Bộ 24 Đề thi học sinh giỏi Địa 8 (Có đáp án)

Nội dung text: Bộ 24 Đề thi học sinh giỏi Địa 8 (Có đáp án)

1. Bộ 24 Đề thi học sinh giỏi Địa 8 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn DeThi.edu.vn
2. Bộ 24 Đề thi học sinh giỏi Địa 8 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn ĐỀ SỐ 1 PHÒNG GD&ĐT LÂM THAO KỲ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI LỚP 6,7,8 CẤP HUYỆN MÔN THI: ĐỊA LÍ 8 ĐỀ CHÍNH THỨC Thời gian: 120 phút (không kể thời gian giao đề) Đề thi có 03 trang A. PHẦN TRẮC NGHIỆM KHÁCH QUAN (8,0 điểm) Chọn một lựa chọn đúng trong các câu sau: Câu 1. Việc bảo vệ chủ quyền lãnh thổ của nước ta gặp nhiều khó khăn do: A. đất nước có nhiều đồi núi B. lãnh thổ kéo dài và hẹp ngang C. Tiếp giáp với nhiều nước trên thế giới D. đường biên giới trên biển, đất liền kéo dài Câu 2. Biểu hiện nào sau đây không phải là ảnh hưởng của Biển Đông đến khí hậu nước ta? A. Góp phần làm điều hòa khí hậu B. Tăng độ ẩm của các khối khí qua biển C. Tăng cường tính đa dạng của sinh vật nước ta D. Giảm bớt tính khắc nghiệt của thời tiết trong mùa đông Câu 3. Vùng đất Việt Nam gồm toàn bộ phần đất liền và các A. hải đảo B. đảo ven bờ C. đảo xa bờ D. quần đảo Câu 4. Dựa vào Atlat Địa lí Việt Nam trang 14, cho biết vịnh Cam Ranh thuộc tỉnh (thành phố) A. Đà Nẵng B. Khánh Hòa C. Bình Định D. Phú Yên Câu 5. Biên độ nhiệt năm của nước ta A. tăng dần từ bắc vào nam B. tương tự giữa bắc và nam C. giảm dần từ bắc vào nam D. không khác nhau giữa bắc và nam Câu 6: Dựa vào Atlat Địa lí Việt Nam trang 13, cho biết dãy núi có hướng khác biệt nhất là: A. Con Voi B. Giăng Màn C. Tam Điệp D. Bạch Mã Câu 7. Tính chất của gió mùa Đông Bắc ở nước ta vào nửa sau mùa đông là: A. khô hanh B. ấm áp C. lạnh ẩm D. lạnh khô Câu 8. Địa hình vùng núi Trường Sơn Bắc đã làm cho khí hậu của vùng có đặc điểm chủ yếu: A. ảnh hưởng của hiệu ứng phơn, mưa vào đầu đông, phân hóa theo hướng địa hình. B. ảnh hưởng gió Đông Bắc rất yếu, có hiệu ứng phơn, phân hóa Bắc Nam, độ cao. C. mùa đông đến rất muộn, nhiều bão, lụt, hạn, thiên nhiên phân hóa rất đa dạng. D. ảnh hưởng mạnh của gió Lào, bão, áp thấp, dải hội tụ nhiệt đới, gió Tín Phong. Câu 9. Do có nhiều bề mặt cao nguyên rộng, nên miền núi thuận lợi cho việc hình thành các vùng chuyên canh cây: A. lương thực B. công nghiệp C. thực phẩm D. dược liệu Câu 10 Ảnh hưởng của vị trí địa lí và hình dáng lãnh thổ đến sông ngòi Việt Nam là: DeThi.edu.vn
3. Bộ 24 Đề thi học sinh giỏi Địa 8 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn A. phần lớn sông nhỏ, nhiều nước, thủy chế theo mùa B. thủy chế theo mùa, diễn biến thất thường, độ dốc lớn C. phần lớn lưu vực nằm ngoài lãnh thổ, nhiều sông lớn D. sông ngắn, dốc, phần lớn có hướng tây bắc - đông nam Câu 11. Căn cứ vào Atlat Địa lí Việt Nam trang 9, cho biết gió tháng 1 tại trạm Đồng Hới chủ yếu thổi theo hướng nào sau đây? A. Bắc. B. Tây Nam. C. Đông Bắc. D. Tây Bắc. Câu 12. Biển Đông là một vùng biển A. không rộng B. mở rộng ra Thái Bình Dương C. có đặc tính nóng ẩm D. ít chịu ảnh hưởng của gió mùa Câu 13. Ở Đồng bằng sông Cửu Long, về mùa cạn, nước triều lấn mạnh làm gần 2/3 diện tích đồng bằng bị nhiễm mặn là do: A. Biển bao bọc ba mặt đồng bằng B. Có nhiều vùng trũng rộng lớn C. mạng lưới kênh rạch chằng chịt D. Địa hình thấp và bằng phẳng Câu 14. Điểm nào sau đây không đúng với sông ngòi nước ta: A. Mạng lưới dày đặc, phân bố rộng khắp B. Sông ngòi nhiều nước, ít phù sa C. Có 2 mùa nước: mùa lũ và mùa cạn khác nhau rõ rệt D. Chảy theo 2 hướng chính Tây Bắc - Đông Nam và vòng cung Câu 15. Dải hội tụ nhiệt đới chạy theo hướng kinh tuyến vào đầu mùa hạ ở nước ta nằm giữa hai khối khí: A. Bắc Ấn Độ Dương và Tây Thái Bình Dương B. Bắc Ấn Độ Dương và chí tuyến bán cầu Nam C. Chí tuyến bán cầu Nam và Bắc Ấn Độ Dương D. Tây Thái Bình Dương và chí tuyến bán cầu Nam Câu 16. Căn cứ vào Atlat Địa lí Việt Nam trang 10, hãy cho biết lưu lượng nước trung bình của sông Hồng (trạm Hà Nội) lớn nhất vào tháng nào trong năm? A. Tháng 7 B. Tháng 8 C. Tháng 9 D. Tháng 10 Câu 17. Gió Tây Nam xuất phát từ Bắc Ân Độ Dương xâm nhập trực tiếp vào nước ta thông thường trong khoảng thời gian từ tháng .đến tháng A. V- VII B. VII – IX C. IX – XI D. XI – I Câu 18. Chế độ nước sông ở nước ta phụ thuộc chủ yếu vào các nhân tố nào sau đây? A. Địa hình, lưu lượng nước, chế độ mưa, hướng địa hình. B. Chế độ mưa, hướng của dòng chảy, cơn bão nhiệt đới. C. Lưu vực sông, địa hình, chế độ mưa, lớp phủ thực vật. D. Độ cao của địa hình, lớp phủ thực vật, tổng lượng mưa. Câu 19. Điểm giống nhau chủ yếu của địa hình vùng đồi núi Tây Bắc và Đông Bắc là: A. Đồi núi thấp chiếm ưu thế. B. Có nhiều khối núi cao, đồ sộ. DeThi.edu.vn
4. Bộ 24 Đề thi học sinh giỏi Địa 8 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn C. Có nhiều sơn nguyên, cao nguyên đá vôi. D. Nghiêng theo hướng Tây Bắc – Đông Nam. Câu 20. Nhân tố quy định sông ngòi miền Trung mang đặc điểm nhỏ, ngắn và dốc A. Hình dáng lãnh thổ và địa hình. B. Hình dáng lãnh thổ và khí hậu. C. Địa hình chủ yếu là đồi núi, mưa theo mùa. D. Lớp phủ thực vật suy giảm, mưa theo mùa. B. TỰ LUẬN (12,0 điểm) Câu 1 (4,0 điểm) Dựa vào Atlat Địa lí Việt Nam và kiến thức đã học, hãy: a. Nêu đặc điểm vị trí địa lí Việt Nam về mặt tự nhiên? Tại sao nói, nhờ vào vị trí địa lí mà Việt Nam có mối quan hệ qua lại thuận lợi với các nước láng giềng, các nước trong khu vực và các nước khác trên thế giới? b. Kể tên các đảo, quần đảo thuộc chủ quyền lãnh thổ Việt Nam. Tại sao việc bảo vệ chủ quyền của một hòn đảo dù nhỏ nhưng có ý nghĩa rất lớn? Câu 2 (5,0 điểm) Dựa vào Atlat Địa lí Việt Nam và kiến thức đã học, hãy: a. So sánh điểm giống và khác nhau giữa đồng bằng sông Hồng và đồng bằng sông Cửu Long. b. Nêu đặc trưng thời tiết, khí hậu nước ta trong mùa gió Đông Bắc. Vì sao chế độ nhiệt của miền Bắc nước ta thất thường? c. Chứng minh rằng nhịp điệu dòng chảy của sông ngòi nước ta theo sát chế độ mưa? Câu 3 (3,0 điểm) Cho bảng số liệu: GDP phân theo khu vực kinh tế của nước ta, giai đoạn 2011 - 2021 (đơn vị: nghìn tỉ đồng) Năm Tổng số Nông, lâm, ngư Công nghiệp - Dịch vụ nghiệp xây dựng 2011 3177,0 575,6 1224,1 1377,3 2021 7737,3 1065,1 3177,9 3494,3 (Nguồn: Niên giám Thống kê Việt Nam, NXB Thống kê 2022) a. Vẽ biểu đồ thể hiện cơ cấu GDP phân theo khu vực kinh tế nước ta, giai đoạn 2011 - 2021 b. Từ biểu đồ đã vẽ, nhận xét và giải thích. HẾT Họ và tên thí sinh: Số báo danh: Thí sinh chỉ được phép sử dụng Atlat Địa lí Việt Nam do NXB Giáo dục Việt Nam. Cán bộ coi thi không giải thích gì thêm. PHÒNG GD&ĐT LÂM THAO HƯỚNG DẪN CHẤM CHỌN HỌC SINH GIỎI LỚP 8 CẤP HUYỆN DeThi.edu.vn
5. Bộ 24 Đề thi học sinh giỏi Địa 8 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn Môn: ĐỊA LÍ PHẦN A. TRẮC NGHIỆM KHÁCH QUAN (8,0 điểm) (Mỗi đáp án đúng được 0,4 điểm) Câu 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Đáp án D C A B C D C A B A Câu 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 Đáp án D C D B A B A C D A PHẦN B. TỰ LUẬN (12,0 điểm) CÂU NỘI DUNG ĐIỂM Câu 1 Dựa vào Atlat Địa lí Việt Nam trang 4,5 và kiến thức đã học (4,0 a. Đặc điểm vị trí địa lí Việt Nam về mặt tự nhiên? Nhờ vào vị trí địa lí 2,0 điểm) mà Việt Nam có mối quan hệ qua lại thuận lợi với các nước láng giềng, các nước trong khu vực và thế giới? * Đặc điểm vị trí địa lí Việt Nam về mặt tự nhiên 1,0 - Vị trí nội chí tuyến. 0,25 - Vị trí gần trung tâm khu vực Đông Nam Á. 0,25 - Vị trí cầu nối giữa đất liền và biển, giữa các nước Đông Nam Á đất liền và 0,25 Đông Nam Á hải đảo. - Vị trí tiếp xúc của các luồng gió mùa và các luồng sinh vật. 0,25 * Nhờ vào vị trí địa lí mà Việt Nam có mối quan hệ qua lại thuận lợi với 1,0 các nước láng giềng, các nước trong khu vực và thế giới - Việt Nam nằm trên các tuyến đường hàng hải, hàng không quốc tế; các 0,25 tuyến đường bộ, đường sắt xuyên Á thuận lợi cho giao lưu với các nước trong khu vực và thế giới. - Là cửa ngõ ra biển thuận lợi cho Lào, Đông Bắc Thái lan, 0,25 Campuchia thực hiện chính sách mở cửa, hội nhập, thu hút vốn đầu tư nước ngoài. - Vị trí liền kề (giao thoa) nên có nhiều nét tương đồng về lịch sử, văn hóa 0,25 - xã hội. - Vị trí tạo điều kiện thuận lợi cho nước ta chung sống hòa bình, hợp tác, 0,25 hữu nghị và cùng phát triển với các nước láng giềng và các nước trong khu vực Đông Nam Á. b. Các đảo, quần đảo thuộc chủ quyền lãnh thổ Việt Nam. Vì sao việc 2,0 bảo vệ chủ quyền của một hòn đảo dù nhỏ nhưng có ý nghĩa lớn? * Các đảo, quần đảo thuộc chủ quyền lãnh thổ Việt Nam. 1,0 - Các quần đảo xa bờ: DeThi.edu.vn
6. Bộ 24 Đề thi học sinh giỏi Địa 8 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn + Quần đảo Hoàng Sa (Đà Nẵng) 0,25 + Quần đảo Trường Sa (Khánh Hòa) - Các đảo, quần đảo ven bờ: + Bắc Bộ: đảo Cái Bầu, quần đảo Cô Tô (Quảng Ninh), đảo Cát Bà, đảo 0,25 Bạch Long Vĩ (Hải Phòng). + Duyên hải miền Trung: đảo Cồn Cỏ (Quảng Trị), đảo Lý Sơn (Quảng 0,25 Ngãi), đảo Phú Quý (Bình Thuận) + Nam Bộ: quần đảo Côn Sơn (Bà Rịa - Vũng Tàu); đảo Phú Quốc, quần 0,25 đảo Thổ Chu, quần đảo Nam Du (Kiên Giang) * Lưu ý: Nếu HS không kể đúng thứ tự từ Bắc vào Nam và sắp xếp theo vùng cho 1/2 số điểm * Bảo vệ chủ quyền của một hòn đảo dù rất nhỏ nhưng có ý nghĩa lớn vì: 1,0 - Là lãnh thổ thiêng liêng của nước ta. 0,25 - Tạo điều kiện để phát triển kinh tế - xã hội (khai thác hiệu quả các nguồn 0,5 lợi của vùng biển, hải đảo và thềm lục địa, phát triển các ngành kinh tế biển, tạo việc làm, ). - Là cơ sở để khẳng định chủ quyền của nước ta đối với vùng biển, đảo và 0,25 thềm lục địa. Dựa vào Atlat Địa lí Việt Nam trang 9,10,13,14 và kiến thức đã học Câu 2 a. So sánh điểm giống và khác nhau giữa đồng bằng sông Hồng và đồng 2,0 (5,0 bằng sông Cửu Long. điểm) * Giống nhau: 0,5 - Được tạo thành và phát triển do phù sa sông bồi tụ dần trên vịnh biển nông, 0,25 thềm lục địa mở rộng. _ - Địa hình bằng phẳng, đất đai màu mỡ. 0,25 * Khác nhau: 1,5 Đặc điểm Đồng bằng sông Hồng Đồng bằng sông Cửu Long Diện tích 15 nghìn km2 40 nghìn km2 0,25 Nguyên Được bồi tụ bởi phù sa của Được bồi tụ bởi phù sa của nhân hình hệ thống sông Hồng và sông sông Tiền và sông Hậu. 0,25 thành Thái Bình. Địa hình Cao ở phía tây và tây bắc, Thấp và bằng phẳng hơn đồng 0,5 thấp dần ra biển. bằng sông Hồng Đất Khu vực ngoài đê được bồi Được phù sa bồi tụ hàng năm 0,5 tụ hàng năm, khu vực trong trên diện rộng. đê không được bồi tụ. b. Đặc trưng thời tiết, khí hậu nước ta trong mùa gió Đông Bắc. Vì sao 1,5 chế độ nhiệt của miền Bắc nước ta thất thường. * Đặc trưng thời tiết, khí hậu nước ta trong mùa gió Đông Bắc 0,75 DeThi.edu.vn
7. Bộ 24 Đề thi học sinh giỏi Địa 8 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn - Miền Bắc: 0,25 + Đầu đông: lạnh khô. + Cuối đông: lạnh ẩm, mưa phùn. - Duyên hải Trung Bộ: có mưa rất lớn vào các tháng cuối năm. 0,25 - Tây Nguyên và Nam Bộ: thời tiết nóng khô, ổn định suốt mùa. 0,25 * Vì sao chế độ nhiệt của miền Bắc nước ta thất thường 0,75 - Hoạt động thất thường của gió mùa Đông Bắc 0,25 - Sự hoạt động xen kẽ giữa gió mùa Đông Bắc với gió Tín phong. 0,25 - Ảnh hưởng của địa hình (độ cao, hướng núi .) 0,25 c. Chứng minh rằng nhịp điệu dòng chảy của sông ngòi nước ta theo sát 1,5 chế độ mưa - Sông ngòi có mùa lũ tương ứng với mùa mưa, mùa cạn tương ứng với mùa 0,25 khô: + Sông ngòi Bắc Bộ: mùa lũ từ tháng 6 đến tháng 10, tương ứng với mùa 0,25 mưa từ tháng 5 đến tháng 10. + Sông ngòi Trung Bộ: mùa lũ từ tháng 9 đến tháng 12, tương ứng với mùa 0,25 mưa từ tháng 9 đến tháng 12. + Sông ngòi Nam Bộ: mùa lũ từ tháng 7 đến tháng 11, tương ứng với mùa 0,25 mưa từ tháng 5 đến tháng 11. - Chế độ dòng chảy sông ngòi cũng diễn biến thất thường theo sát chế độ 0,25 mưa thất thường. - Tháng đỉnh lũ tương ứng với tháng cực đại về mùa mưa (sông ngòi Bắc 0,25 Bộ đỉnh lũ vào tháng 8 tương ứng với tháng mưa cực đại ở miền Bắc là tháng 8 .) Câu 3 a. Vẽ biểu đồ thể hiện cơ cấu GDP phân theo khu vực kinh tế nước ta, 1,5 (3,0 giai đoạn 2011 - 2021 điểm) * Xử lí số liệu - Cơ cấu GDP phân theo khu vực kinh tế của nước ta, giai đoạn 2011 - 2021 (đơn vị: %) Năm Tổng số Nông, lâm, Công nghiệp Dịch vụ 0,5 ngư nghiệp - xây dựng 2011 100 18,1 38,5 43,4 2021 100 13,8 41,1 45,1 - Bảng tính quy mô, bán kính Năm 2011 2021 Quy mô (lần) 1 2,4 Bán kính (cm) 1 1,5 - Vẽ biểu đồ: + Vẽ hai biểu đồ tròn có bán kính khác nhau, mỗi biểu đồ thể hiện một năm DeThi.edu.vn
