Giáo án Hình học Lớp 9 - Tiết 32: Luyện tập về vị trí tương đối của hai đường tròn - Năm học 2017-2018 - Phạm Quang Huy

Nội dung text: Giáo án Hình học Lớp 9 - Tiết 32: Luyện tập về vị trí tương đối của hai đường tròn - Năm học 2017-2018 - Phạm Quang Huy

1. GIÁO ÁN HÌNH HỌC 9 PHẠM QUANG HUY Ngaøy soaïn : Ngaøy daïy: Tuần 17 Tieát 32 LUYEÄN TAÄP VEÀ VÒ TRÍ TÖÔNG ÑOÁI CUÛA HAI ÑÖÔØNG TROØN I MUÏC TIEÂU: 1. Kieán thöùc: Cuûng coá caùc kieán thöùc veà vò trí töông ñoái cuûa hai ñöôøng troøn, tính chaát cuûa ñöôøng noái taâm, tieáp tuyeán chung cuûa hai ñöôøng troøn. 2. Kyõ naêng: Reøn HS kó naêng veõ hình, phaân tích baøi toaùn, chöùng minh tthoâng qua giaûi caùc baøi taäp. 3. Thaùi ñoä: Cung caáp cho HS moät vaøi öùng duïng thöïc teá cuûa vò trí töông ñoái cuûa hai ñöôøng troøn, cuûa ñöôøng thaúng vaø ñöôøng troøn. Reøn HS tính caån thaän, chính xaùc trong trình baøy. II CHUAÅN BÒ CUÛA GIAÙO VIEÂN VAØ HOÏC SINH: 1. Giaùo vieân: Baûng phuï, thöôùc thaúng , compa, phaán maøu. Nghieân cöùu kó heä thoáng baøi taäp vaø caùc caùch giaûi phuø hôïp vôùi ñoái töôïng HS. 2. Hoïc sinh: Oân taäp caùc vò trí töông ñoái cuûa hai ñöôøng troøn, laøm caùc baøi taäp giaùo vieân ñaõ cho veà nhaø, caùc duïng cuï: Thöôùc, compa, baûng nhoùm. III TIEÁN TRÌNH TIEÁT DAÏY: 1. OÅn ñònh toå chöùc:(1’) Kieåm tra neà neáp - ñieåm danh. 2. Kieåm tra baøi cuõ: Trong quaù trình luyeän taäp. 3. Baøi môùi: Giôùi thieäu baøi:(1’) Ñeå cuûng coá caùc kieán thöùc veà vò trí töông ñoái cuûa hai ñöôøng troøn, trong tieát hoïc hoâm nay chuùng ta seõ tìm hieåu moät soá daïng baøi taäp. Caùc hoaït ñoäng: HOAÏT ÑOÄNG CUÛA GV HOAÏT ÑOÄNG CUÛA HS Hoaït ñoäng 1:Kieåm tra – chöaõ baøi taäp veà nhaø. (8’) GV neâu yeâu caàu kieåm tra: HS1: Ñieàn vaøo oâ troáng trong baûng sau: HS1 ñieàn vaøo oâ troáng trong baûng (nhöõng oâ in ñaäm ban ñaàu ñeå troáng sau khi HS ñieàn phaàn in ñaäm laø keát quaû. R r d Heä thöùc Vò trí töông ñoái 4 2 6 d = R + r Tieáp xuùc ngoaøi 3 1 2 d = R – r Tieáp xuùc trong 5 2 3,5 R – r R + r Ôû ngoaøi nhau 5 2 1,5 d < R - r Ñöïng nhau HS2: Chöõa baøi taäp 37 trang 123 SGK. HS2: C D A H B O Chöùng minh AC = BD. .Trường THCS Lê Hồng Phong Năm học 2017 – 2018
2. GIÁO ÁN HÌNH HỌC 9 PHẠM QUANG HUY Giaû söû C naèm giöõa A vaø D. (D naèm giöõa A vaø C chöùng minh töông töï) Haï OH  CD, vaäy OH  AB. Theo ñònh lí veà ñöôøng kính vuoâng goùc vôùi daây cung ta coù: HA = HB; HC = HD. GV nhaän xeùt, ñaùnh giaù chung vaø ghi ñieåm. Suy ra HA – HC = HB – HD Hay AC = BD. HS caû lôùp nhaän xeùt caâu traû lôøi cuûa HS vaø ghi ñieåm cho baïn. Hoaït ñoäng 2: Luyeän taäp (31’) GV giôùi thieäu baøi taäp 38 trang 123 SGK. (ñeà baøi vaø hình O' veõ GV ñöa leân baûng phuï) H: Giaû söû coù caùc ñöôøng troøn (O’;1cm) tieáp xuùc ngoaøi vôùi O' I (O;3cm) thì OO’ baèng bao nhieâu? O I Vaäy caùc taâm O’ naèm ôû ñaâu? I H: Giaû söû coù caùc ñöôøng troøn (I;1cm) tieáp xuùc trong vôùi O' (O;3cm) thì OI baèng bao nhieâu? Vaäy caùc taâm I naèm treân ñöôøng naøo? Töø ñoù HS ñieàn vaøo choã troáng. Hai ñöôøng troøn tieáp xuùc ngoaøi neân OO’ = GV giôùi thieäu baøi 39 trang 123 SGK. (ñeà baøi GV ñöa leân R + r = 3 + 1 = 4cm. baûng phuï) Vaäy caùc ñieåm O’ naèm