Giáo án Đại số Lớp 9 - Tiết 44: Ôn tập Chương III (Tiết 1) - Năm học 2016-2017 - Phạm Quang Huy

Nội dung text: Giáo án Đại số Lớp 9 - Tiết 44: Ôn tập Chương III (Tiết 1) - Năm học 2016-2017 - Phạm Quang Huy

1. GIÁO ÁN ĐẠI SỐ 9 PHẠM QUANG HUY Ngày soạn : Ngày dạy: Tuần 23 Tiết 44: ÔN TẬP CHƯƠNG III (tiết 1) I. MỤC TIÊU. 1. Kiến thức: HS củng cố các kiến thức đã học trong chương, đặt biệt chú ý: + Khái niệm nghiệm và tập nghiệm của phương trình và hệ hai phương trình bậc nhất hai ẩn cùng với minh hoạ hình học của chúng. + Các phương pháp giải hệ phương trình bậc nhất hai ẩn : phương pháp thế và phương pháp cộng đại số . 2. Kỹ năng: Củng cố và nâng cao kĩ năng giải phương trình và hệ hai phương trình bậc nhất hai ẩn. 3. Thái độ: Tính cẩn thận trong tính toán biến đổi tương đương, làm việc theo qui trình. II. CHUẨN BỊ CỦA THẦY VÀ TRÒ. 1. Thầy: + Bảng phụ ghi đề bài tập, + Bảng phụ tóm tắt hệ thống kiến thức chương III 2. Trò: + Trả lời câu hỏi ôn tập, làm các bài tập ôn tập chương III + Bảng phụ nhóm, phấn màu, máy tính bỏ túi. III.TIẾN TRÌNH TIẾT DẠY. 1. Ổn định tổ chức: (1’) 2. Kiểm tra bài cũ: (trong các hoạt động) 3. Bài mới: Giới thiệu vào bài (1ph) Ôn tập các kiến thức chương III về phương trình bậc nhất hai ẩn và hệ phương trình bậc nhất hai ẩn  Các hoạt động dạy HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN HOẠT ĐỘNG CỦA HỌC SINH Hoạt động 1. ÔN TẬP VỀ PHƯƠNG TRÌNH BẬC NHẤT HAI ẨN (10’) GV nêu câu hỏi: HS trả lời miệng - Thế nào là phương trình bậc nhất hai ẩn ? - Phương trình bậc nhất hai ẩn x và y là hệ thức - Cho ví dụ. dạng ax + by = c trong đó a, b, c là các số đã biết GV có thể hỏi thêm. Các phương trình sau, (a 0hoÆc b 0) phương trình nào là các phương trình bậc nhất hai - HS lấy ví dụ minh hoạ. ẩn? a) 2x - 3y = 3 b) 0x + 2y = 4 c) 0x + 0y = 7 d) 5x – 0y = 0 HS trả lời: Các phương trình a, b, d là các phương e) x + y – z = 7(với x, y, z là các ẩn số) trình bậc nhất hai ẩn? - GV: Phương trình bậc nhất hai ẩn có bao nhiêu nghiệm số ? GV nhấn mạnh: Mỗi nghiệm của phương trình là một căp số (x ; y) thoả mãn phương trình. Trong Đ: Phương trình bậc nhất hai ẩn ax + by = c bao mặt phẳng toạ độ, tập nghiệm của nó được biểu diễn giờ cũng có vô số nghiệm. bởi đường thẳng ax + by = c. Hoạt động 2. ÔN TẬP VỀ HỆ PHƯƠNG TRÌNH BẬC NHẤT HAI ẨN(15’) Trường THCS Lê Hồng Phong Năm học 2016 - 2017
2. GIÁO ÁN ĐẠI SỐ 9 PHẠM QUANG HUY GV: Cho hệ phương trình HS trả lời miệng: ax + by = c (d) Một hệ phương trình bậc nhất hai ẩn có thể có : a'x + b'y = c' (d') - Một nghiệm duy nhất nếu (d) cắt (d’) - Vô nghiệm nếu (d) // (d’) Em hãy cho biết một hệ phương trình bậc nhất hai - Vô số nghiệm nếu (d) trùng (d’) ẩn có thể có bao nhiêu nghiệm số ? GV nêu câu hỏi trên bảng phụ x y 3 Sau khi giải hệ HS: Bạn Cường nói sai vì mỗi nghiệm của hệ x y 1 phương trình hai ẩn là một cặp số (x ; y) thoả mãn Bạn Cường kết luận rằng hệ phương trình có hai phương trình. nghiệm: x = 2 và y = 1. Theo em điều đó đúng hay Phải nói hệ phương trình có một nghiệm là (x ; y) sai ? Nếu sai thì phát biểu lại cho đúng? = (2 ; 1). GV đưa câu hỏi 2 Tr 25 SGK lên bảng phụ. GV lưu ý các điều kiện: a, b, c, a’, b’, c’ khác 0 và - Một HS đọc to câu hỏi. gơi ý: Hãy biến đổi các phương trình trên về dạng HS biến đổi: hàm số bậc nhất rồi căn cứ vào vị trí tương