Đề kiểm tra học kì I môn Ngữ văn Lớp 7+8 - Năm học 2016-2017 - Trường THCS Bến Thủy (Có đáp án)

Nội dung text: Đề kiểm tra học kì I môn Ngữ văn Lớp 7+8 - Năm học 2016-2017 - Trường THCS Bến Thủy (Có đáp án)

1. ĐỀ KIỂM TRA CUỐI HỌC KÌ I - NGỮ VĂN 8 - NĂM HỌC 2016-2017 Thời gian: 90 phút ( Không kể thời gian giao đề) Câu 1( 3 điểm): Đọc kỹ đoạn văn sau và trả lời các câu hỏi: “ Chị Dậu lã chã hai dòng nước mắt: - U van con, u lạy con, con có thương thầy thương u thì con cứ đi với u, đừng khóc lóc nữa đau ruột u lắm. Công u nuôi con sáu, bảy năm trời tốn kém bao nhiêu tiền của! Bây giờ phải đem con đi bán, u đã chết từng khúc ruột rồi đây con ạ. Nhưng mà tiền sưu chưa nộp, thầy con đau ốm là thế, vẫn bị người ta đánh, trói, sưng cả hai tay lên kìa. Nếu không bán con thì u lấy tiền đâu ra mà nộp sưu? Để cho thầy con khổ sở đến bao giờ? Thôi, u van con, u lạy con, con có thương thầy, thương u, thì con cứ đi với u! Cái Tí vẫn khóc rưng rức. Chị Dậu cũng vừa đội rổ chó,vừa khóc nức nở nhưng vẫn cố kiếm lấy những lời thấm thía xót xa để khuyên con.” ( Trích ”Tác phẩm Tắt đèn”- Ngô Tất Tố) a/ Xác định phương thức biểu đạt của đoạn văn ? Cho biết đoạn văn kể theo ngôi thứ mấy ? b/ Chỉ rõ từ tượng hình, từ tượng thanh và phân tích tác dụng của các từ tượng hình, tượng thanh trong đoạn văn đó. c/ Viết một đoạn văn( khoảng 5-7 câu) nêu cảm nhận của em về hoàn cảnh của gia đình chị Dậu trong đoạn văn trên . Câu 2 ( 7 điểm): Phân tích vẻ đẹp phẩm chất nhân vật Lão Hạc trong truyện ngắn cùng tên của nhà văn Nam Cao . ĐỀ KIỂM TRA CUỐI HỌC KÌ I - NGỮ VĂN 8 - NĂM HỌC 2016-2017 Thời gian: 90 phút ( Không kể thời gian giao đề) Câu 1( 3 điểm): Đọc kỹ đoạn văn sau và trả lời các câu hỏi: “ Chị Dậu lã chã hai dòng nước mắt: - U van con, u lạy con, con có thương thầy thương u thì con cứ đi với u, đừng khóc lóc nữa đau ruột u lắm. Công u nuôi con sáu, bảy năm trời tốn kém bao nhiêu tiền của! Bây giờ phải đem con đi bán, u đã chết từng khúc ruột rồi đây con ạ. Nhưng mà tiền sưu chưa nộp, thầy con đau ốm là thế, vẫn bị người ta đánh, trói, sưng cả hai tay lên kìa. Nếu không bán con thì u lấy tiền đâu ra mà nộp sưu? Để cho thầy con khổ sở đến bao giờ? Thôi, u van con, u lạy con, con có thương thầy, thương u, thì con cứ đi với u! Cái Tí vẫn khóc rưng rức. Chị Dậu cũng vừa đội rổ chó,vừa khóc nức nở nhưng vẫn cố kiếm lấy những lời thấm thía xót xa để khuyên con.” ( Trích ”Tác phẩm Tắt đèn”- Ngô Tất Tố) a/ Xác định phương thức biểu đạt của đoạn văn ? Cho biết đoạn văn kể theo ngôi thứ mấy ? b/ Chỉ rõ từ tượng hình, từ tượng thanh và phân tích tác dụng của các từ tượng hình, tượng thanh trong đoạn văn đó. c/ Viết một đoạn văn( khoảng 5-7 câu) nêu cảm nhận của em về hoàn cảnh của gia đình chị Dậu trong đoạn văn trên . Câu 2 ( 7 điểm): Phân tích vẻ đẹp phẩm chất nhân vật Lão Hạc trong truyện ngắn cùng tên của nhà văn Nam Cao .
