Bộ 8 Đề thi học sinh giỏi Địa 6 (Có đáp án)

docx 32 trang Thái Huy 28/09/2023 35116
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Bộ 8 Đề thi học sinh giỏi Địa 6 (Có đáp án)", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

Tài liệu đính kèm:

  • docxbo_8_de_thi_hoc_sinh_gioi_dia_6_co_dap_an.docx

Nội dung text: Bộ 8 Đề thi học sinh giỏi Địa 6 (Có đáp án)

  1. Bộ 8 Đề thi học sinh giỏi Địa 6 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn DeThi.edu.vn
  2. Bộ 8 Đề thi học sinh giỏi Địa 6 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn ĐỀ SỐ 1 ®Ò thi häc sinh giái cÊp huyÖn M«n: ®Þa lÝ - LỚP 6 Thời gian: 150' Người ra đề: LÔ THỊ NGÀ – Hiệu trưởng trường THCS Nà Luông – Hòa An – Cao Bằng. Câu 1 : (3,0điểm) Cho bảng số liệu sau: Diện tích phần đất nổi các Diện tích biển và đại dươngTổng diện tích bề mặt Trái lục địa Đất 149 (triệu km2) 361 (triệu km2) 510 (triệu km2) Em hãy tính tỉ lệ phần trăm phần diện tích đất nổi và phần diện tích biển - đại dương so với tổng diện tích bề mặt Trái Đất? Đáp án Học sinh tính được Tỉ lệ % diện tích đất nổi là: ( 1,5 điểm) (149 : 510) x 100 = 29,2 % Tỉ lệ % diện tích biển và đại dương là: (1,5 điểm) (361 : 510) x 100 = 70,8% Câu 2: (5,0 điểm) Sự khác nhau giữa động đất và núi lửa như thế nào ? Tác hại của động đất và núi lửa đến sự sống trên bề mặt Trái Đất như thế nào ? Để hạn chế bớt những thiệt hài do động đất gây ra, con người đã có những biện pháp nào ? Đáp án Sự khác nhau:( 2,0 điểm) - Núi lửa là hình thức phun trào mắc ma ở dưới sâu lên mặt đất, ( 1,0 điểm) - Động đất là hiện tượng các lớp đất đá gần mặt đất bị rung chuyển. ( 1,0 điểm) Tác hại: ( 2,0 điểm) - Núi lửa phun có thể đốt cháy ruộng vườn, nhà cửa, giết hại con người, vật nuôi. ( 1,0 điểm) - Động đất từ cấp độ 5 đến cấp 12 gây nên tàn phá nhà cửa, ruộng vườn, giết hại con người vật nuôi (nếu hình thành trên biển gây nên sóng thần) ( 1,0 điểm) Biện pháp hạn chế những thiệt hại do động đất gây ra: ( 1,0điểm) + Xây nhà chịu được những chấn động lớn ( 0,5 điểm) + Lắp các trạm nghiên cứu dự báo động đất. Sơ tán dân ra khỏi vùng nguy hiểm. DeThi.edu.vn
  3. Bộ 8 Đề thi học sinh giỏi Địa 6 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn ( 0,5 điểm) Câu 3:(2,0 điểm): Trên một bản đồ có tỉ lệ số là 1: 750 000, người ta đo được khoảng cách từ A đến B là 12 cm, từ A đến C là 15 cm. Em hãy cho biết trên thực tế khoảng cách từ A đến B và từ A đến C là bao nhiêu km? Đáp án - Khoảng cách từ A đến B là: ( 1,0 điểm) 12 cm x 750 000 = 9 000 000 cm = 90 km - Khoảng cách từ A đến C là: ( 1,0 điểm) 15 cm x 750 000 = 11 250 000 cm = 112,5 km Câu 4: (4,0 điểm) a,Trình bày các hệ quả của sự chuyển động quanh trục và quanh mặt trời của Trái Đất ? b) Vì sao có hiện tượng ngày đêm kế tiếp nhau ở khắp mọi nơi trên Trái Đất? Đáp án a, Hệ quả của sự chuyển động trái đất : ( 2,0 điểm) + Quanh trục; ( 1,0 điểm) - Sinh ra sự luân phiên giữa ngày và đêm ( 0,5 điểm) - Sinh ra lực làm lệch các vật thể chuyển động ( 0,5 điểm) + Quanh mặt trời: ( 1,0 điểm) - Hiện tượng các mùa trong năm. ( 0,5 điểm) - Hiện tượng ngày đêm dài ngắn theo mùa và theo vĩ độ. ( 0,5 điểm) b) Vì sao có hiện tượng ngày đêm kế tiếp nhau ở khắp mọi nơi trên Trái Đất. - Trái Đất có hình dạng cầu, do đó Mặt Trời bao giờ cũng chỉ chiếu sáng được một nửa. Nửa được chiếu sáng là ngày, nửa nằm trong bóng tối là đêm. ( 1,0 điểm) - Do sự vận động tự quay quanh trục của Trái Đất từ Tây sang Đông nên ở khắp mọi nơi trên Trái Đất đều lần lượt có ngày và đêm. ( 1,0 điểm) Câu 5: (6,0 điểm) Trình bày các nhân tố ảnh hưởng đến sự thay đổi nhiệt độ không khí? Em hãy cho biết sự khác nhau giữa thời tiết và khí hậu? Tại địa phương em vào ngày 8/3/2011 người ta đo được nhiệt độ trong ngày hôm đó như sau: Vào lúc 5 giờ là: 200C; lúc 13 giờ là 270C và lúc 21 giờ là 210C Em hãy cho biết cách tính nhiệt độ trung bình ngày và tính nhiệt độ TB ngày hôm đó? Đáp án * Các nhân tố ảnh hưởng đến sự thay đổi của nhiệt độ không khí: (3,0 điểm) + Vĩ độ địa lí: Không khí ở các vùng vĩ độ thấp nóng hơn không khí ở vùng vĩ độ cao. DeThi.edu.vn
  4. Bộ 8 Đề thi học sinh giỏi Địa 6 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn ( 1,0 điểm) + Độ cao: Trong tâng đối lưu càng lên cao nhiệt độ không khí càng giảm . ( 1,0 điểm) + Vị trí gần hay xa biển: Nhiệt độ không khí ở gần hay xa biển có sự khác nhau. ( 1,0 điểm) * Sự khác nhau giữ thời tiết và khí hậu: ( 2,0 điểm) - Thời tiết là sự biểu hiện của các hiện tượng khí tượng ở một địa phương, trong một thời gian ngắn. ( 1,0 điểm) - Khí hậu là sự lặp đi lặp lại của tình hình thời tiết ở một địa phương trong nhiều năm ( 1,0 điểm) * Nhiệt độ trung bình ngày: Người ta đo mỗi ngày 3 lần vào các giờ: 5 giờ, 13 giờ và 21 giờ rồi tình nhiệt độ trung bình: Tính nhiệt độ trung bình ngày 8/3: 200C + 270C + 210C = 22,60C ( 1,0 điểm) 3 DeThi.edu.vn
