11 Đề thi Ngữ văn 12 cuối Kì 1 Cánh Diều 2024-2025 (Có đáp án)

Nội dung text: 11 Đề thi Ngữ văn 12 cuối Kì 1 Cánh Diều 2024-2025 (Có đáp án)

1. 11 Đề thi Ngữ văn 12 cuối Kì 1 Cánh Diều 2024-2025 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn thông tin, tiếng nói cá nhân được chia sẻ mạnh mẽ. + Thực trạng: Bên cạnh những phát ngôn tích cực, chia sẻ thông tin hữu ích, còn có nhiều phát ngôn tự do mang nội dung không lành mạnh đang ngày càng trở nên phổ biến (phát ngôn tiêu cực; phát ngôn nhằm công kích, chế giễu, hạ nhục nhân cách đối phương; phát ngôn thiếu văn hóa; lan truyền thông tin không kiểm chứng/tin đồn thất thiệt ) gây nhiều hệ lụy. -> Những cá nhân thiếu tinh thần trách nhiệm, thiếu bản lĩnh chính trị, thiếu hiểu biết, thiếu văn hóa đang lạm dụng mạng xã hội trong việc phát ngôn. - Vì sao trách nhiệm phát ngôn lại cần thiết và quan trọng với giới trẻ? + Phát ngôn định hình nhân cách cho giới trẻ; + Là cơ sở để xây dựng và duy trì các mối quan hệ xã hội tốt đẹp. Việc phát ngôn của cá nhân là yếu tố văn hóa, chấp hành kỷ luật phát ngôn là lối sống có văn hóa. + Phát ngôn thiếu trách nhiệm có thể gây xung đột và hủy hoại mối quan hệ/hệ lụy khôn lường. - Giới trẻ thể hiện trách nhiệm phát ngôn của mình như thế nào? + Ý thức trước pháp luật về việc chịu trách nhiệm cho mọi phát ngôn và nội dung đã đăng từ tài khoản cá nhân: Khi phát ngôn cần tôn trọng, lịch sự để tạo môi trường thân thiện, tin cậy; tránh dùng những ngôn từ phản văn hóa/xúc phạm đến danh dự, nhân phẩm của người khác gây kích động, thù ghét, chia rẽ... Khi chia sẻ thông tin cần kiểm chứng tính đúng/sai; thật/giả; không chia sẻ những thông tin gây tổn hại đến danh dự, nhân phẩm, tính mạng, tài sản của các cá nhân/tổ chức -> Cần phát ngôn tích cực/chia sẻ những thông tin hữu ích; + Có thái độ kiên quyết, ứng xử phù hợp trước những phát ngôn/thông tin tiêu cực. * Mở rộng vấn đề, trao đổi (quan điểm trái chiều hoặc ý kiến khác): Học sinh hình dung những ý kiến trái chiều, ngược với quan điểm của bản thân, từ đó có trao đổi để bảo vệ quan điểm cá nhân. Sau đây là gợi ý: - Ý kiến trái chiều: Phát ngôn là quyền tự do ngôn luận của mỗi cá nhân, mạng xã hội là không gian công cộng nên con người được tự do bày tỏ quan điểm chính kiến/Lỗi phát ngôn không thể quy chụp từ 1 phía: lỗi từ người nói và lỗi từ phía người tiếp nhận (thiếu bản lĩnh, ý chí, cả tin, mù quáng ) - Phản biện: Quyền tự do ngôn luận nhưng cần tuân thủ quy định của lương tâm và pháp luật. Mỗi cá nhân hãy là người thông thái trong việc thu và phát thông tin trước một thế giới nhiều biến động. * Kết thúc vấn đề nghị luận: Khái quát lại vấn đề (Dẫn chứng: HS tự do lấy dẫn chứng chứng minh cho vấn đề nghị luận trên. Yêu cầu dẫn chứng tiêu biểu, có tính cập nhật). Hướng dẫn chấm: - Xác định đúng vấn đề nghị luận; triển khai rành mạch các luận điểm để làm sáng tỏ vấn đề, lập luận chặt chẽ, kết hợp lí lẽ và dẫn chứng, đề xuất được những giải pháp khả thi về vấn đề bàn luận, có mở rộng, trao đổi với ý kiến trái chiều: 2,25-2,5 điểm. - Xác định đúng vấn đề nghị luận; triển khai được các luận điểm để làm sáng tỏ vấn đề, lập luận tương đối chặt chẽ, có dẫn chứng nhưng chưa thật tiêu biểu, đề xuất được những giải pháp vấn đề bàn luận, có mở rộng, trao đổi với ý kiến trái DeThi.edu.vn 11 Đề thi Ngữ văn 12 cuối Kì 1 Cánh Diều 2024-2025 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn thông tin, tiếng nói cá nhân được chia sẻ mạnh mẽ. + Thực trạng: Bên cạnh những phát ngôn tích cực, chia sẻ thông tin hữu ích, còn có nhiều phát ngôn tự do mang nội dung không lành mạnh đang ngày càng trở nên phổ biến (phát ngôn tiêu cực; phát ngôn nhằm công kích, chế giễu, hạ nhục nhân cách đối phương; phát ngôn thiếu văn hóa; lan truyền thông tin không kiểm chứng/tin đồn thất thiệt ) gây nhiều hệ lụy. -> Những cá nhân thiếu tinh thần trách nhiệm, thiếu bản lĩnh chính trị, thiếu hiểu biết, thiếu văn hóa đang lạm dụng mạng xã hội trong việc phát ngôn. - Vì sao trách nhiệm phát ngôn lại cần thiết và quan trọng với giới trẻ? + Phát ngôn định hình nhân cách cho giới trẻ; + Là cơ sở để xây dựng và duy trì các mối quan hệ xã hội tốt đẹp. Việc phát ngôn của cá nhân là yếu tố văn hóa, chấp hành kỷ luật phát ngôn là lối sống có văn hóa. + Phát ngôn thiếu trách nhiệm có thể gây xung đột và hủy hoại mối quan hệ/hệ lụy khôn lường. - Giới trẻ thể hiện trách nhiệm phát ngôn của mình như thế nào? + Ý thức trước pháp luật về việc chịu trách nhiệm cho mọi phát ngôn và nội dung đã đăng từ tài khoản cá nhân: Khi phát ngôn cần tôn trọng, lịch sự để tạo môi trường thân thiện, tin cậy; tránh dùng những ngôn từ phản văn hóa/xúc phạm đến danh dự, nhân phẩm của người khác gây kích động, thù ghét, chia rẽ... Khi chia sẻ thông tin cần kiểm chứng tính đúng/sai; thật/giả; không chia sẻ những thông tin gây tổn hại đến danh dự, nhân phẩm, tính mạng, tài sản của các cá nhân/tổ chức -> Cần phát ngôn tích cực/chia sẻ những thông tin hữu ích; + Có thái độ kiên quyết, ứng xử phù hợp trước những phát ngôn/thông tin tiêu cực. * Mở rộng vấn đề, trao đổi (quan điểm trái chiều hoặc ý kiến khác): Học sinh hình dung những ý kiến trái chiều, ngược với quan điểm của bản thân, từ đó có trao đổi để bảo vệ quan điểm cá nhân. Sau đây là gợi ý: - Ý kiến trái chiều: Phát ngôn là quyền tự do ngôn luận của mỗi cá nhân, mạng xã hội là không gian công cộng nên con người được tự do bày tỏ quan điểm chính kiến/Lỗi phát ngôn không thể quy chụp từ 1 phía: lỗi từ người nói và lỗi từ phía người tiếp nhận (thiếu bản lĩnh, ý chí, cả tin, mù quáng ) - Phản biện: Quyền tự do ngôn luận nhưng cần tuân thủ quy định của lương tâm và pháp luật. Mỗi cá nhân hãy là người thông thái trong việc thu và phát thông tin trước một thế giới nhiều biến động. * Kết thúc vấn đề nghị luận: Khái quát lại vấn đề (Dẫn chứng: HS tự do lấy dẫn chứng chứng minh cho vấn đề nghị luận trên. Yêu cầu dẫn chứng tiêu biểu, có tính cập nhật). Hướng dẫn chấm: - Xác định đúng vấn đề nghị luận; triển khai rành mạch các luận điểm để làm sáng tỏ vấn đề, lập luận chặt chẽ, kết hợp lí lẽ và dẫn chứng, đề xuất được những giải pháp khả thi về vấn đề bàn luận, có mở rộng, trao đổi với ý kiến trái chiều: 2,25-2,5 điểm. - Xác định đúng vấn đề nghị luận; triển khai được các luận điểm để làm sáng tỏ vấn đề, lập luận tương đối chặt chẽ, có dẫn chứng nhưng chưa thật tiêu biểu, đề xuất được những giải pháp vấn đề bàn luận, có mở rộng, trao đổi với ý kiến trái DeThi.edu.vn