8. Bộ 24 Đề thi học sinh giỏi Địa 8 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn + Yêu cầu: Vẽ chính xác theo đúng tỉ trọng mỗi ngành 1,0 Vẽ biểu đồ khác không cho điểm Vẽ sai một giá trị trừ 0,25đ Thiếu tên biểu đồ, chú giải, số liệu, năm: trừ 0,25đ/lỗi b. Nhận xét và giải thích 1,5 * Nhận xét 1,0 - Quy mô: 0,25 Từ năm 2011 - 2021 tổng GDP phân theo khu vực kinh tế nước ta tăng nhanh, tăng 4560,3 nghìn tỉ đồng, tăng gấp 2,4 lần. Trong đó: + GDP công nghiệp xây dựng tăng nhanh nhất (tăng gấp 2,6 lần) + GDP dịch vụ tăng nhanh thứ 2 (tăng gấp 2,5 lần) + GDP nông - lâm - ngư nghiệp tăng chậm nhất (tăng gấp 1,9 lần) - Cơ cấu: 0,25 Trong cơ cấu GDP phân theo khu vực kinh tế nước ta năm 2021: + Chiếm tỉ trọng lớn nhất là GDP dịch vụ (chiếm (45,1%) + Đứng thứ 2 về tỉ trọng là GDP công nghiệp - xây dựng (chiếm 41,1%) + Chiếm tỉ trọng nhỏ nhất là GDP nông, lâm, ngư nghiệp (chiếm 13,8%) - Chuyển dịch cơ cấu: 0,5 Từ năm 2011 - 2021 cơ cấu GDP phân theo khu vực kinh tế nước ta có sự chuyển dịch theo hướng: + Giảm tỉ trọng GDP nông, lâm, ngư nghiệp: giảm 4,3% + Tăng tỉ trọng GDP công nghiệp - xây dựng: tăng 2,6% + Tăng tỉ trọng GDP dịch vụ: tăng 1,7% * Giải thích: Cơ cấu GDP phân theo ngành kinh tế của nước ta năm 2011 0,5 và 2021 có sự chuyển dịch tích cực, phù hợp với quá trình công nghiệp hóa - hiện đại hóa đất nước Tổng Trắc nghiệm: 20 câu = 8,0 điểm 20,0 Tự luận: 3 câu = 12 điểm DeThi.edu.vn
9. Bộ 24 Đề thi học sinh giỏi Địa 8 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn ĐỀ SỐ 2 PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO ĐỀ KIỂM TRA CHẤT LƯỢNG HỌC SINH GIỎI HUYỆN BÌNH LỤC Môn: ĐỊA LÝ 8 Thời gian làm bài: 120 phút Câu 1: (5,0 điểm). Cho bảng số liệu sau : Tổng sản phẩm trong nước (GDP) theo giá trị thực tế phân theo khu vực kinh tế ở nước ta năm 2000 và năm 2010 Đơn vị: tỉ đồng Năm 2000 2010 Nông – lâm- ngư nghiệp 108356 407647 Công nghiệp- xây dựng 162220 824904 Dịch vụ 171070 925277 a. Tính cơ cấu tổng sản phẩm trong nước (GDP) phân theo khu vực kinh tế ở nước ta năm 2000 và năm 2010. b. Vẽ biểu đồ thể hiện cơ cấu tổng sản phẩm trong nước (GDP) phân theo khu vực kinh tế ở nước ta năm 2000 và năm 2010 . c. Nhận xét và giải thích sự thay đổi cơ cấu GDP phân theo các khu vực kinh tế ở nước ta trong giai đoạn trên. Câu 2: (5,5 điểm) Dựa vào Atlat Địa lí Việt Nam và kiến thức đã học em hãy: a. Trình bày đặc điểm chung của tự nhiên Việt Nam. b. Tính chất nhiệt đới ẩm gió mùa biểu hiện như thế nào qua các thành phần địa hình, sông ngòi nước ta ? Câu 3: (6,0 điểm) Cho bảng số liệu sau: Nhiệt độ trung bình tại một số địa điểm Địa điểm Nhiệt độ trung Nhiệt độ trung Nhiệt độ trung bình tháng 1 (º C) bình tháng 7(º C) bình năm(º C) Lạng Sơn 13,3 27,0 21,2 Hà Nội 16,4 28,9 23,5 Huế 19,7 29,4 25,1 Đà Nẵng 21,3 29,1 25,7 Quy Nhơn 23,0 29,7 26,8 TP. Hồ Chí Minh 25,8 27,1 27,1 a. Nhận xét và giải thích sự thay đổi nhiệt độ từ Bắc và Nam. b. Trình bày những thuận lợi và khó khăn của khí hậu đối với sản xuất nông nghiệp. DeThi.edu.vn
10. Bộ 24 Đề thi học sinh giỏi Địa 8 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn Câu 4: (3,5 điểm) Dựa vào Atlat Địa lí Việt Nam trang 13 và kiến thức đã học. Hãy phân tích lát cắt địa hình A- B theo các yêu cầu sau: a. Tính chiều dài thực tế của lát cắt A- B. b. Xác định hướng của lát cắt. c. Phân tích đặc điểm cơ bản của địa hình dọc theo lát cắt A- B. (Thí sinh được sử dụng máy tính cầm tay và Atlat Địa lí Việt Nam để làm bài). Hết DeThi.edu.vn
11. Bộ 24 Đề thi học sinh giỏi Địa 8 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO ĐÁP ÁN VÀ HƯỚNG DẪN CHẤM HUYỆN BÌNH LỤC ĐỀ KIỂM TRA CHẤT LƯỢNG HỌC SINH GIỎI Môn: ĐỊA LÝ 8 Thời gian làm bài: 120 phút Câu Ý Nội dung Điểm a Cơ cấu tổng sản phẩm trong nước (GDP) phân theo khu vực kinh tế ở nước ta năm 2000 và năm 2010 Năm 2000 2010 Nông- lâm- ngư nghiệp 24,5 18,9 Công nghiệp- xây dựng 36,7 38,2 1,5 Dịch vụ 38,8 42,9 b Vẽ biểu đồ tròn: - Chọn đúng biểu đồ, vẽ đúng tỉ lệ. - Đầy đủ chú thích và tên biểu đồ. 2,0 Lưu ý: - Vẽ dạng biểu đồ khác không cho điểm. - Thiếu tên biểu đồ, chú thích trừ 0,25 điểm mỗi ý 1 - Đảm bảo tính thẩm mĩ, khoa học và chính xác 5,0 c Nhận xét: điểm - Từ năm 2000 đến năm 2010, cơ cấu GDP phân theo khu vực 0,25 kinh tế ở nước ta có sự chuyển biến rõ nét: + Tỉ trọng nông- lâm- ngư nghiệp giảm rõ rệt (dẫn chứng) 0,25 + Tỉ trọng công nghiệp- xây dựng tăng (dẫn chứng) 0,25 + Tỉ trọng dịch vụ tăng (dẫn chứng) 0,25 Giải thích: - Do công cuộc Đổi mới nền kinh tế nước ta đạt được nhiều 0,25 thành tựu. - Do chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng công nghiệp hóa, 0,25 hiện đại hóa. a Đặc điểm chung của tự nhiên Việt Nam: - Việt Nam là một nước nhiệt đới gió mùa ẩm 0,25 - Việt Nam là một nước ven biển(tính chất bản đảo) 0,25 - Việt Nam là xứ sở của cảnh quan đồi núi 0,25 - Thiên nhiên nước ta phân hóa đa dạng, phức tạp. 0,25 DeThi.edu.vn
12. Bộ 24 Đề thi học sinh giỏi Địa 8 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn 2 Tính chất nhiệt đới ẩm gió mùa thể hiện qua các thành phần 5,5 địa hình, sông ngòi: điểm * Địa hình: b - Xâm thực mạnh ở miền đồi núi: 0,5 + Trên các sườn núi dốc mất lớp phủ thực vật, bề mặt địa hình 0,5 bị cắt xẻ, đất bị xói mòn, rửa trôi, nhiều nơi trơ sỏi đá + Ở vùng núi đá vôi hình thành các dạng địa hình Cac- xtơ, các 0,5 hang động, thung lũng khô, suối cạn - Bồi tụ nhanh ở đồng bằng hạ lưu sông: 0,5 + Rìa Đông Nam của đồng bằng sông Hồng và Tây Nam của đồng bằng sông Cửu Long hàng năm lấn ra biển từ vài chục mét 0,5 đến hàng trăm mét. => Quá trình xâm thực- bồi tụ là quá trình chính trong sự hình 0,5 thành và biến đổi địa hình Việt Nam hiện tại. * Sông ngòi: - Mạng lưới sông ngòi dày đặc (dẫn chứng). 0,5 - Sông ngòi nhiều nước, giàu phù sa (dẫn chứng). 0,5 - Chế độ nước theo mùa (dẫn chứng). 0,5 a Nhận xét và giải thích sự thay đổi nhiệt độ từ Bắc và Nam: * Nhận xét: - Nhiệt độ trung bình năm nước ta cao tăng dần từ Bắc vào 0,5 Nam (dẫn chứng) - Nhiệt độ trung bình tháng 1 của các địa điểm có sự chênh lệch 0,5 rõ rệt theo chiều hướng tăng dần từ Bắc và Nam: Lạng Sơn 13,30C, TP. Hồ Chí Minh 25,80C, chênh lệch nhiệt độ là 12,50 C . - Nhiệt độ trung bình tháng 7: cũng có sự thay đổi từ Bắc vào Nam. Nhiệt độ trung bình của Vinh cao hơn Huế và của Quy 0,5 3 Nhơn cao hơn TP Hồ Chí Minh. Sự chênh lệch nhiệt độ từ Bắc 6,0 vào Nam là rất ít (Lạng Sơn và TP Hồ Chí Minh chênh lệch nhiệt điểm độ là 0,10 C ), trung bình đều trên 250C. - Biên độ nhiệt giảm dần từ Bắc vào Nam (dẫn chứng). 0,5 * Nguyên nhân: - Càng vào Nam, càng gần Xích đạo thì bề mặt Trái Đất càng nhận được lượng bức xạ mặt trời lớn do góc chiếu của tia sáng 0,5 mặt trời lớn và khoảng thời gian giữa hai lần Mặt Trời qua thiên đỉnh dài hơn. - Tháng 1 chênh lệch nhiệt độ từ Bắc vào Nam rõ rệt vì miền Bắc (từ dãy Bạch Mã trở ra) chịu ảnh hưởng mạnh của gió mùa 0,5 DeThi.edu.vn
13. Bộ 24 Đề thi học sinh giỏi Địa 8 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn Đông Bắc nên nhiệt độ hạ thấp: Lạng Sơn 13,30C, Hà Nội 16,40C, Huế 19,70C. - Tháng 7 không còn tác động của gió mùa Đông Bắc nên sự 0,5 chênh lệch nhiệt độ giữa các địa điểm từ Bắc vào Nam không còn rõ rệt. Ở TP.Hồ Chí Minh nhiệt độ thàng 7 thấp hơn các địa điểm khác vì đây là tháng có mưa lớn. b Thuận lợi và khó khăn do khí hậu trong sản xuất nông nghiệp: - Thuận lợi: + Nguồn nhiệt ẩm đồi dào tạo điều kiện cho cây trồng, vật nuôi 0,25 sinh trưởng và phát triển quanh năm, xen canh, đa canh, tăng vụ. + Khí hậu phân hóa đa đạng có thể phát triển được cây trồng 0,25 cận nhiệt và ôn đới. - Khó khăn: + Khí hậu nóng, ẩm dễ phát sinh sâu bệnh. 0,25 + Khí hậu còn nhiều thiên tai: bão lũ, hạn hán, sương muối, 0,25 sương giá, gió Tây khô nóng, Những biện pháp phòng chống lũ ở Đồng bằng sông Hồng và Đồng bằng sông Cửu Long: - Đồng bằng sông Hồng : 0,25 + Đê lớn được đắp dọc theo sông c + Xả lũ theo sông nhánh ra vịnh Bắc Bộ hay cho vào các ô 0,25 trũng đã chuẩn bị hoặc bơm nước từ đồng ruộng ra sông - Đồng bằng sông Cửu Long : + Chỉ đắp đê bao hạn chế lũ nhỏ 0,25 + Tiêu lũ ra vùng biển phía Tây Nam 0,25 + Sống chung với lũ như làm nhà nổi , làng nổi 0,25 + Xây dựng làng mạc ở các vùng đất cao hạn chế tác động của 0,25 lũ. a Chiều dài thực tế của lát cắt A- B: Dựa vào tỉ lệ ngang của lát cắt tính được chiều dài thực tế của 0,5 lát cắt là 330km chạy từ sơn nguyên Đồng Văn đến cửa sông Thái Bình. 4 b Lát cắt chạy theo hướng tây bắc – đông nam. 0,5 3,0 c Đặc điểm địa hình của lát cắt A- B: điểm - Lát cắt chạy qua các dạng địa hình chính là núi, vùng đồi 1,0 chuyển tiếp và đồng bằng . - Lát cắt qua Sơn nguyên Đồng Văn, núi PuThaCa, núi PhiaYa, núi Phia Boóc, cánh cung Ngân Sơn, Cánh cung Bắc Sơn. 0,5 DeThi.edu.vn
14. Bộ 24 Đề thi học sinh giỏi Địa 8 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn - Lát cắt cắt qua các sông: Sông Gâm, sông Năng, sông Cầu, sông Thương, sông Lục Nam, sông Kinh Thầy và cửa sông 0,5 Thái Bình. Lưu ý: Điểm toàn bài bằng điểm các câu cộng lại không làm tròn DeThi.edu.vn
15. Bộ 24 Đề thi học sinh giỏi Địa 8 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn ĐỀ SỐ 3 §Ò tham kh¶o häc sinh giái khèi §Þa 8 A/ PhÇn tr¾c nghiÖm. (4 ®iÓm) Chän ®¸p ¸n ®óng trong c¸c c©u sau: C©u1. Nh÷ng s«ng nµo sau ®©y cña Ch©u ¸ cã lò vµo mïa xu©n? a. S«ng Lª Na c. S«ng Mª C«ng b. S«ng Hoµng Hµ d. S«ng Ti gr¬ vµ ¬ phr¸t C©u 2. C¶nh quan rõng rËm nhiÖt ®íi ®­îc ph©n bè ë n¬i cã khÝ hËu: a. ¤n ®íi giã mïa c. NhiÖt ®íi giã mïa b. ¤n ®íi lôc ®Þa d. ý a + c C©u 3. T«n gi¸o lín ra ®êi sím nhÊt thÕ giíi ( 2500 n¨m) tr­íc c«ng nguyªn lµ: a. PhËt gi¸o c. Ki - t« gi¸o b. Ên §é gi¸o d. Håi gi¸o C©u 4. N­íc cã s¶n l­îng lóa nhiÒu nhÊt nh× thÕ giíi lµ: a. Th¸i Lan, ViÖt Nam c. Ên §é, ViÖt Nam b. Trung Quèc, Th¸i Lan d. Trung Quèc, Ên §é C©u 5. Quèc gia nµo d­íi ®©y kh«ng thuéc khu vùc Nam ¸. a. Ên §é c. B¨ng - La - ®Ðt b. ¸p-ga-ni-xtan d. Pa-ki-xtan C©u 6. Nghµnh c«ng nghiÖp ®­îc c¸c n­íc §«ng Nam ¸ chó träng ph¸t triÓn lµ nghµnh chÕ biÕn. a. §óng b. Sai C©u 7. Trong n¨m 2000, n­íc ®¹t møc t¨ng tr­ëng kinh tÕ cao nhÊt so víi n¨m 1998 lµ: a. In-®«-nª-xi-a b. Ma-Lai-Xi-A c. Xin-Ga-Po d. ViÖt Nam C©u 8: ViÖt Nam lµ n­íc chÞu ¶nh h­ëng cña lo¹i giã thæi th­êng xuyªn trªn tr¸i ®Êt. a. Giã TÝn phong b. Giã t©y «n ®íi c. Giã §«ng cùc d. C¶ ba lo¹i giã trªn. C©u 9: PhÇn ®Êt liÒn n­íc ta n»m gi÷a c¸c vÜ tuyÕn: a. 8020 B - 23030 B b. 8034 B - 23023 N c. 8034 B - 23023 B d. 8034 N - 23023 N C©u 10: §Þa h×nh cã ¶nh h­ëng ®Õn s«ng ngßi ë: a. ChÕ ®é n­íc b. H­íng ch¶y c. L­u l­îng d. C¶ 3 ý trªn B/ PhÇn tù luËn: ( 6 ®iÓm) C©u 1: KhÝ hËu ch©u ¸ chÞu t¸c ®éng m¹nh cña vÞ trÝ ®Þa lÝ, ®Þa h×nh, vµ kÝch th­íc réng lín cña ch©u lôc. B»ng nh÷ng ®iÒu ®· häc, em h·y lµm râ vÊn ®Ò ®ã. C©u 2: T¹i sao nãi: NÒn kinh tÕ §«ng Nam ¸ ph¸t triÓn kh¸ nhanh, song ch­a v÷ng ch¾c? C©u 3: Dùa vµo b¶n sè liÖu sau: Tû träng c¸c ngµnh trong tæng s¶n phÈm trong n­íc cña ViÖt Nam n¨m 1990 vµ n¨m 2000 ( §¬n vÞ %). DeThi.edu.vn
16. Bộ 24 Đề thi học sinh giỏi Địa 8 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn N«ng nghiÖp C«ng nghiÖp DÞch vô 1990 2000 1990 2000 1990 2000 38,7 24,3 22,7 36,6 38,6 39,1 + H·y vÏ biÓu ®å h×nh cét theo sè liÖu ®· nªu vµ rót ra nhËn xÐt. + Nguyªn nh©n cña sù thay ®æi tû träng c¸c ngµnh tõ n¨m 1990 ®Õn n¨m 2000? C©u 4: BiÓn ®em l¹i nh÷ng thuËn lîi vµ nh÷ng khã kh¨n g× ®èi víi kinh tÕ vµ ®êi sèng cña nh©n d©n ta. - T¹i sao nãi BiÓn §«ng lµ mét biÓn lín vµ kÝn? §¸p ¸n A/ PhÇn tr¾cnghiÖm: C©u 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 §¸p ¸n a c b d b b a a c b B/ PhÇn tù luËn: C©u 1: *T¸c ®éng cña vÞ trÝ ®Þa lÝ ®Õn khÝ hËu: Do vÞ trÝ cña Ch©u ¸ tr¶i dµi tõ vïng cùc B ®Õn vïng XÝch ®¹o nªn khÝ hËu ph©n thµnh nhiÒu ®íi kh¸c nhau; Thø tù tõ B -N nh­ sau: - §íi khÝ hËu: Cùc, cËn cùc. - §íi khÝ hËu: ¤n ®íi - §íi khÝ hËu: CËn nhiÖt - §íi khÝ hËu: NhiÖt ®íi - §íi khÝ hËu: XÝch ®¹o * T¸c ®éng cña ®Þa h×nh vµ kÝch th­íc cña ch©u lôc ®Õn khÝ hËu: Do l·nh thæ réng, ®Þa h×nh cã d·y nói vµ s¬n nguyªn cao ng¨n ¶nh h­ëng cña biÓn x©m nhËp vµo s©u néi ®Þa lµm cho mét sè ®íi khÝ hËu ph©n chia thµnh nhiÒu kiÓu : + §íi khÝ hËu «n ®íi cã c¸c kiÓu: - ¤n ®íi lôc ®Þa - ¤n ®íi giã mïa - ¤n ®íi §¹i d­¬ng + §íi khÝ hËu cËn nhiÖt cã c¸c kiÓu: - CËn nhiÖt §Þa trung h¶i - CËn nhiÖt giã mïa - CËn nhiÖt lôc ®Þa + §íi khÝ hËu nhiÖt ®íi cã c¸c kiÓu: - NhiÖt ®íi kh« - NhiÖt ®íi giã mïa Ngoµi ra do ¶nh h­ëng cña ®é cao ®Þa h×nh nªn c¸c nói, s¬n nguyªn cao cßn cã kiÓu khÝ hËu nói cao. C©u 2: Ph¶i nªu ®­îc: - Thêi gian qua c¸c n­íc §NA ®¹t dc tèc ®é KT kh¸ cao, møc t¨ng GDP n¨m 2000 so víi n¨m tr­íc cña nhiÒu n­íc ®¹t > 4% - XÐt c¶ qu¸ tr×nh tõ 1990 - 2000 nÒn KT phô thuéc g×? do ¶nh h­ëng khñng ho¶ng KT. B¶o vÖ MT ch­a tèt C©u 3: C©u 4: * ThuËn lîi: +BiÓn dµi, réng. + BiÓn n­íc ta giµu vµ ®Ñp, nguån lîi phong phó cã gi¸ trÞ vÒ nhiÒu mÆt. DeThi.edu.vn