  5. Bộ 8 Đề thi học sinh giỏi Địa 6 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn ĐỀ SỐ 2 Phßng GD&§T HÒA AN §Ò thi hỌc sinh giái líp 6 cÊp huyÖn M«n thi: ĐỊA LÍ Thêi giam lµm bµi: 150 phót kh«ng kÓ thêi gian giao ®Ò. ĐỀ BÀI Câu 1 : (3,0 điểm) Cho bảng số liệu sau: Diện tích phần đất nổi Diện tích biển và đại dươngTổng diện tích bề mặt Trái các lục địa Đất 149 (triệu km2) 361 (triệu km2) 510 (triệu km2) Em hãy tính tỉ lệ phần trăm phần diện tích đất nổi và phần diện tích biển và đại dương so với tổng diện tích bề mặt Trái Đất? Câu 2: (5,0 điểm) Sự khác nhau giữa động đất và núi lửa như thế nào? Tác hại của động đất và núi lửa đến sự sống trên bề mặt Trái Đất như thế nào? Để hạn chế bớt những thiệt hại do động đất gây ra, con người đã có những biện pháp nào ? Câu 3:(2,0 điểm): Trên một bản đồ có tỉ lệ số là 1: 750 000, người ta đo được khoảng cách từ A đến B là 12 cm, từ A đến C là 15 cm. Em hãy cho biết trên thực tế khoảng cách từ A đến B và từ A đến C là bao nhiêu km? Câu 4: (4,0 điểm) a) Trình bày các hệ quả của sự chuyển động quanh trục và quanh mặt trời của Trái Đất ? b) Vì sao có hiện tượng ngày đêm kế tiếp nhau ở khắp mọi nơi trên Trái Đất? Câu 5: (6,0 điểm) Trình bày các nhân tố ảnh hưởng đến sự thay đổi nhiệt độ không khí? Em hãy cho biết sự khác nhau giữa thời tiết và khí hậu? Tại địa phương em vào ngày 8/3/2011 người ta đo được nhiệt độ trong ngày hôm đó như sau: Vào lúc 5 giờ là: 200C; lúc 13 giờ là 270C và lúc 21 giờ là 210C Em hãy cho biết cách tính nhiệt độ trung bình ngày và tính nhiệt độ trung bình ngày hôm đó? Hết DeThi.edu.vn
  6. Bộ 8 Đề thi học sinh giỏi Địa 6 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn HƯỚNG DẪN CHẤM THI CHỌN HỌC SINH GIỎI LỚP 6 THCS Môn thị: Địa lí Câu 1 : (3,0điểm) Học sinh tính được Tỉ lệ % diện tích đất nổi là: ( 1,5 điểm) (149 : 510) x 100 = 29,2 % Tỉ lệ % diện tích biển và đại dương là: (1,5 điểm) (361 : 510) x 100 = 70,8% Câu 2: (5,0 điểm) Sự khác nhau:( 2,0 điểm) - Núi lửa là hình thức phun trào mắc ma ở dưới sâu lên mặt đất, ( 1,0 điểm) - Động đất là hiện tượng các lớp đất đá gần mặt đất bị rung chuyển. ( 1,0 điểm) Tác hại: ( 2,0 điểm) - Núi lửa phun có thể đốt cháy ruộng vườn, nhà cửa, giết hại con người, vật nuôi. ( 1,0 điểm) - Động đất từ cấp độ 5 đến cấp 12 gây nên tàn phá nhà cửa, ruộng vườn, giết hại con người vật nuôi (nếu hình thành trên biển gây nên sóng thần) ( 1,0 điểm) Biện pháp hạn chế những thiệt hại do động đất gây ra: ( 1,0điểm) + Xây nhà chịu được những chấn động lớn ( 0,5 điểm) + Lắp các trạm nghiên cứu dự báo động đất. Sơ tán dân ra khỏi vùng nguy hiểm. ( 0,5 điểm) Câu 3:(2,0 điểm): - Khoảng cách từ A đến B là: ( 1,0 điểm) 12 cm x 750 000 = 9 000 000 cm = 90 km - Khoảng cách từ A đến C là: ( 1,0 điểm) 15 cm x 750 000 = 11 250 000 cm = 112,5 km Câu 4: (4,0 điểm) a,Hệ quả của sự chuyển động trái đất : ( 2,0 điểm) +Quanh trục; ( 1,0 điểm) - Sinh ra sự luân phiên giữa ngày và đêm ( 0,5 điểm) DeThi.edu.vn
  7. Bộ 8 Đề thi học sinh giỏi Địa 6 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn -Sinh ra lực làm lệch các vật thể chuyển động ( 2,0 điểm) - Thời tiết là sự biểu hiện của các hiện tượng khí ( 0,5 điểm) tượng ở một địa phương, trong một thời gian ngắn. +Quanh mặt trời: ( 1,0 điểm) - Khí hậu là sự lặp đi lặp lại của tình hình thời tiết ( 1,0 điểm) ở một địa phương trong nhiều năm - Hiện tượng các mùa trong năm. ( 1,0 điểm) ( 0,5 điểm) * Nhiệt độ TB ngày: Người ta đo mỗi ngày 3 lần -Hiện tượng ngày đêm dài ngắn theo vào các giờ: 5 giờ, 13 giờ và 21 giờ rồi tình nhiệt mùa và theo vĩ độ. độ TB: Tính nhiệt độ TB ngày 8/3: 200C + 270C + 210C ( 0,5 điểm) = 22,60C ( 1,0 điểm) b) Vì sao có hiện tượng ngày đêm kế tiếp nhau ở khắp mọi nơi trên Trái Đất. - Trái Đất có hình dạng cầu, do đó Mặt Trời bao giờ cũng chỉ chiếu sáng được một nửa. Nửa được chiếu sáng là ngày, nửa nằm trong bóng tối là đêm. ( 1,0 điểm) - Do sự vận động tự quay quanh trục của Trái Đất từ Tây sang Đông nên ở khắp mọi nơi trên Trái Đất đều lần lượt có ngày và đêm. ( 1,0 điểm) Câu 5: (6,0 điểm) * Các nhân tố ảnh hưởng đến sự thay đổi của nhiệt độ không khí: (3,0 điểm) + Vĩ độ địa lí: Không khí ở các vùng vĩ độ thấp nóng hơn không khí ở vùng vĩ độ cao. ( 1,0 điểm) + Độ cao: Trong tâng đối lưu càng lên cao nhiệt độ không khí càng giảm . ( 1,0 điểm) + Vị trí gần hay xa biển: Nhiệt độ không khí ở gần hay xa biển có sự khác nhau. ( 1,0 điểm) * Sự khác nhau giữ thời tiết và khí hậu: DeThi.edu.vn
  8. Bộ 8 Đề thi học sinh giỏi Địa 6 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn ĐỀ SỐ 3 PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO ĐỀ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI CẤP HUYỆN HUYỆN HÒA AN Môn: Địa lí - Lớp 6 Thời gian làm bài: 150 phút (Không kể thời gian giao đề) ĐỀ BÀI ĐỀ CHÍNH THỨC Câu 1: (3,5 điểm) Em hãy cho biết kinh tuyến gốc; kinh tuyến Đông; kinh tuyến Tây; Vĩ tuyến gốc; vĩ tuyến Bắc; vĩ tuyến Nam được xác định như thế nào? Nêu ý nghĩa của hệ thống kinh, vĩ tuyến? Câu 2: (4 điểm) Dựa vào số ghi tỉ lệ của các bản đồ sau đây: a) Bản đồ A có tỉ lệ 1:200.000 cho biết 6cm trên bản đồ ứng với bao nhiêu km trên thực địa? b) Bản đồ B có tỉ lệ 1:1.000.000 cho biết 1cm trên bản đồ ứng với bao nhiêu km trên thực địa? c) Bản đồ C có tỉ lệ 1:1.500.000 cho biết 1cm trên bản đồ ứng với bao nhiêu km trên thực địa? d) Căn cứ vào tỉ lệ của 3 bản đồ A, B, C cho biết bản đồ nào có tỉ lệ lớn? Tỉ lệ trung bình? Tỉ lệ nhỏ? Câu 3: (2,5 điểm) Trận bóng đá tứ kết giữa Đức và Thụy Điển tại Worldcup 2006 (diễn ra tại Đức). Đài truyền hình Việt Nam tường thuật trực tiếp vào lúc 22 giờ ngày 25 tháng 6 năm 2006. Hỏi lúc đó tại sân cỏ nước Đức là mấy giờ? Ngày nào? Tại sao? (Cho biết Nước Đức ở múi giờ thứ 2; Việt Nam ở múi giờ thứ 7). Câu 4: (3 điểm) Em hãy nêu hệ quả sự vận động tự quay quanh trục và quay quanh Mặt Trời của Trái Đất? Câu 5: (4 điểm) Dựa vào kiến thức đã học em hãy: - Nêu khái niệm nội lực, ngoại lực? - Nêu những tác động của nội lực và ngoại lực đến địa hình bề mặt Trái Đất như thế nào? - Tác động của nội lực sinh ra những hiện tượng gì? Câu 6: (3 điểm) Sự khác nhau giữa động đất và núi lửa như thế nào? Tác hại của động đất và núi lửa đến sự sống trên bề mặt Trái Đất như thế nào? Để hạn chế bớt những thiệt hại do động đất gây ra, con người đã có những biện pháp nào ? DeThi.edu.vn
