110 Bài tập trắc nghiệm về Hiđrocacbon không no (Có đáp án)

Nội dung text: 110 Bài tập trắc nghiệm về Hiđrocacbon không no (Có đáp án)

1. BÀI TẬP TRẮC NGHIỆM VỀ HIĐROCACBON KHÔNG NO 1. Cho 3,15 gam hỗn hợp hai anken kế tiếp nhau trong dãy đồng đẳng phản ứng vừa đủ với 100 ml dung dịch brom 0,60M. Chất khí được đo ở điều kiện tiêu chuẩn. Công thức của hai anken và thể tích của chúng là: A. C2H4; 0,336 lít và C3H6; 1,008 lít B. C3H6; 0,336 lít và C4H8; 1,008 lít C. C2H4; 1,008 lít và C3H6; 0,336 lít D. C4H8; 0,336 lít và C5H10; 1,008 lít 2. Chọn tên đúng nhất trong số các tên gọi cho dưới đây của chất có công thức: CH3-CH(CH3)-CH(CH3)-CH=CH-CH3 A. 4,5-đimetylhex-2-en B. 45-đimetylhex-2-en C. 4,5-đimetylhexen-2 D.4,5-đimetyl hex-2-en Chú ý: Về cách gọi tên, trước đây ta vẫn gọi tên các chất theo danh pháp Quốc tế - nửa Việt Nam nhưng theo chương trình cải cách, tên gọi các chất theo danh pháp Quốc tế được quy định rất chặt chẽ nên khi viết tên các chất các em phải tuân thủ điều này. 3. Axetilen được điều chế từ chất nào sau đây? A. CH4 (1) B. (1) và (2) C. CaC2 (2) D. Al4C3 4. Axit axetic tác dụng với axetilen cho sản phẩm nào dưới đây? A. CH 3COOC  CH B. CH3COOCH2-CH3 C. CH3-O-CO-CH=CH2 D. CH3COOCH=CH2 Phương trình: CH3COOH + CH  CH → CH3COOCH=CH2. CH3COOH cũng là một tác nhân cộng dạng H-A có đầu H- dư điện tích dương. 5. Phản ứng điển hình của ankađien là loại phản ứng nào sau đây? A. Phản ứng thế B. Phản ứng huỷ C. Phản ứng cộng và phản ứng trùng hợp D. Phản ứng oxi hoá 6. Đốt cháy hoàn toàn 4 gam hơi của một hiđrocacbon mạch hở cần vừa đủ 12,8 gam oxi thấy thể tích CO2 sinh ra bằng 3 lần thế tích hiđrocacbon. Giả sử phản ứng được tiến hành trong bình kín dung tích 1 lít. Sau phản ứng đưa bình về 27,3oC, áp suất trong bình sau phản ứng là: A. 7,392 atm B. 12,320 atm C. 7,239 atm D. 12,230 atm Bài giải: Công thức của hiđrocacbon là C3Hy (Do thể tích CO2 sinh ra bằng 3 lần thể tích hiđrocacbon). C3Hy + (3 + y/4)O2 → 3CO2 + y/2 H2O Từ đây tpa có hệ thức: 12,8(36 + y) = 4(3 + y/4).32 → y = 4. Khi đưa bình về 27,3oC thì hơi nước ngưng tụ, sau phản ứng chỉ còn 0,3 mol CO2. Vậy áp suất trong bình sau phản ứng là: 22,4 0,3. .(273 27,3) nRT p 273 7,392atm. V 1 7. Hỗn hợp A có thể tích 896 cm3 chứa một ankan, một anken và hiđro. Cho A qua xúc tác Ni nung nóng để phản ứng xảy ra hoàn toàn được hỗn hợp B có thể tích 784 cm3. Cho B qua bình đựng dung dịch brom dư thấy dung dịch brom bị nhạt màu một phần và khối lượng của nó tăng 0,28 gam. Khí còn lại có thể tích 560 cm3 và có tỉ khối hơi so với hiđro là 9,4. Chất khí được đo ở điều kiện tiêu chuẩn. Công thức của hai hiđrocacbon là A. C2H6 và C2H4 B. C3H8 và C3H6 C. CH4 và C2H4 D. C4H10 và C4H8 8. Dẫn hỗn hợp M gồm hai chất X và Y có công thức phân tử C3H6, C4H8 vào dung dịch brom trong dung môi CCl4 thấy dung dịch brom bị nhạt màu và không có khí thoát ra. Ta có các kết luận sau: a. X và Y là 2 xicloankan vòng 3 cạnh. b. X và Y là một anken và một xicloankan vòng 4 cạnh c. X và Y là 2 anken đồng đẳng của nhau. d. X và Y là một anken và một xicloankan vòng 3 cạnh e. X và Y là một xicloankan vòng 3 cạnh và một xicloankan vòng 4 cạnh f. X và Y không phải là đồng đẳng của nhau Các câu đúng là A, B, C hay D? A. a, b, c, d B. a, b, d C. a, b, c, d, e D. a, c, d Chú ý: Xicloankan vòng 3 hoặc 4 cạnh kém bền. Các Xicloankan vòng 5 cạnh trở lên bền. + Xicloankan vòng 3 cạnh có khả năng cộng hợp H2 và làm mất màu dung dịch Br2 (cộng mở vòng). + Xicloankan vòng 4 cạnh chỉ có khả năng cộng hợp H2, có xúc tác Ni, nhiệt độ. Vòng 3 cạnh hoặc 4 cạnh không nhất thiết phải có 3 hoặc 4 nguyên tử cacbon trong phân tử. CnH2n+1 CnH2n+1 CmH2m+1 CmH2m+1 CpH2p+1 CpH2p+1 CqH2q+1 9. Hỗn hợp A gồm một ankan và một anken. Đốt cháy hoàn toàn A cần 0,3675 mol oxi. Sản phẩm cháy cho qua bình đựng dung dịch Ca(OH)2 dư thấy sinh ra 23 gam kết tủa. Biết số nguyên tử cacbon trong ankan gấp 2 lần số nguyên tử cacbon trong anken và số mol ankan nhiều hơn số mol anken. Công thức của hai hiđrocacbon là A. C3H6 và C6H14 B. C3H6 và C3H8 C. C2H4 và C3H8 D. C2H4 và C4H10 10. Công thức cấu tạo của 2,5-đimetylhex-3-in là: A. CH3-CH(CH3)-C  C-CH(CH3)-CH3 B. CH  C-CH(CH3)-CH2-CH3
2. C. CH  C-CH2-CH2-CH3 D. CH3-C  C-CH(CH3)-CH(CH3)-CH3 11. Một hỗn hợp Z gồm anken A và H2. Tỉ khối hơi của hỗn hợp Z so với hiđro là 10. Dẫn hỗn hợp qua bột Ni nung nóng tới phản ứng hoàn toàn thu được hỗn hợp khí B có tỉ khối so với hiđro là 15. Thành phần % theo thể tích của A trong hỗn hợp Z và công thức phân tử của A là: A. 66,67% và C5H10 B. 33,33% và C5H10 C. 66,67% và C4H8 D. 33,33% và C4H8 Bài giải: Hỗn hợp Z gồm anken CnH2n x mol và y mol H2. Do thu được hỗn hợp khí B nên trong B còn dư H2. Từ đây ta có các hệ thức: 14nx 2y  20 x y  30y = 20(x + y) y = 2x. Thay vào một trong hai biểu thức ta có: 14nx 2y 30 y  14nx 2.2x 20 n 4. x 2x x Thành phần % thể tích của A trong hỗn hợp Z là: %V .100 33,33%. A x 2x o 12. Khi cho axetilen hợp nước có xúc tác HgSO4/H2SO4 ở 80 C thu được sản phẩm nào sau đây? A. CH3COOH B. CH3CHO C. C2H5OH D. HCHO 13. Anken Z ở thể lỏng. Hoá hơi 1,4 gam Z trong bình kín dung tích 0,5 lít ở 273oC. Sau khi hoá hơi hết áp suất bình đo được 1,792 atm. Công thức phân tử của anken Z là A. C3H6 B. C2H4 C. C4H8 D. C5H10 PV 1,792.0,5 Bài giải: Số mol của anken Z là: n 0,02 . RT 22,4 (273 273) 273 Khối lượng mol (phân tử khối của anken Z) là: 1,4/0,02 = 70. Vậy CTPT của Z là C5H10. Chú ý: Ngoài ra ta dựa vào dữ kiện Z ở thể lỏng (ở đk thường) ta cũng có thể dự đoán Z là C5H10 mà không cần tính toán. Những hiđrocacbon có 4 nguyên tử cacbon trở xuống thì ở thể khí ở điều kiện thường, những HC có từ 5 đến khoảng 18 nguyên tử C ở đk thường là chất lỏng, còn lại là chất rắn. 14. Khi điều chế etilen trong phòng thí nghiệm từ ancol etylic với xúc tác axit sunfuric đặc ở nhiệt độ trên 170oC thì khí etilen thu được thường có lẫn các oxit như CO2 và SO2. Để làm sạch etilen phải dùng hoá chất nào dưới đây? A. dung dịch natri cacbonat B. dung dịch brom C. dung dịch NaOH D. dung dịch kali pemanganat loãng Chú ý: NaOH có tính kiềm mạnh nên hấp thụ rất tốt những oxit axit như CO2 và SO2. Ở bài này không phải là phân biệt CO2 và SO2 nên ta không dung Br2 và KMnO4. 