17. Bộ 24 Đề thi học sinh giỏi Địa 8 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn + BiÓn n­íc ta giµu nguån lîi: - Nguån h¶i s¶n phong phó thuËn lîi cho ngµnh khai th¸c, nu«i trång, chÕ biÕn thuû s¶n. - ThÒm lôc ®Þa cã nhiÒu kho¸ng s¶n, muèi, thuû tinh ®Æc biÖt lµ dÇu khÝ – lµ c¬ së ®Ó PT ngµnh khai th¸c vµ chÕ biÕn kho¸ng s¶n. - Däc bê biÓn cã nhiÒu b·i t¾m ®Ñp nh­ lµ c¬ së ®Î PT ngµnh du lÞch. - Bê biÓn cã nhiÒu vòng, vÞnh s©u khuÊt giã lµ §K ®Ó XD h¶i c¶ng. - BiÓn cßn cã thuËn lîi ®Ó PT giao th«ng thuû. * Khã kh¨n: + BiÓn n­íc ta lµ vïng biÓn nãng, n¬i giao tranh cña c¸c khèi khÝ vµ h­íng giã cã nhiÒu b·o vµ ¸p thÊp nhiÖt ®íi g©y ¶nh h­ëng nhiÒu ®Õn §S vµ SX. + ë gÇn biÓn cènc hiÖn t­îng triÒu c­êng, sãng biÓn khi cã b·o g©y s¹t lë bê biÓn g©y ¶nh h­ëng xÊu ®Õn c­ d©n. * BiÓn §«ng lµ biÓn lín, lµ biÓn t­¬ng ®èi kÝn v× ®­îc bao bäc bëi c¸c ®¶o, quÇn ®¶o, b¸n ®¶o chØ th«ng víi Ên ®é d­¬ng vµ Th¸i b×nh d­¬ng qua c¸c eo biÎn hÑp. DeThi.edu.vn
18. Bộ 24 Đề thi học sinh giỏi Địa 8 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn ĐỀ SỐ 4 PHÒNG GD&ĐT KỲ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI LỚP 7, LỚP 8 CẤP HUYỆN THỌ XUÂN Môn thi: ĐỊA LÝ LỚP 8 ĐỀ CHÍNH THỨC Thời gian: 150 phút (không kể thời gian giao đề) (Đề thi có 06 câu, gồm 01 trang) Số báo danh Câu1 (1.0 điểm): Trái Đất có những chuyển động quan trọng nào? Cho biết ngày chuyển tiếp giữa mùa nóng và mùa lạnh của Trái Đất? Vì sao? Câu 2(2.0 điểm): a. Vị trí địa lí, hình dạng lãnh thổ Việt Nam có những thuận lợi và khó khăn gì cho công cuộc xây dựng - bảo vệ tổ quốc hiện nay? b. Chứng minh vùng biển nước ta là một bộ phận của biển Đông? Câu 3 (5.0 điểm): a. So sánh sự khác nhau về đặc điểm địa hình của vùng núi Trường Sơn Bắc với vùng núi và cao nguyên Trường Sơn Nam? b. Chứng minh khí hậu nước ta mang tính chất nhiệt đới gió mùa ẩm? Giải thích? Câu 4 (5.0 điểm) Dựa vào Atlat địa lí Việt Nam và kiến thức đã học, hãy: a. Sắp xếp các hệ thống sông lớn ở nước ta vào ba vùng sông ngòi tương ứng? Tại sao sông ngòi ở Trung Bộ thường gây lũ đột ngột và ngập lụt ở nhiều vùng? b. Đọc tên các miền khí hậu, vùng khí hậu của mỗi miền? Trình bày và giải thích sự khác biệt về khí hậu giữa các miền? Câu 5 (2.0 điểm) Đặc điểm, sự phân bố các dạng địa hình Thanh Hóa? Ảnh hưởng của địa hình đến khí hậu Thanh Hóa ? Câu 6 (5.0 điểm): Cho bảng số liệu Nhiệt độ và lượng mưa trung bình tại các trạm TP. Lai Châu (Lai Châu); Bãi Cháy (Quảng Ninh) Tháng I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII Địa điểm TP.Lai Nhiệt 14,4 14,3 18,4 20,9 22,8 23,1 24,0 23,9 23,4 20,8 18,7 15,6 Châu độ(0C) (Lai Lượng 53,5 31,8 99,5 292,8 433,7 526,2 330,3 426,4 322,9 188,1 83,9 106,0 Châu) mưa(mm) Bãi Nhiệt 17,2 16,5 21,2 23,3 28,7 29,4 28,6 28,0 27,5 25,5 23,4 19,0 Cháy độ(0C) (Quảng Lượng 18,0 5,2 39,4 44,2 102,5 309,4 844,7 422,0 415,5 22,7 44,9 37,6 Ninh) mưa(mm) (Nguồn: Niên giám thống kê Việt Nam 2017, NXB Thống kê, 2018) Biết: - TP. Lai Châu (Lai Châu): Vĩ độ: 22004’B, độ cao: 1451 m. - Bãi Cháy (Quảng Ninh) : Vĩ độ : 20058’B, độ cao 20 m a. Vẽ biểu đồ thích hợp thể hiện lượng mưa từ tháng 5 đến tháng 10 của 2 trạm. b. Dựa vào bảng số liệu và biểu đồ đã vẽ so sánh chế độ nhiệt, chế độ mưa của 2 trạm trên? Giải thích? Hết DeThi.edu.vn
19. Bộ 24 Đề thi học sinh giỏi Địa 8 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn PHÒNG GD&ĐT HƯỚNG DẪN CHẤM THỌ XUÂN ĐỀ THI CHỌN HSG LỚP 7, LỚP 8 CẤP HUYỆN MÔN THI: ĐỊA LÝ LỚP 8 (Hướng dẫn chấm gồm có 05 trang Thí sinh được sử dụng Át lát Địa lí Việt Nam của nhà xuất bản Giáo dục từ năm 2009 đến nay. Câu Ý Nội dung Điểm 1 Trái Đất có những chuyển động quan trọng nào? Cho biết ngày chuyển 1đ tiếp giữa mùa nóng và mùa lạnh của Trái Đất? Vì sao? - Trái Đất có hai chuyển động quan trọng: Chuyển động tự quay quanh trục và quanh Mặt Trời 0,25đ - Ngày chuyển tiếp giữa mùa nóng và mùa lạnh trên Trái Đất là ngày: 21/3- Xuân phân và 23/9- Thu phân. 0,25đ - Vì: + Trái Đất có dạng hình cầu khi chuyển động trên quỹ đạo trục Trái Đất luôn nghiêng và không đổi phương nên có lúc ngả nửa cầu Bắc, có lúc 0,25đ ngả nửa cầu Nam về phía Mặt Trời. + Trục Trái Đất và đường phân chia sáng tối không trùng nhau, cắt nhau tại tâm địa cầu nên thời gian chiếu sáng và sự hấp thụ nhiệt ở hai nửa 0,25đ cầu như nhau. Đó là lúc chuyển tiếp giữa các mùa nóng và lạnh ở hai nửa cầu trên Trái Đất. 2 a Vị trí địa lí, hình dạng lãnh thổ Việt Nam có những thuận lợi và khó 1đ khăn gì cho công cuộc xây dựng - bảo vệ tổ quốc hiện nay? * Thuận lợi: - Tạo thuận lợi cho Việt Nam phát triển kinh tế toàn diện 0,25đ - Hội nhập và giao lưu dễ dàng với các nước Đông Nam Á và thế giới 0,25đ trong xu thế quốc tế hóa và toàn cầu hóa nền kinh tế thế giới * Khó khăn: Chịu nhiều thiên tai (bão, lũ lụt, hạn hán, ) và luôn phải chú ý bảo vệ đất nước, chống giặc ngoại xâm, xâm chiếm đất đai, hải 0, 5đ đảo, xâm phạm vùng biển, vùng trời tổ quốc. b Chứng minh vùng biển nước ta là một bộ phận của biển Đông? 1đ - Vùng biển nước ta là một bộ phận của biển Đông, có diện tích khoảng 1 triệu km2/ 3,4 triệu km2, có chung biển Đông với nhiều nước như 0,5đ Trung Quốc, Phi-lip-pin, Thái Lan, Bru-nây, - Biển Đông trải rộng từ xích đạo tới chí tuyến Bắc thông với Thái Bình 0,5đ Dương và Ấn Độ Dương qua các eo biển 3 a So sánh sự khác nhau về đặc điểm địa hình của vùng núi Trường Sơn 2đ Bắc với vùng núi và cao nguyên Trường Sơn Nam? -Vùng núi Trường Sơn Bắc DeThi.edu.vn
20. Bộ 24 Đề thi học sinh giỏi Địa 8 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn + Là khu vực núi trung bình có độ cao không quá 1000m, sườn đông trên lãnh thổ Việt Nam hẹp ngang, dốc; sườn tây trên lãnh thổ của Lào rộng 0,5đ và thoải. + Địa hình bao gồm các dãy núi chạy song song, so le nhau theo hướng Tây Bắc Đông Nam. Sườn đông trên lãnh thổ Việt Nam được nâng cao ở hai đầu ( phía bắc là vùng núi tây Nghệ An, phía nam là vùng núi tây 0,5đ Thừa Thiên – Huế) ở giữa thấp trũng. -Vùng núi Trường Sơn Nam: + Là khu vực núi cao có độ cao lớn, nhất là khối núi Kon Tum và khối núi cực Nam Trung Bộ, sườn đông dốc đứng đổ ngay sát xuống đồng 0,5đ bằng ven biển nhỏ hẹp; sườn tây thoải, bề mặt tương đối bằng phẳng. + Địa hình bao gồm các khối núi và cao nguyên Ba zan xếp tầng cao đồ sộ hợp thành cánh cung quay lưng về phía biển. Có hai sườn bất đối xứng rõ rệt; sườn đông cao ở hai đầu ( phía bắc là khối núi Kon Tum, 0,5đ phía nam là khối cực Nam Trung Bộ đều cao đồ sộ) ở giữa thấp trũng; sườn tây là các cao nguyên xếp tầng bề mặt có độ cao 400m, 800m, 1000m. b Chứng minh khí hậu nước ta mang tính chất nhiệt đới gió mùa ẩm? 3đ Giải thích? * Tính chất nhiệt đới: - Bình quân 1m2 lãnh thổ nhận được 1 triệu kilôcalo trong một năm. Số 0,25đ giờ nắng nhiều đạt từ 1400 -> 3000 giờ trong một năm - Nhiệt độ trung bình năm cao > 210C và tăng dần từ bắc vào nam. 0,25đ * Tính chất gió mùa. - Khí hậu nước ta chia thành hai mùa rõ rệt phù hợp với hai mùa gió. - Mùa đông có gió mùa Đông Bắc lạnh khô, mùa hạ có gió mùa Tây 0,25đ Nam, Đông Nam nóng ẩm mưa nhiều. 0,25đ * Tính chất ẩm. - Lượng mưa trung bình năm lớn đạt từ 1500mm – 2000mm. Ở những 0,25đ nơi sườn núi đón gió và các khối núi cao, lượng mưa trung bình năm có thể lên đến 3500mm – 4000mm. - Độ ẩm không khí cao trên 80%, cân bằng ẩm luôn luôn dương. 0,25đ * Giải thích: - Nước ta nằm trong vành đai nội chí tuyến, trong năm đều có hai lần 0,5đ Mặt trời lên thiên đỉnh nên hằng năm nhận được lượng bức xạ Mặt Trời lớn nền nhiệt cao. - Nước ta nằm giáp biển, các khối khí di chuyển qua biển mang lại cho 0,5đ nước ta một lượng mưa và độ ẩm lớn. - Nước ta nằm trong khu vực hoạt động của gió mùa Châu Á 0,5đ 4 a - Sắp xếp các hệ thống sông lớn ở nước ta vào ba vùng sông ngòi tương 1,5đ ứng? ( Lưu ý: Nếu thiếu 1 hệ thống sông trừ 0,25 điểm) Sông ngòi Bắc Bộ Sông ngòi Trung Bộ Sông ngòi Nam Bộ (0,5đ trên DeThi.edu.vn
21. Bộ 24 Đề thi học sinh giỏi Địa 8 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn - Hệ thống sông Hồng. - Hệ thống sông Cả. - Hệ thống sông 1 - Hệ thống sông Thái Bình. - Hệ thống sông Thu Đồng Nai. khu - Hệ thống sông Kì Cùng - Bồn. - Hệ thống sông vực) Bằng Giang - Hệ thống sông Đà Mê Công. - Hệ thống sông Mã Rằng. - Tại sao sông ngòi ở Trung Bộ thường gây lũ đột ngột và ngập lụt ở nhiều vùng? + Do địa hình hẹp ngang sông ngắn, dốc, lưu vực nhỏ độc lập cùng với 0,5đ cường độ mưa rất lớn tập trung làm cho lượng nước sông lên nhanh và đột ngột. + Phần hạ lưu chảy qua nhiều ô trũng của các đồng bằng duyên hải, cửa 0,5đ sông nhỏ uốn khúc quanh co nên thoát nước chậm, gây ngập lụt cho nhiều vùng. b -Đọc tên các miền khí hậu, vùng khí hậu của mỗi miền? 1đ + Miền khí hậu phía Bắc có các vùng khí hậu: Tây Bắc Bộ, Đông Bắc 0,5đ Bộ, Trung và Nam Bắc Bộ, Bắc Trung Bộ. + Miền khí hậu phía Nam có các vùng khí hậu: Nam Trung Bộ, Tây 0,5đ Nguyên, Nam Bộ. Lưu ý ( Nếu thiếu hoặc sai tên miền, vùng khí hậu trừ 0,25 điểm) -Trình bày và giải thích sự khác biệt về khí hậu giữa các miền? + Miền khí hậu phía Bắc ( từ vĩ tuyến 160B trở ra) có mùa đông lạnh, 1,5đ tương đối ít mưa, nữa cuối mùa đông ẩm ướt; mùa hè nóng và mưa nhiều 0,5đ + Miền khí hậu phía Nam (từ vĩ tuyến 160B trở vào) có khí hậu cận xích đạo, nhiệt độ quanh năm cao, với một mùa mưa và một mùa khô tương 0,5đ phản sâu sắc. + Sự khác biệt trên là do: Lãnh thổ trải dài dưới tác động của độ cao và hướng địa hình; vào mùa đông phía Bắc gần chí tuyến chịu ảnh hưởng trực tiếp của gió mùa Đông Bắc nên có mùa đông lạnh, phía Nam gần 0,5đ xích đạo chịu ảnh hưởng của gió tín phong Đông Bắc nên có nền nhiệt cao, lượng mưa ít. 5 * Đặc điểm, sự phân bố các dạng địa hình Thanh Hóa? 2đ - Miền núi và trung du ở phía tây: Vùng đồi núi thấp (độ cao trung bình 0, 5đ từ 600 – 700m), nhiều đỉnh núi cao > 1000m; vùng trung du: chủ yếu là đồi núi thấp đỉnh bằng, sườn thoải. - Miền đồng bằng ở phía đông: được cấu tạo bởi phù sa cũ của các hệ 0,25đ thống sông, xen lẫn là một số núi sót có độ cao 200m-300m. - Miền ven biển từ Nga Sơn đến Tĩnh Gia: vùng sình lầy, vùng đất cát. 0,25đ Bờ biển bằng phẳng, thềm lục địa tương đối nông và rộng. * Ảnh hưởng của địa hình đến khí hậu Thanh Hóa ? - Nhiệt độ lượng mưa thay đổi theo hướng sườn: Sườn đón gió gây mưa lớn thời tiết nóng ẩm; sườn khuất gió gây ra hiện tượng phơn, thời tiết 0,5đ khô nóng. DeThi.edu.vn
22. Bộ 24 Đề thi học sinh giỏi Địa 8 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn - Nhiệt độ và lượng mưa thay đổi theo độ cao: Càng lên cao nhiệt độ càng giảm (0,60C/100m) nên miền núi khí hậu khắc nghiệt hơn đồng 0,5đ bằng duyên hải; vùng núi cao phía tây khí hậu thay đổi theo đai cao. 6 a - Vẽ biểu đồ thích hợp là biểu đồ Cột ghép 2đ * ( Lưu ý: Nếu vẽ biểu đồ cột ghép của từng trạm thì được 1,5 điểm; cột ghép 2 trạm/ tháng từ tháng 5 đến tháng 10 thì cho 2 điểm, dạng khác, không chấm điểm) * Yêu cầu: Đảm bảo tính chính xác, khoa học và thẩm mĩ, ghi đầy đủ số liệu, chú giải, tên biểu đồ. Nếu thiếu trừ 0,25 điểm/ yếu tố. b Dựa vào bảng số liệu và biểu đồ đã vẽ so sánh chế độ nhiệt, chế độ mưa 3đ của 2 trạm trên? Giải thích. * Chế độ nhiệt: - Nhiệt độ trung bình năm TP.Lai Châu (Lai Châu) thấp hơn (20,00C), 0,25đ Bãi Cháy (Quảng Ninh) cao hơn (24,00C) - Tháng có nhiệt độ cao nhất tại TP. Lai Châu là tháng 7 (24,00C), tại Bãi Cháy là tháng 6 (29,40C); tháng có nhiệt độ thấp nhất ở TP.Lai 0,25đ Châu là tháng 2 (14,30C), Bãi Cháy cũng là tháng 2 (16,50C). - Trong năm, TP.Lai Châu có 5 tháng nhiệt độ dưới 200C và không có tháng nào trên 240C, Bãi Cháy có 3 tháng nhiệt độ dưới 200C và có 6 0,25đ tháng nhiệt độ cao trên 250C ( tháng 5 đến tháng 10). - Biên độ nhiệt năm của TP.Lai Châu thấp hơn (9,70C), Bãi Cháy cao 0,25đ hơn (12,90C) => Giải thích: TP.Lai Châu và Bãi Cháy đều thuộc miền khí hậu phía Bắc, chịu ảnh hưởng trực tiếp của gió mùa Đông Bắc nhưng TP.Lai Châu nằm gần chí tuyến hơn và còn chịu tác động của độ cao địa hình. Bãi Cháy có biên độ nhiệt chênh lệch lớn hơn TP.Lai Châu là do vào mùa đông chịu ảnh hưởng mạnh của gió mùa Đông Bắc nhiệt độ thấp 0,5đ còn vào nửa đầu mùa hè khuất gió mùa Tây Nam gây nên hiện tượng phơn thời tiết khô nóng, nhiệt độ cao. * Chế độ mưa: - Tổng lượng mưa trong năm của hai trạm đều cao, TP.Lai Châu có tổng lượng mưa cao hơn (2895,1mm), Bãi Cháy thấp hơn (2306,1mm) nhưng mùa mưa có sự khác nhau, TP.Lai Châu kéo dài tới 7 tháng (từ 0,5đ tháng 4 đến tháng 10), Bãi Cháy mùa mưa chỉ kéo dài 5 tháng (từ tháng 5 đến tháng 9) song đều có lượng mưa lớn (TP.Lai Châu: 2520,4 mm, chiếm 87% lượng mưa cả năm; Bãi Cháy: 2094,1 mm chiếm 91% lượng mưa cả năm). - Tháng có lượng mưa cực đại ở TP.Lai Châu là tháng 6 (526,2mm), ở Bãi Cháy là tháng 7 (844,7mm); tháng có lượng mưa cực tiểu ở TP.Lai Châu là tháng 2 (31,8mm), ở Bãi Cháy cũng vào tháng 2 (5,2mm); trong năm trừ tháng 7 và tháng 9 Bãi Cháy các tháng đều có lượng mưa 0,5đ thấp hơn TP.Lai Châu DeThi.edu.vn
23. Bộ 24 Đề thi học sinh giỏi Địa 8 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn - Giải thích: TP.Lai Châu (Lai Châu) nằm ở vùng núi có độ cao lớn (1451m) kết hợp với hướng núi đón gió mùa Tây Nam nên có tổng lượng mưa lớn, mùa mưa kéo dài và các tháng mưa nhiều hơn, mưa lớn 0,5đ đều trong suốt mùa mưa; còn Bãi Cháy (Quảng Ninh) nằm ở nơi có độ cao thấp (20m) nhưng ở vị trí sườn đón gió Đông Nam từ biển vào kết hợp với dải hội tụ nhiệt đới trong thời gian này tạo nên mùa mưa có lượng mưa lớn; vào mùa đông nằm ở sườn khuất gió của cánh cung Đông Triều nên có lượng mưa rất nhỏ. Tổng Câu 1+2+3+4+5+6 20 Lưu ý: Những câu hỏi, nội dung vận dụng, liên hệ thí sinh trình bày cách khác nhưng vẫn đảm bảo kiến thức vẫn cho điểm tối đa. DeThi.edu.vn