  9. Bộ 8 Đề thi học sinh giỏi Địa 6 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn Hết DeThi.edu.vn
  10. Bộ 8 Đề thi học sinh giỏi Địa 6 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn ĐÁP ÁN KỲ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI KHỐI 6 MÔN ĐỊA LÍ Thời gian: 150 phút Câu Nội dung Điểm Câu 1 Cách xác định: - Kinh tuyến gốc (O0) là kinh tuyến đi qua đài thiên văn Grin-uýt ở ngoại 0,5đ ô thành phố Luân Đôn (Nước Anh). - Kinh tuyến Đông: Là những kinh tuyến nằm bên phải kinh tuyến gốc. 0,5đ - Kinh tuyến Tây: Là những kinh tuyến nằm bên trái kinh tuyến gốc. 0,5đ - Vĩ tuyến gốc (O0) là vĩ tuyến lớn nhất trên Địa cầu, chia quả địa cầu thành 2 nửa bằng nhau: Nửa cầu Bắc và nửa cầu Nam. Vĩ tuyến gốc còn gọi là 0,5đ đường xích đạo. - Vĩ tuyến Bắc: Là những vĩ tuyến nằm từ xích đạo đến cực Bắc. 0,5đ - Vĩ tuyến Nam: Là những vĩ tuyến nằm từ xích đạo đến cực Nam. 0,5đ - Ý nghĩa của hệ thống kinh, vĩ tuyến: Nhờ có hệ thống kinh, vĩ tuyến có 0,5đ thể xác định được vị trí của mọi địa điểm trên quả địa cầu. Câu 2 Khoảng cách trên thực địa a. Bản đồ A ứng với khoảng cách trên thực địa là 12km 1,0đ b. Bản đồ B ứng với khoảng cách trên thực địa là 100km 1,0đ c. Bản đồ C ứng với khoảng cách trên thực địa là 150km 1,0đ d.+ Bản đồ A là bản đồ tỉ lệ lớn 0,25đ + Bản đồ B là bản đồ tỉ lệ trung bình 0,25đ + Bản đồ C là bản đồ tỉ lệ nhỏ 0,5đ Câu 3 - Chênh lệch múi giờ giữa Việt Nam và Đức là: 7 - 2 = 5 (múi giờ) 0,5đ - Thời gian tại sân cỏ nước Đức là: 22 giờ -5 (múi giờ) = 17 giờ (cùng ngày) 1,0đ - Vì Trái Đất quay từ Tây sang Đông nên giờ ở phía Đông sớm hơn ở Phía Tây (Đức ở múi giờ số 2, Việt Nam ở múi giờ số 7). Nên Đức có giờ muộn 1,0đ hơn Việt Nam. Câu 4 - Hệ quả của vận động tự quanh quanh trục của Trái Đất. + Do Trái Đất tự quay quanh trục từ Tây sang Đông nên khắp mọi nơi 1,0đ trên Trái Đất đều lần lượt có ngày và đêm. DeThi.edu.vn
  11. Bộ 8 Đề thi học sinh giỏi Địa 6 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn + Do sự vận động tự quay quanh trục của Trái Đất nên cả vật chuyển động trên bề mặt trái đất đều bị lệch hướng. Nếu nhìn xuôi theo chiều chuyển 1,0đ động, thì ở nửa cầu Bắc vật chuyển động sẽ lệch về bên phải, còn nửa cầu Nam vật chuyển động sẽ lệch về bên trái. - Hệ quả chuyển động của Trái Đất quanh Mặt Trời: + Hiện tượng các mùa trên Trái Đất 0,5đ + Hiện tượng ngày đêm dài ngắn khác nhau theo mùa và theo vĩ độ. 0,5đ Câu 5 - Nội lực: Là những lực sinh ở bên trong Trái Đất 0,5đ - Ngoại lực: Là những lực sinh ở bên ngoài trên bề mặt Trái Đất. 1,0đ - Tác động của nội lực và ngoại lực tới địa hình bề mặt Trái Đất. + Tác động của nội lực thường làm cho bề mặt Trái Đất thêm gồ ghề; Tác 1,0đ động của ngoại lực lại thiên về san bằng và hạ thấp địa hình. + Do tác động của nội lực và ngoại lực nên địa hình trên Trái Đất có nơi 1,0đ cao, nơi thấp, có nơi bằng phẳng, có nơi gồ ghề. - Tác động của nội lực sinh ra hiện tượng động đất, núi lửa. 0,5đ DeThi.edu.vn
  12. Bộ 8 Đề thi học sinh giỏi Địa 6 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn Sự khác nhau: - Núi lửa là hình thức phun trào mắc ma ở dưới sâu lên mặt đất, - Động đất là hiện tượng các lớp đất đá gần mặt đất bị rung chuyển. Tác hại: - Núi lửa phun có thể đốt cháy ruộng vườn, nhà cửa, giết hại con người, vật nuôi. ( 0,5 - Động đất từ cấp độ 5 đến cấp 12 gây nên tàn phá nhà cửa, ruộng vườn, điểm) giết hại con người vật nuôi (nếu hình thành trên biển gây nên sóng thần) ( 0,5 Biện pháp hạn chế những thiệt hại do động đất gây ra: + Xây nhà chịu được những chấn động lớn điểm ( 1,0 Câu 6 + Lắp các trạm nghiên cứu dự báo động đất. Sơ tán dân ra khỏi vùng nguy hiểm. điểm) ( 0,5 điểm) ( 0,5 điểm) DeThi.edu.vn
  13. Bộ 8 Đề thi học sinh giỏi Địa 6 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn ĐỀ SỐ 4 ĐỀ THI GIAO LƯU HSG LỚP 6 Môn: Địa lí (Thời gian: 90 phút, không kể thời gian giao đề) A. PHẦN THI CHUNG CHO CẢ HAI BẢNG A VÀ B. Câu 1: (2,5 điểm) Muốn xác định phương hướng trên bản đồ ta phải làm gì? Câu 2: (2 điểm) Vì sao có hiện tượng các mùa nóng lạnh khác nhau trên Trái Đất? Câu 3: (2 điểm) Đất là gì? Trình bày đặc điểm 2 thành phần chính của đất? Câu 4: (3 điểm) Trình bày đặc điểm cấu tạo của lớp vỏ Trái Đất? Nêu rõ vai trò của nó đối với hoạt động sống của con người? Câu 5: (3 điểm) Trên Trái Đất có bao nhiêu đới khí hậu, đó là những đới nào? Trình bày giới hạn, đặc điểm khí hậu của đới nóng? Việt Nam nằm trong đới khí hậu nào? B. PHẦN THI RIÊNG CHO TỪNG BẢNG. I. Câu hỏi dành cho thí sinh bảng A. Câu 6: (3 điểm) Hãy trình bày khái quát hệ quả các chuyển động của Trái Đất? Câu 7: (3 điểm) Thế nào là nội lực, ngoại lực, hãy nêu tác động của nội lực, ngoại lực đến địa hình bề mặt Trái Đất? Câu 8: (2 điểm) Khoảng cách từ thành phố A đến thành phố B là 120km. Trên một bản đồ Việt Nam, khoảng cách đó đo được giữa hai thành phố là 20cm. Vậy bản đồ đó có tỉ lệ là bao nhiêu? II. Câu hỏi dành cho thí sinh bảng B. Câu 6: (2 điểm) Con người đã tác động như thế nào đến sự phân bố thực, động vật trên Trái Đất? Câu 7: (2 điểm) Cho bảng số liệu sau: Thời gian Nhiệt độ không khí 5 giờ 20oC 13 giờ 24oC 21 giờ 22oC DeThi.edu.vn