15. Chất nào sau đây làm mất màu dung dịch nước brom? A. but-1-en (2) B. 2-metylpropen (3) C. Cả (1), (2) và (3) D. but-2-en 16. Cho bảng dữ liệu sau: I. Tên chất II. Công thức cấu tạo 1 Hexan a CH2=CH-CH=CH2 2 But-2-en b CH3(CH2)4CH3 3 But-1-in c CH3-CH=CH-CH3 4 Buta-1,3-đien d CH  C-CH2-CH3 5 Xiclohexan Khi ghép tên các hợp chất hữu cơ ở cột (I) với các công thức cấu tạo phù hợp ở cột (II) bốn học sinh đưa ra các kết quả dưới đây. Hỏi kết quả nào chính xác? A. 1-b, 2-c, 3-d, 4-a B. 1-b, 2-d, 3-c, 4-a C. 1-b, 2-a, 3-d, 4-c D. 5-b, 2-c, 3-d, 4-a Chú ý: Xiclohexan có công thức dạng vòng no 6 cạnh (CH2)6. 17. Điều kiện để anken có đồng phân hình học là: A. mỗi nguyên tử cacbon ở liên kết đôi liên kết với hai nguyên tử hoặc nhóm nguyên tử khác nhau B. mỗi nguyên tử cacbon ở liên kết đôi liên kết với hai nguyên tử hoặc nhóm nguyên tử giống nhau C. mỗi nguyên tử cacbon ở liên kết đôi liên kết với hai nguyên tử hoặc nhóm nguyên tử bất kì D. bốn nguyên tử hoặc nhóm nguyên tử liên kết với hai nguyên tử cacbon ở liên kết đôi phải khác nhau. Chú ý: Về đồng phân hình học cis – trans. A C C = C B D Điều kiện để chất trên có đồng phân hình học là: A ≠ B và C ≠ D. (hay nói cách khác, mỗi nguyên tử C ở liên kết đôi liên kết với hai nguyên tử hoặc nhóm nguyên tử khác nhau). Nếu A > B và C > D về nguyên (phân) tử khối thì ta có đồng phân dạng cis-. Nếu A > B và C < D về nguyên (phân) tử khối thì ta có đồng phân dạng trans-.
3. Cách phân biêt đồng phân cis-trans trên chỉ phù hợp với hoá phổ thông (nó sẽ không còn đúng với một số chất). Để phân biệt đồng phân cis-trans chính xác thì ta phải dùng đến hệ danh pháp Z-E. Đồng phân trans- thì bền hơn đồng phân cis-, chính vì điều này mà những chất có trong thiên nhiên đều ở dạng trans-, điển hình là cao su thiên nhiên: (-CH2-C(CH3)=CH-CH2-)n. 18. Hỗn hợp X gồm hai anken kế tiếp nhau trong dãy đồng đẳng. Trộn một thể tích hỗn hợp X với một lượng vừa đủ khí oxi để được một hỗn hợp Y rồi đem đốt cháy hoàn toàn thì thu được sản phẩm khí và hơi Z. Tỉ khối của Y so với Z là 744:713. (Các thể tích khí đo ở cùng điều kiện nhiệt độ và áp suất). Công thức phân tử của 2 anken là: A. C5H10 và C6H12 B. C3H6 và C2H4 C. C4H8 và C5H10 D. C3H6 và C4H8 Bài giải: Đặt công thức chung cho X là CnH2n. CnH2n + 3n/2O2 → nCO2 + nH2O. n n 744 Ta có hệ thức sau: n 2,4 . Vậy hai anken là C2H4 và C3H6. 1 3n / 2 713 19. Có hỗn hợp X gồm 3 hiđrocacbon A, B, C. Khi đốt cháy hoàn toàn lần lượt A, B, C thì trong cả 3 trường hợp thể tích CO2 thu được đều bằng 2 lần thể tích của mỗi hiđrocacbon ở cùng điều kiện. A, B, C có thể là: A. là đồng phân của nhau B. là đồng đẳng của nhau C. là đồng khối của nhau D. có cùng số nguyên tử cacbon. 20. Cho 2,6 gam C2H2 hấp thụ hết trong 100 ml dung dịch brom 1,8M thấy dung dịch brom bị mất màu hoàn toàn. Các sản phẩm thu được sau phản ứng gồm: A. CHBr=CHBr và CHBr2-CHBr2 B. CHBr=CHBr C. CHBr2-CHBr2 D. CHBr=CHBr hoặc CHBr2-CHBr2 Bài giải: số mol C2H2 là 0,1. Số mol Br2 là 0,18. Để phản ứng hết với C2H2 ta cần 0,2 mol Br2. Như vậy các sản phẩm thu được gồm CHBr=CHBr và CHBr2-CHBr2. 21. Có một hỗn hợp gồm 11 gam ankan A và 20 gam ankin B có thể tích 16,8 lít. Biết rằng chúng có cùng số nguyên tử cacbon và A có số nguyên tử hiđro nhiều hơn. Chất khí được đo ở điều kiện tiêu chuẩn. Công thức phân tử của A và B là: A. C2H6 và C2H2 B. C4H10 và C4H6 C. C5H12 và C5H8 D. C3H8 và C3H4 Bài giải: Công thức của A và B là CnH2n+2 và CnH2n-2. 11 20 16,8 Từ đây ta có hệ thức: n = 3. 14n 2 14n 2 22,4 Vậy công thức của A và B là C3H8 và C3H4. 22. Trong chuỗi phản ứng: butilen  X  Y  Z  T  axetilen. Các chất X, Y, Z, T trong chuỗi phản ứng trên lần lượt có tên gọi: A. but-2-en, butan, propen, metan B. butan, etan, cloetan, đicloetan C. butan, but-2-en, propen, metan D. butan, propan, etan, metan Chú ý: Từ butan không có cách nào để điều chế trực tiếp ra propan, từ propan cũng không có cách nào để điều chế trực tiếp ra etan, 23. Trong các đồng phân cấu tạo dạng anken của C4H8, chất có đồng phân hình học là: A. but-2-en B. but-1-en và but-2-en C. 2-metylpropen D. but-1-en 24. Có bốn bình đựng khí: CH4, C2H2, C2H4 và CO2. Dùng các nào trong các cách sau đây có thể nhận ra 4 khí trên (tiến hành theo đúng trình tự): A. Đốt cháy, dùng nước vôi trong dư B. Dùng nước vôi trong dư, dùng dung dịch brom C. Dùng dung dịch brom D. Dùng quỳ tím ẩm, đốt cháy, dùng nước vôi trong dư 25. Một hỗn hợp gồm 3 hiđrocacbon có số mol như nhau. Tổng khối lượng phân tử của 3 hiđrocacbon này là 70. Hai trong ba hiđrocacbon của hỗn hợp là: A. C4H4 và C2H4 B. CH4 và C2H2 C. C3H4 và CH4 D. C2H6 và C2H4 Bài giải: Do ba hiđrocacbon có số mol như nhau nên phân tử khối trung bình của hỗn hợp là: 70/3 = 23,33. Vậy phải có 1 HC có phân tử khối nhỏ hơn 23,33, đó là CH4. 70 16 Phân tử khối trung bình của hai HC còn lại là: 27. Vậy một HC trong hỗn hợp phải là C2H2. 2 Hai trong ba HC của hỗn hợp là CH4 và C2H2. 26. Etilen dễ tham gia phản ứng cộng vì lí do nào sau đây? A. Etilen là chất có năm liên kết  trong phân tử B. Etilen có phân tử khối bé C. Phân tử etilen có một liên kết đôi (gồm một liên kết  và một liên kết ) D. Etilen là chất khí không bền 27. Hỗn hợp X gồm 1 ankin A và 1 anken B, trong đó số nguyên tử hiđro trong A bằng số nguyên tử cacbon trong B. Hỗn hợp X làm mất màu vừa đủ dung dịch chứa 0,08 mol brom. Mặt khác, khi cho hỗn hợp X phản ứng hết với hiđro thì thu được hỗn hợp Y gồm 2 ankan. Đốt cháy hoàn toàn hỗn hợp Y thu được 9,68 gam CO2 và 5,04 gam H2O. Chất khí được đo ở điều kiện tiêu chuẩn. Công thức cấu tạo A, B và thể tích của chúng là: A. C2H2; 0,448 lít và C3H6; 0,668 lít B. C3H4; 0,896 lít và C4H8; 0,448 lít C. C3H4; 0,448 lít và C4H8; 0,896 lít D. C2H2; 0,668 lít và C3H6; 0,448 lít Bài giải: Công thức của A và B là CnH2n-2 và C2n-2H4n-4. Đặt x, y lần lượt là số mol A và B. Ta có hệ phương trình 2x + y = 0,08
