Kỳ thi thử tốt nghiệp Trung học phổ thông năm 2020 môn Ngữ văn - Trường THPT Trần Phú

Nội dung text: Kỳ thi thử tốt nghiệp Trung học phổ thông năm 2020 môn Ngữ văn - Trường THPT Trần Phú

1. SỞ GD & ĐT HÀ TĨNH KỲ THI THỬ TỐT NGHIỆP TRUNG HỌC PHỔ THÔNG TRƯỜNG THPT TRẦN PHÚ NĂM 2020 MÔN THI : NGỮ VĂN ĐỀ CHÍNH THỨC ( Thời gian làm bài 120 phút, không kể thời gian giao đề) ( Đề thi gồm 01 trang) Họ và tên: . Số báo danh: . I. ĐỌC HIỂU (3.0 điểm) Đọc đoạn trích: Trong mỗi người chúng ta có chứa đựng hai phần đối lập - bóng tối và ánh sáng. Để hạnh phúc luôn mỉm cười, ta cần phát huy mặt tốt và khôngphủ nhận mặtxấu trong con người mình. Khi không dám đối diện với nỗi sợ hãi và cơn ác mộng giày vò tâm trí, ta sẽ gián tiếp khước từ những cảm xúc tốt đẹp đang hiện hữu trong trái tim mình. Và cứ thế, bóng tối dần xâm chiếm và bao phủ lên những điều tuyệt vời ta đang có. Ngược lại, nếu ta can đảm đương đầu và chiếu rọi ánh sáng vào những vùng tối tăm, bóng tối sẽ lùi lại và tan biến. Thật vậy, sự trưởng thành của mỗi người phụ thuộc vào sự dũng cảm đối mặt với thử thách - những thử thách không chỉ ở thế giới bên ngoài mà cả ở thế giới nội tâm. Bóng tối sẽ không thể tồn tại nếu ta phơi bày nó trước ánh sáng của sự thiện tâm, lòng nhân hậu và sự khoan dung, bởi chẳng có bóng tối nào trên thế gian này có sức mạnh và quyền năng to lớn bằng tình yêu. (Tian Dayton, Ph. D, Quên hôm qua, sống cho ngày mai, NXB Tổng hợp TP. HCM, tr.129) Thực hiện các yêu cầu sau: Câu 1. Chỉ ra phương thức biểu đạt chính được sử dụng trong đoạn trích. Câu 2. Theo tác giả, điều gì sẽ xảy ra nếu mỗi con người không dám đối diện với nỗi sợ hãi? Câu 3. Dựa vào đoạn trích, hãy lí giải vì sao “sự trưởng thành của mỗi người phụ thuộc vào sự dũng cảm đối mặt với thử thách”? Câu 4. Lời khuyên:“Ta cần không phủ nhận mặt xấu trong con người mình”có ý nghĩa như thế nào với anh (chị)? II. LÀM VĂN (7.0 điểm) Câu 1 (2.0 điểm) Từ nội dung đoạn trích ở phần Đọc hiểu, hãy viết 01 đoạn văn (khoảng 200 chữ) cho biết anh/chị làm thế nào để vượt qua thử thách ở ngay trong chính bản thân mình. Câu 2. (5.0 điểm) Cảm nhận của anh/chị về ý nghĩa hành động vái lạy của người đàn bà trong truyện ngắn “Chiếc thuyền ngoài xa” (Nguyễn Minh Châu) qua hai lần miêu tả sau: “Người đàn bà dường như lúc này mới cảm thấy đau đớn - vừa đau đớn vừa vô cùng xấu hổ, nhục nhã. - Phác, con ơi! Miệng mếu máo gọi, người đàn bà ngồi xệp xuống trước mặt thằng bé, ôm chầm lấy nó rồi lại buông ra, chắp tay vái lấy vái để, rồi lại ôm chầm lấy” Và: “Người đàn bà hướng về phía Đẩu, tự nhiên chắp tay lại vái lia lịa: - Con lạy quý tòa Quý tòa bắt tội con cũng được, phạt tù con cũng được, đừng bắt con bỏ nó ” (Trích Chiếc thuyền ngoài xa, SGK Ngữ văn 12, tập 2, Nxb Giáo dục, năm 2015, tr72,74) HẾT - Giám thị coi thi không giải thích gì thêm. - Thí sinh làm bài không được sử dụng tài liệu.