  14. Bộ 8 Đề thi học sinh giỏi Địa 6 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn Hãy tính nhiệt độ trung bình của ngày hôm đó tại Hà Nội và nêu cách tính? Câu 8: (4 điểm) Lớp vỏ khí được chia thành mấy tầng? Nêu vị trí, đặc điểm của tầng đối lưu? Hết (Cán bộ coi thi không giải thích gì thêm) DeThi.edu.vn
  15. Bộ 8 Đề thi học sinh giỏi Địa 6 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn UBND HUYỆN MAI SƠN CỘNG HOÀ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM PHÒNG GD&ĐT Độc lập - Tự do - Hạnh phúc ĐÁP ÁN THI GIAO LƯU HSG LỚP 6 Môn: Địa lí A. Phần chung cho cả thí sinh ở hai bảng. Câu 1: (2 điểm) - Muốn xác định phương hướng trên bản đồ phải dựa vào các đường kinh tuyến, vĩ tuyến. (0,5 điểm) - Đầu trên của kinh tuyến là hướng bắc, đầu phía dưới là hướng nam. (0,5 điểm) - Đầu phía bên phải của vĩ tuyến là hướng đông, đầu phía bên trái là hướng tây. (0,5 điểm) - Nếu bản đồ không vẽ kinh tuyến và vĩ tuyến ta phải dựa vào mũi tên chỉ hướng bắc sau đó xác định các hướng còn lại theo quy ước. (0,5 điểm) Câu 2: (2 điểm) - Khi chuyển động trên quỹ đạo trục Trái Đất có độ nghiêng không đổi và luôn hướng về một phía nên hai nửa cầu Bắc và Nam luân phiên nhau ngả về phía Mặt Trời. (1 điểm) - Thời gian nửa cầu nào ngả về phía Mặt Trời thì có góc chiếu lớn, nhận được nhiều ánh sáng và nhiệt là mùa nóng ở nửa cầu đó. (0,5 điểm) - Nửa cầu nào chếch xa Mặt Trời thì có góc chiếu nhỏ, nhận được ít ánh sáng và nhiệt là mùa lạnh ở nửa cầu đó. (0,5 điểm) Câu 3: (2 điểm) - Lớp đất là lớp vật chất mỏng, vụn bở, bao phủ trên bề mặt các lục địa. (0,5 điểm) * Hai thành phần chính của đất là: - Thành phần khoáng: + Chiếm phần lớn trọng lượng của đất. (0,25 điểm) + Gồm những hạt khoáng có màu sắc loang lổ và kích thước to nhỏ khác nhau. (0,5 điểm) - Thành phần hữu cơ: + Chiếm một tỉ lệ nhỏ. (0,25 điểm) + Tồn tại chủ yếu trong tầng trên cùng của lớp đất. Chất hữu cơ tạo thành chất mùn có màu đen hoặc xám thẫm. (0,5 điểm ) DeThi.edu.vn
  16. Bộ 8 Đề thi học sinh giỏi Địa 6 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn Câu 4: (3 điểm) - Cấu tạo Lớp vỏ Trái Đất + Là lớp vỏ cứng, mỏng (độ dày dao động từ 5 km ở đại dương đến 70 km ở lục địa) chiếm 1% thể tích và 15% khối lượng của Trái Đất. (1 điểm ) - Càng xuống sâu nhiệt độ càng cao nhưng tối đa chỉ tới 10000C + Vỏ Trái Đất được cấu tạo do một địa mảng nằm kề nhau, các địa mảng này có bộ phận lồi cao trên mực nước biển là lục địa, các đảo, còn bộ phận trũng thấp nước bao phủ là đại dương. (1 điểm) - Vai trò: đối với đời sống và hoạt động của con người là nơi tồn tại của các thành phần tự nhiên khác như: không khí, nước, sinh vật và là nơi sinh sống hoạt động của xã hội loài người. (1 điểm ) Câu 5: (3 điểm) - Trên Trái Đất có 5 đới khí hậu: đó là đới nóng (nhiệt đới) hai đới hàn đới (ôn hoà) hai đới lạnh (hàn đới). (0,5điểm) - Giới hạn và đặc điểm: từ chí tuyến Bắc đến chí tuyến Nam. (0,5 điểm) - Đặc điểm: Quanh năm góc chiếu của ánh sáng Mặt Trời lúc giữa trưa tương đối lớn, thời gian chiếu sáng chênh nhau ít, lượng nhiệt nhận được trong năm lớn. (0,5 điểm) - Gió thường xuyên thổi trong khu vực này là gió Tín phong. (0,5 điểm) - Lượng mưa Tb từ 1000 - 2000 mm. (0,5 điểm) - Việt Nam nằm trong đới nóng (Nhiệt đới) (0,5 điểm) B. Phần thi riêng cho từng bảng (8 điểm) I. Phần dành riêng cho thí sinh bảng A Câu 6: (3 điểm) - Trái Đất cùng một lúc có hai vận động là chuyển động tự quay quanh trục và chuyển động quanh Mặt Trời (1 điểm) - Hệ quả của các chuyển động : + Vận động tự quay: Hiện tượng ngày và đêm kế tiếp nhau không ngừng, ở khắp mọi nơi sự lệch hướng chuyển động của các vật thể. (1 điểm) + Chuyển động quanh Mặt Trời: Hiện tượng các mùa và hiện tượng ngày đêm dài ngắn khác nhau theo mùa. (1 điểm) Câu 7: (3 điểm) - Nội lực là: những lực sinh ra ở bên trong Trái Đất, có tác động nén ép vào các lớp đá làm cho chúng bị uốn nếp, đứt gãy hay đẩy các vật chất nóng chảy ở dưới sâu ra ngoài mặt đất thành hiện tượng núi lửa hoặc động đất. (1 điểm ) + Tác động đến địa hình: có nơi được nâng cao hình thành các dãy núi, có nơi bị hạ thấp làm cho địa hình gồ ghề. (0,5 điểm) DeThi.edu.vn