4. 5,04 9,68 x y 0,06 18 44 Giải ra ta được x = 0,02 và y = 0,04. Số mol CO2 thu được là 0,02.n + 0,04.(2n-2) = 0,22 n = 3. Vậy công thức A, B và thể tích của chúng là: C. C3H4; 0,448 lít và C4H8; 0,896 lít 28. Có các câu sau nói về ankin: 1. Ankin là phần còn lại sau khi lấy đi 1 nguyên tử hiđro từ phân tử ankan 2. Ankin là hiđrocacbon mạch hở có công thức phân tử CnH2n-2 ( n 2 ) 3. Ankin là hiđrocacbon không no có một liên kết ba C  C 4. Ankin là hiđrocacbon mạch hở có một liên kết ba C  C 5. Ankin là những hợp chất có công thức chung là R1-C  C-R2 với R1, R2 là nguyên tử hiđro hoặc gốc hiđrocacbon no, mạch hở. Các câu đúng là: A. 4 và 5 B. 4 và 1 C. 4 và 2 D. 4 và 3 Chú ý: Các câu sai sửa lại là 1. Ankin là phần còn lại sau khi lấy đi hai nguyên tử H từ phân tử ankan. 2. Ankin là hiđrocacbon mạch hở có một liên kết ba trong phân tử và có công thức phân tử là CnH2n-2 ( n 2 ). 3. Như câu 2. 4. và 5. đúng. 29. Để làm mất màu 200 gam dung dịch brom nồng độ 20% cần dùng 10,5 gam anken X. Công thức phân tử của X là: A. C4H8 B. C5H10 C. C2H4 D. C3H6 Bài giải: Số mol anken cần dùng là 200*20/(100*160) = 0,25. Phân tử khối của anken là: 10,5/0,25 = 42. Vậy X là C3H6. 30. X và Y là hai hiđrocacbon có cùng công thức phân tử là C5H8. X là một monome dùng để trùng hợp thành cao su isoprene; Y có mạch cacbon phân nhánh và tạo kết tủa khi cho phản ứng với dung dịch AgNO3/NH3. Công thức cấu tạo của X và Y lần lượt là: A. CH2=C(CH3)-CH=CH2 và CH3-CH(CH3)-C  CH B. CH3-CH=CH-CH=CH2 và CH3-CH(CH3)-C  CH C. CH2=C(CH3)-CH=CH2 và CH2(CH3)-CH2-C  CH D. CH3-CH=CH-CH=CH2 và CH2(CH3)-CH2-C  CH 31. Cho các dữ kiện liên quan đến một số ankađien như sau: 1. Tỉ khối hơi của ankađien A so với amoniac là 4. 2. Trộn lẫn một ankađien B ở thể khí với etan theo tỉ lệ thể tích 1: 2 được hỗn hợp khí có tỉ khối so với hiđro bằng 19. 3. Trong phân tử ankađien D có 6 liên kết  . 4. Ankađien E có tên gọi: 2,3-đimetylbuta-1,3-đien. A, B, D, E có công thức phân tử lần lượt là: A. C5H8, C3H4, C4H6, C6H10 B. C5H8, C3H4, C6H10, C4H6 C. C5H8, C6H10, C4H6, C3H4 D. C5H8, C4H6, C3H4, C6H10 Bài giải: 1. Công thức ankađien là CnH2n-2. Như vậy 14n – 2 = 4*17 = 5. Công thức của A là: C5H8. M 30.2 2. Ta có: 19 * 2 M = 54 n = 4. Công thức của B là: C4H6. 1 2 Đến đây ta có thể kết luận được đáp án đúng D. 3. Để tạo ra một liên kết cộng hoá trị cần 2 electron. n nguyên tử C có 4n electron, 2n-2 nguyên tử H có 2n-2 electron. Tổng số electron trong phân tử ankađien là 6n-2 tạo ra 3n-1 liên kết cộng hoá trị, trong đó có 3n-3 liên kết xích ma (trong đó có 2 liên kết PI). Vậy 3n – 3 = 6 n = 3. Công thức của D là : C3H4. 4. E có công thức: CH2=C(CH3)-C(CH3)=CH2. Công thức phân tử của E là C6H10. 32. Cao su buna là sản phẩm của phản ứng trùng hợp monome nào dưới đây? A. Isopren B. Vinyl clorua C. Đivinyl D. Etilen Chú ý: vinyl có công thức là CH2=CH-, đivinyl tức là CH2=CH-CH=CH2 (tức buta-1,3-đien) dùng sản xuất cao su buna. Isopren có công thức: CH2=C(CH3)-CH=CH2 là monomer của cao su thiên nhiên. 33. Đốt cháy hoàn toàn 0,014 mol hỗn hợp 2 ankin kế tiếp nhau trong dãy đồng đẳng. Sản phẩm cháy cho hấp thụ hết vào dung dịch chưa 0,03 mol Ca(OH)2 thấy tạo ra 2 gam kết tủa trắng. Công thức phân tử của 2 ankin và thể tích của chúng (đktc) là A. C2H2; 0,2688 lít và C3H4; 0,0448 lít B. C2H2; 0,0448 lít và C3H4; 0,2688 lít C. C3H4; 0,2688 lít và C4H6; 0,0448 lít D. C3H4; 0,0448 lít và C4H6; 0,2688 lít 34. Có 0,896 lít hỗn hợp A gồm 2 hiđrocacbon mạch hở làm mất màu vừa đủ 100 ml dung dịch brom 0,5M. Sau phản ứng thấy còn 0,336 lít khí không bị hấp thụ. Tỉ khối hơi của A so với hiđro là 19. Chất khí được đo ở điều kiện tiêu chuẩn. Công thức phân tử của hai hiđrocacbon là: A. C2H2 và C4H10 B. C2H2 và C3H8 C. C3H4 và C4H10 D. C3H4 và C3H8 35. Ứng với công thức phân tử C5H8 có bao nhiêu đồng phân dạng ankin? A. 2 B. 3 C. 4 D. 5 Chú ý: Đề bài hỏi đồng phân dạng ankin. Ta có ba đồng phân sau:
5. C  C-C-C-C, C  C-C(C)2, C-C  C-C-C. 36. Hỗn hợp A (gồm 2 anken kế tiếp nhau trong dãy đồng đẳng và một ankan) có tỉ khối hơi so với hiđro là 14,25. Cho 1,792 lít hỗn hợp A qua dung dịch brom dư thấy có 0,448 lít khí không bị brom hấp thụ. Sau phản ứng khối lượng bình đựng dung dịch brom tăng 1,96 gam. Chất khí được đo ở điều kiện tiêu chuẩn. Công thức phân tử của hiđrocacbon và thành phần % theo thể tích của ankan trong hỗn hợp A là A. C4H8, C3H6 và CH4; 25% B. C4H8, C3H6 và CH4; 75% C. C2H4, C3H6 và CH4; 25% D. C2H4, C3H6 và CH4; 75% 37. Cho các chất sau: metan, etilen, but-2-in và axetilen. Khi nói về khả năng phản ứng của các chất này thì nhận định nào sau đây là đúng? A. không có chất nào làm nhạt màu dung dịch KMnO4 B. có ba chất có khả năng làm mất màu dung dịch brom. C. có hai chất tạo kết tủa với dung dịch AgNO3 trong NH3. D. cả bốn chất đều có khả năng làm mất màu dung dịch brom. Chú ý: Metan là ankan nên không có khả năng phản ứng với dung dịch Br2 và KMnO4. Các ankin có nối ba ở đầu mạch cho phản ứng thế với AgNO3 trong dung dịch NH3 tạo kết tủa vàng. 38. Cho sơ đồ phản ứng sau: B D cao su buna CaC2 A E polietilen Các chất A, B, D, E lần lượt có công thức cấu tạo là: A. CH  CH, CH2=CH-CH=CH2, CH  C-CH=CH2, CH2=CH2 B. CH2=CH2, CH  C-CH=CH2, CH2=CH-CH=CH2, CH  CH C. CH2=CH2, CH2=CH-CH=CH2, CH  C-CH=CH2, CH  CH D. CH  CH, CH  C-CH=CH2, CH2=CH-CH=CH2, CH2=CH2 Chú ý: từ axetilen ta tiến hành nhị hợp (đime) để tạo thành vinylaxetilen trong điều kiện xúc tác CuCl, NH4Cl và nhiệt độ. 2CH  CH CH  C-CH=CH2. CaC2 phản ứng với H2O (hoặc axit) tạo thành C2H2. Al4C3 phản ứng với H2O (hoặc axit) tạo thành CH4. Mg2C3 phản ứng với H2O (hoặc axit) tạo thành C3H4. 