Tài liệu luyện thi THPT Quốc gia môn Hóa học năm 2020 - Bài toán ancol - Dương Minh Phong

Nội dung text: Tài liệu luyện thi THPT Quốc gia môn Hóa học năm 2020 - Bài toán ancol - Dương Minh Phong

1. TÀI LIỆU LUYỆN THI THPT QUỐC GIA NĂM 2020 MƠN HĨA – THẦY DƯƠNG MINH PHONG Fanpage: Thầy Dương Minh Phong | Kênh youtube: Thầy Dương Minh Phong – Hĩa Học BÀI TỐN ANCOL [xem FULL video hướng dẫn giải chi tiết tại nhĩm học hĩa thầy Dương Minh Phong ] A. Dạng tốn tách nước ancol Con đường tư duy: Cĩ 2 kiểu tách nước ancol. 0 H24 SO /140 C Kiểu 1 : Tách nước tạo ete 2ROH R O R H2 O 1 nete n H O n Ancol Với dạng này ta luơn cĩ : 2 2 m m m Ancol ete H2 O 0 H24 SO /170 C Kiểu 2 : Tách nước tạo anken ROH anken H2 O n n n anken H2 O Ancol Với dạng này ta luơn cĩ : m m m Ancol anken H2 O HƯỚNG DẪN ÁP DỤNG o Câu 1: Đun nĩng hỡn hợp X gờm 0,1 mol CH3OH và 0,2 mol C2H5OH với H2SO4 đặc ở 140 C (Giả sử H = 100%) thì khới lượng ete thu được là: A. 12,4g B. 7g C. 9,7g D. 15,1g. 1 Ta cĩ: n 0,3(mol) n n 0,15(mol) Ancol H2 O2 Ancol  BTKL m m m Ancol ete H2 O 0,1.32 0,2.46 mete 0,15.18 m ete 9,7(gam) Câu 2: Đun nĩng ancol đơn chức X với 2H SO4 đặc ở nhiệt đợ thích hợp được chất hữu cơ Y cĩ tỉ khới hơi so với X là 1,4375. Vậy X là: A. CH3OH B. C2H5OH C. C3H7OH D. C3H5OH. Ta cĩ: MMYX → Y phải là ete. MY 2.X 18 Do đĩ ta cĩ: 1,4375 X 32 CH3 OH MXX Câu 3: Đun nĩng ancol đơn chức X với 2H SO4 đặc ở nhiệt đợ thích hợp được chất hữu cơ Y cĩ tỉ khới hơi sovới X là 0,7. Vậy X là: A. CH3OH B. C2H5OH C. C3H7OH D. C4H9OH. Ta cĩ: MMYX → Y phải là anken. MY X 18 Do đĩ ta cĩ : 0,7 X 60 C37 H OH MXX o Câu 4: Đun 27,6g hỡn hợp ba ancol đơn chức với2 H SO4 đặc ở 140 C (H=100%) thu được 22,2g hỡn hợp các ete cĩ sớ mol bằng nhau.Sớ mol mỡi ete trong hỡn hợp là: A. 0,3 B. 0,2 C. 0,15 D. 0,05 27,6 22,2 Ta cĩ: m m m n 0,3 n 0,3 Ancol ete H2 O H2 O18  ete 0,3 3 ancol sẽ cho ra 6 ete do đĩ ta cĩ n 0,05 moi ete 6 Câu 5: Hỡn hợp X gờm 2 ancol. Đun nĩng m gam hỡn hợp X với H2SO4 đậm đặc, thu được 3,584 lít hỡn hợp 2 olefin kế tiếp nhau trong dãy đờng đẳng (đktc). Nếu đem đớt cháy hết lượng olefin này, rời cho hấp thụ sản phẩm Group: Nhĩm Học Hĩa Thầy Dương Minh Phong Em nào học INBOX cho thầy nhé !
