Bộ đề đọc hiểu ngữ liệu ngoài chương trình Ngữ văn 7

Nội dung text: Bộ đề đọc hiểu ngữ liệu ngoài chương trình Ngữ văn 7

1. ĐỌC – HIỂU NGOÀI CHƯƠNG TRÌNH NGỮ VĂN 7 PHỤ LỤC (BỘ ĐỀ ĐỦ LIÊN HỆ: 0986635333) STT NGỮ LIỆU TRANG 1. Bài ca dao “Anh đi anh nhớ ” 3 2. Trích lời bài hát Con nợ mẹ, Nguyễn Văn Chung 4 3. Trích lời bài hát Con nợ mẹ, Nguyễn Văn Chung 6 4. Nguồn Internet 8 5. Phỏng theo Nhìn qua khung cửa sổ, 10 6. Nguồn Internet 12 7. Nguồn Internet 18 8. Hồ Chủ Tịch - “Hình ảnh của dân tộc” của Phạm Văn 21 Đồng 9. Trích “Đất vỡ hoang”- Sôlôkhôp 24 10. Mẹ, Trần Quốc Minh, Theo Thơ chọn và lời bình, NXB 25 Giáo dục, 2002 11. “Sang năm con lên bảy” - Vũ Đình Minh 27 12. Trích "Dòng sông mặc áo" - Nguyễn Trọng Tạo 30 13. Mẹ và quả - Nguyễn Khoa Điềm 33 14. Trích bài thơ “Quê hương” – Đỗ Trung Quân 37 15. Yêu lắm quê hương - Hoàng Thanh Tâm, 40 www.manhmap.com - Thơ hay về tình yêu quê hương - đất nước 16. Khúc dân ca – Nguyễn Duy, Cát trắng, NXB Quân đội 42 nhân dân, 1973 17. Trích Lính đảo hát tình ca trên đảo, Trần Đăng Khoa, 44 Bên cửa sổ máy bay, Nxb Tác phẩm mới, 1985 18. Lương Đình Khoa - Mùa thu và mẹ 46 19. Mai Văn Tạo, “Đất quê hương- tuyển tập truyện kí”, trang 49 12, NXB Văn nghệ An Giang 1
2. 20. Thầy – Ngân Hoàng 52 2
3. ĐỌC – HIỂU TRONG CHƯƠNG TRÌNH NGỮ VĂN 7 STT TÊN VĂN BẢN SỐ ĐỀ SỐ TRANG 1. Cổng trường mở ra 4 55 2. Mẹ tôi 4 62 3. Cuộc chia tay của những con búp bê 7 73 4. Chủ đề: Ca dao – dân ca 9 84 5. Sông núi nước Nam 3 99 6. Phò giá về kinh 2 104 7. Thiên Trường vãn vọng 1 107 8. Bánh trôi nước 3 109 9. Qua đèo Ngang 3 114 10. Bạn đến chơi nhà 3 118 11. Tĩnh dạ tứ 1 125 12. Vọng Lư Sơn bộc bố 1 127 13. Cảnh khuya - Rằm tháng giêng 3 130 14. Tiếng gà trưa 5 137 15. Một thứ quà của lúa non: Cốm 2 145 16. Sài Gòn tôi yêu 2 149 17. Mùa xuân của tôi 4 153 18. Chủ đề: Tục ngữ 6 160 19. Tinh thần yêu nước của nhân dân ta 8 167 20. Đức tính giản dị của Bác Hồ 5 179 21. Ý nghĩa văn chương 2 187 22. Sống chết mặc bay 5 191 23. Những trò lố hay là Va-ren và Phan Bội Châu 2 198 24. Ca Huế trên sông Hương 2 201 3
4. BỘ ĐỀ ĐỌC HIỂU NGỮ LIỆU NGOÀI CHƯƠNG TRÌNH NGỮ VĂN 7 ĐỀ SỐ 1: Phần I: Phần đọc –hiểu: Đọc văn bản sau và thực hiện các yêu cầu bên dưới Anh đi anh nhớ quê nhà, Nhớ canh rau muống, nhớ cà dầm tương. Nhớ ai dãi nắng dầm sương, Nhớ ai tát nước bên đường hôm nao. Câu 1: Bài ca dao trên viết theo thể thơ nào? Câu 2. Xác định thành ngữ có trong bài ca dao trên Câu 3. Chỉ ra hai biện pháp tu từ nổi bật trong bài ca dao trên và nêu tác dụng của các biện pháp tu từ đó Câu 4. Bài ca dao trên gợi cho người đọc tình cảm gì? Câu 5: Có ý kiến nhận xét rằng: “Thơ ca dân gian là tiếng nói trái tim của người lao động. Nó thể hiện sâu sắc những tình cảm tốt đẹp của nhân dân ta.” Dựa vào những câu tục ngữ, ca dao mà em đã được học và đọc thêm, hãy nêu suy nghĩ của em về ý kiến trên. GỢI Ý Phần Câu Nội dung Phần I ĐỌC HIỂU 1 - Thể thơ: Lục bát 2 - Thành ngữ: dãi nắng dầm sương - Hai biện pháp tu từ nổi bật: Điệp ngữ và liệt kê. - Tác dụng: + Điệp ngữ: “nhớ” : nhấn mạnh nỗi nhớ da diết, triền miên khôn nguôi 3 của người xa quê. + Liệt kê: “quê nhà, rau muống, cà dầm tương, ai dãi nắng dầm sương, ai tát nước bên đường”: thể hiện nỗi nhớ từ trừu tượng đến cụ thể về quê hương. 4