2. SỞ GD & ĐT HÀ TĨNH KỲ THI THỬ TỐT NGHIỆP TRUNG HỌC PHỔ THÔNG TRƯỜNG THPT TRẦN PHÚ NĂM 2020 MÔN THI : NGỮ VĂN ĐỀ CHÍNH THỨC ( Thời gian làm bài 120 phút, không kể thời gian giao đề) ( Đề thi gồm 01 trang) ĐÁP ÁN & HƯỚNG DẪN CHẤM ( Lưu ý: Nếu thí sinh trình bày theo hướng khác nhưng đảm bảo vấn đề mà đề yêu cầu thì vẫn cho điểm như đáp án) Phần Câu Nội dung Điểm I. PHẦN ĐỌC HIỂU (3.0 điểm) Câu 1 Phương thức biểu đạt chính: nghị luận 0,5 Câu 2 Theo tác giả, nếu không dám đối diện với nỗi sợ hãi, con người sẽ gián tiếp khước từ 0,5 những cảm xúc tốt đẹp đang hiện hữu trong trái tim mình. Và cứ thế, bóng tối dần xâm chiếm và bao phủ lên những điều tuyệt vời ta đang có. Câu 3 Vì khi ta có thể tự lựa chọn và đưa ra những quyết định đúng đắn của mình để dũng 1,0 cảm đối mặt với thử thách, đương đầu với thử thách ta sẽ được tôi luyện ý chí, nghị lực từ đó dễ dàng đi đến thành công, đó chính là dấu hiệu của một con người trưởng thành. Câu 4 Học sinh trình bày quan điểm cá nhân, quan điểm đó phù hợp với chuẩn mực đạo đức, 1,0 xã hội. Gợi ý: Lời khuyên ấy có tác động tích đến nhận thức của mỗi người. Bên cạnh phát huy những mặt tốt, những ưu điểm của bản thân, chúng ta không nên né tránh, chối bỏ mặt xấu đã và đang hiện hữu trong con người mình. Việc đó sẽ giúp ta có sự nhìn nhận đúng về sai lầm, khiếm khuyết của bản thân để tìm cách khắc phục, hoàn thiện bản thân. II: LÀM VĂN ( 7 điểm) Câu 1 Nghị luận xã hội 2,0 Yêu cầu: a. Đảm bảo đúng hình thức: Đoạn văn nghị luận khoảng 200 chữ. Thí sinh có thể 0,25 trình bày đoạn văn theo cách diễn dịch, quy nạp, tổng – phân – hợp, móc xích hoặc song hành. b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận: Làm thế nào để vượt qua thử thách ở ngay 0,25 trong chính bản thân mình c. Triển khai vấn đề nghị luận: Trên cơ sở những hiểu biết về đoạn trích ở phần Đọc hiểu, HS có thể trình bày suy nghĩ theo nhiều cách nhưng phải hợp lí, có sức thuyết phục. Có thể theo hướng sau: - Thử thách là tình huống khó khăn, nguy hiểm để qua đó thấy rõ tinh thần, khả năng của con người. - Thử thách ở trong chính bản thân mình có thể là nỗi sợ hãi, sự lo lắng hay là những thói quen xấu, những suy nghĩ tiêu cực 0,75 - Để vượt qua thử thách ở ngay trong bản thân mình, mỗi người cần bắt đầu bằng việc không né tránh, dũng cảm đối diện với chính thử thách (sự hèn nhát, thói ích kỉ, sự đố kị, lòng tham ) - Không dễ dãi thỏa hiệp với thói xấu; đấu tranh với chính mình để loại trừ những thói xấu; lắng nghe góp ý, phê bình thẳng thắn từ người khác để khắc phục nhược điểm và hoàn thiện bản thân. - Phê phán những con người không dám đương đầu, vượt qua những thử thách trong 0,25 chính bản thân mình. d. Chính tả, dùng từ, đặt câu: Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ nghĩa, ngữ pháp tiếng Việt. 0,25 e. Sáng tạo: Có cách diến đạt mới mẻ, thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận. 0,25
