Chuyên đề Vật lý Lớp 8 - Chủ đề 5: Quán tính

Nội dung text: Chuyên đề Vật lý Lớp 8 - Chủ đề 5: Quán tính

1. CHỦ ĐỀ 5: QUÁN TÍNH LÝ THUYẾT 1) Hai lực cân bằng - Hai lực cân bằng là hai lực có cùng độ lớn, cùng phương nhưng ngược chiều, tác dụng vào cùng một vật trên cùng một đường thẳng - Một vật đứng yên chịu tác dụng của hai lực cân bằng thì vật vẫn đứng yên 2) Chuyển động của vật khi không chịu lực tác dụng hoặc khi chịu tác dụng của các lực cân bằng Một vật đang chuyển động, nếu ngừng tác dụng lực hoặc các lực tác dụng lên vật cân bằng nhau, vật sẽ tiếp tục chuyển động thẳng đều mãi 3) Quán tính - Quán tính là tính chất của một vật giữ nguyên chuyển động khi không có lực tác dụng và chỉ thay đổi dần chuyển động khi có lực tác dụng - Mỗi vật đều có quán tính. Quán tính của mỗi vật thể hiện như sau: + Khi không có lực tác dụng hoặc các lực tác dụng lên vật cân bằng nhau, vật đang đứng yên sẽ tiếp tục đứng yên, vật đang chuyển động sẽ tiếp tục chuyển động thẳng đều + Khi vật chịu tác dụng của một lực hoặc các lực không cân bằng nhau, lực làm biến đổi chuyển động của vật. Tuy nhiên, chuyển động chỉ có thể biến đổi dần, không thể xảy ra ngay lập tức PHẦN TỰ LUẬN Bài 1: Hãy áp dụng kiến thức đã học về quán tính. Em hãy giải thích một số hiện tượng sau: a) Muốn tóc nhanh khô nước thì có thể dùng tay quay tròn tóc quanh đầu b) Các vận động viên nhảy dù, nhảy cao, nhảy xa khi nhảy xuống đất thì chân đều bị khụy xuống c) Xe đang chạy đột ngột dừng lại thì hành khách trên xe sẽ ngã nhào về phía trước Bài 2: Một quả cam đang nằm yên trên mặt bàn trong một toa tàu hỏa đang chuyển động đều. Hành khách ngồi cạnh bàn bỗng thấy quả cam trượt đi. Hỏi: a) Tàu hỏa còn chuyển động nữa không? b) Quả cam sẽ chuyển động như thế nào khi vận vận tốc của tàu tăng dần? giảm dần? c) Nếu tàu hỏa rẽ sang trái thì quả cam chuyển động như thế nào? Giải thích tại sao? Bài 3: Từ đỉnh của một con dốc dài 200m một người đi xe đạp cho xe chạy xuống dốc mà không cần phải dùng một lực nào cả a) Vì sao người đó không đạp mà xe vẫn chạy được? b) Xuống hết dốc, người đó để cho xe tiếp tục chạy mà không đạp, không thắng lại, xe chạy thêm một đoạn rồi dừng lại. Hãy giải thích tại sao xe không tiếp tục chạy mà dừng lại Bài 4: Có hai vật A và B, có khối lượng khác nhau: vật A có khối lượng 1kg, vật B có khối lượng 1,8kg cùng chuyển động thẳng đều a) Các lực tác dụng lên mỗi vật có đặc điểm gì giống nhau? b) Nếu hai vật chuyển động với vật tốc bằng nhau vật nào có thể dừng lại nhanh hơn nếu gặp một vật cản ở phía trước. Giải thích tại sao? Bài 5: Khi treo một viên gạch vào lực kế, thấy lực kế chỉ 15N. Móc thêm một viên gạch vào lực kế thấy lực kế chỉ 25N. Hỏi: a) Khi treo viên gạch thứ nhất vào lực kế, những lực nào tác dụng lên nó, các lực này có đặc điểm