20 Đề thi HSG cấp Trường môn Văn 6 (Có đáp án)

Nội dung text: 20 Đề thi HSG cấp Trường môn Văn 6 (Có đáp án)

1. 20 Đề thi HSG cấp Trường môn Văn 6 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn HƯỚNG DẪN CHẤM A. Hướng dẫn chung - Hướng dẫn chấm chỉ nêu những ý cơ bản, trên cơ sở các gợi ý đó giám khảo (GK) có thể vận dụng linh họat, tránh cứng nhắc và nên cân nhắc trong từng trường hợp cụ thể để phát hiện những bài làm thể hiện tố chất của học sinh giỏi (kiến thức vững chắc, năng lực cảm thụ sâu sắc, tinh tế, kĩ năng làm bài tốt ); - GK nên khuyến khích những bài làm có sự sáng tạo, có phong cách riêng song hợp lí. Có thể thưởng điểm cho các bài viết sáng tạo song không vượt quá khung điểm của mỗi câu theo quy định. Điểm toàn bài thi có thể lẻ đến 0,25 và không làm tròn số. B. Hướng dẫn chấm cụ thể Phần Câu Nội dung Điểm I 1 - PTBĐ chính: Tự sự (0,5 đ) - Ngôi kể: thứ ba (0,5 đ) 2 a/ Các từ láy có trong văn bản: ( nêu đúng 2 từ đạt 0,25 đ) (0,5 đ) Tất bật, ngổn ngang, vui vẻ, hăm hở, rưng rưng b/ Dấu ngoặc kép trong văn bản trên được dùng để: (0,5 đ) Đánh dấu lời dẫn trực tiếp. 3 Ý nghĩa: Đối với bố mẹ, họ không cần một cái Tết đầy đủ về vật chất, cái (1,0 đ) họ cần là con cháu sum vầy, gia đình hạnh phúc bên nhau. 4 HS nêu được thông điệp có ý nghĩa: Là con, dù đi đâu thì tết cũng nên về sum họp cùng gia đình. Bởi ngày (1,0 đ) Tết là ngày của tình thân, ngày để gia đình quây quần bên nhau. Tết không quan trọng ở vật chất đủ đầy, điều quan trọng là cả gia đình được sum họp đầm ấm. II 1 Em hãy viết đoạn văn (khoảng 10 câu) nêu suy nghĩ của em về tình cảm (2,0đ) gia đình. A. Yêu cầu về kĩ năng: - Học sinh có kĩ năng viết đoạn văn nghị luận . - Biết viết đoạn văn nghị luận theo yêu cầu đề ra, diễn đạt rõ , không mắc lỗi chính tả, dùng từ hoặc đặt câu. B. Yêu cầu về kiến thức: 1/ Mở đoạn: Giới thiệu về vấn đề cần nghị luận: Tình cảm gia đình trong cuộc sống của con người. 2/ Thân đoạn: - Tình cảm gia đình: Là tình cảm gắn bó giữa những người có chung quan hệ huyết thống. - Biểu hiện: • Sự yêu thương, che chở của cha mẹ với con • Sự quan tâm, chăm sóc của ông bà với các cháu • Sự đùm bọc, yêu thương của anh chị em trong gia đình - Vai trò: DeThi.edu.vn
2. 20 Đề thi HSG cấp Trường môn Văn 6 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn • Nuôi dưỡng đời sống tình cảm phong phú, là ngọn nguồn của mọi thứ tình cảm đáng quý khác. • Nâng đỡ con người trên từng bước đường đời, chắp cánh cho những ước mơ • Chỗ dựa tinh thần vững chắc trong mọi hoàn cảnh. - Liên hệ, mở rộng: • Có những người kém may mắn khi không có gia đình • Có những người con bất hiếu; những bố mẹ nhẫn