2. TÀI LIỆU LUYỆN THI THPT QUỐC GIA NĂM 2020 MƠN HĨA – THẦY DƯƠNG MINH PHONG Fanpage: Thầy Dương Minh Phong | Kênh youtube: Thầy Dương Minh Phong – Hĩa Học cháy trong bình đựng dung dịch NaOH dư, thì khới lượng bình tăng 24,18g. Các phản ứng xảy ra hồn tồn. Trị sớ của m là: A. 6,1g B. 8,34g C. 10,58g D. 12,74g Cháy CO2 :a Ta cĩ : nanken 0,16  24,18 H2 O:a  BTKL 44a 18a 24,18 a 0,39 Khi đĩ ta cĩ: táchnước Ancol X anken H2 O ; m anken  m(C,H) 14a 5,46 0,16 mol 0,16mol 0,16 mol  BTKL m m m 5,46 0,16.18 8,34 Ancol ete H2 O Câu 6: Đun nĩng hỡn hợp gờm hai ancol đơn chức, mạch hở, kế tiếp nhau trong dãy đờng đẳng vớiH2SO4 đặc ở 140oC. Sau khi các phản ứng kết thúc, thu được 6 gam hỡn hợp gờm ba ete và 1,8 gam nước. Cơng thức phân tử của hai ancol trên là A. CH3OH và C2H5OH. B. C2H5OH và C3H7OH. C. C3H5OH và C4H7OH. D. C3H7OH và C4H9OH. Ta cĩ: m m m 6 1,8 7,8 Ancol ete H2 O Lại cĩ: n 0,1 n 0,2 H2 O ancol 7,8 CH3 OH ROH 39 R 22 → Chọn A 0,2 C25 H OH o Câu 7: Đun mợt hỡn hợp hai ancol no đơn chức với H2SO4 đđ ở 140 C thu được 10,8 gam nước và 36 gam hỡn hợp ba ete cĩ sớ mol bằng nhau. Giả sử hiệu suất phản ứng đạt 100%. Hai ancol trên cĩ thể là: A. CH3OH và C2H5OH B. CH3OH và C3H7OH C. C2H5OH và C3H7OH D. C2H5OH và C4H9OH Ta cĩ : m m m 36 10,8 46,8 Ancol ete H2 O Vì các ete cĩ sớ mol bằng nhau nên các ancol cũng sớ mol bằng nhau. Lại cĩ: n 0,6 n 1,2 H2 O ancol 46,8 CH3 OH :0,6(mol) ROH 39 R 22 1,2 ROH :0,6(mol)  BTKL 46,8 0,6.32 (R 17).0,6 R 29 → Chọn A o Câu 8: Đun nĩng hỡn hợp 2 ancol đơn chức A và B với H2SO4 đậm đặc ở nhiệt đợ 140 C, ta được hỡn hợp 3 ete. Đớt cháy mợt trong 3 ete thu được ở trên thì thấy tạo ra 13,2g CO2 và 7,2g H2O. Vậy hỡn hợp 2 ancol ban đầu là: A. CH3OH và C2H5OH. B. C2H5OH và C3H7OH C. C3H7OH và C4H9OH. D. Tất cả đều sai. n 0,3(mol) n 0,2(mol) CO2 Ancol Ta cĩ: nete 0,4 0,3 0,1(mol) n 0,4(mol) nBi tách 0,1(mol) HO2 HO2 7,8  BTKL m 0,3.12 0,4.2 0,1.2 0,2.16 7,8 ROH 39 Ancol 0,2 m(C,H) mO CH3 OH :a a b 0,2 a 0,1(mol) Nếu xảy ra A ta cĩ: thỏa mãn → Chọn A C25 H OH : b a 2b 0,3 b 0,1(mol) B. Dạng tốn ancol tác dụng với kim loại kiềm. Con đường tư duy: Loại tốn này rất đơn giản các bạn chỉ cần thiểu rằng khi cho kiềm (Na) vào ancol (đơn hoặc đa chức) thì sẽ cĩ H2 bay ra và H trong H2 chính là H trong nhĩm OH của ancol. Group: Nhĩm Học Hĩa Thầy Dương Minh Phong Em nào học INBOX cho thầy nhé !
