32 Đề thi vào Lớp 10 chuyên môn Ngữ văn các tỉnh

Nội dung text: 32 Đề thi vào Lớp 10 chuyên môn Ngữ văn các tỉnh

1. SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TỈNH KỲ THI TUYỂN SINH LỚP 10 THPT CHUYÊN BÀ RỊA-VŨNG TÀU LÊ QUÝ ĐÔN - 2020 NĂM HỌC 2019 ĐỀ THI CHÍNH THỨC Ngày thi: 30/05/2019 MÔN THI: NGỮ VĂN (chung cho tất cả thí sinh) Thời gian làm bài thi: 120 phút PHẦN ĐỌC - HIỂU (3.0 điểm) Đọc văn bản sau và thực hiện các yêu cầu: MUỐI Một chàng trai trẻ đến xin học một ông giáo già. Anh ta lúc nào cũng bi quan và phân nàn về mọi khó khăn. Đối với anh, cuộc sống chỉ có những nỗi buồn, vì thế học tập cũng chẳng hứng thú hơn gì. Một lần, khi chàng trai than phiền về việc mình học mãi mà không tiến bộ, người thầy im lặng lắng nghe, rồi đưa cho anh một thìa muối thật đầy và một cốc nước nhỏ. - Con cho thìa muối này hòa vào cốc nước, rồi uống thử đi Lập tức chàng trai làm theo rồi uống thử, cốc nước mặn chát. Người thầy lại dẫn anh ra một hồ nước gần đó và đổ một thìa muối đầy xuống nước. - Bây giờ con nếm thử nước ở trong hồ đi! - Nước trong hồ vẫn vậy thôi, thưa thầy. Nó chẳng hề mặn chút nào - chàng trai nói khi múc một ít nước dưới hồ và nếm thử. Người thầy chậm rãi nói: - Con của ta, ai cũng có lúc gặp khó khăn nó giống như thìa muối này thôi. Nhưng mỗi người hòa tan nỏ theo một cách khác nhau. Những người có tâm hồn rộng mở giống như một hồ nước, thì nỗi buồn không làm họ mất đi niềm vui và sự yêu đời. Nhưng với những người tâm hồn chỉ nhỏ như một cốc nước, họ sẽ tự biến cuộc sống của mình trở thành đắng chát và chẳng bao giờ học được điều gì có ích cho bản thân mình! (Hạt giống tâm hồn, NXB Tổng hợp TP. Hồ Chí Minh, 2007) Câu 1. Tìm và gọi tên thành phần biệt lập trong hai câu sau: Nước trong hồ vẫn vậy thôi, thưa thấy. Nó chẳng hề mặn chút nào – chàng trai nói khi mắc một ít nước dưới hồ và nếm Câu 2. Từ "đắng chát” trong câu cuối của văn bản cần hiểu như thế nào và được chuyển nghĩa theo phương thức gì? Câu 3. Bài học sâu sắc nhất em nhận được từ văn bản trên là gì? Tại sao? (trình bày trong khoảng 5 dòng) PHẦN LÀM VĂN (7.0 điểm) Câu 1 (2.0 điểm) Viết một đoạn văn (khoảng một trang giấy thi), trình bày suy nghĩ của em về ý nghĩa của thái độ sống tích cực. Câu 2 (5.0 điểm) Cảm nhận của em về hai khổ thơ sau: Ngửa mặt lên nhìn mặt có cái gì rưng rưng như là đồng là bể như là sông là rừng Trăng cổ tròn vành vạnh kể chi người vô tình ánh trăng im phăng phắc đủ cho ta giật mình. (Trích “Ánh trăng” – Nguyễn Duy, Ngữ văn 9, tập 1, NXB GD, 2015) 1
2. SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO KỲ THI TUYỂN SINH LỚP 10 THPT CHUYÊN BẮC KẠN NĂM HỌC 2019 - 2020 ĐỀ CHÍNH THỨC MÔN THI: NGỮ VĂN Thời gian làm bài thi: 150 phút Câu 1. (2,0 điểm) Chỉ ra và phân tích hiệu quả nghệ thuật của biện pháp tu từ trong đoạn thơ sau: Vẫn còn bao nhiêu nắng Đã vơi dần cơn mưa Sấm cũng bớt bất ngờ Trên hàng cây đứng tuổi (Hữu Thỉnh, Sang thu) Câu 2. (3,0 điểm) Viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình bày suy nghĩ của em về ý kiến: Một hành động thiết thực hơn ngàn mơ ước hão huyền. Câu 3. (5,0 điểm) Vẻ đẹp của thế hệ trẻ Việt Nam trong công cuộc bảo vệ và xây dựng đất nước qua các nhân vật: Phương Định trong Những ngôi sao xa xôi (Lê Minh Khuê) và anh thanh niên trong Lặng lẽ Sa Pa (Nguyễn Thành Long). HẾT 2
3. SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO KỲ THI TUYỂN SINH LỚP 10 THPT CHUYÊN BẮC GIANG NĂM HỌC 2019 - 2020 ĐỀ CHÍNH THỨC MÔN THI: NGỮ VĂN Thời gian làm bài thi: 150 phút Câu 1 (4,0 điểm) Đọc bài thơ sau và trả lời các câu hỏi ở dưới: Ở đảo này cũng như những đảo xa Dứa dại mọc men theo bờ cát Thân nó tròn, vỏ xù xì màu đất bạc Xoắn xuýt vào nhau như những khúc trăn to Lá xòe dài cạnh sắc như lưỡi cưa Không hiểu vì sao người ta không chặt nó Cây hoa sim còn gợi màu thương nhớ Cây chuối rừng mát ruột kẻ đường xa Dứa dại chỉ làm rớm máu rách da Của những ai vô ý đi qua Không hiểu vì sao người ta không chặt nó Đêm hôm qua ngoài trời bão tố Sóng chồm lên muốn dìm đảo xuống lòng sâu Gió như điên đạp cây cối đổ nhào Gió đập cành sim, xé tan tàu chuối Chỉ còn nó – những cây dứa dại. Thách thức gió gào sóng thét cuồng điên Che chở những ngôi nhà sau nó vẫn bình yên Tôi bông hiểu vì sao người ta không chặt nó. (Những cây dứa dại, Thơ Xuân Quỳnh, NXB Văn học, Hà Nội, 2016, tr. 23) a. Trong hai khổ thơ đầu, tác giả nhắc đến những loài cây nào? Mỗi loài cây được miêu tả với những đặc điểm gì? b. Em hiểu như thế nào về ý nghĩa của hai câu thơ: Gió như điên đạp cây cối đổ nhào Gió đập cành sim, xé tan tàu chuối c. Theo tác giả, vì sao người ta lại không chặt cây dứa dại? d. Từ hành trình “không hiểu” đến “bông hiểu" của tác giả trong bài thơ, em rút ra bài học gì về cách nhìn cuộc sống? Câu 2 (6,0 điểm) Qua hình ảnh cây dứa dại trong bài thơ Những cây dứa dại của nhà thơ Xuân Quỳnh, em hãy viết một bài văn (khoảng 400 chữ) với chủ đề: Vượt qua thử thách. Câu 3 (10,0 điểm) Trong cuốn “Các nhà văn nói về văn” (Tập 1), nhà văn Nguyễn Khải cho rằng: Giá trị của một tác phẩm nghệ thuật trước hết là ở giá trị tư tưởng của nó. Em hiểu ý kiến trên như thế nào? Chọn và phân tích một tác phẩm hoặc một đoạn trích trong chương trình Ngữ văn lớp 9 để làm rõ suy nghĩ của mình. 3
4. SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO KỲ THI TUYỂN SINH LỚP 10 THPT CHUYÊN BẮC NINH NĂM HỌC 2019 - 2020 ĐỀ CHÍNH THỨC MÔN THI: NGỮ VĂN Thời gian làm bài thi: 150 phút Câu 1 (2 điểm) Đọc đoạn thơ sau và thực hiện các yêu cầu: (1)Ngày nghỉ lễ con cun cút về với mẹ Người nô nức du xuân, mẹ lập cập trên đồng Ở giữa quê mà nhớ quê quá thể Mở ti vi. Lòng chộn rộn mông lung (2)Đây xứ sở hoa anh đào, hoa tuy líp Những làng mạc, cánh rừng, những thành phố từng qua Đây ngập nắng, đây bạt ngàn trắng tuyết Căn nhà này nối chuyến những miền xa (3)Nối mảnh ruộng mẹ suốt đời mất được Với quả cà, hạt thóc với nắng hạn mưa giông Nối cui cút và lặng thầm mơ ước Với con cháu bên bồi mẹ bên lở một dòng sông. (Năm mới, Nguyễn Trọng Hoàn) a. Từ láy lập cập cho ta hình dung như thế nào về hình ảnh người mẹ trong câu thơ: "Người nô nức du xuân, mẹ lập cập trên đồng"? b. Chỉ ra và nêu tác dụng hai phép tu từ trong khổ (2) và (1). Câu 2. (3 điểm) Anh/chị hãy viết bài văn nghị luận (khoảng 300 từ) trình bày suy nghĩ của mình về hai câu thơ được in đậm trong văn bản sau: Tường nhà tôi thường treo nhiều tranh Đẹp nhất vẫn là bức tranh màu xanh Cửa sổ Khói trắng dăng dăng ngang tầm thành phố Dãy núi lam sương, cánh đồng biếc mạ Và rung rinh vài nhánh cây, chũm quả Cùng với những gì gọi là cuộc đời Tất cả dẵm trên nền vĩnh cửu: bầu trời Bức tranh màu xanh tôi thường say ngắm nhất Mỗi tia sáng làm đổi thay màu sắc Mỗi hạt mưa, làn sương, cảnh chim Đã khảm vào tôi từ thuở biết nhìn Và phác trong tôi bao đường nét bình yên Rồi một sáng tôi nghe lời bức tranh đằm thắm: “- Anh không thể chỉ đắm say đứng ngắm Anh phải là một nét vẽ dẫu đơn sơ” (Bức tranh của tôi, Nguyễn Duy) Câu 3 (5 điểm) Hình ảnh trăng hai bài thơ Ngắm Trăng (Vọng Nguyệt) của Hồ Chí Minh (Ngữ văn 8, tập 2) và Ánh trăng của Nguyễn Duy (Ngữ văn 9, tập 1). Hết. 4
5. SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TỈNH KÌ THI TUYỂN SINH VÀO LỚP 10 BÌNH DƯƠNG - 2020 NĂM HỌC: 2019 Môn thi: NGỮ VĂN (Chuyên) ĐỀ CHÍNH THỨC Ngày thi: 31/5/2019 Thời gian làm bài: 150 phút (không tính thời gian phát đề) Câu 1 (2,0 điểm) Chỉ ra những nét riêng, độc đáo của mỗi tác giả trong cách cảm nhận và miêu tả chiếc lá rơi ở các câu thơ sau: (1) “Sóng biếc theo làn hơi gợn tí, Lá vàng trước gió khẽ đưa vào." (Trích Thu điếu, Nguyễn Khuyến, SGK Ngữ văn 11, tập một, NXB Giáo dục, 2007, tr.22) (2) “Ngoài thềm rơi cái lá đa Tiếng rơi rất mỏng như là rơi nghiêng" (Trích Đêm Côn Sơn, Trần Đăng Khoa, Góc sân và khoảng trời, NXB Văn hóa dân tộc, 1999) Câu 2 (3,0 điểm) Người bi quan phàn nàn về cơn gió: người lạc quan chờ đợi nó đổi chiều; người thực tế điều chỉnh lại cánh buồm (William Arthur Ward) Em hãy viết một bài văn ngắn trình bày suy nghĩ của mình về ý kiến trên. Câu 3 (5,0 điểm) Mỗi nghệ sĩ có thể đến với văn chương và cuộc đời bằng con đường riêng của mình. Nhưng tư duy nghệ thuật dù có đổi mới đến đâu đi nữa thì cũng không thể vượt ra ngoài các quy luật của Chân - Thiện - Mi, quy luật nhân bản. Nhà văn chân chính có sứ mệnh khơi nguồn cho dòng sông văn học đổ ra đại dương nhân bản mênh mông. (Lã Nguyên, Nguyễn Minh Châu và những trăn trở trong đổi mới tư duy nghệ thuật, Nguyễn Minh Châu - Về tác gia và tác phẩm, NXB Giáo dục, Hà Nội, 2007, tr. 395) Em hiểu ý kiến trên như thế nào? Hãy làm rõ nhận định trên bằng các tác phẩm văn học mà em đã học hoặc đọc thêm. HẾT 5
6. SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO KỲ THI TUYỂN SINH LỚP 10 THPT CHUYÊN TRẦN HƯNG ĐẠO BÌNH THUẬN NĂM HỌC 2019 - 2020 ĐỀ CHÍNH THỨC MÔN THI: NGỮ VĂN Thời gian làm bài thi: 120 phút I. PHẦN ĐỌC HIỂU (3,0 điểm) Đọc kỹ đoạn văn sau đây và trả lời các câu hỏi 1, 2, 3, 4. “Tôi là con gái Hà Nội. Nói một cách khiêm tốn, tôi là một cô gái khá. Hai bím tóc dày, tương đối mềm, một cái cổ cao, kiêu hãnh như đài hoa loa kèn. Còn mắt tôi thì các anh lái xe bảo: “Cô có cái nhìn sao mà xa xăm !”. Xa đến đâu mặc kệ, nhưng tôi thích ngắm mắt tôi trong gương. Nó dài dài, màu nâu, hay nheo lại như chói nắng.” Câu 1. Đoạn văn trên trích trong tác phẩm nào ? Tác giả là ai? (0,5 điểm) Câu 2. Tìm những từ láy được sử dụng trong đoạn văn. (0,5 điểm) Câu 3. Câu văn "Hai bím tóc dày, tương đối mềm, một cái cổ cao, kiêu hãnh như đài hoa loa kèn.” là câu đơn hay câu ghép ? Chỉ ra thành phần chủ ngữ, vị ngữ trong câu. (1,5 điểm) Câu 4. Câu văn cuối cùng liên kết với câu văn phía trước bằng phép liên kết gì ? Xác định từ ngữ có tác dụng liên kết? (0,5 điểm) II. PHẦN LÀM VĂN (7,0 điểm) Câu 1. (3,0 điểm) Viết một bài văn ngắn (khoảng 1 trang giấy thi), trình bày suy ngẫm của em về nhận định: “Năm tháng in hằn những vết nhăn trên da thịt, còn sự thờ ơ với cuộc sống tạo những vết nhăn trong tâm hồn”. (Trích Điều kì diệu của thái độ sống - Mac Anderson, tr.68, NXB Tổng hợp Tp Hồ Chí Minh, 2017) Câu 2. (4,0 điểm) Cảm nhận của em về đoạn thơ sau: “Vân xem trang trọng khác vời, Khuôn trăng đầy đặn nét ngài nở nang. Hoa cười ngọc thốt đoan trang, Mây thua nước tóc tuyết nhường màu da. Kiều càng sắc sảo mặn mà, So bề tài sắc lại là phần hơn Làn thu thủy nét xuân sơn, Hoa ghen thua thắm liễu hờn kém xanh.” (Dẫn theo: Chị em Thúy Kiều, Ngữ văn 9, tập một, NXB Giáo dục Việt Nam -2014, tr.81) - Hết - 6
7. SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO KỲ THI TUYỂN SINH LỚP 10 THPT CHUYÊN CÀ MAU NĂM HỌC 2019 - 2020 ĐỀ CHÍNH THỨC MÔN THI: NGỮ VĂN Thời gian làm bài thi: 90 phút I. ĐỌC HIỂU (3,0 điểm) Đọc văn bản sau và trả lời các câu hỏi từ Câu 1 đến Câu 4 Khi tôi còn bé, tôi hầu như hết thuốc chữa với môn Toán, ba tôi đã kiên nhẫn ngồi xuống giảng cho tôi từ bài này đến bài kia cho đến khi tôi làm đúng. Khi nào ba cảm giác rằng tôi sắp đầu hàng, ba nói với tôi “Nếu con nghĩ con không làm được, con sẽ không bao giờ làm được". Giờ đây khi tôi sắp bỏ cuộc, tôi lại nhớ đến bài tập toán hồi đó. Khi tôi bắt đầu đi làm, tôi gặp rất nhiều khó khăn trong công việc, đồng nghiệp của tôi hay nói những lời khiến tôi khó chịu, khi ấy, tôi lại nhớ đến lời ba tôi từng khuyên: “Đừng bao giờ để cho ai nói rằng con không đủ giỏi”. Bất cứ khi nào tôi cảm thấy kiệt sức, tôi luôn nhớ đến những lời này, nó giúp tôi lên tinh thần, thậm chí khi xung quanh mọi thứ đang hỗn loạn và người khác sắp từ bỏ. Ba tôi đã dạy tôi rằng “Con sẽ không trở thành con của ngày hôm nay nếu chỉ nghỉ ngơi và không làm việc. Con phải làm việc thật siêng năng để đạt được một chỗ đứng trong cuộc sống”. (Trích Quà tặng cuộc sống - Nhã Nam biên soạn, NXB Thanh niên, 2018) Câu 1. Xác định phương thức biểu đạt chính được sử dụng trong văn bản trên? (0,5 điểm) Câu 2. Hãy đặt nhan đề thích hợp cho văn bản. (0,5 điểm) Câu 3. Em hiểu thế nào về lời dạy của người cha: “Đừng bao giờ để cho ai nói rằng con không đủ giỏi"? (1,0 điểm) Câu 4. Em có đồng tình với quan điểm của người cha: “Nếu con nghĩ con không làm được, con sẽ không bao giờ làm được"? Lí giải rõ vì sao. (1,0 điểm) II. LÀM VĂN (7,0 điểm) Câu 1. (2,0 điểm) Người cha trong văn bản trên đã tặng cho con mình một món quà vô giá. Theo em đó là món quà gi? Hãy viết đoạn văn (khoảng 200 chữ) bàn về món quà ấy. Câu 2. (5,0 điểm) Cảm nhận của em về vẻ đẹp của đoạn thơ sau: Mọc giữa dòng sông xanh Một bông hoa tím biếc Ôi con chim chiền chiện Hót chi mà vang trời Từng giọt long lanh rơi Tôi đưa tay tôi hứng. Mùa xuân người cầm súng Lộc giắt đầy quanh lưng Mùa xuân người ra đồng Lộc trải dài nương mạ Tất cả như hối hả Tất cả như xôn xao (Trích Mùa xuân nho nhỏ - Thanh Hải - SGK Ngữ văn 9, NXB Giáo dục 2008) 7
8. SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO KỲ THI TUYỂN SINH LỚP 10 THPT CHUYÊN HÀ NAM NĂM HỌC 2019 - 2020 MÔN THI: NGỮ VĂN (Chung) ĐỀ CHÍNH THỨC Thời gian làm bài thi: 120 phút PHẦN 1: ĐỌC HIỂU (3,0 điểm) Đọc đoạn thơ sau và thực hiện các yêu cầu: Trăng cứ tròn vành vạnh kể chi người vô tình ánh trăng im phăng phắc đủ cho ta giật mình. (Trích Ánh trăng, Nguyễn Duy - SGK Ngữ văn 9 tập 1, NXBGDVN, 2016). Câu 1. Xác định thể thơ của đoạn thơ trên. Câu 2. Nhận xét sự độc đáo về cách sắp xếp các dòng thơ trong đoạn thơ. Câu 3. Chỉ ra và phân tích tác dụng của 1 biện pháp tu từ trong dòng thơ ánh trăng im phăng phắc. Câu 4. Từ việc đọc hiểu đoạn thơ, trình bày suy nghĩ của em về trách nhiệm của thế hệ trẻ hôm nay đối với truyền thông lịch sử dân tộc bằng một đoạn văn (khoảng 7 đến 10 câu) theo hình thức lập luận diễn dịch. PHẦN 2: LÀM VĂN (7,0 điểm) Câu 1.(2,0 điểm) Hãy viết một đoạn văn nghị luận (khoảng 200 chữ) trình bày suy nghĩ của em về vai trò của quê hương đối với đời sống tâm hồn mỗi con người. Câu 2. (5,0 điểm) Cảm nhận của em về vẻ đẹp tâm hồn nhân vật Phương Định trong đoạn trích truyện Những ngôi sao xa xôi của Lê Minh Khuê (SGK Ngữ văn 9 tập II, NXBGDVN, 2018). HẾT 8
9. ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI ĐỀ THI TUYỂN SINH LỚP 10 TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC TỰ NHIÊN TRƯỜNG THPT CHUYÊN KHTN NĂM 2019 Đề chính thức MÔN: NGỮ VĂN Thời gian làm bài: 120 phút (Không kể thời gian phát đề) Đề thi gồm: 02 trang A. PHẦN BẮT BUỘC ĐỐI VỚI MỌI THÍ SINH Câu 1 1) Trắc nghiệm Chọn một trong bốn phương án A, B, C, D để trả lời các câu hỏi sau: a) Truyện ngắn “Lặng lẽ Sa Pa” là của tác giả nào? A. Nam Cao B. Nguyễn Thành Long C. Tô Hoài D. Ngô Tất Tố b) Tác phẩm nào sau đây có cùng thể thơ với bài thơ “Sang thu”? A. Ánh trăng B. Con cò C. Đồng chí D. Bếp lửa c) Bài thơ nào sau đây kết thúc bằng hình ảnh “cây tre”? A. Ông đồ B. Viếng lăng Bác C. Nhớ rừng D. Nói với con d) Từ nào sau đây không cùng nhóm nghĩa với các từ còn lại? A. Rủng rỉnh B. Rung rinh C. Lắc lư D. Đung đưa 2) Tiếng Việt Cho khổ thơ sau: Tôi nhìn lại, như đôi mắt trẻ thơ Tổ quốc tôi. Chưa đẹp thế bao giờ! Xanh núi, xanh sông, xanh đồng, xanh biển Xanh trời, xanh của những giấc mơ (Tố Hữu, Vui thế hôm nay) a) Nêu ngắn gọn chủ đề của khổ thơ trên. b) Trong khổ thơ, tác giả đã sử dụng các biện pháp tu từ nào? Phân tích hiệu quả nghệ thuật của từng biện pháp tu từ đó. 9
10. Câu II Tình bạn là một trong những tình cảm cao đẹp và luôn song hành trong cuộc đời mỗi con người. Coi câu đã cho là câu chủ đề, em hãy viết tiếp một đoạn văn khoảng 12 đến 15 câu, bày tỏ suy nghĩ của mình về vấn đề trên. Trong đó, có sử dụng một phép nối để liên kết câu (Gạch chân dưới phương tiện liên kết mà em đã sử dụng). B. PHẦN TỰ CHỌN (Thí sinh chọn một trong hai câu III a hoặc III b để làm bài) Câu III a Phân tích đoạn thơ sau trong bài thơ “Mùa xuân nho nhỏ” của nhà thơ Thanh Hải: Mọc giữa dòng sông xanh Một bông hoa tím biếc Ơi con chim chiền chiện Hót chi mà vang trời Từng giọt long lanh rơi Tôi đưa tay tôi hứng. Mùa xuân người cầm súng Lộc giắt đầy trên lưng Mùa xuân người ra đồng Lộc trải dài nương mạ Tất cả như hối hả Tất cả như xôn xao ( ) Ta làm con chim hót Ta làm một cành hoa Ta nhập vào hòa ca Một nốt trầm xao xuyến. Một mùa xuân nho nhỏ Lặng lẽ dâng cho đời Dù là tuổi hai mươi Dù là khi tóc bạc (Sách giáo khoa Ngữ Văn 9, Tập hai, NXB Giáo dục Việt Nam, 2017, tr.55, 56) Câu III b Tình yêu làng quê và lòng yêu nước của người nông dân Việt Nam trong thời kì đầu tháng chiến chống thực dân Pháp đã được thể hiện chân thực, sâu sắc và cảm động ở nhân vật ông Hai trong truyện ngắn “Làng” của nhà văn Kim Lân. Em hãy phân tích hình tượng ông Hai để làm sáng tỏ nhận định trên. Dưới đây là đáp án đề thi văn vào 10 THPT chuyên Lê Hồng Phong năm 2019 của Đọc Tài Liệu. Mời các em cùng tham khảo: 10
11. BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM HÀ NỘI CỘNG HOÀ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM Độc lập - Tự do - Hạnh phúc ĐỀ CHÍNH THỨC ĐỀ THI TUYỂN SINH VÀO TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG CHUYÊN 2019 Môn thi: Ngữ văn (dùng cho mọi thi sinh thi vào Trường Chuyên) Thời gian làm bài: 120 phút Câu 1. "Tôi qua A Sao vào cuối mùa xuân. Miền Tây xa xôi đang trải qua những tháng ngày tương đối yên tĩnh sau khi căn cứ địch bị quét khỏi thung lũng. Trong lúc A Pách lúi húi nhóm bếp để làm thêm thức ăn, tôi ngồi tựa nửa người trên võng, hai tay vòng dưới gáy, yên lặng ngắm vẻ đẹp của rừng từng trải rộng chung quanh. Rừng thoáng, nhẹ nhõm, mặt đất sạch quang như có người quét tước, những đám rêu xanh lục trải rộng mịn như nhung, trên đó hơi ẩm kết những hạt cườm tấm mưa bụi mát rượi. Không có gió nhưng rừng tùng vẫn reo mơ hồ, như mạch suối ngầm mùa xuân, như điệu nhạc khèn bát ngát của sơn nhân vắng lại từ núi cao. Tâm hồn tôi tự buông thả trong một trạng thái nghỉ ngơi hoàn toàn. Tôi nhắm mắt để nhìn thấy tỏa ra cái vừng sáng dịu dàng của giấc mơ nhẹ, nghe trong tiếng hát kia của loại tùng bách một điều gì đấy thật xa xôi, như là thuộc về muôn đời. Con chim gõ kiến ấn sĩ vẫn gõ đều nhịp thời gian, tiếng trầm và đục, trên một cây tùng nào đó." (Hoàng Phủ Ngọc Tường, Đời rừng trong Ai đã đặt tên cho dòng sông, NXB Kim Đồng, 1999, tr. 30-31). a. Trong đoạn văn bản trên, tác giả đã kết hợp những phương thức biểu đạt nào? b. Chỉ ra và nêu tác dụng của một biện pháp tu từ được sử dụng trong câu: “Không có gió nhưng rừng tùng vẫn reo mơ hồ, như mạch suối ngầm mùa xuân, như điệu nhạc khèn bát ngát của sơn nhân vắng lại từ núi cao.” Câu 2. “ Đất là Mẹ. Điều gì xảy ra với đất đai tức là xảy ra đối với những đứa con của Đất." (Trích Bức thư của thủ lĩnh da đỏ, dẫn theo SGK Ngữ văn 6, Tập hai, NXB Giáo dục Việt Nam, 2017, tr.138) Viết một đoạn văn nghị luận xã hội (khoảng 12 câu) theo cách lập luận quy nạp trình bày suy nghĩ của em về những điều câu văn trên gợi ra. Câu 3. Tám năm ròng, cháu cùng bà nhóm lửa Tu hú kêu trên những cánh đồng xa Khi tu hú kêu, bà còn nhớ không bà? Bà hay kể chuyện những ngày ở Huế. Tiếng tu hú sao mà tha thiết thế! Mẹ cùng cha công tác bận không về, Cháu ở cùng bà, bà bảo cháu nghe, Bà dạy cháu làm, bà chăm cháu học, Nhóm bếp lửa nghĩ thương bà khó nhọc, Tu hú ơi! Chẳng đến ở cùng bà, 11
12. Kêu chi hoài trên những cánh đồng xa? Năm giặc đốt làng cháy tàn cháy rụi Hàng xóm bốn bên trở về lầm lụi Đỡ đần bà dựng lại túp lều tranh Vẫn vững lòng, bà dặn cháu đinh ninh: “Bố ở chiến khu, bố còn việc bố, Mày có viết thư chớ kể này kể nọ, Cứ bảo nhà vẫn được bình yên!” [ ] Giờ cháu đã đi xa. Có ngọn khói trăm tàu, Có lửa trăm nhà, niềm vui trăm ngả, Nhưng vẫn chẳng lúc nào quên nhắc nhở: - Sớm mai này, bà nhóm bếp lên chưa? (Bằng Việt, Bếp lửa, SGK Ngữ văn 9, Tập một, NXB Giáo dục Việt Nam 2017, tr. 144 145) Cảm nhận của em về ba khổ thơ trên. Hết CÓ SKKN CỦA TẤT CẢ CÁC MÔN CẤP 1-2 11 đề đáp án Văn 6 AMSTERDAM=20k 19 đề-10 đáp án vào 6 Tiếng Việt=20k 20 đề đáp án KS đầu năm Văn 6,7,8,9=30k/1 khối 15 ĐỀ ĐÁP ÁN KHẢO SÁT VĂN 6,7,8,9 LẦN 1,2,3=30k/1 lần/1 khối 15 ĐỀ ĐÁP ÁN THI THỬ VĂN 9 LẦN 1,2,3=30k/1 lần 20 ĐỀ ĐÁP ÁN KIỂM TRA HỌC KỲ I (II) VĂN 6,7,8,9=30k/1 khối/1 kỳ 20 ĐỀ ĐÁP ÁN KIỂM TRA GIỮA HỌC KỲ I (II) VĂN 6,7,8,9=30k/1 khối/1 kỳ 20 ĐỀ ĐÁP ÁN VĂN VÀO 10 CÁC TỈNH 2017-2018=20k 38 ĐỀ ĐÁP ÁN VĂN VÀO 10 CÁC TỈNH 2018-2019=40k 59 ĐỀ ĐÁP ÁN VĂN VÀO 10 CÁC TỈNH 2019-2020=60k 31 ĐỀ-20 ĐÁP ÁN CHUYÊN VĂN VÀO 10 CÁC TỈNH 2019-2020=30k ĐỀ CƯƠNG GIỮA HK2 VĂN 7 CÓ ĐÁP ÁN=30k Giáo án bồi dưỡng HSG Văn 7(23 buổi-63 trang)=50k TẶNG: Giáo án bồi dưỡng HSG Văn 7,8,9 45 de-dap an on thi Ngu van vao 10 500 CÂU HỎI TRẮC NGHIỆM VÀ TỰ LUẬN NGỮ VĂN 6 110 bài tập đọc hiểu chọn lọc có lời giải chi tiết CÁCH VIẾT BÀI VĂN NGHỊ LUẬN VĂN HỌC Cách thanh toán: Thanh toán qua tài khoản ngân hàng. Nội dung chuyển khoản: tailieu + Số T/K VietinBank: 101867967584; Chủ T/K: Nguyễn Thiên Hương Cách nhận tài liệu: Tài liệu sẽ được gửi vào email của bạn hoặc qua Zalo 0946095198 12
13. SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO ĐỀ THI VÀO 10 CHUYÊN TOÁN - SƯ PHẠM HÀ NỘI NĂM HỌC 2019 - 2020 ĐỀ CHÍNH THỨC MÔN THI: NGỮ VĂN Thời gian làm bài thi: 90 phút Câu 1. “Ai cũng muốn làm điều gì đó rất lớn lao, nhưng lại không nhận ra rằng cuộc sống được tạo thành từ những điều rất nhỏ”. (Hành trang vào đời, NXB Tổng hợp TP HCM, 2008, tr.38) “Tôi đi dạo trên bãi biển khi hoàng hôn buông xuống. Biển đông người nhưng tôi lại chú ý đến một cậu bé cứ liên tục cúi xuống nhặt thứ gì đó lên và ném xuống. Tiền lại gần hơn, tôi thấy cậu đang nhặt những con sao biển bị thủy triều đánh dạt lên bờ và ném chúng trở lại đại dương. - Cháu đang làm gì vậy? - Những con sao biển này sắp chết vì thiếu nước, cháu phải giúp chúng! - Cháu có thấy là mình đang mất thời gian không? Có hàng ngàn con sao biển như vậy. Cháu không thể nào giúp được tất cả chúng. Rồi chúng cũng sẽ phải chết thôi. Cậu bé vẫn tiếp tục nhặt một con sao biển khác và nhìn tôi mỉm cười: - Cháu biết chứ! Nhưng cháu nghĩ mình có thể làm được điều gì đó, ít nhất là cứu sống những con sao biển này (Theo Hạt giống tâm hồn, Từ những điều bình dị, NXB Tổng hợp TP HCM, 2010, tr.132) Lấy câu nói và câu chuyện trên làm gợi ý, hãy viết một bài văn ngắn về chủ đề: Ý nghĩa của những điều nhỏ bé. Câu 2. Bằng hiểu biết và trải nghiệm văn học của mình, em hãy bàn luận về ý kiến dưới đây của một nhà thơ Mĩ: “Nhà thơ là người phát ngôn, người đặt tên, người đại diện cái đẹp Dấu hiệu và bằng chứng của nhà thơ là ở chỗ anh ta nói được những lời người khác chưa từng nói”. 13
14. SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO ĐỀ THI VÀO 10 CHUYÊN HÀ TĨNH NĂM HỌC 2019 - 2020 MÔN THI: NGỮ VĂN ĐỀ CHÍNH THỨC Thời gian làm bài thi: 150 phút Câu 1. (2.0 điểm) MÓN NỢ KHÔNG THỂ ĐÒI (trích) Mẹ đi đằng trước, con lẽo đẽo theo sau, buổi chợ sớm mai thưa người nhưng chộn rộn vì những câu hỏi riu ran của thằng nhỏ. Mẹ ơi con cá gì mà có cái mỏ dài quá vậy, thằng con chỉ tay vào con vịt, Phi. Nhưng khi mẹ trả lời đấy là con vịt, nỗ giãy nảy, con vịt phải có lông chứ. Dăng đặc sau đó là những cátự hỏi khác, tại sao con cá kia lại nằm im , vì sao nó chết, ai làm nó chết. Tại sao cọng rau này màu tín, cọng rau kia màu xanh. Mẹ vẫn nhẫn nại trả lời con và diễn đạt làm cho giản dị, dễ hiểu. Chỉ câu hỏi "Mẹ ơi tại sao người ta đem bán cá em bé? Sao người ta không cho cá em bé đi học mẫu giáo mà ăn thịt tụi nó làm chi, tội nghiệp ?", mẹ phải ngẩn ra rất lâu, phân vân tìm câu trả lời. Nhưng không thể lờ đi, vì thằng con nước con mắt đầy xót thương nhìn ra, như chờ đợi, van xin, như cầu cứu. Trong cái thau gần đây nước hàng triệu con cả con (mà thằng nhỏ xem như bạn đồng trang lứa với nó) đang chen chúc nhau đớp không khí một cách tuyệt vọng. Lứa cánhỏ hơn đầu đũa ăn này thường là từ 15 đến 30 ngày tuổi, người ta gọi là rồng rồn. Hơi giống trẻ con, lúc mới chào đời rồng rồng có màu đỏ và ngả sang đen khi chúng lớn dần lên. Lúc ấy, chúng sẽ từ bỏ cái tên cúng cơm của mình, xúng xính với tên mới: cá lóc. [ ] Đây cũng là khoảng thời gian mẹ đi chợ, hay thấy lòng buồn rợn ngợp. Đâu chỉ là cá rồng rộng, cuối chợ cũng cả rông rộng Trên nền chợ đẫm nước, bên mở rau đông xanh non, là những con ếch, nhái đã bị lột da tuyệt vọng chắp tay lay lia lịa, ọc ạch nhảy trên mâm, na cái bụng đứng lặc lè. Ai cũng có thể nhìn thấy muôn vàn hạt trắng nhỏ lấm tấm bên trong. Dài theo lối đi, người ta bày bán mấy con cá lóc ốm nhom vật vở bên cạnh lũ cá rô, cũng lép kẹp, chỉ bụng là quá khổ vì phải bọc lấy trứng. Cá quãng này ăn không béo, nhiều nhớt, tanh, thịt cứng, dai nhách. Dường như bọn cả đã cố ép xác, tự làm mình xấu đi, già đi, nhếch nhác, xóa dấu của sự hấp dẫn để bảo vệ lũ con sắp chào đời nhưng cũng không thoát khỏi bàn tay của con người, khốn khó thay. (Sống chậm thời @, Nguyễn Ngọc Tư - Lê Thiếu Nhơn, Nxb TN. 2006, tr.27,28,29) a. Xác định các phương thức biểu đạt của đoạn trích trên. b. Chỉ ra và phân tích tác dụng của các biện pháp tu từ, các từ láy trong câu văn: “Trên nền chợ đảm nước, bên mớ rau đồng xanh non, là những con ếch, nhái đã bị lột da tuyệt vọng chắp tay lay lia lịa, ọc ạch nhảy trên mâm, na cái bụng đứng lặc lè”. c. Em suy nghĩ gì về ý nghĩa của nhan đề “Món nợ không thể đòi”? Câu 2. (3.0 điểm) CẬU BÉ QUẤY KHÓC VÀ ÔNG BỐ Khi Mark đi xe điện ngầm New York, có một cậu bé đang quấy khóc trên toa xe, còn người đàn ông có vẻ là cha nó lại ngồi yên một chỗ. Mọi người rất bất bình trước việc này, nhưng không ai dám nói ra. Mark ngôi thằng người lên và hỏi người đàn ông đó: "Anh không thấy là con anh đang làm ôn hay sao? Anh phải dỗ nó nín đi chứ!". Người đàn ông lúc này mới sực tỉnh: "Xin lỗi! Mẹ của thằng bé vừa qua đời tại bệnh viện cách đây tai giờ, tôi đang nghĩ phải làm thế nào sau này, nên thành thật xin lỗi ạ!”. Mark chợt thấy hỏi hận vì sự thiếu nhã nhặn của mình. (9 bước rèn nhân cách, Kiều Văn - Thuần Nghi Oanh biên dịch, Nxb PN, 2009, tr.250) Viết bài văn trình bày suy nghĩ của em về thông điệp cuộc sống được gọi lên từ câu chuyện trên. Câu 3. (2.0 điểm) Bàn về truyện ngắn, có ý kiến cho rằng “Tầm vóc và sức hấp dẫn của tác phẩm phụ thuộc rất nhiều vào chi tiết nghệ thuật. (Giáo trình Sáng tác Truyện ngắn, Văn Giá, Nxb LĐ, 2014, tr.68) Em hiểu như thế nào về ý kiến trên? Bằng trải nghiệm đọc hiểu truyện ngắn trong chương trình Ngữ văn Trung học cơ sở, em hãy làm sáng tỏ ý kiến trên. 14
15. ĐẠI HỌC QUỐC GIA TPHCM ĐỀ THI TUYỂN SINH LỚP 10 TRƯỜNG PHỔ THÔNG NĂNG KHIẾU Năm học 2019 - 2020 H NG TUY N SINH L P 10 ỘI ĐỒ Ể Ớ Môn thi: Ngữ văn (Chuyên) Thời gian làm bài: 150 phút Câu 1 (3,0 điểm): “Nhưng xem kìa! Sau trận mưa vùi dập và những cơn gió xoáy dữ tợn suốt một đêm dài, vẫn còn một chiếc lá thường xuân dựa trên bức tường gạch. Đây là chiếc lá cuối cùng. Vẫn còn có màu xanh thẫm gần cuống, nhưng với phần rìa te tua pha màu vàng của sự tàn tạ, chiếc lá vẫn dũng cảm bám vào cái cành cao dăm bảy mét cách mặt đất”. (Chiếc lá cuối cùng, SGK Ngữ văn 8, tập một, Nxb Giáo dục Việt Nam, 2014, tr.87) Từ đoạn văn trên, anh/ chị hãy viết một bài nghị luận với một trong ba ý tưởng sau: - Đừng bao giờ đánh mất hy vọng. - Thiên nhiên là nguồn sống của con người. - Chiếc lá vẽ và chiếc lá thực. Câu 2 (7,0 điểm): Nguyễn Văn Trung cho rằng sứ mệnh của nhà văn “không phải chỉ giới hạn vàoinh hoạt tinh thần của cộng đồng. Sâu xa hơn nữa, họ duy việc phản ánh phục vụ kịp thời strì tình tự dân tộc bằng cách kết nối dĩ vãng với hiện tại trong công tác phản ảnh nếp sống hàng ngày của dân tộc qua những cộng đồng làm nên dân tộc đó ( ). Cuộc đời cứ trôi đi, nếp sống của dân tộc cứ kế tiếp nhau thay đổi, nhưng những tình tự, ý nghĩ, rung động đã được ghi bằng những hình ảnh văn chương nghệ thuật vẫn còn mãi như một sợi dây tinh thần nối kết các lớp người, các thế hệ, các thời đại. Đứa con của dân tộc ngày nay cứ lần theo sợi dây đó mà tìm thấy gia tộc, nguồn gốc của mình”. (Nguyễn Văn Trung, Lược khảo văn học, tập một, Nxb Tổng hợp thành phố Hồ Chí Minh, tái bản năm 2019, tr.161) Trình bày suy nghĩ của anh chị về sự “duy trì tình tự dân tộc” trong nội dung và hình thức nghệ thuật của các tác phẩm văn học Việt Nam. Phân tích một vài tác phẩm đã học và đã đọc để làm rõ nhận định trên. Hết 16
