Tuyển tập 14 Đề thi chọn HSG môn Lịch sử và Địa lí 8 (Kèm đáp án)

Nội dung text: Tuyển tập 14 Đề thi chọn HSG môn Lịch sử và Địa lí 8 (Kèm đáp án)

1. Tuyển tập 14 Đề thi chọn HSG môn Lịch sử và Địa lí 8 (Kèm đáp án) - DeThi.edu.vn ĐỀ SỐ 2 PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO ĐỀ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI LỚP 8 TRƯỜNG THCS NĂM HỌC: 2023-2024 Môn thi: Lịch Sử- Địa lí Thời gian: 150 phút (không kể thời gian giao đề) Phần I. Địa lí. A. Phần bắt buộc: (9 diểm) I.Trắc nghiệm: Hãy khoanh tròn vào chữ cái đứng đầu ý đúng( mỗi ý đúng 0,25 điểm) Câu 1: Vùng biển Việt Nam chiếm khoảng bao nhiêu phần trăm diện tích Biển Đông? A. 30% B. 25% C. 20% D. 35%. Câu 2: Đường bờ biển nước ta có chiều dài? A. 2360km B. 2036km C. 3206km D. 3260km. Câu 3. Địa hình các-xtơ khá phổ biến, có những cảnh quan đẹp như vùng hồ Ba Bể, vịnh Hạ Long là đặc điểm của địa hình nào? A. Vùng núi Tây Bắc. B. Vùng núi Đông Bắc. C. Vùng Trường Sơn Bắc. D. Vùng Trường Sơn Nam. Câu 4. Dãy núi nào sau đây của nước ta chạy theo hướng tây – đông? A. Dãy Con Voi. B. Dãy Trường Sơn Bắc. C. Dãy Hoàng Liên Sơn. D. Dãy Bạch Mã. II.Tự luận: Câu 1: (1 điểm) Phân tích ảnh hưởng của vị trí địa lí và phạm vi lãnh thổ đối với sự hình thành đặc điểm địa lí tự nhiên Việt Nam? Câu 2: (3 điểm) Dựa vào kiến thức đã học, hãy: a).So sánh sự khác nhau về đặc điểm địa hình giữa vùng núi Tây Bắc và vùng núi Đông Bắc? b)Vì sao dãy Hoàng Liên Sơn được coi là nóc nhà của Việt Nam? Câu 3: (2 điểm) Dựa vào Atlat Địa lí Việt Nam và kiến thức đã học, Em hãy: Kể tên các vùng khí hậu ở nước ta? Nhận xét và giải thích nhiệt độ trung bình năm của khí hậu nước ta? Câu 4: (2 điểm) Cho bảng số liệu sau: Nhiệt độ và lượng mưa các trạm khí tượng Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh. Tháng 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 Nhiệt độ Hà 16,6 17,7 20,3 24,2 27,6 29,3 29,4 28,7 27,7 25,3 21,9 18,3 (0 C) Nội Lượn 22,5 24,4 47,0 91,8 185,4 253,3 280,1 309,4 228,3 140,7 66,7 20,2 DeThi.edu.vn
2. Tuyển tập 14 Đề thi chọn HSG môn Lịch sử và Địa lí 8 (Kèm đáp án) - DeThi.edu.vn g mưa (mm) Nhiệt 26,9 27,5 28,8 29,8 29,4 28,5 28,0 28,1 27,8 27,6 27,6 27,,1 TP độ (0 C) HC Lượn M g mưa 22,9 11,1 24,8 77,6 215,9 250,1 258,7 266,5 315,8 306,6 167,4 46,2 (mm) Vẽ biểu đồ thể hiện nhiệt độ của 2 trạm khí tượng Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh. B. Phần tự chọn: ( 2điểm) Câu 5: (2 điểm) Phân tích ảnh hưởng của địa hình đồng bằng đến sự phát triển kinh tế và đời sống của nhân dân? Thí sinh được sử dụng Atlat Địa lí Việt Nam của Nhà xuất bản Giáo dục từ 2009 đến nay. DeThi.edu.vn
