Giáo án Hình học Lớp 9 - Tiết 33: Ôn tập Chương II (Tiết 1) - Năm học 2017-2018 - Phạm Quang Huy

Nội dung text: Giáo án Hình học Lớp 9 - Tiết 33: Ôn tập Chương II (Tiết 1) - Năm học 2017-2018 - Phạm Quang Huy

1. GIÁO ÁN HÌNH HỌC 9 PHẠM QUANG HUY Ngaøy soaïn : Ngaøy daïy: Tuần 18 Tieát 33 OÂN TAÄP CHÖÔNG II (tieát 1) I MUÏC TIEÂU: 1. Kieán thöùc: HS ñöôïc oân taäp caùc kieán thöùc ñaõ hoïc veà tính chaát ñoái xöùng cuûa ñöông troøn, lieân heä giöõa ñöôøng kính vaø daây cung, lieân heä giöõa daây vaø khoaûng caùch töø taâm ñeán daây, veà vò trí töông ñoái cuûa ñöôøng thaúng vaø ñöôøng troøn, cuûa hai ñöôøng troøn. 2. Kyõ naêng: HS vaän duïng caùc kieán thöùc ñaõ hoïc vaøo reøn kó naêng tính toaùn vaø chöùng minh hình hoïc. Reøn HS caùch phaân tích tìm toøi lôøi giaûi baøi toaùn vaø trình baøy lôøi giaûi, laøm quen vôùi daïng baøi taäp veà tìm vò trí cuûa moät ñieåm ñeå moät ñoaïn thaúng coù ñoä daøi lôùn nhaát. 3. Thaùi ñoä: Reøn hoïc sinh kó naêng quan saùt, döï ñoaùn ñeå tìm thaáy höôùng giaûi baøi toaùn, khaû naêng tö duy vaø saùng taïo. II CHUAÅN BÒ CUÛA GIAÙO VIEÂN VAØ HOÏC SINH: 1. Giaùo vieân: + Baûng phuï veõ saün caùc hình veõ vaø ghi baøi taäp, heä thoáng baøi taäp hôïp lí. + Thöôùc, compa, eâke. 2. Hoïc sinh: + OÂn taäp caùc caâu hoûi oân taäp chöông vaø laøm baøi taäp ñaõ cho. + Thöôùc, compa, eâke. III TIEÁN TRÌNH TIEÁT DAÏY: 1. OÅn ñònh toå chöùc:(1’) Kieåm tra neà neáp - ñieåm danh. 2. Kieåm tra baøi cuõ: Trong quaù trình oân taäp. 3. Baøi môùi: Giôùi thieäu baøi:(1’) Trong tieát hoïc hoâm nay chuùng ta seõ heä thoáng hoaù caùc kieán thöùc ñaõ hoïc trong chöông II vaø vaän duïng chuùng vaøo caùc baøi taäp cô baûn cuõng nhö naâng cao. Caùc hoaït ñoäng: HOAÏT ÑOÄNG CUÛA GV HOAÏT ÑOÄNG CUÛA HS Hoaït ñoäng 1: OÂn taäp lí thuyeát keát hôïp kieåm tra baøi cuõ. (19’) GV neâu yeâu caàu kieåm tra: HS leân baûng kieåm tra. HS1: Haõy noái moãi oâ ôû coät traùi vôùi moät oâ ôû coät phaûi HS1 gheùp oâ. ñeå ñöôïc khaúng ñònh ñuùng: 1) Ñöôøng troøn ngoaïi tieáp moät tam giaùc. 7) laø giao ñieåm caùc ñöôøng phaân giaùc trong cuûa Keát tam giaùc. quaû 1 – 8 2) Ñöôøng troøn noäi tieáp moät tam giaùc. 8) laø ñöôøng troøn ñi qua 3 ñænh cuûa tam giaùc. 2 – 12 3) Taâm ñoái xöùng cuûa ñöôøngtroøn. 9) laø giao ñieåm caùc ñöôøng trung tröïc caùc caïnh 3 – 10 cuûa tam giaùc. 4) Truïc ñoái xöùng cuûa ñöôøng troøn. 10) chính laø taâm cuûa ñöôøng troøn. 4 – 11 5) Taâm cuûa ñöôøng troøn noäi tieáp tam giaùc. 11) laø baát kì ñöôøng kính naøo cuûa ñöôøng troøn. 5 – 7 6) Taâm cuûa ñöôøng troøn ngoaïi tieáp tam giaùc. 12) laø ñöôøng troøn tieáp xuùc vôùiû 3 caïnh cuûa t.giaùc. 6 – 9 Trường THCS Lê Hồng Phong Năm học 2017 - 2018