16. ĐẠI HỌC QUỐC GIA TPHCM ĐỀ THI TUYỂN SINH LỚP 10 TRƯỜNG PHỔ THÔNG NĂNG KHIẾU Năm học 2019 - 2020 H NG TUY N SINH L P 10 ỘI ĐỒ Ể Ớ Môn thi: Ngữ văn (Không Chuyên) Thời gian làm bài: 150 phút Câu 1 (3,0 điểm): “Cái mạnh của con người Việt Nam không chỉ chúng ta nhận biết mà cả thế giới đều thừa nhận là sự thông minh, nhạy bén với cái mới (1). Bản chất trời phú ấy rất có ích trong xã hội ngày mai mà sự sáng tạo là một yêu cầu hàng đầu (2). Nhưng bên cạnh cái mạnh đó cũng còn tồn tại không ít cái yếu (3). Ấy là những lỗ hổng về kiến thức cơ bản do thiên hướng chạy theo những môn học “thời thượng”, nhất là khả năng thực hành và sáng tạo bị hạn chế do lối học chay, học vẹt nặng nề (4). Không nhanh chóng lấp những lỗ hổng này thì thật khó bể phát huy trí thông minh vốn có và không thể thích ứng với nền kinh tế mới chứa đựng đầy tri thức cơ bản và biến đổi không ngừng (5).” (Chuẩn bị hành trang vào thế kỷ mới, Vũ Khoan, SGK Ngữ văn 9, Nxb. Giáo dục Việt Nam, 2014, tập hai, tr.27). a. Văn bản trên thuộc phương thức biểu đạt nào? (0,5 điểm) b. Chủ đề của văn bản trên là gi? (0,5 điểm). c. Giải thích từ “thiên hướng” và “thời thượng” trong câu (4) (0,5 điểm). d. Từ “Ấy” trong câu (4) thuộc từ loại gì và thay thế cho cái gì trong câu trước đó? (0,5 điểm) 6. Viết một đoạn văn ngắn (từ 7-10 câu) bản về lối “học chay, học vẹt” trong việc học hiện nay (1,0 điểm). Câu 2 (3,0 điểm): Chọn một hành vi mà anh/chị cho là thiếu văn minh trên mạng xã hội của giới trẻ hiện nay để viết một bài nghị luận ngắn khoảng một trang giấy. Câu 3 (4,0 điểm): Chọn một trong hai đề sau: Đề một: Chiếc thuyền nhẹ hăng như con tuấn mã Phăng mái chèo, mạnh mẽ vượt trường giang. Cánh buồm giường to như mảnh hồn làng Rướn thân trắng bao la thâu góp gió (Tế Hanh, Quê hương, SGK Ngữ văn 8, tập hai, Nxb Giáo dục Việt Nam, 2015, tr. 16) Thuyền ta lái gió với buồm trăng Lướt giữa mây cao với biển bằng, Ra đậu dặm xa dò bụng biên, Dàn đan thế trận lưới vây giăng. (Huy Cận, Đoàn thuyền đánh cá, SGK Ngữ văn 9, tập một, Nxb Giáo dục Việt Nam, 2015, tr. 140) Cảm nhận của anh/chị về vẻ đẹp của thiên nhiên và con người trong hai đoạn thơ trên. Đề hai: Nhan đề của một tác phẩm văn học thường chứa đựng những thông điệp được gửi gắm trong nội dung tác phẩm và gợi mở những liên tưởng sâu sắc. Nêu suy nghĩ của anh/chị về nhận định trên. Hãy phân tích một nhan đề mà anh chị tâm đắc trong những tác phẩm đã học hoặc đã đọc. 17
17. SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO ĐỀ THI VÀO 10 CHUYÊN HOÀNG VĂN THỤ HÒA BÌNH NĂM HỌC 2019 - 2020 ĐỀ CHÍNH THỨC MÔN THI: NGỮ VĂN Thời gian làm bài thi: 150 phút Câu 1: (3,0 điểm) Đọc văn bản sau và thực hiện các yêu cầu bên dưới: Không hiểu bằng cách nào, một hạt cát lọt vào được bên trong cơ thể một con trai. Vị khách không mời mà đến đó tuy rất nhỏ, nhưng gây rất nhiều khó chịu và đau đớn cho cơ thể mềm mại của con trai. Không thể tống hạt cát ra ngoài, cuối cùng con trai quyết định đối phó bằng cách tiết ra một chất dẻo bọc quanh hạt cát. Ngày qua ngày, con trai đã biến hạt cát gây ra những nỗi đau cho mình thành một viên ngọc trai lấp lánh tuyệt đẹp (Theo Lớn lên trong trái tim của mẹ, Bùi Xuân Lộc, NXB Trẻ, 2005) a. (0,5 điểm) Xác định phương thức biểu đạt chính của văn bản trên. b. (0,5 điểm) Chỉ ra biện pháp tu từ được sử dụng trong câu văn: "Vị khách không mời mà đến đó tuy rất nhỏ, nhưng gây rất nhiều khó chịu và đau đớn cho cơ thể mềm mại của con trai.” c. (1,0 điểm) Hình ảnh viên ngọc trai lấp lánh tuyệt đẹp trong văn bản có ý nghĩa gì? d. (1,0 điểm) Bài học mà em rút ra được từ nội dung văn bản trên? (trả lời trong khoảng 3- 5 dòng). Câu 2: (2,0 điểm) Em hãy viết một đoạn văn khoảng 15-20 dòng về chủ đề: tinh thần vượt khó trong cuộc sống. Câu 3: (5,0 điểm) Cảm nhận về nhân vật anh thanh niên (Lặng lẽ Sa Pa, Nguyễn Thành Long, Sách giáo khoa Ngữ văn 9, tập 1, NXB Giáo dục, 2014) để thấy được vẻ đẹp của con người lao động và ý nghĩa của những công việc thầm lặng. - Hết - 18
18. SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO KỲ THI TUYỂN SINH VÀO LỚP 10 THPT CHUYÊN HƯNG YÊN NĂM HỌC 2019 - 2020 Môn thi: Ngữ văn ĐỀ CHÍNH THỨC (Dành cho tất cả thí sinh) Thời gian làm bài 120 phút (không kể thời gian giao đề) I. PHẦN ĐỌC HIỂU (4,0 điểm) Đọc đoạn thơ sau và trả lời các câu hỏi bên dưới: Cha lại dắt con đi trên cát mịn, Ánh nắng chảy đầy vai Cha trầm ngâm nhìn mãi cuối chân trời Con lại trỏ cánh buồm xa hỏi khẽ: “Cha mượn cho con cánh buồm trắng nhé, Để con đi !” Lời của con hay tiếng sóng thầm thì Hay tiếng của lòng cha từ một thời xa thẳm Lần đầu tiên trước biển khơi vô tận Cha gặp lại mình trong tiếng ước mơ con. (Hoàng Trung Thông, Những cánh buồm) Câu 1 (0,5 điểm): Tìm những từ láy có trong đoạn thơ trên. Câu 2 (1,0 điểm): Chỉ ra lời dẫn trực tiếp trong đoạn thơ trên. Chuyển lời dẫn trực tiếp đó thành lời dẫn gián tiếp. Câu 3 (1,0 điểm): Giải thích ý nghĩa của từ "chân trời" trong câu thơ “Cha trầm ngâm nhìn mãi cuối chân trời". Hãy cho biết từ "chân” nói trên được dùng theo nghĩa gốc hay nghĩa chuyển? Câu 4 (1,5 điểm): Câu thơ "Ánh nắng chảy đầy vai" sử dụng biện pháp tu từ nào? Nêu tác dụng của biện pháp tu từ đó. II. PHẦN LÀM VĂN (6,0 điểm) Câu 1 (2,0 điểm): Viết đoạn văn diễn dịch (khoảng 10 câu), có sử dụng phép nối và thành phần biệt lập tình thái, trình bày suy nghĩ về chủ đề sau: Tình cảm yêu thương của người thân trong gia đình góp phần nuôi dưỡng tâm hồn, tính cách, giúp ta lớn khôn. Lưu ý gạch chân từ ngữ làm phương tiện của phép nối và thành phần biệt lập tình thái. Câu 2 (4,0 điểm): Phân tích nhân vật ông Hai trong hai đoạn trích sau. Từ đó, nhận xét ngắn gọn về sự thay đổi trong tâm lí của nhân vật này 1. Ông Hai quay phắt lại lắp bắp hỏi: - Nó Nó vào chợ Dầu hở bác? Thế ta giết được bao nhiêu thằng? Người đàn bà ẵm con cong môi lên đỏng đảnh: - Có giết được thằng nào đâu. Cả làng chúng nó Việt gian theo Tây còn giết gì nữa. Cổ ông lão nghẹn ắng hẳn lại, da mặt tê rân rân. Ông lão lặng đi, tưởng như đến không thở được. Một lúc lâu ông mới rặn è è, nuốt một cái gì vướng ở cổ, ông cất tiếng hỏi, giọng lạc hẳn đi: - Liệu có thật không hở bác? Hay là chỉ lại 2. Chưa đến bực cửa, ông lão đã bô bô: - Bác Thứ đâu rồi? Bác Thứ làm gì đấy! Tây nó đốt nhà tôi rồi bác ạ. Đốt nhẵn! ông chủ tịch làng tôi vừa mới lên trên này cải chính, ông ấy cho biết Cải chính cái tin làng chợ Dầu chúng tôi là Việt gian ấy mà. Láo! Láo hết! Toàn là sai sự mục đích cả. (Trích truyện ngắn Làng Kim Lân, Ngữ Văn 9, Tập 1, NXB Giáo dục 2015). - Hết - 19
19. SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO ĐỀ THI VÀO 10 CHUYÊN LÊ QUÝ ĐÔN LAI CHÂU NĂM HỌC 2019 - 2020 ĐỀ CHÍNH THỨC MÔN THI: NGỮ VĂN Thời gian làm bài thi: 150 phút Phần I: Đọc - hiểu (4,0 điểm) Đọc đoạn văn sau và trả lời câu hỏi nêu bên dưới: Để khỏi vô lễ, người con trai vẫn ngồi yên cho ông vẽ, nhưng cho là mình không xứng với thử thách ấy, anh vẫn nói: - Không, bác đừng mất công vẽ cháu! Cũng may mà bằng máy nét, họa sĩ ghi xong lần đầu gương mặt của người thanh niên. Người con trai ấy đáng yêu thật, nhưng làm cho ông nhọc quả. Với những điều làm cho người ta suy nghĩ về anh. Và về những điều anh suy nghĩ trong cái vắng vẻ vời vợi hai nghìn sáu trăm mét trên mặt biển, cuồn cuộn tuôn ra khi gặp người (Ngữ văn 9, tập 1) Câu 1 (1,0 điểm): Đoạn văn trên trích từ văn bản nào? Tác giả là ai? Câu 2 (1,0 điểm): Nêu phương thức biểu đạt chính và năm sáng tác của văn bản? Câu 3 (1,0 điểm): Người con trai trong đoạn văn làm công việc gì? Tại sao bác lái xe lại gọi anh là người cô độc nhất thế gian? Câu 4 (1,0 điểm): Tại sao anh thanh niên lại cho rằng mình không xứng đáng khi được ông họa sĩ vẽ? Phần II: Làm văn (6,0 điểm) Câu 1 (2,0 điểm): Từ nội dung của đoạn trích trong phần đọc hiểu, em hãy viết một đoạn văn nghị luận (khoảng 200 chữ) về lòng khiêm tốn. Câu 2 (4,0 điểm): Phân tích nhân vật anh thanh niên trong truyện ngắn Lặng lẽ Sa Pa của Nguyễn Thành Long. Hết 20
20. SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO ĐỀ THI VÀO 10 CHUYÊN LÀO CAI NĂM HỌC 2019 - 2020 MÔN THI: NGỮ VĂN ĐỀ CHÍNH THỨC Thời gian làm bài thi: 150 phút Câu 1 (4.0 điểm) [ ] Tôi đi học mỗi ngày, Tôi học cây xương rồng Trời xanh cùng nắng, bão Tôi học trong nụ hồng Màu hoa chừng rỏ máu. Tôi học lời ngọn gió Chẳng bao giờ vu vơ, Tôi học lời của biến Đừng hạn hẹp bến bờ. Tôi học lời con trẻ Về thế giới sạch trong, Tôi học lời già cả Về cuộc sống vô cùng. Tôi học lời chim chóc Đang nói về bình minh, Và trong bia mộ đá Lời răn dạy đời mình. (Ngụ ngôn của mỗi ngày, Đỗ Trung Quân, theo thivien.net) Trong bài thơ trên, tôi học được muôn vàn những điều mới mẻ, thú vị, sâu xa từ thiên nhiên, cuộc sống. Em hãy viết một bài văn nghị luận xã hội bàn về vấn đề trên. Câu 2 (6.0 điểm) "Thi ca có một đặc tính kì lạ Những chữ tả tơi nhất mà chúng ta đã nói cạn đến cùng, đối với chúng còn lại chẳng khác gì một cái vỏ chữ. Những chữ ấy trong thi ca lại sáng lấp lánh, lại kêu giòn và tỏa hương". (Theo Pau-tốp-xki - Nhà văn Nga) Ý kiến trên đã nêu lên đặc điểm gì của ngôn ngữ thơ ca? Hãy làm sáng tỏ đặc điểm đó qua việc cảm nhận bài thơ Nói với con của Y Phương trong chương trình SGK Ngữ văn 9. HẾT 21
21. SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO ĐỀ THI VÀO 10 CHUYÊN LẠNG SƠN NĂM HỌC 2019 - 2020 MÔN THI: NGỮ VĂN ĐỀ CHÍNH THỨC Thời gian làm bài thi: 150 phút Câu 1 (4,0 điểm) Em thân mến! Hằng ngày báo đưa tin chỗ này, truyền hình trực tiếp chỗ nọ. Truyền thông mỗi giờ mang đến cho em bao điều vui và buồn. Dĩ nhiên là vậy, cuộc sống có rất nhiều tín hiệu tốt đẹp nhưng cũng còn không ít những điều không bình thường, không hướng thiện. Đó mới chính là hiện thực muôn màu muôn vẻ của cuộc sống mà em không thể không biết. Biết để chọn lối đi, biết để phấn đấu cho những giá trị lương thiện ngày càng nhiều, ngày càng mạnh mẽ. Biết để sống vì lý tưởng của những điều tốt đẹp mà bao thế hệ đã dày công vun đắp. Tuổi của em, đã muộn để gọi là nhóc con và không còn sớm để nói chuyện trưởng thành. Đã từ lâu rồi em giã từ ngôi nhà ấm cúng nhất, ấm đến 37 độ của lòng mẹ. Và tiếp đó, mái ấm gia đình đã nối em với học đường, rồi nối em với xã hội. Có nghĩa là khi ta lớn, ta không thể không đối mặt với cuộc đời dài rộng, với nắng với gió, cũng để rồi từ đó ta rèn luyện bản lĩnh để ta nên người (Đoàn Công Lê Huy - Yêu xứ sở yêu đồng bào, NXB Kim Đồng Hà Nội, 2016, tr.195- 198) Em hãy chọn một trong những chủ đề sau để viết bài văn nghị luận (khoảng 1,5 trang giấy thi): - Cứ giữ trong lòng em tin yêu vào những điều tốt đẹp, - Rèn luyện bản lĩnh để đối mặt với cuộc đời dài rộng, với nắng với gió, với hiện thực muôn màu muôn vẻ của cuộc sống. Câu 2 (6,0 điểm). Cảm nhận của em về hình ảnh con người lao động mới trong những tác phẩm văn học giai đoạn 1945 – 1975 thuộc chương trình Ngữ văn lớp 9. -Hết- 22
22. SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO ĐỀ THI VÀO 10 CHUYÊN LÂM ĐỒNG NĂM HỌC 2019 - 2020 MÔN THI: NGỮ VĂN ĐỀ CHÍNH THỨC Thời gian làm bài thi: 150 phút I. ĐỌC - HIỂU. (4,0 điểm) Đọc đoạn thơ sau và trả lời các câu hỏi dưới đây. “ Ta hát bài ca gọi cá vào, Gỗ thuyền đã có nhịp trăng cao. Biển cho ta cá như lòng mẹ Nuôi lớn đời ta tự buổi nào.” (SGK Ngữ văn 9, tập 1, NXB Giáo dục Việt Nam, 2018) Câu 1. (1,0 điểm) Đoạn thơ trên trích từ tác phẩm nào? Tác giả là ai? Câu 2. (1,0 điểm) Chi ra và nêu tác dụng của biện pháp tu từ so sánh trong đoạn thơ trên. Câu 3. (2,0 điểm) “Biến cho ta cá như lòng mẹ Nuôi lớn đời ta tự buổi nào.” Từ hai câu thơ trên, em có suy nghĩ gì về vai trò của biển và trách nhiệm của mỗi người đối với biển đảo quê hương? II. TẬP LÀM VĂN. (16,0 điểm) Câu 1. (6,0 điểm) Viết một bài văn nghị luận (khoảng 400 từ) trình bày suy nghĩ của em về tình yêu quê hương. Câu 2. (10,0 điểm) Bàn về truyện ngắn, có ý kiến cho rằng: “Qua một nỗi lòng, một cảnh ngộ, một sự việc của nhân vật nhà văn muốn đối thoại với bạn đọc một vấn đề nhân sinh.” Bằng sự hiểu biết về truyện ngắn “Chiếc lược ngà” của nhà văn Nguyễn Quang Sáng, em hãy làm sáng tỏ ý kiến trên. 23
23. SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO ĐỀ THI VÀO 10 CHUYÊN LÊ HỒNG PHONG NAM ĐỊNH NĂM HỌC 2019 - 2020 ĐỀ CHÍNH THỨC MÔN THI: NGỮ VĂN Thời gian làm bài thi: 150 phút Phần I. Tiếng Việt (2,0 điểm) Câu 1. (1,0 điểm) Đọc đoạn văn sau và trả lời các câu hỏi: Tôi là con gái Hà Nội (1). Nói một cách khiêm tốn, tôi là một cô gái khá (2). Hai bim tóc dày, tương đối mềm, một cái cổ cao, kiêu hãnh như đài hoa loa kèn (3). Còn mắt tôi thì các anh lái xe bảo: “Cô có cái nhìn sao mà xa xăm!" (4). (Những ngôi sao xa xôi, Lê Minh Khuê) a) Tìm lời dẫn trực tiếp. b) Xác định khởi ngữ. c) Chỉ ra hai phép liên kết và từ ngữ liên kết trong đoạn văn trên. Câu 2. (1,0 điểm). Trong các tổ hợp từ sau đây, những tổ hợp từ nào là thành ngữ? Giải thích ngắn gọn nghĩa của các thành ngữ đó. a) Đi một ngày đàng học một sàng khôn b) Ăn quả nhớ kẻ trồng cây, c) Nói như dùi đục chấm mắm cáy d) Màn trời chiếu đất e) Chó treo mèo đậy Phần II. Đọc hiểu văn bản (2,0 điểm) Đọc văn bản sau và trả lời các câu hỏi: Thầy muốn nhắn nhủ với các em rằng: Biển học là mênh mông, trong đó sách vở tuy quan trọng nhưng cũng chỉ là vùng biển gần bờ mà thôi. Nền giáo dục của chúng ta đang bắt đầu đổi mới theo xu hướng tiến bộ hơn, tích cực hơn, theo đó học sinh muốn thành đạt thì ngoài kiến thức sách vở, họ còn phải thành thạo các kĩ năng xã hội, kĩ năng sống để phát triển toàn diện, họ cần phải được trang bị các giá trị chuẩn mực về tính cách, phẩm chất và những đạo đức tốt đẹp. [ ] Trong những năm học vừa qua, rất nhiều em học sinh đã tham gia đội thanh niên tình nguyện để làm những công việc khác nhau, từ việc nhỏ đến việc lớn Chẳng hạn, họ làm vệ sinh các phòng ốc, sơn mới các bức tường, sửa chữa nhà ăn Qua đó, họ đã thu hoạch được những bài học quý giá cho mình: họ biết tìm hiểu công việc và hỗ trợ lẫn nhau, biết cải tiến kĩ năng lao động. Qua những công việc mang tính phục vụ cộng đồng như vậy, mỗi cá nhân cảm thấy gắn bó và hòa đồng với tập thể của mình hơn và thương yêu nhau hơn Thầy thấy những bài học như thế không có hoặc ít có trong các tiết học Toán, Lý, Tiếng Anh hay Sinh, (Trích bài phát biểu của thầy Văn Như Cương nhân Lễ khai giảng trường THPT Lương Thế Vinh – Hà Nội, theo VNEXPRESS, ngày 06/9/2015) Câu 1. (0,5 điểm) Theo tác giả, học sinh ngày nay muốn thành đạt cần chuẩn bị cho mình những hành trang gì? 24