2. 11 Đề thi Ngữ văn 12 cuối Kì 1 Cánh Diều 2024-2025 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn chiều: 1,5 -2,0 điểm. - Xác định đúng vấn đề nghị luận; triển khai được luận điểm để làm sáng tỏ vấn đề, lập luận chưa chặt chẽ, có dẫn chứng nhưng chưa tiêu biểu, chưa đề xuất được những giải pháp khả thi về vấn đề bàn luận, chưa có mở rộng, trao đổi với ý kiến trái chiều: 1,0-1,25 điểm. - Xác định vấn đề nghị luận chưa rõ, bài làm sơ sài, lí lẽ và dẫn chứng thiếu thuyết phục, chưa đề xuất được giải pháp và chưa có mở rộng, trao đổi với ý kiến trái chiều: 0,25-0,75 điểm - Không làm bài hoặc lạc đề hoàn toàn: 0,0 điểm d. Diễn đạt 0,25 Đảm bảo chuẩn chính tả, dùng từ, ngữ pháp tiếng Việt, liên kết câu và liên kết văn bản. Hướng dẫn chấm: Không cho điểm với những bài viết sai nhiều lỗi chính tả, dùng từ, ngữ pháp, liên kết e. Sáng tạo 0,5 Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận; có cách diễn đạt mới mẻ. Hướng dẫn chấm: Học sinh đạt được một trong hai yêu cầu trên: 0,25 điểm Tổng điểm 10,0 ------------------Hết------------------ DeThi.edu.vn 11 Đề thi Ngữ văn 12 cuối Kì 1 Cánh Diều 2024-2025 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn chiều: 1,5 -2,0 điểm. - Xác định đúng vấn đề nghị luận; triển khai được luận điểm để làm sáng tỏ vấn đề, lập luận chưa chặt chẽ, có dẫn chứng nhưng chưa tiêu biểu, chưa đề xuất được những giải pháp khả thi về vấn đề bàn luận, chưa có mở rộng, trao đổi với ý kiến trái chiều: 1,0-1,25 điểm. - Xác định vấn đề nghị luận chưa rõ, bài làm sơ sài, lí lẽ và dẫn chứng thiếu thuyết phục, chưa đề xuất được giải pháp và chưa có mở rộng, trao đổi với ý kiến trái chiều: 0,25-0,75 điểm - Không làm bài hoặc lạc đề hoàn toàn: 0,0 điểm d. Diễn đạt 0,25 Đảm bảo chuẩn chính tả, dùng từ, ngữ pháp tiếng Việt, liên kết câu và liên kết văn bản. Hướng dẫn chấm: Không cho điểm với những bài viết sai nhiều lỗi chính tả, dùng từ, ngữ pháp, liên kết e. Sáng tạo 0,5 Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận; có cách diễn đạt mới mẻ. Hướng dẫn chấm: Học sinh đạt được một trong hai yêu cầu trên: 0,25 điểm Tổng điểm 10,0 ------------------Hết------------------ DeThi.edu.vn
3. 11 Đề thi Ngữ văn 12 cuối Kì 1 Cánh Diều 2024-2025 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn ĐỀ SỐ 3 SỞ GD VÀ ĐT QUẢNG NAM ĐỀ KIỂM TRA CUỐI HỌC KỲ I TRƯỜNG PTDTNT THCS&THPT NĂM HỌC 2024 - 2025 NƯỚC OA MÔN: NGỮ VĂN - KHỐI LỚP 12 Thời gian làm bài : 90 phút; (Đề có 01 trang) I. Đọc hiểu (4,0 điểm) Đọc đoạn trích sau: Mùa hè năm đó là mùa hè quê ngoại. Cuối năm lớp chín, tôi học bù đầu, người xanh như tàu lá. Ngày nào mẹ tôi cũng mua bí đỏ về nấu canh cho tôi ăn. Mẹ bảo bí đỏ bổ óc, ăn vào học bài sẽ mau thuộc. Trước nay, tôi vốn thích món này. Bí đỏ nấu với đậu phộng thêm vài cọng rau om, ngon hết biết. Nhưng ngày nào cũng phải buộc ăn món đó, tôi đâm ngán. Hơn nữa, dù dạ dày tôi bấy giờ tuyền một màu đỏ, trí nhớ tôi vẫn chẳng khá lên chút nào. Tôi học trước quên sau, học sau quên trước. Vì vậy tôi phải học gấp đôi những đứa khác. Tối, tôi thức khuya lơ khuya lắc. Sáng, tôi dậy từ lúc trời còn tờ mờ. Mắt tôi lúc nào cũng đỏ kè. Ba tôi bảo : - Nhất định đầu thằng Chương bị hở một chỗ nào đó. Chữ nghĩa đổ vô bao nhiêu rớt ra bấy nhiêu. Thế nào sang năm cũng phải hàn lại. Mẹ tôi khác ba tôi. Mẹ không phải là đàn ông. Mẹ không nỡ bông phèng trước thân hình còm nhom của tôi. Mẹ xích lại gần tôi, đưa tay nắn nắn khớp xương đang lồi ra trên vai tôi, bùi ngùi nói : - Mày học hành cách sao mà càng ngày mày càng giống con mắm vậy Chương ơi ! Giọng mẹ tôi như một lời than. Tôi mỉm cười trấn an mẹ: - Mẹ đừng lo! Qua kỳ thi này, con lại mập lên cho mẹ coi! Không hiểu mẹ có tin lời tôi không mà tôi thấy mắt mẹ rưng rưng. Thấy mẹ buồn, tôi cũng buồn lây. Nhưng tôi chẳng biết cách nào an ủi mẹ. Tôi đành phải nín thở nuốt trọn một tô canh bí đỏ cho mẹ vui lòng. Dù sao, công của tôi không phải là công cốc. Những ngày thức khuya dậy sớm đã không phản bội lại tôi. Kỳ thi cuối năm, tôi xếp hạng khá cao. Ba tôi hào hứng thông báo: - Sang năm ba sẽ mua cho con một chiếc xe đạp. Mẹ tôi chẳng hứa hẹn gì. Mẹ chỉ “thưởng” tôi một cái cốc trên trán: - Cha mày! Từ nay lo mà ăn ngủ cho lại sức nghe chưa! Ba tôi vui. Mẹ tôi vui. Nhưng tôi mới là người vui nhất. Tôi đàng hoàng chia tay với những tô canh bí đỏ mà không sợ mẹ tôi thở dài. Dù sao thì cũng cảm ơn mày, cơn ác mộng của tao, nhưng bây giờ xin tạm biệt nhé! Tôi cúi đầu nói thầm với trái bí cuối cùng đang nằm lăn lóc trong góc bếp trước khi cung tay cốc cho nó một phát. (Trích Hạ đỏ, Nguyễn Nhật Ánh, Nxb Trẻ, 2019) Thực hiện yêu cầu: Câu 1. (0,5 điểm) Xác định ngôi kể, người kể chuyện trong đoạn trích. Câu 2. (0,5 điểm) Trong văn bản, chi tiết nào thể hiện lòng quyết tâm, tinh thần hiếu học của nhân vật tôi? Câu 3. (1,0 điểm) Nêu tác dụng của biện pháp tu từ so sánh được sử dụng trong câu “Mày học hành cách sao mà càng ngày mày càng giống con mắm vậy Chương ơi !”