15 Đề thi Ngữ văn 9 giữa kì 1 Chân Trời Sáng Tạo 2024-2025 (Có đáp án)

Nội dung text: 15 Đề thi Ngữ văn 9 giữa kì 1 Chân Trời Sáng Tạo 2024-2025 (Có đáp án)

1. 15 Đề thi Ngữ văn 9 giữa kì 1 Chân Trời Sáng Tạo 2024-2025 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn - Tâm sự với cha mẹ, thầy cô, bạn bè thân thiết về những khó khăn mình đang gặp phải. - Nhờ cha mẹ, thầy cô can thiệp, trao đổi với các bạn trong lớp. - Công cụ hỗ trợ: Các buổi tư vấn tâm lý học đường. + Bằng chứng: Theo một nghiên cứu của Đại học Harvard, những học sinh có sự hỗ trợ từ gia đình và nhà trường thường có khả năng phục hồi tốt hơn sau khi bị cô lập. 4. Xây dựng lòng tự trọng, tự tin: - Tập trung vào những điểm mạnh của bản thân. - Tham gia các hoạt động mình yêu thích, giỏi giang để khẳng định bản thân. - Không so sánh mình với người khác. - Luôn tự nhủ rằng mình là người có giá trị. + Bằng chứng: Theo một nghiên cứu của Đại học Stanford, những học sinh có lòng tự trọng cao thường có mối quan hệ bạn bè tốt hơn và ít bị cô lập hơn. * Kết bài: Khẳng định tầm quan trọng của việc nhận thức đúng... 0,5 d. Sáng tạo: cách diễn đạt độc đáo, có suy nghĩ riêng về vấn đề nghị luận. 0,25 e. Trình bày; chính tả, dùng từ, đặt câu: chữ viết cẩn thận, rõ ràng, bài văn trình bày sạch 0,25 sẽ, không mắc lỗi chính tả, lỗi diễn đạt. DeThi.edu.vn 15 Đề thi Ngữ văn 9 giữa kì 1 Chân Trời Sáng Tạo 2024-2025 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn - Tâm sự với cha mẹ, thầy cô, bạn bè thân thiết về những khó khăn mình đang gặp phải. - Nhờ cha mẹ, thầy cô can thiệp, trao đổi với các bạn trong lớp. - Công cụ hỗ trợ: Các buổi tư vấn tâm lý học đường. + Bằng chứng: Theo một nghiên cứu của Đại học Harvard, những học sinh có sự hỗ trợ từ gia đình và nhà trường thường có khả năng phục hồi tốt hơn sau khi bị cô lập. 4. Xây dựng lòng tự trọng, tự tin: - Tập trung vào những điểm mạnh của bản thân. - Tham gia các hoạt động mình yêu thích, giỏi giang để khẳng định bản thân. - Không so sánh mình với người khác. - Luôn tự nhủ rằng mình là người có giá trị. + Bằng chứng: Theo một nghiên cứu của Đại học Stanford, những học sinh có lòng tự trọng cao thường có mối quan hệ bạn bè tốt hơn và ít bị cô lập hơn. * Kết bài: Khẳng định tầm quan trọng của việc nhận thức đúng... 0,5 d. Sáng tạo: cách diễn đạt độc đáo, có suy nghĩ riêng về vấn đề nghị luận. 0,25 e. Trình bày; chính tả, dùng từ, đặt câu: chữ viết cẩn thận, rõ ràng, bài văn trình bày sạch 0,25 sẽ, không mắc lỗi chính tả, lỗi diễn đạt. DeThi.edu.vn
2. 15 Đề thi Ngữ văn 9 giữa kì 1 Chân Trời Sáng Tạo 2024-2025 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn ĐỀ SỐ 4 Phần I. Đọc hiểu (4,0 điểm): Đọc ngữ liệu sau và trả lời các câu hỏi TỰ TÌNH KHÚC (Trích) - Cao Bá Nhạ - "Than ôi! Thân lỡ bước đường trần, Mua danh chuộc tiếng hỏi ai? Ví như cây giữa rừng xanh, Không ai biết đến, chỉ dành cho chim. Bụi trần bám mặt, lệ tuôn rơi, Nhớ cha mẹ, thương vợ con, Ngậm đắng nuốt cay, dạ nát tan, Mong sao được chết cho thanh thản. Ơn vua như biển như trời, Ẩn náu bao kiếp, chẳng hề dám quên. Xin dâng tấm lòng son sắt này, Nguyện xin được chết vì nước non. Ôi! Chết vinh hơn sống nhục nhã, Thà làm cỏ dại ven đường, Chứ không làm quan tham nhũng, Bỏ mặc dân chúng lầm than. Xin vua xét cho nỗi oan này, Trả lại thanh danh cho con người, Cho con được chết một cái chết nhẹ nhàng, Để linh hồn được siêu thoát về cõi thanh thiên. Chú thích: Tự tình khúc là tác phẩm nổi tiếng nhất của Cao Bá Nhạ, được sáng tác bằng chữ Nôm theo thể song thất lục bát, gồm 680 câu thơ. Tác phẩm được viết khi ông đang bị giam cầm trong nhà lao chờ ngày chịu án tử hình sau vụ án Lệ Chi Viên. "Tự tình khúc" được chia thành 4 phần chính: Phần 1 (1 - 160 câu): Thể hiện tâm trạng đau khổ, phẫn uất của tác giả trước cảnh ngộ éo le của bản thân và gia đình. DeThi.edu.vn 15 Đề thi Ngữ văn 9 giữa kì 1 Chân Trời Sáng Tạo 2024-2025 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn ĐỀ SỐ 4 Phần I. Đọc hiểu (4,0 điểm): Đọc ngữ liệu sau và trả lời các câu hỏi TỰ TÌNH KHÚC (Trích) - Cao Bá Nhạ - "Than ôi! Thân lỡ bước đường trần, Mua danh chuộc tiếng hỏi ai? Ví như cây giữa rừng xanh, Không ai biết đến, chỉ dành cho chim. Bụi trần bám mặt, lệ tuôn rơi, Nhớ cha mẹ, thương vợ con, Ngậm đắng nuốt cay, dạ nát tan, Mong sao được chết cho thanh thản. Ơn vua như biển như