39. Hỗn hợp A gồm một ankan và một ankin. Đốt cháy hoàn toàn hỗn hợp này được 12,6 gam H2O, khối lượng oxi cần 8 dùng cho phản ứng này là 36,8 gam và thể tích CO2 sinh ra bằng thể tích hỗn hợp A. Lấy 5,5 gam A cho qua dung dịch 3 AgNO3 trong NH3 (dùng dư) thì khối lượng kết tủa thu được nhỏ hơn 15 gam. Công thức phân tử đúng của 2 hiđrocacbon là: A. C4H10 và C3H6 B. C2H6 và C3H4 C. C2H6 và C2H2 D. C4H10 và C2H2 Bài giải: Áp dụng định luật bảo toàn mol nguyên tố oxi, ta có thể tính được số mol CO2. 36,8 /16 12,6 /18 0,8 Số mol A là 0,3. 2 Đặt công thức của hai chất là CnH2n+2 (x mol) và CmH2m-2 (y mol). Ta có: nx + my = 0,8 (n+1)x + (m-1)y = 0,7 x + y = 0,3. Từ đây ta có thể tính được x = 0,1 và y = 0,2. Như vậy n + 2m = 8. Ta có các trường hợp sau: (n phải chẵn). TH1: n = 2 m = 3 TH2: n = 4 m = 2 Dựa vào dữ kiện cuối là khối lượng kết tủa ta sẽ loại được TH2. CH  C-CH3 + AgNO3 + NH3 AgC  C-CH3 + NH4NO3 Khối lượng kết tủa thu được là: 0,1.147 = 14,7 15 (loại). Vậy công thức phân tử đúng của hai HC là C2H6 và C3H4. 40. Cho các câu sau: 1. Ankađien là những hiđrocacbon không no, mạch hở có hai liên kết đôi trong phân tử. 2. Những hiđrocacbon không no có hai liên kết đôi trong phân tử là ankađien. 3. Những hiđrocacbon có khả năng cộng hợp với hai phân tử hiđro thuộc loại ankađien. 4. Ankađien là những hiđrocacbon có công thức chung là CnH2n-2 ( n 3 ). Số câu đúng là: A. 3 B. 2 C. 4 D. 1 Chú ý: Chỉ có ý 1 đúng, các ý khác sai. 2. Chưa đầy đủ, có thể có mạch vòng. 3. Ankin cũng có khả năng cộng hợp với hai nguyên tử H. 4. Công thức CnH2n-2 (n>=3) có thể là ankin
6. o 41. Một bình kín dung tích 2 lít ở 27,3 C chứa 0,03 mol C2H2; 0,015 mol C2H4 và 0,04 mol H2. Trong bình trên đã có sẵn một ít bột Ni (thể tích không đáng kể), nung bình ở nhiệt độ cao để phản ứng xảy ra hoàn toàn, sau đó đưa bình về nhiệt độ ban đầu được hỗn hợp khí A gồm 3 hiđrocacbon có áp suất p2. p2 nhận kết quả A. 0,6 atm B. 1,6 atm C. 1,2 atm D. 1,0 atm 42. Cho butađien tác dụng với hiđro có kim loại Ni làm xúc tác có thể thu được: A. isobutilen B. butilen C. butan D. isobutan 43. Chọn định nghĩa đúng về anken. A. Anken là những hiđrocacbon ứng với công thức CnH2n ( n 2 ). B. Anken là những hiđrocacbon không no là phân tử chứa một liên kết đôi C=C. C. Anken là những hiđrocacbon mà phân tử chứa một liên kết đôi C=C. D. Anken là những hiđrocacbon không no có công thức CnH2n ( n 2 ). Chú ý: A. Ứng với công thức phân tử CnH2n còn có xicloankan. B. Có thể có mạch vòng không no, chỉ chứa 1 nối đôi trong phân tử. C. Như ý B. D. Ứng với công thức phân tử CnH2n có thể là anken (không no) hoặc xicloankan (no). 44. Trong số các đồng đẳng của etilen thì chất nào có thành phần % nguyên tố cacbon là 85,71%? A. C2H4 B. C3H6 C. Tất cả các anken D. C6H12 Chú ý: Tất cả các anken đều có công thức chung (CH2)n nên thành phần % về khối lượng các nguyên tố là giống nhau. Ở đây một số bạn thử trường hợp A thấy đúng chọn luôn đáp án A, tất nhiên là vẫn đúng nhưng đáp án đúng nhất là đáp án C. Khi chọn đáp án các em thử trường hợp thì cũng nên xem các trường hợp còn lại để tránh nhầm lẫn. 45. Hỗn hợp X gồm một ankan và một anken. Cho X tác dụng với 3,136 lít hiđro tới phản ứng hoàn toàn thu được hỗn hợp Y gồm 2 khí trong đó có hiđro dư và một hiđrocacbon. Đốt cháy hoàn toàn hỗn hợp Y rồi dẫn hỗn hợp khí và hơi sinh ra vào bình đựng dung dịch Ca(OH)2 dư thấy khối lượng bình tăng 13,52 gam đồng thời có 16 gam kết tủa được tạo thành. Chất khí được đo ở điều kiện tiêu chuẩn. Công thức của hai hiđrocacbon là: A. C3H8 và C3H6 B. C5H12 và C5H10 C. C2H6 và C2H4 D. C4H10 và C4H8 Bài giải: Số mol hiđro là 0,14. Công thức của ankan và anken là CnH2n+2 và CnH2n ( n >=2) Hiđrocacbon trong Y là CnH2n+2 x mol và y mol H2. Ta có: Khi đốt cháy hỗn hợp Y ta thu được: nx mol CO2 và (nx + x + y) mol H2O. Từ đây ta có: nx = 16/100 = 0,16 Khối lượng bình tăng là tổng khối lượng của CO2 và H2O. 44nx + 18(nx + x + y) = 13,52 x + y = 0,2 0,16 0,16 Số mol ankan ban đầu là: 0,2 – 0,14 = 0,06. 0,6 < x < 0,2. Vậy 0,8 n 2,67 0,2 0,06 Vậy n = 2. Công thức hai hiđrocacbon là C2H6 và C2H4. 46. Có 3 hiđrocacbon A, B, D có cùng số nguyên tử cacbon, trong đó tỉ lệ mol nguyên tử hiđro và cacbon lần lượt là1:1, 2:1, 3:1. A, B lần lượt có công thức phân tử: A. C4H4, C4H8 B. C3H4, C3H6 C. C2H2, C2H4 D. C6H6, C6H12 47. Có hỗn hợp X gồm 3 hiđrocacbon A, B, C. Khi đốt cháy lần lượt A, B, C thì trong cả ba trường hợp thể tích CO2 thu được đều bằng hai lần thể tích của mỗi hiđrocacbon ở cùng điều kiện. Trong hỗn hợp X, nếu đốt cháy hoàn toàn A và C thì 17 số mol CO2 và H2O sinh ra bằng nhau, còn nếu đốt cháy hoàn toàn A và B thì tỉ lệ số mol H2O và CO2 thu được là . A, 14 B, C và thành phần % mỗi chất trong hỗn hợp X là: A. C2H6, 30% - C2H4, 30% - C2H2, 40% B. C3H8, 30% - C3H6, 30% - C3H4 - 40% C. C2H6, 30% - C2H4, 40% - C2H2, 30% D. C2H6, 40% - C2H4, 30% - C2H2, 20% Bài giải: Khi đốt cháy lần lượt A, B, C thì trong cả ba trường hợp, thể tích CO2 thu được đều bằng hai lần thể tích của mỗi HC ở cùng điều kiện A, B, C đều có 2 nguyên tử C trong phân tử. Công thức phân tử A, B, C có thể là C2H2, C2H4, C2H6. Khi đốt cháy A và C thì số mol CO2 và H2O sinh ra bằng nhau, vậy A, C có thể là C2H6, C2H2 và có số mol bằng nhau. Khi đốt cháy A và B thì thu được CO2 và H2O với H2O có số mol lớn hơn số mol CO2, như vậy trong A, B phải có 1 chất là ankan, Vậy A là C2H6, B là C2H4 và C là C2H2. Tự chọn lượng chất, số mol ankan A là 17 – 14 = 3 = số mol ankin C. Số mol anken là 14/2 – 3 = 4. Vậy đáp án C đúng. 48. Đốt cháy hoàn toàn 1 hiđrocacbon A thấy số mol CO2 sinh ra bằng 2 lần số mol H2O. Biết A là một ankin, công thức của A là: A. C3H4 B. C2H2 C. C5H8 D. C4H6 49. Khi cho isopren tác dụng với HCl (tỉ lệ mol 1:1) tạo ra sản phẩm chính có công thức cấu tạo là: A. CH2Cl-CH(CH3)-CH=CH2 B. CH2=C(CH3)-CH2-CH2Cl C. CH3-CH(CH3)-CCl=CH2 D. CH3-CCl(CH3)-CH=CH2 Chú ý: Phản ứng cộng vào nối đôi hoặc nối ba với tác nhân dạng H – A tuân theo quy tắc cộng Maccopnhicop, với ankađien đối xứng ta có các sản phẩm cộng -1,2 và -1,4; sản phẩm chính trong trường hợp này phụ thuộc vào nhiệt độ.