. Câu 4. (1,0 điểm) Từ đoạn trích trên, anh/chị hãy rút ra bài học về lẽ sống cho bản thân. II. Viết (6,0 điểm) Câu 1. (2,0 điểm) Anh/Chị hãy viết đoạn văn nghị luận (khoảng 200 chữ) trình bày cảm nhận về chi tiết “tô canh bí đỏ” trong đoạn trích ở phần I. Đọc hiểu. Câu 2. (4,0 điểm) Anh/Chị hãy viết bài văn nghị luận (khoảng 600 chữ) bàn về vấn đề: Tuổi trẻ và lòng nhân ái. DeThi.edu.vn 11 Đề thi Ngữ văn 12 cuối Kì 1 Cánh Diều 2024-2025 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn ĐỀ SỐ 3 SỞ GD VÀ ĐT QUẢNG NAM ĐỀ KIỂM TRA CUỐI HỌC KỲ I TRƯỜNG PTDTNT THCS&THPT NĂM HỌC 2024 - 2025 NƯỚC OA MÔN: NGỮ VĂN - KHỐI LỚP 12 Thời gian làm bài : 90 phút; (Đề có 01 trang) I. Đọc hiểu (4,0 điểm) Đọc đoạn trích sau: Mùa hè năm đó là mùa hè quê ngoại. Cuối năm lớp chín, tôi học bù đầu, người xanh như tàu lá. Ngày nào mẹ tôi cũng mua bí đỏ về nấu canh cho tôi ăn. Mẹ bảo bí đỏ bổ óc, ăn vào học bài sẽ mau thuộc. Trước nay, tôi vốn thích món này. Bí đỏ nấu với đậu phộng thêm vài cọng rau om, ngon hết biết. Nhưng ngày nào cũng phải buộc ăn món đó, tôi đâm ngán. Hơn nữa, dù dạ dày tôi bấy giờ tuyền một màu đỏ, trí nhớ tôi vẫn chẳng khá lên chút nào. Tôi học trước quên sau, học sau quên trước. Vì vậy tôi phải học gấp đôi những đứa khác. Tối, tôi thức khuya lơ khuya lắc. Sáng, tôi dậy từ lúc trời còn tờ mờ. Mắt tôi lúc nào cũng đỏ kè. Ba tôi bảo : - Nhất định đầu thằng Chương bị hở một chỗ nào đó. Chữ nghĩa đổ vô bao nhiêu rớt ra bấy nhiêu. Thế nào sang năm cũng phải hàn lại. Mẹ tôi khác ba tôi. Mẹ không phải là đàn ông. Mẹ không nỡ bông phèng trước thân hình còm nhom của tôi. Mẹ xích lại gần tôi, đưa tay nắn nắn khớp xương đang lồi ra trên vai tôi, bùi ngùi nói : - Mày học hành cách sao mà càng ngày mày càng giống con mắm vậy Chương ơi ! Giọng mẹ tôi như một lời than. Tôi mỉm cười trấn an mẹ: - Mẹ đừng lo! Qua kỳ thi này, con lại mập lên cho mẹ coi! Không hiểu mẹ có tin lời tôi không mà tôi thấy mắt mẹ rưng rưng. Thấy mẹ buồn, tôi cũng buồn lây. Nhưng tôi chẳng biết cách nào an ủi mẹ. Tôi đành phải nín thở nuốt trọn một tô canh bí đỏ cho mẹ vui lòng. Dù sao, công của tôi không phải là công cốc. Những ngày thức khuya dậy sớm đã không phản bội lại tôi. Kỳ thi cuối năm, tôi xếp hạng khá cao. Ba tôi hào hứng thông báo: - Sang năm ba sẽ mua cho con một chiếc xe đạp. Mẹ tôi chẳng hứa hẹn gì. Mẹ chỉ “thưởng” tôi một cái cốc trên trán: - Cha mày! Từ nay lo mà ăn ngủ cho lại sức nghe chưa! Ba tôi vui. Mẹ tôi vui. Nhưng tôi mới là người vui nhất. Tôi đàng hoàng chia tay với những tô canh bí đỏ mà không sợ mẹ tôi thở dài. Dù sao thì cũng cảm ơn mày, cơn ác mộng của tao, nhưng bây giờ xin tạm biệt nhé! Tôi cúi đầu nói thầm với trái bí cuối cùng đang nằm lăn lóc trong góc bếp trước khi cung tay cốc cho nó một phát. (Trích Hạ đỏ, Nguyễn Nhật Ánh, Nxb Trẻ, 2019) Thực hiện yêu cầu: Câu 1. (0,5 điểm) Xác định ngôi kể, người kể chuyện trong đoạn trích. Câu 2. (0,5 điểm) Trong văn bản, chi tiết nào thể hiện lòng quyết tâm, tinh thần hiếu học của nhân vật tôi? Câu 3. (1,0 điểm) Nêu tác dụng của biện pháp tu từ so sánh được sử dụng trong câu “Mày học hành cách sao mà càng ngày mày càng giống con mắm vậy Chương ơi !”. Câu 4. (1,0 điểm) Từ đoạn trích trên, anh/chị hãy rút ra bài học về lẽ sống cho bản thân. II. Viết (6,0 điểm) Câu 1. (2,0 điểm) Anh/Chị hãy viết đoạn văn nghị luận (khoảng 200 chữ) trình bày cảm nhận về chi tiết “tô canh bí đỏ” trong đoạn trích ở phần I. Đọc hiểu. Câu 2. (4,0 điểm) Anh/Chị hãy viết bài văn nghị luận (khoảng 600 chữ) bàn về vấn đề: Tuổi trẻ và lòng nhân ái. DeThi.edu.vn
4. 11 Đề thi Ngữ văn 12 cuối Kì 1 Cánh Diều 2024-2025 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn ĐÁP ÁN VÀ HƯỚNG DẪN CHẤM Phần Câu Nội dung Điểm I ĐỌC HIỂU 4.0 1 - Ngôi kể thứ nhất. - Người kể chuyện: nhân vật tôi (Chương) Hướng dẫn chấm: 1.0 - Học sinh trả lời như đáp án: 1.0 điểm - Học sinh trả lời được 1 ý như đáp án: 0,5 điểm - Học sinh không trả lời hoặc trả lời không chính xác: 0.0 điểm 2 - Chi tiết thể hiện lòng quyết tâm, tinh thần hiếu học của nhân vật tôi: học trước quên sau, học sau quên trước nên đã học gấp đôi những đứa khác; tối thức khuya lơ khuya lắc, 1.0 sáng dậy từ lúc trời còn tờ mờ, mắt lúc nào cũng đỏ kè . Hướng dẫn chấm: - Học sinh trả lời như đáp án: 1.0 điểm - Học sinh trả lời được 1 ý như trong đáp án: 0,5 điểm - Học sinh không trả lời hoặc trả lời không chính xác: 0.0 điểm 3 - Tác dụng của biện pháp tu từ so sánh: + Góp phần làm cho lời văn trở nên sinh động, tăng sức gợi hình, gợi cảm. + Gợi hình ảnh gầy guộc của nhân vật tôi vì học hành và làm nổi bật sự vất vả, căng thẳng mà nhân vật phải chịu đựng khi học hành quá sức. Đồng thời cho thấy nhân vật tôi 1.0 là một người chăm chỉ, hiếu học, có tinh thần quyết tâm để thực hiện ước mơ của mình. Hướng dẫn chấm: - Học sinh trả lời như đáp án hoặc có cách diễn đạt tương tự như đáp án: 1,0 điểm - Học sinh trả lời được ý 1 trong đáp án: 0,25 điểm. - Học sinh trả lời được ý 2 trong đáp án: 0,75 điểm. - Học sinh trả lời sai, không trả lời: 0.0 điểm Lưu ý: HS có thể có cách diễn đạt khác, miễn là lí giải hợp lí, thuyết phục thì vẫn cho điểm 4 - Bài học về lẽ sống, như: + Sự kiên trì và nỗ lực sẽ giúp chúng ta vượt qua khó khăn, thử thách và đạt được thành quả xứng đáng. + Tình cảm gia đình, đặc biệt là tình yêu thương của cha mẹ luôn là điểm tựa, là động lực 1.0 tinh thần mạnh mẽ để mỗi người vượt qua những thử thách, chông gai trên đường đời. + Tình yêu thương của cha mẹ thật mênh mông vô bờ bến, vì vậy con cái phải biết ơn và hiếu thảo với cha mẹ. Hướng dẫn chấm: - Hs rút ra được 1 bài học hợp lí: 1,0 điểm - Trả lời không đúng hoặc không trả lời: 0,0 điểm. (Lưu ý: HS có thể có cách diễn đạt khác, miễn là lí giải hợp lí, thuyết phục thì vẫn cho điểm) II VIẾT 6.0 1 Anh/chị hãy viết đoạn văn nghị luận (khoảng 200 chữ) trình bày cảm nhận về chi tiết “tô 2.0 canh bí đỏ” trong đoạn trích ở Phần I. Đọc hiểu. a. Xác định được yêu cầu về hình thức, dung lượng của đoạn văn - Xác định đúng yêu cầu về hình thức và dung lượng (khoảng 200 chữ) của đoạn văn. Thí 0.25 sinh có thể trình bày đoạn văn theo cách diễn dịch, quy nạp, tổng - phân - hợp, móc xích hoặc song