai, v× : 7 7 7 7 3 3 3 50 50 50 3 e) 3 10 1000 §óng 125 5 5 10 10 10 8 10 23 30 8 8 2 8 2 14 f) 8 2 Sai, v× : 8 8 16 2 4 4 4 22 2 5. Ho¹t ®éng t×m tßi, më réng: * T×m tßi, më réng: 2 n BT : a, TÝnh tæng : Sn = 1 + a + a + + a b, ¸p dông tÝnh c¸c tæng sau: A = 1 + 3 + 32+ + 32018 B = 1 + 2 + 22 + 23 + + 22018 * DÆn dß: - ¤n tËp c¸c quy t¾c vµ c«ng thøc vÒ luü thõa trong 2 tiÕt. - Lµm bµi 35 ®Õn 40 (sgk/22 ; 23). Bµi 50 ; 51 ; 53 ; 54 ; 55 (sbt/11). TuÇn 5: Ngµy so¹n: 16/ 9/ 2018 Ngµy so¹n: 24 /9/ 2018 TiÕt 8: LuyÖn TËp - kiÓm tra 15 phót. I. môc tiªu. 1. KiÕn thøc: - Cñng cè c¸c quy t¾c nh©n, chia hai luü thõa cïng c¬ sè, quy t¾c tÝnh luü thõa cña luü thõa, luü thõa cña mét tÝch, luü thõa cña mét th¬ng. 2. KÜ n¨ng: - 31 -
Gi¸o ¸n ®¹i sè 7 (2018 - 2019). - RÌn luyÖn kÜ n¨ng ¸p dông c¸c quy t¾c trªn trong tÝnh gi¸ trÞ biÓu thøc, viÕt díi d¹ng luü thõa, so s¸nh hai luü thõa, t×m sè cha biÕt, 3. Th¸i ®é: - RÌn ý thøc tù gi¸c trong häc tËp, yªu thÝch bé m«n. 4. N¨ng lùc, phÈm chÊt: * N¨ng lùc Phát triển năng lực giải quyết vấn đề, năng lực tự học, năng lực hợp tác. * Phẩm chÊt: Tự lập, tự tin, tự chủ II. chuÈn bÞ. 1. Gv: Ph¬ng tiÖn: B¶ng phô, phÊn mµu. 2. Hs: ChuÈn bÞ theo phÇn dÆn dß tiÕt 6. III. PHƯƠNG PHÁP VÀ KĨ THUẬT DẠY HỌC 1. Phương pháp Thuyết trình, vÊn ®¸p gîi më, hoat động nhóm, ho¹t ®éng c¸ nh©n, luyện tập. 2. Kĩ thuật : Kĩ thuật động não, ®Æt c©u hái, chia nhóm. IV. TỔ CHỨC CÁC HOAT ĐỘNG HỌC TẬP 1. Hoạt động khởi động *Ổn định tổ chøc. * KiÓm tra bài cũ : * GV nªu yªu cÇu kiÓm tra : - ViÕt c«ng thøc luü thõa bËc n cña sè h÷u tØ x. ViÕt các công thức về lũy thừa đã học * Mét hs lªn b¶ng kiÓm tra : - ViÕt c«ng thøc : xn = x . x . x . x (víi x Q, n N ; n > 1) n thõa sè m n m n m n m n n x . x x ; x : x x x 0 ; m n ; xm xm.n n n n n n x x x.y x .y (y Q) ; n y 0 y y 2. Ho¹t ®éng h×nh thµnh kiÕn thøc: Ho¹t ®éng cña GV Ho¹t ®éng cña HS Ho¹t ®éng 1: LuyÖn tËp. D¹ng 1 : TÝnh gi¸ trÞ biÓu thøc. GV: Cho HS làm bài tập 40 SGK Bµi 40 (sgk/23). TÝnh. 2 2 2 2 3 1 3 1 6 7 13 169 a/ a/ = 7 2 7 2 14 14 196 54 .204 54 .204 54 .(4.5)4 58 .44 1 1 c/ 5 5 c/ 5 5 = 5 10 5 2 25 .4 25 .4 52 .45 5 .4 5 .4 100 5 4 10 6 5 4 d/ . 10 6 3 5 d/ . 3 5 5 4 4 4 10 . 6 10 6 10 Gọi 3 HS lên bảng làm bài. Mỗi HS làm = 5 4 4 . 4 . một câu. Các HS còn lại làm bài tại chỗ. 3 .5 5 3 3 - 32 -
Gi¸o ¸n ®¹i sè 7 (2018 - 2019). 4 4 10 2 . 2 . 3 8 10 2 . 3 2560 1 853 3 3 GV: Cho HS làm bài tập 37 SGK Bµi 37d (sgk/23). Tính giá trị của các biểu 3 2 3 thức : d) 6 3.6 3 13 63 3.62 33 (2.3)3 3.(2.3) 2 33 ? Hãy nêu nhận xét về các số hạng ở tử? 13 13 HS: Các số hạng ở tử đều chứa thừa số 23.33 3.22.32 33 chung là 3 ( vì 6 = 2.3) 13 GV: Gọi HS đứng tại chổ lần lượt trả lời 33.13 27 cách tính. 13 D¹ng 2 : ViÕt biÓu thøc díi c¸c d¹ng cña luü thõa. GV: Cho HS làm bài tập 39 SGK Bµi 39 (sgk/23). Cho x Q vµ x 0 . ViÕt x10 díi d¹ng: a/ TÝch cña hai luü thõa trong ®ã cã mét a) x10 = x7 . x3 thõa sè lµ x7. b) x10 = (x2)5 b/ Luü thõa cña x2. c) x10x12x c/ Th¬ng cña hai luü thõa trong ®ã cã sè bÞ chia lµ x12. D¹ng 3 : T×m sè cha biÕt. GV: Cho HS làm bài tập 42 SGK Bµi 42 (sgk/23). - T×m sè tù nhiªn n, biÕt : 16 16 a) 2 a) 2 2n 16 : 2 8 23 n 3 . 2n 2n 3 n 3 n b) 27 b) 27 81 81 3 n 27 . 81 3 3 . 34 3 7 8n : 2n 4 c) n 7 . HS lµm c©u a díi sù híng dÉn cña GV c) 8n : 2n 4 4n 41 n 1 . HS tù lµm: c©u b, c 3. Ho¹t ®éng vËn dông :.KiÓm tra 15 phót. DÒ bµi : A. Tr¾c nghiÖm: ( 5®)Chọn câu trả lời đúng 1/ ( 0,125) 4 . 84 = A. 1000 B, 100 C. 10 D. 1 2/ Số 224 viết dưới dạng lũy thừa có số mũ 8 là: A. 88 B. 98 C. 68 D. Một đáp số khác - 33 -
Gi¸o ¸n ®¹i sè 7 (2018 - 2019). 3/ Cho 20n : 5n = 4 thì : A. n = 0 B. n = 1 C. n = 2 D. n = 3 2 2 1 4/ = 5 2 A. 1 B. 1 C. 1 D. 81 4 100 100 100 5/ Số x mà 2x = (22)3 là : A. 5 B. 6 C. 26 D. 8 B. Tù luËn: Bµi 1. (2®) TÝnh : 1 a. 32 b. ( )2018.20172018 2017 Bµi 2.(2®) T×m x, biÕt: a. 2x = 16 b) (x – 1)3 = 27; Bài 3 (1®): So sánh: 3200 và 2300 Đáp án : A. Tr¸c nghiÖm: Mçi c©u tr¶ lêi ®óng ®îc 0,5®. 1 2 3 4 5 D A B C B B. Tù luËn : Bµi 1 : a. 32 =3.3=9 (1®) 1 1 b. ( )2018.20172018 ( .20172018 ) 12018 1 (1®) 2017 2017 Bµi 2: ( Mçi ý ®óng ®îc 1®) a. 2x = 16 b) (x – 1)3 = 27 2x = 24 (x – 1)3 = 33 x = 4 x – 1 = 3 x = 4 Bµi 3: 3200 và 2300 LËp luËn vµ so s¸nh ®îc : 3200 > 2300 (1®) 4. Ho¹t ®éng t×m tßi, më räng, dÆn dß : - Xem l¹i c¸c d¹ng bµi ®· ch÷a, «n l¹i c¸c quy t¾c. - Lµm bµi 41, 43 (sgk/23) vµ bµi 44, 45, 49 (sbt/10). - ¤n tËp kh¸i niÖm tØ sè cña hai sè h÷u tØ x vµ y (y kh¸c 0), ®Þnh nghÜa hai ph©n sè b»ng nhau. - §äc bµi ®äc thªm (sgk/23). - 34 -