gì? b) Khối lượng viên gạch thứ hai là bao nhiêu? PHẦN TRẮC NGHIỆM C©u 1. §Æt mét con bóp bª ®øng yªn lªn xe l¨n råi bÊt chît ®Èy xe chuyÓn ®éng vÒ phÝa tr­íc. Hái bóp bª sÏ ng· vÒ phÝa nµo? Chän kÕt qu¶ ®óng nhÊt trong c¸c kÕt qu¶ sau: A. Ng· vÒ phÝa tr­íc. B. Ng· vÒ phÝa sau. C. Ng· sang ph¶i. D. ng· sang tr¸i. C©u 2. Mét chiÕc xe kh¸ch ®ang chuyÓn ®éng trªn ®­êng th¼ng th× phanh ®ét ngét, hµnh kh¸ch trªn xe sÏ nh­ thÕ nµo.? Chän kÕt qu¶ ®óng: A. BÞ nghiªng ng­êi sang tr¸i. B. BÞ nghiªng ng­êi sang ph¶i. C. BÞ ng· ra phÝa sau. D. BÞ ng· vÒ phÝa tr­íc. C©u 3. Trong c¸c tr­êng hîp sau ®©y, tr­êng hîp nµo vËn tèc cña vËt kh«ng thay ®æi? Chän c©u tr¶ lêi ®óng nhÊt. A. Khi cã mét lùc t¸c dông B. Khi cã hai lùc t¸c dông. C. Khi c¸c lùc t¸c dông lªn vËt c©n b»ng nhau. D. Khi c¸c lùc t¸c dông lªn vËt kh«ng c©n b»ng nhau. C©u 4.Khi xe t¨ng tèc ®ét ngét, hµnh kh¸ch ngåi trªn xe cã xu h­íng bÞ ng· ra phÝa sau. C¸ch gi¶i thÝch nµo sau ®©y lµ ®óng? A. Do ng­êi cã khèi l­îng lín B. Do qu¸n tÝnh. C. Do c¸c lùc t¸c dông lªn ng­êi c©n b»ng nhau. D. Mét lÝ do kh¸c. C©u 5. Hµnh kh¸ch ngåi trªn xe «t« ®ang chuyÓn ®éng bçng thÊy m×nh bÞ nghiªng ng­êi sang tr¸i, chøng tá xe: A. §ét ngét gi¶m vËn tèc B. §ét ngét t¨ng vËn tèc C. §ét ngét rÏ tr¸I D. §ét ngét rÏ ph¶i C©u 6. §Æt c©y bót ch× ®øng ë ®Çu mét tê giÊy dµi, máng. C¸ch nµo trong c¸c c¸ch sau ®©y cã thÓ rót tê giÊy ra mµ kh«ng lµm ®æ c©y bót ch×. Chän ph­¬ng ¸n ®óng. A. GiËt nhanh tê giÊy mét c¸ch khÐo lÐo. B. rót thËt nhÑ tê giÊy.C. rót tê giÊy víi tèc ®é b×nh th­êng.D. Võa rót võ quay tê giÊy. C©u 7. Ta biÕt r»ng lùc t¸c dông lªn vËt lµm thay ®æi vËn tèc cña vËt. Khi tµu khëi hµnh, lùc kÐo ®Çu m¸y lµm t¨ng dÇn vËn tèc. Nh­ng cã
2. nh÷ng ®o¹n ®­êng, mÆc dï ®Çu m¸y vÉn ch¹y ®Ó kÐo tµu nh­ng tµu kh«ng thay ®æi vËn tèc. C©u gi¶i thÝch nµo sau ®©y lµ ®óng? A. Do qu¸n tÝnh. B. Do lùc kÐo nhá vµ khèi l­îng ®oµn tµu rÊt lín. C. do lùc kÐo cña ®Çu m¸y c©n b»ng víi lùc c¶n tõ phÝa ®­êng ray vµ kh«ng khÝ. D. Do lùc c¶n kh«ng ®¸ng kÓ. C©u 8. Khi bót m¸y bÞ t¾c mùc, häc sinh th­êng cÇm bót m¸y vÈy m¹nh cho v¨ng mùc ra. KiÕn thøc vËt lý nµo ®· ®­îc ¸p dông.? A. Sù c©n b»ng lùc. B. Qu¸n tÝnh C. TÝnh linh ®éng cña chÊt láng D. Lùc cã t¸c dông lµm thay ®æi vËn tèc cña vËt. C©u 9. Trong c¸c chuyÓn ®éng sau ®©y, chuyÓn ®éng nµo lµ chuyÓn ®éng do qu¸n tÝnh? A. Mét « t« ®ang ch¹y trªn ®­êng. B. ChuyÓn ®éng cña dßng n­íc ch¶y trªn s«ng. C. Ng­êi ®ang ®i xe ®¹p th× ngõng ®¹p, nh­ng xe vÉn chuyÓn ®éng tíi phÝa tr­íc.D. ChuyÓn ®«ng cña mét vËt r¬i tù do tõ trªn cao xuèng. Câu 10: Quán tính là: A. tính chất giữ nguyên độ lớn và hướng của vận tốc. B. tính chất giữ nguyên trọng lượng của vật. C. tính chất giữ nguyên vận tốc của vật. D. tính chất giữ nguyên thể tích của vật Câu 11:Chọn câu sai. A. Quán tính