đối cua ax + by = c by = ax + c (d) và (d’) để giải thích. a c a b c y = x (d) - Nếu thì các hệ số góc và tung độ b b a ' b' c' a 'x b'y c' b'y a 'x c' gốc của hai đường thẳng của hai đường thẳng (d) a ' c' y x (d') và (d’) như thế nào ? b' b' a b c a b c a a ' c c' - Nếu , hãy chứng tỏ hệ phương trình Nếu th× vµ a ' b' c' a ' b' c' b b' b b' vô nghiệm. Nên (d) trùng với (d’). a b - Nếu , hãy chứng tỏ hệ phương trình có Vậy hệ phương trình vô số nghiệm. Nếu a ' b' a b c a a ' c c' th× vµ nghiệm duy nhất. a ' b' c' b b' b b' GV yêu cầu HS hoạt động nhóm giải bài tập 40 Tr a b a a ' 27 SGK theo các bước: - Nếu th× nên (d) cắt a ' b' b b' - Dựa vào các hệ số của hệ phương trình, nhận xét (d’). Vậy hệ phương trình có một nghiệm duy nhất. số nghiệm của hệ. HS hoạt động theo nhóm: - Giải hệ phương trình bằng phương pháp cộng 2x 5y 2 hoặc thế. a)(I) 2 - Minh hoạ hình học kết quả tìm được. x y 1 GV chia lớp làm 6 nhóm 2 nhóm làm một câu 5 2 5 2 a b c Nhận xét: Cã 2 1 1 a ' b' c' 5 y Hệ phương trình vô nghiệm. 2x 5y 2 0x 0y 3 * Giải: (I) 2x 2x 5y 5 2x 5y 2 +5y 1 =2 2 Hệ phương trình vô nghiệm. 5 O 1 5 x Minh hoạ hình học 2 2x +5y =5 Trường THCS Lê Hồng Phong Năm học 2016 - 2017
3. GIÁO ÁN ĐẠI SỐ 9 PHẠM QUANG HUY GV kieåm tra hoaït ñoäng cuûa caùc nhoùm H 0,2x 0,1y 0,3 2x y 3 b)(II) 3x y 5 3x y 5 y 2 1 a b 5 * Nhận xét: 3 1 a ' b' 3 2 x x Hệ phương trình có một nghiệm duy nhất. + + y 3 y * Giải: = = 3 5 2x y 3 x 2 (II) 3x y 5 2x y 3 x 2 2 0 x y 1 -1 M(2;-1) * Minh hoạ hình học 3 1 x y c) (III) 2 2 3x 2y 1 * Nhaän xeùt: y 2 1 1 3 1 2 a b c 2 = y 3 2 1 a ' b' c' - 3 x _1 2 heä phöông trình voâ nghieäm 3 0 -_1 x Giaûi: 2 3x 2x 1 (III) 3x 2x 1 1 = 0x 0y 0 y 2 - 3x 2y 1 x 3 Heä phöông trình ñaõ cho voâ soá nghieäm. Coâng thöùc nghieäm toång quaùt cuûa heä: x R 3 1 y x 2 2 \ Minh hoaï ñoà thò GV cho caùc nhoùm hoaït ñoäng khoaûng 6 phuùt thì yeâu caàu ñaïi dieän 3 nhoùm leân trình baøy baøi giaûi Ñaïi dieän caùc nhoùm trình baøy lôøi giaûi . GV nhaän xeùt baøi giaûi cuûa caùc nhoùm. GV ñöa caâu HS lôùp nhaän xeùt, chöõa baøi hoûi 3 Tr 25 SGK leân maøn hình vaø ñoïc caâu hoûi ñoù Hoạt động 3: LUYEÄN TAÄP(10’) a) Giaûi heä phöông trình HS: nhaân hai veá cuûa phöông trình (1) vôùi x 5 (1 3)y 1 (1) (1 3) vaø nhaân hai veá cuûa phöông trình (2) vôùi (1 3)x y 5 1 (2) 5 , ta coù: Trường THCS Lê Hồng Phong Năm học 2016 - 2017
4. GIÁO ÁN ĐẠI SỐ 9 PHẠM QUANG HUY GV höôùng daãn HS caùch laøm x 5(1 3) (1 3)y 1 3 - Giaû söû muoán khöû aån x, haõy tìm heä soá nhaân x(1 3) 5 5y 5 thích hôïp cuûa moãi phöông trình? x 5(1 3) 2y 1 3 x(1 3) 5y 5 Tröø töøng veá hai phöông trình ta ñöôïc: 3y 5 3 1 5 3 1 y 3 5 3 1 Thay y vµo (1) ta t×m ®­îc 3 5 3 1 x= 3 Hoạt động 4 : CỦNG CỐ (5’) GV yêu cầu HS đọc phần tóm tắt các kiến thức cần HS đọc phần tóm tắt SGK nhớ mục 1, 2, 3, 4 tr 26(SGK) - Đoán nhận nghiệm của hệ phương trình Hệ thống các dạng bài tập đã giải? - Giải hệ phương trình và minh hoạ bằng đồ thị. - Giải hệ phương trình bằng hai phương pháp cơ bản. 4. Hướng dẫn về nhà. (3’) - Baøi taäp 51 (b,d), 52, 53 tr 11 SBT - Baøi 42, 43, 44, 46 Tr 27 SGK - HD: Baøi 42 thay giaù trò m töøng tröôøng hôïp vaøo heä phöông trình roài giaûi. - Tieát sau oân taäp tieáp chöông III phaàn giaûi toaùn baèng caùch laäp heä phöông trình Trường THCS Lê Hồng Phong Năm học 2016 - 2017