trời, Ẩn náu bao kiếp, chẳng hề dám quên. Xin dâng tấm lòng son sắt này, Nguyện xin được chết vì nước non. Ôi! Chết vinh hơn sống nhục nhã, Thà làm cỏ dại ven đường, Chứ không làm quan tham nhũng, Bỏ mặc dân chúng lầm than. Xin vua xét cho nỗi oan này, Trả lại thanh danh cho con người, Cho con được chết một cái chết nhẹ nhàng, Để linh hồn được siêu thoát về cõi thanh thiên. Chú thích: Tự tình khúc là tác phẩm nổi tiếng nhất của Cao Bá Nhạ, được sáng tác bằng chữ Nôm theo thể song thất lục bát, gồm 680 câu thơ. Tác phẩm được viết khi ông đang bị giam cầm trong nhà lao chờ ngày chịu án tử hình sau vụ án Lệ Chi Viên. "Tự tình khúc" được chia thành 4 phần chính: Phần 1 (1 - 160 câu): Thể hiện tâm trạng đau khổ, phẫn uất của tác giả trước cảnh ngộ éo le của bản thân và gia đình. DeThi.edu.vn
3. 15 Đề thi Ngữ văn 9 giữa kì 1 Chân Trời Sáng Tạo 2024-2025 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn Phần 2 (161 - 320 câu): Ca ngợi tài năng và khí phách của chú ruột Cao Bá Quát. Phần 3 (321 - 520 câu): Bày tỏ lòng trung thành với triều đình và mong muốn được minh oan. Phần 4 (521 - 680 câu): Thể hiện niềm khao khát tự do và ước mong được sống một cuộc đời bình dị. Trả lời câu hỏi/ Thực hiện các yêu cầu sau: Câu 1 (0,5 điểm): Đoạn trích được viết theo thể thơ nào? Câu 2 (0,5 điểm): Cách ngắt nhịp trong đoạn trích như thế nào? Câu 3 (1,0 điểm): Phân tích tác dụng của biện pháp tu từ được sử dụng trong các câu thơ sau: “Than ôi! Thân lỡ bước đường trần, Mua danh chuộc tiếng hỏi ai? Ví như cây giữa rừng xanh, Không ai biết đến, chỉ dành cho chim”. Câu 4 (1,0 điểm): Qua đoạn trích em có nhận xét gì phẩm chất con người Cao Bá Nhạ ? Câu 5 (1,0 điểm): Qua đoạn trích, em có thể rút ra được thông điệp gì về cuộc sống? II. PHẦN VIẾT (6,0 điểm) Câu 1. (2.0 điểm) Viết đoạn văn (khoảng 200 chữ) phân tích nội dung đoạn trích TỰ TÌNH KHÚC trong phần I. Đọc hiểu. Câu 2. (4.0 điểm): Viết bài văn nghị luận xã hội về một vấn đề cần giải quyết: "Trình bày suy nghĩ của em về cách giải quyết vấn đề khi bị bạn bè xa lánh, cô lập.” -----Hết----- DeThi.edu.vn 15 Đề thi Ngữ văn 9 giữa kì 1 Chân Trời Sáng Tạo 2024-2025 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn Phần 2 (161 - 320 câu): Ca ngợi tài năng và khí phách của chú ruột Cao Bá Quát. Phần 3 (321 - 520 câu): Bày tỏ lòng trung thành với triều đình và mong muốn được minh oan. Phần 4 (521 - 680 câu): Thể hiện niềm khao khát tự do và ước mong được sống một cuộc đời bình dị. Trả lời câu hỏi/ Thực hiện các yêu cầu sau: Câu 1 (0,5 điểm): Đoạn trích được viết theo thể thơ nào? Câu 2 (0,5 điểm): Cách ngắt nhịp trong đoạn trích như thế nào? Câu 3 (1,0 điểm): Phân tích tác dụng của biện pháp tu từ được sử dụng trong các câu thơ sau: “Than ôi! Thân lỡ bước đường trần, Mua danh chuộc tiếng hỏi ai? Ví như cây giữa rừng xanh, Không ai biết đến, chỉ dành cho chim”. Câu 4 (1,0 điểm): Qua đoạn trích em có nhận xét gì phẩm chất con người Cao Bá Nhạ ? Câu 5 (1,0 điểm): Qua đoạn trích, em có thể rút ra được thông điệp gì về cuộc sống? II. PHẦN VIẾT (6,0 điểm) Câu 1. (2.0 điểm) Viết đoạn văn (khoảng 200 chữ) phân tích nội dung đoạn trích TỰ TÌNH KHÚC trong phần I. Đọc hiểu. Câu 2. (4.0 điểm): Viết bài văn nghị luận xã hội về một vấn đề cần giải quyết: "Trình bày suy nghĩ của em về cách giải quyết vấn đề khi bị bạn bè xa lánh, cô lập.” -----Hết----- DeThi.edu.vn
4. 15 Đề thi Ngữ văn 9 giữa kì 1 Chân Trời Sáng Tạo 2024-2025 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn HƯỚNG DẪN CHẤM Phần Câu Nội dung Điểm I ĐỌC HIỂU 6,0 1 Thơ song thất lục bát 0,5 2 Thường ngắt nhịp 3/4 hoặc 2/2/3. 0,5 Đoạn trích sử dụng biện pháp tu từ: Ẩn dụ: "Cây giữa rừng xanh" So sánh: Ví như cây giữa rừng xanh Các biện pháp tu từ này giúp tăng sức gợi cảm cho ngôn ngữ thơ, khơi gợi cảm xúc cho 3 1,0 người đọc và làm nổi bật nội dung tác phẩm và cảm xúc sâu sắc của tác giả (thể hiện nỗi đau khổ, phẫn uất của Cao Bá Nhạ trước cảnh ngộ éo le của bản thân. Ông tự trách bản thân đã "lỡ bước đường trần", "mua danh chuộc tiếng hỏi ai". Hình ảnh "cây giữa rừng xanh", "không ai biết đến, chỉ dành cho chim" là ẩn dụ cho số phận bi đát của Cao Bá Nhạ). Phẩm chất con người Cao Bá Nhạ: - Lòng trung thành với triều đình - Hình ảnh "ơn vua như biển như trời" thể hiện sự biết ơn sâu sắc của Cao Bá Nhạ đối với 4 vua 1,0 - Là người có lòng tự trọng "chết vinh hơn sống nhục nhã: - Tấm lòng son sắt, khát vọng tự do và mong muốn được minh oan. Ông khao khát được thoát khỏi cảnh ngộ tù tội, được sống một cuộc đời tự do và thanh thản Qua đoạn trích "Tự tình khúc", em có thể rút ra được một số thông điệp về cuộc sống: - Sống cần phải có lòng trung thành và ngay thẳng: Cao Bá Nhạ dù lâm vào cảnh ngộ bi đát nhưng vẫn giữ lòng trung thành với triều đình, mong muốn được minh oan. Điều này cho thấy, con người cần phải sống có lòng trung thành, ngay thẳng, không vì lợi ích cá nhân mà đánh mất bản chất. 5 - Sống cần phải có ý chí nghị lực: Dù đối mặt với nhiều khó khăn, thử thách, Cao Bá Nhạ 1,0 vẫn giữ được ý chí nghị lực, khát vọng được sống tự do. Điều này cho thấy, con người cần phải có ý chí nghị lực để vượt qua mọi khó khăn trong cuộc sống. - Sống cần phải biết yêu thương và trân trọng những gì mình đang có: Cao Bá Nhạ khi lâm vào cảnh ngộ tù tội càng nhớ cha mẹ, vợ con hơn. Điều này cho thấy, con người cần phải biết yêu thương và trân trọng những gì mình đang có II VIẾT 1 2,0 DeThi.edu.vn 15 Đề thi Ngữ văn 9 giữa kì 1 Chân Trời Sáng Tạo 2024-2025 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn HƯỚNG DẪN CHẤM Phần Câu Nội dung Điểm I ĐỌC HIỂU 6,0 1 Thơ song thất lục bát 0,5 2 Thường ngắt nhịp 3/4 hoặc 2/2/3. 0,5 Đoạn trích sử dụng biện pháp tu từ: Ẩn dụ: "Cây giữa rừng xanh" So sánh: Ví như cây giữa rừng xanh Các biện pháp tu từ này giúp tăng sức gợi cảm cho ngôn ngữ thơ, khơi gợi cảm xúc cho 3 1,0 người đọc và làm nổi bật nội dung tác phẩm và cảm xúc sâu sắc của tác giả (thể hiện nỗi đau khổ, phẫn uất của Cao Bá Nhạ trước cảnh ngộ éo le của bản thân. Ông tự trách bản thân đã "lỡ bước đường trần", "mua danh chuộc tiếng hỏi ai". Hình ảnh "cây giữa rừng xanh", "không ai biết đến, chỉ dành cho chim" là ẩn dụ cho số phận bi đát của Cao Bá Nhạ). Phẩm chất con người Cao Bá Nhạ: - Lòng trung thành với triều đình - Hình ảnh "ơn vua như biển như trời" thể hiện sự biết ơn sâu sắc của Cao Bá Nhạ đối với 4 vua 1,0 - Là người có lòng tự trọng "chết vinh hơn sống nhục nhã: - Tấm lòng son sắt, khát vọng tự do và mong muốn được minh oan. Ông khao khát được thoát khỏi cảnh ngộ tù tội, được sống một cuộc đời tự do và thanh thản Qua đoạn trích "Tự tình khúc", em có thể rút ra được một số thông điệp về cuộc sống: - Sống cần phải có lòng trung thành và ngay thẳng: Cao Bá Nhạ dù lâm vào cảnh ngộ bi đát nhưng vẫn giữ lòng trung thành với triều đình, mong muốn được minh oan. Điều này cho thấy, con người cần phải sống có lòng trung thành, ngay thẳng, không vì lợi ích cá nhân mà đánh mất bản chất. 5 - Sống cần phải có ý chí nghị lực: Dù đối mặt với nhiều khó khăn, thử thách, Cao Bá Nhạ 1,0 vẫn giữ được ý chí nghị lực, khát vọng được sống tự do. Điều này cho thấy, con người cần phải có ý chí nghị lực để vượt qua mọi khó khăn trong cuộc sống. - Sống cần phải biết yêu thương và trân trọng những gì mình đang có: Cao Bá Nhạ khi lâm vào cảnh ngộ tù tội càng nhớ cha mẹ, vợ con hơn. Điều này cho thấy, con người cần phải biết yêu thương và trân trọng những gì mình đang có II VIẾT 1 2,0 DeThi.edu.vn
5. 15 Đề thi Ngữ văn 9 giữa kì 1 Chân Trời Sáng Tạo 2024-2025 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn a. Đảm bảo cấu trúc của đoạn văn có mở đoạn, thận đoạn, kết đoạn 0,25 b. Xác định đúng yêu cầu của đề: phân tích nội dung bài thơ Tự Tình Khúc 0,25 c. HS có nhiều cách triển khai khác nhau tuy nhiên cần đảm bảo nội dung cơ bản sau: - "Tự tình khúc" là một trong những tác phẩm tiêu biểu nhất của Cao Bá Nhạ, được sáng tác khi ông đang bị giam cầm trong nhà lao chờ ngày chịu án tử hình sau vụ án Lệ Chi Viên. Tác phẩm thể hiện tâm trạng đau khổ, phẫn uất của tác giả trước cảnh ngộ éo le của bản thân và gia đình; đồng thời ca ngợi tài năng và khí phách của chú ruột Cao Bá Quát; bày tỏ lòng trung thành với triều đình và mong muốn được minh oan; thể hiện niềm khao khát tự do và ước mong được sống một cuộc đời bình dị. Đoạn trích sau đây là một phần quan trọng trong tác phẩm, thể hiện rõ nét những nội dung và ý nghĩa sâu sắc của "Tự tình khúc" - Nỗi đau khổ, phẫn uất của Cao Bá Nhạ: + Hai câu thơ đầu tiên thể hiện nỗi đau khổ, phẫn uất của Cao Bá Nhạ trước cảnh ngộ éo le của bản thân. Ông tự trách bản thân đã "lỡ bước đường trần", "mua danh chuộc tiếng hỏi ai". Hình ảnh "cây giữa rừng xanh", "không ai biết