tâm vứt bỏ con cái - Bài học: • Trân trọng tình cảm của những người thân yêu. • Yêu thương, chăm sóc, phụng dưỡng ông bà, bố mẹ 3/ Kết đoạn: Khẳng định vai trò của tình cảm gia đình. 2 Bằng tất cả tình yêu và sự kính trọng đối với mẹ (hoặc bố), em hãy viết bài (4,0đ) văn kể lại một kỉ niệm sâu sắc, đáng nhớ của em với mẹ (hoặc bố). a. Đảm bảo cấu trúc của một bài văn tự sự (có sử dụng các yếu tố miêu tả, biểu cảm): Có đầy đủ các phần: Mở bài, Thân bài, Kết bài. b. Xác định đúng yêu cầu bài viết: kể lại một kỉ niệm sâu sắc, đáng nhớ của em với mẹ (hoặc bố). c. Triển khai bài viết: Mở bài: Giới thiệu trải nghiệm đáng nhớ. (kỉ niệm sâu sắc, đáng nhớ của em với mẹ (hoặc bố). Thân bài: kể lại diễn biến của trải nghiệm - Tình huống (hoàn cảnh: địa điểm, thời gian) xảy ra trải nghiệm , các nhân vật liên quan. - Diễn biến của trải nghiệm (Sự việc xảy ra như thế nào, được giải quyết ra sao?) - Điều đặc biệt của trải nghiệm đó khiến em nhớ nó đến tận bây giờ hoặc khiến em thay đổi tự hoàn thiện bản thân. - (* Khi kể sự việc thông qua các hành động, lời thoại nhân vật, Cần kết hợp các yếu tố miêu tả, thể hiện cảm xúc của người viết đối với sự việc được kể) Kết bài: Nêu ý nghĩa của trải nghiệm đối với bản thân hoặc bài học rút ra từ trải nghiệm ấy. d. Chính tả, ngữ pháp Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp Tiếng Việt. Cách tính điểm: Mức tối đa: Điểm 3,25- 4,0: Bài viết đáp ứng tốt (hoặc tương đối tốt) các yêu cầu về kĩ năng cũng như kiến thức trong đáp án. Diễn đạt trôi chảy, không (hoặc rất ít) mắc lỗi chính tả hay diễn đạt. Điểm 2,25 -3,0: Cơ bản đáp ứng được những yêu cầu về kĩ năng và kiến thức, diễn đạt tương đối tốt. Có thể mắc một vài sai sót nhỏ. Điểm 1,5-2,0: Đáp ứng được ½ các yêu cầu nêu trên, diễn đạt chưa hay nhưng rõ ràng. Có thể mắc các lỗi dùng từ, đặt câu, chính tả nhưng không DeThi.edu.vn
3. 20 Đề thi HSG cấp Trường môn Văn 6 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn qúa nhiều (dưới 10 lỗi) Điểm 0,5-1,25: Chưa nắm hết được nội dung yêu cầu của đề bài, hầu như chỉ kể lể lan man. Không nắm trọng tâm yêu cầu của đề bài, bố cục lộn xộn, mắc nhiều lỗi diễn đạt, dùng từ, ngữ pháp. Điểm 0: Không hiểu đề, không đảm bảo yêu cầu cả về kiến thức và kĩ năng. *Lưu ý chung: Trên đây là những định hướng, gv cần linh hoạt khi chấm. Khuyến khích những bài làm sáng tạo, có chất văn. . . DeThi.edu.vn