của vật có quan hệ với khối lượng của vật đó. B. Vì có quán tính nên mọi vật không thể thay đổi vận tốc ngay được. C. Vật có khối lượng lớn thì có quán tính nhỏ. D. Tính chất giữ nguyên vận tốc của vật gọi là quán tính. Câu 12: Xe ôtô đang chuyển động đột ngột dừng lại. Hành khách trong xe bị: A. Nghiêng người sang phía trái; B. Nghiêng người sang phía phải; C. Xô người về phía trước; D. Ngả người về phía sau. Câu 13: Hành khách ngồi trên ôtô đang chuyển động thẳng bỗng thấy mình bị nghiêng người sang bên phải vì ôtô đột ngột:A. Rẽ sang trái; B. Tăng vận tốc; C. Rẽ sang phải; D. Giảm vận tốc. Câu 14: Khi ngồi trên ô tô hành khách thấy mình nghiêng người sang phải. Câu nhận xét nào sau đây là đúng? A. Xe đột ngột tăng vận tốc. B.Xe đột ngột giảm vận tốc. C.Xe đột ngột rẽ sang phải. D.Xe đột ngột rẽ sang trái. Câu 15: Trong các chuyển động sau chuyển động nào là chuyển động do quán tính? A. Hòn đá lăn từ trên núi xuống. B.Xe máy chạy trên đường. C.Lá rơi từ trên cao xuống. D.Xe đạp chạy sau khi thôi không đạp xe nữa. Câu 16: Hiện tượng nào sau đây có được không phải do quán tính? A. Gõ cán búa xuống nền để tra búa vào cán. B. Giũ quần áo cho sạch bụi. C. Vẩy mực ra khỏi bút. D. Chỉ có hiện tượng A và B. Câu 17: Trường hợp nào sau đây không liên quan đến quán tính của vật? A. Khi áo có bụi, ta giũ mạnh áo cho sạch bụi. B.Bút máy tắc ta vẩy cho ra mực. C.Khi lái xe tăng ga, xe lập tức tăng tốc. D.Khi đang chạy nếu bị vấp, người sẽ ngã về phía trước. Câu 18: Mọi vật khi chịu lực tác dụng đều không thể thay đổi vận tốc đột ngột được. Tại sao? A. Do lực tác dụng chưa đủ mạnh. B.Do mọi vật đều có quán tính. C.Do có lực khác cản lại. D.Do giác quan của mọi người bị sai lầm. Câu 19: Một xe ô tô đang chuyển động thẳng thì đột ngột dừng lại. Hành khách trên xe sẽ như thế nào? Hãy chọn câu trả lời đúng. A. Hành khách nghiêng sang phải B. Hành khách nghiêng sang tráiC. Hành khách ngã về phía trướcD. Hành khách ngã về phía sau Câu 20: Khi ngồi trên ô tô hành khách thấy mình nghiêng người sang phải. Câu nhận xét nào sau đây là đúng? A. Xe đột ngột tăng vận tốc B. Xe đột ngột giảm vận tốc C. Xe đột ngột rẽ sang phải D. Xe đột ngột rẽ sang trái Câu 21: Trong các chuyển động sau chuyển động nào là chuyển động do quán tính? A. Hòn đá lăn từ trên núi xuống B. Xe máy chạy trên đườngC. Lá rơi từ trên cao xuốngD. Xe đạp chạy sau khi thôi không đạp xe nữa Câu 22:Phát biểu nào sau đây đúng về quán tính ? A. Ôtô, tàu hoả, xe máy khi bắt đầu chuyển động đều đạt ngay được vận tốc lớn do có quán tính. B. Ôtô, tàu hoả, xe máy khi đang chuyển động nếu được phanh gấp sẽ dừng lại ngay do có quán tính lớn. C. Ôtô, tàu hoả, xe máy khi đang chuyển động nếu được phanh gấp không thể dừng lại ngay do có quán tính. D. Những vật nhẹ như xe đạp, ôtô đồ chơi