24. Bộ 24 Đề thi học sinh giỏi Địa 8 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn ĐỀ SỐ 5 UBND HUYỆN THUẬN CHÂU TRƯỜNG THCS CHIỀNG LY CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM Độc lập – Tự do – Hạnh phúc ĐỀ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI CẤP TRƯỜNG Môn: Địa lí 8 Thời gian: 120 phút (không kể thời gian phát đề) Câu 1 (1 điểm) Vì sao các nước Đông Nam Á tiến hành công nghiệp hóa nhưng kinh tế phát triển chưa vững chắc? Câu 2 (1 điểm) Dựa vào At lat địa lí Việt Nam, hãy xác định 1 số dãy núi và sông lớn chạy theo hướng tây bắc – đông nam? Câu 3 (2 điểm) Tính chất nhiệt đới gió mùa đã mang lại cho đất nước ta những thuận lợi và khó khăn gì? Câu 4 (3 điểm) Hãy so sánh sự giống và khác nhau giữa 2 đồng bằng châu thổ lớn nhất nước ta? Câu 5 (3 điểm) Dùng số liệu thống kê dưới đây: (Đơn vị tính: tỉ đồng) Trong đó Năm Tổng giá trị Nông nghiệp Công nghiệp Dịch vụ 1990 131968 42003 33221 56744 1999 256269 60892 88047 107330 a. Vẽ biểu đồ thể hiện cơ cấu giá trị sản phẩm các ngành trong tổng giá trị sản phẩm của nền kinh tế nước ta? b. Qua biểu đồ và số liệu trên em có nhận xét gì? (Thí sinh được sử dụng Át lát Địa lí Việt Nam) DeThi.edu.vn
25. Bộ 24 Đề thi học sinh giỏi Địa 8 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn UBND HUYỆN THUẬN CHÂU CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM TRƯỜNG THCS CHIỀNG LY Độc lập – Tự do – Hạnh phúc ĐÁP ÁN, BIỂU ĐIỂM ĐỀ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI CẤP TRƯỜNG Môn: Địa lí 8 Thời gian: 120 phút (không kể thời gian phát đề) Câu Đáp án Điểm Các nước Đông Nam Á đang tiến hành công nghiệp hóa do chuyển đổi cơ cấu kinh tế, ngành công nghiệp và ngày càng đóng góp nhiều hơn vào GDP của nhiều quốc gia. Kinh tế phát triển chưa vững chắc 1 1 vì dễ bị ảnh hưởng từ các tác động bên ngoài, môi trường chưa được chú ý bảo vệ trong quá trình phát triển kinh tế. - Các dãy núi: Hoàng Liên Sơn, Con Voi, Pu Đen Đinh, Pu Sam Sao, Trường Sơn 0,5 - Các dòng sông: Sông Hồng, sông Đà, sông Cả, sông Mã, sông 2 Tiền, sông Hậu 0,5 (Thí sinh kể được ít nhất 5 dãy núi và 5 dòng sông) * Những thuận lợi và khó khăn - Thuận lợi: + Tài nguyên thiên nhiên đa dạng là cơ sở để xây dựng và phát triển nền kinh tế với cơ cấu đa dạng 0,5 + Thuận lợi để phát triển nền nông nghiệp nhiệt đới thâm 3 canh, đa dạng về cơ cấu cây trồng, vật nuôi 0,5 - Khó khăn: + Môi trường sinh thái dễ bị biến đổi, mất cân bằng. 0,5 + Thiên tai thường xảy ra: bão lụt, hạn hán, lũ quét. gây nhiều thiệt hại cho sản xuất và đời sống. 0,5 - Giống nhau: Đều là đồng bằng châu thổ phì nhiêu màu mỡ, có địa 1 hình thấp và bằng phẳng - Khác nhau: Đồng ĐB sông Hồng ĐB sông Cửu Long bằng 4 Vị trí - Nằm ở hạ lưu sông Hồng - Nằm ở hạ lưu sông Cửu 1 Diện - 15.000km2 Long tích - 40.000km2 Đặc - Dọc 2 bên bờ sông có hệ - Cao trung bình 2->3m so 1 điểm thống đê điều chống lũ với mực nước biển, không có hệ thống đê ngăn lũ DeThi.edu.vn
26. Bộ 24 Đề thi học sinh giỏi Địa 8 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn địa vững chắc, dài trên hình 2.700km - Ảnh hưởng của thủy triều - Các cánh đồng trở thành rất lớn, vào mùa lũ một các ô trũng thấp, không phần lớn diện tích bị ngập được bồi đắp phù sa nước. thường xuyên a. Vẽ biểu đồ * Xử lí số liệu (đơn vị: %) 1 Tổng giá Trong đó Năm trị Nông nghiệp Công nghiệp Dịch vụ 1990 100 31,8 25,2 43 1999 100 23,8 34,3 41,9 * Vẽ biểu đồ: 1 1990 5 1999 Nông nghiệp Công nghiệp Dịch vụ Biểu đồ thể hiện cơ cấu giá trị sản phẩm các ngành trong tổng giá trị sản phẩm của nền kinh tế nước ta b. Nhận xét: 1 DeThi.edu.vn
27. Bộ 24 Đề thi học sinh giỏi Địa 8 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn Cơ cấu giá trị sản phẩm các ngành trong tổng giá trị sản phẩm của nền kinh tế nước ta có sự thay đổi từ năm 1990 – 1999, giá trị sản phẩm có xu hướng tăng từ 131 968 tỉ đồng lên 256 296 tỉ đồng. Cụ thể ở các ngành như sau: - Nông nghiệp: giá trị sản phẩm tăng 18889 tỉ đồng nhưng tỉ trọng lại giảm 8% trong cơ cấu - Công nghiệp: giá trị sản phẩm tăng 54862 tỉ đồng kéo theo tỉ trọng trong cơ cấu có xu hướng tăng (9,2%) - Dịch vụ: giá trị sản phẩm tăng 50586 tỉ đồng nhưng tỉ trọng trong cơ cấu có xu hướng giảm (1,2%) DUYỆT CỦA TỔ CHUYÊN MÔN GIÁO VIÊN RA ĐỀ Lường Thị Hà DUYỆT CỦA CHUYÊN MÔN NHÀ TRƯỜNG DeThi.edu.vn
28. Bộ 24 Đề thi học sinh giỏi Địa 8 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn ĐỀ SỐ 6 PHÒNG GD&ĐT BÌNH GIANG ĐỀ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI CẤP TRƯỜNG ĐỀ CHÍNH THỨC MÔN: ĐỊA LÍ - LỚP 8 (Thời gian làm bài: 120 phút) (Đề thi gồm 01 trang) Câu 1: (2,0 điểm) Dựa vào Át lát địa lí Việt Nam hoặc kiến thức đã học, chứng minh rằng đất Việt Nam phong phú, đa dạng. Câu 2 (3,0 điểm). Hãy trình bày và giải thích các đặc điểm của sông ngòi Việt Nam Câu 3: (3,0 điểm). Cho bảng số liệu sau: Lượng mưa và lưu lượng theo các tháng trong năm của lưu vực sông Hồng (trạm Sơn Tây) Tháng 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 Lượng mưa 19.5 25.6 34.5 104.2 222.0 262.8 315.7 335.2 271.9 170.1 59.9 17.8 (mm) Lưu lượng 1318 1100 914 1071 1893 4692 7986 9246 6690 4122 2813 1746 (m2/s) a) Vẽ biểu đồ thích hợp thể hiện lượng mưa và lưu lượng của sông Hồng tại trạm Sơn Tây b) Qua biểu đồ và bảng số liệu hãy rút ra nhận xét cần thiết. Câu 4 (2,0 điểm). Dựa vào kiến thức đã học hãy cho biết: a) Tại sao nói “Núi Việt Nam là núi già trẻ lại”? b) Nguyên nhân hình thành đồng bằng sông Cửu Long và các cao nguyên badan ở Tây Nguyên. HẾT Họ tên thí sinh: Số báo danh: Chữ kí giám thị 1: Chữ kí giám thị 2: DeThi.edu.vn
29. Bộ 24 Đề thi học sinh giỏi Địa 8 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn HƯỚNG DẪN CHẤM ĐỀ THI HSG CẤP TRƯỜNG MÔN ĐỊA LÍ 8 Câu 1: (2điểm) Dựa vào át lát địa lí Việt nam ta thấy: Đất nước ta phong phú và đa dạng;nước ta có ba nhóm chính: * Đất Feralit: 0.75đ - Bao gồm: có đất feralit trên đá ba dan; feralit trên đá vôi; feralit trên các loại đá khác. Trong các loại đất feralit thì đất feralit trên đá ba dan và đá vôi có độ phì cao là điều kiện thuận lợi để phát triển ngành trồng cây công nghiệp. - Diện tích: chiếm 65% diện tích đất tự nhiên * Đất phù sa: 0.75đ - Bao gồm: đất phù sa sông; đất phèn, đất mặn; đất cát biển; đất xám trên phù sa cổ. Thuận lợi phát triển trồng cây lương thực và cây công nghiệp ngắn ngày, - Diện tích: chiếm 24% diện tích đất tự nhiên * Đất mùn núi cao: - Diện tích: chiếm 11% diện tích đất tự nhiên. Thuận lợi trong việc trồng rừng 0.5đ Câu 2: (3 điểm) - Nước ta có mạng lưới sông ngòi dày đặc, phân bố rộng khắp trên cả 0.25 nước, phần lớn là các sông nhỏ ngắn và dốc Đặc Cả nước có 2360 con sông dài trên 10 km trong đó 93% là các sông điểm 0.25 nhỏ và ngắn 1 Do nước ta có lượng mưa lớn, bề ngang lãnh thổ hẹp với phổ biến là 0,5 diện tích đồi núi chiếm ¾ diện tích lãnh thổ, vị trí gần biển. - Sông ngòi nước ta có hai hướng chảy chính là Tây Bắc – Đông Nam 0.25 Đặc và vòng cung ( Kể tên một số sông chảy theo hai hướng trên) điểm - Do Các dãy núi ở nước ta có hai hướng chính tây bắc – đông nam và 2 vòng cung đã quyết định hướng chảy của sông ngòi, hướng địa hình 0.25 Câu nghiêng theo hướng TB - ĐN 2 - Sông ngòi nước ta có hai mùa nước, mùa lũ và mùa cạn. Mùa lũ có Đặc 0.25 lượng nước chiếm từ 70 – 80% lượng nước cả năm. điểm - Do Nước ta có chế độ mưa mùa, mùa mưa và mùa khô 0.25 3 - Sông ngòi nước ta có lượng phù sa lớn. Bình quân có 223 gam cát bùn/m3 nước, tổng lượng phù sa trôi theo dòng nước trên 200 triệu 0.5 Đặc tấn/năm điểm - Do địa hình phần lớn là đồi núi, cao dốc kết hợp với chế độ mưa mùa 4 lại chủ yếu là mưa rào đã làm tăng khả năng xói mòn, lớp phủ thực vật 0.5 suy giảm Câu 3: (3 điểm) DeThi.edu.vn
30. Bộ 24 Đề thi học sinh giỏi Địa 8 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn a) Vẽ biểu đồ đường, cột, có đủ tên, chú giải, đúng, đẹp 2đ b) Nhận xét: 1đ - Chế độ mưa và chế độ nước trên lưu vực sông Hồng theo mùa (dẫn chứng) - Chế độ nước theo sát chế độ mưa(dẫn chứng) Câu 4: (2 điểm) Do cuối gia đoạn cổ kiến tạo địa hình nước ta bị ngoại lực bào mòn, hạ thấp và trở thành những bề mặt san bằng. Sang giai đoạn tân kiến tạo 0.5 a do ảnh hưởng của vận động tạo núi Hy-ma-lay-a, địa hình nước ta được trẻ hoá lại làm cho đồi núi được nâng cao hơn, sông ngòi, thung lũng sâu hơn, bề mặt địa hình bị chia cắt sâu sắc hơn. - Đều được hình thành trong thời kì tân kiến tạo 0.25 Câu - Hoạt động nội lực mạnh và do chịu ảnh hưởng của vận động tạo núi 4 0.25 Hy-ma-lay-a - Đồng bằng sông Cửu Long được hình thành trên các hố sụt võng và b 0.5 được phù sa sông ngòi bồi đắp - Các cao nguyên badan ở Tây Nguyên được hình thành do hiện tượng phun trào dung nham ba dan dưới lòng đất và phủ tràn lên bề mặt hình 0.5 thành các cao nguyên khá bằng phẳng, có phủ đất badan. ĐỀ SỐ 7 PHÒNG GD&ĐT BÌNH GIANG ĐỀ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI CẤP TRƯỜNG MÔN: ĐỊA LÍ - LỚP 8 ĐỀ CHÍNH THỨC (Thời gian làm bài: 120 phút) DeThi.edu.vn
31. Bộ 24 Đề thi học sinh giỏi Địa 8 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn Câu 1 (3 điểm). Dựa vào Atlat Địa Lí Việt Nam ( trang 7) phần khí hậu và kiến thức đã học hãy cho biết: Nước ta có mấy miền khí hậu? Mùa khí hậu? Đặc điểm chung về thời tiết khí hậu nước ta vào mùa đông? Câu 2 (2 điểm). Dựa vào Atlat Địa Lí Việt Nam và kiến thức đã học, em hãy: Kể tên các hệ thống sông lớn ở nước ta? Nêu đặc điểm chung của sông ngòi nước ta? Câu 3 (2 điểm). Dựa vào Atlat Địa Lí Việt Nam ( trang 7) phần khí hậu và kiến thức đã học hãy cho biết: 1. Địa hình khu vực đồi núi nước ta phân hóa đa dạng như thế nào? 2. Trình bày đặc điểm địa hình của vùng núi Tây Bắc ? Câu 4 (3 điểm). Bảng lượng mưa ( mm) theo các tháng trong năm tại trạm khí hậu A: Tháng I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII Lượng 18,6 26,2 43,8 90,1 188,5 239,9 288,2 318,0 265,4 130,7 43,4 23,4 mưa ( mm) 1. Vẽ biểu đồ cột thể hiện lượng mưa của các tháng trong năm của trạm khí hậu A? 2. Dựa vào bảng số liệu và biểu đồ: Tính thời gian mùa mưa và cho biết trạm khí hậu A thuộc miền khí hậu nào? –––––––– Hết –––––––– Họ tên thí sinh: Số báo danh: Chữ kí giám thị 1: Chữ kí giám thị 2: HƯỚNG DẪN CHẤM ĐỀ HỌC SINH GIỎI CẤP TRƯỜNG MÔN ĐỊA LÍ 8 Câu Phần Nội dung cần đạt Điểm Câu 1 Miền - Nước ta có 4 miền khí hậu: 0,25 DeThi.edu.vn
32. Bộ 24 Đề thi học sinh giỏi Địa 8 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn ( 3 điểm) khí + Miền khí hậu phía Bắc hậu + Miền khí hậu phía Đông Trường Sơn 0,25 + Miền khí hậu phía Nam + Miền khí hậu biển Đông Mùa - Nước ta có 2 mùa khí hậu 0,25 khí + Mùa gió Đông Bắc từ tháng 11-> tháng 4 năm sau 0,25 hậu + Mùa gió Tây Nam từ tháng 5-> 10 Đặc - Thời gian: Từ tháng 11-> tháng 4 năm sau 0,25 điểm - Hướng gió thịnh hành là gió mùa đông bắc xen kẽ những đợt gió 0,25 chung mùa đông nam. về - Thời tiết khí hậu trên các miền của nước ta khác nhau rõ rệt. 0,25 thời - Miền Bắc chịu ảnh hưởng trực tiếp của gió mùa đông bắc 0,25 tiết - Có 1 mùa đông không thuần nhất: Đầu đông lạnh khô, cuối đông 0,25 khí mưa phùn ẩm ướt. hậu - Nhiệt độ trung bình thánh nhiều nơi xuống dưới 15 0 C, miền núi 0,25 nước có nơi xuất hiện sương muối, sương giá. ta vào - Duyên hải Miền Trung Có mưa lớn nhất là vào các tháng cuối 0,25 mùa năm. đông - Tây Nguyên và Nam Bộ thời tiết nóng khô, ổn định suốt mùa. 0,25 Câu 2 Các - Nước ta có 9 hệ thống sông lớn. 0,25 ( 2 điểm) hệ - Sông Hồng, Sông Thái Bình, Sông Kì Cùng- Bằng Giang, Sông 0,75 thống Mã, Sông Cả, Sông Thu Bồn, Sông Ba, Sông Đồng Nai, Sông Mê sông Công.( Kể được 2 hệ thống sông được 0,25 điểm) lớn Đặc - Nước ta có mạng lưới sông ngòi dày đặc, phân bố rộng khắp cả 0,25 điểm nước với 2360 con sông dài trên 10km, 93% sông ngắn dốc. chung - Sông ngòi nước ta chảy theo 2 hướng chính: 0,25 của + Tây Bắc - Đông Nam( Kể tên các sông) sông + Vòng cung( kể tên các sông) ngòi - Sông ngòi nước ta có 2 mùa nước khác nhau rõ rệt: Mùa lũ và 0,25 nước mùa cạn. ta - Sông ngòi nước ta có hàm lượng phù sa lớn: 0,25 + TB có 223 g cát bùn/ m3 nước + Tổng lượng phù sa trôi nổi trên 200 triệu tấn DeThi.edu.vn