7. Với các ankađien bất đối xứng như Isopren ta có các sản phẩm cộng -1,2; -1,4 và -3,4 và tất yếu sảnphẩm chính trong trường hợp này cũng phụ thuộc vào nhiệt độ. Nhưng với các đáp án trên thì sản phẩm chính ở đây là sản phẩm ở đáp án D. 50. Đốt cháy hoàn toàn 1 hiđrocacbon thu được CO2 và H2O, trong đó thể tích CO2 bằng 2 lần thể tích hiđrocacbon ở cùng điều kiện. Trong phân tử của hiđrocacbon này nhất thiết phải có a. 2 nguyên tử C b. 2 nguyên tử hiđro c. 4 nguyên tử hiđro d. 6 nguyên tử hiđro Nhận định đúng là: A. a, c và d B. a, b, c và d C. a và b D. a Chú ý: ở câu này, đề bài chỉ nói đến thể tích CO2 bằng 2 lần thể tích HC ở cùng điều kiện nên ta chỉ suy ra được HC trên có 2 nguyên tử cacbon trong phân tử Đáp án D đúng. 51. Có 2,24 lít hỗn hợp A gồm hai anken kế tiếp nhau trong dãy đồng đẳng và hiđro. Đốt cháy hết A cần 6,944 lít oxi. Sản phẩm cháy cho qua bình (1) đựng P2O5 thấy khối lượng bình (1) tăng 3,96 gam. Chất khí được đo ở điều kiện tiêu chuẩn. Công thức cấu tạo hai anken và % thể tích của hiđro trong hỗn hợp A là A. C3H6, C4H8 và 80% B. C2H4, C3H6 và 80% C. C2H4, C3H6 và 20% D. C3H6, C4H8 và 20% 52. Vinylaxetilen được tạo ra từ hợp chất và trong điều kiện nào sau đây? o A. Trùng hợp axetilen ở 100 C có xúc tác CuCl, NH4Cl B. Trùng hợp axetilen ở 600oC có bột than C. Trùng hợp butađien với xúc tác Na kim loại D. Trùng hợp isoprene Chú ý: Vinylaxetilen có công thức là CH  C-CH=CH2 được sinh ra khi tiến hành nhị hợp axetilen ở điều kiện đáp án A. 53. Polietilen và polietilen-propilen được tạo ra từ phản ứng nào dưới đây? A. Phản ứng tách nước của ancol. B. Phản ứng cộng với hiđro. C. Phản ứng trùng hợp etilen và phản ứng đồng trùng hợp etilen-propilen. D. Phản ứng cộng với HCl. 54. Một bình kín dung tích 2 lít chứa 0,03 mol C2H2; 0,015 mol C2H4; 0,04 mol H2 và một ít bột Pd (có thể tích không đáng kể). Nung nóng bình đến phản ứng hoàn toàn rồi đưa về nhiệt độ 27,3oC thì có áp suất p1. p1 nhận giá trị A. 0,70 B. 1,20 C. 0,68 D. 1,00 Bài giải: Khi thực hiện phản ứng cộng H2 với xúc tác Pd, ta chỉ thu được sản phẩm có chứa các nối đôi trong phân tử Chỉ có C2H2 phản ứng, sau phản ứng có 0,45 mol C2H4 và 0,1 mol H2. nRT 0,55.22,4 / 273.(273 27,3) Áp suất trong bình sau phản ứng là: p1 6,776 V 2 55. Anken C5H10 có bao nhiêu đồng phân cấu tạo? A. 3 đồng phân B. 4 đồng phân C. 7 đồng phân D. 5 đồng phân Chú ý: Anken C5H10 chỉ có 5 đồng phân cấu tạo (không tính đồng phân hình học). 56. Tính chất quan trọng nhất của cao su là tính chất nào? A. Tan trong dung môi hữu cơ B. Không dẫn điện, không dẫn nhiệt C. Không tan trong nước D. Có tính đàn hồi Chú ý: Cao su chắc chắn phải có tính đàn hồi (tự hồi phục hình dạng ban đầu khi không chịu tác dụng của ngoại lực) Chất dẻo là chất khi thôi chịu tác dụng của ngoại lực thì nó vẫn giữ nguyên hình dạng khi bị biến dạng. Cao su có tất cả các tính chất A, B, C, D. 57. Đốt cháy hoàn toàn 1 mol hiđrocacbon A thấy số mol CO2 sinh ra bằng 2 lần số mol H2O. Công thức đơn giản nhất của A là: A. C3H4 B. C2H2 C. CH2 D. CH Chú ý: C2H2 không phải là công thức đơn giản nhất. Các chất có công thức đơn giản nhất là CH gồm: C2H2, C4H4, C6H6, C8H8, 58. Một hỗn hợp X gồm ankan A và anken B đều ở thể khí. - Đốt cháy hoàn toàn 2,24 lít hỗn hợp X gồm a mol A và b mol B thì khối lượng CO2 sinh ra nhiều hơn khối lượng H2O là 7,6 gam. - Đốt cháy hoàn toàn 2,24 lít hỗn hợp X gồm b mol A và a mol B thì khối lượng CO2 sinh ra nhiều hơn khối lượng H2O là 6,2 gam. Chất khí được đo ở điều kiện tiêu chuẩn. Tổng số nguyên tử cacbon trong A và B nhận kết quả: A. 3 B. 4 C. 5 D. 6 59. Đốt cháy hoàn toàn 4 gam hơi của một hiđrocacbon mạch hở cần vừa đủ 12,8 gam oxi. Biết thể tích CO2 sinh ra bằng 3 lần thể tích hiđrocacbon. Công thức phân tử là: A. C3H4 B. C3H8 C. C3H6 D. C3H2 60. Đốt cháy hoàn toàn anken Y bằng một lượng oxi vừa đủ trong bình kín ở 150oC, sau phản ứng ở nhiệt độ đó áp suất bình không đổi. Công thức phân tử của anken Y là A. C4H8 B. C3H6 C. C5H10 D. C2H4 61. Cho 0,448 lít (đktc) một anken ở thể khí vào một bình kín dung tích 11,2 lít chứa sẵn 11,52 gam không khí ( M 28,8 ). Đốt cháy hỗn hợp trong bình, sau phản ứng giữ bình ở nhiệt độ 136oC, áp suất bình đo được là 1,26 atm. Biết rằng sau phản ứng cháy còn dư oxi. Công thức của anken là: A. C2H2 B. C3H4 C. C2H4 D. C4H4
8. 62. Phản ứng cộng HCl vào phân tử các đồng đẳng của etilen tuân theo quy tắc nào sau đây? A. Quy tắc thế B. Quy tắc cộng Maccopnhicop C. Không theo quy tắc nào D. Quy tắc Zaixep 63. Dùng dung dịch brom làm thuốc thử có thể phân biệt được cặp chất nào trong số các cặp chất dưới đây? A. etilen và propilen B. axetilen và propin C. etan và etilen D. metan và etan 64. Trong kết quả nghiên cứu bằng phương pháp vật lý cho thấy rằng: A. Trong phân tử etilen, các liên kết  nằm trên một mặt phẳng tạo thành những góc liên kết ~ 120o. B. Trong phân tử etilen, các liên kết  nằm trên một mặt phẳng tạo thành những góc liên kết ~ 180o. C. Trong phân tử etilen, các liên kết  và liên kết nằm trong một mặt phẳng tạo thành những góc liên kết ~ 120o. D. Trong phân tử etilen, các liên kết  không nằm trên một mặt phẳng. Chú ý: etilen có các liên kết xích ma nằm trên một mặt phẳng (2 nguyên tử C và 4 nguyên tử H đều nằm trên cùng mặt phẳng). + Liên kết xích ma là liên kết hình thành do sự xen phủ trục giữa hai obitan (s-s, s-p, p-p), vùng xen phủ rộng nên liên kết xích ma bền. + Liên kết PI là liên kết hình thành do sự xen phủ bên giữa hai obitan, vùng xen phủ nhỏ nên liên kết kém bền. 65. Trong một bình kín dung chứa hỗn hợp gôm hiđrocacbon X mạch hở và hiđro có xúc tác Ni (thể tích Ni không đáng kể). Nung nóng bình một thời gian thu được một khí B duy nhất. Ở cùng điều kiện nhiệt độ, áp suất trong bình trước khi nung nóng gấp 3 lần áp suất sau khi nung nóng. Đốt cháy một lượng B thu được 4,4 gam CO2 và 2,7 gam H2O. Công thức phân tử của X là: A. C2H2 B. C3H4 C. C2H4 D. C4H4 66. Trong các chất đồng phân cấu tạo dạng anken của C4H8, chất có khả năng cộng hợp với hiđroclorua tạo một sản phẩm cộng duy nhất là: A. but-1-en và but-2-en B. 2-metylpropen C. but-1-en D. but-2-en 67. Một hỗn hợp gồm 2 hiđrocacbon mạch hở A và B (trong phân tử chứa không quá một liên kết bội). 672 ml hỗn hợp này tác dụng được với tối đa 896 ml H2. Cho hỗn hợp qua dung dịch brom dư thấy vẫn còn khí bay ra. Hai hiđrocacbon này thuộc dạng: A. anken và xicloankan B. anken và ankin C. ankan và ankin D. ankan và anken Bài giải: Hai hiđrocacbon trong phân tử chứa không quá một liên kết bội A, B có thể là ankan, anken, ankin. Số mol H2 là 0,04; số mol hỗn hợp là: 0,03. Cho hỗn hợp qua dung dịch brom thấy khí bay ra Trong hỗn hợp có ankan. 1 =1) b n 1 1 1 m 1 2 a n n b b. Nếu A là ankin thì tỉ lệ m thoả mãn là: a