đến, chỉ dành cho chim" là ẩn dụ cho số phận bi đát của Cao Bá Nhạ. + Hai câu thơ tiếp theo thể hiện nỗi đau đớn, tuyệt vọng của Cao Bá Nhạ. Hình ảnh "bụi trần bám mặt, lệ tuôn rơi" cho thấy sự khổ cực, nhục nhã của ông trong cảnh tù tội. Nỗi nhớ 1,0 cha mẹ, thương vợ con càng khiến ông thêm đau đớn. + Hai câu thơ tiếp theo thể hiện tâm trạng đau đớn, tuyệt vọng của Cao Bá Nhạ. Hình ảnh "bụi trần bám mặt, lệ tuôn rơi" cho thấy sự khổ cực, nhục nhã của ông trong cảnh tù tội. Nỗi nhớ cha mẹ, thương vợ con càng khiến ông thêm đau đớn. - Lòng trung thành với triều đình và mong muốn được minh oan: + Hai câu thơ tiếp theo thể hiện lòng biết ơn đối với vua và khẳng định tấm lòng son sắt của mình. Hình ảnh "ơn vua như biển như trời" thể hiện sự biết ơn sâu sắc của Cao Bá Nhạ đối với vua. + Ba câu thơ tiếp theo thể hiện mong muốn được chết vì nước non và mong muốn được minh oan. Hình ảnh "chết vinh hơn sống nhục nhã", "cỏ dại ven đường", "quan tham nhũng" thể hiện khát vọng tự do và mong muốn được minh oan của Cao Bá Nhạ. + Bốn câu thơ cuối cùng thể hiện tha thiết mong vua xét cho nỗi oan, trả lại thanh danh và cho ông được chết một cái chết nhẹ nhàng. - Bằng thể thơ song thất lục bát, ngắt nhịp linh hoạt, uyển chuyển, tạo nên sự du dương, mượt mà cho thơ. Ngôn ngữ giản dị, dễ hiểu, gần gũi với đời sống thường ngày. Sử dụng DeThi.edu.vn 15 Đề thi Ngữ văn 9 giữa kì 1 Chân Trời Sáng Tạo 2024-2025 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn a. Đảm bảo cấu trúc của đoạn văn có mở đoạn, thận đoạn, kết đoạn 0,25 b. Xác định đúng yêu cầu của đề: phân tích nội dung bài thơ Tự Tình Khúc 0,25 c. HS có nhiều cách triển khai khác nhau tuy nhiên cần đảm bảo nội dung cơ bản sau: - "Tự tình khúc" là một trong những tác phẩm tiêu biểu nhất của Cao Bá Nhạ, được sáng tác khi ông đang bị giam cầm trong nhà lao chờ ngày chịu án tử hình sau vụ án Lệ Chi Viên. Tác phẩm thể hiện tâm trạng đau khổ, phẫn uất của tác giả trước cảnh ngộ éo le của bản thân và gia đình; đồng thời ca ngợi tài năng và khí phách của chú ruột Cao Bá Quát; bày tỏ lòng trung thành với triều đình và mong muốn được minh oan; thể hiện niềm khao khát tự do và ước mong được sống một cuộc đời bình dị. Đoạn trích sau đây là một phần quan trọng trong tác phẩm, thể hiện rõ nét những nội dung và ý nghĩa sâu sắc của "Tự tình khúc" - Nỗi đau khổ, phẫn uất của Cao Bá Nhạ: + Hai câu thơ đầu tiên thể hiện nỗi đau khổ, phẫn uất của Cao Bá Nhạ trước cảnh ngộ éo le của bản thân. Ông tự trách bản thân đã "lỡ bước đường trần", "mua danh chuộc tiếng hỏi ai". Hình ảnh "cây giữa rừng xanh", "không ai biết đến, chỉ dành cho chim" là ẩn dụ cho số phận bi đát của Cao Bá Nhạ. + Hai câu thơ tiếp theo thể hiện nỗi đau đớn, tuyệt vọng của Cao Bá Nhạ. Hình ảnh "bụi trần bám mặt, lệ tuôn rơi" cho thấy sự khổ cực, nhục nhã của ông trong cảnh tù tội. Nỗi nhớ 1,0 cha mẹ, thương vợ con càng khiến ông thêm đau đớn. + Hai câu thơ tiếp theo thể hiện tâm trạng đau đớn, tuyệt vọng của Cao Bá Nhạ. Hình ảnh "bụi trần bám mặt, lệ tuôn rơi" cho thấy sự khổ cực, nhục nhã của ông trong cảnh tù tội. Nỗi nhớ cha mẹ, thương vợ con càng khiến ông thêm đau đớn. - Lòng trung thành với triều đình và mong muốn được minh oan: + Hai câu thơ tiếp theo thể hiện lòng biết ơn đối với vua và khẳng định tấm lòng son sắt của mình. Hình ảnh "ơn vua như biển như trời" thể hiện sự biết ơn sâu sắc của Cao Bá Nhạ đối với vua. + Ba câu thơ tiếp theo thể hiện mong muốn được chết vì nước non và mong muốn được minh oan. Hình ảnh "chết vinh hơn sống nhục nhã", "cỏ dại ven đường", "quan tham nhũng" thể hiện khát vọng tự do và mong muốn được minh oan của Cao Bá Nhạ. + Bốn câu thơ cuối cùng thể hiện tha thiết mong vua xét cho nỗi oan, trả lại thanh danh và cho ông được chết một cái chết nhẹ nhàng. - Bằng thể thơ song thất lục bát, ngắt nhịp linh hoạt, uyển chuyển, tạo nên sự du dương, mượt mà cho thơ. Ngôn ngữ giản dị, dễ hiểu, gần gũi với đời sống thường ngày. Sử dụng DeThi.edu.vn