hành. b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận: cảm nhận về chi tiết “tô canh bí đỏ” 0.25 DeThi.edu.vn 11 Đề thi Ngữ văn 12 cuối Kì 1 Cánh Diều 2024-2025 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn ĐÁP ÁN VÀ HƯỚNG DẪN CHẤM Phần Câu Nội dung Điểm I ĐỌC HIỂU 4.0 1 - Ngôi kể thứ nhất. - Người kể chuyện: nhân vật tôi (Chương) Hướng dẫn chấm: 1.0 - Học sinh trả lời như đáp án: 1.0 điểm - Học sinh trả lời được 1 ý như đáp án: 0,5 điểm - Học sinh không trả lời hoặc trả lời không chính xác: 0.0 điểm 2 - Chi tiết thể hiện lòng quyết tâm, tinh thần hiếu học của nhân vật tôi: học trước quên sau, học sau quên trước nên đã học gấp đôi những đứa khác; tối thức khuya lơ khuya lắc, 1.0 sáng dậy từ lúc trời còn tờ mờ, mắt lúc nào cũng đỏ kè . Hướng dẫn chấm: - Học sinh trả lời như đáp án: 1.0 điểm - Học sinh trả lời được 1 ý như trong đáp án: 0,5 điểm - Học sinh không trả lời hoặc trả lời không chính xác: 0.0 điểm 3 - Tác dụng của biện pháp tu từ so sánh: + Góp phần làm cho lời văn trở nên sinh động, tăng sức gợi hình, gợi cảm. + Gợi hình ảnh gầy guộc của nhân vật tôi vì học hành và làm nổi bật sự vất vả, căng thẳng mà nhân vật phải chịu đựng khi học hành quá sức. Đồng thời cho thấy nhân vật tôi 1.0 là một người chăm chỉ, hiếu học, có tinh thần quyết tâm để thực hiện ước mơ của mình. Hướng dẫn chấm: - Học sinh trả lời như đáp án hoặc có cách diễn đạt tương tự như đáp án: 1,0 điểm - Học sinh trả lời được ý 1 trong đáp án: 0,25 điểm. - Học sinh trả lời được ý 2 trong đáp án: 0,75 điểm. - Học sinh trả lời sai, không trả lời: 0.0 điểm Lưu ý: HS có thể có cách diễn đạt khác, miễn là lí giải hợp lí, thuyết phục thì vẫn cho điểm 4 - Bài học về lẽ sống, như: + Sự kiên trì và nỗ lực sẽ giúp chúng ta vượt qua khó khăn, thử thách và đạt được thành quả xứng đáng. + Tình cảm gia đình, đặc biệt là tình yêu thương của cha mẹ luôn là điểm tựa, là động lực 1.0 tinh thần mạnh mẽ để mỗi người vượt qua những thử thách, chông gai trên đường đời. + Tình yêu thương của cha mẹ thật mênh mông vô bờ bến, vì vậy con cái phải biết ơn và hiếu thảo với cha mẹ. Hướng dẫn chấm: - Hs rút ra được 1 bài học hợp lí: 1,0 điểm - Trả lời không đúng hoặc không trả lời: 0,0 điểm. (Lưu ý: HS có thể có cách diễn đạt khác, miễn là lí giải hợp lí, thuyết phục thì vẫn cho điểm) II VIẾT 6.0 1 Anh/chị hãy viết đoạn văn nghị luận (khoảng 200 chữ) trình bày cảm nhận về chi tiết “tô 2.0 canh bí đỏ” trong đoạn trích ở Phần I. Đọc hiểu. a. Xác định được yêu cầu về hình thức, dung lượng của đoạn văn - Xác định đúng yêu cầu về hình thức và dung lượng (khoảng 200 chữ) của đoạn văn. Thí 0.25 sinh có thể trình bày đoạn văn theo cách diễn dịch, quy nạp, tổng - phân - hợp, móc xích hoặc song hành. b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận: cảm nhận về chi tiết “tô canh bí đỏ” 0.25 DeThi.edu.vn
5. 11 Đề thi Ngữ văn 12 cuối Kì 1 Cánh Diều 2024-2025 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn c. Đề xuất được hệ thống ý phù hợp để làm rõ vấn đề nghị luận Xác định được các ý phù hợp để làm rõ vấn đề nghị luận, sau đây là một số gợi ý: - Chi tiết “ tô canh bí đỏ” có vai trò , ý nghĩa to lớn trong việc thể hiện nội dung tư tưởng, nghệ thuật đoạn trích. + Chi tiết xuất hiện nhiều lần trong hoàn cảnh: để bồi bổ sức khỏe, tăng thêm trí nhớ cho con mà mẹ thường nấu “canh bí đỏ đậu phộng, thêm vài cọng rau om, ngon hết biết” cho “tôi” ăn để ôn thi cuối năm lớp 9. + Nhân vật “tôi” (học trước quên sau) ngày nào cũng ăn canh bí đỏ nên từ thích chuyển sang ngán nhưng vẫn cố ăn để không phụ công mẹ. Rồi “tôi” quyết tâm học để không 0.5 phải ăn canh bí đỏ mẹ nấu, để không nghe tiếng thở dài của mẹ, để cha mẹ vui lòng. + Kết thúc tác phẩm là chi tiết : tôi đỗ cao, đàng hoàng chia tay tô canh bí đỏ - cơn ác mộng, cúi xuống thì thầm với trái bí lăn lóc gốc bếp và cốc cho nó một cái trong niềm vui thắng lợi. -> Chi tiết có mặt, xuyên suốt tác phẩm có ý nghĩa góp phần phát triển câu chuyện đời thường ý nghĩa; bộc lộ vẻ đẹp nhân vật tôi - người con hiếu thảo, có lòng quyết tâm, nỗ lực; người mẹ yêu thương con. Qua đó góp phần thể hiện tài năng của tác giả trong xâu dựng chi tiết truyện hợp lí, giàu ý nghĩa. d. Viết đoạn văn đảm bảo các yêu cầu sau 0.5 - Lựa chọn được các thao tác lập luận, phương thức biểu đạt phù hợp để triển khai vấn đề nghị luận. - Trình bày rõ quan điểm và hệ thống các ý. - Lập luận chặt chẽ, thuyết phục: lí lẽ xác đáng, bằng chứng tiêu biểu, phù hợp, kết hợp chặt chẽ giữa lí lẽ và bằng chứng. đ. Diễn đạt 0.25 Đảm bảo chuẩn chính tả, dùng từ, ngữ pháp tiếng Việt, liên kết câu trong đoạn văn e. Sáng tạo 0.25 Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận; có cách diễn đạt mới mẻ. 2 Anh/chị hãy viết bài văn nghị luận (khoảng 600 chữ) bàn về vấn đề: Tuổi trẻ và lòng 4,0 nhân ái. a. Xác định được yêu cầu của kiểu bài 0.25 Xác định được yêu cầu của kiểu bài: nghị luận xã hội. b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận 0.5 Bàn về vấn đề: Tuổi trẻ và lòng nhân ái. c. Viết đoạn văn đảm bảo các yêu cầu sau: Lựa chọn được các thao tác lập luận, phương thức biểu đạt phù hợp để triển khai vấn đề nghị luận; lập luận chặt chẽ, thuyết phục: lí lẽ xác đáng, bằng chứng tiêu biểu, phù hợp; kết hợp nhuần nhuyễn giữa lý lẽ và dẫn chứng; trình bày được hệ thống ý phù hợp theo bố cục ba phần của bài văn nghị luận. Có thể triển khai theo hướng: 1. Mở bài Mở bài: Giới thiệu vấn đề: Tuổi trẻ và lòng nhân ái và khẳng định tuổi trẻ cần biết sống nhân ái. 2. Thân bài: 1.0 * Giải thích - Đặc điểm nổi bật của tuổi trẻ là gì? - Lòng nhân ái có những biểu hiện như thế nào? - Tại sao tuổi trẻ cần quan tâm và có lòng nhân ái? * Bàn luận - Phân tích, bàn luận và ca ngợi, biểu dương lối sống, phẩm chất nhân ái ở những người trẻ tuổi. - Tác dụng của lối sống, phẩm chất nhân ái ở những người trẻ tuổi? DeThi.edu.vn 11 Đề thi Ngữ văn 12 cuối Kì 1 