3. TÀI LIỆU LUYỆN THI THPT QUỐC GIA NĂM 2020 MƠN HĨA – THẦY DƯƠNG MINH PHONG Fanpage: Thầy Dương Minh Phong | Kênh youtube: Thầy Dương Minh Phong – Hĩa Học Khi giải tốn cần kết hợp với BTNT,BTKL và 1 sớ kỹ thuật nhỏ khác. Chú ý: Khi cho Na tác dụng với dung dịch ancol thì Na cĩ tác dụng với H2O cho khí 2H Đợ ancol là sớ ml ancol cĩ trong 100 ml dung dịch ancol. HƯỚNG DẪN ÁP DỤNG Câu 1: Cho 15 g hỡn hợp Glixerol và mợt ancol A đơn chức tác dụng Na dư tạo 4,48 lít H2.Lượng 2H sinh ra do A bằng 1/3 lượng 2H do glixerol sinh ra.Tìm CTPT của A A. C3H7OH B. C2H5OH C.C4H9OH D. C3H5OH Dễ dàng suy ra A là ancol đơn chức từ các đáp án. 3a b 0,2.2 C3 H 5 (OH) 3 :a(mol) a 0,1(mol) Ta cĩ: 15 3a ROH : b(mol) ba b 0,1(mol) 3 BTKL  92.0,1 (R 17).0,1 15 R 41; C35 H OH Câu 2: Cho 1,52g hỡn hợp hai ancol đơn chức là đờng đẳng kế tiếp nhau tác dụng với Na vừa đủ, sau phản ứng thu được 2,18g chất rắn. Cơng thức phân tử của hai ancol là: A. CH3OH; C2H5OH B. C2H5OH; C3H7OH C. C3H5OH C3H7OH D. C3H7OH C4H9OH Ta hiểu là Na thay thế cho H trong nhĩm OH của ancol. Do đĩ ta cĩ : 1,52 2,18 C25 H OH nROH n RONa R 33,67 → Chọn B R 17 R 16 23 C37 H OH o Câu 3: Cho 112,5 ml ancol etylic 92 tác dụng với Na dư, đến phản ứng hồn tồn thu được V lít H2 (ở đktc). Giá trị của V là: Biết khới lượng riêng của ancol etylic nguyên chất là 0,8 gam/ml và của nước là 1 gam/ml. A. 20,16. B. 30,8. C. 22,4. D. 25,76. C25 H OH :103,5 ml Ta cĩ: 112,5ml H2 O : 9 ml C H OH :1,8 mol 1,8 0,5 25 n 1,15(mol) H2 H2 O :0,5 mol 2 → Chọn D Câu 4: Chia 18,2 gam hỡn hợp 2 ancol no mạch hở thành 2 phần bằng nhau. - Phần 1 phản ứng với Na dư được V lít H2 (đktc). - Phần 2 đớt cháy hồn tồn rời dẫn sản phẩm cháy vào dung dịch nước vơi trong dư thấy xuất hiện 37,5gam kết tủa, đờng thời khơi lượng dung dịch gảm 12 gam so với ban đầu . Giá trị của V: A. 2,8 B. 5,04 C. 5,6 D. 2,52 n 0,375(mol) n 0,375(mol)  CO2 Ta cĩ : m  37,5(m m )12 n 0,5(mol) CO22 H O HO2 9,1 0,375.12 0,5.2  BTNT.oxi n n 0,225(mol) O OH 16 0,225 n V 2,52(lit) → Chọn D H2 2 Câu 5: Cho 6,04 gam hỡn hợp X gờm phenol và ancol etylic tác dụng với Na dư thu được 1,12 lít H2 (đktc). Hãy cho biết khi cho hỡn hợp X vào dung dịch Br2 dư thì thu được bao nhiêu gam kết tủa? A. 11,585 gam B. 6,62 gam C. 9,93 gam D. 13,24 gam C65 H OH :a(mol) a b 0,05.2 a 0,03(mol) Ta cĩ: 6,04 C25 H OH : b(mol) 94a 46b 6,04 b 0,07(mol) Group: Nhĩm Học Hĩa Thầy Dương Minh Phong Em nào học INBOX cho thầy nhé !