Gi¸o ¸n ®¹i sè 7 (2018 - 2019). TuÇn 5: Ngµy so¹n: 12/ 9/ 2018 Ngµy so¹n: 20 /9/ 2018 TiÕt 9: TØ lÖ thøc. I. môc tiªu. 1. KiÕn thøc : - Häc sinh hiÓu râ thÕ nµo lµ tØ lÖ thøc, n½m v÷ng hai tÝnh chÊt cña tØ lÖ thøc. - NhËn biÕt ®îc tØ lÖ thøc vµ c¸c sè h¹ng cña tØ lÖ thøc. 2. KÜ n¨ng : - Bíc ®Çu cã kÜ n¨ng vËn dông c¸c tÝnh chÊt cña tØ lÖ thøc vµo gi¶i bµi tËp. 3. Th¸i ®é : - RÌn ý thøc tù gi¸c trong häc tËp, yªu thÝch bé m«n. 4. N¨ng lùc, phÈm chÊt: * N¨ng lùc Phát triển năng lực giải quyết vấn đề, năng lực tự học, năng lực hợp tác. * Phẩm chÊt: Tự lập, tự tin, tự chủ II. chuÈn bÞ. 1. Gv: Ph¬ng tiÖn: B¶ng phô, phÊn mµu. 2. Hs: ChuÈn bÞ theo phÇn dÆn dß tiÕt 6. III. PHƯƠNG PHÁP VÀ KĨ THUẬT DẠY HỌC 1. Phương pháp Thuyết trình, vÊn ®¸p gîi më, hoat động nhóm, ho¹t ®éng c¸ nh©n, luyện tập. 2. Kĩ thuật : Kĩ thuật động não, ®Æt c©u hái, chia nhóm. IV. TỔ CHỨC CÁC HOAT ĐỘNG HỌC TẬP 1. Hoạt động khởi động *Ổn định tổ chøc. * KiÓm tra bài cũ : * GV nªu yªu cÇu kiÓm tra : - TØ sè cña hai sè a vµ b lµ g× ? KÝ hiÖu ? So s¸nh hai tØ sè : 10 1,8 vµ 15 2,7 * GV nhËn xÐt vµ cho ®iÓm. 2. Ho¹t ®éng h×nh thµnh kiÕn thøc: Ho¹t ®éng cña GV vµ HS Néi dung cÇn ®¹t Ho¹t ®éng 1: 1. §Þnh nghÜa. GV: Trong bµi tËp trªn ta cã hai tØ sè 10 1,8 b»ng nhau: . Ta nãi ®¼ng thøc 15 2,7 - 35 -
Gi¸o ¸n ®¹i sè 7 (2018 - 2019). 10 1,8 lµ mét tØ lÖ thøc. VËy tØ lÖ thøc 15 2,7 lµ g× ? HS: TØ lÖ thøc lµ ®¼ng thøc cña hai tØ sè. Ví dụ: GV yªu cÇu HS lµm VD: 15 5  15 12,5 21 7 15 12,5 So sánh hai tỉ số sau: =  = 12,5 125 5 21 17,5 21 17,5 17,5 175 7 HS ®øng t¹i chç lµm 15 12,5 15 12,5 GV: §¼ng thøc = cã ph¶i lµ tØ Ta nói = là một tỉ lệ thức. 21 17,5 21 17,5 lÖ thøc kh«ng? * Định nghĩa : HS: Cã lµ tØ lÖ thøc, v× ®ã lµ ®¼ng thøc a c cña hai tØ sè. Tỉ lệ thức là đẳng thức của hai tỉ số GV yªu cÇu hs nªu l¹i ®Þnh nghÜa. b d HS nh¾c l¹i ®Þnh nghÜa tØ lÖ thøc. * Chú ý : GV giíi thiÖu kÝ hiÖu tØ lÖ thøc : a c - Tỉ lệ thức còn được viết là : a c hoÆc a : b = c : d b d b d a : b = c : d 3 6 - C¸c sè h¹ng cña tØ lÖ thøc lµ a, b, c, d. Ví dụ: còn được viết là : 4 8 - C¸c ngo¹i tØ (sè h¹ng ngoµi) lµ a, d. - C¸c trung tØ (sè h¹ng trong) lµ b, c. 3 : 4 = 6 : 8. - Trong tỉ lệ thức a : b = c : d, các số a, b, c, HS nghe gi¶ng vµ ghi bµi. d được gọi là các số hạng của tỉ lệ thức. a, d là các số hạng ngoài hay ngoại tỉ, b và c là các số hạng trong hay trung tỉ GV cho hs lµm bµi ?1 : ?1. Tõ c¸c tØ sè sau ®©y cã lËp ®îc tØ lÖ a) 2 2 1 1 thøc kh«ng? : 4 = . = 5 5 4 10 2 4 2 4 : 4 = :8 a) : 4 vµ :8 4 4 1 1 5 5 5 5 :8 = . 1 2 1 5 5 8 10 b) 3 : 7 vµ 2 : 7 1 7 1 1 2 5 5 b) 3 : 7 = . Hai hs lªn b¶ng lµm, c¶ líp lµm vµo vë 2 2 7 2 2 1 12 5 1 2 : 7 = . 5 5 5 36 3 1 2 1 3 : 7 2 : 7 2 5 5 GV cho HS lµm bµi tËp: (kh«ng lËp ®îc tØ lÖ thøc) 1,2 Bµi tËp: Cho tØ sè . H·y viÕt mét tØ sè 1,2 2 1,2 1 1,2 1 1,2 0,2 3,6 ; ; ; ; 3,6 6 3,6 3 3,6 3 3,6 0,6 n÷a ®Ó hai tØ sè nµy lËp thµnh mét tØ lÖ thøc? Cã thÓ viÕt ®îc bao nhiªu tØ sè ViÕt ®îc v« sè tØ sè nh vËy. - 36 -
Gi¸o ¸n ®¹i sè 7 (2018 - 2019). nh vËy? HS lªn b¶ng lµm bµi Ho¹t ®éng 2: 2. TÝnh chÊt. a c GV: Khi cã tØ lÖ thøc (a, b, c, d *Tính chất 1 b d Z, b, d 0) th× theo ®Þnh nghÜa hai ph©n sè b»ng nhau ta cã: ad = bc. Ta h·y xÐt xem tÝnh chÊt nµy cßn ®óng víi tØ lÖ thøc nãi chung hay kh«ng? 18 24 GV: XÐt tØ lÖ thøc: . 18 24 27 36 Ví dụ: Cho tỉ lệ thức sau: . H·y xem sgk vµ cho biÕt c¸ch chøng 27 36 minh kh¸c cña ®¼ng thøc 18.36 = 27.24 Ta suy ra: 18 . 36 = 27 . 24 HS xem sgk. Mét hs ®äc to tríc líp. GV cho hs lµm bµi ?2 . ?2. Chứng minh: a c a c - B»ng c¸ch t¬ng tù, tõ tØ lÖ thøc Theo bài ra . bd . bd a c b d b d ta cã thÓ suy ra ad = bc kh«ng? (nhân cả hai vế với tích b.d) b d (tÝch ngo¹i tØ b»ng tÝch trung tØ) ad bc . HS thùc hiÖn, GV ghi b¶ng : GV ghi b¶ng : TÝnh chÊt 1 (tÝnh chÊt c¬ b¶n cña tØ lÖ thøc). a c Nếu thì a.d = b.c b d *Tính chất 2 GV: Ngîc l¹i, nÕu cã ad = bc th× ta cã a c suy ra ®îc tØ lÖ thøc: hay b d kh«ng? H·y xem c¸ch lµm cña sgk: - Tõ ®¼ng thøc 18.36 = 24.27 suy ra Ví dụ: 18 24 Nếu ta có: 18 . 36 = 27 . 24 ®Ó ¸p dông. 18 24 27 36 Ta suy ra Mét hs ®äc to sgk phÇn: Ta cã thÓ lµm 27 36 nh sau HS thùc hiÖn: ?3 Tõ ad = bc, Chia hai vÕ cho tÝch bd : ad bc a c (bd 0 ) (1) bd bd b d GV: T¬ng tù, tõ ad = bc vµ a, b, c, d 0 lµm thÕ nµo ®Ó cã: a b d c d b ? ? ? c d b a c a HS thùc hiÖn: Tõ ad = bc - 37 -