6. 15 Đề thi Ngữ văn 9 giữa kì 1 Chân Trời Sáng Tạo 2024-2025 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn nhiều biện pháp tu từ như ẩn dụ, so sánh, nhân hóa,... để tăng sức gợi cảm cho bài thơNgôn ngữ: Trau chuốt, giàu hình ảnh, thể hiện nội dung sâu sắc và tinh tế. Sử dụng nhiều biện pháp tu từ như ẩn dụ, so sánh, điệp ngữ, nhấn mạnh, đối lập,... Giọng điệu: Bi thương, phẫn uất nhưng cũng xen lẫn lòng trung thành và khát vọng tự do. Hình ảnh thơ: Đậm chất bi tráng, thể hiện số phận bi đát của tác giả. Đoạn trích đã thể hiện thành công nội tâm phức tạp của Cao Bá Nhạ trước cảnh ngộ éo le của bản thân. Tác phẩm thể hiện giá trị nhân đạo sâu sắc, khơi gợi lòng cảm thông và chia sẻ với nỗi đau của con người. - Đoạn trích "Tự tình khúc" của Cao Bá Nhạ là một tiếng nói tố cáo xã hội phong kiến bất công, đồng thời thể hiện lòng trung thành, khát vọng tự do và phẩm chất cao đẹp của tác giả. Tác phẩm có giá trị tư tưởng và nghệ thuật sâu sắc, xứng đáng là một viên ngọc quý trong kho tàng văn học Việt Nam. 2 Viết bài văn nghị luận xã hội về một vấn đề cần giải quyết 4.0 a. Đảm bảo cấu trúc bài văn nghị luận xã hội có MB, TB, KB 0,25 b. Xác định đúng yêu cầu của đề: cách giải quyết vấn đề khi bị bạn bè xa lánh, cô lập 0,25 c. Triển khai hợp lý nội dung bài văn. Có thể viết bài văn theo định hướng sau: * Mở bài: Giới thiệu vấn đề nghị luận - * Thân bài: 0,5 - Luận điểm 1: Giải thích vấn đề Xa lánh, cô lập là hành vi cố tình tách một cá nhân ra khỏi tập thể, khiến họ cảm thấy bị bỏ rơi, không được chấp nhận. Trong môi trường học đường, điều này thể hiện qua việc không ai nói chuyện, chơi cùng, thậm chí còn bị chế giễu, bắt nạt. 0,25 - Luận điểm 2: Thực trạng: Theo một khảo sát của UNICEF năm 2022, cứ 3 học sinh Việt Nam thì có 1 em từng là nạn nhân của bạo lực học đường, trong đó có cả hình thức xa lánh, cô lập. Tình trạng này diễn 0,25 ra ở mọi cấp học, từ tiểu học đến trung học phổ thông, và có xu hướng gia tăng trong những năm gần đây. - Luận điểm 3: Nguyên nhân: Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng xa lánh, cô lập trong trường học. Một số nguyên 0,5 nhân phổ biến bao gồm: + Sự khác biệt về ngoại hình, tính cách, sở thích + Ghen tị, đố kỵ + Mâu thuẫn, hiểu lầm DeThi.edu.vn 15 Đề thi Ngữ văn 9 giữa kì 1 Chân Trời Sáng Tạo 2024-2025 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn nhiều biện pháp tu từ như ẩn dụ, so sánh, nhân hóa,... để tăng sức gợi cảm cho bài thơNgôn ngữ: Trau chuốt, giàu hình ảnh, thể hiện nội dung sâu sắc và tinh tế. Sử dụng nhiều biện pháp tu từ như ẩn dụ, so sánh, điệp ngữ, nhấn mạnh, đối lập,... Giọng điệu: Bi thương, phẫn uất nhưng cũng xen lẫn lòng trung thành và khát vọng tự do. Hình ảnh thơ: Đậm chất bi tráng, thể hiện số phận bi đát của tác giả. Đoạn trích đã thể hiện thành công nội tâm phức tạp của Cao Bá Nhạ trước cảnh ngộ éo le của bản thân. Tác phẩm thể hiện giá trị nhân đạo sâu sắc, khơi gợi lòng cảm thông và chia sẻ với nỗi đau của con người. - Đoạn trích "Tự tình khúc" của Cao Bá Nhạ là một tiếng nói tố cáo xã hội phong kiến bất công, đồng thời thể hiện lòng trung thành, khát vọng tự do và phẩm chất cao đẹp của tác giả. Tác phẩm có giá trị tư tưởng và nghệ thuật sâu sắc, xứng đáng là một viên ngọc quý trong kho tàng văn học Việt Nam. 2 Viết bài văn nghị luận xã hội về một vấn đề cần giải quyết 4.0 a. Đảm bảo cấu trúc bài văn nghị luận xã hội có MB, TB, KB 0,25 b. Xác định đúng yêu cầu của đề: cách giải quyết vấn đề khi bị bạn bè xa lánh, cô lập 0,25 c. Triển khai hợp lý nội dung bài văn. Có thể viết bài văn theo định hướng sau: * Mở bài: Giới thiệu vấn đề nghị luận - * Thân bài: 0,5 - Luận điểm 1: Giải thích vấn đề Xa lánh, cô lập là hành vi cố tình tách một cá nhân ra khỏi tập thể, khiến họ cảm thấy bị bỏ rơi, không được chấp nhận. Trong môi trường học đường, điều này thể hiện qua việc không ai nói chuyện, chơi cùng, thậm chí còn bị chế giễu, bắt nạt. 0,25 - Luận điểm 2: Thực trạng: Theo một khảo sát của UNICEF năm 2022, cứ 3 học sinh Việt Nam thì có 1 em từng là nạn nhân của bạo lực học đường, trong đó có cả hình thức xa lánh, cô lập. Tình trạng này diễn 0,25 ra ở mọi cấp học, từ tiểu học đến trung học phổ thông, và có xu hướng gia tăng trong những năm gần đây. - Luận điểm 3: Nguyên nhân: Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng xa lánh, cô lập trong trường học. Một số nguyên 0,5 nhân phổ biến bao gồm: + Sự khác biệt về ngoại hình, tính cách, sở thích + Ghen tị, đố kỵ + Mâu thuẫn, hiểu lầm DeThi.edu.vn