9. 1 A. 1 m 2 B. m 1 C. 1 m 2 D. 0 m 1 2 b c. Nếu A là aren, ta có thể kết luận như thế nào về tỉ lệ m a 1 1 A. 1 m 2 B. m 1 C. 1 m 2 D. 0 m 2 2 Bài giải: Với A là Aren CnH2n-6 (n >=6). 1 b n 3 3 m 1 1 2 a n n b d. Nếu A là ankađien, ta có thể kết luận như thế nào về tỉ lệ m a 2 1 A. 1 m 2 B. m 1 C. 1 m 2 D. 0 m 3 3 73. Trong phản ứng đốt cháy hỗn hợp A gồm hai hiđrocacbon, a là số mol CO2, b là số mol H2O. b Nếu hỗn hợp A gồm 1 ankan và 1 anken thì tỉ lệ m thoả mãn là: a 1 A. 1 m 2 B. m 1 C. 1 m 2 D. m 1 2 Bài giải: Hỗn hợp gồm x mol ankan CnH2n+2 và y mol CmH2m khi đốt cháy ta được: b x(n 1) my x 1 m 1 2 (n>=1; m>=2, x, y >0). a nx my nx my 74. Đốt cháy hỗn hợp X gồm 2 hiđrocacbon (chỉ thuộc nhóm ankan hoặc anken hoặc ankin hoặc aren) ta thu được hỗn hợp sản phẩm khí và hơi là CO2 và H2O với số mol bằng nhau. Kết luận nào sau đây là sai: A. Hỗn hợp X có thể gồm 2 anken B. Hỗn hợp X có thể gồm 1 ankan và 1 anken C. Hỗn hợp X có thể gồm 1 ankan và 1 aren D. Hỗn hợp X có thể gồm 1 anken và 1 aren 75. Hỗn hợp khí X gồm H2 và một anken có khả năng cộng HBr cho sản phẩm hữu cơ duy nhất. Tỉ khối của X so với H 2 bằng 9,1. Đun nóng X có xúc tác Ni, sau khi phản ứng xảy ra hoàn toàn, thu được hỗn hợp khí Y không làm mất màu nước brom; tỉ khối của Y so với H2 bằng 13. Công thức cấu tạo của anken là A. CH2=C(CH3)2. B. CH2=CH2. C. CH2=CH-CH2-CH3. D. CH3-CH=CH-CH3. Bài giải: Hỗn hợp Y không làm mất màu dung dich Br nên Y chứa ankan + H2 dư.; x là số mol anken, y là số mol H2 ban đầu. Ta có: 14nx 2y  18,2 x y  26y = 18,2(x + y) 7,8y = 18,2x y = 7x/3. Thay vào một trong hai biểu thức, ta được 14nx 2y 26 y  n = 4. Công thức phân tử của anken là C4H8. Do Anken phản ứng cộng với HBr cho sản phẩm hữu cơ duy nhất nên anken phải có cấu tạo đối xứng Công thức cấu tạo của anken là: CH3-CH=CH-CH3. 76. Cho hỗn hợp X gồm CH 4, C2H4 và C2H2. Lấy 8,6 gam X tác dụng hết với dung dịch brom (dư) thì khối lượng brom phản ứng là 48 gam. Mặt khác, nếu cho 13,44 lít (ở đktc) hỗn hợp khí X tác dụng với lượng dư dung dịch AgNO 3 trong NH3, thu được 36 gam kết tủa. Phần trăm thể tích của CH4 có trong X là A. 20%. B. 50%. C. 25%. D. 40%. Bài giải: x, y, z lần lượt là số mol của 3 hiđrocacbon trong 8,6 gam hỗn hợp. Ta có: 16x + 28y + 26z = 8,6 và y + 2z = 48/160 = 0,3 a, b, c lần lượt là số mol của 3 hiđrocacbon trong 13,44 lít hỗn hợp X. Ta có: a + b + c = 13,44/22,4 = 0,6 c = số mol AgC=-CAg = 36/240 = 0,15. x y z a b c 0,6 Như vậy: 4 x y z 4z z c 0,15 Giải hệ 3 ẩn ta thu được x = 0,2; y = z = 0,1. Phần trăm thể tích của CH4 là 0,2/0,4 = 0,5 (50%). 77. Hỗn hợp X gồm axit Y đơn chức và axit Z hai chức (Y, Z có cùng số nguyên tử cacbon). Chia X thành hai phần bằng nhau. Cho phần một tác dụng hết với Na, sinh ra 4,48 lít khí H2 (ở đktc). Đốt cháy hoàn toàn phần hai, sinh ra 26,4 gam CO2. Công thức cấu tạo thu gọn và phần trăm về khối lượng của Z trong hỗn hợp X lần lượt là A. HOOC-CH2-COOH và 70,87%. B. HOOC-CH2-COOH và 54,88%. C. HOOC-COOH và 60,00%. D. HOOC-COOH và 42,86%.
10. Bài giải: Đặt x, y lần lượt là số mol Y, Z trong hỗn hợp, n là số nguyên tử C trong Y hoặc Z. Vậy ta có: x + 2y = 0,4 và nx + ny = 26,4/44 = 0,6. n(0,4 – 2y) + ny = 0,6 n = 0,6/(0,4 – y). Lại có 0<y<0,2 0,6/0,4<n < 0,6/0,2 n = 2. Từ đây ta tính được x = 0,2; y = 0,1 Công thức của Z là HOOC-COOH; của Y là CH3COOH. 90.0,1 Phần trăm về khối lượng của Z là: .100 42,86%. 78. Cho hiđrocacbon X phản ứng với90 .brom0,1 60(trong.0,2 dung dịch) theo tỉ lệ mol 1 : 1, thu được chất hữu cơ Y (chứa 74,08% Br về khối lượng). Khi X phản ứng với HBr thì thu được hai sản phẩm hữu cơ khác nhau. Tên gọi của X là A. but-1-en. B. xiclopropan. C. but-2-en. D. propilen. Bài giải: CxHy + Br2 CxHyBr2 160 Ta có: 0,7408 12x y 56. Vậy x = 4; y = 8. Công thức phân tử của X là C4H8. 12x y 160 X phản ứng vớ HBr thu được hai sản phẩm hữu cơ khác nhau nên X là CH2=CH-CH2-CH3 hay but-1-en. 79. Hỗn hợp khí X gồm anken M và ankin N có cùng số nguyên tử cacbon trong phân tử. Hỗn hợp X có khối lượng 12,4 gam và thể tích 6,72 lít (ở đktc). Số mol, công thức phân tử của M và N lần lượt là A. 0,1 mol C2H4 và 0,2 mol C2H2. B. 0,2 mol C2H4 và 0,1 mol C2H2. C. 0,1 mol C3H6 và 0,2 mol C3H4. D. 0,2 mol C3H6 và 0,1 mol C3H4. 80. Hiđrocacbon X không làm mất màu dung dịch brom ở nhiệt độ thường. Tên gọi của X là A. xiclohexan. B. xiclopropan. C. stiren. D. etilen. Chú ý: Xiclohexan là HC no vòng 6cạnh nên bền, không có phản ứng với dung dịch Brom ở nhiệt độ thường. 81. Có một hỗn hợp X gồm C2H2, C3H6, C2H6. Đốt cháy hoàn toàn 24,8 gam X thu được 28,8 gam H2O. Mặt khác cho 0,5 mol hỗn hợp trên tác dụng vừa đủ với 500 gam dung dịch Br2 20%. Phần trăm thể tích hỗn hợp khí trên là A. 50%, 20%, 30% B. 25%, 25%, 50% C. 50%, 16,67%, 33,33%D. 50%, 25%, 25% Bài giải: Đặt x, y, z, lần lượt là số mol các chất trong 24,8 gam X. Ta có: 26x + 42y + 30z = 24,8 và x + 3y + 3z = 28,8/18 = 1,6 Đặt a, b, c lần lượt là số mol các chất có trong 0,5 mol X. Ta có: a + b + c = 0,5 2a + b = 500.20/160 = 0,625 x y z a b c 0,5 0,8 2x y 2a b 0,625 Giải hệ ba ẩn ta được: x = 0,4; y = 0,2; z = 0,2. 82. Hỗn hợp X gồm 2 hiđrocacbon đồng đẳng kế tiếp, nguyên tử khối trung bình là 31,6. Lấy 6,32 gam X lội vào 200 gam dung dịch chứa chất xúc tác thích hợp thì thu được dung dịch Z và thấy thoát ra 2,688 lít khí khô Y ở điều kiện tiêu chuẩn có nguyên tử khối trung bình là 33. Biết rằng dung dịch Z chứa anđêhit nồng độ C%. Giá trị của C là A. 1.305%B. 1.406%C. 1.208%D. 4.407% Bài giải: Hiđrocacbon phản ứng với dung dịch chứa chất xúc tác thích hợp sinh ra anđehit X gồm C2H2 và C3H4. Trong 6,32 gam X ban đầu có 0,12 mol C2H2 và 0,08 mol C3H4. Khí Y thoát ra gồm 0,06 mol C2H2 và 0,06 mol C3H4. Như vậy dung dịch Z có khối lượng: 200 + 6,32 – 33.0,12 = 202,36. Dung dịch Z chứa 0,06 mol CH3CHO và 0,02 mol CH3-CO-CH3. Nồng độ phần trăm của anđehit trong dung dịch là: 0,06*44/202,36 = 1,305%. 