Gi¸o ¸n ®¹i sè 7 (2018 - 2019). - Chia hai vÕ cho tÝch cd : ad bc a b (cd 0 ) (2) cd cd c d - Chia hai vÕ cho tÝch ab : ad bc d c (ab 0 ) (3) ab ab b a - Chia hai vÕ cho tÝch ac : ad bc d b (ac 0 ) (4) ac ac c a GV: NhËn xÐt vÞ trÝ cña c¸c ngo¹i tØ vµ trung tØ cña tØ lÖ thøc (2) so víi tØ lÖ thøc (1). a c a b HS: (1) (2) b d c d Ngo¹i tØ gi÷ nguyªn, ®æi chç hai trung tØ. GV: T¬ng tù, nhËn xÐt vÞ trÝ cña c¸c ngo¹i tØ vµ trung tØ cña tØ lÖ thøc (3), (4) so víi tØ lÖ thøc (1). HS: a c d c (1) (3) b d b a Trung tØ gi÷ nguyªn, ®æi chç hai ngo¹i tØ. a c d b (1) (4) b d c a §æi chç c¶ ngo¹i tØ lÉn trung tØ. GV nªu tÝnh chÊt 2 (sgk/25) : NÕu ad = bc vµ a, b, c, d 0 th× ta cã Nếu a.d = b.c và a, b, c, d 0 thì ta có c¸c tØ lÖ thøc : các tỉ lệ thức: a c a b d c d b ; ; ; a c a b d c d b b d c d b a c a ; ; ; b d c d b a c a - Tæng hîp c¶ hai tÝnh chÊt cña tØ lÖ thøc: Víi a, b, c, d 0 cã 1 trong 5 ®¼ng thøc, ta cã thÓ suy ra c¸c ®¼ng thøc cßn l¹i. 3. Ho¹t ®éng luyÖn tËp: - GV yªu cÇu hs lµm bµi 47a (sgk/26): LËp tÊt c¶ c¸c tØ lÖ thøc cã thÓ ®îc tõ ®¼ng thøc sau: 6.63 = 9.42 - HS lËp tØ lÖ thøc: 6 42 6 9 63 42 63 9 Tõ: 6.63 = 9.42 ; ; ; 9 63 42 63 9 6 42 6 4. Ho¹t ®éng vËn dông: Câu hỏi : Chọn câu trả lời đúng - 38 -
Gi¸o ¸n ®¹i sè 7 (2018 - 2019). x 4 1/ Cho tỉ lệ thức thì: 15 5 A. x = 4 B. x = 4 C. x = -12 3 D . x = -10 2/ Các tỉ lệ thức nào sau đây lập thành một tỉ lệ thức? 1 19 6 14 7 2 15 125 A. và B. : và : C . và D. 3 57 7 5 3 9 21 175 7 5 4 và : 12 6 3 2 x 3/ Tìm x trong tỉ lệ thức sau : 3 3 x 50 1 1 1 A. x = B. x = C. x = ± 5 5 50 D. x = ± 1 5 5 35 4/ Chỉ ra đáp án sai . Từ tỉ lệ thức ta có tỉ lệ thức sau : 9 63 5 9 63 35 35 63 A. B. C. D. 35 63 9 5 9 5 63 9 35 5 Đáp án : 1 2 3 4 C A D C 5. Ho¹t ®éng t×m tßi, më réng: * T×m tßi, më réng: a c a a + c BT: Chứng minh rằng từ tỉ lệ thức = (Với b,d 0) ta suy ra được : = . b d b b + d * DÆn dß: - N¾m v÷ng ®Þnh nghÜa, tÝnh chÊt cña tØ lÖ thøc, c¸c c¸ch ho¸n vÞ sè h¹ng cña tØ lÖ thøc. - Lµm c¸c bµi tËp tõ 44 ®Õn 47 (sgk/26) vµ bµi tËp 61 + 63 (sbt/12). - Híng dÉn bµi 44 (sgk/26): Thay tØ sè gi÷a c¸c sè h÷u tØ b»ng tØ sè gi÷a c¸c sè nguyªn: 12 324 12 100 10 a) 1,2: 3,24 = : = . = 10 100 10 324 27 TuÇn 6: Ngµy so¹n: 17/ 9/ 2018 Ngµy so¹n: 25 /9/ 2018 TiÕt 10: LuyÖn TËp. - 39 -
Gi¸o ¸n ®¹i sè 7 (2018 - 2019). I. môc tiªu. 1. KiÕn thøc : - Cñng cè ®Þnh nghÜa vµ tÝnh chÊt cña tØ lÖ thøc. 2. KÜ n¨ng : - RÌn cho hs kÜ n¨ng nhËn d¹ng tØ lÖ thøc, t×m sè h¹ng cha biÕt cña tØ lÖ thøc, lËp ra c¸c tØ lÖ thøc tõ c¸c sè, tõ ®¼ng thøc tÝch. 3. Th¸i ®é : - RÌn ý thøc tù gi¸c trong häc tËp, tham gia x©y dùng bµi, cã ý thøc nhãm, yªu thÝch bé m«n. 3. Th¸i ®é : - RÌn ý thøc tù gi¸c trong häc tËp, yªu thÝch bé m«n. 4. N¨ng lùc, phÈm chÊt: * N¨ng lùc Phát triển năng lực giải quyết vấn đề, năng lực tự học, năng lực hợp tác. * Phẩm chÊt: Tự lập, tự tin, tự chủ II. chuÈn bÞ. 1. Gv: Ph¬ng tiÖn: B¶ng phô, phÊn mµu. 2. Hs: ChuÈn bÞ theo phÇn dÆn dß tiÕt 9. III. PHƯƠNG PHÁP VÀ KĨ THUẬT DẠY HỌC 1. Phương pháp Thuyết trình, vÊn ®¸p gîi më, hoat động nhóm, ho¹t ®éng c¸ nh©n, luyện tập. 2. Kĩ thuật : Kĩ thuật động não, ®Æt c©u hái, chia nhóm. IV. TỔ CHỨC CÁC HOAT ĐỘNG HỌC TẬP 1. Hoạt động khởi động *Ổn định tổ chøc. * KiÓm tra bài cũ : * GV nªu yªu cÇu kiÓm tra : - Nªu ®Þnh nghÜa tØ lÖ thøc ? Nªu c¸c tÝnh chÊt cña tØ lÖ thøc ? ViÕt d¹ng tæng qu¸t. x 2 - Lµm bµi 46a (sgk/26). T×m x trong tØ lÖ thøc : 27 3,6 * Mét hs lªn b¶ng kiÓm tra : a c - §N : TØ lÖ thøc lµ ®¼ng thøc cña hai tØ sè . b d a c - TC : + NÕu th× ad = bc. b d + NÕu ad = bc vµ a, b, c, d 0 th× ta cã c¸c tØ lÖ thøc : a c a b d c d b ; ; ; b d c d b a c a x 2 27 . 2 - Lµm bµi 46a/sgk : x = = - 15 27 3,6 3,6 * GV nhËn xÐt vµ cho ®iÓm. 2. Ho¹t ®éng h×nh thµnh kiÕn thøc: - 40 -
