Đề cương ôn tập học kỳ 1 môn Ngữ văn 7

Nội dung text: Đề cương ôn tập học kỳ 1 môn Ngữ văn 7

1. ĐỀ CƯƠNG ÔN TẬP NGỮ VĂN 7 HKI A/ PHẦN VĂN: I/ Học tác giả, tác phẩm, ý nghĩa, đặc sắc nghệ thuật: 1/ Phò giá về kinh: a/ Tác giả: Trần Quang Khải (1241 – 1294) là con trai thứ 3 của vua Trần Thái Tông b/ Tác phẩm: Thể thơ: Ngũ ngôn tứ tuyệt Đường luật, cách gieo vần như thể thư Thất ngôn tứ tuyệt Sáng tác lúc ông đón Thái thượng hoàng Trần Thánh Tông và vua Trần Nhân Tông về Thăng Long sau chiến thắng Chương Dương, Hàm Tử c/ Ý nghĩa: Thể hiện hào khí chiến thắng và khát vọng thái bình thịnh trị của dân tộc ta ở thời đại nhà Trần d/ Đặc sắc, nghệ thuật: Hình thức diễn dạt cô đọng, dồn nén cảm xúc vào bên trong ý tưởng Đảo ngữ về các địa danh (Chương Dương → Hàm Tử) 2/ Bạn đến chơi nhà: a/ Tác giả: Nguyễn Khuyến (1835 – 1909): lúc nhỏ tên là Thắng. Quê ở huyện Bình Lục, tỉnh Hà Nam b/ Tác phẩm: Sáng tác sau giai đoạn ông cáo quan về quê Thể thơ: Thất ngôn bát cú Đường luật c/ Ý nghĩa: Bài thơ thể hiện quan niệm về tình bạn, quan niệm đó vẫn còn ý nghĩa, giá trị lớn trong cuộc sống của con người hôm nay d/ Đặc sắc, nghệ thuật: Sáng tạo nên tình huống khó xử khi bạn đến chơi nhà, và cuối cùng òa ra niềm vui Lập ý bất ngờ, vận dụng ngôn ngữ, thể loại điêu luyện 3/ Qua Đèo Ngang: a/ Tác giả: Bà Huyện Thanh Quan tên Thật là Nguyễn Thị Hinh, sống ở thể kỉ XIX (? - ?) Quê ở làng Nghi Tàm, quận Tây Hồ, Hà Nội b/ Tác phẩm: Sáng tác theo thể thơ: Thất ngôn bát cú Đường luật Đèo Ngang là địa danh nối liền hai tỉnh Quảng Bình & Hà Tĩnh c/ Ý nghĩa: Thể hiện tâm trạng cô đơn, thầm lặng, nỗi niềm hoài cổ của Nhà thơ trước cảnh vật Đèo Ngang d/ Đặc sắc, nghệ thuật: Sử dụng thể thơ Thất ngôn bát cú Đường luật điêu luyện Sử dụng bút pháp nghệ thuật: Tả cảnh ngụ tình Sáng tạo trong việc sử dụng từ láy, từ động âm khác nghĩa gợi hình, gợi cảm Sử dụng nghệ thuật đối hiệu quả trong việc tả cảnh, tả tình 4/ Bánh trôi nước:
2. a/ Tác giả: Hồ Xuân Hương (? - ?) →Bà Chúa Thơ Nôm Nhiều sách nói bà là con của Hồ Phi Diễn (1704 - ?) quê ở làng Quỳnh Đôi, huyện Quỳnh Lưu, tỉnh Nghệ An. Bà từng sống ở phường Khán Xuân gần Tây Hồ, Hà Nội b/ Tác phẩm: Sáng tác theo thể thơ thất ngôn tứ tuyệt Đường luật → bằng chữ Nôm c/ Ý nghĩa: Thể hiện cảm hứng nhân đạo trong văn học viết Việt Nam dưới thời phong kiến Ngợi ca vẻ đẹp phẩm chất của người phụ nữ, đồng thời thể hiện lòng tỏ sâu sắc đối với thân phận chìm nổi của họ d/ Đặc sắc, nghệ thuật: Vận dụng điêu luyện những quy tắc của thơ Đường luật Sử dụng ngôn ngữ thơ bình dị, gần gũi với lời ăn tiếng nói hàng ngày với Thành ngữ, Mô típ dân gian Sáng tạo trong việc xây dựng nhiều tầng ý nghĩa 5/ Tiếng gà trưa: a/ Tác giả: Xuân Quỳnh (1942 – 1988) quê ở làng La Khê, ven thị xã Hà Đông, tỉnh Hà Tây (nay thuộc Hà Nội). Là nhà thơ nữ xuất sắc trong nền thơ hiện đại Việt Nam b/ Tác phẩm: Được viết trong thời kì kháng chiến chống đế quốc Mĩ, in trong tập thơ Hoa dọc chiến hào (1968) của Xuân Quỳnh Thuộc thể thơ 5 chữ c/ Ý nghĩa: Những kỉ niệm về người bà tràn ngập yêu thương làm cho người chiến sĩ thêm vững bước trên đường ra trận d/ Đắc sắc nghệ thuật: Sử dụng hiệu quả điệp từ Tiếng gà trưa có tác dụng nổi mạnh cảm xúc, gợi nhắc những kỉ niệm lần lượt hiện về Thể thơ 5 chữ phù hợp với việc vừa kể chuyện, vừa bộc lộ tâm tình 6/ Sông núi nước nam: a/ Tác giả: Chưa rõ tác giả bài thơ là ai Sau này có nhiều sách ghi là Lý Thường Kiệt b/ Tác phẩm: Sáng tác theo thể thơ: Thất ngôn tứ tuyệt Đường luật Là bản tuyên ngôn độc lập đầu tiên của nước ta c/ Ý nghĩa: Bài thơ thể hiện niềm tin vào sức manh chính nghĩa của dân tộc ta Bài thơ có thể xem như bản tuyên ngôn độc lập lần đầu tiên của nước ta d/ Đặc sắc nghệ thuật: Sử dụng thể thơ Thất ngôn tứ tuyệt ngắn gon, xúc tích để tuyên bố nền độc lập của đất nước Dồn nén cảm xúc trong hình thức nghiêng về nghị luận, bày tỏ ý kiến Lựa chọn ngôn ngữ góp phần thể hiện giọng thơ dõng dạc Hùng hồn, đanh thép