2. GIÁO ÁN HÌNH HỌC 9 PHẠM QUANG HUY HS2: Ñieàn vaøo choã ( ) ñeå ñöôïc caùc khaúng ñònh HS2: Ñieàn vaøo choã ( ) ñuùng: 1) Trong caùc daây cuûa moät ñöôøng troøn, daây lôùn nhaát 1) ñöôøng kính. laø 2) Trong moät ñöôøng troøn: 2) a) Ñöôøng kính vuoâng goùc vôùi moät daây thì ñi qua a) trung ñieåm cuûa daây aáy. b) Ñöôøng kính ñi qua trung ñieåm cuûa moät daây b) khoâng ñi qua taâm thì vuoâng goùc vôùi daây aáy. c) Hai daây baèng nhau thì Hai daây thì baèng nhau. c) caùch ñeàu taâm d) Daây lôùn hôn thì taâm hôn. caùch ñeàu taâm. Daây taâm hôn thì hôn. d) gaàn GV vaø HS coøn laïi nhaän xeùt, cho ñieåm hai HS. gaàn ; lôùn GV neâu tieáp caâu hoûi: HS lôùp nhaän xeùt baøi laøm cuûa HS1 vaø HS2. H: Neâu caùc vò trí töông ñoái cuûa moät ñieåm ñoái vôùi ñöôøng troøn, cuûa moät ñöôøng thaúng ñoái vôùi ñöôøng HS3 traû lôøi: troøn? Giöõa ñieåm vaø ñöôøng troøn coù 3 vò trí töông ñoái: -Ñieåm naèm ngoaøi ñöôøng troøn. -Ñieåm naèm treân ñöôøng troøn. -Ñieåm naèm trong ñöôøng troøn. GV ñöa hình veõ ba vò trí töông ñoái cuûa moät ñieåm Giöõa ñöôøng thaúng vaø ñöôøng troøn coù 3 vò trí töông ñoái vôùi ñöôøng troøn vaø ba vò trí töông ñoái cuûa ñöôøng ñoái: thaúng ñoái vôùi ñöôøng troøn leân baûng phuï, yeâu caàu HS -Ñöôøng thaúng vaø ñöôøng troøn khoâng giao nhau. ñieàn tieáp caùc heä thöùc töông öùng. -Ñöôøng thaúng tieáp xuùc vôùi ñöôøng troøn. H: Phaùt bieåu caùc tính chaát cuûa tieáp tuyeán ñöôøng -Ñöôøng thaúng vaø ñöôøng troøn caét nhau. troøn? HS3 tieáp tuïc ñieàn caùc heä thöùc: GV ñöa baûng toùm taét caùc vò trí töông ñoái cuûa hai OC > R; OC = R; OC R; d = R; d R + r Ñöôøng troøn lôùn ñöïng ñöôøng troøn nhoû d < R – r Hai ñöôøng troøn ñoàng taâm d = 0 H: Neâu tính chaát cuûa ñöông noái taâm trong tröông HS4 phaùt bieåu ñònh lí veà tính chaát ñöôøng noái taâm hôïp hai ñöôøng caét nhau vaø tieáp xuùc nhau? trang 119 SGK. GV ghi ñieåm cho HS3 vaø HS4. HS coøn laïi nhaän xeùt baøi laøm vaø caâu traû lôøi cuûa Trường THCS Lê Hồng Phong Năm học 2017 - 2018
3. GIÁO ÁN HÌNH HỌC 9 PHẠM QUANG HUY HS3 vaø HS4. Hoaït ñoäng 2: Luyeän taäp (20’) GV giôùi thieäu BT 41 tr 128 SGK. (ñeà baøi GV ñöa HS ñoïc ñeà vaø veõ hình theo höôùng daãn cuûa GV. leân baûng phuï) GV höôùng daãn HS veõ hình. H: Ñöôøng troøn ngoaïi tieáp tam giaùc vuoâng HBE coù taâm ôû ñaâu? Töông töï ñöôøng troøn ngoaïi tieáp tam giaùc vuoâng HCF coù taâm naèm ôû ñaâu? H: a) Haõy xaùc ñònh vò trí töông ñoái cuûa (I) vaø (O), Ñ: Taâm laø trung ñieåm I cuûa caïnh huyeàn BH. Taâm cuûa (K) vaø (O), cuûa (I) vaø (K)? laø trung ñieåm K cuûa caïnh huyeàn HC. HD: Döïa vaøo heä thöùc lieân heä giöõa ñoä daøi ñoaïn noái Ñ:a) Coù BI + IO = BO (vì I naèm giöõa B vaø O) taâmvaø caùc baùn kính. suy ra IO = BO – BI neân (I) tieáp xuùc trong vôùi (O). b) Döï ñoaùn töù giaùc AEHF laø hình gì? Coù OK + KC = OC GV duøng caâu hoûi gôïi môû höôùng daãn HS phaân tích ñi Suy ra OK = OC – KC leân ñeå chöùng minh AEHF laø hình chöõ nhaät. Neân (K) tieáp xuùc trong vôùi (O). ABC vu«ng t¹i A Aµ 90 Ta coù IK = IH + HK Suy ra (I) tieáp xuùc ngoaøi vôùi (K) Eµ Fµ 90 gt b) töù giaùc AEHF laø hình chöõ nhaät.  