24. Câu 2. (0,75 điểm) Nêu những thông điệp được tác giả gửi gắm trong đoạn trích. Câu 3. (0,75 điểm) “Biển học là mênh mông, trong đó sách vở tuy quan trọng nhưng cũng chỉ là vùng biển gần bờ mà thôi". Em có đồng tình với ý kiến trên hay không? Lí giải bằng 5-7 câu văn. Phần III. Làm văn (6,0 điểm) Câu 1. (1,5 điểm) Nhà triết học Gớt từng cho rằng: “Lí thuyết chỉ là màu xám còn cây đời mãi mãi xanh tươi”. Từ những gợi ý trong bài đọc hiểu cùng với những trải nghiệm của bản thân, em hãy trình bày quan điểm của mình về ý kiến trên bằng một đoạn văn (khoảng 20 dòng). Câu 2. (4,5 điểm) Người xưa có nói: “Thi trung hữu họa” (trong thơ có tranh). Hãy phân tích hai đoạn thơ sau để làm sáng tỏ ý kiến trên. Ngày xuân con én đưa thoi, Thiều quang chín chục đã ngoài sáu mươi. Cỏ non xanh tận chân trời, Cành lê trắng điểm một vài bông hoa. (Trích Truyện Kiều - Nguyễn Du, Ngữ văn 9, Tập một, NXB Giáo dục Việt Nam, 2018) Mọc giữa dòng sông xanh Một bông hoa tím biếc Ơi con chim chiền chiện. Hót chi mà vang trời Từng giọt long lanh rơi Tôi đưa tay tôi hứng. (Trích Mùa xuân nho nhỏ - Thanh Hải, Ngữ văn 9, Tập hai, NXB Giáo dục Việt Nam, 2018) HẾT 25
25. SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO ĐỀ THI VÀO 10 CHUYÊN SƠN LA NĂM HỌC 2019 - 2020 MÔN THI: NGỮ VĂN ĐỀ CHÍNH THỨC Thời gian làm bài thi: 120 phút PHẦN ĐỌC HIỂU (3,0 điểm) Đọc đoạn trích sau và thực hiện các yêu cầu: Cùng một cơn mưa, người tiêu cực sẽ bực mình vì phải trùm áo mưa, người lạc quan thì nghĩ đến cây cối xanh tươi, không khí sẽ được trong lành. Và một khi chúng ta không thể thay đổi được hiện tượng xảy ra, tốt nhất là nhìn nó bằng ánh mắt tích cực. Cái thiện có thể sẽ thua cái ác trong một thời điểm nhưng chung cuộc sẽ chiến thắng. Cứ sau một sự cố, con người lại tìm nguyên nhân và khắc phục nó. Sau lũ lụt, phù sa sẽ làm màu mỡ hơn cho cánh đồng, sâu bọ sẽ bị quét sạch ra biển, dư lượng hóa chất trong đất đai sẽ bị rửa sạch. Lỗi lầm của người khác, thay vì giữ trong lòng và tức giận, thôi bỏ qua, mình sẽ thấy thoải mái hơn rất nhiều. Nói một cách khác, nếu bạn được sống 100 năm, xem như là một bộ phim có 100 tập, thì hãy tạo ra ít nhất 2/3 tập có tiếng cười thay vì tập nào cũng rơi vào bi kịch chán chường, đau khổ, chia lìa, mất mát. Người tích cực và lạc quan sẽ có gương mặt sáng bừng, nụ cười thường trực trên môi, sống và cháy hết mình, học tập và làm việc hết mình dù ngày mai trời có sập. (Trích Tư duy tích cực, Theo Tony Buổi sáng, trên đường băng, NXB Trẻ, 2015) Câu 1. (0,5 điểm) Xác định phương thức biểu đạt chính của đoạn trích Câu 2. (0,5 điểm) Theo tác giả, “người tích cực, lạc quan" sẽ có những biểu hiện như thế nào? Câu 3. (1,0 điểm) Hãy cho biết nghĩa của từ "cháy" trong câu văn cuối đoạn trích. Từ "cháy" được chuyển nghĩa theo phương thức nào? Câu 4. (1,0 điểm) Thông điệp nào trong đoạn trích có ý nghĩa nhất với em? Vì sao? PHẦN LÀM VĂN (7,0 điểm) Câu 1. (2,0 điểm) Từ nội dung phần Đọc hiểu, em hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) bàn về ý nghĩa của cách suy nghĩ tích cực trong cuộc sống Câu 2. (5,0 điểm) Cảm nhận của em về đoạn thơ sau: Ta làm con chim hót Ta làm một cành hoa Ta nhập vào hòa ca Một nốt trầm xao xuyến Một mùa xuân nho nhỏ Lặng lẽ dâng cho đời Dù là tuổi hai mươi Dù là khi tóc bạc (Trích Mùa xuân nho nhỏ, Thanh Hải, Ngữ văn 9, tập hai, NXB Giáo dục Việt Nam, 2017) - Hết - 28
26. SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO ĐỀ THI VÀO 10 CHUYÊN QUẢNG NAM NĂM HỌC 2019 - 2020 MÔN THI: NGỮ VĂN ĐỀ CHÍNH THỨC Thời gian làm bài thi: 120 phút Câu 1. (2.0 điểm) Đọc đoạn thơ sau và thực hiện các yêu cầu: Thời gian chạy qua tóc mẹ Một màu trắng đến nôn nao Lưng mẹ cứ còng dần xuống Cho con ngày một thêm cao (Trích Trong lời mẹ hát - Trương Nam Hương) a. Chỉ ra biện pháp tu từ nhân hóa và tương phản trong đoạn thơ trên.(1,0 điểm) b. Nêu ý nghĩa của từng biện pháp tu từ đã chỉ ra ở (a). (1,0 điểm) Câu 2. (3.0 điểm) Có ý kiến cho rằng: “Điều quan trọng không phải là những gì xảy ra đến với cuộc sống của bạn, mà chính cách nhìn của bạn về những biến cố đó mới là điều quan trọng." (Trích Điều kì diệu từ cách nhìn cuộc sống, NXB Tổng hợp TP Hồ Chí Minh, 2015) Trình bày suy nghĩ của anh/chị về ý kiến trên. Câu 3. (5,0 điểm) Phân tích bài thơ Ánh trăng của nhà thơ Nguyễn Duy và Mùa xuân nho nhỏ của nhà thơ Thanh Hải để làm sáng tỏ ý kiến: “Tiếng nói của thơ là tiếng nói xúc động, cô đọng, tinh tế" (Trích Lí luận văn học- Vấn đề và suy nghĩ - GS Nguyễn Văn Hạnh, P15 | Huỳnh Như Phương, NXB Giáo dục, 1999) - Hết - 29
27. SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO ĐỀ THI VÀO 10 CHUYÊN HOÀNG LÊ KHA NĂM HỌC 2019 - 2020 MÔN THI: NGỮ VĂN ĐỀ CHÍNH THỨC Thời gian làm bài thi: 120 phút I. PHẦN ĐỌC HIỂU (3.0 điểm) Đọc đoạn trích sau đây và thực hiện các yêu cầu nêu bên dưới. Ước mơ giống như bánh lái của một con tàu. Bánh lái có thể nhỏ và không nhìn thấy được, nhưng nó điều khiển hướng đi của con người. Cuộc đời không có ước mơ giống như con tàu không có bánh lái. Cũng như con tàu không có bánh lái, người không ước mơ sẽ trôi dạt lững lờ cho đến khi mắc kẹt trong đám rong biển. (Theo Bùi Hữu Giao, Hành trang vào đời, trang 99, NXB Thanh Niên) Câu 1: (0,5 điểm) Xác định phương thức biểu đạt chính của đoạn trích. Câu 2: (1,0 điểm) Xác định biện pháp tu từ và nếu tác dụng của biện pháp tu từ ấy trong câu: Ước mơ giống nhau thành lại của con tàu. Câu 3: (1,5 điểm) Em hiểu như thế nào về cách nói của tác giả; người không ước mơ sẽ trôi dạt lững lờ cho đến khi mắc kẹt trong đầm rong biển? II. PHẦN LÀM VĂN (7,0 điểm) Câu 1: (3,0 điểm) Em hãy viết một bài văn (khoảng một trang giấy thi) trình bày suy nghĩ về ý chí, nghị lực sống của con người. Câu 2: (4,0 điểm) Cảm nhận của em về vẻ đẹp nhân vật anh thanh niên trong đoạn trích Lặng lẽ Sa Pa (Ngữ văn 9, tập 1) của tác giả Nguyễn Thành Long, - Hết - 30
28. SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO ĐỂ THI TUYỂN SINH LỚP 10 THPT CHUYÊN THÁI BÌNH THÁI BÌNH NĂM HỌC 2019-2020 ĐỀ CHÍNH THỨC MÔN THI: NGỮ VĂN (Dành cho tất cả các thí sinh) Thời gian làm bài: 120 phút (Không kể thời gian giao đề) PHẦN I. ĐỌC HIỂU (4,0 điểm) Đọc đoạn thơ sau và trả lời các câu hỏi: Khi con tu hú gọi bầy Lúa chiêm đang chín, trái cây ngọt dần Vườn râm dậy tiếng ve ngân Bắp rây vàng hạt đầy sân nắng đào Trời xanh càng rộng càng cao Đôi con diều sáo lộn nhào từng không (SGK Ngữ văn 8, Tập hai, NXB Giáo dục Việt Nam, 2015) Câu 1. (0,5 điểm) Đoạn thơ trên trích từ tác phẩm nào, của ai? Câu 2. (0,5 điểm) Xác định phương thức biểu đạt chính của đoạn trích. Câu 3. (1,0 điểm) Chỉ ra ba dấu hiệu đặc trưng của bức tranh mùa hè được tái hiện trong đoạn thơ trên. Nhận xét về bức tranh thiên nhiên ấy. Câu 4. (1,0 điểm) Nêu và phân tích tác dụng của biện pháp tu từ nhân hóa trong hai câu thơ sau: “Trời xanh càng rộng càng cao/ Đôi con diều sáo lộn nhào từng không ”. Câu 5. (1,0 điểm) Em cảm nhận được điều gì về tình cảm của nhà thơ gửi gắm trong đoạn thơ trên? PHẦN II. LÀM VĂN (6,0 điểm) Câu 1. (2,0 điểm) Thời gian là vốn quý nhưng nhiều bạn trẻ lại đang lãng phí thời gian một cách vô ích. Hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình bày suy nghĩ của em về hậu quả của việc lãng phí thời gian. Câu 2. (4,0 điểm) Trong tác phẩm “Chiếc lược ngà”, nhà văn Nguyễn Quang Sáng đã xây dựng thành công nhân vật ông Sáu. Em hãy phân tích tình cảm của ông Sáu dành cho con khi ông trở lại chiến trường. Tình cảm đó giúp em có suy nghĩ gì về “những điều chiến tranh không thể lấy đi”? 31
29. SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO ĐỂ THI TUYỂN SINH LỚP 10 THPT CHUYÊN TUYÊN QUANG NĂM HỌC 2019-2020 ĐỀ CHÍNH THỨC MÔN THI: NGỮ VĂN Thời gian làm bài: 120 phút (Không kể thời gian giao đề) Câu 1: (2 điểm) Đọc đoạn trích sau, thực hiện các yêu cầu a và b: Trong nhóm thợ xây đang làm việc cạnh nhà tôi, có một cậu phụ hồ dáng thư sinh nhưng luôn miệng ca hát. Cậu vừa tốt nghiệp phổ thông, làm những việc vặt như khiêng vác, sắp xếp đồ đạc và ở lại công trường vào ban đêm để trông coi vật liệu. Đêm, nằm dài trên chiếu, dưới ánh đèn tờ mờ, xung quanh ngổn ngang gạch cát, cậu vừa đọc ngấu nghiến những tờ báo tôi cho mượn vừa hát vang hết bài này đến bài khác. Hỏi chuyện mới biết, ba mẹ cậu đều đi làm mướn, cố cho con học hết phổ thông, giờ thì ngặt nghèo lắm nên cậu phải lên Sài Gòn làm phụ hồ để kiếm sống và phụ giúp ba mẹ. Rồi cậu nói chắc nịch rằng sẽ kiếm đủ tiền để mai mốt đi học tiếp. Tôi hỏi cậu thích học ngành học gì. Cậu nói ngay mình sẽ thi vào Nhạc viện. Một cậu phụ hồ nghèo rớt đang nuôi giấc mơ vào Nhạc viện. Một hình ảnh dường như không thật khớp. Như hiểu ánh mắt ngại ngần của tôi, cậu nói thêm rằng nhiều người khuyên cậu nên theo một ước mơ khác, thực tế hơn. Nhưng cậu tin vào bản thân, và không có mục tiêu nào có thể làm cậu xao lãng. Tôi nghe tim mình nhói lên, vì một điều đã cũ, “người nghèo nhất không phải là người không có một xu dính túi, mà là người không có lấy một ước mơ". Nói cho tôi nghe đi, ước mơ của bạn là gì? (Ta đã làm chi đời ta? - Nếu biết trăm năm là hữu hạn, Phạm Lữ Ân) a. Nêu tác dụng biểu đạt của câu văn cuối đoạn? (1,0 điểm) b. Em hiểu thế nào là “ước mơ”? Trả lời câu hỏi cuối đoạn. (1,0 điểm) Câu 2: (3 điểm) Viết bài văn nêu suy nghĩ của em về ý kiến được nhắc đến trong đoạn trích ở Câu 1: "Người nghèo nhất không phải là người không có một xu dính túi, mà là người không có lấy một ước mơ”. Câu 3: (3 điểm). Nêu cảm nhận về nhân vật Phương Định trong truyện ngắn “Những ngôi sao xa xôi" của Lê Minh Khuê (SGK Ngữ văn 9 – tập 2) có bạn rất ấn tượng với vẻ đẹp của một cô gái Hà Nội trẻ trung, nhiều mơ mộng và yêu thương"; có bạn lại cho rằng: Vẻ đẹp quan trọng nhất của nhân vật là tinh thần dũng cảm của cô thanh niên xung phong trên tuyến đường Trường Sơn đầy bom đạn”. Cảm nhận của em về nhân vật này? Hãy phân tích nhân vật để làm rõ. Hết 33
30. UBND TỈNH THÁI NGUYÊN THI TUYỂN SINH LỚP 10 THPT CHUYÊN SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NĂM HỌC 2019 – 2020 MÔN THI: NGỮ VĂN ĐỀ CHÍNH THỨC (Dành cho học sinh thi vào chuyên Văn) Thời gian làm bài: 180 phút (không kể thời gian giao đề) PHẦN I. ĐỌC HIỂU (2,0 điểm) Đọc đoạn trích sau và thực hiện các yêu cầu: Sự thật là năm vẫn trôi đi mải miết, và tuổi đời ta cứ thế mà đếm lên theo. Nhưng ngày tháng vẫn cứ trở lại hoài để nhắc rằng ta từng là đứa trẻ. Dù đây là lần sinh nhật thứ bao nhiêu của bạn đi nữa, thì cũng hãy ăn mừng một cách hân hoan và hồn nhiên như một đứa trẻ. Và hãy giữ luôn đứa trẻ ấy trong tim mình. Bởi tôi nhớ có ai đó đã nói: “Tuổi của ta là tuổi của trái tim ” (Trích Nếu biết trăm năm là hữu hạn – Phạm Lữ Ân, NXB Hội nhà văn, 2016) Câu 1 (0,5 điểm). Xác định những phép liên kết được sử dụng trong đoạn trích. Câu 2 (0,5 điểm). Em hiểu như thế nào về câu: Sự thật là năm vẫn trôi đi mải miết, và tuổi đời ta cứ thế mà đếm lên theo. Câu 3 (1,0 điểm). Em có đồng tình với ý kiến: Tuổi của ta là tuổi của trái tim hay không? Vì sao? (Trình bày trong khoảng 5 - 7 dòng) PHẦN II. LÀM VĂN (8,0 điểm) Câu 1. Nghị luận xã hội (3,0 điểm) Trí tuệ giàu lên nhờ cái nó nhận được, con tim giàu lên nhờ cái nó cho đi. (V. Huy-gô) Hãy viết một bài văn nghị luận (khoảng 500 đến 600 chữ) trình bày suy nghĩ của em về câu nói trên. Câu 2. Nghị luận văn học (5,0 điểm) Nghệ thuật là tiếng nói của tình cảm. (Trích Tiếng nói của văn nghệ – Nguyễn Đình Thi, SGK Ngữ văn 9, tập 2, NXB Giáo dục Việt Nam, 2018) Hãy lắng nghe tiếng nói của nhà thơ Y Phương trong bài thơ Nói với con. Từ đó, đối thoại với tác giả về một điều mà em tâm đắc nhất. . Hết . Họ và tên thí sinh SBD 34
31. SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO ĐỂ THI TUYỂN SINH LỚP 10 THPT CHUYÊN VĨNH PHÚC NĂM HỌC 2019-2020 ĐỀ CHÍNH THỨC MÔN THI: NGỮ VĂN Thời gian làm bài: 120 phút (Không kể thời gian giao đề) Câu 1 (2,0 điểm) Đọc đoạn văn sau và thực hiện các yêu cầu bên dưới: [ ] Tôi hãy còn nhớ buổi chiều hôm đó - buổi chiều sau một ngày mưa rừng, giọt mưa còn đọng trên lá, rừng sáng lấp lánh. Đang ngồi làm việc dưới tấm ni lông nóc, tôi bỗng nghe tiếng kêu. Từ con đường mòn chạy lẫn trong rừng sâu, anh hớt hải chạy về, tay cầm khúc ngà đưa lên khoe với tôi. Mặt anh hớn hở như một đứa trẻ được quà. (Ngữ văn 9, tập một, NXB Giáo dục Việt Nam, 2017). a) Đoạn văn được trích từ tác phẩm nào? Tác giả là ai? b) Xác định phương thức biểu đạt chính được sử dụng trong đoạn văn. c) Hãy cho biết cụm từ in đậm trong đoạn văn là thành phần gì của câu? Tên gọi của thành phần đó? d) Người kể chuyện xưng “Tôi” trong đoạn văn là ai? Việc lựa chọn người kể chuyện như vậy có ý nghĩa gì? Câu 2 (3,0 điểm) Viết một đoạn văn bày tỏ suy nghĩ của em về sự tự tin của con người trong cuộc sống, Trong đoạn văn sử dụng một câu có thành phần cảm thán (gạch chân cầu có thành phần cảm thán đó). Câu 3 (5,0 điểm) Buồn trông cửa bể chiều hôm, Thuyền ai thấp thoáng cánh buồm xa xa? Buồn trông ngọn nước mới sa, Hoa trôi man mác biết là về đâu? Buồn trông nội cỏ rầu rầu, Chân mây mặt đất một màu xanh xanh Buồn trông gió cuốn mặt duềnh, Ầm ầm tiếng sóng kêu quanh ghế ngồi. (Nguyễn Du, Kiều ở lầu Ngưng Bích (Trích Truyện Kiều) Ngữ văn 9, tập một, NXB Giáo dục Việt Nam, 2017). Phân tích đoạn thơ trên để thấy được nghệ thuật tả cảnh ngụ tình đặc sắc của Nguyễn Du. - Hết - 37