5. 4 - Văn bản gợi cho người đọc về tình yêu quê hương đất nước. Dẫn dắt vào vấn đề hợp lí Trích dẫn được nội dung cần chứng minh ở đề bài, đánh giá khái quát vấn đề. Thơ ca dân gian là tiếng nói trái tim người lao động Thuộc phương thức biểu đạt trữ tình của văn học dân gian gồm tục ngữ ,ca dao, dân ca thể hiện đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân lao động với nhiều cung bậc tình cảm khác nhau,đa dạng và phong phú xuất phát từ những trái tim lao động của nhân dân. Thơ ca dân gian “thể hiện sâu sắc những tình cảm tốt đẹp của nhân dân ta” - Tình yêu quê hương, đất nước, yêu thiên nhiên - Tính cảm cộng đồng ( dẫn chứng: Dù ai đi mùng mười tháng ba,Bầu ơi thương lấy một giàn ) 5 - Tình cảm gia đình + Tình cảm của con cháu đối với tổ tiên, ông bà (Con người có tổ có nguồn, Ngó lên nuột lạt báy nhiêu .) + Tình cảm của con cái đối với cha mẹ (Công cha như núi là đạo con, Ơn cha nặng cưu mang, chiều chiều chín chiều) + Tình cảm anh em huynh đệ (anh em như chân đỡ đần, Chị ngã em nâng .) + Tình cảm vợ chồng (Râu tôm khen ngon, Thuận vợ thuận chồng cũng cạn ) + Tình thầy trò( Muốn sang thầy ) + Tình yêu đôi lứa (Qua đình .bấy nhiêu ) - Đánh giá khái quát lại vấn đề - Bộc lộ tình cảm, suy nghĩ của bản thân về vấn đề vừa làm sáng tỏ ĐỀ SỐ 2: Phần I: Phần đọc – hiểu: Đọc kĩ phần trích sau và thực hiện các yêu cầu: 5
6. Cảm ơn mẹ vì luôn bên con Lúc đau buồn và khi sóng gió Giữa giông tố cuộc đời Vòng tay mẹ chở che khẽ vỗ về. Bỗng thấy lòng nhẹ nhàng bình yên Mẹ dành hết tuổi xuân vì con Mẹ dành những chăm lo tháng ngày Mẹ dành bao hi sinh để con chạm lấy ước mơ. Mẹ là ánh sáng của đời con Là vầng trăng khi con lạc lối Dẫu đi trọn cả một kiếp người Cũng chẳng hết mấy lời mẹ ru (Trích lời bài hát Con nợ mẹ, Nguyễn Văn Chung) Câu 1: Xác định phương thức biểu đạt? Câu 2: Chỉ ra các từ láy có trong phần trích? Câu 3: Trong khổ thơ thứ hai xuất hiện biện pháp tu từ gì? Câu 4: Các từ vì, và, để trong phần trích thuộc từ loại gì? Câu 5: Từ đoạn thơ trên, viết một đoạn văn nêu suy nghĩ của em về tình mẹ. GỢI Ý Câu 1 - Phương thức biểu đạt: Biểu cảm Câu 2 - Từ láy: vỗ về, nhẹ nhàng. Câu 3 - BPTT: Điệp ngữ (Mẹ dành). Câu 4 - Các từ và, vì, để là: Quan hệ từ Có một tình yêu thương cao cả và vĩ đại nhất trên đời – không phai nhạt theo tháng năm – đó là tình yêu của người mẹ dành cho con. Không có Câu 5 thứ tình cảm nào thiêng liêng và mạnh mẽ bằng tình mẹ đối với con. Trái tim của người mẹ là vực sâu muôn trượng mà ở dưới đáy, bạn sẽ 6
7. luôn tìm thấy sự tha thứ. Tình yêu của người mẹ mang đến cho mỗi chúng ta là miễn phí và sự yên bình tốt nhất mà không đâu có được. Nó không cần bạn phải đạt được, nó không cần bạn phải xứng đáng. Mẹ là người sinh thành và nuôi dưỡng chúng ta khôn lớn, trưởng thành. Mẹ hi sinh và dành tình yêu thương vô điều kiện với mỗi người con. Đừng phụ tình mẹ bởi mẹ là người mang nặng, đẻ đau, nuôi dưỡng chúng ta khôn lớn. Mẹ dạy ta học ăn, học nói, học những điều hay lẽ phải trong cuộc đời. Lớn lên, mỗi lần vấp ngã trong cuộc đời, mẹ dang tay che chở. Mẹ dõi theo