3. Tuyển tập 14 Đề thi chọn HSG môn Lịch sử và Địa lí 8 (Kèm đáp án) - DeThi.edu.vn ĐÁP ÁN A. TRẮC NGHIỆM (1điểm) Mỗi câu đúng được 0,25 điểm Câu 1 2 3 4 Đáp án A D B D HƯỚNG DẪN CHẤM Câu Ý Nội dung Điểm I 1 Ảnh hưởng của vị trí địa lí và phạm vi lãnh thổ đối với sự hình thành đặc điểm địa lí 1,0 tự nhiên Việt Nam Vị trí địa lí và phạm vi lãnh thổ đã quy định đặc điểm cơ bản của thiên nhiên nước ta mang tính chất nhiệt đới ẩm gió mùa, chịu ảnh hưởng sâu sắc của biển và phân hóa đa dạng: - Thiên nhiên nhiệt đới ẩm gió mùa , chịu ảnh hưởng sâu sắc của biển. 0,25 + Khí hậu: một năm có 2 mùa rõ rệt, chịu ảnh hưởng của các cơn bão lớn .. + Sinh vật và đất: hệ sinh thái rừng nhiệt đới gió mùa phát triển trên đất feralit là cảnh 0,25 quan tiêu biểu. - Thiên nhiên phân hóa đa dạng. 0,25 + Khí hậu phân hóa theo chiều B- N, Đ – T. + Sự phân hoá của khí hậu dẫn đến sự phân hoá của sinh vật và đất, làm cho sinh vật và đất ở nước ta phong phú, đa dạng. 0,25 2 So sánh sự khác nhau về đặc điểm địa hình giữa vùng núi Tây Bắc và vùng núi Đông Bắc a So sánh sự khác nhau: Tiêu chí Vùng núi Đông Bắc Vùng núi Tây Bắc Hướng núi và - Vòng cung. Cao ở Tây Bắc - Hướng nghiêng và hướng núi tây hướng nghiêng thấp dần ở Đông Nam. bắc – đông nam 0,5 - Là vùng đồi núi thấp, thấp - Cao và đồ sộ nhất Việt Nam, nhiều Độ cao hơn Tây Bắc; chỉ có 1 số đỉnh đỉnh cao trên 2000 m, cao nhất là cao trên 2000m, cao nhất là đỉnh Phan xi păng cao 3147 m. DeThi.edu.vn
4. Tuyển tập 14 Đề thi chọn HSG môn Lịch sử và Địa lí 8 (Kèm đáp án) - DeThi.edu.vn đỉnh Tây Côn Lĩnh 2419m 0,5 - Gồm 4 cánh cung lớn(dẫn - Có 3 dãy núi chính cao, đồ sộ (dẫn chứng ) Trung tâm là vùng chứng), các sơn nguyên đá vôi hiểm đồi núi thấp; Giữa vùng núi trở (dẫn chứng) chạy song song và và đồng bằng là vùng đồi kéo dài; xen giữa các dãy núi là các Cấu trúc địa trung du phát triển rộng; Địa thung lũng sông là cơ sở để có những hình hình Cacxto khá phổ biến tạo đồng bằng nhỏ trù phú như Mường nên những cảnh quan đẹp và Thanh, Than Uyên, 1,5 hung vĩ như Ba Bể, vịnh Hạ Long; b - Dãy Hoàng Liên Sơn được coi là nóc nhà của Việt Nam. 0,5 Dãy Hoàng Liên Sơn là dãy núi cao nhất Việt Nam, có nhiều ngọn núi cao trên 2.800 m, trong đó có đỉnh Phan xi păng (3.147 m) cao nhất ở nước ta. 3 Kể tên các vùng khí hậu ở nước ta? Nhận xét và giải thích nhiệt độ trung bình năm 2,0 của khí hậu nước ta? * Các vùng khí hậu ở nước ta: Tây Bắc Bộ, Đông Bắc Bộ, Trung và Nam Bắc Bộ, Bắc 2,0 Trung Bộ, Nam Trung Bộ, Tây Nguyên, Nam Bộ. * Nhận xét nhiệt độ trung bình năm của nước ta: - Phần lớn diện tích lãnh thổ nước ta có nền nhiệt độ trung bình năm trên 200C, chỉ có một 0,5 bộ phận nhỏ ở vùng núi cao là có nền nhiệt độ dưới 