Gi¸o ¸n ®¹i sè 7 (2018 - 2019). Ho¹t ®éng cña GV vµ HS Néi dung cÇn ®¹t D¹ng 1: NhËn d¹ng tØ lÖ thøc. Bµi 49 (sgk/26). (§Ò bµi trªn b¶ng phô). Bµi 49 (sgk/26). Tõ c¸c tØ sè sau ®©y cã lËp ®îc tØ lÖ 350 14 a) 3,5 : 5,25 = thøc kh«ng ? 525 21 GV: Nªu c¸ch lµm bµi tËp nµy? lËp ®îc tØ lÖ thøc. 3 2 393 262 393 5 3 HS: CÇn xÐt xem hai tØ sè ®· cho cã b»ng b) 39 : 52 : . nhau hay kh«ng. NÕu hai tØ sè ®ã b»ng 10 5 10 5 10 262 4 21 3 nhau ta lËp ®îc tØ lÖ thøc. 2,1 : 3,5 = 35 5 GV yªu cÇu 2 hs lªn b¶ng lµm c©u a vµ b, kh«ng lËp ®îc tØ lÖ thøc. 651 3 c¶ líp lµm vµo vë. c) 6,51 : 15,19 1519 7 lËp ®îc tØ lÖ thøc. 2 3 3 d) 7 : 4 7 . 3 14 2 9 Sau khi nhËn xÐt xong, GV gäi hai hs 0,9 : 0,5 kh¸c lªn lµm c©u c vµ d. 5 kh«ng lËp ®îc tØ lÖ thøc. Bµi 61 (sbt/12). Bµi 61 (sbt/12). ChØ râ ngo¹i tØ vµ trung tØ cña tØ lÖ thøc sau : 5,1 0,69 a) Ngo¹i tØ lµ : - 5,1 vµ - 1,15 a) Trung tØ lµ : 8,5 vµ 0,69. 8,5 1,15 1 2 1 2 b) Ngo¹i tØ lµ : 6 vµ 80 6 14 2 3 b) 2 3 3 2 3 2 Trung tØ lµ : 35 vµ 14 35 80 4 3 4 3 c) Ngo¹i tØ lµ : - 0,375 vµ 8,47 c) - 0,375 : 0,875 = - 3,63 : 8,47 Trung tØ lµ : 0,875 vµ - 3,63 HS tr¶ lêi miÖng tríc líp : D¹ng 2 : T×m sè h¹ng cha biÕt cña tØ lÖ thøc. Bµi 50 (sgk/27). Bµi 50 (sgk/27). (§Ò bµi viÕt s½n trªn b¶ng nhãm). GV cho hs ho¹t ®éng nhãm. KÕt qu¶ : HS lµm bµi theo nhãm. N. 14 H. - 25 C. 16 Mçi nhãm 4hs, mçi hs trong nhãm tÝnh sè I. - 63 ¦. - 0,84 Õ. 9,17 thÝch hîp trong 3 « vu«ng, råi kÕt hîp 1 1 1 Y. 4 î. 1 B. 3 thµnh bµi cña nhãm. 5 3 2 U. 3 L. 0,3 T. 6 4 B I N H T H ¦ Y Õ U L ¦ î C GV kiÓm tra bµi lµm cña c¸c nhãm. Bµi 46 (sgk/26). Bµi 50 (sgk/27). T×m x trong c¸c tØ lÖ thøc sau : - 41 -
Gi¸o ¸n ®¹i sè 7 (2018 - 2019). b) - 0,52 : x = - 9,36 : 16,38 b) - 0,52 : x = - 9,36 : 16,38 1 0,52 . 16,38 4 x 0,91 x c) 4 9,36 7 1,61 1 2 4 8 x 17 161 23 c) 4 x . : Hai hs lªn b¶ng lµm. 7 2 1,61 4 100 8 8 17 161 23 x . : 4 100 8 17 161 8 . . 4 100 23 117 2,38 50 D¹ng 3 : LËp tØ lÖ thøc. Bµi 51 (sgk/28). Bµi 51 (sgk/28). LËp tÊt c¶ c¸c tØ lÖ thøc cã thÓ ®îc tõ bèn sè sau: 1,5; 2; 3,6; 4,8. GV: Tõ bèn sè trªn, h·y suy ra ®¼ng thøc tÝch. HS: 1,5 . 4,8 = 3,6 . 2 ( =7,2) Ta cã: 1,5 . 4,8 = 3,6 . 2 ( =7,2) - ¸p dông tÝnh chÊt 2 cña tØ lÖ thøc, h·y C¸c tØ lÖ thøc lËp ®îc lµ : viÕt tÊt c¶ c¸c tØ lÖ thøc cã ®îc. 1,5 3,6 1,5 2 4,8 3,6 4,8 2 ; ; ; 2 4,8 3,6 4,8 2 1,5 3,6 1,5 Bµi 52 (sgk/28). a c Bµi 52 (sgk/28). Tõ tØ lÖ thøc víi a, b, c, d 0, b d ta cã thÓ suy ra : a c a d a d C lµ c©u tr¶ lêi ®óng, v× ho¸n vÞ hai A. B. b d c b b c d c d c a b ngo¹i tØ ta ®îc: . C. D. b a b a d c HS tr¶ lêi miÖng tríc líp : Bµi 68 (sbt/13). Bµi 68 (sbt/13). LËp tÊt c¶ c¸c tØ lÖ thøc tõ bèn trong Ta cã: 4 = 41 256 = 44 n¨m sè sau : 4 ; 16 ; 64 ; 256 ; 1024. 16 = 42 1024 = 45 . - H·y viÕt c¸c sè trªn díi d¹ng luü thõa 64 = 43 cña 4, tõ ®ã t×m ra c¸c tÝch b»ng nhau. 4. 44 = 42. 43 ( = 45) HS lµm bµi díi sù híng dÉn cña GV: 4. 45 = 42. 44 ( = 46) 42.45 = 43. 44 ( = 47) GV: Tõ mçi ®¼ng thøc tÝch ta suy ra ®îc 4 tØ lÖ thøc. VËy tõ ba ®¼ng thøc tÝch trªn Tõ 4. 44 = 42. 43 hay 4.256 = 16. 64 ta suy ra ®îc 12 tØ lÖ thøc. H·y viÕt c¸c tØ 4 64 4 16 = ; = ; lÖ thøc ®ã. 16 256 64 256 256 64 256 16 = ; = Ba hs lªn b¶ng, mçi hs lµm víi mét ®¼ng 16 4 64 4 - 42 -
Gi¸o ¸n ®¹i sè 7 (2018 - 2019). thøc tÝch. Tõ 4. 45 = 42. 44 hay 4.1024 = 16. 256 4 256 4 16 = ; = 16 1024 256 1024 1024 256 1024 16 = ; = 16 4 256 4 Tõ 42. 45 = 43. 44 hay 16. 1024 = 64. 256 4 256 4 16 = ; = 16 1024 256 1024 1024 256 1024 16 = ; = 16 4 256 4 3. Hoạt động vận dụng: - Nh¾c l¹i ®Þnh nghÜa tØ lÖ thøc ? - Nªu c¸c tÝnh chÊt cña tØ lÖ thøc ? 4. Hoạt động tìm tòi, mở rộng: * Tìm tòi, ,mở rộng: BT: Tìm x, biêt: x + 4 5 = 20 x + 4 * Dặn dò: - ¤n l¹i c¸c d¹ng bµi tËp ®· lµm. - Lµm bµi tËp 50 ; 53 (sgk/28) vµ c¸c bµi tËp 62 ; 63 ; 69 ; 70 (sbt/13). TuÇn 6: Ngµy so¹n: 19/ 9/ 2018 Ngµy so¹n: 27/9/ 2018 TiÕt 11: TÝnh chÊt cña d·y tØ sè b»ng nhau. I. môc tiªu. 1. KiÕn thøc : - Häc sinh n½m v÷ng tÝnh chÊt cña d·y tØ sè b»ng nhau. 2. KÜ n¨ng : - HS cã kÜ n¨ng vËn dông tÝnh chÊt nµy ®Ó gi¶i c¸c bµi to¸n chia theo tØ lÖ. 3. Th¸i ®é : - RÌn ý thøc tù gi¸c trong häc tËp, tham gia x©y dùng bµi, yªu thÝch bé m«n. 3. Th¸i ®é : - RÌn ý thøc tù gi¸c trong häc tËp, yªu thÝch bé m«n. 4. N¨ng lùc, phÈm chÊt: * N¨ng lùc Phát triển năng lực giải quyết vấn đề, năng lực tự học, năng lực hợp tác. * Phẩm chÊt: Tự lập, tự tin, tự chủ II. chuÈn bÞ. - 43 -