  17. Bộ 8 Đề thi học sinh giỏi Địa 6 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn - Ngoại lực là: lực sinh ra bên ngoài, trên bề mặt Trái Đất, chủ yếu gồm có hai quá trình: quá trình phong hoá các loại đá và quá trình xâm thực (do gió, nước chảy). (1điểm) + Tác động của nhiệt độ, gió, mưa, nước chảy nên bề mặt của địa hình bị bào mòn, hạ thấp (0,5 điểm) Câu 8: (2 điểm) Khoảng cách từ thành phố A đến thành phố B là: - Đổi 120km = 12.000.000cm. (0,5 điểm) - 12.000.000cm : 20cm = 600.000 (1 điểm) => Vậy tỉ lệ bản đồ đó là : 1: 600.000 (0,5 điểm) I. Phần dành riêng cho thí sinh bảng B Câu 6: (2 điểm) - Tác động tích cực: con người đã mở rộng phạm vi phân bố của thực vật và động vật bằng cách mang các giống cây trồng vật nuôi từ nơi này đến nơi khác. (1 điểm) - Tác động tiêu cực: con người đã thu hẹp nơi sinh sống của nhiều loài thực, động vật, việc khai thác rừng bừa bãi làm cho nhiều loài thực, động vật mất nơi cư trú, phải di chuyển đến nơi khác. (1 điểm) Câu 7: 2 điểm) - Nhiệt độ Tb ngày của Hà Nội là (20 + 24 + 22) : 3 = 220C (1 điểm) - Cách tính nhiệt độ trung bình ngày: cộng nhiệt độ của 3 thời điểm đã đo, sau đó chia cho 3. (1điểm) Câu 8: (4 điểm) - Lớp vỏ khí được chia thành ba tầng (0,25 điểm) + Tầng đối lưu (0,25 điểm) + Tầng bình lưu (0,25 điểm) + Các tầng cao của khí quyển (0,25 điểm) - Tầng đối lưu là tầng quan trọng nhất (0,5 điểm) - Vị trí: 0 – 16km là tầng sát mặt đất (0,5 điểm) - Đặc điểm: + Tập trung 90% không khí của khí quyển, không khí càng lên cao càng loãng (1 điểm) + Luôn có sự chuyển động của không khí theo chiều thẳng đứng. (0,5 điểm) + Trung bình, cứ lên cao 100m, thì nhiệt độ lại giảm 0,60C. (0,5 điểm) + Là nơi sinh ra tất cả các hiện tượng như: mây, mưa, sấm, chớp (0,5 điểm) DeThi.edu.vn
  18. Bộ 8 Đề thi học sinh giỏi Địa 6 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn ĐỀ SỐ 5 Tr­êng thcs qu¶ng l©m §Ò thi giao l­u HS giái M«n: §Þa lÝ 6 Thêi gian: 90 phót PhÇn I: Tr¾c nghiÖm (6 ®iÓm) C©u 1: Nh÷ng ngµy nµo hai nöa cÇu B¾c vµ Nam trªn Tr¸i §Êt nhËn ®­îc l­îng nhiÖt vµ ¸nh s¸ng nh­ nhau? A. 21th¸ng 3 vµ 22 th¸ng 6 B. 22th¸ng 6 vµ 23 th¸ng 9 C. 21 th¸ng 3 vµ 23 th¸ng 9 D. 23 th¸ng 9vµ 23 th¸ng 12 C©u 2: Tõ ngoµi vµo trong,Tr¸i §Êt lÇn l­ît cã c¸c líp: A. Vá , nh©n, líp trung gian. B. Vá, lëp trung gian,nh©n. C. Nh©n, líp trung gian,vá. D. Líp trung gian,nh©n,vá. C©u 3: H¬i n­íc trong kh«ng khÝ sÏ ng­ng tô thµnh m©y,m­a ë ®iÒu kiÖn nµo? A.Kh«ng khÝ bÞ l¹nh do bèc lªn cao. B .Kh«ng khÝ bÞ l¹nh do tiÕp xóc víi khèi kh«ng khÝ l¹nh. C. Kh«ng khÝ ®· b·o hoµ h¬i n­íc nh­ng vÉn ®­îc cung cÊp thªm h¬i n­íc. D. TÊt c¶ ®Òu ®óng. C©u4: L­u vùc s«ng lµ: A.DiÖn tÝch vïng ®Êt cã s«ng ch¶y qua. B.DiÖn tÝch vïng ®Êt n¬i s«ng b¾t nguån. C.DiÖn tÝch vïng ®Êt cung cÊp n­íc cho s«ng. D.DiÖn tÝch vïng ®Êt n»m gÇn s«ng. PhÇn II:Tù luËn.(14 ®iÓm) C©u 1:(4 ®iÓm):Hoµn chØnh c¸c kh¸i niÖm d­íi ®©y: a.Néi lùc lµ: b.Ngo¹i lùc lµ: C©u2:(5 ®iÓm):TÝnh nhiÖt ®é ë ®é cao 1000m vµ 2000m biÕt r»ng nhiÖt ®é ë ®é cao 0m lµ 250 C vµ cø lªn cao 100m nhiÖt ®é gi¶m 00C. - Gi¶i thÝch v× sao cµng lªn cao nhiÖt ®é cµng gi¶m? C©u3:(5 ®iÓm):Mét b¶n ®å cã tØ lÖ 1:200 000, h·y cho biÕt: -Sè tØ lÖ cã ý nghÜa nh­ thÕ nµo? -Kho¶ng c¸ch 15cm trªn b¶n ®å øng víi bao nhiªu km trªn thùc tÕ? -So s¸nh b¶n ®å cã tØ lÖ 1:200 000 víi b¶n ®å cã tØ lÖ 1:2 000 000,b¶n ®å nµo cã tØ lÖ lín h¬n ,b¶n ®å nµo cã tØ lÖ nhá h¬n? V× sao? DeThi.edu.vn
  19. Bộ 8 Đề thi học sinh giỏi Địa 6 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn HÕt ®¸p ¸n – biÓu ®iÓm M«n:§Þa lÝ 6 PhÇn I:Tr¾c nghiÖm:(6 ®iÓm): Mçi ý ®óng ®­îc 1,5 ®iÓm. C©u 1 2 3 4 §¸p ¸n C B D C PhÇn II:Tù luËn (14 ®iÓm) C©u1:(4®iÓm) a.Néi lùc:lµ nh÷ng lùc sinh ra bªn trong lßng Tr¸i §Êt lµm thay ®æi vÞ (2 ®iÓm) trÝ líp ®¸ cña vá Tr¸i §Êt dÉn tíi h×nh thµnh ®Þa h×nh nh­ t¹o nói,t¹o lôc,ho¹t ®éng nói löa vµ ®éng ®Êt. b.Ngo¹i lùc lµ nh÷ng lùÜ n¶yra bªn trªn bÒ mÆt ®Êt,chñ yÕu lµ qu¸ tr×nh (2 ®iÓm) phong ho¸ c¸c lo¹i ®¸ vµ qu¸ tr×nh x©m thùc. C©u2:(5 ®iÓm) a.TÝnh nhiÖt ®é ë c¸c ®é cao: - 0m = 250C,1000m gi¶m 60C = 250C – 60C = 190C (1 ®iÓm) - 2000m gi¶m 120C = 250C – 120C = 130C (1 ®iÓm) b.Gi¶i thÝch : Cµng lªn cao nhiÖt ®é cµng gi¶m v×: - D­íi thÊp kh«ng khÝ dµy ®Æc,chøa nhiÒu bôi, h¬i n­íc, hÊp thô (1,5®iÓm) (nhËn) ®­îc nhiÒu nhiÖt tõ mÆt trêi nªn cã nhiÖt ®é cao. - Lªn cao kh«ng khÝ lo·ng dÇn, Ýt bôi vµ h¬i n­ícnªn nhiÖt ®é gi¶m. (1,5®iÓm) C©u 3:(5 ®iÓm) - Sè tØ lÖ cã nghÜa lµ 1cm trªn b¶n ®å b»ng 200 000cm hay 2km trªn (1,5®iÓm) thùc tÕ. - Kho¶ng c¸ch 15cm trªn b¶n ®å b»ng 3 000 000cm = 30km trªn (1,5®iÓm) thùc tÕ. - Ph©n biÖt ®­îc 2 tØ lÖ b¶n ®å: + B¶n ®å cã tØ lÖ 1:200 000 lín h¬n b¶n ®å cã tØ lÖ 1:2 000 000. (1®iÓm) + Do ph©n sè b¶n ®å cã tØ lÖ 1:200 000lín h¬n. HÕt DeThi.edu.vn
  20. Bộ 8 Đề thi học sinh giỏi Địa 6 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn ĐỀ SỐ 6 ĐỊA LÝ 6 Câu 1: (2 điểm) a) Người ta chia bề mặt Trái Đất ra bao nhiêu khu vực giờ? Tại sao lại lấy con số đó? Tại sao giờ ở khu vực thuộc các kinh tuyến Đông bao giờ cũng sớm hơn giờ ở khu vực thuộc các kinh tuyến Tây? b) Một trận bóng đá được tổ chức ở Nam Phi ( múi giờ số 2) vào lúc 20 giờ 30 phút ngày 25 tháng 6 năm 2010, được truyền hình trực tiếp. Xác định giờ truyền hình trực tiếp tại các quốc gia Việt Nam, Anh? Đáp án a) - Người ta chia bề mặt trái đất ra 24 khu vực giờ.