BC ABC cã AO = OB = OC = Aµ Eµ Fµ 90 2  ABC vu«ng t¹i A AEHF lµ h×nh ch÷ nhËt. tÝnh chÊt trung tuyÕn µ A 90 c) Chöùng minh ñaúng thöùc: b»ng nöa c¹nh ®èi diÖn AE.AB = AF.AC. MÆt kh¸c: Eµ Fµ 90 gt H: Neâu caùc caùch chöùng minh ñaúng thöùc coù daïng Do®ã Aµ Eµ Fµ 90 tích cuûa caùc ñoaïn thaúng? GV: Haõy neâu caùch chöùng minh söû VËy AEHF lµ h×nh ch÷ nhËt. duïng tam giaùc ñoàng daïng? c)Ñ: Söû duïng heä thöùc löôïng trong tam giaùc vuoâng GV nhaán maïnh: Ñeå chöùng minh moät ñaúng thöùc tích hoaëc tam giaùc ñoàng daïng. ta thöôøng duøng heä thöùc löôïng trong tam giaùc vuoâng v AHB cã HE  AB gt hoaëc chöùng minh hai tam giaùc ñoàng daïng. AH2 AE  AB (hÖ thøc d) Chöùng minh EF laø t.tuyeán chung cuûa hai ñöôøng l­îng trong tam gi¸c vu«ng) troøn (I) vaø (K). T­¬ng tù víi AHC cã H: Muoán chöùng minh moät ñöôøng thaúng laø tieáp v 2 tuyeán cuûa moät ñöôøng troøn ta caàn chöùng minh ñieàu HF  AC gt AH AF  AC gì? VËy AE AB = AF AC = AH2 HS: Hoaëc chöùng minh: GV: Ñaõ coù E (I). Haõy chöùng minh EF  EI. GV: Neáu goïi giao ñieåm cuûa AH vaø EF laø G. Ta coù Trường THCS Lê Hồng Phong Năm học 2017 - 2018
4. GIÁO ÁN HÌNH HỌC 9 PHẠM QUANG HUY theå chöùng minh: AEF : ABC g g GEI GHI c c c AE AF G· EI G· HI 90 AC AB e) Xaùc ñònh vò trí cuûa H ñeå EF coù ñoä daøi lôùn nhaát. AE.AB AF.AC H:- EF baèng ñoaïn thaúng naøo? Ñ: Ta caàn chöùng minh ñöôøng thaúng ñoù ñi qua moät - EF lôùn nhaát thì AH phaûi nhö theá naøo? ñieåm cuûa ñöôøng troøn vaø vuoâng goùc vôùi baùn kính ñi - AH lôùn nhaát khi naøo? qua ñieåm ñoù. GEH cã GE = GH (tÝnh chÊt hcn) µ µ GEH c©n t¹i G E1 = H1 IEH cã IE = IH = R I GV: Haõy neâu caùch chöùng minh khaùc. µ µ HS: EIH c©n t¹i I E2 H 2 µ µ µ µ VËy E1 E2 H1 H 2 90 Hay EF  EI VËy EF lµ tiÕp tuyÕn cña I C.minh töông töï EF cuõng laø tieáp tuyeán cuûa (K). - EF = AH (tính chaát hcn) AD - Ta coù BC  AD (gt) AH = HD = (ñònh 2 lí ñöôøng kính vuoâng goùc vôùi daây) Vaäy AH lôùn nhaát AD lôùn nhaát AD laø ñöôøng kính H  O 4. Höôùng daãn veà nhaø: (4’) -OÂn taäp lí thuyeát chöông II, xem laïi chöùng minh caùc ñònh lí: Ñöôøng kính vuoâng goùc vôùi daây, tính chaát hai tieáp tuyeán caét nhau. -Baøi taäp veà nhaø: 42, 43 trang 128 SGK. C -Tieáp tuïc oân taäp chöông II hình hoïc. M A HD: N a) Veõ OM  CD vaø O’N  CD. Chöùng minh OMNO’ laø hình thang D I H Coù IA laø ñöôøng trung bình, suy ra MA = NA. O O' 1 1 Maø MA = AC, NA = AD suy ra AC = AD. 2 2 K B b) Chöùng minh IH laø ñöôøng trung bình cuûa tam giaùc ABK. Suy ra IH // KB, maø IH  AB (tính chaát ñöôøng noái taâm) Vaäy KB  AB. Trường THCS Lê Hồng Phong Năm học 2017 - 2018