Gi¸o ¸n ®¹i sè 7 (2018 - 2019). 1. Gv: Ph¬ng tiÖn: B¶ng phô, phÊn mµu. 2. Hs: ChuÈn bÞ theo phÇn dÆn dß tiÕt 10. III. PHƯƠNG PHÁP VÀ KĨ THUẬT DẠY HỌC 1. Phương pháp Thuyết trình, vÊn ®¸p gîi më, hoat động nhóm, ho¹t ®éng c¸ nh©n, luyện tập. 2. Kĩ thuật : Kĩ thuật động não, ®Æt c©u hái, chia nhóm. IV. TỔ CHỨC CÁC HOAT ĐỘNG HỌC TẬP 1. Hoạt động khởi động *Ổn định tổ chøc. * KiÓm tra bài cũ : * GV nªu yªu cÇu kiÓm tra : C©u 1. Nªu tÝnh chÊt c¬ b¶n cña tØ lÖ thøc. T×m x trong c¸c tØ lÖ thøc sau : 1 2 a) 0,01 : 2,5 = (0,75x) : 0,75 b) 1 : 0,8 = : (0,1x) 3 3 a c a- b c- d C©u 2. Cho a, b, c, d 0. Tõ tØ lÖ thøc = h·y suy ra tØ lÖ thøc = . b d a c * Hai hs lªn b¶ng kiÓm tra : HS1 lµm c©u 1 : - Nªu tÝnh chÊt c¬ b¶n cña tØ lÖ thøc (nh sgk). - T×m x : a) 0,01 : 2,5 = (0,75x) : 0,75 0,75x = 0,01 . 0,75 : 2,5 3 1 3 5 x = . : 4 100 4 2 3 x = 1 . 3 . 2 4 100 4 5 x = 1 . 3 . 2 . 4 = 1 = 0,004 100 4 5 3 250 1 2 2 1 b) 1 : 0,8 = : (0,1x) 0,1x = 0,8 . : 1 3 3 3 3 1 4 2 4 x = . : 10 5 3 3 1 x = 4 . 2 . 3 10 5 3 4 x = 4 . 2 . 3 . 10 = 4 5 3 4 HS2 lµm c©u 2 : Víi a, b, c, d 0 a c b d b d a- b c- d Tõ = = 1 - = 1 - = b d a c a c a c * GV nhËn xÐt, cho ®iÓm. 2. Ho¹t ®éng h×nh thµnh kiÕn thøc: Ho¹t ®éng cña GV Ho¹t ®éng cña HS Ho¹t ®éng 1: 1. TÝnh chÊt cña d·y tØ sè b»ng nhau. - 44 -
Gi¸o ¸n ®¹i sè 7 (2018 - 2019). GV cho hs lµm bµi ?1 : ?1 2 3 2 3 1 2 3 5 1 Cho tØ lÖ thøc ; 4 6 4 6 2 4 6 10 2 2 3 2 3 2 3 1 1 H·y so s¸nh c¸c tØ sè vµ víi 4 6 4 6 4 6 2 2 c¸c tØ sè trong tØ lÖ thøc ®· cho. 2 3 2 3 2 3 1 VËy = = 4 6 4 6 4 6 2 a c GV: Mét c¸ch tæng qu¸t, tõ cã thÓ a c b d * Nếu có tỉ lệ thức thì : a a c b d suy ra ®îc kh«ng ? b b d a c a c a c Muèn biÕt ®îc ®iÒu ®ã, chóng ta cïng ®i b d b d b d chøng minh. GV gîi ý hs chøng minh. HS: lµm díi sù híng dÉn cña GV a c - XÐt tØ lÖ thøc . Gäi gi¸ trÞ chung b d a c cña c¸c tØ sè ®ã lµ k, ta cã : = k (1) b d a = k. b ; c = k. d Ta cã : a c k.b k.d k. b d k (2) b d b d b d (b + d 0) a c k.b k.d k. b d k (3) b d b d b d (b - d 0) Tõ (1) ; (2) ; (3) suy ra : a c a c a c = (b d ; b - d) b d b d b d GV: Nhận xét và khẳng định : TÝnh chÊt trªn cßn ®îc më réng cho d·y * Mở rộng: Từ dãy tỉ số bằng nhau a c e tØ sè b»ng nhau : ta suy ra : a c e a c e a c e b d f b d f b d f b d f a c e a c e a c e (gi¶ thiÕt c¸c tØ sè ®Òu cã nghÜa) b d f b d f b d f GV gäi mét hs ®äc to tÝnh chÊt cña d·y tØ ( giả thiết các tỉ số đều có nghĩa) sè b»ng nhau (sgk/29). HS ®äc tÝnh chÊt (sgk/29). GV lu ý tÝnh t¬ng øng cña c¸c sè h¹ng vµ dÊu + ; - trong c¸c tØ sè. HS nghe gi¶ng. GV yªu cÇu hs ®äc vÝ dô (sgk/29). HS ®äc vÝ dô/sgk bµi 54 (sgk/30): - 45 -
Gi¸o ¸n ®¹i sè 7 (2018 - 2019). ¸p dông tÝnh chÊt cña d·y tØ sè b»ng GV cho hs lµm bµi 54 (sgk/30) : nhau, ta cã : x y x y x + y 16 T×m x, y biÕt : = vµ x + y = 16 = = = = 2 3 5 3 5 3+ 5 8 x = 2 Þ x = 6 3 y HS lµm bµi tËp, 1 hs lªn b¶ng thùc hiÖn = 2 Þ y = 10 5 Ho¹t ®éng 2: 2. Chó ý. a b c GV giíi thiÖu : a, b, c tØ lÖ víi c¸c sè 2 ; 3 ; 5 a b c 2 3 5 - Khi cã d·y tØ sè : , ta nãi c¸c sè 2 3 5 a, b, c tØ lÖ víi c¸c sè 2 ; 3 ; 5. Ta viÕt: a : b : c = 2 : 3 : 5. HS nghe gi¶ng. GV cho hs lµm bµi ?2 : HS lµm bµi ?2 : - Dïng d·y tØ sè b»ng nhau ®Ó thÓ hiÖn - Gäi sè häc sinh cña c¸c líp 7A, 7B, 7C c©u nãi sau: Sè häc sinh cña ba líp 7A ; a b c lÇn lît lµ a, b, c th× ta cã : . 7B ; 7C tØ lÖ víi c¸c sè 7 ; 8 ; 10. 7 8 10 3. Hoạt động luyện tập: : - GV yªu cÇu mét vµi hs nh¾c l¹i tÝnh chÊt cña d·y tØ sè b»ng nhau. - HS lµm bµi tËp 55 (sgk/30) : T×m x, y biÕt : x : 2 = y : (- 5) vµ x - y = - 7 x y Tõ x : 2 = y : (- 5) = . ¸p dông tÝnh chÊt cña d·y tØ sè b»ng nhau, ta cã : 2 - 5 x y x- y - 7 x y = = = = - 1 = - 1 x = - 2 ; = - 1 y = 5 2 - 5 2- (- 5) 7 2 - 5 4. Hoạt động vận dụng : Câu hỏi : Chọn câu trả lời đúng a b c 1/ Cho ; a + b - c = - 8 thì : 11 15 22 A. a = - 22 ; b = - 30 ; c = - 60 B. a = 22 ; b = 30 ; c = 60 C. a = - 22 ; b = - 30 ; c = - 44 D. a = 22 ; b = 30 ; c = 44 2/ Ba số a ; b ; c tỉ lệ với các số 3 ; 5 ; 7 và b - a = 20 . Điền vào chỗ trống : A. Số a bằng B. Số b bằng C. Số c bằng 3/ Số điểm 10 trong kì kiểm tra học kì I của ba bạn Tài, Thảo , Ngân tỉ lệ với 3 ; 1 ;2 . Số điểm 10 của cả ba bạn đạt được là 24 . Số điểm 10 của bạn Ngân đạt được là A. 6 B. 7 C 8 D. 9 Đáp án : 2 1 3 A B C C 30 50 70 C 5. Hoạt động tìm tòi, mở rộng : * Tìm tòi, mở rộng : BT: Biết rằng x : y = 7 : 6 và 2x - y = 120 . Tìm giá trị của x và y.: - 46 -