(0.25đ) - Lấy con số 24 vì người ta quy ước thời gian Trái Đất tự quay một vòng quanh trục hết một ngày đêm là 24 giờ. (0.25đ) - Giờ ở các khu vực thuộc các kinh tuyến Đông bao giờ cũng sớm hơn giờ ở các khu vực thuộc các kinh tuyến Tây, bởi vì Trái Đất tự quay từ Tây sang Đông, cho nên các khu vực ở phía Đông sẽ được Mặt Trời chiếu sáng trước,sau đó mới đến các khu vực phía Tây. (0.5đ) b) Nam Phi ở múi giờ số 2, Anh ở múi giờ số 0, Việt Nam ở múi giờ số 7 - Giờ của Anh muộn hơn giờ của Nam Phi là 2 giờ, do đó giờ truyền hình trực tiếp của Anh là 18 giờ 30 phút ngày 25 tháng 6 năm 2010. (0.5đ) - Giờ của Nam Phi muộn hơn giờ của Việt Nam là 5 giờ, do đó giờ truyền hình trực tiếp của Việt Nam là 20 giờ 30 phút ngày 25 tháng 6 năm 2010 + 5 giờ , tức là 01 giờ 30 phút ngày 26 tháng 6 năm 2010. (0.5đ) Câu 2: (2 điểm) a) Tại sao trái đất chuyển động quanh Mặt Trời lại sinh ra hai thời kỳ nóng và lạnh luân phiên nhau ở hai nửa cầu trong một năm? b) Vào những ngày nào trong năm, hai nửa cầu Bắc và Nam đều nhận được một lượng nhiệt và ánh sáng như nhau? Đáp án a) - Vì trong khi chuyển động quanh Mặt Trời, Trái Đất vẫn giữ nguyên độ nghiêng và hướng của trục trên mặt phẳng quỹ đạo, làm cho Trái Đất có lúc ngả nửa cầu Bắc, có lúc ngả nửa cầu Nam về phía Mặt Trời. (0.5đ) DeThi.edu.vn
  21. Bộ 8 Đề thi học sinh giỏi Địa 6 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn - Nửa cầu nào ngả về phía Mặt Trời, thì có góc chiếu lớn, nhận được nhiều ánh sáng và nhiệt, lúc ấy là mùa nóng ở nửa cầu đó. Nửa cầu nào không ngả về phía Mặt Trời thì có góc chiếu nhỏ, nhận được ít ánh sáng và nhiệt, lúc ấy là mùa lạnh ở nửa cầu đó. (0.5đ) b) - Vào những ngày 21-3 và 23-9, hai nửa cầu Bắc và Nam đều nhận được một lượng nhiệt và ánh sáng mặt trời như nhau. (0.5đ) - Vì vào những ngày này, vòng tròn sáng tối đi qua hai cực địa cầu, ánh sáng Mặt Trời vuông góc với Xích đạo lúc 12 giờ trưa. (0.5đ) Câu 3: (2 điểm) a) Nhiệt độ không khí do đâu mà có? Vì sao phải đo nhiệt độ không khí ba lần trong một ngày? Các kết quả đo nhiệt độ không khí mà không tiến hành với nhiệt biểu để trong lều khí tượng thì có giá trị không? Tại sao? b) Giả sử có một ngày ở Hà Nội, người ta đo nhiệt độ lúc 5 giờ được 20ºC, lúc 13 giờ được 24ºC và lúc 21 giờ được 22ºC. Hỏi nhiệt độ trung bình của ngày hôm đó là bao nhiêu? Em hãy nêu cách tính? Đáp án a) - Bề mặt Trái Đất được Mặt Trời đốt nóng trực tiếp. Khi nóng lên, mặt đất lại tỏa nhiệt vào không khí ở sát mặt đất làm cho không khí nóng lên. Như vậy, nhiệt độ không khí chủ yếu do bức xạ mặt đất cung cấp. (0.5đ) - Phải đo nhiệt độ không khí nhiều lần trong một ngày, vì nhiệt độ mọi nơi đều thay đổi liên tục trong một ngày đêm, nên sau các lần quan trắc phải tính trung bình. (0.5đ) - Các kết quả đo nhiệt độ không khí sẽ không có giá trị, nếu các lần đo không tiến hành với nhiệt biểu để trong lều khí tượng. Bởi vì kết quả bị sai lệch, ( do bị phơi ra ánh nắng làm thủy ngân trong nhiệt kế bị dãn nở mạnh, do tác động của nhiệt độ mặt đất). (0.5đ) b) - Nhiệt độ trung bình của ngày hôm đó là 22ºC. (0.25đ) - Cách tính: Lấy nhiệt độ của ba lần đo, cộng lại rồi chia trung bình sẽ tính được nhiệt độ trung bình ngày. Nhiệt độ TB ngày = (20 +24 +22) : 3 = 22ºC. (0.25đ) Câu 4: (2 điểm) a) Dựa vào số ghi tỉ lệ của bản đồ 1 là 1/500.000 và bản đồ 2 là 1/1.500.000, em hãy cho biết cùng độ dài 6cm trên từng bản đồ ứng với bao nhiêu km trên thực địa và em hãy so sánh hai khoảng cách ấy? b) Trên bản đồ tỉ lệ 1/200, chiều dài hình chữ nhật là 8cm, chiều rộng là 5cm. Em hãy tính diện tích hình chữ nhật đó ngoài thực tế? Đáp án DeThi.edu.vn
  22. Bộ 8 Đề thi học sinh giỏi Địa 6 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn a) (1 điểm) - Bản đồ 1 khoảng cách là: 500.000 x 6cm = 3.000.000 cm = 30km - Bản đồ 2 khoảng cách là: 1.500.000 x 6cm = 9.000.000 cm = 90km - Khoảng cách thực địa của bản đồ 2 lớn hơn bản đồ 1, bản đồ 2 có tỉ lệ nhỏ hơn. b) (1 điểm) Chiều dài hình chữ nhật ngoài thực tế là: 8 x 200 = 1600 cm = 16 m Chiều rộng hình chữ nhật ngoài thực tế là: 5 x 200 = 1000 cm = 10 m Diện tích hình chữ nhật là: 16 x 10 = 160 m². Câu 5: (2 điểm) a) Sinh quyển là gì? Những nhân tố nào ảnh hưởng tới sự phân bố thực động vật ? Nhân tố nào ảnh hưởng rõ rệt nhất ? Tại sao? b) Tại sao nói rằng sự phân bố các loài thực vật có ảnh hưởng đến sự phân bố các loài động vật? Hãy nêu một ví dụ cụ thể về mối quan hệ giữa thực vật với các loài động vật? Đáp án a) - Sinh quyển là một quyển của Trái Đất, trong đó có toàn bộ sinh vật sinh sống. (0.25đ) - Những nhân tố ảnh hưởng tới sự phân bố thực động vật là: khí hậu, đất đai, địa hình, mối quan hệ giữa thực vật với động vật và con người. (0.25đ) - Nhân tố khí hậu ảnh hưởng rõ rệt nhất. (0.25đ) - Vì điều kiện môi trường ( như nhiệt độ,nước, ánh sáng, độ ẩm ) tác động trực tiếp tới từng cá thể sống, do đó ảnh hưởng rõ tới sự phân bố của chúng. (0.25đ) b) - Sự phân bố các loài thực vật ảnh hưởng tới sự phân bố các loài động vật( bởi vì có động vật ăn thực vật mới có động vật ăn thịt). Bởi vậy, chúng ta thấy động vật ăn cỏ và động vật ăn thịt sẽ cùng sống trong một môi trường thực vật nhất định. (0,5đ) - Trên các đồng cỏ nhiệt đới, do thực vật hòa thảo( cỏ) rất phong phú, nên có nhiều loài động vật ăn cỏ sinh sống như: voi, sơn dương đầu bò, ngựa vằn, linh dương chính những DeThi.edu.vn
  23. Bộ 8 Đề thi học sinh giỏi Địa 6 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn động vật ăn cỏ này lại là mồi của các động vật ăn thịt như: sư tử, báo, linh miêu, chim ăn xác chết (0,5đ) DeThi.edu.vn