200C. - Nền nhiệt độ trung bình năm tăng dần từ Bắc vào Nam ( dẫn chứng HS có thể lấy d/c 0,5 bằng nền nhiệt độ trung bình của khí hậu miền Bắc với miền Nam; có thể lấy d/c bằng nhiệt độ trạm) * Giải thích: 0,5 - Do nước ta nằm trong vùng nội chí tuyến nên mọi nơi trên lãnh thổ nước ta trong năm có hai lần Mặt Trời lên thiên đỉnh,... - Do càng vào Nam càng gần xích đạo, xã chí tuyển nên góc chiếu của tia sáng Mặt Trời, thời gian chiếu sáng trong năm tăng dần. 0,5 - Do miền Bắc chịu ảnh hưởng mạnh của gió mùa Đông Bắc, còn miền Nam gần như không bị ảnh hưởng bởi gió mùa Đông Bắc. 4 Vẽ biểu đồ: 2,0 DeThi.edu.vn
5. Tuyển tập 14 Đề thi chọn HSG môn Lịch sử và Địa lí 8 (Kèm đáp án) - DeThi.edu.vn * Vẽ biểu đồ: 2,0 - Vẽ biểu đồ đường biểu diễn (2 đường). - Yêu cầu: đúng dạng biểu đồ, chính xác, có tên biểu đồ, đơn vị, chú giải. - Lưu ý: + Vẽ biểu đồ khác: không cho điểm. + Nếu thiếu 1 trong các yêu cầu trên thì trừ 0,25 điểm/yêu cầu. 5 Ảnh hưởng của địa hình đồng bằng đến sự phát triển kinh tế và đời sống của nhân 2,0 dân? - Thuận lợi: Khu vực đồng bằng nước ta có đị hình bằng phẳng, đất màu mỡ, nguồn nước 0,5 dồi dào, dân cư đông đúc thuận lợi phát triển các ngành kinh tế. - Đối với nông nghiệp, thuỷ sản: khu vực đồng bằng là vùng trồng cây lương thực, thực phẩm, chăn nuôi gia súc nhỏ và gia cầm, nuôi trồng, đánh bắt thuỷ sản ..như đồng bằng 0,5 sông Hồng, đồng bằng sông Cửu Long. - Khu vực đồng bằng thuận lợi cho xây dựng cơ sở hạ tầng và cư trú nên hình thành nhiều trung tâm kinh tế lớn như Hà Nội, Đà Nẵng - Khó khăn: Do lịch sử khai thác lâu đời và dân cư tập trung đông nên tài nguyên bị khai 0,5 thác quá mức, môi trường bị suy thoái 0,5 (Lưu ý: câu hỏi vận dụng hs trả lời khác nếu đúng vẫn cho điểm) DeThi.edu.vn
6. Tuyển tập 14 Đề thi chọn HSG môn Lịch sử và Địa lí 8 (Kèm đáp án) - DeThi.edu.vn ĐỀ SỐ 3 PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO KÌ THI GIAO LƯU HỌC SINH GIỎI (Đề chính thức) Năm học: 2024-2025 Môn thi: Lịch sử và Địa lí, lớp 8 Thời gian : 150 phút (không kể thời gian giao đề) (Đề thi này gồm có: 01 trang) A. PHẦN LỊCH SỬ I. Lịch sử thế giới: (3 điểm) Câu 1. (3 điểm). Sự kiện nào thắng lợi đã mở ra kỷ nguyên mới cho lịch sử nhân loại đầu thế kỉ XX? Trình bày nguyên nhân bùng nổ, tính chất và ý nghĩa của sự kiện đó? Sự kiện đó đã để lại cho cách mạng Việt Nam những bài học gì? II. Lịch sử Việt Nam: (6 điểm) Câu 2: (3 điểm). Hãy nêu những cơ hội trong thời gian từ 1858-1884 mà nhà Nguyễn có thể tận dụng để chống Pháp, bảo vệ nền độc lập dân tộc. Em có nhận xét gì về thái độ chống Pháp của triều đình nhà Nguyễn? Câu 3. (3 điểm). Trình bày những nét chính về phong trào Đông Du? Nguyên