7. 15 Đề thi Ngữ văn 9 giữa kì 1 Chân Trời Sáng Tạo 2024-2025 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn + Áp lực từ nhóm bạn + Sự thiếu quan tâm, giáo dục từ phía gia đình và nhà trường - Luận điểm 4: Hậu quả: 0,5 Bị xa lánh, cô lập có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng cho học sinh, cả về mặt tâm lý lẫn thể chất: + Cảm thấy cô đơn, buồn bã, lo lắng, bất an + Tự tin, thu mình + Giảm sút kết quả học tập + Rối loạn tâm lý, trầm cảm + Thậm chí có thể dẫn đến hành vi tự tử + Xa lánh, cô lập không chỉ ảnh hưởng đến nạn nhân mà còn làm xấu đi môi trường học đường. Nó tạo ra sự chia rẽ, mất đoàn kết trong lớp học, khiến các em không thể phát triển toàn diện. Giải quyết vấn đề này là trách nhiệm của cả gia đình, nhà trường và toàn xã hội. - Nêu ý kiến trái chiều: Một số người cho rằng xa lánh, cô lập chỉ là chuyện trẻ con, không đáng quan tâm. Tuy nhiên, quan điểm này hoàn toàn sai lầm. Bị xa lánh, cô lập có thể để lại 0,5 những vết thương lòng sâu sắc, ảnh hưởng lâu dài đến cuộc sống của các em. - Giải pháp 1. Bình tĩnh nhìn nhận vấn đề, tìm hiểu nguyên nhân: + Tự vấn bản thân xem có điều gì ở mình khiến các bạn không hài lòng. + Quan sát các bạn, tìm hiểu xem họ có những mối quan tâm chung nào mà mình không có. + Nhờ người bạn thân thiết hoặc người lớn mình tin tưởng để tìm hiểu nguyên nhân. + Việc bình tĩnh nhìn nhận vấn đề giúp học sinh hiểu rõ nguyên nhân, từ đó đưa ra cách giải quyết phù hợp. Bằng chứng: Theo nghiên cứu của Đại học Pennsylvania, những học sinh có khả năng tự nhận thức tốt thường có mối quan hệ bạn bè tích cực hơn. 1,0 2. Chủ động hòa nhập, thay đổi bản thân: + Tìm cách tham gia vào các hoạt động chung của lớp, của trường. + Chủ động bắt chuyện, làm quen với các bạn. + Sẵn sàng chia sẻ, giúp đỡ bạn bè. + Cải thiện những điểm chưa tốt của bản thân. + Sự chủ động hòa nhập giúp học sinh mở rộng mối quan hệ, tạo cơ hội để bạn bè hiểu và chấp nhận mình hơn. DeThi.edu.vn 15 Đề thi Ngữ văn 9 giữa kì 1 Chân Trời Sáng Tạo 2024-2025 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn + Áp lực từ nhóm bạn + Sự thiếu quan tâm, giáo dục từ phía gia đình và nhà trường - Luận điểm 4: Hậu quả: 0,5 Bị xa lánh, cô lập có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng cho học sinh, cả về mặt tâm lý lẫn thể chất: + Cảm thấy cô đơn, buồn bã, lo lắng, bất an + Tự tin, thu mình + Giảm sút kết quả học tập + Rối loạn tâm lý, trầm cảm + Thậm chí có thể dẫn đến hành vi tự tử + Xa lánh, cô lập không chỉ ảnh hưởng đến nạn nhân mà còn làm xấu đi môi trường học đường. Nó tạo ra sự chia rẽ, mất đoàn kết trong lớp học, khiến các em không thể phát triển toàn diện. Giải quyết vấn đề này là trách nhiệm của cả gia đình, nhà trường và toàn xã hội. - Nêu ý kiến trái chiều: Một số người cho rằng xa lánh, cô lập chỉ là chuyện trẻ con, không đáng quan tâm. Tuy nhiên, quan điểm này hoàn toàn sai lầm. Bị xa lánh, cô lập có thể để lại 0,5 những vết thương lòng sâu sắc, ảnh hưởng lâu dài đến cuộc sống của các em. - Giải pháp 1. Bình tĩnh nhìn nhận vấn đề, tìm hiểu nguyên nhân: + Tự vấn bản thân xem có điều gì ở mình khiến các bạn không hài lòng. + Quan sát các bạn, tìm hiểu xem họ có những mối quan tâm chung nào mà mình không có. + Nhờ người bạn thân thiết hoặc người lớn mình tin tưởng để tìm hiểu nguyên nhân. + Việc bình tĩnh nhìn nhận vấn đề giúp học sinh hiểu rõ nguyên nhân, từ đó đưa ra cách giải quyết phù hợp. Bằng chứng: Theo nghiên cứu của Đại học Pennsylvania, những học sinh có khả năng tự nhận thức tốt thường có mối quan hệ bạn bè tích cực hơn. 1,0 2. Chủ động hòa nhập, thay đổi bản thân: + Tìm cách tham gia vào các hoạt động chung của lớp, của trường. + Chủ động bắt chuyện, làm quen với các bạn. + Sẵn sàng chia sẻ, giúp đỡ bạn bè. + Cải thiện những điểm chưa tốt của bản thân. + Sự chủ động hòa nhập giúp học sinh mở rộng mối quan hệ, tạo cơ hội để bạn bè hiểu và chấp nhận mình hơn. DeThi.edu.vn
8. 15 Đề thi Ngữ văn 9 giữa kì 1 Chân Trời Sáng Tạo 2024-2025 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn - Bằng chứng: Theo một nghiên cứu của Đại học California, Los Angeles, những học sinh tham gia nhiều hoạt động ngoại khóa thường có ít nguy cơ bị cô lập hơn. 3. Tìm kiếm sự giúp đỡ: - Tâm sự với cha mẹ, thầy cô, bạn bè thân thiết về những khó khăn mình đang gặp phải. - Nhờ cha mẹ, thầy cô can thiệp, trao đổi với các bạn trong lớp. - Công cụ hỗ trợ: Các buổi tư vấn tâm lý học đường. + Bằng chứng: Theo một nghiên cứu của Đại học Harvard, những học sinh có sự hỗ trợ từ gia đình và nhà trường thường có khả năng phục hồi tốt hơn sau