33. Bộ 24 Đề thi học sinh giỏi Địa 8 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn Câu 3 Điạ - Địa hình khu vực đồi núi nước ta phân hóa đa dạng gồm 5 vùng 0,25 ( 2 điểm) hình núi. khu + Vùng núi Đông Bắc vực + Vùng núi Tây Bắc 0,25 đồi + Vùng núi Trường Sơn Bắc 0,25 núi + Vùng núi và cao nguyên Trường Sơn Nam + Địa hình bán bình nguyên Đông Nam Bộ và vùng đồi trung du 0,25 Bắc Bộ. Đặc - Vị trí: Nằm giữa sông Hồng và sông Cả 0,25 điểm - Đặc điểm: vùng + Là dải núi cao Hoàng Liên Sơn và sơn nguyên đá vôi hiểm trở 0,25 núi nằm //, kéo dài theo hướng TB- ĐN Tây + Có các đồng bằng nhỏ trù phú: Than Uyên, Mừơng Thanh, Nghĩa 0,25 Bắc Lộ. + Có cảnh đẹp: Sa Pa, Hồ Ba Bể 0,25 Câu 4 Vẽ - Vẽ biểu đồ cột thể hiện lượng mưa các tháng trong năm ở trạm 2 ( 3 điểm) khí hậu A đẹp, chính xác( Trục dọc thể hiện đại lượng đo lượng Thiếu mưa( mm), trục ngang thể hiện các tháng trong năm gồm 12 cột, 1 yếu các cột liền kề nhau, chiều ngang của các cột bằng nhau, có tên tố trừ biểu đồ 0,25 1 - Tính thời gian mùa mưa của trạm A 0,5 2 - Trạm khí hậu A thuộc miền khí hậu phí Bắc. 0,5 HẾT ĐỀ SỐ 8 PHÒNG GD&ĐT BÌNH GIANG ĐỀ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI CẤP TRƯỜNG ĐỀ CHÍNH THỨC MÔN: ĐỊA LÍ - LỚP 8 (Thời gian làm bài: 120 phút) Câu 1(2đ): Dựa vào atlat địa lí Việt Nam và kiến thức đã học hãy nêu đặc điểm địa hình của Việt Nam? Câu 2 (3,0): DeThi.edu.vn
34. Bộ 24 Đề thi học sinh giỏi Địa 8 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn a) Việt Nam là nước giàu hay nghèo tài nguyên khoáng sản? b) Cho biết nguyên nhân làm cạn kiệt nhanh chóng một số tài nguyên khoáng sản nước ta c) Tại sao phải đưa ra vấn đề khai thác hợp lí,sử dụng tiết kiệm và có hiệu quả nguồn tài nguyên khoán sản? Câu 3 (2,0): Trình bày đặc điểm địa hình khu vực đồng bằng ở nước ta? Câu 4 (3,0): Dựa vào bảng số liệu nhiệt độ và lượng mưa của trạm khí hậu hà nội sau Tháng 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 nhiệt 16,4 17,0 20,2 23,7 27,3 28,8 28,9 28,2 27,2 24,6 21,4 18,2 độ(0C) Lượng 18,6 26,2 43,8 90,1 188,5 239,9 288,2 318,0 265,4 130,7 43,4 23,4 mưa (mm) a/ Vẽ biểu đồ khí hậu thể hiện nhiệt độ và lượng mưa ở Hà Nội b/ Qua biểu đồ cho biết ở Hà nội có mưa nhiều vào thời kì nào trong năm?Giải thích tại sao? (Thí sinh được sử dụng Atlat Địa lí Việt Nam để làm bài) –––––––– Hết –––––––– HƯỚNG DẪN CHẤM VÀ BIỂU ĐIỂM ĐỀ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI CẤP TRƯỜNG MÔN: ĐỊA LÍ - LỚP 8 câu nội dung đáp án điểm Câu1 1) Đặc điểm địa hình 2đ a)Đồi núi là bộ phận quan trọng nhất trong cấu trúc địa 1,0 hình nước ta 0,5 -Đồi núi chiếm ¾ diện tích lãnh thổ nhưng chủ yếu là đồi núi thấp Là đồi núi thấp(dưới 1000m chiếm 85%).Là bộ phận quan trọng nhất. Đồi núi tạo một cánh cung lớn hướng ra biển đông,chạy dài từ tây bắc đến đông nam bộ dài 1400km.Nhiều vùng ăn sát ra bển DeThi.edu.vn
35. Bộ 24 Đề thi học sinh giỏi Địa 8 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn -Đồng bằng chiếm ¼ diện tích lãnh thổ đát liền và bị 0,25 núi ngăn cách thành nhiều khu vực như duyên hải miền trung.Hai đồng bằng lớn nhất là đồng bằng sông cửu long và đồng bằng sông hồng -Các đảo và quần đảo 0,25 b)địa hình nước ta được tân kiến tạo nâng lên và 0,75 tạo thành nhiều bậc kế tiếpnhau -Lãnh thổ nước ta được tạo lập vững chắc từ sau 0,25 giai đoạn cổ kiến tạo.Trải qua hàng chục triệu năm không được nâng lên,các vùng bị ngoại lực bào mòn,phá hủy tạo thành những bề mặt san bằng cổ thấp và thoải -Đến tân kiến tạo vận động tạo núi himalaya đã 0,25 làm cho địa hình nước ta nâng cao phân thành nhiều bậc kế tiếp nhau;núi đồi-đồng bằng-thềm lục địa Địa hình thấp dần từ nội địa ra biển theo hướng TB-ĐN -Địa hình nước ta có 2 hướng chính TB_ĐN và 0,25 hướng vòng cung ngoai ra còn một số hướng khác trong phạm vi hẹp c) Địa hình nước ta mang tính chất nhiệt đới gió 0,25 mùa và chịu tác động mạnh mẽ của con người -hoạt động ngoại lực của khí hậu,của dòng nước và của con người là những nhân tố chủ yếu và trực tiếp hình thành địa hình hiện tại nước ta Câu2 a)Việt Nam là nước giàu tài nguyên khoáng sản 1,0 3đ -đứng về số lượng và mật độ các mỏ quạng trên diện tích lãnh 0,5 thổ thì việt nam rõ ràng là một nước giàu có, được thiên nhiên ưu đãi về tài nguyên khoáng sản.Việt Nam có khoảng 5000 điểm quặng và tụ khoáng của gần 60 loại khoáng sản khác nhau -Đứng về quy mô số trữ lượng thì đa số khoáng sản nước ta 0,5 có trữ lượng vừa và nhỏ b)Nguyên nhân làm cạn kiệt nhanh chóng một số tài nguyên 1,0 khoáng sản nước ta: -quản lí lỏng lẻo,khai thác bừa bãi ,sử dụng không tiết kiệm 0,5 -kĩ thuật khai thác lạc hậu,hàm lượng quặng còn nhiều trong O,25 chất thải bỏ -Thăm dò đánh giá chưa chính xác về trữ lượng hàm lượng 0,25 phân bố làm cho khai thác gạp khó khăn và đầu tư lãng phí c)Tại vì: 1,0 -Khoáng sản là tài nguyên vô cùng quý giá,là nguyên liệu của 0,25 ngành công nghiệp DeThi.edu.vn
36. Bộ 24 Đề thi học sinh giỏi Địa 8 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn -Khoáng sản là tài nguyên không thể phục hồi 0,25 -Khoáng sản là tài nguyên không phải vô tận,việc hình thành 0,25 khoáng sản phải trải qua thời gian lâu dài -Dẫn tới ô nhiễm môi trường sinh thái 0,25 Câu3 *Đặc điểm khu vực đồng bằng (2đ) -Đồng bằng sông hồng 0,75 +Diện tích khoảng 150000km2 +Do phù sa sông hồng và sông thái bình bồi đắp +Có hệ thống đê chống lũ vững chắc dài 2700 km +Đất gồm đất trong đê và đất ngoài đê. đất dang có hiện tượng bị bạc màu +Nơi đây có lịch sử khai thác lãnh thổ lâu đời.là vùng trọng điểm lương thực thực phẩm lớn thứ 2 cả nước -Đồng bằng sông cửu long 0,75 +Diện tích40000km2 +Do phù sa hệ thống sông mê công bồi đắp +Có nhiều vùng trũng rộng lớn: Đồng Tháp Mười,khu tứ giác Long Xuyên +Diện tích đất phèn, đất mặn rất lớn +Là vùng mới khai thác gần đây,là vùng trọng điểm lương thực thực phẩm số 1 cả nước -Đồng bằng duyên hải trung bộ 0,5 +Diện tích khoảng 15000km2 +Gồm nhiều đồng bằng nhỏ hẹp,lớn nhất là đồng bằng thanh hóa diện tích 3100km2 Câu 4 *vẽ biểu đồ 2,0 (3đ) -Cột kết hợp đường(có 2 trục tung và 1 trục hoành) 1,5 +Trục tung:Trục bên trái thể hiện lượng mưa,trục bên phải thể hiện nhiệt độ +Trục hoành thể hiện đại lượng thời gian(12 tháng) khoảng cách giữa các tháng phải đều chính xác +Biểu đồ :có tên biểu đồ ,bảng chú giải 0,5 *nhận xét ,giải thích 1,0 -Mưa nhiều từ tháng 5 đến tháng 10 0,5 -Giải thích 0,5 +Do trong khoảng thời gian này có gió mùa tây nam hoạt động nên nhiệt độ cao lượng mưa trong mùa lớn chiếm 80% lượng mưa cả năm DeThi.edu.vn
37. Bộ 24 Đề thi học sinh giỏi Địa 8 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn ĐỀ SỐ 9 ĐỀ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI MÔN: ĐỊA LÍ 8 Thời gian: 90 phút (không kể thời gian giao đề) Câu 1. (1,0 diểm) Giải thích vì sao càng đi về phía Tây khí hậu châu Âu càng ấm áp, mưa nhiều ? Câu 2. (2,0 điểm) Nêu đặc điểm vị trí địa lí Việt Nam về mặt tự nhiên. Vị trí đó có thuận lợi và khó khăn gì cho việc xây dựng và bảo vệ tổ quốc hiện nay. Câu 3. (2,0 điểm) Dựa vào bản đồ khí hậu trong Atlat Địa lí Việt Nam và những kiến thức đã học, hãy xác định hướng di chuyển của các cơn bão vào nước ta. Khu vực nào trong năm chịu ảnh hưởng nhiều nhất của bão? Các trận bão đã gây ra những hậu quả gì ? Nêu biện pháp khắc phục? Câu 4. (3,0 điểm) Sông ngòi là yếu tố tự nhiên quan trọng của nước ta, em hãy: a. Nêu đặc điểm về chế độ nước của sông ngòi nước ta. b. Nhân dân ta đã tiến hành các biện pháp nào để khai thác nguồn lợi và hạn chế tác hại của lũ lụt ? c. Lượng phù sa của sông ngòi lớn đã có tác động như thế nào tới thiên nhiên và đời sống dân cư đồng bằng châu thổ sông Hồng và sông Cửu Long. Câu 5. (2,0 điểm) Cho bảng số liệu: Sản lượng một số cây trồng năm 2000 Lãnh thổ Lúa (triệu tấn) Mía (nghìn tấn) Cà fê (nghìn tấn) Đông Nam Á 15,7 129 1400 Châu Á 427 547 1800 a. Tính tỉ trọng sản lượng lúa, mía, cà fê của Đông Nam Á so với châu Á. b. Vẽ biểu đồ hợp lí và nêu nhận xét. Ghi chú: Học sinh được sử dụng Átlát Địa lí Việt Nam và máy tính để làm bài HẾT HƯỚNG DẪN CHẤM THI CHỌN HSG MÔN: ĐỊA LÍ 8 DeThi.edu.vn
38. Bộ 24 Đề thi học sinh giỏi Địa 8 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn Câu NỘI DUNG Điểm 1 - Càng đi về phía Tây khí hậu châu Âu càng ấm áp, mưa nhiều và ôn (1đ) hòa, do các yếu tố sau: - Gần đại dương (Đại Tây Dương, chịu ảnh hường của biển và dòng 0,5 đ biển nóng Bắc Đại Tây Dương, mùa đông ít lạnh, mùa hạ ít nóng hơn (chênh lệnh nhiệt độ nhỏ) nên có tính chất ấm ấp. - Nhận được trực tiếp gió Tây ôn đới từ Đại Tây Dương thổi vào mang 0,5 đ hơi nước, lượng mưa trung bình năm khá lớn và phân bố khá đều trong năm. a. Vị trí địa lí Việt Nam về mặt tự nhiên 1,0 - Vị trí nội chí tuyến 0,25 2 - Vị trí gần trung tâm của khu vực Đông Nam Á 0,25 (2đ - Vị trí cầu nối giữa đất liền và biển, giữa các nước Đông Nam Á đất liền 0,25 và Đông Nam Á hải đảo. - Vị trí tiếp xúc của các luồng gió mùa và các luồng sinh vật. 0,25 b. Thuận lợi và khó khăn của vị trí cho việc xây dựng và bảo vệ tổ 1,0 quốc hiện nay - Thuận lợi + Phát triển kinh tế toàn diện với nhiều ngành nghề khác nhau. 0,25 + Dễ dàng hội nhập, giao lưu với các nước trong khu vực và thế giới do 0,25 vị trí trung tâm và cầu nối. - Khó khăn: + Có nhiều thiên tai: bão, lụt, sóng biển, cháy rừng 0,25 + Khó khăn cho việc bảo vệ toàn vẹn chủ quyền lãnh thổ. 0,25 1. Hướng di chuyển của các cơn bão vào nước ta 0,5 3 Các cơn bão đổ bộ vào nước ta đều xuất hiện ở phía đông (Biển Đông) (2,0 sau di chuyển chủ yếu theo hướng tây hoặc tây bắc, hoặc đông bắc và đ) đổ bộ vào nước ta. 2. Khu vực trong năm chịu ảnh hưởng nhiều nhất của bão là Bắc 0,25 Trung Bộ nhất là các tỉnh Hà Tĩnh, Quảng Bình với tần suất trung bình từ 1,3 đến 1,7 cơn bão/tháng. 3. Hậu quả của những cơn bão 0,5 Các cơn bão đổ bộ từ Biển Đông vào nước ta thường gây ra nhiều hậu quả xấu: - Tàn phá cơ sở hạ tầng như đường giao thông, hệ thống điện nước gây 0,25 ách tắc giao thông, đình trệ các cơ sở sản xuất 0,25 DeThi.edu.vn
39. Bộ 24 Đề thi học sinh giỏi Địa 8 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn - Gây ngập lụt trên diện rộng, tàn phá nhà cửa, làng mạc ruộng vườn, thiệt hại đến tính mạng, tài sản, sức khoẻ của nhân dân 0,75 4. Các biện pháp khắc phục - Các cơ quan khí tượng phải theo dõi sát sao sự hình thành và di chuyển 0,25 của các cơn bão để dự báo bão kịp thời giúp các địa phương chủ động phòng chống bão. - Các địa phương, nhất là các địa phương ở vùng Bắc Trung Bộ nơi xẩy 0,25 ra nhiều trận bão trong năm phải có kế hoạch, biện pháp phòng tránh bão hợp lí. - Nhà nước và các địa phương phải có kế hoạch ứng cứu các vùng khi có 0,25 bão đổ bộ vào. Phát huy tinh thần tương thân, tương ái của đồng bào cả nước giúp đỡ các vùng bão lụt a. Nêu đặc điểm chế độ nước của sông ngòi nước ta. 1,0 - Sông ngòi nước ta có hai mùa nước: mùa lũ và mùa cạn khác nhau rất 0,5 rõ rệt. Vào mùa lũ nước sông ngòi dâng cao và chảy mạnh. Lượng nước 4 mùa lũ gấp hai đến ba lần, có nơi đến bốn lần lượng nước mùa cạn và (3đ) chiếm 70- 80% lượng nước cả năm. - Mùa lũ trên các lưu vực sông ở các khu vực khác nhau không trùng nhau: Các sông ở Bắc Bộ mùa lũ từ tháng 6 đến tháng 10 ; Các sông ở 0,5 Trung Bộ mùa lũ từ tháng 9 đến tháng 12 ; Các sông ở Nam Bộ mùa lũ từ tháng 7 đến tháng 11. b. Nhân dân ta đã tiến hành những biện pháp nào để khai thác các 1,0 nguồn lợi và hạn chế tác hại của lũ lụt. - Xây dựng hồ chứa nước: dùng cho thuỷ lợi, thuỷ điện, chống lũ lụt và 0, 5 là nơi nuôi thuỷ sản và du lịch. Đắp đê - Chung sống với lũ ở ĐBSCL: tận dụng nguồn nước để thau chua rửa mặn, nuôi thuỷ sản; tận dụng phù sa bón ruộng, mở rộng đồng bằng; đánh 0,5 bắt thuỷ sản tự nhiên. c. Lượng phù sa của sông ngòi lớn đã có tác động như thế nào tới thiên nhiên và đời sống dân cư đồng bằng châu thổ sông Hồng và 1,0 sông Cửu Long. - Giúp bồi đắp phù sa tạo nên những đồng bằng châu thổ màu mỡ và hiện 0,25 ngày càng được mở rộng, nên đời sống của dân cư ở hai vùng này gắn liền với sự phát triển của cây lúa nước. - Phù sa được sử dụng để bón ruộng cải tạo đất nâng cao năng suất cây 0,25 trồng. - Cung cấp cát để xây dựng nhà cửa. 0,25 - Tuy nhiên ở vùng cửa sông phù sa lắng đọng nhiều gây trở ngại cho 0,25 giao thông vận tải đường sông. DeThi.edu.vn
40. Bộ 24 Đề thi học sinh giỏi Địa 8 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn a. Tính tỉ trọng sản lượng lúa, mía, cà fê của Đông Nam Á so với 0,5 5 châu Á (2đ) - Tỉ trọng sản lượng lúa, mía, cà fê của Đông Nam Á so với châu Á (%). (Học sinh tính đúng, đủ theo bảng số liệu thì cho điểm tối đa). b. Vẽ biểu đồ và nhận xét 1,5 HẾT - Vẽ biểu đồ: hình tròn hoặc hình cột. Vẽ đúng tỉ lệ và có chú giải, tên 0, 5 biểu đồ - Nhận xét: Đông Nam Á là nơi sản xuất nhiều các sản phẩm trên (có 0,25 dẫn chứng) - Giải thích: Đông Nam Á có nhiều điều kiện thuận lợi để sản xuất các sản phẩm đó: - Có các đồng bằng châu thổ, đất phù sa màu mỡ, nhiều cao nguyên có 0,25 đất đỏ ba dan, khí hậu nhiệt đới thích hợp với cây cà fê - Có khí hậu nhiệt đới nóng ẩm, nguồn nước dồi dào rất thích hợp cho 0,25 trồng lúa và mía. - Dân cư có truyền thống canh tác lâu đời. 0,25 DeThi.edu.vn