4. TÀI LIỆU LUYỆN THI THPT QUỐC GIA NĂM 2020 MƠN HĨA – THẦY DƯƠNG MINH PHONG Fanpage: Thầy Dương Minh Phong | Kênh youtube: Thầy Dương Minh Phong – Hĩa Học C H OH :a(mol) 65 dd Br2 6,04  Br3 C 6 H 2 OH :0,03 m 9,93(gam) Câu 6: Hịa tan m gam C25 H OH : b(mol) ancol etylic (D = 0,8 g/ml) vào 108 ml nước (D = 1 g/ml) tạo thành dung dịch A. Cho A tác dụng với Na dư thu được 85,12 lít (đktc) khí H2. Dung dịch A cĩ đợ ancol bằng: A. 460 B. 410 C. 80 D. 920 m 108 Ta cĩ: n 3,8(mol) n 3,8.2 m 73,6(gam) H22 ancol H O 46 18 73,6 92 V 92 → đợ ancol là 0,46 460 ancol 0,8 92 108 Câu 7: Hĩa hơi hồn tồn mợt hỡn hợp X gờm 2 rượu no A và B thu được 1,568 lít hơi ở81,90C và 1,3 atm. Nếu cho hỡn hợp rượu này tác dụng với Na dư thì giải phĩng được 1,232 lít H2 (đktc) . Mặt khác đớt cháy hồn tồn hỡn hợp X thu được 7,48 gam CO2. Biết rằng B chứa nhiều hơn A mợt nhĩm chức, cơng thức hai rượu là: A. C2H5OH và C3H6(OH)2 B. C3H7OH và C2H4(OH)2 C. C2H5OH và C2H4(OH)2. D. C3H7OH và C3H6(OH)2. nX 0,07(mol) Ta cĩ: n 0,11(mol) n 0,055(mol) OH H2 A OH :a(mol) a b 0,07 a 0,03(mol) B (OH)2 : b(mol) a 2b 0,11 b 0,04(mol) Ta thấy ngay: n 0,17 3a 2b → Chọn B CO2 Câu 8: Cho 0,2 mol ancol X tác dụng với Na dư tạo ra 6,72 lit khí H2 (đktc). Vậy ancol X là: A. Hai chức B. Đơn chức C. No ba chức D. Ba chức Các bạn nhớ là với mỡi nhĩm - OH hoặc – COOH thì khi tác dụng với Na H2 bay ra là do H trong các nhĩm đĩ tách ra.Do đĩ,ta cĩ ngay : n.nn  n 0,3 n 0,6 n3 XHHH2 → Chọn D C. Dạng bài tập Oxi hĩa ancol. Con đường tư duy: Cĩ hai kiểu oxi hĩa : (1).Với kiểu Oxi hĩa hồn tồn( đớt cháy) cần chú ý tỷ lệ sớ mol CO2 và H2O. Chú ý: Với tất cả các hợp chất X chứa C,H,O khi đớt cháy ta cĩ: n n n . LK CO22 H O X  – Với ancol no ta hiểu sớ liên kết π là – 1 Trong X – Nếu ancol X cĩ k chức thì nOX k.n điều này khá quan trọng khi BTNT.O (2).Với dạng oxi hĩa khơng tồn (tạo andehit,xeton,axit) chú ý ancol khơng phải đơn chức. Với ancol bậc 1 cho andehit.Bài tốn thường gắn thêm với phản ứng tráng Ag. Với ancol bậc 2 cho ra xeton. Chú ý : Các bài tốn Oxi hĩa ancol khơng đơn chức thường là khá nguy hiểm . HƯỚNG DẪN ÁP DỤNG Câu 1: Đớt cháy hồn tồn ancol X được CO2 và H2O cĩ tỉ lệ mol tương ứng là 3: 4, thể tích oxi cần dùng để đớt cháy X bằng 1,5 lần thể tích CO2 thu được ( đo cùng đk). X là: A. C3H8O B. C3H8O2 C. C3H8O3 D. C3H4O Dễ thấy X cĩ 3C và 8H. n 3(mol) CO2 BTNT Giả sử cĩ 1 mol X :  nO 10(mol) n 4(mol)  HO2 Group: Nhĩm Học Hĩa Thầy Dương Minh Phong Em nào học INBOX cho thầy nhé !