nhân thất bại và bài học kinh nghiệm rút ra từ phong trào Đông Du? Vì sao Phan Bội Châu lại chủ trương bạo động vũ trang để giành độc lập và muốn dựa vào Nhật Bản? B. PHẦN ĐỊA LÍ Câu 1: (5,0 điểm) a.Trình bày biểu hiện của khí hậu nhiệt đới gió mùa ẩm nước ta. Giải thích tại sao khí hậu nước ta lại có tính chất nhiệt đới gió mùa ẩm? b. Chứng minh sông ngòi nước ta phản ánh cấu trúc địa hình và nhịp điệu mùa của khí hậu. Câu 2: (1,0 điểm) Tại sao tỉ lệ dân thành thị của nước ta tăng nhưng vẫn còn thấp hơn mức trung bình của thế giới. Câu 3: (3,0 điểm) Cho bảng số liệu: DÂN SỐ VÀ SẢN LƯỢNG LƯƠNG THỰC CÓ HẠT NƯỚC TA GIAI ĐOẠN 2005 - 2016 Năm 2005 2008 2013 2016 Dân số (nghìn người) 82392,1 85118,7 89759,5 92695,1 Sản lượng lương thực có hạt (nghìn tấn) 39621,6 43305,4 49231,6 48838,9 (Nguồn: Niên giám thống kê Việt Nam 2016, NXB Thống kê 2017) DeThi.edu.vn
7. Tuyển tập 14 Đề thi chọn HSG môn Lịch sử và Địa lí 8 (Kèm đáp án) - DeThi.edu.vn a. Vẽ biểu đồ thích hợp nhất thể hiện tốc độ tăng trưởng dân số, sản lượng lương thực có hạt và bình quân lương thực có hạt theo đầu người của nước ta giai đoạn 2005 - 2016. b. Nhận xét về tốc độ tăng trưởng của dân số, sản lượng lương thực có hạt và bình quân lương thực có hạt theo đầu người ở nước ta trong giai đoạn trên. C. PHẦN CHỦ ĐỀ CHUNG: (2 điểm) Câu 1. (1 điểm). Quá trình con người khai khẩn và cải tạo châu thổ, chế ngự và thích ứng với chế độ nước của Sông Hồng như thế nào? Câu 2: (1 điểm). Ý nghĩa của việc khai thác hải sản xa bờ . .HẾT DeThi.edu.vn
8. Tuyển tập 14 Đề thi chọn HSG môn Lịch sử và Địa lí 8 (Kèm đáp án) - DeThi.edu.vn ĐÁP ÁN NĂM HỌC: 2024-2025 Phân Môn thi: Lịch sử Câu Nội dung cần đạt Điểm Câu 1 * Sự kiện thắng lợi đã mở ra kỷ nguyên mới cho lịch sử nhân loại ở thế kỉ XX là cách 0,5 (3.0 mạng tháng Mười Nga năm 1917. điểm) * Nguyên nhân bùng nổ - Sau cách mạng tháng Hai năm 1917, chế độ quân chủ chuyên chế Nga hoàng đã bị lật đổ, 0,25 nhưng nỗi khổ cực vẫn đè nặng lên vai các tầng lớp nhân dân. Đặc biệt là nông dân và công nhân. 0,25 - Ở nước Nga lúc này có hai chính quyền cùng song song tồn tại, đó là chính phủ tư sản lâm thời và các Xô Viết, đại biểu của công nhân và binh lính. Hai chính quyền này đối lập nhau về lợi ích nên không thể cùng tồn tại. 0,5 * Tính chất: Cách mạng tháng Mười Nga mang tính chất của một cuộc cách mạng xã hội chủ nghĩa. * Ý nghĩa lịch sử 0,25 - Đối với nước Nga: + Đập tan bộ máy nhà nước cũ của giai cấp tư sản và địa chủ, thành lập bộ máy nhà nước mới của giai cấp công nhân và nông dân Nga 0,25 - Đối vói thế giới. + Cổ vũ mạnh mẽ phong trào cách mạng của giai cấp công nhân quốc tế , chỉ ra cho họ con 0,25 đường đi đến