41. Bộ 24 Đề thi học sinh giỏi Địa 8 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn ĐỀ SỐ 10 ĐỀ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI MÔN: ĐỊA LÝ 8 Thời gian: 90 phút ( Không kể thời gian giao đề) ___ Câu 1.(2 điểm) Dựa vào bảng số liệu sau: Một số chỉ tiêu phát triển kinh tế- xã hội một số nước châu Á năm 2003: Cơ cấu GDP ( %) Mức thu Các nước Nông GDP/người Công nghiệp Dịch vụ nhập nghiệp Nhật bản 1,5 32,1 66,4 33400 Cao Cô- oét - 58,0 41,8 19040 Cao Việt Nam 23,6 37,8 38,6 415 Thấp Lào 53 22,7 24,3 317 Thấp a) Hãy so sánh giá trị nông nghiệp và dịch vụ trong cơ cấu GDP của các nước có mức thu nhập cao với các nước có mức thu nhập thấp? b) Nêu mối quan hệ giữa giá trị nông nghiệp và dịch vụ với bình quân GDP theo đầu người? Câu 2.( 2 điểm) a) ASEAN thành lập năm nào? b) Nước ta gia nhập ASEAN năm bao nhiêu? c) Những thành tựu và thách thức của nước ta khi gia nhập ASEAN? Câu 3. ( 3 điểm) a) Vì sao nói: Đồi núi là bộ phận quan trọng nhất của cấu trúc địa hình Việt Nam? b) Để khai thác hợp lý tiềm năng miền đồi núi chúng ta phải làm gì? Câu 4. ( 3 điểm) Cho bảng số liệu sau: Sản lượng lúa và cà phê của Đông Nam Á và thế giới (%) Lãnh thổ Lúa Cà phê Đông Nam Á 26,0 19,0 Thế giới 100,0 100,0 a) Hãy vẽ biểu đồ thích hợp thể hiện cơ cấu sản lượng lúa và cà phê của khu vực Đông Nam Á so với thế giới? b) Từ biểu đồ hãy rút ra nhận xét và giải thích? HẾT HƯỚNG DẪN CHẤM THI CHỌN HSG MÔN: ĐỊA LÝ 8 DeThi.edu.vn
42. Bộ 24 Đề thi học sinh giỏi Địa 8 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn Câu 1 Đáp án Điểm a/ So sánh: - Các nước có thu nhập cao, giá trị nông nghiệp trong cơ cấu 0,5 GDP thấp, giá trị dịch vụ cao. - Các nước có thu nhập thấp, giá trị nông nghiệp trong cơ cấu 0,5 GDP cao. 1 b/ Mối quan hệ: - Những nước có tỉ trọng nông nghiệp trong cơ cấu GDP cao 0,5 thì có bình quân GDP theo đầu người thấp. - Những nước có tỉ trọng nông nghiệp trong cơ cấu GDP thấp 0,5 thì tỉ trọng dịch vụ cao, có bình quân theo đầu người cao. a/ ASEAN thành lập năm 1967 0,25 b/ Việt Nam gia nhập ASEAN năm 1995 0,25 c/ Thành tựu, thách thức: - Thành tựu: • Tốc độ tăng trưởng trong buôn bán với ASEAN khá 0,5 cao.Tỉ trọng hàng hoá buôn bán với các nước trong hiệp hội lớn( 1/3 tổng buôn bán quốc tế của Việt Nam) 2 • Mặt hàng xuất khẩu chính: gạo.hàng nhập khẩu: xăng dầu, phân bón, hàng điện tử . 0,5 - Thách thức: • Sự chênh lệch trình độ , hàng hoá cạnh tranh • Sự khác biệt về thể chế chính trị, bất đồng ngôn ngữ . 0,25 0,25 a/ Giải thích: - Đồi núi chiếm 3/4 diên tích lãnh thổ và là dạng phổ biến nhất 0,5 ( dẫn chứng) - Đồi núi ảnh hưởng nhiều đến cảnh quan tự nhiên ( sự phân 0,5 hóa đai cao) - Đồi núi chứa nhiều tài nguyên: đất, rừng, khoáng sản, trữ 0,5 năng thủy điện 3 - Đồi núi ảnh hưởng nhiều đến phát triển KT- XH (dẫn chứng) 0,5 b/ Để khai thác hợp lý tiềm năng miền đồi núi chúng ta phải: - Đẩy mạnh phát triển giao thông, xây dựng cơ sở hạ tầng - Tăng cường trồng và bảo vệ rừng 0,25 - Khai thác nguồn tài nguyên đi đôi với bảo vệ môi trường 0,25 - Xây dựng các khu công nghiệp khai thác khoáng sản, phát 0,25 triển mô hình kinh tế trang trại, du lịch sinh thái. 0,25 a/ Vẽ biểu đồ: 1,5 - Vẽ biểu đồ hình tròn - Yêu cầu vẽ đẹp, chính xác, có chú thích, tên biểu đồ. b/ Nhận xét và giải thích: 0,5 DeThi.edu.vn
43. Bộ 24 Đề thi học sinh giỏi Địa 8 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn - Nhận xét: Đông Nam Á có tỉ trọng lúa và cà phê lớn( Lúa chiếm hơn1/4, cà phê chiếm gần 1/5 sản lượng lúa và cà phê 4 của thế giới) - Giải thích: 0,5 • Đất phù sa màu mỡ ở các đồng bằng=>trồng lúa. Đất badan trên các cao nguyên=>Trồng cây công nghiệp. 0,25 • Khí hậu nhiệt đới gió mùa nóng ẩm, nguồn nước dồi dào 0,25 • Nguồn lao động dồi dào, có truyền thống canh tác lâu đời. HẾT ĐỀ SỐ 11 §Ò thi häc sinh giái 8 M«n: §Þa lý . Thêi gian lµm bµi: 150phót I.Tr¾c nghiÖm (2®) DeThi.edu.vn
44. Bộ 24 Đề thi học sinh giỏi Địa 8 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn -Khoanh trßn mét c©u tr¶ lêi mµ em cho lµ ®óng nhÊt. 1. Ngµy 21-3 b¸n cÇu nµo nhËn ®­îc nhiÒu nhiÖt vµ ¸nh s¸ng mÆt trêi. a. B¾c b¸n cÇu b. Nam b¸n cÇu c.C¶ 2 b¸n cÇu. 2. NÕu ë n­íc Anh 20h s¸ng ngµy 28-2-2005 th× ë ViÖt Nam mói giê thø 7 lµ mÊy giê: a. 24h ngµy 28/2/2005 b. 22h ngµy 28/2/2005 c.2h ngµy 1/3/2005 d.3h ngµy 1/3/2005. 3. Kh«ng khÝ tËp trung nhiÒu nhÊt ë: a. TÇng ®èi l­u. b. TÇng b×nh l­u. c.C¸c tÇng cao ¸p cña khÝ quyÓn. 4. HÖ qu¶ cña sù chuyÓn ®éng quay quanh trôc cña Tr¸i ®Êt lµ: a. Ngµy ®ªm dµi ng¾n theo mïa. b. Sù lu©n phiªn ngµy ®ªm. c.C¸c mïa trong n¨m. 5. Giã mïa lµ lo¹i giã thæi; a. Th­êng xuyªn, cã m­a nhiÒu quanh n¨m. b. Th­êng xuyªn giã 2 mïa ng­îc nhau. c. Theo mïa, h­íng giã 2 mïa ng­îc nhau. d.Theo mïa, tÝnh chÊt 2 mïa nh­ nhau. 6. S«ng lín nhÊt §«ng Nam ¸ lµ: a. Hång Hµ c. Xa-Cu -en b. Mª Nam d.Mª c«ng 7. S«ng ngßi n­íc ta ch¶y theo hai h­íng: a . H­íng TB -§N vµ h­íng vßng cung. b. H­íng T-§ vµ h­íng vßng cung. c. H­íng §B –TN vµ h­íng vßng cung. d.H­íng §N –TB vµ h­íng vßng cung. 8. C¸c ®Þa h×nh c¬ b¶n th­êng xuyªn thÊy ë ViÖt Nam lµ: a. §Þa h×nh ®ång b»ng phï sa trÎ. b. §Þa h×nh C¸c xt¬ - ®Þa h×nh cao nguyªn ba zan. c. §Þa h×nh nh©n t¹o. d. TÊt c¶ a,b,c ®Òu ®óng. II.Tù luËn C©u 1:§Æc ®iÓm chung cña s«ng ngßi n­íc ta? Gi¶i thÝch v× sao s«ng ngßi n­íc ta cã ®Æc ®iÓm nh­ vËy (2,5®) C©u 2: a. VÒ mïa ®«ng tõ th¸ng 11 ®Õn th¸ng 4 khÝ hËu 3 miÒn B¾c – Trung – Nam cã ®ång nhÊt kh«ng? Chøng minh ? (1®) b. Thêi tiÕt phæ biÕn trong mïa h¹ tõ th¸ng 5 ®Õn th¸ng 10 nh­ thÕ nµo? (1®) C©u 3: §Þa h×nh n­íc ta h×nh thµnh vµ biÕn ®æi do nh÷ng nh©n tè chñ yÕu nµo? (1®) C©u 4: Dùa vµo b¶ng sè liÖu vÒ tØ lÖ “diÖn tÝch ®Êt ®­îc che phñ Rõng” d­íi ®©y. H·y vÏ biÓu ®å thÝch hîp thÓ hiÖn sù thay ®æi tØ lÖ Rõng che phñ, nªu nhËn xÐt vµ gi¶i thÝch ( 2,5®) N¨m 1943 1975 1985 1987 1995 tØ lÖ che phñ Rõng % 40.7 28.6 23.6 22.0 27.7 DeThi.edu.vn
45. Bộ 24 Đề thi học sinh giỏi Địa 8 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn H­íng dÉn chÊm ®Þa lý 8 I.Tr¾c nghiÖm: (2®) 1 – c ; 2 –d ; 3-a ; 4-b; 5-c; 6-d; 7-a ; 8-d II.Tù luËn. C©u 1 (2,5®) Nªu ®­îc ®Æc ®iÓm chung vµ kÕt hîp gi¶i thÝch. - N­íc ta cã m¹ng l­íi s«ng ngßi dµy ®Æc, ph©n bè réng kh¾p trªn c¶ n­íc. Cã 2360 con s«ng tõ 10km trë lªn. 93% s«ng ng¾n nhá , dèc . ( 0,25®) - V× n­íc ta cã lù¬ng m­a lín. §Þa h×nh 3/4 lµ ®åi nói, l·nh thæ hÑp bÒ ngang (0,25®) –S«ng ngßi nøc ta ch¶y theo 2 h­íng, T©y B¾c - §«ng Nam vµ theo h­íng vßng cung vµ ®Òu ®æ ra biÓn §«ng +H­íng TB- §N : S«ngHång, S«ng §µ, S«ng TiÒn, S«ng HËu. (0,5®) +H­íng vßng cung: S«ng CÇu, S«ng Th­¬ng, S«ng Lôc Nam -V× cÊu tróc ®Þa h×nh cã hai h­íng TB-§N vµ vßng cung. §Þa thÕ n­íc ta thÊp dÇn tõ TB- §N (0,25®) -S«ng ngßi n­íc ta cã 2 mïa n­íc: mïa lò vµ mïa c¹n, kh¸c nhau râ rÖt: mïa lò l­îng n­íc tíi 70-80% c¶ n¨m (0,25®) -V× khÝ hËu n­íc ta cã 2 mïa : 1 mïa m­a vµ mét mïa kh« . Mïa m­a trïng víi mïa trïng víi mïa lò, mïa kh« trïng víi mïa c¹n cña s«ng (0,5®) -S«ng ngßi n­íc ta cã l­îng phï sa lín. Tæng l­îng phï sa trªn 200 triÖu tÊn /n¨m. Trung b×nh 1m3 nø¬c s«ng cã 223 g c¸t biÓn vµ c¸c chÊt hoµ tan kh¸c (0,25®). -V× ®Þa h×nh n­íc ta chñ yÕu lµ ®åi nói (0,25®) C©u 2: (2®) a) VÒ mïa ®«ng khÝ hËu 3 miÒn B¾c –Trung – Nam kh«ng ®ång nhÊt. -MiÒn B¾c: ChÞu ¶nh h­ëng giã mïa §«ngB¾c tõ lôc ®Þa trµn xuèng tõng ®ît, m¹ng l¹i mét mïa ®«ng kh«ng thuÇn nhÊt. §Çu mïa ®«ng thêi tiÕt se l¹nh, cuèi mïa ®«ng thêi tiÕt xu©n m­a phïn, Èm ­ít (0.5®) -Duyªn h¶i Trung Bé: M­a lín nh÷ng th¸ng cuèi thu, ®Çu ®«ng (0,25®) -T©y nguyªn vµ Nam Bé: Thêi tiÕt nãng, kh«, æn ®Þnh suèt mïa (0,25®) b Thêi tiÕt phæ biÕn trong mïa h¹ ( tõ th¸ng 5 ®Õn th¸ng 10) lµ trêi cã nhiÒu m©y, cã m­a rµo, m­a d«ng, cã giã T©y Nam trªn c¶ n­íc. Ngoµi ra giã TÝn Phong n÷a cÇu B¾c ho¹t ®éng xen kÎ thæi theo h­íng §«ng Nam. Nh×n chung trªn toµn quèc nhiÖt ®é cao. NhiÖt ®é trung b×nh > 250 C. L­îng m­a mïa nµy rÊt lín chiÕm 80% l­îng m­a c¶ n¨m (1®) C©u 3: (1®) §Þa h×nh n­íc ta ®­îc h×nh thµnh trong giai ®o¹n cæ kiÕn t¹o vµ t©n kiÕn t¹o (0,25®) -§Þa h×nh lu«n lu«n biÕn ®æi do nh÷ng nh©n tè: +KhÝ hËu, NhiÖt ®é, giã, m­a do ®ã ®Êt ®¸ bÞ phong ho¸ m¹nh mÏ (0,25®) +T¸c ®éng cña dßng ch¶y dÉn ®Õn c¸c khèi nói bÞ c¾t xÏ, x©m thùc, mµi mßn. (0,25®) +T¸c ®éng cña con ngõ¬i: C¸c d¹ng ®Þa h×nh nh©n t¹o xuÊt hiÖn , c¸c c«ng tr×nh kiÕn tróc ®« thÞ, hÇm má, giao th«ng , kªnh r¹ch, hå chøa nø¬c (0,25®) C©u 4: a) VÏ biÓu ®å h×nh cét: VÏ ®óng chÝnh x¸c râ rµng (1®) b) NhËn xÐt: -DiÖn tÝch ®Êt ®­îc Rõng che phñ cña nø¬c ta gi¶m rÊt nhanh . tõ 1943-1978. Riªng 1995 diÖn tÝch nµy ®­îc t¨ng lªn h¬n nh÷ng n¨m tr­íc ( 85-87) song vÉn cßn thÊp h¬n tr­íc (0,75®). c) Gi¶i thÝch: DiÖn tÝch Rõng gi¶m nhanh lµ do khai th¸c bõa b·i, n¹n ch¸y Rõng, ®èt ph¸ Rõng lµm n­¬ng rÉy vµ do chiÕn tranh tµn ph¸. DeThi.edu.vn
46. Bộ 24 Đề thi học sinh giỏi Địa 8 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn Tõ 1995 tØ lÖ Rõng che phñ ®­îc t¨ng lªn lµ do chóng ta ®· cè g¾ng trong viÖc b¶o vÖ, trång Rõng ë nh÷ng n¬i ®Êt trèng, ®åi träc .(0,75®) DeThi.edu.vn
47. Bộ 24 Đề thi học sinh giỏi Địa 8 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn ĐỀ SỐ 12 Họ Và Tên ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI CẤP TRƯỜNG Lớp . MÔN : ĐỊA LÍ 8 Thời gian : 120’ ( Không kể thời gian giao đề ) Điểm. Lời phê của giáo viên. GT 1 GT2 III. CÂU HỎI Câu 1: Hình dạng lãnh thổ nước ta có đặc điểm gì ? Hình dạng ấy đã ảnh hưởng như thế nào tới các điều kiện tự nhiên và hoạt động giao thông vận tải ? (4điểm) Câu 2: Gío phơn là loại gió hoạt động như thế nào? Ở Việt Nam loại gió này thường gặp ở đâu và gọi là gió gì? (3điểm) Câu 3: Khí hậu nước ta mang tính chất nhiệt đới ẩm gió mùa, phân hoá đa dạng. Đặc điểm này có ảnh hưởng như thế nào đến các ngành kinh tế của nước ta ? (2 điểm) Câu 4: (4 điểm) Dựa vào bảng lượng mưa và lượng dòng chảy tại lưu vực sông sau đây: Lưu vực sông Hồng ( Trạm Sơn Tây) Tháng 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 Lượng 19,5 25,6 34,5 104,2 222 262,8 315,7 335,2 271,9 170,1 59,9 17,8 mưa (mm) Lưu 1318 1100 914 1071 1893 4692 7986 9246 6690 4122 2813 1746 lượng (m3/s) a. Vẽ biểu đồ thể hiện chế độ mưa và chế độ dòng chảy trên lưu vực sông Hồng? b. Tính thời gian và độ dài ( Số tháng) của mùa mưa và mùa lũ theo chỉ tiêu vượt giá trị TB tháng? c. Nhận xét về mối quan hệ giữa mùa mưa và mùa lũ ? Câu 5: So sánh địa hình của đồng bằng sông Hồng và đồng bằng sông Cửu Long? Nêu ảnh hưởng của địa hình đến phát triển kinh tế mỗi vùng ? (4 điểm) Câu 6: Từ Bắc vào nam theo Quốc lộ 1A ta phải vượt qua những đèo nào? Các đèo đó thuộc tỉnh nào? (3điểm) B. Đáp án thang điểm. Câu Nội dung Điểm Câu 1 a. Đặc điểm: (1điểm) DeThi.edu.vn
48. Bộ 24 Đề thi học sinh giỏi Địa 8 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn (4điểm - Lãnh thổ nước ta kéo dài về bề ngang phần đất liền hẹp (0,5 đ) ) - Chiều dài Bắc Nam tới 1650 k, bề ngang nơi hẹp nhất theo chiều Tây – Đông thuộc tỉnh Quảng Bình, chưa tới 50 km. Đường bờ biển uốn khúc hình chữ S dài 3260km (0,5 đ) b. ảnh hưởng: * Đối với thiên nhiên: (1điểm) - Cảnh quan phong phú đa dạng và sinh động có sự khác biệt rõ giữa (0,5đ) các vùng , các miền tự nhiên. - Ảnh hưởng của biển sâu vào trong đất liền làm tăng tính chất nóng (0,5đ) ẩm của thiên nhiên. * Đối với giao thông vận tải: (2điểm) - Với hình dạng lãnh thổ như trên, nước ta có thể phát triển nhiều loại hình vận chuyển như đường bộ, đường biển, đường hàng không. (1đ) - Tuy nhiên giao thông vận tải nước ta cũng gặp nhiều trở ngại khó khăn, nguy hiểm do lãnh thổ dài, hẹp và nằm sát biển làm cho các (1đ) tuyến đường dễ bị hư hỏng bởi thiên tai như: bão, lũ lụt, sóng biển dặc biệt là tuyến đường Bắc Nam. Câu 2: Gío phơn là loại gió hoạt động như thế nào? Ở Việt Nam loại gió này (3điểm thường gặp ở đâu và gọi là gió gì? ) - Gío phơn là loại gió địa phương. Gío thổi từ biển đến dem theo hơi (2điểm) nước gặp núi bốc lên cao hạ nhiệt độ, hơi nước ngưng tụ thành mây gây mưa ở sườn đón gió. Khi vượt qua đỉnh núi sang sườn khuất gió không khí hết hơi nước, đi xuống thấp gây nên gió nóng và khô. - Ở Việt Nam gió phơn thường gặp ở các tỉnh miền Trung vào mùa hạ (0,5điểm nhất là từ Quảng Bình đến Thừa Thiên Huế. ) - Gío thổi từ vịnh Ben Gan (Ấn Độ Dương) đến Lào rồi vượt dãy (0,5điểm Trường Sơn sang nước ta nên gọi là “gió Lào”. ) Câu 3: Khí hậu nước ta mang tính chất nhiệt đới ẩm gió mùa, phân hoá đa (2điểm dạng. Đặc điểm này có có ảnh hưởng như thế nào đến các ngành kinh ) tế của nước ta ? * Ảnh hưởng đến phát triển kinh tế : (2điểm) a. Thuận lợi . * Chế độ nhiệt : (0,5đ- + Xen canh tăng vụ , trồng nhiều loại cây có nguồn gốc nhiệt đới (ví mỗi ý dụ) 0,25đ) + Tạo thế mạnh khác nhau trong nông nghiệp của các vùng (ví dụ) * Chế độ mưa: (0,5đ- - Đảm bảo nguồn nước cho nông nghiệp,cho công nghiệp(ví dụ) mỗi ý - Mưa mùa thuận lợi cho các ngành công nghiệp ngoài trời trong mùa 0,25đ)) khô(ví dụ) b. Hạn chế. * Tính thất thường của khí hậu : DeThi.edu.vn