  24. Bộ 8 Đề thi học sinh giỏi Địa 6 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn ĐỀ SỐ 7 PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO KỲ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI CẤP THCS ĐỀ THI CHÍNH THỨC Môn thi : Địa lý (Gồm có 01 trang) Thời gian làm bài: 150 phút (Không tính thời gian phát đề) ___ Câu 1. (4,0 điểm) Chuyển động biểu kiến trong năm của Mặt Trời, hãy nêu: a. Định nghĩa và giải thích hiện tượng. b. Cùng với chuyển động biểu kiến, trên bề mặt Trái Đất còn xảy ra những hiện tượng gì? Trình bày các hiện tượng đó. Câu 2. (4,0 điểm) Trình bày tính chất nhiệt đới, ẩm, gió mùa của khí hậu nước ta? Giải thích nguyên nhân? Câu 3. (4,0 điểm) Điều kiện tự nhiên của Đồng bằng sông Hồng có những thuận lợi và khó khăn gì trong việc phát triển kinh tế - xã hội? Câu 4. (4,0 điểm) Cho bảng số liệu về tình hình dân số Việt Nam giai đoạn 2000 – 2017 Năm 2000 2005 2007 2010 2017 Tổng dân số (nghìn người) 77653,4 83106,3 85195,0 88947,0 93671,0 Tỉ lệ gia tăng dân số (%) 1,36 1,31 1,23 1,07 1,07 Nguồn: Niên giám thống kê 2017 a. Hãy vẽ biểu đồ kết hợp thể hiện tình hình dân số Việt Nam giai đoạn 2000-2017. b. Nhận xét và giải thích. Câu 5. (4.0 điểm) Cho bảng số liệu: Diện tích và sản lượng lúa nước ta giai đoạn 2010-2017 Năm 2010 2012 2014 2016 2017 Diện tích (nghìn ha) 7489,4 7761,2 7816,2 7737,1 7708,7 Sản lượng (nghìn tấn) 40005,6 43737,8 44974,6 43165,1 42763,4 Nguồn: Niên giám thống kê 2017 DeThi.edu.vn
  25. Bộ 8 Đề thi học sinh giỏi Địa 6 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn a. Tính năng suất lúa của từng năm theo bảng số liệu trên. b. Nhận xét tình hình tăng năng suất lúa của nước ta trong giai đoạn 2010-2017 và giải thích. -Hết- *Thí sinh được phép khai thác Atlat Địa lý Việt Nam trong suốt quá trình làm bài; giám thị không giải thích gì thêm. DeThi.edu.vn
  26. Bộ 8 Đề thi học sinh giỏi Địa 6 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO KỲ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI CẤP THCS MÔN: ĐỊA LÝ HƯỚNG DẪN CHẤM I- YÊU CẦU - Đảm bảo trung thực, khách quan trong quá trình chấm; - Vận dụng linh hoạt các ý đúng nhưng từ ngữ dùng của học sinh không giống như gợi ý chấm; - Chú ý những bài làm hay, có kiến thức thực tế. II- NỘI DUNG CHI TIẾT Câu Nội dung gợi ý Điểm a. Chuyển động biểu kiến trong năm của Mặt Trời - Định nghĩa: Là chuyển động không có thực của Mặt Trời làm cho ta có ảo giác Mặt Trời thay đổi vị trí trên bầu trời trong suốt năm. 0,75 - Giải thích: Vì ở trên Trái Đất hiện tượng Mặt Trời lên thiên đỉnh chỉ lần lượt xảy ra ở một số địa điểm. Nhưng trong thực tế Mặt Trời không di chuyển mà là do Trái Đất 0,75 chuyển động tịnh tiến xung quanh Mặt Trời với trục nghiêng một góc 66 033’ so với mặt phẳng quỹ đạo và không đổi phương. b. Cùng với hiện tượng chuyển động biểu kiến của Mặt Trời trong năm sẽ có hiện tượng các mùa và hiện tượng ngày đêm dài ngắn theo mùa 0,5 * Hiện tượng mùa +Từ 21/3 đến 23/9 tia sáng Mặt Trời giữa trưa lần lượt chiếu thẳng góc với tất cả các 1 miền từ xích đạo đến Chí tuyến Bắc rồi trở xuống xích đạo, Bắc bán cầu nhận được nhiều nhiệt nên là mùa nóng ở Bắc Bán cầu và mùa lạnh ở Nam Bán cầu. 0,5 +Từ 23/9 đến 21/3 năm sau tia sáng Mặt Trời giữa trưa lần lượt chiếu thẳng góc với tất cả các miền từ xích đạo đến Chí tuyến Nam rồi trở lên xích đạo, Nam bán cầu nhận nhiều nhiệt nên là mùa nóng ở Nam bán cầu và mùa lạnh ở Bán bán cầu. 0,5 * Hiện tượng ngày đêm dài ngắn theo mùa : +Từ 21/3 đến 23/9 Bắc bán cầu ngả về phía Mặt Trời nên Bắc bán cầu có góc sáng lớn, nên có ngày dài đêm ngắn, Nam bán cầu thì ngược lại . +Từ 23/9 đến 21/3 năm sau: Nam bán cầu ngả về phía Mặt Trời nên Nam bán cầu có 0,5 góc sáng lớn nên có ngày dài đêm ngắn, Bắc bán cầu thì ngược lại. 0,5 *Lưu ý: Giám khảo chấm cần linh hoạt theo cách hiểu của thí sinh nhưng phù hợp với nội dung hướng dẫn chấm * Tính chất nhiệt đới 0,75 - Tổng bức xạ lớn, cán cân bức xạ dương quanh năm. DeThi.edu.vn
  27. Bộ 8 Đề thi học sinh giỏi Địa 6 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn - Nhiệt độ trung bình năm trên 200C - Tổng số giờ nắng từ 1400 đến 3000 giờ/năm * Lượng mưa độ ẩm lớn 2 - Lượng mưa trung bình năm cao : 1500 – 2000 mm, ở sườn đón gió từ 3500 – 4000 0,5 mm - Độ ẩm không khí cao trên 80%, cân bằng ẩm luôn dương 0,25 * Nước ta có hai mùa gió chính - Mùa gió Đông Bắc từ tháng 11 đến tháng 4 tạo nên mùa đông lạnh, mưa phùn ở 0,5 miền Bắc và mùa khô nóng kéo dài ở miền Nam. - Mùa gió Tây Nam từ tháng 5 đến tháng 10 tạo nên mùa hạ nóng ẩm có mưa to, gió 0,25 lớn và dông bão, diễn ra phổ biến trên cả nước. * Nguyên nhân: - Nước ta nằm trong vùng nội chí tuyến, góc nhập xã lớn và mọi nơi trong năm đều 0,5 có hai lần Mặt Trời lên thiên đỉnh. - Các khối khí di chuyển qua biển đã mang lại cho nước ta lượng mưa lớn. 0,25 * Thuận lợi - Vị trí địa lý thuận lợi giao lưu kinh tế - xã hội với các vùng trong nước và thế giới. 0,5 - Đất phù sa màu mỡ, điều kiện khí hậu, sông ngòi thuận lợi cho thâm canh lúa nước. 0,5 - Thời tiết mùa đông thuận lợi cho việc trồng một số cây ưa lạnh. Phát triển vụ đông thành vụ sản xuất chính. 0,5 3 - Một số khoáng sản có giá trị đáng kể (sét cao lanh, than nâu, khí tự nhiên, đá vôi). 0,5 - Vùng ven biển và biển thuận lợi cho nuôi trồng, đánh bắt thủy sản, du lịch. 0,5 * Khó khăn - Thời tiết thất thường gây thiệt hại mùa màng, đường sá cầu cống, các công trình 0,5 thuỷ lợi. 0,5 - Ít tài nguyên khoáng sản. a) Vẽ biểu đồ 3,0 4 DeThi.edu.vn