83. Hai hợp chất X, Y là đồng phân mạch C với nhau. Hỏi điểm khác nhau giữa X, Y là gì? A. Công thức cấu tạo. B. Số nguyên tử hiđro. C. Số nguyên tử C. D. Công thức phân tử. 84. Các chất khác nhau có cùng công thức phân tử được gọi là A. các chất đồng phân của nhau. B. các chất đồng đẳng của nhau. C. các dạng thù hình của nhau. D. các chất thuộc cùng dãy đồng đẳng. 85. Những chất có công thức phân tử giống nhau, nhưng khác nhau về cấu tạo, do đó dẫn đến có tính chất khác nhau, được gọi là: A. đồng đẳng B. đồng phân C. đồng vị D. thù hình 86. Những hợp chất giống nhau về thành phần và cấu tạo hóa học, nhưng phân tử khác nhau một hay nhiều nhóm CH2 được gọi là A. thù hình. B. đồng vị. C. đồng đẳng. D. đồng phân. 87. Đặc điểm chung của cacbocation và cacbanion là A. có thể dễ dàng tách được ra khỏi hỗn hợp phản ứng. B. kém bền và có khả năng phản ứng cao. C. chúng đều rất bền vững và có khả năng phản ứng cao. D. kém bền và có khả năng phản ứng rất kém. Chú ý: Cacbocation và cacboanion là các gốc hiđrocacbon, chúng kém bền và có khả năng phản ứng rất cao, các gốc này được hình thành trong những quá trình trung gian của các phản ứng của các hiđrocacbon nên chúng kém bền và có khả năng phản ứng cao (các em có thể xem thêm trong phần cơ chế phản ứng trong sách giáo khoa nâng cao). 88. Công thức phân tử của hợp chất B ứng với các số liệu thực nghiệm sau: C: 39,81%, H: 6,68%, d 1,36 là: B/CO2 A. C2H4O2 B. C2H4O C. C3H6O2 D. C2H5O2 89. Ứng với n = 1 thì công thức nguyên nào sau đây sẽ là công thức phân tử?
11. A. (C2H6O)n B. (CnH2n+1)n C. (C3H6Cl)n D. (C3H8N)n Chú ý: Với n = 1 thì chất A là C2H6O là một công thức phân tử đúng. Chất B là CH3, không phải là công thức phân tử. Chất C là C3H6Cl không phải là công thức phân tử (6 + 1 = 7 lẻ). Chất D là C3H8N không phải là công thức phân tử. Với những hợp chất có chứa C, H hoặc C, H, O thì số nguyên tử H trong phân tử luôn chẵn. Với những hợp chất có chứa C, H, N hoặc C, H, O, N thì số nguyên tử H trong phân tử luôn lẻ. 90. Hỗn hợp nào sau đây không làm mất màu dung dịch Br2? A. C2H4, SO2, CO2 B. CH4, SO2, H2S C. H2, C2H6, CO2 D. CO2, C2H2, H2 Chú ý: Những hợp chất HC không no làm mất màu dung dịch Br2, SO2, H2S làm mất màu dung dịch Br2. 91. Công thức phân tử nào phù hợp với penten ? A. C5H8 B. C3H6 C. C5H10 D. C5H12 92. Một bình kín dung tích 8,40 lít có chứa 4,96 gam O2 và 1,30 gam hỗn hợp khí A gồm 2 hiđrocacbon. Nhiệt độ trong o bình t1 = 0 C và áp suất trong bình p1 = 0,50 atm. Bật tia lửa điện trong bình kín đó thì hỗn hợp A cháy hoàn toàn. Sau phản o ứng, nhiệt độ trong bình là t2 = 136,5 C và áp suất là p2 atm. Dẫn các chất trong bình sau phản ứng đi qua bình thứ nhất đựng H2SO4 đặc, sau đó qua bình 2 đựng dung dịch NaOH (có dư) thì khối lượng bình thứ hai tăng 4,18 gam. Biết rằng thể tích bình không đổi, giá trị của p2 là: A. 0,87 atm B. 0,78 atm C. 0,75 atm D. 0,90 atm Bài giải: Tổng số mol khí là 0,1875 Số mol O2 là: 0,155. Số mol hỗn hợp A là 0,0325. Số mol CO2 là: 4,18/44 = 0,095 (CO2 bị NaOH giữ lại). Số mol H2O là: (1,3 – 0,095*12)/2 = 0,08 (Áp dụng bảo toàn khối lượng: mHC = mC + mH). Số mol O2 dư là: 0,155 – 0,095 – 0,08/2 = 0,02. Tổng số mol khí và hơi sau phản ứng là: 0,02 + 0,095 + 0,08 = 0,195. nRT 0,195.22,4 / 273.(273 136,5) Từ đây tính được áp suất bình sau phản ứng là: p2 0,78 V 8,4 93. Chất nào không tác dụng với dung dịch AgNO3 trong amoniac ? A. But-1-in B. Etin C. Propin D. But-2-in Chú ý: Những Hiđrocacbon nào có nối ba ở đầu mạch đều cho phản ứng với AgNO3 tạo kết tủa màu vàng (H ở nối ba đầu mạch linh động có khả năng phản ứng cao, dễ bị thế bởi Ag). 94. Dẫn 6,72 lít axetilen (đktc) qua ống chứa than hoạt tính ở 600oC thu được 6,24 gam benzen. Hiệu suất của phản ứng là: A. 90% B. 80% C. 75% D. 85% 95. Một bình kín dung tích 8,40 lít có chứa 4,96 gam O2 và 1,30 gam hỗn hợp khí A gồm 2 hiđrocacbon. Nhiệt độ trong 0 bình t1 = 0 C và áp suất trong bình p1 = 0,50 atm. Bật tia lửa điện trong bình kín đó thì hỗn hợp A cháy hoàn toàn. Sau phản 0 ứng, nhiệt độ trong bình là t2 = 136,5 C và áp suất là p2 atm. Dẫn các chất trong bình sau phản ứng đi qua bình thứ nhất đựng H2SO4 đặc, sau đó qua bình 2 đựng dung dịch NaOH (có dư) thì khối lượng bình thứ hai tăng 4,18 gam. Biết rằng trong hỗn hợp A có một chất là anken và một chất là ankin. Công thức phân tử của các chất trong hỗn hợp A là: A. C2H4 và C4H10 B. C2H4 và C4H6 C. C2H6 và C4H6 D. C4H8 và C2H2 96. Chất nào có nhiệt độ sôi sao nhất ? A. Eten B. Propen C. Pent-1-en D. But-1-en 97. Đốt cháy hoàn toàn 1 thể tích hiđrocacbon X cần 5,5 thể tích O2 và thu được 4 thể tích CO2 (các thể tích đo ở cùng điều kiện). Biết X có phản ứng với dung dịch AgNO3 trong NH3. Công thức cấu tạo của X là A. CH  C-CH3 B. CH  CH C. CH  C-CH2-CH3 D. CH3-C  C-CH3 98. Gốc nào là ankyl ? A. -C2H3 B. -C6H5 C. -C3H5 D. -C2H5 99. Cho các ankin sau: pent-2-in; 3-metylpent-1-in; propin; 2, 5-đimetylhex-3-in. Số ankin tác dụng được với dung dịch AgNO3 trong NH3 là: A. 1 B. 3 C. 4 D. 2 Chú ý: Chỉ có propin và 3-metylpent-1-in là ankin có nối ba ở đầu mạch nên mới cho phảnứng với AgNO3 trong NH3. 100. Dẫn hỗn hợp khí A gồm propan và xiclopropan đi vào dung dịch brom sẽ quan sát được hiện tượng nào: A. Màu của dung dịch không đổi. B. Màu của dung dịch bị nhạt dần, không có khí thoát ra. C. Màu dung dịch mất hẳn và không còn khí thoát ra. D. Màu dung dịch nhạt dần và có khí thoát ra. Chú ý: Chỉ có xiclopropan cho phản ứng cộng mở vòng làm mất màu dung dịch Brom, propan là ankan nên không phản ứng với Brom. Như vậy khi cho hỗn hợp qua dung dịch Brom thì dung dịch nhạt màu dần và có khí thoát ra. 101. Để điều chế 16,8 lít khí CH4 (đktc) thì thể tích khí C3H8 (đktc) bằng phản ứng tách cần dùng là bao nhiêu? Biết hiệu suất phản ứng đạt 68% A. 24,7 lít B. 28,224 lít C. 16,8 lít D. 11,424 lít C3H8 CH4 + C2H4 Bài giải: Thể tích C2H8 cần dùng cho phản ứng tách (cracking) là: 16,8*100/68 = 24,7 lít. 102. Đốt cháy hoàn toàn a mol một ankan Y. Dẫn hết sản phẩm lần lượt qua bình (I) chứa P2O5 và bình (II) chứa KOH đặc thì khối lượng bình (I) tăng 10,8 gam và bình (II) tăng 22 gam. Hỏi a có giá trị bao nhiêu?
