Giáo án Đại số Lớp 9 - Tiết 21: Hàm số bậc nhất - Năm học 2017-2018 - Phạm Quang Huy

Nội dung text: Giáo án Đại số Lớp 9 - Tiết 21: Hàm số bậc nhất - Năm học 2017-2018 - Phạm Quang Huy

1. GIÁO ÁN ĐẠI SỐ 9 PHẠM QUANG HUY Ngày soạn: Ngày dạy: Tuần 11 Tiết 21: §2. HÀM SỐ BẬC NHẤT I. MỤC TIÊU: 1. Kiến thức: HS nắm vững các kiến thức sau: + Hàm số bậc nhất là hàm số có dạng y = ax + b, a 0 . + Hàm số bậc nhất y = ax + b luôn xác định với mọi giá trị biến số x R . + Hàm số bậc nhất y = ax + b đồng biến trên R khi a > 0, nghịch biến trên R khi a 0, nghịch biến trên R khi a f(x2) thì hàm số y = f(x) trên R (nghịch biến) 3. Bài mới: Giới thiệu bài:(1ph) Ta đã biết khái niệm hàm số và biết lấy ví dụ về hàm số được cho bởi công thức. Hôm nay ta sẽ học một hàm số cụ thể, đó là hàm số bậc nhất. Vậy hàm số bậc nhất là gì, nó có tính chất như thế nào, đó là nội dung bài học hôm nay. Các hoạt động: HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY HOẠT ĐỘNG CỦA TRÒ Hoạt động 1: Khái niệm về hàm số bậc nhất (15’) GV: Đưa bài toán treo bảng phụ GV vẽ sơ đồ chuyển động như SGK và hướng dẫn 1HS đọc to đề bài và tóm tắt ttHà Nội Bến xe Huế 8km HS:?1 Điền vào chỗ trống( ) cho đúng. HS: Điền vào chỗ trống - Sau một giờ ô tôđi được: - Sau một giờ ô tôđi được: 50km - Sau t giờ ô tô đi được: . - Sau t giờ ô tô đi được: 50t (km) - Sau t giờ, ô tô cách trung tâm Hà Nội là: s = - Sau t giờ, ô tô cách trung tâm Hà Nội là: s = 50t GV yêu cầu HS làm ?2 + 8 (km) HS đọc kết quả GV điền vào bảng phụ Trường THCS Lê Hồng Phong Năm học 2017 - 2018
2. GIÁO ÁN ĐẠI SỐ 9 PHẠM QUANG HUY GVgọi HS khác nhận xét bài làm của bạn. H: Em hãy giải thích tại sao đại lượng s là hàm số của t 1 2 3 4 t? s = 50t + 8 58 108 158 208 GV lưu ý HS trong công thức Đ: đại lượng s phụ thuộc vào t, ứng với mỗi giá s = 50t + 8. Nếu thay s bởi chữ y, t bởi chữ x ta có trị của t, chỉ có một giá trị tương ứng của s. Do công thức hàm số quen thuộc: y = 50x + 8. đó s là hàm số của t. Nêu thay 50 bởi chữ a và 8 bởi chữ b thì ta có y = ax + b (a 0) là hàm số bậc nhất. H: Vậy hàm số bậc nhất là gì? Đ: Hàm số bậc nhất là hàm số được cho bởi công thức: y = ax + b, trong đó a, b là các số GV yêu cầu một vài HS đọc lại định nghĩa. cho trước và a 0 GV đưa bài tập lên bảng phụ Một vài HS đọc định nghĩa Bài tập*: các hàm số sau có phải là hàm số bậc nhất không? vì sao? HS1: y 1 5x là hàm số bậc nhất vì nó là hàm 1 a)y 1 5x;b)y 4 số được cho bởi công thức y = ax + b, x a 5 0 1 2 1 c)y x;d)y 2x 3 HS2: y 4 không là hàm số bậc nhất vì 2 x e)y mx 2;f )y 0.x 7 không có dạng y = ax + b 1 Gọi một số HS trả lời lần lượt. HS3: y x là hàm số bậc nhất. H thêm: Nếu là hàm số bậc nhất, hãy chỉ rahệ số a, 2 b? HS4: y 2x2 3 không phải là hàm bậc nhất. HS5: y mx 2 không phải là hàm số bậc nhất GV lưu ý HS chú ý ví dụ c) hệ số b = 0, hàm số có vì chưa có điều kiện m 0 dạng y = ax (đã học ở lớp 7) HS6: y 0.x 7 không là hàm số bậc nhất vì có dạng y = ax + b nhưng a = 0 Hoạt động 2: Tính chất (15’) Để hiểu tính chất của hàm số bậc nhất ta xét ví dụ sau đây: Ví du: Xét hàm số y = f(x) = -3x + 1 H: hàm số y = f(x) = -3x + 1 xác định với những giá Đ: hàm số y = f(x) = -3x + 1 xác định với giá trị trị nào của x? Vì sao? của x R , vì biểu thức -3x + 1 xác định với mọi giá trị của x thuộc R. H: hãy chứng minh hàm số y = -3x + 1 nghịch biến Đ: Lấy x1, x2 R sao cho x1 f(x2) = -3x2 + 1 Ta có: 3x1 1 3x2 1 f(x2)). f (x1) f (x2 ) + Hãy tính f(x ), f(x ) rồi so sánh. 1 2 Vì x f(x ) thì hàm số y = -3x GV đưa bảng phụ bài giải sẵn 1 2 1 2 + 1 nghịch biến trên R. ?3 GV yêu cầu HS làm SGK 1HS đứng lên đọc và giải thích. Trường THCS Lê Hồng Phong Năm học 2017 - 2018
3. GIÁO ÁN ĐẠI SỐ 9 PHẠM QUANG HUY Cho HS hoạt động nhóm từ 3 đến 4 phút rồi gọi đại diện hai nhóm lên trình bày bài làm nhóm mình. HS hoạt động nhóm Lấy x1, x2 R sao cho x1 0 đồng biến GV đưa phần tổng quát ở SGK lên màn hình. trên R. GV chốt lại để kết luận hàm số bậc nhất y = ax + b đồng biến hay nghịch biến ta chỉ cần xét hệ số a > 0 hay a 0, hàm số bậc nhất y = ax + b đồng biến trên R. 1HS đứng lên đọc to GV cho HS làm bài tập ?4 : Cho ví dụ về hàm số bậc nhất trong các trường hợp sau: Đọc và ghi trên bảng a) Hàm số đồng biến. HS cả lớp cùng nhận xét đúng sai về bài làm b) Hàm số nghịch biến. của bạn. Hoạt động 3: Củng cố (5’) H: nhắc lại định nghĩa hàm số bậc nhất? HS: nhắc lại dịnh nghĩa, tính chất của hàm số H: Nêu tính chất của hàm số bậc nhất? bậc nhất. H: Cách nhận biết hàm số bậc nhất đồng biến hay Đ: Căn cứ vào hệ số a >0 hay a < 0. nghịch biến? 4. Hướng dẫn về nhà:(3ph) - Học thuộc định nghĩa, tính chất hàm số bậc nhất; Bài tập về nhà số 9, 10 SGK tr48; bài 6, 8 SBT - Chuẩn bị phần “ luyện tập” tiết sau. Trường THCS Lê Hồng Phong Năm học 2017 - 2018