từng bước đi trong cuộc đời “Con dù lớn vẫn là con của mẹ/Đi suốt đời lòng mẹ vẫn theo con”. Bổn phận của mỗi đứa con là phải thấu hiểu sự hi sinh của mẹ, ghi nhớ công ơn của mẹ đến suốt cuộc đời. Biết chăm ngoan, học giỏi, nghe lời cha mẹ, sống hiểu thảo, yêu tương, phụng dưỡng cha mẹ khi về già. Tình thương yêu của người mẹ là nguồn năng lượng cho phép một người bình thường có thể làm những chuyện phi thường, là nơi để để mỗi chúng ta trở về nương tựa khi vấp ngã. Bởi thế, đừng ngỗ nghịch hay bất hiếu với mẹ bởi đó là hành vi trái với đạo đức làm người, là đánh mất lương tâm, đánh mất chính mình, phủ nhận nguồn gốc. Không có gì đáng chê trách và khinh bỉ bằng một đứa con bất hiếu. ĐỀ SỐ 3: Câu 1. Cảm ơn mẹ vì luôn bên con Lúc đau buồn và khi sóng gió Giữa giông tố cuộc đời Vòng tay mẹ chở che khẽ vỗ về. Bỗng thấy lòng nhẹ nhàng bình yên Mẹ dành hết tuổi xuân vì con Mẹ dành những chăm lo tháng ngày Mẹ dành bao hi sinh để con chạm lấy ước mơ. 7
8. Mẹ là ánh sáng của đời con Là vầng trăng khi con lạc lối Dẫu đi trọn cả một kiếp người Cũng chẳng hết mấy lời mẹ ru (Trích lời bài hát Con nợ mẹ, Nguyễn Văn Chung) a. Xác định các từ láy có trong lời bài hát trên. b. Em hiểu thế nào về nghĩa của từ đi trong câu: “Dẫu đi trọn cả một kiếp người”? c. Chỉ ra và phân tích tác dụng của biện pháp nghệ thuật trong những câu sau: Mẹ dành hết tuổi xuân vì con Mẹ dành những chăm lo tháng ngày Mẹ dành bao hi sinh để con chạm lấy ước mơ. Câu 2. Cảm ơn mẹ vì luôn bên con Lúc đau buồn và khi sóng gió Giữa giông tố cuộc đời Vòng tay mẹ chở che khẽ vỗ về. Những câu ca trên gợi cho em suy nghĩ gì về ý nghĩa của lời cảm ơn trong cuộc sống? Câu Phần Yêu cầu 1 a - Các từ láy: vỗ về, nhẹ nhàng. b - Nghĩa của từ đi: sống, trải qua. c - Nghệ thuật: Điệp ngữ (Mẹ dành). - Tác dụng: + Nhấn mạnh sự chăm lo, hi sinh tuổi xuân, đánh đổi cả cuộc đời để con được trưởng thành, được chạm tới những ước mơ, khát vọng. + Khẳng định vai trò và tầm quan trọng của người mẹ trong cuộc đời mỗi con người. 8
9. 2 1 Về hình thức: - Bố cục bài viết rõ ràng, kết cấu mạch lạc, ngắn gọn. - Văn phong trong sáng, có cảm xúc, không mắc lỗi chính tả, lỗi diễn đạt 2 Về nội dung: Thí sinh có thể viết bài theo nhiều cách, dưới đây là những gợi ý định hướng chấm bài. - Giải thích: Cảm ơn là từ đáp thể hiện sự biết ơn của mình với lòng tốt hay sự giúp đỡ của người khác. Nó chính là cách thể hiện tình cảm, lối ứng xử của con người có văn hóa, lịch sự và biết tôn trọng những người xung quanh mình. - Chứng minh: + Khẳng định ý nghĩa và đưa ra những biểu hiện cũng như vai trò, tác dụng của lời cảm ơn trong cuộc sống. + Lấy một số dẫn chứng, những câu chuyện nhỏ trong cuộc sống hay văn học để làm sáng tỏ. + Khẳng định: Cảm ơn là nét sống văn minh của con người có học thức, có giáo dục. Cảm ơn hoàn toàn không phải là hình thức phức tạp hóa ứng xử, là sự khách sáo mà nó là một sự cần thiết, là quy tắc giao tiếp giữa con người với con người. Bạn đang tự làm đẹp mình khi biết nói hai từ cảm ơn! - Phê phán những hành động đi ngược lại lối sống tốt đẹp và văn minh này, đặc biệt trong xã hội ngày nay. - Đưa ra phương hướng và bài học hành động cho bản thân. 9