3. Câu 2. Phân tích hai chi tiết miêu tả người đàn bà hàng chài trong truyện ngắn “Chiếc 5,0 thuyền ngoài xa”, từ đó làm rõ vẻ đẹp khuất lấp của nhân vật này. a. Đảm bảo cấu trúc bài văn nghị luận: 0,25 b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận: Phân tích hai chi tiết của người đàn bà hàng 0,5 chài trong tác phẩm, thấy được vẻ đẹp khuất lấp của nhân vật này. c. Triển khai vấn đề nghị luận thành các luận điểm: đảm bảo các yêu cầu sau: 1. Giới thiệu khái quát về tác giả, tác phẩm, hành động vái 0,5 Nguyễn Minh Châu là một trong số “những nhà văn mở đường tài năng và tinh anh nhất”. Ông luôn đi tìm những hạt ngọc ẩn giấu trong bề sâu tâm hồn con người. Chiếc thuyền ngoài xa là tác phẩm xuất sắc trong tập truyện ngắn cùng tên. Tác phẩm đem đến cái nhìn đúng đắn về cuộc sống, con người và nghệ thuật. Hành động vái lạy của người đàn bà diễn ra trước đứa con trai tại bãi biển và trước Đẩu, Phùng tại toà án huyện. 2. Cảm nhận 3.0 2.1. Giới thiệu khái quát về người đàn bà hàng chài 0,5 - Không tên tuổi, vô danh như bao người đàn bà vùng biển khác. Ngoại hình xấu xí, thô kệch. Số phận đau khổ, bất hạnh: Nghèo khổ, lam lũ, vất vả, nạn nhân của nạn bạo hành gia đình: thường xuyên bị chồng đánh đập. 2.2. Cảm nhận hành động vái lạy đứa con trai 1,0 - Hoàn cảnh xuất hiện hành động: sau khi người đàn bà bị chồng đánh dã man, tàn 0,25 bạo, người đàn bà cam chịu, nhẫn nhục, không hề kêu, không chống trả, không chạy trốn. Thằng Phác lao tới, giằng chiếc thắt lưng, quật vào lão đàn ông. Gã đàn ông tát thằng bé hai cái khiến nó lảo đảo ngã dúi xuống cát . - Ý nghĩa của hành động: 0,5 + Cầu xin thằng bé tha thứ, mụ day dứt, mặc cảm vì chưa trọn phận làm mẹ. Mụ đã không thể che chở cho tâm hồn ngây thơ non nớt ấy tránh được vết thương tâm hồn. + Van nài thằng bé đừng hạnh động như thể nữa vì phải giữ trọn đạo hiếu của kẻ làm con. => Đó là nghịch lí của cuộc đời và cũng là hành động của người mẹ rất mực thương con, xót đau khi phải chứng kiến đứa con vì thương mẹ mà lỗi đạo với cha nó. Vẻ đẹp 0,25 của tình mẫu tử thiêng liêng. 2.3. Cảm nhận hành động vái lạy quý tòa 1.0 - Hoàn cảnh xuất hiện: Chứng kiến cảnh ngộ của người đàn bà “ba ngày một trận nhẹ, 0,25 năm ngày một trận nặng”, với tư cách là người bảo vệ công lí cho nhân dân, chánh án Đẩu đã mời người đàn bà đến và yêu cầu người đàn bà bỏ chồng. - Ý nghĩa của hành động: 0,5 + Cầu xin không ly hôn với chồng, quyết không giải phóng cuộc đời mình => nghịch lí, trớ trêu, khó hiểu + Thể hiện sự cam chịu, nhẫn nhục thậm chí nhu nhược, đớn hèn không dám đấu tranh để giải phóng số phận của nhân vật => cái nhìn bề ngoài. => Đó là hành động của con người chấp nhận đớn đau để có hạnh phúc. Vẻ đẹp của 0,25 một người đàn bà từng trải, sâu sắc thấu hiểu lẽ đời. 2.4. Đặc sắc nghệ thuật, đánh giá vấn đề 0,5 - Miêu tả, phân tích tâm lí nhân vật qua ngôn ngữ và hành động. Ngôn ngữ đối thoại 0,25 đầy kịch tính. Đặt nhân vật vào tình huống đặc biệt để phát hiện ra vẻ đẹp, - Từ hành động ấy, tác giả đã giúp ta phát hiện ra “hạt ngọc ẩn giấu trong bề sâu tâm 0,25 hồn của nhân vật”. Người đàn bà hàng chài là đại diện tiêu biểu cho cuộc đời và phẩm chất của người phụ nữ vùng biển nói riêng, người phụ nữ VN nói chung. Qua nhân vật người đàn bà hàng chài, tác giả không chỉ bộc lộ niềm cảm thông sâu sắc trước nỗi khổ của con người mà còn là cái nhìn ấm áp trước vẻ đẹp tâm hồn con người, thức tỉnh con người về cách nhìn nhận cuộc đời. d. Chính tả, ngữ pháp: Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp tiếng Việt 0,25 e. Sáng tạo: Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận;cách diễn đạt mới mẻ 0,5 HẾT