khi bị cô lập. 4. Xây dựng lòng tự trọng, tự tin: - Tập trung vào những điểm mạnh của bản thân. - Tham gia các hoạt động mình yêu thích, giỏi giang để khẳng định bản thân. - Không so sánh mình với người khác. - Luôn tự nhủ rằng mình là người có giá trị. + Bằng chứng: Theo một nghiên cứu của Đại học Stanford, những học sinh có lòng tự trọng cao thường có mối quan hệ bạn bè tốt hơn và ít bị cô lập hơn. * Kết bài: Khẳng định tầm quan trọng của việc nhận thức đúng... 0,5 d. Sáng tạo: cách diễn đạt độc đáo, có suy nghĩ riêng về vấn đề nghị luận. 0,25 e. Trình bày; chính tả, dùng từ, đặt câu: chữ viết cẩn thận, rõ ràng, bài văn trình bày sạch 0,25 sẽ, không mắc lỗi chính tả, lỗi diễn đạt. DeThi.edu.vn 15 Đề thi Ngữ văn 9 giữa kì 1 Chân Trời Sáng Tạo 2024-2025 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn - Bằng chứng: Theo một nghiên cứu của Đại học California, Los Angeles, những học sinh tham gia nhiều hoạt động ngoại khóa thường có ít nguy cơ bị cô lập hơn. 3. Tìm kiếm sự giúp đỡ: - Tâm sự với cha mẹ, thầy cô, bạn bè thân thiết về những khó khăn mình đang gặp phải. - Nhờ cha mẹ, thầy cô can thiệp, trao đổi với các bạn trong lớp. - Công cụ hỗ trợ: Các buổi tư vấn tâm lý học đường. + Bằng chứng: Theo một nghiên cứu của Đại học Harvard, những học sinh có sự hỗ trợ từ gia đình và nhà trường thường có khả năng phục hồi tốt hơn sau khi bị cô lập. 4. Xây dựng lòng tự trọng, tự tin: - Tập trung vào những điểm mạnh của bản thân. - Tham gia các hoạt động mình yêu thích, giỏi giang để khẳng định bản thân. - Không so sánh mình với người khác. - Luôn tự nhủ rằng mình là người có giá trị. + Bằng chứng: Theo một nghiên cứu của Đại học Stanford, những học sinh có lòng tự trọng cao thường có mối quan hệ bạn bè tốt hơn và ít bị cô lập hơn. * Kết bài: Khẳng định tầm quan trọng của việc nhận thức đúng... 0,5 d. Sáng tạo: cách diễn đạt độc đáo, có suy nghĩ riêng về vấn đề nghị luận. 0,25 e. Trình bày; chính tả, dùng từ, đặt câu: chữ viết cẩn thận, rõ ràng, bài văn trình bày sạch 0,25 sẽ, không mắc lỗi chính tả, lỗi diễn đạt. DeThi.edu.vn
9. 15 Đề thi Ngữ văn 9 giữa kì 1 Chân Trời Sáng Tạo 2024-2025 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn ĐỀ SỐ 5 UBND QUẬN THANH KHÊ KIỂM TRA GIỮA HỌC KÌ I TRƯỜNG THCS NGUYỄN TRÃI NĂM HỌC: 2024-2025 MÔN: NGỮ VĂN 9 ĐỀ CHÍNH THỨC Thời gian: 90 phút (không kể thời gian giao đề) Đề A Phần 1: Đọc-hiểu: (6 điểm) Đọc đoạn trích sau và thực hiện các yêu cầu bên dưới: Chuyện Phạm Tử Hư lên chơi Thiên Tào Phạm Tử Hư quê ở Cẩm Giàng, là một người tuấn sảng hào mại, không ưa kiềm thúc. Theo học nhà xử sĩ Dương Trạm, Trạm thường răn Tử Hư về cái tính hay kiêu căng. Từ đấy chàng cố sức sửa đổi, trở nên người có đức tính tốt. Khi Dương Trạm chết, các học trò đều tan đi cả, duy Tử Hư làm lều ở mả để chầu chực, sau ba năm rồi mới trở về. Năm 40 tuổi, Tử Hư đi thi vẫn chưa đỗ; đời Trần, sang du học ở kinh, ngụ ở trong một nhà dân bên bờ hồ Tây. Một buổi sáng, Tử Hư ở nhà trọ đi ra, trong áng sương mù thấy có một đám những tàn vàng kiệu ngọc bay lên trên không; kế lại có một cỗ xe nạm hạt châu, kẻ theo hầu cũng rất chững chạc. Tử Hư khẽ dòm trộm xem thì người ngồi trong xe, chính thầy học mình là Dương Trạm. Chàng toan đến gần sụp lạy nhưng Trạm xua tay nói: - Giữa đường không phải chỗ nói chuyện; tối mai nên đến đền Trấn võ ở cửa Bắc, thầy trò ta sẽ hàn huyên một hôm. Tử Hư bèn sắm sẵn rượu và thức nhắm, đúng hẹn mà đến. Thầy trò gặp nhau vui vẻ lắm, chàng nhân hỏi rằng: - Thầy mới từ trần chưa bao lâu, thoắt đã trở nên hiển hách khác hẳn ngày trước, xin thầy cho biết rõ duyên do để con được vui mừng. Dương Trạm nói: - Ta thủa sống không có một điều thiện nào đáng khen, chỉ có hay giữ điều tín thực đối với thầy bạn; quý trọng những tờ giấy có chữ, hễ thấy rơi vãi liền nhặt mà đốt đi. Đức Đế quân đây ngài khen là có bụng tốt, tâu xin cho làm chức trực tại ở cửa Tử đồng. Hôm qua ta hầu linh giá ngài lên chầu Thiên cung, tình cờ lại gặp nhà ngươi, đó cũng là vì thầy trò mình có cái mối duyên (Tóm tắt đoạn sau: Phạm Tử Hư được Dương Trạm khuyên bảo sống cho tốt để phúc sau này, cũng cho biết thầy cảm động vì ân tình sẽ cho đỗ đạt về sau. Dương Trạm đưa Phạm Tử Hư lên chơi Thiên Tào, lúc trở về thi đỗ tấn sĩ.) (Trích “Chuyện Phạm Tử Hư lên chơi Thiên Tào”, Truyền kỳ mạn lục, Nguyễn Dữ, NXB Trẻ, 2016 tr 142) Thực hiện các