thắng lợi trong cuộc đấu tranh chống chủ nghĩa tư bản + Mở ra con đường giải phóng cho các dân tộc bị áp bức trên thế giới. Để lại nhiều bài học 0,25 kinh nghiệm cho cách mạng thế giới + Có tác động sâu sắc đến tiến trình lịch sử và cục diện thế giới đã chặt đứt khâu yếu nhất trong hệ thống đế quốc chủ nghĩa, tạo ra chế độ xã hội chủ nghĩa đối lập với chế độ tư bản 0,25 chủ nghĩa. *Bài học kinh nghiệm rút ra cho cách mạng Việt Nam - Sự cần thiết phải có một chính đảng cách mạng: Đảng cộng sản, đảng của giai cấp công nhân và nhân dân lao động . Xây dựng đoàn kết các lực lượng cách mạng mà nòng cốt là 0,25 liên minh giữa giai cấp công nhân-nông dân và tri thức tạo nên sức mạnh to lớn làm cho dựa vững chắc cho cách mạng - Về phương pháp bạo lực cách mạng, về khai thác thời cơ khởi nghĩa, về xây dựng và bảo DeThi.edu.vn
9. Tuyển tập 14 Đề thi chọn HSG môn Lịch sử và Địa lí 8 (Kèm đáp án) - DeThi.edu.vn vệ chính quyền cách mạng, giành chính quyên về tay nhân dân, giữ chính quyền, bảo vệ chính quyền và thực thi quyền lực nhân dân. Câu 2 *Những cơ hội trong thời gian từ 1858-1884 mà nhà Nguyễn có thể tận dụng để chống (3.0 Pháp, bảo vệ nền độc lập dân tộc. điểm) - Tại bán đảo Sơn Trà (năm 1858) + Ngày 31/8/1858, liên quân Pháp-Tây Ban Nha dàn trận trước cửa biển Đà Nẵng. Ngày 1/9/1858, sau khi đưa thư buộc quân triều đình nộp thành, không đợi trả lời, Pháp-TBN nả đại bác lên bờ và đổ bộ lên bán đảo Sơn Trà... 0,5 + Quân dân ta anh dũng chiến đấu, chống trả quyết liệt... + Triều đình cử Nguyễn Tri Phương chỉ huy mặt trận Quảng Nam... + Pháp bị cầm chân tại Đà Nẵng từ tháng 8/1858 đến tháng 2/1859, kế hoạch đánh nhanh thắng nhanh của Pháp bước đầu bị thất bại. - Tại Gia Định (1859-1860) + Ngày 17/2/1859, Pháp kéo vào Gia định, quân triều đình chống cự yếu ớt rồi tan rã. + Tháng 7/1860, Pháp gặp khó khăn trên chiến trường châu Âu và Trung Quốc nên phải rút quân....Nhưng triều đình Huế không huy động lực lượng đánh Pháp mà chỉ lo phòng thủ. + Sau khi kết thúc chiến tranh ở Trung Quốc, Pháp đánh chiếm Gia Định, sau đó hạ Đại 0,5 đồn Chí Hòa và chiếm luôn ba tỉnh miền Đông Nam Kì. Triều đình Huế đã bỏ qua cơ hội đánh thực dân Pháp ở Gia Định - Khi Pháp đánh chiếm Bắc Kì lần thứ nhất (năm 1873). - Năm 1873, Pháp đem quân đánh chiếm Bắc Kì lần thứ nhất. + Sau thất bại ở trận Cầu Giấy (21/12/1873), TD Pháp hoang mang dao động có ý định rút khỏi Bắc Kì...Nhân dân ta phấn khởi sẳn sàng đứng lên đánh Pháp + Nhưng triều đình Huế đã thương lượng và kí với TD Pháp Hiệp ước Giáp Tuất (15/3/1874)... 