4. 20 Đề thi HSG cấp Trường môn Văn 6 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn ĐỀ SỐ 4 PHÒNG GD&ĐT TAM ĐẢO ĐỀ KHẢO SÁT CHẤT LƯỢNG HỌC SINH GIỎI Trường THCS Bồ Lý Môn: Ngữ văn – Lớp 6 Thời gian làm bài: 120 phút (Không kể thời gian giao đề) I. PHẦN ĐỌC- HIỂU (3,0 điểm) Đọc bài thơ sau và trả lời câu hỏi bên dưới NÓI VỚI EM Nếu nhắm mắt trong vườn lộng gió, Sẽ được nghe thấy tiếng chim hay, Tiếng lích chích chim sâu trong lá, Con chìa vôi vừa hót vừa bay. Nếu nhắm mắt nghe bà kể chuyện, Sẽ được nhìn thấy các bà tiên, Thấy chú bé đi hài bảy dặm, Quả thị thơm, cô Tấm rất hiền. Nếu nhắm mắt nghĩ về cha mẹ, Đã nuôi em khôn lớn từng ngày, Tay bồng bế, sớm khuya vất vả, Mắt nhắm rồi, lại mở ra ngay. (Vũ Quần Phương) Câu 1. (0,5 điểm) Xác định thể thơ và phương thức biểu đạt chính của văn bản. Câu 2. (1,5 điểm) Chỉ ra biện pháp nghệ thuật có trong văn bản và nêu tác dụng. Câu 3. (1,0 điểm) Nêu nội dung chính của văn bản. II. PHẦN LÀM VĂN (7,0 điểm) Câu 1. (2,0 điểm) Viết đoạn văn (150 chữ) trình bày suy nghĩ của em về bổn phận của con cái với cha mẹ. Câu 2. (5,0 điểm) Mưa sông Gió bỗng thổi ào, mây thấp lối Buồm căng muốn rách, nước trôi nhanh Trên đường cát bụi vùng theo gió Nón mới cô kia lật nửa vành Ếch gọi nhau hoài tự mấy ao Trên bờ, cây hoảng hốt lao xao Đò ngang vội vã chèo vô bến DeThi.edu.vn
5. 20 Đề thi HSG cấp Trường môn Văn 6 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn Lớp lớp tràn sông đợt sóng trào Buồm rơi trơ lại cột tre gầy Loang loáng chân trời chớp xé mây Chim lẻ vội vàng bay nhớn nhác Mưa gieo nặng hột xuống sông đầy (Nguyễn Bính) Từ nội dung bài thơ trên và qua thực tế. Em hãy viết bài văn miêu tả cảnh mưa trên sông. DeThi.edu.vn
6. 20 Đề thi HSG cấp Trường môn Văn 6 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn HƯỚNG DẪN CHẤM I. Hướng dẫn chung: 1. Do đặc trưng của môn Ngữ văn, bài làm của học sinh cần được đánh giá tổng quát, tránh đếm ý cho điểm. 2. Chỉ cho điểm tối đa theo thang điểm với những bài viết đáp ứng đầy đủ các yêu cầu đã nêu ở mỗi câu, diễn đạt lưu loát, có cảm xúc 3. Khuyến khích những bài viết sáng tạo, nội dung bài viết có thể không trúng với yêu cầu trong đáp án nhưng lập luận thuyết phục, văn phong sáng rõ. 4. Không cho điểm cao đối với những bài chỉ viết chung chung, sáo rỗng. II. Đáp án và thang điểm: ĐÁP ÁN Phần NỘI DUNG Điểm I 1. Phương thức biểu đạt chính: biểu cảm. 0,25 - Thể thơ: tự do 0,25 2. Biện pháp nghệ thuật: Điệp ngữ nếu nhắm mắt . 0,5 - Tác dụng: Ba tiếng "Nếu nhắm mắt..." được điệp lại ba lần, qua đó nhà thơ khẽ 1,0 nhắc các em thơ gần xa hãy nhắm mắt để lắng nghe: tiếng chim ở đây cũng là tiếng đời, là âm thanh của thiên nhiên và của sự sống. Nhắm mắt để hồi tưởng về thế giới thần kì, bay lên cùng các tiên nữ, cùng cô Tấm, cùng chú bé đi hài bảy dặm, mãi mãi sống trong tâm hồn tuổi thơ, sẽ là hành trang đẹp để tuổi trẻ bước vào đời.Nhắm mắt để suy nghĩ: "nghĩ" về công ơn của cha mẹ thì mới biết cách đền đáp, mới biết báo hiếu mẹ cha. -> Tác giả nhắc nhở tuổi thơ chúng ta phải biết học cách nghe, học cách nhìn, học cách nghĩ, nghĩa là phải biết sống đẹp, sống nhân hậu, sống có tình nghĩa thủy chung. (có thể HS phát hiện biện pháp khác nhưng hợp lí vẫn cho điểm.) 3. Nội dung chính của văn bản: – Nếu nhắm mắt trong khu vườn lộng gió để cảm, để nghe, em bé trong bài thơ 0,5 có thể nghe được những tiếng chim ẩn chìm sâu lắng nhất. – Nếu biết lặng im nghe bà kể, em bé sẽ bắt gặp rất nhiều nhân vật huyền thoại đẹp đẽ kì diệu vô cùng, cả về con người và tâm tính. 0,5 – Nếu nhắm mắt nghĩ về cha mẹ, em bé sẽ thấy công lao nuôi nấng vất vả của đấng sinh thành. II Câu 1. 2,0 a. Yêu cầu về kĩ năng - Đảm bảo đoạn văn hoàn chỉnh khoảng 150 chữ - Đảm bảo hình thức đoạn văn nghị luận xã hội - Xác định đúng vấn đề cần nghị luận - Triển khai hợp lý nội dung đoạn văn : Vận dụng tốt các thao tác lập luận, kết hợp chặt chẽ giữa lý lẽ và dẫn chứng. b. Yêu cầu về kiến thức: Có thể viết đoạn văn như sau: - Cuộc sống có biết bao điều kì diệu, nhưng tình yêu thương của cha mẹ dành DeThi.edu.vn
7. 20 Đề thi HSG cấp Trường môn Văn 6 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn cho chúng ta bao giờ cũng là điều kì diệu nhất. Nhắm mắt lại, em nhớ, em thấy như hiện lên trước mắt những yêu thương chăm chút hàng ngày của cha mẹ em, những “tay bồng bế sớm khuya”, những bữa ăn, tấm áo, quyển sách, đồ chơi...tất cả những gì em có được từ tay mẹ, tay cha. Nhưng tất cả không phải chỉ là trong mơ, không phải là câu chuyện cổ tích với bao phép lạ, mà là cuộc đời thực với biết bao vất vả, bao lo âu, bao mồ hôi, công sức, từ những việc làm của mẹ, của cha... - Nhắm mắt rồi, lại mở ra ngay...”, em muốn làm một việc gì đó, dù rất nhỏ cho cha mẹ. Em muốn làm một đứa con ngoan có lòng hiếu thảo, biết cung kính và tôn trọng, vâng lời và làm cho cha mẹ được vui vẻ, tinh thần được yên tâm bằng cách học hành chăm chỉ, lễ phép, giúp đỡ cha mẹ việc nhà. Câu 2. a. Đảm bảo cấu trúc của một bài văn tự sự: theo bố cục 3 phần. 0,25 b. Xác định đúng yêu cầu của đề văn tự sự: Kể lại câu chuyện du hành về quá khứ và đến tương lai và làm được điều bản thân mong muốn. c. Triển khai hợp lí nội dung bài văn (Học sinh có thể viết theo nhiều cách khác nhau nhưng cần diễn đạt sáng rõ, thuyết phục). Có thể theo định hướng sau: * Mở bài: Giới thiệu địa điểm, thời gian diễn ra cơn mưa trên sông. * Thân bài: (Dựa vào ý bài thơ và tên bài thơ để tập trung miêu tả cảnh mưa 0,5 trên sông). - Tả khái quát 3,5 + Gió nổi lên “Gió bỗng thổi ào, mây thắp lối” + Mây đen như sà thấp xuống sát mặt