5. TÀI LIỆU LUYỆN THI THPT QUỐC GIA NĂM 2020 MƠN HĨA – THẦY DƯƠNG MINH PHONG Fanpage: Thầy Dương Minh Phong | Kênh youtube: Thầy Dương Minh Phong – Hĩa Học Và nphảnứng 1,5.3 4,5 n Trong X 1(mol) OO2 Vậy X phải là ancol đơn chức → Chọn A Câu 2: Đớt cháy hồn tồn 0,4 mol hỡn hợp X gờm ancol metylic, ancol etylic và ancol isopropylic rời hấp thụ tồn bợ sản phẩm cháy vào nước vơi trong dư được 80 gam kết tủa. Thể tích oxi (đktc) tới thiểu cần dùng là: A. 26,88 lít B. 23,52 lít C. 21,28 lít D. 16,8 lít. Cháy CO2 :0,8(mol) Các ancol đều là no và đơn chức : X  H2 O:0,8 0,4 1,2(mol) BTNT.O Phảnứng 0,8.2 1,2 0,4  nO 1,2(mol) V 26,88(lit) 2 2 Câu 3: Đớt cháy mợt lượng ancol A cần vừa đủ 26,88 lít2 O ở đktc, thu được 39,6g CO2 và 21,6g H2O. A cĩ cơng thức phân tử : A. C2H6O B. C3H8O C. C3H8O2 D. C4H10O. Từ các đáp án ta thấy các ancol đều là no. CO2 :0,9(mol) Ta cĩ: nA 1,2 0,9 0,3(mol) H2 O:1,2(mol) BTNT.O TrongA  nO 1,2 0,9.2 1,2.2 0,6(mol) Do đĩ A là ancol hai chức→ Chọn C Câu 4: ancol A bậc I, mạch hở, cĩ thể no hay cĩ mợt liên kết đơi, cơng thức phân tử CxH10O. Lấy 0,02 mol CH3OH và 0,01 mol X trợn với 0,1 mol O2 rời đớt cháy hồn tồn hai ancol. Sau phản ứng thấy cĩ O2 dư. Cơng thức phân tử của X là: A. C6H9OH B. C3H7OH C. C4H9OH D. C5H9OH CH OH :0,02(mol) Ta cĩ: 3  BTNT.H n 0,09(mol) HO2 Cx9 H OH :0,01(mol) 0,1.2 0,03 0,09  BTNT.O n 0,07 CO2 2 Do đĩ:  BTNT C 0,02.1 0,01.x 0,07 x 5 → Chọn C Câu 5: Đớt cháy hồn tồn 5,6 lít hơi 2 ancol no, đơn chức thu được 7,84 lít CO2 (các thể tích đều đo ở đktc). Dẫn tồn bợ sản phẩm cháy vào bình đựng 200 ml dung dịch Ba(OH)2 1,5M. Khới lượng dung dịch sau phản ứng Thay đổi như thế nào: A. Giảm 23,05g B. Tăng 12,25 g C. Giảm 26,2 g D. Tăng 26,2 g nancol 0,25(mol) Ta cĩ: nHO 0,25 0,35 0,6(mol) n 0,35(mol) 2 CO2 BaCO :0,25(mol) n 0,3(mol)  BTNT(Ba C) 3 Ba(OH)2 Ba(HCO32 ) :0,05(mol) BTKL  m  m(CO22 ,H O) m 0,35.44 0,6.18 0,25.197 23,05 → Chọn A Câu 6: Cho 6,44 gam mợt ancol đơn chức phản ứng với CuO đun nĩng, thu được 8,68 gam hỡn hợp X gờm anđehit, nước và ancol dư. Cho tồn bợ X tác dụng với lượng dư dung dịch AgNO3 trong NH3, thu được m gam Ag. Giá trị của m là: A. 60,48. B. 45,36. C. 30,24. D. 21,60. 8,68 6,44 Ta cĩ:  BTKL nphảnứng n 0,14(mol) O Andehit 16 Group: Nhĩm Học Hĩa Thầy Dương Minh Phong Em nào học INBOX cho thầy nhé !