Gi¸o ¸n ®¹i sè 7 (2018 - 2019). * Dặn dò : - ¤n tËp tÝnh chÊt cña tØ lÖ thøc vµ tÝnh chÊt cña d·y tØ sè b»ng nhau. - Lµm c¸c bµi tËp 56 ; 57 ; 58 ; 59 ; 60 (sgk/31) vµ c¸c bµi tËp 74 ; 75 (sbt/14). TuÇn 7: Ngµy so¹n: 24/ 9/ 2018 Ngµy so¹n: 02/10/ 2018 TiÕt 12: LuyÖn TËp. I. môc tiªu. 1. KiÕn thøc : - Cñng cè c¸c tÝnh chÊt cña tØ lÖ thøc, cña d·y tØ sè b»ng nhau. 2. KÜ n¨ng : - LuyÖn kÜ n¨ng thay tØ sè gi÷a c¸c sè h÷u tØ b»ng tØ sè gi÷a c¸c sè nguyªn, t×m x trong tØ lÖ thøc, gi¶i bµi to¸n vÒ chia tØ lÖ. 3. Th¸i ®é : - RÌn ý thøc tù gi¸c trong häc tËp, tÝch cùc tham gia x©y dùng bµi. Yªu thÝch bé m«n. 3. Th¸i ®é : - RÌn ý thøc tù gi¸c trong häc tËp, yªu thÝch bé m«n. 4. N¨ng lùc, phÈm chÊt: * N¨ng lùc Phát triển năng lực giải quyết vấn đề, năng lực tự học, năng lực hợp tác. * Phẩm chÊt: Tự lập, tự tin, tự chủ II. chuÈn bÞ. 1. Gv: Ph¬ng tiÖn: B¶ng phô, phÊn mµu. 2. Hs: ChuÈn bÞ theo phÇn dÆn dß tiÕt 6. III. PHƯƠNG PHÁP VÀ KĨ THUẬT DẠY HỌC 1. Phương pháp: Thuyết trình, vÊn ®¸p gîi më, ho¹t ®éng c¸ nh©n, luyện tập. 2. Kĩ thuật : Kĩ thuật động não, ®Æt c©u hái, IV. TỔ CHỨC CÁC HOAT ĐỘNG HỌC TẬP 1. Hoạt động khởi động *Ổn định tổ chøc. * KiÓm tra bài cũ : * GV nªu yªu cÇu kiÓm tra: - Nªu tÝnh chÊt cña d·y tØ sè b»ng nhau. - T×m hai sè x vµ y, biÕt: 7x = 3y vµ x - y = 16. * Mét hs lªn b¶ng kiÓm tra: - Nªu tÝnh chÊt nh sgk. - T×m x, y: x y 7x = 3y = . ¸p dông tÝnh chÊt cña d·y tØ sè b»ng nhau, ta cã : 3 7 x y x- y 16 x y = = = = - 4 = - 4 x = - 12 vµ = - 4 y = - 28. 3 7 3- 7 - 4 3 7 * GV nhËn xÐt, cho ®iÓm. - 47 -
Gi¸o ¸n ®¹i sè 7 (2018 - 2019). 2. Ho¹t ®éng h×nh thµnh kiÕn thøc: Ho¹t ®éng cña GV vµ HS Néi dung cÇn ®¹t D¹ng 1 : §a vÒ tØ sè cña c¸c sè nguyªn. Bµi 59 (sgk/31). Bµi 59 (sgk/31). Thay tØ sè gi÷a c¸c sè h÷u tØ b»ng tØ sè 204 312 204 17 a) 2,04 : (- 3,12) = : gi÷a c¸c sè nguyªn : 100 100 312 26 1 1 3 5 3 4 6 a) 2,04 : (- 3,12) b) 1 :1,25 b) 1 :1,25 = : . 2 2 2 4 2 5 5 3 3 3 3 23 4 16 c) 4 :5 d) 10 :5 c) 4 :5 = 4 : 4. 4 7 14 4 4 23 23 3 3 73 73 73 14 d) 10 :5 = : . 2 7 14 7 14 7 73 Hai hs lªn b¶ng ch÷a bµi D¹ng 2 : T×m x trong tØ lÖ thøc. Bµi 60 (sgk/31). T×m x trong c¸c tØ lÖ thøc sau: Bµi 60 (sgk/31). 1 2 3 2 1 2 3 2 1 2 3 2 a) .x : 1 : .x : 1 : .x . 1 : 3 3 4 5 3 3 4 5 3 3 4 5 GV: X¸c ®Þnh c¸c ngo¹i tØ, trung tØ trong 1 2 7 5 . x . . tØ lÖ thøc? 3 3 4 2 1 2 1 35 HS: Ngo¹i tØ lµ: .x vµ . x 3 5 3 12 2 3 35 Trung tØ lµ: vµ 1 x . 3 3 4 12 1 35 3 GV: Nªu c¸ch t×m ngo¹i tØ .x x 8 3 4 4 HS: Muèn t×m ngo¹i tØ ta lÊy tÝch trung tØ chia cho ngo¹i tØ ®· biÕt. GV: Tõ ®ã t×m x. HS lµm bµi tËp díi sù híng dÉn cña GV Sau ®ã, 3 hs lªn b¶ng lµm 3 c©u cßn l¹i. b) 4,5 : 0,3 = 2,25 : (0,1.x) KÕt qu¶ : 1 b) x = 1,5 c) 8: .x 2 : 0,02 4 c) x = 0,32 3 1 3 d) x = d) 3: 2 : 6.x 32 4 4 D¹ng 3 : To¸n chia tØ lÖ. Bµi 58 (sgk/30). Bµi 58 (sgk/30). Yªu cÇu hs ®äc ®Ò bµi. - Gäi sè c©y trång ®îc cña líp 7A, 7B Mét hs ®äc to ®Ò bµi lÇn lît lµ x, y (x, y Î Z ; y > x > 0). Gîi ý: BiÕt tØ sè gi÷a sè c©y trång ®îc - 48 -
Gi¸o ¸n ®¹i sè 7 (2018 - 2019). cña 7A vµ 7B lµ 0,8 vµ 7B trång nhiÒu h¬n x 4 Ta cã : 0,8 vµ y - x = 20. 7A lµ 20 c©y. Ta cã thÓ coi sè c©y trång y 5 ®îc cña hai líp lÇn lît lµ x, y, th× ta cã x 4 x y Tõ . ¸p dông tÝnh chÊt ®iÒu g× ? y 5 4 5 HS lµm bµi díi sù híng dÉn cña GV: cña d·y tØ sè b»ng nhau, ta cã : x y y x 20 20 4 5 5 4 1 x = 20 . 4 = 80 (c©y) y = 5. 20 = 100 (c©y) VËy Bµi 61 (sgk/31). Bµi 61 (sgk/31). T×m ba sè x, y, z biÕt : x y y z ; vµ x + y - z = 10 2 3 4 5 HS ®äc ®Ò bµi. x y x y  GV: Tõ hai tØ lÖ thøc lµm thÕ nµo ®Ó cã 2 3 8 12 x y z  d·y tØ sè b»ng nhau? y z y z 8 12 15 HS: Ta ph¶i biÕn ®æi sao cho trong hai tØ 4 5 12 15  lÖ thøc cã c¸c tØ sè b»ng nhau. ¸p dông tÝnh chÊt cña d·y tØ sè b»ng x y z x y z 10 Sau khi cã d·y tØ sè b»ng nhau råi, gäi hs nhau, cã : 2 lªn b¶ng lµm tiÕp. 8 12 15 8 12 15 5 x y 2 x 16 ; 2 y 24 8 12 z 2 z 30 15 Bµi 62 (sgk/31). Bµi 62 (sgk/31). T×m hai sè x vµ y biÕt r»ng : x y vµ xy = 10 2 5 GV: Trong bµi nµy ta kh«ng cã x + y hoÆc a c x - y mµ l¹i cã xy. VËy nÕu cã th× b d a ac cã b»ng kh«ng? b bd GV gîi ý b»ng mét vÝ dô cô thÓ : 1 2 1.2 1 Cã th× cã b»ng kh«ng? 3 6 3.6 3 HS : 1.2 1 1 = 3.6 9 3 a c ac VËy b d bd x y GV híng dÉn hs c¸ch lµm : §Æt = k x = 2k ; y = 5k HS lµm díi sù híng dÉn cña GV. 2 5 Do ®ã xy = 2k . 5k = 10k2 = 10 - 49 -