yêu cầu sau: DeThi.edu.vn 15 Đề thi Ngữ văn 9 giữa kì 1 Chân Trời Sáng Tạo 2024-2025 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn ĐỀ SỐ 5 UBND QUẬN THANH KHÊ KIỂM TRA GIỮA HỌC KÌ I TRƯỜNG THCS NGUYỄN TRÃI NĂM HỌC: 2024-2025 MÔN: NGỮ VĂN 9 ĐỀ CHÍNH THỨC Thời gian: 90 phút (không kể thời gian giao đề) Đề A Phần 1: Đọc-hiểu: (6 điểm) Đọc đoạn trích sau và thực hiện các yêu cầu bên dưới: Chuyện Phạm Tử Hư lên chơi Thiên Tào Phạm Tử Hư quê ở Cẩm Giàng, là một người tuấn sảng hào mại, không ưa kiềm thúc. Theo học nhà xử sĩ Dương Trạm, Trạm thường răn Tử Hư về cái tính hay kiêu căng. Từ đấy chàng cố sức sửa đổi, trở nên người có đức tính tốt. Khi Dương Trạm chết, các học trò đều tan đi cả, duy Tử Hư làm lều ở mả để chầu chực, sau ba năm rồi mới trở về. Năm 40 tuổi, Tử Hư đi thi vẫn chưa đỗ; đời Trần, sang du học ở kinh, ngụ ở trong một nhà dân bên bờ hồ Tây. Một buổi sáng, Tử Hư ở nhà trọ đi ra, trong áng sương mù thấy có một đám những tàn vàng kiệu ngọc bay lên trên không; kế lại có một cỗ xe nạm hạt châu, kẻ theo hầu cũng rất chững chạc. Tử Hư khẽ dòm trộm xem thì người ngồi trong xe, chính thầy học mình là Dương Trạm. Chàng toan đến gần sụp lạy nhưng Trạm xua tay nói: - Giữa đường không phải chỗ nói chuyện; tối mai nên đến đền Trấn võ ở cửa Bắc, thầy trò ta sẽ hàn huyên một hôm. Tử Hư bèn sắm sẵn rượu và thức nhắm, đúng hẹn mà đến. Thầy trò gặp nhau vui vẻ lắm, chàng nhân hỏi rằng: - Thầy mới từ trần chưa bao lâu, thoắt đã trở nên hiển hách khác hẳn ngày trước, xin thầy cho biết rõ duyên do để con được vui mừng. Dương Trạm nói: - Ta thủa sống không có một điều thiện nào đáng khen, chỉ có hay giữ điều tín thực đối với thầy bạn; quý trọng những tờ giấy có chữ, hễ thấy rơi vãi liền nhặt mà đốt đi. Đức Đế quân đây ngài khen là có bụng tốt, tâu xin cho làm chức trực tại ở cửa Tử đồng. Hôm qua ta hầu linh giá ngài lên chầu Thiên cung, tình cờ lại gặp nhà ngươi, đó cũng là vì thầy trò mình có cái mối duyên (Tóm tắt đoạn sau: Phạm Tử Hư được Dương Trạm khuyên bảo sống cho tốt để phúc sau này, cũng cho biết thầy cảm động vì ân tình sẽ cho đỗ đạt về sau. Dương Trạm đưa Phạm Tử Hư lên chơi Thiên Tào, lúc trở về thi đỗ tấn sĩ.) (Trích “Chuyện Phạm Tử Hư lên chơi Thiên Tào”, Truyền kỳ mạn lục, Nguyễn Dữ, NXB Trẻ, 2016 tr 142) Thực hiện các yêu cầu sau: DeThi.edu.vn
10. 15 Đề thi Ngữ văn 9 giữa kì 1 Chân Trời Sáng Tạo 2024-2025 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn Câu 1 (1.0 điểm). Thể loại và ngôi kể của văn bản trên là gì? Câu 2 (1.0 điểm). Nhân vật chính trong đoạn trích trên là ai? Tìm những chi tiết trong đoạn trích miêu tả nhân vật chính? Câu 3 (1,0 điểm). Tìm lời dẫn trong đoạn văn in đậm ở trên và cho biết đó là lời dẫn gì? Câu 4 (1,0 điểm). Chi tiết: “Khi Dương Trạm chết, các học trò đều tan đi cả, duy Tử Hư làm lều ở mả để chầu chực, sau ba năm rồi mới trở về.” Cho thấy Tử Hư là người như thế nào? Câu 5 (1,0 điểm). Chỉ ra yếu tố kì ảo trong truyện? Tác dụng của yếu tố kì ảo đó? Câu 6 (1,0 điểm). Từ những hành động và tình cảm của Tử Hư dành cho thầy của mình, em có suy nghĩ gì về truyền thống tôn sư trọng đạo của nước ta? Tinh thần tôn sư trọng đạo được biểu hiện như thế nào? Phần 2. Phần viết. (4.0 điểm): Viết bài văn nghị luận bàn về giải pháp phù hợp giảm thiểu rác thải nhựa để bảo vệ môi trường. -----Hết----- DeThi.edu.vn 15 Đề thi Ngữ văn 9 giữa kì 1 Chân Trời Sáng Tạo 2024-2025 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn Câu 1 (1.0 điểm). Thể loại và ngôi kể của văn bản trên là gì? Câu 2 (1.0 điểm). Nhân vật chính trong đoạn trích trên là ai? Tìm những chi tiết trong đoạn trích miêu tả nhân vật chính? Câu 3 (1,0 điểm). Tìm lời dẫn trong đoạn văn in đậm ở trên và cho biết đó là lời dẫn gì? Câu 4 (1,0 điểm). Chi tiết: “Khi Dương Trạm chết, các học trò đều tan đi cả, duy Tử Hư làm lều ở mả để chầu chực, sau ba năm rồi mới trở về.” Cho thấy Tử Hư là người như thế nào? Câu 5 (1,0 điểm). Chỉ ra yếu tố kì ảo trong truyện? Tác dụng của yếu tố kì ảo đó? Câu 6 (1,0 điểm). Từ những hành động và tình cảm của Tử Hư dành cho thầy của mình, em có suy nghĩ gì về truyền thống tôn sư trọng đạo của nước ta? Tinh thần tôn sư trọng đạo được biểu hiện như thế nào? Phần 2. Phần viết. (4.0 điểm): Viết bài văn nghị luận bàn về giải pháp phù hợp giảm thiểu rác thải nhựa để bảo vệ môi trường. -----Hết----- DeThi.edu.vn