Cánh Diều 2024-2025 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn c. Đề xuất được hệ thống ý phù hợp để làm rõ vấn đề nghị luận Xác định được các ý phù hợp để làm rõ vấn đề nghị luận, sau đây là một số gợi ý: - Chi tiết “ tô canh bí đỏ” có vai trò , ý nghĩa to lớn trong việc thể hiện nội dung tư tưởng, nghệ thuật đoạn trích. + Chi tiết xuất hiện nhiều lần trong hoàn cảnh: để bồi bổ sức khỏe, tăng thêm trí nhớ cho con mà mẹ thường nấu “canh bí đỏ đậu phộng, thêm vài cọng rau om, ngon hết biết” cho “tôi” ăn để ôn thi cuối năm lớp 9. + Nhân vật “tôi” (học trước quên sau) ngày nào cũng ăn canh bí đỏ nên từ thích chuyển sang ngán nhưng vẫn cố ăn để không phụ công mẹ. Rồi “tôi” quyết tâm học để không 0.5 phải ăn canh bí đỏ mẹ nấu, để không nghe tiếng thở dài của mẹ, để cha mẹ vui lòng. + Kết thúc tác phẩm là chi tiết : tôi đỗ cao, đàng hoàng chia tay tô canh bí đỏ - cơn ác mộng, cúi xuống thì thầm với trái bí lăn lóc gốc bếp và cốc cho nó một cái trong niềm vui thắng lợi. -> Chi tiết có mặt, xuyên suốt tác phẩm có ý nghĩa góp phần phát triển câu chuyện đời thường ý nghĩa; bộc lộ vẻ đẹp nhân vật tôi - người con hiếu thảo, có lòng quyết tâm, nỗ lực; người mẹ yêu thương con. Qua đó góp phần thể hiện tài năng của tác giả trong xâu dựng chi tiết truyện hợp lí, giàu ý nghĩa. d. Viết đoạn văn đảm bảo các yêu cầu sau 0.5 - Lựa chọn được các thao tác lập luận, phương thức biểu đạt phù hợp để triển khai vấn đề nghị luận. - Trình bày rõ quan điểm và hệ thống các ý. - Lập luận chặt chẽ, thuyết phục: lí lẽ xác đáng, bằng chứng tiêu biểu, phù hợp, kết hợp chặt chẽ giữa lí lẽ và bằng chứng. đ. Diễn đạt 0.25 Đảm bảo chuẩn chính tả, dùng từ, ngữ pháp tiếng Việt, liên kết câu trong đoạn văn e. Sáng tạo 0.25 Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận; có cách diễn đạt mới mẻ. 2 Anh/chị hãy viết bài văn nghị luận (khoảng 600 chữ) bàn về vấn đề: Tuổi trẻ và lòng 4,0 nhân ái. a. Xác định được yêu cầu của kiểu bài 0.25 Xác định được yêu cầu của kiểu bài: nghị luận xã hội. b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận 0.5 Bàn về vấn đề: Tuổi trẻ và lòng nhân ái. c. Viết đoạn văn đảm bảo các yêu cầu sau: Lựa chọn được các thao tác lập luận, phương thức biểu đạt phù hợp để triển khai vấn đề nghị luận; lập luận chặt chẽ, thuyết phục: lí lẽ xác đáng, bằng chứng tiêu biểu, phù hợp; kết hợp nhuần nhuyễn giữa lý lẽ và dẫn chứng; trình bày được hệ thống ý phù hợp theo bố cục ba phần của bài văn nghị luận. Có thể triển khai theo hướng: 1. Mở bài Mở bài: Giới thiệu vấn đề: Tuổi trẻ và lòng nhân ái và khẳng định tuổi trẻ cần biết sống nhân ái. 2. Thân bài: 1.0 * Giải thích - Đặc điểm nổi bật của tuổi trẻ là gì? - Lòng nhân ái có những biểu hiện như thế nào? - Tại sao tuổi trẻ cần quan tâm và có lòng nhân ái? * Bàn luận - Phân tích, bàn luận và ca ngợi, biểu dương lối sống, phẩm chất nhân ái ở những người trẻ tuổi. - Tác dụng của lối sống, phẩm chất nhân ái ở những người trẻ tuổi? DeThi.edu.vn
6. 11 Đề thi Ngữ văn 12 cuối Kì 1 Cánh Diều 2024-2025 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn (Trong khi bình luận cần nêu lên các bằng chứng minh hoạ cho lí lẽ) *Phản đề: - Phê phán lối sống thiếu nhân ái, bao dung,... (Nêu lên các bằng chứng minh hoạ cho lí lẽ) 3. Kết bài. - Khẳng định lại sự cần thiết của lối sống, phẩm chất nhân ái ở người trẻ tuổi. - Rút ra bài học nhận thức và hành động. d. Viết bài văn đảm bảo các yêu cầu sau - Triển khai được ít nhất hai luận điểm để làm rõ quan điểm của cá nhân. - Lựa chọn được các thao tác lập luận, phương thức biểu đạt phù hợp để triển khai vấn đề nghị luận. 1.5 - Lập luận chặt chẽ, thuyết phục: lí lẽ xác đáng; bằng chứng tiêu biểu, phù hợp; kết hợp nhuần nhuyễn giữa lí lẽ và bằng chứng. Lưu ý: Thí sinh có thể bày tỏ suy nghĩ, quan điểm riêng nhưng phải phù hợp với chuẩn mực đạo đức và pháp luật. đ. Diễn đạt 0.25 Đảm bảo chuẩn chính tả, dùng từ, ngữ pháp tiếng Việt, liên kết văn bản. e. Sáng tạo 0.5 Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận; có cách diễn đạt mới mẻ. Tổng điểm 10.0 DeThi.edu.vn 11 Đề thi Ngữ văn 12 cuối Kì 1 Cánh Diều 2024-2025 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn (Trong khi bình luận cần nêu lên các bằng chứng minh hoạ cho lí lẽ) *Phản đề: - Phê phán lối sống thiếu nhân ái, bao dung,... (Nêu lên các bằng chứng minh hoạ cho lí lẽ) 3. Kết bài. - Khẳng định lại sự cần thiết của lối sống, phẩm chất nhân ái ở người trẻ tuổi. - Rút ra bài học nhận thức và hành động. d. Viết bài văn đảm bảo các yêu cầu sau - Triển khai được ít nhất hai luận điểm để làm rõ quan điểm của cá nhân. - Lựa chọn được các thao tác lập luận, phương thức biểu đạt phù hợp để triển khai vấn đề nghị luận. 1.5 - Lập luận chặt chẽ, thuyết phục: lí lẽ xác đáng; bằng chứng tiêu biểu, phù hợp; kết hợp nhuần nhuyễn giữa lí lẽ và bằng chứng. Lưu ý: Thí sinh có thể bày tỏ suy nghĩ, quan điểm riêng nhưng phải phù hợp với chuẩn mực đạo đức và pháp luật. đ. Diễn đạt 0.25 Đảm bảo chuẩn chính tả, dùng từ, ngữ pháp tiếng Việt, liên kết văn bản. e. Sáng tạo 0.5 Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận; có cách diễn đạt mới mẻ. Tổng điểm 10.0 DeThi.edu.vn