  28. Bộ 8 Đề thi học sinh giỏi Địa 6 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn 0,5 0,5 - Thí sinh vẽ thiếu chi tiết tên biểu đồ, năm, tỉ lệ, số liệu mỗi một chi tiết trừ 0,25 điểm. - Thí sinh không vẽ biểu đồ kết hợp theo yêu cầu mà vẽ biểu đồ khác nhưng đúng thì chỉ đạt 50% tổng điểm cho phần này. b) Nhận xét và giải thích: - Dân số nước ta tăng nhanh và liên tục từ 2000 – 2017: tăng 16017,6 nghìn người (tăng hơn 1,2 lần) do dân số nước ta đông, cơ cấu dân số trẻ, số phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ cao. - Tỷ lệ gia tăng tự nhiên có xu hướng giảm từ 2000 – 2017: giảm 0,29% do chính sách dân số thực hiện có hiệu quả. a) Tính năng suất lúa của nước ta Năm 2010 2012 2014 2016 2017 1,25 Năng suất 53,4 56,4 57,5 55,8 55,5 (tạ/ha) b) Nhận xét và giải thích *Nhận xét 5 Năng suất lúa của nước ta từ năm 2010 đến năm 2017 nhìn chung tăng, năm 2014 0,5 năng suất lúa đạt cao nhất 57,5 tạ/ha. *Giải thích - Do việc áp dụng các tiến bộ khoa học công nghệ vào sản xuất: giống mới, kỹ thuật 0,5 canh tác, phân bón - Do chính sách của Nhà nước khuyến khích nhân dân tích cực sản xuất (chính sách 0,75 khuyến nông ). DeThi.edu.vn
  29. Bộ 8 Đề thi học sinh giỏi Địa 6 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn - Trình độ thâm canh trong nông nghiệp không ngừng được nâng cao. 0,5 - Thị trường xuất khẩu ngày càng được mở rộng 0,5 -Hết- DeThi.edu.vn
  30. Bộ 8 Đề thi học sinh giỏi Địa 6 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn ĐỀ SỐ 8 §Ò thi häc sinh giái – Khèi 6 M«n: §Þa lÝ (Thêi gian 120 phót) I) – PhÇn tr¾c nghiÖm: C©u 1: (0,5®) §¸nh dÊu X vµo « ý em cho lµ ®óng. Trªn tr¸i ®Êt cã thÓ vÎ ®­îc: A: 360 kinh tuyÕn – 180 vÜ tuyÕn. B: 360 kinh tuyÕn – 360 vÜ tuyÕn. C: V« vµn kinh tuyÕn, vÜ tuyÕn. D: 180 kinh tuyÕn ®«ng – 180 kinh tuyÕn t©y – 90 vÜ tuyÕn b¾c – 90 vÜ tuyÕn nam. C©u 2: (1,5®) Chän ký hiÖu cho c¸c ®èi t­îng ®Þa lý sau: M¸y bay, c¶ng biÓn, nhµ m¸y nhiÖt ®iÖn, thuû ®iÖn, nhµ m¸y giÊy, ranh giíi quèc gia, ®­êng «t«, s«ng hå, vïng trång lóa. C©u 3: (1,0®) H·y ®¸nh dÊu X vµo « ý em cho lµ ®óng: A: 2 líp. C: 4 líp. B: 3 líp. D: 5 líp. C©u 4: (1®) H·y ®¸nh dÊu X vµo « ý em cho lµ ®óng: Lôc ®Þa cã diÖn tÝch lín nhÊt trong c¸c lôc ®Þa lµ: A: Lôc ®Þa Phi. C: Lôc ®Þa B¾c mü. B: Lôc ®Þa ¸ - ¢u. D: Lôc ®Þa Nam mü. II) – PhÇn tù luËn: C©u 1: (6®). Gi¶i thÝch t¹i sao tr¸i ®Êt chuyÓn ®éng quanh mÆt trêi l¹i sinh ra hai thêi kú nãng vµ l¹nh lu©n phiªn nhau ë hai nöa cÇu trong mét n¨m? C©u 2: (4®). Líp vë khÝ ®­îc chia lµm mÊy tÇng? Nªu vÞ trÝ, ®Æc ®iÓm cña tÇng ®èi l­u. Khi nµo khèi khÝ bÞ biÕn tÝnh? C©u 3: (2®) §é ph× cña ®Êt lµ g×? DeThi.edu.vn
  31. Bộ 8 Đề thi học sinh giỏi Địa 6 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn ®¸p ¸n thi häc sinh giái – Khèi 6 M«n: §Þa lÝ I) – Tr¾c nghiÖm: C©u 1: A C©u 2: Ϊ  C©u 3: B C©u 4: B II) – Tù luËn: C©u 1: Do trôc tr¸i ®Êt nghiªng vµ kh«ng ®æi h­íng trong khi chuyÓn ®éng trªn quÜ ®¹o nªn tr¸i ®Êt cã lóc chóc nöa cÇu b¾c cã lóc ng¶ nöa cÇu nam vÒ phÝa mÆt trêi. Nöa cÇu nµo ng¶ vÒ phÝa mÆt trêi th× cã gãc chiÕu lín, nhËn ®­îc nhiÒu ¸nh s¸ng vµ nhiÖt, lóc Êy lµ mïa nãng cña nöa cÇu ®ã. Nöa cÇu nµo kh«ng ng¶ vÒ phÝa mÆt trêi th× cã gãc chiÕu nhá nhËn ®­îc Ýt ¸nh s¸ng vµ nhiÖt lóc Êy lµ mïa l¹nh cña nöa cÇu ®ã. C©u 2: - Líp vá khÝ ®­îc chia lµm 3 phÇn: líp vá tr¸i ®Êt, líp trung gian vµ lâi. - TÇng ®èi l­u lµ tÇng quan träng nhÊt kh«ng khÝ lu«n lu«n chuyÓn ®éng theo chiÒu th¼ng ®øng lµ n¬i sinh ra tÊt c¶ c¸c hiÖn t­îng: m©y, m­a, sÊm, chíp C¸c hiÖn t­îng nµy cã ¶nh h­ëng lín tíi ®êi sèng con ng­êi, sinh vËt, 90% kh«ng khÝ n»m s¸t mÆt ®Êt dµy tõ 0 ®Õn 16km. - C¸c khèi khÝ kh«ng ®øng yªn t¹i chç, chóng lu«n di chuyÓn vµ lµm thay ®æi thêi tiÕt cña nh÷ng n¬i chóng ®i qua. §ång thêi chòng còng chÞu ¶nh h­ëng cña mÆt ®Öm cña nh÷ng n¬i Êy mµ thay ®æi tÝnh chÊt. VD: VÒ mïa ®«ng khèi khÝ l¹nh ë phÝa b¾c th­êng trµn xuèng miÒn b¾c n­íc ta lµm thêi tiÕt trë nªn gi¸ l¹nh. ChØ mét thêi gian sau chÞu sù ¶nh h­ëng cña mÆt ®Öm, nã dÇn dÇn nãng lªn, chóng ta nãi lµ khèi khÝ l¹nh ®· biÕn tÝnh. C©u 3: Nguyªn nh©n: Mçi ngµy thuû triÒu lªn xuèng hai lÇn (qui luËt) nh­ng ë nhiÒu n¬i do nh÷ng nguyªn nh©n phøc tËp, thñy triÒu chØ lªn xuèng ®Òu ®Æn mçi ngµy mét lÇn hoÆc kh«ng ®Òu. Hµng th¸ng cã hai lÇn thuû triÒu lªn cao nhÊt vµo ngµy tr¨ng trßn (gi÷a th¸ng) vµ ngµy kh«ng tr¨ng (®Çu th¸ng) ®ã lµ ngµy triÒu c­êng. Ng­îc l¹i còng cã nh÷ng ngµy tr¨ng l­íi liÒm ®Çu th¸ng vµ tr¨ng l­íi liÒm cuèi th¸ng thuû triÒu xuèng thÊp nhÊt. Ng­êi ta gäi c¸c ngµy nµy lµ ngµy triÒu c­êng kÐm. Thuû triÒu cã quan hÖ chÆt chÏ víi vßng quay cña mÆt tr¨ng vµ mét phÇn cña mÆt trêi ®· lµm cho n­íc c¸c biÓn vµ ®¹i d­¬ng cã sù vËn ®éng lªn – xuèng sinh ra thuû triÒu trong ngµy. C©u 4: Líp ®Êt cã 2 thµnh phÇn chÝnh: Kho¸ng – H÷u c¬. DeThi.edu.vn
  32. Bộ 8 Đề thi học sinh giỏi Địa 6 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn - Kho¸ng chiÕm phÇn lín träng l­îc cña ®Êt. - H÷u c¬ chiÕm tû lÖ nhá tån t¹i trong tÇng trªn cïng cña líp ®Êt. TÇng nµy cã mµu x¸m thÈm ®en ®ã lµ mµu cña mïn, mïn lµ thøc ¨n dåi dµo cung cÊp nh÷ng chÊt cÇn thiÕt cho thùc vËt tån t¹i trªn mÆt ®Êt. DeThi.edu.vn