6. TÀI LIỆU LUYỆN THI THPT QUỐC GIA NĂM 2020 MƠN HĨA – THẦY DƯƠNG MINH PHONG Fanpage: Thầy Dương Minh Phong | Kênh youtube: Thầy Dương Minh Phong – Hĩa Học 6,44 Vì ancol dư → nancol > 0,14. Do đĩ Mancol < 46 CH3OH 0,14 nHCHO n O 0,14 → mAg = 4. 0,14. 108 = 60,48(gam) Câu 7: Hỡn hợp X gờm ancol etylic và hai hiđrocacbon thuợc cùng dãy đờng đẳng. Hĩam hơi gam X thu được thể tích bằng với thể tích của 0,96 gam oxi ở cùng điều kiện. Mặt khác đớt cháy m gam X cần vừa đủ 0,3 molO2, sau phản ứng thu được 0,195 mol 2CO . Phần trăm sớ mol 2C H5OH trong hỡn hợp hợp: A. 60%. B. 50%. C. 70%. D. 25%. Ta cĩ: n n 0,03 XO2 trong(CO22 ;H O) Nếu sớ mol CO2 lớn hơn hoặc bằng sớ mol H2O nO 0,915.3 = 0.585 < 0,6 (Vơ lý ) nên TH này loại Do đĩ sớ mol 2H O phải lớn hơn sớ mol CO2 .Giả sử hai hidrocacbon là no mạch hở .Ta sẽ cĩ ngay : n n n 0,03 n 0,195 n 0,225(mol) X H2 O CO 2 H 2 O H 2 O trong X nO n ancol 0,195.2 0,225 0,3.2 0,015(mol) B Câu 8: Đớt cháy hồn tồn 0,1 mol mợt ancol X no, mạch hở, cần vừa đủ 8,96 lit khí2 O (ở đktc). Mặt khác, nếu cho 0,2 mol X tác dụng vừa đủ với m gam Cu(OH)2 thì tạo thành dung dịch cĩ màu xanh lam. Giá trị của m và tên gọi của X tương ứng là: A. 4,9 gam và propan-1,3-điol. B. 9,8 gam và propan-1,2-điol. C. 9,8 gam và glixerol. D. 4,9 gam và propan-1,2-điol Nhìn vào đáp án thấy X cĩ 3 các bon. Khi đĩ cĩ ngay: 0,3CO2 BTNT.oxi X 0,1X  nO 1 0,4.2 0,2 vậy X cĩ 2 chức. 0,4H2 O nX nCu OH 0,1 m 9,8(gam) 2 2 Thầy Giáo : DƯƠNG MINH PHONG CHUYÊN GIA DẠY ONLINE LIVE STREAM 8+ TOP 1 Sứ giả truyền cảm hứng yêu thích mơn HĨA ►Facebook Thầy giáo : ►Fanpage : ►Group : LIÊN HỆ KHÁC ►Đăng kí học online hoặc off tại HÀ NAM thì inbox hoặc liên hệ sđt Thầy : 0988901112 ►Em ấn "Đăng ký" và đặt chuơng thơng báo để nhận thơng báo bài giảng siêu hay và bổ ích tiếp theo tại đây nhé! Hiện nay thầy đang thực những khĩa học sau rất hiệu quả 1. KHĨA LIVE 10 GIẢI NGỐ 10 ĐỀ LÝ THUYẾT CƠ BẢN (Free) 2. KHĨA LIVE VIP 20 ĐỀ LÝ THUYẾT HAY VÀ KHĨ: 100.000 vnd 3. KHĨA LIVE VIP 30 ĐỀ TỔNG HỢP MƠN HĨA: 395000 vnd 4. KHĨA LIVE VIP TỔNG ƠN THI THPT QG MƠN HĨA: 750.000 vnd Nếu các em học KHĨA LIVE TỔNG ƠN THI THPT QG MƠN HĨA sẽ được tặng KHĨA LIVE VIP 30 ĐỀ TỔNG HỢP MƠN HĨA (Bao gờm tài liệu 30 đề + video live stream) Group: Nhĩm Học Hĩa Thầy Dương Minh Phong Em nào học INBOX cho thầy nhé !