sông + Một vài con thuyền đang vội vã về bến cảm giác như cánh buồm căng phồng muốn rách toang “Buồm căng muốn rách, nước trôi nhanh” + Nước sông như trôi nhanh hơn - Tả chi tiết + Trên đường: cát bụi vùng chạy theo gió, gió cũng làm cô gái kia lật ngửa vành nón, vừa đi vừa giữ quai. + Bờ ao: ếch nhái gọi nhau, cây cối giống con người có tâm trạng hốt hoảng. + Dưới sông: không còn những lợn sóng lăn tăn mà lúc này là lớp sóng dào dạt tràn trên mặt sông. + Trên không: phía cuối chân trời chớp xé loang loáng, một con chim lẻ đàn bay nhớn nhác. + Mưa xuất hiện: trong một phút chốc đã reo nặng hạt chi chít đầy mặt sông. + Mưa ngớt. * Kết bài : Cảm xúc sau cơn mưa d. Chính tả, dùng từ, đặt câu: đảm bảo chuẩn chính tả, chuẩn ngữ pháp của câu, 0,5 ngữ nghĩa của từ. e. Sáng tạo, cách diễn đạt độc đáo, có suy nghĩ riêng về vấn đề nêu ra. 0,25 DeThi.edu.vn
8. 20 Đề thi HSG cấp Trường môn Văn 6 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn ĐỀ SỐ 5 PHÒNG GD&ĐT GIAO THỦY ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI Môn: Ngữ văn - lớp 6 TRƯỜNG THCS GIAO HƯƠNG Thời gian làm bài: 120 phút, không kể thời gian phát đề Phần I. Đọc hiểu: (6,0 điểm) Đọc ngữ liệu sau và thực hiện các yêu cầu: Cảm ơn mẹ vì luôn bên con Lúc đau buồn và khi sóng gió Giữa giông tố cuộc đời Vòng tay mẹ chở che khẽ vỗ về. Bỗng thấy lòng nhẹ nhàng bình yên Mẹ dành hết tuổi xuân vì con Mẹ dành những chăm lo tháng ngày Mẹ dành bao hi sinh để con chạm lấy ước mơ. Mẹ là ánh sáng của đời con Là vầng trăng khi con lạc lối Dẫu đi trọn cả một kiếp người Cũng chẳng hết mấy lời mẹ ru (Trích “ Con nợ mẹ” , Nguyễn Văn Chung) Câu 1. (0,5 điểm): Xác thể thơ của đoạn thơ trên? Câu 2. (1,5 điểm): Em hiểu thế nào về nghĩa của từ “đi” trong câu: “Dẫu đi trọn cả một kiếp người”? Câu 3. (1,0 điểm): Chỉ ra và phân tích tác dụng của biện pháp nghệ thuật trong những câu sau: Mẹ dành hết tuổi xuân vì con Mẹ dành những chăm lo tháng ngày Mẹ dành bao hi sinh để con chạm lấy ước mơ. Câu 4. (1,5 điểm): Hai câu cuối thể hiện nỗi niềm gì của người con? Câu 5 (1,5 điểm): Từ nội dung bài thơ trên, em hãy chia sẻ một số việc mà em đã làm để thể hiện tình cảm đối với người mẹ kính yêu của mình? Phần II. TẬP LÀM VĂN (14,0 đ) Hãy đóng vai một nhân vật kể lại nội dung một câu chuyện cổ tích thú vị mà em yêu thích. .Hết DeThi.edu.vn