7. 11 Đề thi Ngữ văn 12 cuối Kì 1 Cánh Diều 2024-2025 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn ĐỀ SỐ 4 SỞ GD&ĐT QUẢNG NAM KIỂM TRA CUỐI HỌC KỲ I - NĂM HỌC 2024 - 2025 TRƯỜNG THPT HÙNG VƯƠNG MÔN: NGỮ VĂN - LỚP 12 (Thời gian: 90 phút, không kể thời gian phát đề) (Đề có 02 trang) I. PHẦN ĐỌC HIỂU (4.0 điểm) Đọc đoạn trích: (Tóm tắt: Gióng sau khi đánh tan giặc đã cưỡi ngựa bay về trời để lại người mẹ ngày đêm thương nhớ đứa con thơ. Hằng đêm trong giấc mơ, Gióng hiện về bên mẹ vẫn là hình hài đứa trẻ lên ba. Mỗi năm, hội Gióng diễn ra đông đúc du khách thập phương nhưng lòng người mẹ luôn nhớ con, tự hào, chua xót vì không biết bây giờ con đang ở nơi đâu.) Gióng à Gióng ơi - Gióng vừa lên ba - Gióng đi ra trận - Ngựa sắt gậy sắt - Lửa tuôn từ trời- Lửa phụt từ đất - Giặc giã tan rồi - Gióng bay về trời - Gióng ơi Gióng à - Sao Gióng không về nhà - Mẹ chờ cuối vườn - Mẹ chờ sau cửa - Mẹ mong Gióng lại bé nhỏ - Cho mẹ bế mẹ ẵm - Cho mẹ dỗ mẹ mắng - Mẹ nuôi Gióng lớn lên - Mẹ dạy Gióng sống cùng bình yên - Mẹ dạy Gióng làm người lớn - Gióng à Gióng ơi - Sao Gióng bay về trời - Gióng ở đâu rồi - Gióng ơi Gióng à... [ ] Mẹ đứng sững trước cửa. Mẹ không tin vào tai mình. Mẹ bước thêm mấy bước tới cái giường tre con vẫn bò toài, rướn mắt nhìn vào bóng sẫm trong cái chái nghèo mẹ con hui hút: - Cu Gióng nói đấy ư? Con nói đấy ư? Con nói gì thế con? Con nhắc lại đi con! - Mẹ ra mời quan quân vào đây cho con! - Con có chuyện gì mà nói với quan quân? Đang lúc nước sôi lửa bỏng thế này”. - Mẹ cứ ra mời quan quân vào đây cho con! Đi mẹ! Cái lúc bị quan gặng rồi sau đó nổi cáu vì lời khẩn nài của mình, mẹ cũng còn chưa hãi lắm. Cái lúc xóm giềng xôn xao xúm xít kể cho quan nghe về thằng bé lên ba chưa biết nói biết cười và mặt quan phút chốc đỏ như vang, mẹ cũng còn chưa hãi lắm. Mẹ chỉ rụng rời chân tay khi mở cánh cổng rào tre xộc xệch cho quan bước vào sân. Từ trong chái nhà của mẹ, một chàng trai bước ra. Vai chàng trai ngang như đống bãi cuối làng. Ngực chàng trai nổi vồng lên như núi phía chân trời. Giọng chàng trai rền như sấm. Gióng, đấy là Gióng. Thằng bé lên ba không biết rằng nó đã làm mẹ bàng hoàng như thế nào. Người đàn bà trẻ suốt đời cúi mặt vì bao nhiêu nông nổi khổ ải chưa bao giờ thấy một dáng đàn ông đẹp đến thế, khỏe đến thế. Và người mẹ đau đớn, bởi khi biết nói đứa con đã không tìm ra lời với mẹ. [ ] Không ai biết, Gióng cũng không biết, lòng mẹ rối bời thế nào. Thương con phải lớn trước tuổi. Thương con vốn dại, tự nhiên lớn vù vù nhưng làm sao một sớm một chiều hết dại. Thương con đơn thân lo việc nước non, chỉ mới biết lấy sức ra mà rẫy. Thương con, đường làng này, ngõ xóm này, chân núi phía xa, mẹ cặm cụi cả ngày chẳng mấy khi bế con ra ngõ cho con thấy. Mà thương nhất, khi con nhảy lên lưng ngựa sắt, con chỉ biết tìm mắt mẹ, cười với mẹ. Con, đứa con ngoan dại, lúc cất bước lên đường không có lấy một lời dặn dò khắc khoải của một người cha. Con, chàng trai oai hùng đến thế, ngày ra trận không có lấy một bóng gái làng bíu dậu cúc tần bối rối để quay nhìn. Không một ai ở đất nước này kịp nhớ rằng chàng trai sẽ đương gánh nặng sơn hà buổi tao loạn ấy mới chỉ lên ba. Không một ai ở đất nước này kịp ngỡ ngàng tự hỏi đâu hết rồi, buổi ấy, những người đàn ông khỏe mạnh và khôn ngoan, những người đàn ông đáng tuổi làm bố nó? Không một ai ở đất nước này muốn biết rằng thuở xa xưa có một người mẹ trẻ bình thản nhìn con đi, lòng bỏng rát. DeThi.edu.vn 11 Đề thi Ngữ văn 12 cuối Kì 1 Cánh Diều 2024-2025 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn ĐỀ SỐ 4 SỞ GD&ĐT QUẢNG NAM KIỂM TRA CUỐI HỌC KỲ I - NĂM HỌC 2024 - 2025 TRƯỜNG THPT HÙNG VƯƠNG MÔN: NGỮ VĂN - LỚP 12 (Thời gian: 90 phút, không kể thời gian phát đề) (Đề có 02 trang) I. PHẦN ĐỌC HIỂU (4.0 điểm) Đọc đoạn trích: (Tóm tắt: Gióng sau khi đánh tan giặc đã cưỡi ngựa bay về trời để lại người mẹ ngày đêm thương nhớ đứa con thơ. Hằng đêm trong giấc mơ, Gióng hiện về bên mẹ vẫn là hình hài đứa trẻ lên ba. Mỗi năm, hội Gióng diễn ra đông đúc du khách thập phương nhưng lòng người mẹ luôn nhớ con, tự hào, chua xót vì không biết bây giờ con đang ở nơi đâu.) Gióng à Gióng ơi - Gióng vừa lên ba - Gióng đi ra trận - Ngựa sắt gậy sắt - Lửa tuôn từ trời- Lửa phụt từ đất - Giặc giã tan rồi - Gióng bay về trời - Gióng ơi Gióng à - Sao Gióng không về nhà - Mẹ chờ cuối vườn - Mẹ chờ sau cửa - Mẹ mong Gióng lại bé nhỏ - Cho mẹ bế mẹ ẵm - Cho mẹ dỗ mẹ mắng - Mẹ nuôi Gióng lớn lên - Mẹ dạy Gióng sống cùng bình yên - Mẹ dạy Gióng làm người lớn - Gióng à Gióng ơi - Sao Gióng bay về trời - Gióng ở đâu rồi - Gióng ơi Gióng à... [ ] Mẹ đứng sững trước cửa. Mẹ không tin vào tai mình. Mẹ bước thêm mấy bước tới cái giường tre con vẫn bò toài, rướn mắt nhìn vào bóng sẫm trong cái chái nghèo mẹ con hui hút: - Cu Gióng nói đấy ư? Con nói đấy ư? Con nói gì thế con? Con nhắc lại đi con! - Mẹ ra mời quan quân vào đây cho con! - Con có chuyện gì mà nói với quan quân? Đang lúc nước sôi lửa bỏng thế này”. - Mẹ cứ ra mời quan quân vào đây cho con! Đi mẹ! Cái lúc bị quan gặng rồi sau đó nổi cáu vì lời khẩn nài của mình, mẹ cũng còn chưa hãi lắm. Cái lúc xóm giềng xôn xao xúm xít kể cho quan nghe về thằng bé lên ba chưa biết nói biết cười và mặt quan phút chốc đỏ như vang, mẹ cũng còn chưa hãi lắm. Mẹ chỉ rụng rời chân tay khi mở cánh cổng rào tre xộc xệch cho quan bước vào sân. Từ trong chái nhà của mẹ, một chàng trai bước ra. Vai chàng trai ngang như đống bãi cuối làng. Ngực chàng trai nổi vồng lên như núi phía chân trời. Giọng chàng trai rền như sấm. Gióng, đấy là Gióng. Thằng bé lên ba không biết rằng nó đã làm mẹ bàng hoàng như thế nào. Người đàn bà trẻ suốt đời cúi mặt vì bao nhiêu nông nổi khổ ải chưa bao giờ thấy một dáng đàn ông đẹp đến thế, khỏe đến thế. Và người mẹ đau đớn, bởi khi biết nói đứa con đã không tìm ra lời với mẹ. [ ] Không ai biết, Gióng cũng không biết, lòng mẹ rối bời thế nào. Thương con phải lớn trước tuổi. Thương con vốn dại, tự nhiên lớn vù vù nhưng làm sao một sớm một chiều hết dại. Thương con đơn thân lo việc nước non, chỉ mới biết lấy sức ra mà rẫy. Thương con, đường làng này, ngõ xóm này, chân núi phía xa, mẹ cặm cụi cả ngày chẳng mấy khi bế con ra ngõ cho con thấy. Mà thương nhất, khi con nhảy lên lưng ngựa sắt, con chỉ biết tìm mắt mẹ, cười với mẹ. Con, đứa con ngoan dại, lúc cất bước lên đường không có lấy một lời dặn dò khắc khoải của một người cha. Con, chàng trai oai hùng đến thế, ngày ra trận không có lấy một bóng gái làng bíu dậu cúc tần bối rối để quay nhìn. Không một ai ở đất nước này kịp nhớ rằng chàng trai sẽ đương gánh nặng sơn hà buổi tao loạn ấy mới chỉ lên ba. Không một ai ở đất nước này kịp ngỡ ngàng tự hỏi đâu hết rồi, buổi ấy, những người đàn ông khỏe mạnh và khôn ngoan, những người đàn ông đáng tuổi làm bố nó? Không một ai ở đất nước này muốn biết rằng thuở xa xưa có một người mẹ trẻ bình thản nhìn con đi, lòng bỏng rát. DeThi.edu.vn