Gi¸o ¸n ®¹i sè 7 (2018 - 2019). k2 = 1 k = 1 Víi k = 1 h·y t×m x, y ? Víi k = 1 x = 2 vµ y = 5 Víi k = - 1 h·y t×m x, y ? Víi k = - 1 x = - 2 vµ y = - 5. GV lu ý hs: 2 2 a c ac a c ac , nhng . b d bd b d bd Ta cã thÓ sö dông nhËn xÐt nµy ®Ó t×m c¸ch gi¶i kh¸c. Ch¼ng h¹n : 2 2 x y xy 10 1 2 5 2.5 10 x 2 y 2 1 . Tõ ®ã t×m x, y. 4 25 HS nghe vµ ghi l¹i híng dÉn cña GV. 3. Hoạt động vận dụng : : - Nh¾c l¹i tÝnh chÊt cña d·y tØ sè b»ng nhau. a c * Gîi ý bµi 63/sgk : Chøng minh r»ng tõ tØ lÖ thøc = (a - b 0 ; c - d 0) ta cã b d a+ b c+ d thÓ suy ra tØ lÖ thøc : . = a- b c- d a c a c a+ b c+ d a+ b b Ta cã : = Þ + 1 = + 1 Þ = Þ = (1) b d b d b d c+ d d a c a c a- b c- d a- b b vµ : = Þ - 1 = - 1 Þ = Þ = (2) b d b d b d c- d d a+ b a- b a+ b c+ d Tõ (1) vµ (2), suy ra = Þ = (®pcm). c+ d c- d a- b c- d 4. Ho¹t ®éng t×m tßi, më réng: * T×m tßi, më réng: BT: T×m x, y, z biÕt: 6x = 4y = 3z vµ x+y+z = 18 * DÆn dß: - Xem l¹i c¸c bµi ®· ch÷a. - Lµm bµi tËp 63 ; 64 (sgk/32) vµ bµi 76 ; 77 ; 79 ; 81 (sbt/14). - §äc tríc bµi : "Sè thËp ph©n h÷u h¹n. Sè thËp ph©n v« h¹n tuÇn hoµn". - ¤n l¹i ®Þnh nghÜa sè h÷u tØ. - TiÕt sau mang m¸y tÝnh bá tói. - 50 -
Gi¸o ¸n ®¹i sè 7 (2018 - 2019). TuÇn 7: Ngµy so¹n: 26/ 9/ 2018 Ngµy so¹n: 04/10/2018 TiÕt 13: Sè ThËp ph©n h÷u h¹n Sè thËp ph©n v« h¹n tuÇn hoµn. I. môc tiªu. 1. KiÕn thøc : - HS hiÓu ®îc r»ng sè h÷u tØ lµ sè cã biÓu diÔn thËp ph©n h÷u h¹n hoÆc v« h¹n tuÇn hoµn. - HS n¾m ®îc ®iÒu kiÖn ®Ó mét ph©n sè tèi gi¶n biÓu diÔn ®îc díi d¹ng sè thËp ph©n h÷u h¹n vµ sè thËp ph©n v« h¹n tuÇn hoµn. 2. KÜ n¨ng : - Häc sinh nhËn biÕt ®îc sè thËp ph©n h÷u h¹n, sè thËp ph©n v« h¹n tuÇn hoµn. 3. Th¸i ®é : - RÌn ý thøc tù gi¸c trong häc tËp, tÝch cùc tham gia x©y dùng bµi vµ yªu thÝch bé m«n. 3. Th¸i ®é : - RÌn ý thøc tù gi¸c trong häc tËp, yªu thÝch bé m«n. 4. N¨ng lùc, phÈm chÊt: * N¨ng lùc Phát triển năng lực giải quyết vấn đề, năng lực tự học, năng lực hợp tác. * Phẩm chÊt: Tự lập, tự tin, tự chủ II. chuÈn bÞ. 1. Gv: Ph¬ng tiÖn: B¶ng phô, phÊn mµu. 2. Hs: ChuÈn bÞ theo phÇn dÆn dß tiÕt 6. III. PHƯƠNG PHÁP VÀ KĨ THUẬT DẠY HỌC 1. Phương pháp : Thuyết trình, vÊn ®¸p gîi më, hoat động nhóm, ho¹t ®éng c¸ nh©n, luyện tập. 2. Kĩ thuật : Kĩ thuật động não, ®Æt c©u hái, chia nhóm. IV. TỔ CHỨC CÁC HOAT ĐỘNG HỌC TẬP 1. Hoạt động khởi động *Ổn định tổ chøc. * KiÓm tra bài cũ : * GV nªu yªu cÇu kiÓm tra : - ThÕ nµo lµ sè h÷u tØ ? 3 14 7 19 - ViÕt c¸c sè sau díi d¹ng sè thËp ph©n : ; ; ; . 10 100 20 25 - 51 -
Gi¸o ¸n ®¹i sè 7 (2018 - 2019). * Mét hs lªn b¶ng kiÓm tra : a - Sè h÷u tØ lµ sè viÕt ®îc díi d¹ng ph©n sè víi a, b Z, b 0. b 3 14 7 35 19 76 - Lµm bµi tËp : 0,3 ; 0,14 ; 0,35 ; 0,76 10 100 20 100 25 100 * GV nhËn xÐt, cho ®iÓm. * Vµo bµi: Ta ®· biÕt vµ qua bµi tËp trªn, ta thÊy c¸c ph©n sè thËp ph©n cã thÓ viÕt ®îc díi d¹ng sè thËp ph©n. C¸c sè thËp ph©n ®ã lµ c¸c sè h÷u tØ. Cßn sè thËp ph©n 0,323232 cã ph¶i lµ sè h÷u tØ kh«ng? Chóng ta cïng häc bµi 2. Ho¹t ®éng h×nh thµnh kiÕn thøc: Ho¹t ®éng cña GV vµ HS Néi dung cÇn ®¹t Ho¹t ®éng 1: 1. Sè thËp ph©n h÷u h¹n. Sè thËp ph©n v« h¹n tuÇn hoµn. GV cho hs lµm vÝ dô 1. VD1: 3 37 3 37 - ViÕt c¸c ph©n sè ; díi d¹ng sè = 0,15 ; = 1,48 20 25 20 25 thËp ph©n. HS ®äc ®Ò bµi. GV: H·y nªu c¸ch lµm. HS: cã thÓ lµm c¸ch chia tö cho mÉu, hoÆc biÕn ®æi vÒ ph©n sè thËp ph©n (nh phÇn KTBC). (GV cã thÓ yªu cÇu hs kiÓm tra phÐp chia b»ng m¸y tÝnh). GV: C¸c sè thËp ph©n nh 0,15 ; 1,48 cßn ®îc gäi lµ sè thËp ph©n h÷u h¹n. 5 VD2 : ViÕt ph©n sè díi d¹ng sè thËp VD2: 12 5 ph©n. = 0,41666 lµ sè thËp ph©n v« h¹n 12 GV: Em cã nhËn xÐt g× vÒ phÐp chia nµy? tuÇn hoµn. HS: PhÐp chia nµy kh«ng bao giê chÊm døt, trong th¬ng ch÷ sè 6 ®îc lÆp ®i lÆp C¸ch viÕt gän : 0,41666 = 0,41(6). l¹i. GV: Sè 0,41666 ®îc gäi lµ sè thËp ph©n v« h¹n tuÇn hoµn. C¸ch viÕt gän : 0,41666 = 0,41(6). Trong ®ã kÝ hiÖu (6) chØ r»ng ch÷ sè 6 ®îc lÆp l¹i v« h¹n lÇn. Sè 6 gäi lµ chu k× cña sè thËp ph©n v« h¹n tuÇn hoµn 0,41(6) HS nghe gi¶ng vµ ghi bµi. - 52 -