treân ñöôøng troøn GV höôùng daãn HS veõ hình vaø goïi HS neâu GT vaø KL cuûa (O;4cm) baøi toaùn. Hai ñöôøng troøn tieáp xuùc trong neân a) Chöùng minh: B·AC 90 . OI = R – r = 3 – 1 = 2cm. GV ñaët caâu hoûi gôïi môû höôùng daãn HS phaân tích ñi leân Vaäy caùc taâm I naèm treân ñöôøng troøn theo sô ñoà: (O;2cm). IA IB IA IC HS ñieàn vaøo choã troáng:  a) Ñöôøng troøn (O;4cm) b) Ñöôøng troøn (O;2cm) IA IB IC  B I BAC vu«ng t¹i A C  O 9 A 4 O' B·AC 90 b) Tính soá ño goùc OIO’. GV höôùng daãn vaän duïng tính chaát hai tieáp tuyeán caét nhau vaø tính chaát hai tia phaân giaùc cuûa hai goùc keà buø. HS veõ hình vaøo vôû vaø moät HS neâu GT vaø c) Tính BC bieát OA = 9cm, O’A = 4cm. KL baøi toaùn. H: Ñeå tính BC tröôùc heát ta neân tính ñoä daøi ñoaïn thaúng HS phaùt bieåu ñeå xaây döïng löôïc ñoà phaân naøo? Caùch tính ra sao? tích ñi leân. HS trình baøy baøi giaûi döïa treân GV môû roäng baøi toaùn: Neáu baùn kính cuûa (O) baèng R, baùn löôïc ñoà. .Trường THCS Lê Hồng Phong Năm học 2017 – 2018
3. GIÁO ÁN HÌNH HỌC 9 PHẠM QUANG HUY kính cuûa (O’) baèng r thì ñoä daøi BC baèng bao nhieâu? a) Theo tính chaát hai tieáp tuyeán caét nhau, GV ñaët theâm caâu hoûi: ta coù: d) Goïi K laø giao ñieåm cuûa OI vaø AB, H laø giao ñieåm cuûa IB = IA vaø IA = IC. O’I vaø AC. M laø trung ñieåm cuûa AI. CMR töù giaùc IKAH laø BC Suy ra IA = IB = IC = . hình chöõ nhaät vaø I, A, M thaúng haøng. 2 GV giôùi thieäu baøi taäp 74 trang 139 SBT. (ñeà baøi vaø hình Do ñoù ABC vuoâng taïi A. (tính chaát veõ GV ñöa leân baûng phuï) ñöôøng trung tuyeán baèng nöûa caïnh ñoái dieän GV höôùng daãn chöùng minh AB vaø CD cuøng song song vôùi cuûa moät tam giaùc) OO’. Sau ñoù cho HS hoaït ñoäng nhoùm giaûi baøi toaùn treân b) Ta coù IO laø tia phaân giaùc goùc BIA, IO’ trong khoaûng 3’. laø tia phaân giaùc cuûa goùc AIC. (Tính chaát hai tieáp tuyeán caét nhau). GV nhaän xeùt baøi giaûi cuûa caùc nhoùm, ñaùnh giaù chung veà Maø B· IA vaø A· IC laø hai goùc keà buø. caùch trình baøy baøi giaûi ñeå HS ruùt kinh nghieäm. Suy ra O·IO' 90 . (tính chaát hai tia phaân giaùc cuûa hai goùc keà buø). c) Trong tam giaùc vuoâng OIO’ coù IA laø ñöôøng cao. Suy ra IA2 = OA.AO’ (heä thöùc löôïng trong tam giaùc vuoâng). Do ñoù IA2 = 9.4 = 36 IA = 6cm. Khi ñoù BC = 2IA = 2.6 = 12cm. HS: IA = R r Vaäy BC = 2R r . HS hoaït ñoäng nhoùm döïa treân höôùng daãn cuûa GV. Giaûi: Ta coù (O’) caét (O;OA) taïi A vaø B neân: OO’  AB (1) Töông töï, (O’) caét ñöôøng troøn (O;OC) taïi C vaø D neân: OO’ CD (2) Töø (1) vaø (2) ta coù AB // CD. HS chaám chöõa baøi, nhaän xeùt laãn nhau giöõa caùc nhoùm. 4. Höôùng daãn veà nhaø: (4’) - OÂn taäp laïi taát caû caùc kieán thöùc ñaõ hoïc trong chöông ñöôøng troøn. - Laøm 10 caâu hoûi oân taäp vaøo vôû soaïn vaø hoïc thuoäc caùc ñònh lí vaø tính chaát lieân quan ñeán ñöông troøn trong phaàn “toùm taét caùc kieán thöùc caàn nhôù”. -Laøm baøi taäp 41 trang 128 SGK. A HD: Baøi 41 F G a) (I) tieáp xuùc trong vôùi (O), (K) tieáp xuùc trong vôùi (O), E 1 (I) tieáp xuùc ngoaøi vôùi (K). 2 1 B 2 C b) Chöùng minh töù giaùc AEHF coù 3 goùc vuoâng hoaëc I H O K hình bình haønh coù 1 goùc vuoâng. .Trường THCS Lê Hồng Phong Năm học 2017 – 2018 D