8. 11 Đề thi Ngữ văn 12 cuối Kì 1 Cánh Diều 2024-2025 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn (Lê Minh Hà, trích Gióng, in trong tập Cổ tích cho ngày mới, NXB Trẻ 2017, tr 102-103). Chú thích: Lê Minh Hà sinh năm 1962, tại Hà Nội. Lê Minh Hà là nhà văn nữ với giọng văn nhẹ nhàng, đằm thắm, giàu chất trữ tình. Gióng được in trong tập Cổ tích cho ngày mới . Tập truyện gồm 10 truyện ngắn “đó là những câu chuyện cổ được soi sáng dưới một lăng kính hoàn toàn mới mẻ, đời hơn, trăn trở hơn và nhân văn”. Thực hiện các yêu cầu/Trả lời các câu hỏi: Câu 1. (1.5 điểm) Xác định ngôi kể và nhân vật trung tâm của đoạn trích. Câu 2. (1.0 điểm) Xác định hình ảnh được sử dụng để so sánh với giọng chàng trai trong đoạn trích. Câu 3. (1.0 điểm) Nhận xét về vai trò của yếu tố kì ảo được sử dụng trong đoạn trích. Câu 4. (0.5 điểm) Từ nội dung đoạn trích, anh/chị có suy nghĩ gì về ý nghĩa của tình mẫu tử trong cuộc sống? II. PHẦN VIẾT (6.0 điểm) Câu 1 (2.0 điểm) Viết đoạn văn nghị luận (khoảng 200 chữ) phân tích một vẻ đẹp của nhân vật người mẹ trong đoạn trích ở phần Đọc hiểu. Câu 2 (4.0 điểm) Anh/chị hãy viết bài văn nghị luận (khoảng 600 chữ) trình bày suy nghĩ về tầm quan trọng của việc định hướng nghề nghiệp với thế hệ trẻ hiện nay. DeThi.edu.vn 11 Đề thi Ngữ văn 12 cuối Kì 1 Cánh Diều 2024-2025 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn (Lê Minh Hà, trích Gióng, in trong tập Cổ tích cho ngày mới, NXB Trẻ 2017, tr 102-103). Chú thích: Lê Minh Hà sinh năm 1962, tại Hà Nội. Lê Minh Hà là nhà văn nữ với giọng văn nhẹ nhàng, đằm thắm, giàu chất trữ tình. Gióng được in trong tập Cổ tích cho ngày mới . Tập truyện gồm 10 truyện ngắn “đó là những câu chuyện cổ được soi sáng dưới một lăng kính hoàn toàn mới mẻ, đời hơn, trăn trở hơn và nhân văn”. Thực hiện các yêu cầu/Trả lời các câu hỏi: Câu 1. (1.5 điểm) Xác định ngôi kể và nhân vật trung tâm của đoạn trích. Câu 2. (1.0 điểm) Xác định hình ảnh được sử dụng để so sánh với giọng chàng trai trong đoạn trích. Câu 3. (1.0 điểm) Nhận xét về vai trò của yếu tố kì ảo được sử dụng trong đoạn trích. Câu 4. (0.5 điểm) Từ nội dung đoạn trích, anh/chị có suy nghĩ gì về ý nghĩa của tình mẫu tử trong cuộc sống? II. PHẦN VIẾT (6.0 điểm) Câu 1 (2.0 điểm) Viết đoạn văn nghị luận (khoảng 200 chữ) phân tích một vẻ đẹp của nhân vật người mẹ trong đoạn trích ở phần Đọc hiểu. Câu 2 (4.0 điểm) Anh/chị hãy viết bài văn nghị luận (khoảng 600 chữ) trình bày suy nghĩ về tầm quan trọng của việc định hướng nghề nghiệp với thế hệ trẻ hiện nay. DeThi.edu.vn
9. 11 Đề thi Ngữ văn 12 cuối Kì 1 Cánh Diều 2024-2025 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn ĐÁP ÁN VÀ HƯỚNG DẪN CHẤM A. HƯỚNG DẪN CHUNG 1. Thầy/Cô giáo cần nắm vững yêu cầu của Hướng dẫn chấm này để đánh giá tổng quát bài làm của học sinh. Do đặc trưng của môn Ngữ văn, thầy/cô giáo cần linh hoạt trong quá trình chấm, tránh đếm ý cho điểm, khuyến khích những bài viết sáng tạo. 2. Việc chi tiết hóa điểm số của các câu (nếu có) trong Hướng dẫn chấm phải được thống nhất trong Tổ chấm và đảm bảo không sai lệch với tổng điểm toàn bài. 3. Bài thi được chấm theo thang điểm 10. Điểm lẻ toàn bài tính theo quy định. B. HƯỚNG DẪN CỤ THỂ Phần Câu Nội dung Điểm I ĐỌC HIỂU 4,0 1 - Ngôi thứ ba 1,5 - Nhân vật trung tâm: người mẹ Hướng dẫn chấm: - Học sinh trả lời chính xác như đáp án: 1,5 điểm. - Học sinh trả lời được 1 ý: 0,75 điểm - Học sinh không trả lời hoặc trả lời sai: 0,0 điểm 2 Hình ảnh được sử dụng để so sánh với giọng chàng trai: sấm 1,0 Hướng dẫn chấm: - Học sinh trả lời chính xác như đáp án: 1,0 điểm. - Học sinh không trả lời hoặc trả lời sai: 0,0 điểm 3 Vai trò của yếu tố kì ảo: 1,0 - Làm cho câu chuyện trở nên sinh động, hấp dẫn. - Thể hiện sự kì vĩ, phi thường của người anh hùng. - Con người nếu biết hiến dâng cho mục đích cao cả thì sẽ trở nên liêng thiêng bất tử. Hướng dẫn chấm: - Học sinh trả lời đủ 3 ý như đáp án hoặc diễn đạt tương đương: 1,0 điểm - Học sinh trả lời đủ 2 ý như đáp án hoặc diễn đạt tương đương: 0,75 điểm. - Học sinh trả lời được 1 trong 3 ý trên: 0,5 điểm. - Học sinh không trả lời hoặc trả lời sai: 0,0 điểm. 4 Học sinh diễn đạt bằng nhiều cách khác nhau, có thể theo hướng: 0,5 - Tình mẫu tử là tình cảm thiêng liêng, cao quý. - Tình mẫu tử là nền tảng hình thành nhân cách, là điểm tựa tinh thần Hướng dẫn chấm: - Học sinh nêu được suy nghĩ của mình về ý nghĩa của tình mẫu tử trong cuộc sống: 0,5 điểm - Học sinh không trả lời hoặc trả lời sai: 0,0 điểm. II VIẾT 6,0 DeThi.edu.vn 11 Đề thi Ngữ văn 12 cuối Kì 1 Cánh Diều 2024-2025 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn ĐÁP ÁN VÀ HƯỚNG DẪN CHẤM A. HƯỚNG DẪN CHUNG 1. Thầy/Cô giáo cần nắm vững yêu cầu của Hướng dẫn chấm này để đánh giá tổng quát bài làm của học sinh. Do đặc trưng của môn Ngữ văn, thầy/cô giáo cần linh hoạt trong quá trình chấm, tránh đếm ý cho điểm, khuyến khích những bài viết sáng tạo. 2. Việc chi tiết hóa điểm số của các câu (nếu có) trong Hướng dẫn chấm phải được thống nhất trong Tổ chấm và đảm bảo không sai lệch với tổng điểm toàn bài. 3. Bài thi được chấm theo thang điểm 10. Điểm lẻ toàn bài tính theo quy định. B. HƯỚNG DẪN CỤ THỂ Phần Câu Nội dung Điểm I ĐỌC HIỂU 4,0 1 - Ngôi thứ ba 1,5 - Nhân vật trung tâm: người mẹ Hướng dẫn chấm: - Học sinh trả lời chính xác như đáp án: 1,5 điểm. - Học sinh trả lời được 1 ý: 0,75 điểm - Học sinh không trả lời hoặc trả lời sai: 0,0 điểm 2 Hình ảnh được sử dụng để so sánh với giọng chàng trai: sấm 1,0 Hướng dẫn chấm: - Học sinh trả