Gi¸o ¸n ®¹i sè 7 (2018 - 2019). 1 1 17 1 GV: H·y viÕt c¸c ph©n sè ; ; 0,111 0,(1) (chu k× lµ 1) 9 99 11 9 díi d¹ng sè thËp ph©n, chØ ra chu k× cña 1 0,0101 0,(01) (chu k× lµ 01) nã. 99 (GV cho hs dïng m¸y tÝnh thùc hiÖn phÐp 17 1,5454 1,(54) (chu k× lµ 54) chia cho nhanh) 11 Ho¹t ®éng 2: NhËn xÐt. 3 GV: ë VD1 ta ®· viÕt ®îc ph©n sè ; 20 37 díi d¹ng sè thËp ph©n h÷u h¹n. 25 5 ë VD2 ta viÕt ph©n sè díi d¹ng sè 12 thËp ph©n v« h¹n tuÇn hoµn. C¸c ph©n sè nµy ®Òu ë d¹ng tèi gi¶n. H·y xÐt xem mÉu cña c¸c ph©n sè nµy chøa c¸c thõa sè nguyªn tè nµo ? HS: 3 - Ph©n sè cã mÉu lµ 20, chøa thõa sè 20 nguyªn tè 2 vµ 5. 37 - Ph©n sè cã mÉu lµ 25, chøa thõa sè 25 nguyªn tè 5. 5 - Ph©n sè cã mÉu lµ 12, chøa thõa sè 12 nguyªn tè 2 vµ 3. GV: VËy c¸c ph©n sè tèi gi¶n víi mÉu d¬ng, ph¶i cã mÉu nh thÕ nµo th× viÕt ®îc díi d¹ng sè thËp ph©n h÷u h¹n? sè thËp ph©n v« h¹n tuÇn hoµn? HS: - Ph©n sè tèi gi¶n víi mÉu d¬ng, mÉu kh«ng cã íc nguyªn tè kh¸c 2 vµ 5 th× ph©n sè ®ã viÕt ®îc díi d¹ng sè thËp ph©n h÷u h¹n. - Ph©n sè tèi gi¶n víi mÉu d¬ng, mÉu cã íc nguyªn tè kh¸c 2 vµ 5 th× ph©n sè ®ã viÕt ®îc díi d¹ng sè thËp ph©n v« h¹n tuÇn hoµn. GV ®a nhËn xÐt (sgk/33) : NhËn xÐt: (sgk/33). “Ngêi ta chøng minh ®îc r»ng : NÕu v« h¹n tuÇn hoµn”. 6 7 GV: Cho 2 ph©n sè ; . Hái mçi ph©n 75 30 sè trªn viÕt ®îc díi d¹ng sè thËp ph©n - 53 -
Gi¸o ¸n ®¹i sè 7 (2018 - 2019). h÷u h¹n hay v« h¹n tuÇn hoµn ? V× sao ? 6 2 HS : (lµ ph©n sè tèi gi¶n) cã mÉu 75 25 lµ 25 = 52 nªn kh«ng cã íc nguyªn tè 6 kh¸c 2 vµ 5 viÕt ®îc díi d¹ng sè 75 thËp ph©n h÷u h¹n. 7 cã mÉu lµ 30 = 2.3.5, nªn cã íc 30 7 nguyªn tè 3 (kh¸c 2 vµ 5) viÕt 30 ®îc díi d¹ng sè thËp ph©n v« h¹n tuÇn hoµn. 7 = 0,23333 = 0,2(3) 30 GV yªu cÇu hs lµm bµi ?2 : Trong c¸c ph©n sè sau ®©y, ph©n sè nµo ?2 viÕt ®îc díi d¹ng sè thËp ph©n h÷u h¹n, ph©n sè nµo viÕt ®îc díi d¹ng sè thËp ph©n v« h¹n tuÇn hoµn. ViÕt d¹ng thËp ph©n cña c¸c ph©n sè ®ã. 1 5 13 17 11 7 ; ; ; ; ; . 4 6 50 125 45 14 GV: YCHS th¶o luËn nhãm 3’ - HS th¶o luËn nhãm 3’. §¹i diÖn nhãm lªn b¶ng tr×nh bµy. 1 13 17 7 1 * ; ; ; = viÕt ®îc díi 4 50 125 14 2 d¹ng sè thËp ph©n h÷u h¹n. 5 11 * ; viÕt ®îc díi d¹ng sè thËp 6 45 ph©n v« h¹n tuÇn hoµn. 1 13 17 0,25 ; 0,26 ; 0,136 ; 4 50 125 7 1 0,5. 14 2 5 11 0,8(3) ; 0,2(4) . GV: Nh vËy mét ph©n sè bÊt k× cã thÓ 6 45 viÕt ®îc díi d¹ng sè thËp ph©n h÷u h¹n hoÆc v« h¹n tuÇn hoµn. Nhng mäi sè h÷u tØ ®Òu viÕt ®îc díi d¹ng ph©n sè nªn cã thÓ nãi mäi sè h÷u tØ ®Òu viÕt ®îc díi d¹ng sè thËp ph©n h÷u h¹n hoÆc v« h¹n tuÇn hoµn. Ngîc l¹i, ngêi ta chøng minh ®îc r»ng mçi sè thËp ph©n h÷u h¹n - 54 -
Gi¸o ¸n ®¹i sè 7 (2018 - 2019). hoÆc v« h¹n tuÇn hoµn ®Òu lµ mét sè h÷u tØ. 1 4 VÝ dô : 0,(4) = 0,(1). 4 = .4 9 9 GV ®a kÕt luËn lªn b¶ng phô. KÕt luËn (sgk/34). 3. Ho¹t ®éng luyÖn tËp: - Nh÷ng ph©n sè nh thÕ nµo viÕt ®îc díi d¹ng sè thËp ph©n h÷u h¹n? sè thËp ph©n v« h¹n tuÇn hoµn? (HS ®øng t¹i chç tr¶ lêi). - VËy sè 0,323232 cã ph¶i lµ sè h÷u tØ kh«ng? + Sè 0,323232 lµ mét sè h÷u tØ. 1 32 0,(32) = 0,(01). 32 = .32 99 99 4. Ho¹t ®éng vËn dông: - GV cho HS lµm bµi 67 (sgk/34) : 3 Cho A = . H·y ®iÒn vµo « vu«ng mét sè nguyªn tè cã mét ch÷ sè ®Ó A viÕt ®îc 2. díi d¹ng sè thËp ph©n h÷u h¹n? Cã thÓ ®iÒn mÊy sè nh v©y? + Cã thÓ ®iÒn 3 sè : 3 3 1 3 A hoÆc A hoÆc A 2. 2 2. 3 2 2. 5 5. Ho¹t ®éng t×m tßi, më réng: * T×m tßi, më réng: BT: ViÕt c¸c sè sau vÒ d¹ng phËn sè: a. 0,(6) b. 0,(21) 0,1(63) * DÆn dß: - N¾m v÷ng ®iÒu kiÖn ®Ó mét ph©n sè viÕt ®îc díi d¹ng sè thËp ph©n h÷u h¹n hay v« h¹n tuÇn hoµn. - Häc thuéc kÕt luËn vÒ mèi quan hÖ gi÷a sè h÷u tØ vµ sè thËp ph©n. - Lµm c¸c bµi tËp : 65 ; 66 ; 68 ; 69 ; 70 ; 71 (sgk/35). - 55 -
Gi¸o ¸n ®¹i sè 7 (2018 - 2019). Thày cô liên hệ 0989.832560 ( có zalo ) để có trọn bộ nhé. Trung tâm GD Sao Khuê nhận cung cấp giáo án, bài soạn powerpoit, viết SKKN, chuyên đề, tham luận, bài thi e-Learing các cấp - 56 -
Gi¸o ¸n ®¹i sè 7 (2018 - 2019). - 57 -
Gi¸o ¸n ®¹i sè 7 (2018 - 2019). - 58 -