49. Bộ 24 Đề thi học sinh giỏi Địa 8 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn - Sản xuất nông nghiệp bấp bênh (1 điểm- - Công tác phòng chống bão khó khăn và tốn kém mỗi ý - Tạo diều kiện cho sâu bệnh phát triển. 0,25đ) - Độ ẩm cao khó khăn cho công việc bảo quản các thiết bị kĩ thuật bằng kim loại . Câu 4: a. Vẽ biểu đồ phân bố lượng mưa và lượng chảy (2điểm) (4điểm ) - Biểu đồ kết hợp: + Biểu đồ cột: thể hiện lượng mưa (1 đ) + Biểu đồ đường: Thể hiện lưu lượng (1đ) - Yêu cầu vẽ chính xác, đảm bảo tính thẩm mĩ, thể hiện rõ các đại lượng, có tên biểu đồ, chú giải cho các yếu tố thể hiện trên biểu đồ. b. Tính thời gian và độ dài ( Số tháng) của mùa mưa và mùa lũ theo (1điểm) chỉ tiêu vượt giá trị TB tháng Tổng lượng mưa 12 tháng (0,5 đ) * Gía trị TB của lượng mưa = 12 -> Gía trị TB lượng mưa của sông Hồng là: 153,3 mm -> Mùa mưa từ tháng 5 đến tháng 10 Tổng lưu lượng 12 tháng (0,5 đ) * Gía trị TB của lưu lượng = 12 -> Gía trị TB lưu lượng của sông Hồng là: 3632,6 m3/s -> Mùa lũ từ tháng 6 đến tháng 10 c. Nhận xét về mối quan hệ giữa mùa mưa và mùa lũ (0,5điểm - Mùa lũ và mùa mưa trên lưư vực sông Hồng không hoàn toàn ) trùng khớp với nhau. Vì ngoài mưa còn có các nhân tố khác tham gia làm biến đổi dòng chảy tự nhiên như: Độ che phủ rừng, hệ số thấm của đất đá DeThi.edu.vn
50. Bộ 24 Đề thi học sinh giỏi Địa 8 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn mm 3 400 m /s 10000 Chú thích Lưu lượng 300 7500 Lượng mưa 200 5000 Biểu đồ thể hiện lượng mưa và lưu 100 2500 lượng sông Hồng 25,6 19,50 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 Tháng Câu 5 So sánh địa hình của đồng bằng sông Hồng và đồng bằng sông Cửu (4điểm Long, ảnh hưởng của địa hình đến phát triển kinh tế mỗi vùng: ) * Giống nhau: Là vùng sụt võng, được phù sa sông bồi đắp. * Khác nhau: (1đ) Đồng Bằng Sông Hồng Đồng Bằng sông Cửu Long -Được phù sa sông Hồng bồi -Được phù sa sông Cửu Long (2điểm - đắp. bồi đắp. mỗi ý - Dạng tam giác cân, đỉnh là - Thấp, ngập nước, độ cao TB 1đ ) Việt Trì ở độ cao15m đáy là 2 – 3m. Thường xuyên chịu đoạn bờ biển Hải Phòng – Ninh ảnh hưởng của thủy triều Bình. - Diện tích 40.000km2 - Diện tích 15.000km2 * Ảnh hưởng - Sống chung với lũ, tăng - Đắp đê biển ngăn nước mặn, cường thủy lợi, cải tạo đất, 1điểm mở diện tích canh tác: cói lúa, trồng rừng, chọn giống cây mỗi ý nuôi thủy sản trồng, 0,5 đ) Câu 6 Các đèo phải vượt qua khi đi trên Quốc lộ 1A : ( Mỗi (3điểm Đèo Tỉnh cặp ghép ) 1. Sài Hồ Lạng Sơn đúng 2. Tam Điệp Ninh Bình 0,5đ ) 3. Ngang Hà Tĩnh 4. Hải Vân Huế – Đà Nẵng 5. Cù Mông Bình Định 6. Cả Phú Yên – Khánh Hò DeThi.edu.vn
51. Bộ 24 Đề thi học sinh giỏi Địa 8 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn DeThi.edu.vn
52. Bộ 24 Đề thi học sinh giỏi Địa 8 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn ĐỀ SỐ 13 ĐỀ THI HSG ĐỊA LÍ 8 Câu 1 (2,5 điểm): a, Dựa vào Atlat địa lí Việt Nam và kiến thức đã học, hãy nhận xét và giải thích chế độ mưa ở nước ta. b, Tại sao mùa mưa ở miền Trung có sự khác biệt với mùa mưa của cả nước ? Câu 2 (2,0 điểm): Dựa vào Atlat địa lí Việt Nam và kiến thức đã học, hãy phân tích tác động của địa hình đến sông ngòi, đất và sinh vật ở nước ta. Câu 3 (2,0 điểm): Cho bảng số liệu mật độ dân số của các vùng và cả nước năm 2009 . (Đơn vị: người/km2) Các vùng Mật độ Cả nước 261 Đồng bằng sông Hồng 1235 Tây Bắc 73 Đông Bắc 148 Bắc Trung Bộ 232 Duyên hải Nam Trung Bộ 198 Tây Nguyên 94 Đông Nam Bộ 597 Đồng bằng sông Cửu Long 450 Dựa vào bảng số liệu trên và kiến thức đã học, hãy nhận xét sự phân bố dân cư ở nước ta và giải thích nguyên nhân. Câu 4 (2,0 điểm): a, Xác định tọa độ địa lí các hòn đảo ở biển Đông vào ngày 22/6 có góc nhập xạ lớn nhất lần lượt là 83023’30”, lúc đó ở kinh độ 1050Đ là 11 giờ 32 phút 17 giây. b, Cho biết các hòn đảo trên nằm ở quần đảo nào? Thuộc đơn vị hành chính của tỉnh, thành phố nào ở nước ta? Câu 5 (1,5 điểm): Ngày 25/10, phòng GD&ĐT Hải Lăng (16018’B; 107020’Đ) tổ chức kì thi học sinh giỏi văn hóa THCS cấp huyện: a, Cho biết vào ngày trên mặt trời lên thiên đỉnh ở vĩ độ nào? b, Tính góc nhập xạ lớn nhất ở Hải Lăng vào thời gian trên. ĐÁP ÁN DeThi.edu.vn
53. Bộ 24 Đề thi học sinh giỏi Địa 8 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn Nội dung Điểm Câu 1: 2,5 a/ Nhận xét và giải thích chế độ mưa: -Lượng mưa lớn (hầu khắp các địa phương đều trên 1600mm/năm) do: 0,75 + Hoạt động của gió mùa. + Hoạt động của dãy hội tụ nhiệt đới,bão,áp thấp nhiệt đới + Đường bờ biển kéo dài, vùng biển ấm. -Lượng mưa phân hóa theo không gian: + Mưa nhiều ở vùng núi do địa hình đón gió ẩm. 0,5 + Mưa ít ở vùng cực Nam Trung Bộ do địa hình có dạng lòng máng, bờ biển song song với hướng gió. -Lượng mưa phân hóa theo thời gian: Trong năm có 2 mùa:mùa mưa (chiếm 85% lượng mưa) và mùa khô. 0,5 Do tác động của gió mùa (Dẫn chứng). b, Giải thích chế độ mưa miền Trung. - Chế độ mưa: mưa nhiều vào mùa thu đông, mùa hạ ít mưa. - Nguyên nhân: + Ảnh hưởng của địa hình gây ra hiện tượng phơn Tây Nam vào mùa hạ. 0,75 + Địa hình đón gió Đông Bắc đi qua biển vào mùa đông, ảnh hưởng của dãy hội tụ nhiệt đới, bão, (Mỗi đúng được 0,25 điểm) Câu 2: 2,0 -Tác động đến sông ngòi: + Mạng lưới: Vùng núi sông thư hơn đồng bằng. + Lượng phù sa: Sông chảy qua địa hình đồi núi thường nhiều phù sa, và ngược lại. + Hướng chảy: Địa hình nước ta chạy theo 2 hướng chính là 0,1 Tây Bắc-Đông Nam và vòng cung thì sông ngòi cũng chạy theo 2 hướng đó. + Thủy chế: sông ngòi vùng núi thất thường, đồng bằng điều hòa, -Tác động đến đất: + Vùng núi đất feralit, đồngbằng đất phù sa 0,5 + Độ dốc lớn thì tầng đất mỏng, độ phì thấp; ngược lại DeThi.edu.vn
54. Bộ 24 Đề thi học sinh giỏi Địa 8 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn -Tác động đến sinh vật: + Sinh vật vùng núi khác đồng bằng (dẫn chứng). 0,5 + Vùng núi sinh vật có sự phân tầng theo độ cao (dẫn chứng). Câu 3: 2,0 - Dân cư tập trung đông ở đồng bằng các đô thị: đồng bằng sông Hồng (1235 người/km2), Đông Nam Bộ (597 người/km2) Do có điều kiện tự nhiên thuận lợi, kinh tế phát triển -Thưa thớt: Vùng núi Tây Bắc (73 người/km2), Tây Nguyên (94 người/km2) Do có địa hình hiểm trở, giao thông đi lại khó khăn -Trong nội bộ đồng bằng cũng có sự khác nhau: đồng bằng sông Hồng (1235 người/km2), có mật độ dân số cao hơn đồng bằng sông Cửu Long (450 người/km2). 2,0 Do lịch sử khai thác của 2 đồng bằng. -Trong nội bộ vùng núi cũng có sự khác nhau: Đông Bắc 148 người/km2 lớn hơn Tây Bắc (73 người/km2), Tây Nguyên (94 người/km2). Do độ cao địa hình và lịch sử khai thác. -Phân bố không đồng đều (chưa hợp lí). Do tác động của các nhân tố tụ nhiên và kinh tế xã hội. (HS trình bày được 8/10 nội dung trên mỗi ý được 0,25 điểm ) Câu 4: 2,0 a/Xác định tọa độ địa lí: ❖ Vĩ độ: - Ngày 22/6 MT chiếu vuông góc với chí tuyến Bắc (32027’B). - Vĩ độ cần tìm đảo có góc nhập xạ 83023’30” là: 0,5 23027’- (900 – 83023’30” ) = 16050’30”B -Vĩ độ cần tìm đảo có góc nhập xạ 75011’30” là: 23027’ – (900 – 75011’30”) = 8038’30”B ❖ Kinh độ: - Giờ kinh độ cần tìm sớm hơn giờ kinh độ đã cho là: 12 giờ -11 giờ 32 phút 17 giây =27 phút 43 giây - Kinh độ cần tìm cách kinh độ đã cho về phía Đông là: 0,75 27 phút 43 giây × 150KT = 6055’45” KT - Kinh độ cần tìm là: 1050Đ + 6055’45” = 111055’45”Đ DeThi.edu.vn
55. Bộ 24 Đề thi học sinh giỏi Địa 8 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn ❖ Tọa độ địa lí các đảo cần tìm là: - Đảo 1: (111055’45”Đ; 16050’30”B) - Đảo 2: (111055’45”Đ; 8038’30”B) (HS có thể làm cách khác nhưng có phép tính và kết quả đúng 0,25 cũng ghi điểm tối đa, HS tính ra 4 đảo thì không ghi điểm phần kết quả) b/ Xác định vị trí, đơnvị hành chính: - Đảo 1 nằm ở quần đảo Hoàng Sa thuộc thành phố Đà Nẵng. 0,5 - Đảo 2 nằm ở quần đảo Trường Sa thuộc tỉnh Khánh Hòa. Câu 5: 1,5 a/ Xác định vị trí MT lên thiên đỉnh: - Sau ngày 23/9 đến ngày 22/12 MT chuyển động biểu kiến về CTN trung bình mỗi ngày MT chuyển động biểu kiến được 1 góc: 0,25 0015’38” VT. - Ngày 25/10 cách ngày 23/9 là: 32 ngày. 0,25 - Vĩ độ MT lên thiên đỉnh ngày 25/10 là: 0,25 32 ngày × 0015’38” = 8020’16”VT - Vĩ độ MTlên thiên đỉnh vào ngày 25/10 là: 00 + 8020’16” = 8020’16”N 0,25 b/Góc nhập xạ ở Hải Lăng: 0,5 900 – (8020’16” + 16018’) = 65021’44”. ĐỀ SỐ 14 ĐỀ THI HSG HUYỆN MÔN THI: ĐỊA LÍ 8 Thời gian làm bài : 150 phút (không kể thời gian giao đề) Câu 1:(2,0 điểm). Tục ngữ Việt Nam có câu : “ Mùng 9 Tháng 9 có mưa, cha con đi sớm về trưa vui mừng Mùng 9 Tháng 9 không mưa,cha con đem bán cày bừa mà ăn’’ Bằng kiến thức địa lý ,em hãy giải thích câu tục ngữ trên. Câu 2:(3,0 điểm ) Hãy tính toán và điền vào bảng sau : Chuyến Nơi đi Nơi đến Hành trình DeThi.edu.vn
56. Bộ 24 Đề thi học sinh giỏi Địa 8 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn bay Địa điểm Giờ , ngày Địa điểm Giờ ,ngày 23giờ 45phút CX261 Hồng Kông Pa ris ? 13giờ 10 phút 28/02/2008 7giờ30phút CX262 Paris ? Hồng Kông 11giờ 25 phút 01/03/2008 10giờ 15phút CX830 Hồng Kông NewYork ? 15giờ 40phút 28/02/2008 ( Biết rằng kinh độ của Pa ris : 020 20’ Đ ; Hồng Kông : 1140 10 ‘ Đ ; NewYork :740 00’T) Câu 3(4,0 điểm): Hãy chứng minh khí hậu nước ta mang tính chất nhiệt đới gió mùa ẩm? Câu 4 (3,0 điểm): Phân tích ảnh hưởng của khí hậu đến địa hình và sông ngòi của Việt Nam? Câu 5 (6,0 điểm) Cho bảng số liệu sau: Sự biến động diện tích rừng qua một số năm Năm Tổng diện Diện tích rừng Diện tích rừng Độ che phủ tích rừng tự nhiên trồng ( %) (triệu ha ) (triệu ha) (triệu ha) 1943 14,3 14,3 0 43,0 1983 7,2 6,8 0,4 22,0 2005 12,7 10,2 2,5 38,0 a/ Hãy vẽ biểu đồ thể hiện rõ nhất sự biến động diện tích rừng và độ che phủ rừng ở nước ta thời kì 1943-2005. b/Qua biểu đồ hãy rút ra nhận xét . Câu 6: (2,0 điểm) Khu mậu dịch tự do ASEAN viết tắt là gì? Thành lập vào năm nào ? Ở đâu ? Ban đầu gồm có mấy nước thành viên? hết ĐÁP ÁN& HƯỚNG DẪN CHẤM ĐỀ CHÍNH THỨC Câu Nội dung Điểm 1 Câu 1( 2 ,0điểm ) 2,0 điểm +Mùng 9 Tháng 9( Âm lịch) tức là vào tháng 10 Dương lịch ,ở nước ta, mùa gió Đông Bắc hoạt động sớm Trong mùa này thời tiết –khí hậu trên cả nước khác nhau rõ rệt. 1,0 điểm Riêng ở duyên hải Trung Bộ có mưa lớn vào các tháng cuối năm. Nhân dân ta có đủ nước thực hiện việc làm đất cày, cấy cho kip vụ mùa. 1,0 điểm 2 Câu 2( 3 ,0điểm ) 3,0 điểm Chuyến Nơi đi Nơi đến Hành trình bay Địa điểm Giờ ,Ngàỳ Địa điểm Giờ ,Ngày 04 giờ 55 23giờ 45phút 13giờ 10 CX261 Hồng Kông Pa ris phút 1,0 điểm 28/02/2008 phút 29/02/08 DeThi.edu.vn
57. Bộ 24 Đề thi học sinh giỏi Địa 8 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn 12 giờ 05 Hồng 7giờ 30phút 11giờ 25 CX262 Paris phút 1,0 điểm Kông 01/03/2008 phút 29/02/08 12 giờ 10giờ 15phút 15giờ CX830 Hồng Kông NewYork 55phút 1,0 điểm 28/02/2008 40phút 28/02/08 ( Dựa vào kinh độ của Pa ris : 020 20’ Đ ; Hồng Kông : 1140 10 ‘ Đ ; NewYork :740 00’T→ Tính múi giờ → Tính giờ , ngày). HS không trình bày cách tính – 1,0 điểm . 3 Câu 3 (4,0đ): Chứng minh khí hậu nước ta mang tính chất nhiệt đới gió mùa ẩm: 4,0điểm - Tính chất nhiệt đới (1,5đ): + Bình quân 1m2 lãnh thổ nhận được một triệu kilôcalo trong một năm 0,5 điểm . + Số giờ nắng đạt từ 1400 đến 3000 giờ trong một năm 0,5 điểm + Nhiệt độ không khí trung bình năm của tất cả các địa phương đều trên 210C. 0,5 điểm - Tính chất gió mùa (1,5đ): + Khí hậu chia thành 2 mùa rõ rệt phù hợp với hai mùa gió 0,5 điểm + Mùa đông có gió mùa Đông Bắc lạnh khô, mùa hạ có gió mùa Tây Nam và Đông Nam nóng ẩm 1,0 điểm - Tính chất ẩm (1,0đ): + Lượng mưa trung bình năm đạt từ 1500mm - 2000mm 0,5 điểm + Độ ẩm tương đối của không khí cao trên 80%. 0,5 điểm 4 Câu 5 (3,0đ): Học sinh phải trả lời được: a) ảnh hưởng đến địa hình (1,5 đ): - Khí hậu nhiệt đới gió mùa nóng ẩm làm cho đất đá bị phong hoá mạnh mẽ tạo nên lớp võ phong hoá dày, vụn bở. 1,5 điểm - Lượng mưa lớn tập trung theo mùa làm cho đất dễ bị xói mòn, xâm thực địa hình, nước mưa hoà tan với đá vôi tạo nên dạng địa hình Kaxt độc đáo. 1,5 điểm b) ảnh hưởng đến sông ngòi (1,5 đ): - Lượng mưa lớn hình thành nhiều sông ngòi, sông ngòi nhiều nước. 0,5 điểm - Mưa nhiều nhưng theo mùa làm cho chế độ dòng chảy cũng phân mùa. Sông có một mùa nước đầy vào thời kì mưa nhiều, một mùa nước cạn vào thời kì mưa ít. 0,5 điểm - Mưa lớn, tập trung theo mùa làm cho địa hình dễ bị xói mòn nhưng sông ngòi lại mang nhiều phù sa. 0,5 điểm 5 Câu 5 :(6 đ ) 6,0điểm a. Biểu đồ kết hợp cột ( cột chồng ) và hình tròn .Chính xác , đầy đủ , trực quan (Thiếu mỗi chi tiết trừ 0,25 điểm ) 3 đ b. Nhận xét : -Sự biến động về diện tích : 3 đs Tổng diện tích rừng , DT rừng tự nhiên + 1943 -1983 : Trong 40 năm diện tích rừng giảm 7,1 triệu ha.trung bình mỗi năm giảm hơn 177 nghìn ha. Diện tích rừng tự nhiên giảm 7,5 triệu ha . +1983 – 200 5 : tổng diện tích rừng tăng 5,5 triệu ha.Rừng tự nhiên tăng 3,4 triệu ha. DT rừng trồng : 1943 chưa có rừng trồng chủ yếu là rừng tự nhiên. 1983-2005 :DT rừng trồng tăng nhanh 2,1 triệu ha -Sự biến động về độ che phủ : +1943-1983 : giảm từ 43% xuống còn 22% +1983- 2005 : tăng từ 22% lên 38 % Diên tích rừng và độ che phủ rừng ở nước ta gần đây tăng lên nhưng vẫn chưa khôi phục bằng năm 1943. DeThi.edu.vn