lời chính xác như đáp án: 1,0 điểm. - Học sinh không trả lời hoặc trả lời sai: 0,0 điểm 3 Vai trò của yếu tố kì ảo: 1,0 - Làm cho câu chuyện trở nên sinh động, hấp dẫn. - Thể hiện sự kì vĩ, phi thường của người anh hùng. - Con người nếu biết hiến dâng cho mục đích cao cả thì sẽ trở nên liêng thiêng bất tử. Hướng dẫn chấm: - Học sinh trả lời đủ 3 ý như đáp án hoặc diễn đạt tương đương: 1,0 điểm - Học sinh trả lời đủ 2 ý như đáp án hoặc diễn đạt tương đương: 0,75 điểm. - Học sinh trả lời được 1 trong 3 ý trên: 0,5 điểm. - Học sinh không trả lời hoặc trả lời sai: 0,0 điểm. 4 Học sinh diễn đạt bằng nhiều cách khác nhau, có thể theo hướng: 0,5 - Tình mẫu tử là tình cảm thiêng liêng, cao quý. - Tình mẫu tử là nền tảng hình thành nhân cách, là điểm tựa tinh thần Hướng dẫn chấm: - Học sinh nêu được suy nghĩ của mình về ý nghĩa của tình mẫu tử trong cuộc sống: 0,5 điểm - Học sinh không trả lời hoặc trả lời sai: 0,0 điểm. II VIẾT 6,0 DeThi.edu.vn
10. 11 Đề thi Ngữ văn 12 cuối Kì 1 Cánh Diều 2024-2025 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn 1 Viết đoạn văn nghị luận (khoảng 200 chữ) phân tích một vẻ đẹp của nhân 2,0 vật người mẹ trong đoạn trích ở phần Đọc hiểu. a. Xác định được yêu cầu về hình thức, dung lượng của đoạn văn 0,25 - Bảo đảm yêu cầu về hình thức và dung lượng (khoảng 200 chữ) của đoạn văn. Thí sinh có thể trình bày đoạn văn theo cách diễn dịch, quy nạp, phối hợp, móc xích hoặc song hành. b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận: một vẻ đẹp của nhân vật người 0,25 mẹ trong đoạn trích. c.Viết đoạn văn đảm bảo các yêu cầu sau: 1,0 * Lựa chọn được các thao tác lập luận phù hợp để triển khai vấn đề nghị luận; trình bày rõ quan điểm và hệ thống ý; lập luận chặt chẽ, thuyết phục (lí lẽ xác đáng; biết phân tích các dẫn chứng trong văn bản để làm sáng tỏ cho lập luận). * Đề xuất được hệ thống ý phù hợp để làm rõ vấn đề nghị luận: - Học sinh có thể chọn một trong những vẻ đẹp sau để phân tích: + Tình yêu thương con: • Luôn mong nhớ con • Lo lắng cho con (con còn nhỏ dại mà một mình phải gánh vác việc lớn); lòng rối bời và đau đớn khi nhìn con ra trận (bình thản nhìn con đi, lòng bỏng rát). • Thương con (mẹ bận rộn chẳng mấy khi bế con ra ngõ để con nhìn ngắm phong cảnh quê hương; khi con nhảy lên lưng ngựa chỉ biết tìm mắt mẹ, cười với mẹ; thiếu thốn tình cảm của cha; không có bóng gái làng bối rối để quay nhìn ) + Giàu đức hi sinh: (trong tận cùng nỗi lo lắng và đau khổ, người mẹ vẫn để con ra trận cứu nước). - Nghệ thuật khắc họa vẻ đẹp của nhân vật (ngôi kể thứ ba, kết hợp điểm nhìn bên ngoài và bên trong, ngôn ngữ độc thoại nội tâm ) - Đánh giá: Qua đoạn trích, ta thấy toát lên hình ảnh người mẹ với những phẩm chất đáng quý, từ đó chúng ta càng ý thức sâu sắc hơn về sự thiêng liêng của tình mẫu tử. d. Diễn đạt 0,25 Đảm bảo chuẩn chính tả, dùng từ, ngữ pháp tiếng Việt, liên kết câu trong đoạn văn. e. Sáng tạo 0,25 Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận; có cách diễn đạt mới mẻ. 2 Viết bài văn nghị luận (khoảng 600 chữ) trình bày suy nghĩ về tầm quan 4,0 trọng của việc định hướng nghề nghiệp với thế hệ trẻ hiện nay. a. Bảo đảm bố cục và dung lượng của bài văn nghị luận 0,25 Bảo đảm bố cục và dung lượng của bài văn nghị luận (khoảng 600 chữ) của bài văn. b. Xác định đúng vấn đề nghị luận: 0,5 Tầm quan trọng của việc định hướng nghề nghiệp với thế hệ trẻ hiện nay. DeThi.edu.vn 11 Đề thi Ngữ văn 12 cuối Kì 1 Cánh Diều 2024-2025 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn 1 Viết đoạn văn nghị luận (khoảng 200 chữ) phân tích một vẻ đẹp của nhân 2,0 vật người mẹ trong đoạn trích ở phần Đọc hiểu. a. Xác định được yêu cầu về hình thức, dung lượng của đoạn văn 0,25 - Bảo đảm yêu cầu về hình thức và dung lượng (khoảng 200 chữ) của đoạn văn. Thí sinh có thể trình bày đoạn văn theo cách diễn dịch, quy nạp, phối hợp, móc xích hoặc song hành. b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận: một vẻ đẹp của nhân vật người 0,25 mẹ trong đoạn trích. c.Viết đoạn văn đảm bảo các yêu cầu sau: 1,0 * Lựa chọn được các thao tác lập luận phù hợp để triển khai vấn đề nghị luận; trình bày rõ quan điểm và hệ thống ý; lập luận chặt chẽ, thuyết phục (lí lẽ xác đáng; biết phân tích các dẫn chứng trong văn bản để làm sáng tỏ cho lập luận). * Đề xuất được hệ thống ý phù hợp để làm rõ vấn đề nghị luận: - Học sinh có thể chọn một trong những vẻ đẹp sau để phân tích: + Tình yêu thương con: • Luôn mong nhớ con • Lo lắng cho con (con còn nhỏ dại mà một mình phải gánh vác việc lớn); lòng rối bời và đau đớn khi nhìn con ra trận (bình thản nhìn con đi, lòng bỏng rát). • Thương con (mẹ bận rộn chẳng mấy khi bế con ra ngõ để con nhìn ngắm phong cảnh quê hương; khi con nhảy lên lưng ngựa chỉ biết tìm mắt mẹ, cười với mẹ; thiếu thốn tình cảm của cha; không có bóng gái làng bối rối để quay nhìn ) + Giàu đức hi sinh: (trong tận cùng nỗi lo lắng và đau khổ, người mẹ vẫn để con ra trận cứu nước). - Nghệ thuật khắc họa vẻ đẹp của nhân vật (ngôi kể thứ ba, kết hợp điểm nhìn bên ngoài và bên trong, ngôn ngữ độc thoại nội tâm ) - Đánh giá: Qua đoạn trích, ta thấy toát lên hình ảnh người mẹ với những phẩm chất đáng quý, từ đó chúng ta càng ý thức sâu sắc hơn về sự thiêng liêng của tình mẫu tử. d. Diễn đạt 0,25 Đảm bảo chuẩn chính tả, dùng từ, ngữ pháp tiếng Việt, liên kết câu trong đoạn văn. e. Sáng tạo 0,25 Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận; có cách diễn đạt mới mẻ. 2 Viết bài văn nghị luận (khoảng 600 chữ) trình bày suy nghĩ về tầm quan 4,0 trọng của việc định hướng nghề nghiệp với thế hệ trẻ hiện nay. a. Bảo đảm bố cục và dung lượng của bài văn nghị luận 0,25 Bảo đảm bố cục và dung lượng của bài văn nghị luận (khoảng 600 chữ) của bài văn. b. Xác định đúng vấn đề nghị luận: 0,5 Tầm quan trọng của việc định hướng nghề nghiệp với thế hệ trẻ hiện nay. DeThi.edu.vn