9. 20 Đề thi HSG cấp Trường môn Văn 6 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn HƯỚNG DẪN CHẤM Phần Câu Nội dung hướng dẫn Điểm 1 - Thể thơ tự do. 0,5 1,5 2 - Nghĩa của từ đi: sống, trải qua - Con đã lớn lên, sống trải qua cả một đời người - Biện pháp tu từ nghệ thuật: Điệp ngữ (Mẹ dành). 1,0 - Tác dụng: + Nhấn mạnh sự chăm lo, hi sinh tuổi xuân, đánh đổi cả cuộc đời để con 3 được trưởng thành, được chạm tới những ước mơ, khát vọng. + Khẳng định vai trò và tầm quan trọng của người mẹ trong cuộc đời mỗi I. con người Đọc Học sinh có nhiều cách diễn đạt khác nhau. Giám khảo tham khảo gợi ý sau hiểu để đánh giá câu trả lời: Nỗi niềm của người con được thể hiện ở hai câu cuối đó là: 1,5 4 - Tình yêu vô bờ bến của người con dành cho mẹ - Lòng biết ơn của con trước những hi sinh, vất vả của mẹ - Lời nhắn nhủ của tác giả với mọi người: hãy luôn yêu thương, trân trọng mẹ Học sinh có nhiều cách diễn đạt khác nhau. Giám khảo tham khảo gợi ý sau 1,5 để đánh giá câu trả lời: 5 - Phụ giúp mẹ công việc nhà: rửa bát, quét nhà, nấu cơm - Ngoan ngoãn, vâng lời, kính trọng .. - Chăm sóc, động viên khi mẹ ốm Yêu cầu: 14 a. Về kĩ năng: - Đảm bảo cấu trúc bài văn tự sự đầy đủ 3 phần: mở, thân, kết bài. - Ngôi kể: ngôi thứ nhất. b. Về kến thức: Đóng vai một nhân vật trong truyện cổ tích để kể lại truyện. * Mở bài: Giới thiệu bản thân là nhân vật nào, câu chuyện định kể. II. * Thân bài: Tập làm văn - Lần lượt kể các sự việc của câu chuyện theo một trình tự logic, hợp lý, sáng tạo có kèm cảm xúc đánh giá của nhân vật được kể. Sự việc 1 . Sự việc 2 . Sự việc 3 . .. * Kết bài: Nêu được ý nghĩa, kể; bài học rút ra. * Cách cho điểm: DeThi.edu.vn
10. 20 Đề thi HSG cấp Trường môn Văn 6 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn + 12,25 - 14 điểm: Đảm bảo đầy đủ yêu cầu về kĩ năng, kiến thức, đáp ứng các yêu cầu về nội dung và phương pháp tự sự, cách viết sinh động, xây dựng đoạn văn rõ ý, bố cục rõ ràng, có kết hợp các yếu tố miêu tả và biểu cảm.. + 9,25 – 12 điểm: Đảm bảo yêu cầu về kĩ năng, kiến thức, đáp ứng hầu hết các yêu cầu về nội dung và phương pháp tự sự, cách viết sinh động, bố cục rõ ràng, còn mắc một số lỗi diễn đạt, dùng từ, đặt câu + 6,25 – 9 điểm: Đảm bảo yêu cầu về kĩ năng, kiến thức, làm đúng phương pháp tự sự, bố cục khá rõ ràng, còn mắc một số lỗi diễn đạt, lỗi dùng từ, đặt câu... + 3,25 – 6 điểm: Đảm bảo yêu cầu về kĩ năng, kiến thức, truyện kể chưa mạch lạc, chưa rõ đặc điểm của văn tự sự, bố cục chưa rõ ràng, mắc nhiều lỗi diễn đạt, lỗi dùng từ, đặt câu. Chưa đảm bảo có mở đầu, diễn biến và kết thúc sự việc. + 1- 3 điểm: Có kể câu chuyện nhưng chỉ kể vài việc, kể sơ sài, diễn biến không có hoặc lộn xộn. + 0 điểm: Lạc đề hoặc không làm bài. Lưu ý chung: - Sau khi chấm điểm từng câu, giám khảo cân nhắc để cho điểm toàn bài một cách hợp lí, đảm bảo đánh giá đúng trình độ thí sinh, khuyến khích sự sáng tạo. - Đảm bảo toàn bài lẻ đến 0,25 điểm, không làm tròn. DeThi.edu.vn