58. Bộ 24 Đề thi học sinh giỏi Địa 8 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn 6 Câu 6:( 2 điểm ) 2,0điểm -Tên viết tắt là AFTA ( ASEAN Free Trade Area ) 0,5 điểm -Thành lập vào năm 1992 tại Singapore ( hiệp định chung về hợp tác kinh tế). 0,5 điểm . -Ban đầu gồm có 6 nước : Brunei, Indonesia, Malaysia, Philippines, Singapore, Thái Lan . 1,0 điểm DeThi.edu.vn
59. Bộ 24 Đề thi học sinh giỏi Địa 8 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn ĐỀ SỐ 15 ®Ò thi häc sinh giái khèi 8 – m«n ®Þa lý (Thêi gian lµm bµi 90 phót – kh«ng kÓ thêi gian giao ®Ò ) . C©u 1 : Chøng minh r»ng Ch©u ¸ lµ ch©u lôc cã nh÷ng ®iÒu kiÖn tù nhiªn nh­ : ®Þa h×nh , khÝ hËu , s«ng ngßi , c¶nh quan hÕt søc phøc t¹p , ®a d¹ng . ( 4 ®iÓm ) C©u 2 : Em h·y nªu kh¸i qu¸t ®Æc ®iÓm dÞa h×nh khu vùc Nam ¸ . §iÒu kiÖn ®Þa h×nh cña khu vùc Nam ¸ cã ¶nh h­ëng ®Õn sù ph©n bè l­îng m­a ë ®©y nh­ thÕ nµo ? ( 2 ®iÓm ) . C©u 3 : Tr×nh bµy ®Æc ®iÓm vÞ trÝ ®Þa lý vµ h×nh d¹ng l·nh thæ cña n­íc ta . Víi nh÷ng ®Æc ®iÓm ®ã , cã nh÷ng thuËn lîi vµ khã kh¨n g× cho c«ng cuéc x©y dùng vµ b¶o vÖ tæ quèc ta hiÖn nay ? ( 4 ®iÓm ) . HÕT §¬n vÞ ra ®Ò : Côm C¸t Ng¹n . H­íng dÉn chÊm m«n §Þa lý 8 C©u 1 : Tr×nh bµy ®­îc c¸c ý sau : DeThi.edu.vn
60. Bộ 24 Đề thi học sinh giỏi Địa 8 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn + §Þa h×nh : ( 1 ®iÓm ) - Ch©u ¸ cã nhiÒu hÖ thèng nói , s¬n nguyªn cao, ®å sé vµ nhiÒu ®ång b»ng réng lín bËc nhÊt thÕ giíi . - C¸c d·y nói ch¹y theo hai h­íng chÝnh : ®«ng - t©y hoÆc gÇn ®«ng - t©y vµ b¾c – nam hoÆc gÇn b¾c – nam lµm cho ®Þa h×nh bÞ chia c¾t rÊt phøc t¹p . - C¸c nói vµ s¬n nguyªn cao tËp trung chñ yÕu ë vïng trung t©m . Trªn c¸c nói cao cã b¨ng hµ bao phñ quanh n¨m . + KhÝ hËu : (1 ®iÓm ) - KhÝ hËu ch©u ¸ ph©n ho¸ rÊt ®a d¹ng : Do l·nh thæ kÐo dµi tõ XÝch ®¹o ®Õn vïng cùc B¾c nªn ch©u ¸ cã ®ñ c¸c ®íi khÝ hËu trªn tr¸i ®Êt . Trong mét sè ®íi l¹i chia thµnh nhiÒu kiÓu khÝ hËu kh¸c nhau . - Trong ®ã chñ yÕu ph©n chia thµnh hai kiÓu khÝ hËu chÝnh lµ kiÓu khÝ hËu giã mïa vµ kiÓu khÝ hËu lôc ®Þa . + S«ng ngßi : ( 1 ®iÓm ) - S«ng ngßi Ch©u ¸ kh¸ ph¸t triÓn vµ cã nhiÒu hÖ thèng s«ng lín , nh­ c¸c s«ng : Hoµng Hµ , Tr­êng Giang , ¤ Bi , I- ª-nit- x©y , Mª c«ng ,s«ng H»ng , s«ng Ên, Ti-g¬-r¬, ¬-phr¸t - C¸c s«ng lín ch©u ¸ ph©n bè kh«ng ®ång ®Òu vµ cã chÕ ®é n­íc kh¸ phøc t¹p . + C¶nh quan : ( 1 ®iÓm ). C¶nh quan tù nhiªn ë ch©u ¸ ph©n ho¸ rÊt ®a d¹ng . Gåm : - Rõng l¸ kim cã diÖn tÝch rÊt réng , ph©n bè chñ yÕu ë ®ång b»ng T©y Xi Bia , s¬n nguyªn Trung Xi Bia vµ mét phÇn ®«ng Xi Bia . - Rõng cËn nhiÖt §«ng ¸ vµ rõng nhiÖt ®íi Èm §«ng Nam ¸ vµ Nam ¸ lµ lo¹i rõng giµu bËc nhÊt . - Ngoµi ra cßn cã c¶nh quan hoang m¹c vµ b¸n hoang m¹c , c¶nh quan nói cao ë Trung ¸, T©y Nam ¸ . C©u 2 : Kh¸i qu¸t ®Æc ®iÓm ®Þa h×nh Nam ¸ ( 1 ®iÓm ) : Khu vùc Nam ¸ cã ba miÒn ®Þa h×nh chÝnh : + PhÝa B¾c cã hÖ thèng nói Hi- ma-lay- a cao , ®å sé nh­ mét hµng rµo khÝ hËu. + PhÝa Nam lµ S¬n nguyªn §ª Can r«ng thÊp + ë gi÷a lµ ®ång b»ng Ên H»ng réng lín, b»ng ph¼ng . ¶nh h­ëng cña ®Þa h×nh ®Õn sù ph©n bè l­îng m­a ( 1 ®iÓm ) - Do t¸c dông che ch¾n cña c¸c d·y nói cao mµ ë Nam ¸ l­îng m­a ph©n bè kh«ng ®Òu . Nh­ phÝa nam Hi ma lay a cã l­îng m­a rÊt lín , trong lóc ®ã phÝa b¾c l¹i cã l­îng m­a nhá , c¸c s­ên ®ãn giã cña c¸c d·y G¸t ®«ng vµ G¸t T©y còng lµ nh÷ng khu vùc cã l­îng m­a lín . C©u 3 : §Æc ®iÓm vÞ trÝ ®Þa lý vµ h×nh d¹ng lµnh thæ n­íc ta : + VÞ trÝ ®Þa lý :( 1 ®iÓm ) - VÞ trÝ néi chÝ tuyÕn - VÞ trÝ gÇn trung t©m khu vùc §«ng Nam ch©u ¸ . - VÞ trÝ cÇu nèi gi÷a ®Êt liÒn vµ biÓn , gi÷a c¸c n­íc §«ng Nam ¸ ®Êt liÒn vµ §«ng Nam ¸ h¶i ®¶o . - VÞ trÝ tiÕp xóc cña c¸c luång giã mïa vµ c¸c luång sinh vËt . + H×nh d¹ng l·nh thæ :(1 ®iÓm ) - PhÇn ®Êt liÒn : L·nh thæ kÐo dµi theo chiÒu B - N , trªn 15 vÜ ®é . DeThi.edu.vn
61. Bộ 24 Đề thi học sinh giỏi Địa 8 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn §­êng bê biÓn uèn cong h×nh ch÷ S . - PhÇn biÓn : Më réng phÝa ®«ng vµ ®«ng nam . Trªn biÓn §«ng n­íc ta cã rÊt nhiÒu ®¶o vµ quÇn ®¶o . + ThuËn lîi , khã kh¨n : - T¹o thuËn lîi cho n­íc ta ph¸t triÓn kinh tÕ toµn diÖn - Héi nhËp vµ giao l­u dÔ dµng víi c¸c n­íc §«ng Nam ¸ vµ thÕ giíi trong xu h­íng quèc tÕ ho¸ vµ toµn cÇu ho¸ nÒn kinh tÕ thÕ giíi . - Ph¶i lu«n lu«n chó ý b¶o vÖ ®Êt n­íc , chèng thiªn tai ( b·o , h¹n h¸n , lò lôt , ch¸y rõng , sãng biÓn ) vµ chèng giÆc ngo¹i x©m ( x©m chiÕm ®Êt ®ai , h¶i ®¶o , vïng biÓn , vïng trêi ) HÕt DeThi.edu.vn
62. Bộ 24 Đề thi học sinh giỏi Địa 8 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn ĐỀ SỐ 16 PHÒNG GD&ĐT HẠ HÒA KÌ THI HỌC SINH GIỎI LỚP 8 Môn: ĐỊA LÝ Đề chính thức Thời gian: 120 phút (không kể thời gian giao đề) ( Đề thi có 1 trang) Câu 1 (5 điểm): Dựa vào át lát địa lí Việt Nam và kiến thức đã học em hãy: - Vẽ sơ đồ mặt cắt khái quát các vùng biển Việt Nam. - Trình bày các bộ phận hợp thành vùng biển Việt Nam - Kể tên các đảo và quần đảo lớn ở nước ta. Câu 2 (5 điểm ): a) Tính chất nhiệt đới gió mùa ẩm của khí hậu nước ta thể hiện như thế nào? b) Sự thất thường trong chế độ nhiệt của khí hậu chủ yếu diễn ra ở miền nào? Vì sao? c) Địa hình châu thổ sông Hồng khác với châu thổ sông Cửu Long như thế nào? Câu 3 (4 điểm ): Dựa vào át lát địa lý Việt Nam em hãy: a) Chứng minh nước ta có mạng lưới sông ngòi dày đặc phân bố rộng khắp cả nước. b) Sông ngòi nước ta mang nhiều phù sa, theo em điều đó có hoàn toàn thuận lợi không ? Vì sao? c) Kể tên sông lớn nhất chảy hoàn toàn trên lãnh thổ nước ta và nhà máy thủy điện lớn trên dòng sông này. Câu 4 (6 điểm) Cho bảng số liệu sau: Lượng mưa và lưu lượng dòng chảy theo các tháng trong năm tại lưu vực Sông Hồng (Trạm Sơn Tây) Tháng 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 Lượng 19,5 26,5 34,5 104,2 222 262,8 315,7 335,2 271,9 170,1 59,9 17,8 mưa( mm) Lưu lượng 1318 1100 914 1071 1893 4692 7986 9246 6690 4122 2813 1746 ( m3/s) a, Vẽ biểu đồ thể hiện lượng mưa và lưu lượng dòng chảy theo các tháng trong năm tại lưu vực Sông Hồng (Trạm Sơn Tây). b, Từ biểu đồ đã vẽ rút ra nhận xét. Hết Học sinh được sử dụng Át lát địa lí Việt Nam Cán bộ coi thi không giải thích gì thêm. Họ và tên thí sinh: Số báo danh: HƯỚNG DẪN CHẤM MÔN ĐỊA LÝ 8 ( Hướng dẫn chấm gồm 03 trang) DeThi.edu.vn
63. Bộ 24 Đề thi học sinh giỏi Địa 8 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn Câu Nội dung Điểm * Sơ đồ mặt cắt khái quát các vùng biển Việt Nam 1,5 Câu 1 (5 điểm) * Các bộ phận hợp thành vùng biển nước ta Vùng biển nước ta bao gồm: nội thủy, lãnh hải, vùng tiếp giáp lãnh hải, vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa. 0,25 + Nội thủy là vùng nước tiếp giáp với đất liền, ở phía trong đường cơ sở. Nội thủy cũng được xem như một bộ phận lãnh thổ trên đất liền. Nhà nước có chủ quyền toàn vẹn và đầy đủ . 0,25 + Lãnh hải có chiều rộng 12 hải lý ( một hải lý = 1852 m). Lãnh hải chính là đường biên giới quốc gia trên biển. Tàu thuyền nước ngoài được phép đi qua không gây hại 0,25 + Vùng tiếp giáp lãnh hải được quy định rộng 12 hải lí. Trong vùng này nhà nước có quyền thực hiện các biện pháp để bảo vệ an ninh quốc phòng, kiểm soát thuế quan, các quy định về y tế, môi trường, nhập cư, 0,25 tàu thuyền được tự do đi lại + Vùng đặc quyền kinh tế là vùng tiếp giáp với lãnh hải và hợp với lãnh hải thành một vùng biển rộng 200 hải lý tình từ đường cơ sở. Ở vùng này nhà nước ta có chủ quyền hoàn toàn về khai thác tài nguyên trong lòng 0,25 biển. Máy bay nước ngoài tự do đi lại. + Thềm lục địa là phần ngầm dưới biển và lòng đất dưới đáy biển thuộc phần lục địa kéo dài mở rộng ra ngoài lãnh hải cho đến bờ ngoài của rìa lục địa, có độ sâu khoảng 200 m. Chúng ta hoàn toàn có chủ quyền khai 0,25 thác tài nguyên trên đáy biển và lòng đất dưới đáy biển. * Kể tên các đảo và quần đảo lớn ở nước ta - Đảo xa bờ: + Hoàng Sa ( Huyện đảo Hoàng Sa - Đà Nẵng) 0,5 + Trường Sa ( Huyện đảo Trường Sa - Khánh Hòa) - Đảo gần bờ: + Đảo – QĐ Vịnh Bắc Bộ : Vân Đồn, Cô Tô (Quảng Ninh), DeThi.edu.vn
64. Bộ 24 Đề thi học sinh giỏi Địa 8 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn Cát Hải, Bạch Long Vĩ ( TP Hải Phòng) 0,5 + Đảo - QĐ ven bờ duyên hải miền Trung: Cồn Cỏ (Quảng Trị) Lý Sơn ( Quảng Ngãi) 0,5 Phú Quý ( Bình Thuận) + Đảo và quần đảo ven bờ Nam Bộ: Côn Đảo (Bà Rịa – Vũng Tàu) 0,5 Phú Quốc ( Kiên Giang) a) Biểu hiện của tính chất nhiệt đới gió mùa ẩm của khí hậu nước ta + Tính chất nhiệt đới: Nguồn nhiệt năng to lớn, số giờ nắng 1400 – 3000 giờ trong một năm; nhiệt độ trung bình năm > 21 0C nhiệt độ tăng dần từ 0,5 Câu 2 Bắc vào Nam. (5điểm) + Tính chất gió mùa: Chia hành hai mùa rõ rệt phù hợp với hai mùa gió: Mùa đông lạnh khô với gió mùa Đông Bắc, mùa hạ nóng ẩm với gió mùa 0, 5 Tây Nam + Tính chất ẩm: Lượng mưa lớn 1500 – 2000 mm; độ ẩm không khí cao 0,5 > 80% + Giải thích: Do vị trí địa lý, vai trò của biển Đông. 0,5 b) Sự thất thường trong chế độ nhiệt chủ yếu diễn ra ở - Miền Bắc 1 - Vì: Vào mùa đông, miền Bắc nằm trong phạm vi hoạt động của gió mùa Đông Bắc (lạnh khô) từ lục địa Bắc Á di chuyển tới => có một mùa đông lạnh => nhiệt độ thấp. Trái lại, mùa hạ nóng ẩm ( mùa thịnh hành của hướng gió Tây Nam, tín phong nửa cầu Bắc hoạt động xen kẽ thổi theo hướng Đông Nam). c) Địa hình châu thổ sông Hồng khác với châu thổ sông Cửu Long 2 Sông Hồng Sông Cửu Long Diện tích: 15000 km2 Diện tích: 40000 Km2 Hình tam giác Hình thang Hướng thấp dần từ tây bắc xuống Thấp dần từ tây bắc xuống đông nam và từ tây sang đông nam Có hệ thống đê dài Nhiều vùng trũng bị ngập úng Ven sông là đất phù sa được bồi trong mùa lũ, về mùa cạn nước đắp thường xuyên, diện tích không triều lấn mạnh làm 2/3 diện tích đất lớn của đồng bằng bị nhiễm mặn Đồng bằng chủ yếu là đất phù sa Có 3 loại đất chính: Đất phù sa không được bồi đắp thường xuyên ngọt, đất phèn, đất mặn ven biển. Vùng trung du có đất phù sa cổ bạc màu a) Chứng minh nước ta có mạng lưới sông ngòi dày đặc phân bố rộng 1,5 khắp cả nước - Có 2360 con sông dài > 10 km trong đó có 93% là sông nhỏ và ngắn ( diện tích lưu vực dưới 500 Km2) DeThi.edu.vn
65. Bộ 24 Đề thi học sinh giỏi Địa 8 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn - Có 9 hệ thống sông lớn : ( kể tên) b) Sông ngòi nước ta mang nhiều phù sa điều đó không hoàn toàn thuận lợi vì: Câu 3 + Lượng phù sa lớn, lắng đọng chiếm chỗ diện tích lòng sông làm cho lòng 1,5 (4.điểm) sông cạn dần vì thế lũ về nhanh hơn, nước dâng cao hơn + Ở các cảng, lượng cát bùn lớn nên phải nạo vét thường xuyên, tàu bè mới ra vào thuận lợi; ảnh hưởng môi trường . c) Sông lớn nhất chảy hoàn toàn trên lãnh thổ nước ta - Sông Đồng Nai 1 - Nhà máy thủy điện Trị An. Câu 4: ( 6 điểm) a, Vẽ biểu đồ 3 BiÓu ®å l­u l­îng vµ l­îng m­a TB n¨m ë tr¹m s«ng Hång t¹i S¬n T©y m3/s 400 mm 10000 8000 300 6000 200 L­îng m­a 4000 L­u l­îng n­íc s«ng 100 2000 0 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 ( vẽ chính xác có ghi tên, ghi chú biểu đồ- thiếu mỗi ý trừ 0,5) b, Nhận xét - L­îng m­a trung b×nh th¸ng ë : Tr¹m S¬n T©y : 153,3 mm 0,5 - L­u l­îng trung b×nh th¸ng t¹i : S«ng Hång : 3632 m3/s 0,5 NhËn xÐt mèi quan hÖ gi÷a mïa m­a vµ mïa lò - C¸c th¸ng mïa lò trïng víi mïa m­a Sång Hång : 6, 7, 8, 9 0,5 - C¸c th¸ng mïa lò kh«ng trïng víi c¸c th¸ng mïa m­a S«ng Hång : 5, 10 0,5 => Mưa lũ hoàn toàn không trùng khớp với mùa mưa do : DeThi.edu.vn
66. Bộ 24 Đề thi học sinh giỏi Địa 8 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn Mưa, độ che phủ rừng , hệ số thấm của đất đá, hình dạng mạng lưới sông, hồ chứa nước. 1 DeThi.edu.vn
67. Bộ 24 Đề thi học sinh giỏi Địa 8 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn ĐỀ SỐ 17 PHÒNG GD - ĐT THANH SƠN ĐỀ THI KHẢO SÁT HỌC SINH GIỎI CẤP TRƯỜNG TRƯỜNG THCS VĂN MIẾU Lần 1 Môn: ĐỊA LÝ 8 (Thêi gian lµm bµi : 120 phót) Câu 1 (3 điểm) Cho biết ý nghĩa của vị trí địa lí và kích thước châu Á đối với việc hình thành khí hậu châu Á? C©u 2 (3 điểm) Chứng minh rằng nước ta có nguồn tài nguyên khoáng sản phong phú, đa dạng? C©u 3 (2®iểm) Tại sao ven biển Miền Trung nước ta có kiểu thời tiết nóng, khô vào đầu mùa hạ? C©u 4 (3điểm): Cho biÕt ®Æc ®iÓm cña c¸c ®ång b»ng duyªn h¶i miÒn Trung? C©u 5 (4điểm): Em h·y chøng minh khÝ hËu n­íc ta mang tÝnh ®a d¹ng vµ thÊt th­êng? Nguyªn nh©n nµo dÉn ®Õn sù ®a d¹ng vµ thÊt th­êng ®ã? Câu 6 (5 điểm) Cho bảng số liệu sau: Cơ cấu GDP phân theo khu vực kinh tế của Việt Nam (Đơn vị %) Năm 1990 2007 Ngành Nông nghiệp 38.7 20.3 Công nghiệp và xây dựng 22.7 41.5 Dịch vụ 38.6 38.2 a. Vẽ biểu đồ thích hợp thể hiện sự thay đổi cơ cấu GDP phân theo từng khu vực kinh tế của nước ta. b. Nhận xét và giải thích. (HS được sử dụng Atlát trong phòng thi) PHÒNG GD - ĐT THANH SƠN HƯỚNG DẪN CHẤM KHẢO SÁT HSG CẤP TRƯỜNG TRƯỜNG THCS VĂN MIẾU Môn: ĐỊA LÝ 8 DeThi.edu.vn