khi bắt đầu chuyển động đều đạt được ngay vận tốc lớn do không có quán tính. Câu 23:Mọi vật khi chịu lực tác dụng đều không thể thay đổi vận tốc đột ngột được. Tại sao? A.Do lực tác dụng chưa đủ mạnh. B.Do mọi vật đều có quán tính. C.Do có lực khác cản lại. D.Do giác quan của mọi người bị sai lầm. Câu 24:Hành khách ngồi trên xe ôtô đang chuyển động bỗng thấy mình bị dính chặt vào ghế. Tại sao? A. Do ôtô đột ngột tăng vận tốc.B.Do ôtô đột ngột giảm vận tốc C.Do ôtô đột ngột rẽ phải. D.Do ôtô đột ngột rẽ trái. Câu 25: Trên một đoạn đường ray thẳng một đoàn tầu đang chuyển động thẳng đều. Đầu tầu vẫn phải tác dụng một lực kéo, đáng lẽ đoàn tầu phải chuyển động nhanh lên mới phải. Lời giải thích nào sau đây đúng ? A. Do đầu tầu tác dụng một lực vừa đủ để đoàn tầu chuyển động thẳng đều ? B. Do một nguyên nhân nào đó mà không phải tại lực tác dụng. C. Do lực kéo của đầu tầu cân bằng với lực cản nên tầu chuyển động theo quán tính. D. Do lực kéo của đầu tầu được thêm lực cản vừa đủ để đoàn tầu chuyển động đều. Câu 26:Tại sao khi ngồi trên một ôtô đang chuyển động, nếu xe phanh gấp, ngưòi có thể lao ra phía trước nếu không thắt giây an toàn ? A. Do chân người đạp vào sàn xe làm cho người lao ra phía trước. B. Do nửa người phía trên nặng hơn nửa người phía dưới làm cho người lao ra phía trước. C. Do phần trên cơ thể người vẫn chuyển động theo quán tính còn chân và phần dưới cơ thể bị giữ lại cùng sàn xe và ghế. D. Do phần trên cơ thể nhẹ hơn phần d ưới nên bị trượt đi. Câu 27:Trong các chuyển động sau đây, chuyển động nào là chuyển động do quán tính ? A. Chuyển động của dòng nước đang chảy trên sông. B.Một viên bi a đang lăn trên bàn. C.Một ôtô đang chạy trên đường. D.Một quả chín đang rơi từ trên cao xuống. Câu 28 Một xe ô tô đang chuyển động thẳng thì đột ngột dừng lại. Hành khách trên xe sẽ như thế nào? A. Hành khách nghiêng sang phải. B.Hành khách nghiêng sang trái.
3. C.Hành khách ngã về phía trước.D.Hành khách ngã về phía sau. Câu 29: Khi ngồi trên ô tô hành khách thấy mình nghiêng người sang phải. Câu nhận xét nào sau đây là đúng? A.Xe đột ngột tăng vận tốc. B.Xe đột ngột giảm vận tốc. C.Xe đột ngột rẽ sang phải.D.Xe đột ngột rẽ sang trái. Câu 30: Trong các chuyển động sau chuyển động nào là chuyển động do quán tính? A.Hòn đá lăn từ trên núi xuống. B.Xe máy chạy trên đường.C.Lá rơi từ trên cao xuống.D.Xe đạp chạy sau khi thôi không đạp xe nữa. 35/ VL0807CSV. A C B Một quả cầu được treo trên sợi chỉ tơ mảnh như hình vẽ. Cầm đầu B của sợi chỉ để giật thì sợi chỉ có thể bị đứt tại điểm A hoặc điểm C. Muốn sợi chỉ bị đứt tại điểm C thì ta phải giật như thế nào? Hãy chọn câu trả lời đúng. A. Giật thật mạnh đầu B một cách khéo léo. B. Giật đầu B một cách từ từ. C. Giật thật nhẹ đầu B. D. Vừa giật vừa quay sợi chỉ . PA: A.