12. A. a = 0,05 mol B. a = 0,5 mol C. a = 0,15 mol D. a = 0,1 mol Bài giải: Bình (I) tăng là khối lượng của H2O, số mol là 0,6. Bình (II) tăng là khối lượng của CO2, số mol là 0,5. Số mol ankan là 0,6 – 0,5 = 0,1. 103. Khi đốt cháy hiđrocacbon no X thu được khí cacbonic và hơi nước có tỉ lệ thể tích bằng 1 : 2. Công thức cấu tạo của X là: A. CH4 B. C3H8 C. CH3CH3 D. C2H6 Bài giải: CxHy + (x + y/4)O2 xCO2 + y/2H2O. Như vậy x/(y/2) = ½ x/y = ¼. Vậy HC X là CH4. 104. Nạp 10,15 gam một ankan X vào bình chứa khí clo (vừa đủ), đưa ra ánh sáng khuếch tán để phản ứng xảy ra hoàn toàn. Dẫn sản phẩm qua dung dịch AgNO3 dư thu được 50,225 gam kết tủa trắng. Công thức phân tử của ankan là chất nào sau đây? A. C2H 6 B. C3H8 C. CH4 D. C4H10 Bài giải: CnH2n+2 + Cl2 CnH2n+2-xClx + xHCl. Số mol ankan là 50,225/(143,5*x) = 0,35/x Khối lượng mol ankan là: 14n + 2 = 10,15x/0,35 = 29x. Có x = 2 và n = 4 thoả mãn. Công thức phân tử của ankan là C4H10. 105. Kết luận nào sau đây là không đúng? A. Hầu hết các ankan có khả năng tham gia phản ứng thế, phản ứng tách. B. Ankan và xicloankan là đồng phân của nhau. C. Hầu hết các ankan có đông phân mạch cacbon. D. Trong phân tử ankan và xicloankan chỉ có các liên kết đơn. 106. Khi đốt cháy hết 1 mol ankan A thu được không quá 5 mol CO2. Mặt khác khi 1 mol A phản ứng thế với 1 mol Cl2 chỉ tạo ra một sản phẩm thế duy nhất. Vậy A có thể là: A. (1), (2), (3) đều đúng. B. 2,2 - đimetyl propan (2) C. metan (1) D. etan (3) Chú ý: Cả ba chất (1), (2), (3) đều có cấu tạo đối xứng nên chỉ tạo ra 1 sản phẩm thế duy nhất. 107. Theo chiều tăng số nguyên tử cacbon, phần trăm khối lượng của cacbon: A. trong phân tử ankan và xicloankan đều biến đổi không theo quy luật. B. trong phân tử ankan và xicloankan đều tăng dần. C. trong phân tử ankan và xicloankan đều giảm dần. D. trong phân tử ankan tăng dần, trong phân tử xicloankan không đổi. 12n 12 Chú ý: Phần trăm khối lượng C trong phân tử ankan là: %C = . Khi n tăng, 2/n giảm, 14 + 2/n giảm, %C 14n 2 2 14 n tăng. Xicloankan có công thức chung (CH2)n nên %C về khối lượng không đổi. 108. Chọn đáp án sai: A. Xiclopropan là hiđrocabon không no vì nó có phản ứng cộng. B. Khi đun nóng mạnh, propan có thể bị tách H2 chuyển thành xiclopropan. C. Propan không làm mất màu dung dịch KMnO4. D. Xiclopropan làm mất màu dung dịch KMnO4. 109. Hãy chọn câu đúng trong các câu sau: A. Hiđrocacbon không no là hiđrocacbon có phản ứng cộng với hiđro. B. Hiđrocacbon no là hiđrocacbon có công thức phân tử là CnH2n+2. C. Hiđrocacbon no là hiđrocacbon mà trong phân tử chỉ có liên kết đơn. D. Hiđrocacbon no là hiđrocacbon không có phản ứng cộng thêm hiđro. 110. Hỗn hợp X gồm ba hiđrocacbon (trong phân tử có số nguyên tử cacbon lần lượt là 4, 5, 6 trong đó hiđrocacbon có số nguyên tử cacbon là 4 và 6 có số mol bằng nhau) có tỉ khối khối hơi so với hiđro là 35. Đốt cháy hoàn toàn 0,1 mol X, tổng khối lượng CO2 và H2O thu được là A. 31 gam B. 25,5 gam C. 52,5 gam D. 55,2 gam Bài giải: Do HC có số nguyên tử cacbon trong phân tử là 4 và 6 có số mol bằng nhau nên ta có thể đặt công thức chung của X là C5Hy Số mol CO2 sinh ra là 0,5. Khối lươngh hiđrocacbon là 0,1.70 = 7 gam. Số mol H trong phân tử C5Hy là: 7 – 0,5*12 = 1 Số mol H2O là 0,5 mol. Tổng khối lượng CO2 và H2O là: 0,5* (44 + 18) = 31 gam. o 111. X mạch hở có công thức C3Hy. Một bình có dung tích không đổi chứa hỗn hợp khí X và O2 dư ở 150 C và có áp suất 2 atm. Bật tia lửa điện để đốt cháy X sau đó đưa bình về 150oC, áp suất trong bình vẫn là 2 atm. Người ta trộn 9,6 gam X với 0,6 gam hidro rồi cho qua binh đựng Ni nung nóng (H= 100%) thì thu được hỗn hợp Y. Khối lượng mol trung bình của Y là : A. 52,5 B. 46,5 C. 48,5 D. 42,5 Bài giải: C3Hy + (3 + y/4) O2 3CO2 + y/2H2O. Do áp suất không đổi nên số mol khí trước và sau phản ứng cũng không đổi, ta có: 1 +3 + y/4 = 3 + y/2 y = 4. Công thức hiđrocacbon X là C3H4.
13. 9,6 0,6 Khối lượng mol trung bình của hỗn hợp là: 42,5 (sau phản ứng chỉ còn hiđrocacbon, H2 phản ứng hết). 9,6 40 112. Cho 4,48 lít hỗn hợp A gồm 2 hiđrôcacbon mạch hở lội từ từ qua bình chứa 1,4 lít dung dịch Br2 0,5M. Sau phản ứng hoàn toàn, số mol Br giảm đi 1 nửa còn khối lượng bình tăng 6,7 gam. Tìm công thức của 2 hidrocacbon? A. C4H8 và C2H2 B. C2H4 và C4H6 C. C2H6 và C4H6 D. C4H10 và C2H2. Bài giải: Số mol Brom phản ứng là: 1,4*0,5/2 = 0,35 mol. Khối lượng bình tăng 6,7 gam là khối lượng của hiđrocacbon . Số mol hỗn hợp hiđrocacbon là 0,2. 1< nBr2/nhỗn hợp = 0,35/0,2 = 1,75 < 2 Hỗn hợp gồm 0,05 mol anken và 0,15 mol ankin. Như vậy 0,05*14n + 0,15*(14m-2) = 6,7 n + 3m = 10 Với n = 4 và m = 2 là phù hợp. Vậy hai hiđrocacbon là C4H8 và C2H2.