0,5 - Khi Pháp đánh chiếm Bắc Kì lần thứ hai (năm 1883). + Ngày 25/4/1882 Pháp đánh Bắc Kì lần thứ 2. Ngày 19/5/1883, hơn 500 quân Pháp kéo ra Cầu Giấy lọt vào trận địa mai phục của ta.. + Chiến thắng Cầu Giấy làm cho quân Pháp thêm hoang mang, dao động.Nhân dân ta phấn khởi hăng hái đứng lên đánh Pháp.. + Lợi dụng sự bạc nhược của triều đình Pháp tấn công vào Thuận An và đưa ra một bản hiệp ước đã soạn thảo sẵn buộc triều đình phải kí kết vào ngày 25/8/1883, đặt cơ sở cho sự đô hộ của thực dân Pháp ở Việt Nam. 0,5 DeThi.edu.vn
10. Tuyển tập 14 Đề thi chọn HSG môn Lịch sử và Địa lí 8 (Kèm đáp án) - DeThi.edu.vn * Nhận xét gì về thái độ chống Pháp của triều đình nhà Nguyễn - Do dự không kiên quyết chống Pháp, không biết phát huy tinh thần kháng chiến của nhân dân. Không cùng nhân dân chống Pháp mà nuôi ảo tưởng thương lượng, từng bước thỏa 0,25 hiệp, kí kết các hiệp ước bán nước cho Pháp, đi từ đầu hàng từng bước đến đầu hàng hoàn toàn - Với thái độ không kiên quyết, nhà Nguyễn đã từ bỏ con đường đấu tranh truyền thống của dân tộc, sợ dân hơn sợ giặc. 0,25 - Vừa đánh vừa thương lượng cầu hòa, không biết chớp thời cơ, không chú ý đến quyền lợi của nhân dân, của quốc gia dân tộc mà chỉ lo bảo vệ quyền lợi dòng họ, hoàng tộc. 0,25 - Bỏ lỡ nhiều cơ hội để đánh thắng giặc, đẩy nước ta rơi vào ách thống trị, đô hộ của thực dân Pháp. 0,25 Câu 3 * Những nét chính về phong trào Đông Du (3,0 - Tháng 5/1904, tại Quảng Nam PBC cùng các đồng chí của ông đã thành lập Hội Duy Tân 0,25 điểm) ... - Đầu năm 1905, Phan Bội Châu sang Nhật nhờ giúp khí giới, tiền bạc để đánh Pháp nhưng 0,25 người Nhật chỉ hứa đào tạo cán bộ cho cuộc bạo động vũ trang. Hội duy tân phát động thành viên tham gia phong trào Đông du. - Từ năm 1905-1908, số hội viên VN sang Nhật du học theo Phong trào Đông du đã lên tới 0,25 200 người, được đưa vào 2 nơi để học: Trường Chấn Võ và Đồng Văn thư viện... - Từ tháng 9/1908, thực dân Pháp cấu kết và yêu cầu Nhật trục xuất những người Việt Nam yêu nước khỏi đất Nhật. Tháng 3/1909, Phan Bội Châu cũng phải rời đất Nhật. Hội Duy 0,25 Tân ngừng hoạt động phong trào Đông Du tan rã. *Nguyên nhân thất bại: - Chủ trương bạo động là đúng, nhưng tư tưởng cầu viện là sai (ko thể dựa vào đế quốc đánh đế quốc được). Các thế lực đế quốc (Nhật - Pháp) cấu kết với nhau để trục xuất thanh 0,25 niên yêu nước VN khỏi đất Nhật. *Bài học kinh nghiệm rút ra từ phong trào Đông Du - Cần xây dựng thực lực trong nước và dựa vào chính mình, trên cơ sở đó tranh thủ sự hỗ trợ của quốc tế chân chính. 0,25 * Phan Bội Châu chủ trương bạo động vũ trang để giành độc lập vì: - Phan Bội Châu cho rằng độc lập dân tộc là nhiệm vụ cần làm trước để đi tới phú cường. - Muốn giành được độc lập thì chỉ có con đường bạo động vũ trang (vì truyền thống của 0,25 DeThi.edu.vn