2. ĐÁP ÁN VÀ HƯỚNG DẪN CHẤM- NGỮ VĂN 8 A.Yêu cầu chung: 1. Có kiến thức văn học đúng và đầy đủ: bố cục rõ ràng, diễn đạt trong sáng, có cảm xúc, giàu hình ảnh, ít mắc lỗi chính tả. 2. Hướng dẫn chấm chỉ là định hướng những nội dung chính cần đạt. Giám khảo cần linh hoạt khi vận dụng. Đánh giá bài làm của học sinh trong tính chỉnh thể, trân trọng những bài có sáng tạo và giọng điệu riêng. 3. Tổng điểm toàn bài 10 điểm, cho lẻ đến 0,25 B. Yêu cầu cụ thể: Câu Kiến thức và kỹ năng Điểm 1 3,0 a. - Phương thức biểu đạt của đoạn văn : Tự sự kết hợp với biểu cảm 0,25 - Đoạn văn kể theo ngôi thứ ba 0,25 b. - Từ tượng hình : Lã chã 0,25 - Từ tượng thanh : Rưng rức, nức nở 0,5 - Tác dụng : +/ Gợi tả hình ảnh đau khổ, xót xa của chị Dậu khi phải bán con, 0,5 bán chó cho nhà Nghị Quế. +/ Tâm trạng buồn, tủi của Cái Tí khi biết mình bị bán. 0,25 c Viết đoạn văn: 1,0 * Yêu cầu về kĩ năng: Biết tạo lập một đoạn văn ngắn diễn đạt rõ ràng, lưu loát, đúng chính tả, ngữ pháp. * Yêu cầu về kiến thức: Từ hiểu biết về tác phẩm Tắt đèn, học sinh : - Giới thiệu tác giả, tác phẩm, nội dung của đoạn văn: + Chị Dậu phải nói quyết định đau lòng của mình là bán cái Tý cho nhà cụ Nghị thôn Đoài + Hoàn cảnh của gia đình chị Dậu: Thiếu tiền nộp sưu, anh Dậu bị bắt,bị trói,bị đánh đập tàn nhẫn. Không còn cách nào khác chị Dậu phải bán con, bán chó để lấy tiền nộp sưu + Nêu cảm nhận chung : Đây là đoạn văn gây được xúc động trong lòng người đọc. Thấy được cuộc sống bế tắc,bần cùng của người nông dân trước cách mạng tháng 8. . * Cách cho điểm: - Đáp ứng đầy đủ các yêu cầu trên 1,0 - Biết dựng đoạn đảm bảo được hơn nửa ý. 0,5 - Trình bày nội dung sơ sài, kĩ năng dựng đoạn, diễn đạt hạn chế. 0,25 Lưu ý: Không cho quá ½ số điểm với những bài vi phạm kỹ năng dựng đoạn. Các mức khác giám khảo linh động cho điểm. C2 7.0 1/ Yêu cầu về kĩ năng: Biết làm bài văn nghị luận có bố cục rõ
3. ràng, lập luận chặt chẽ, hành văn lưu loát, không mắc lỗi chính tả, đúng chính tả, ngữ pháp. 2/ Yêu cầu về kiến thức: Dưới đây là một số định hướng cơ bản. +/ Mở bài: - Giới thiệu tác giả, tác phẩm - Giới thiệu khái quát vẻ đẹp tâm hồn nhân vật Lão Hạc trong tác phẩm +/ Thân bài: Bài làm đảm bảo các ý chính sau : Ý1: Lão Hạc là một người nông dân nghèo đói, có hoàn cảnh đáng thương. Ý2: Vẻ đẹp phẩm chất Lão Hạc: - Là người nông dân sống nhân hậu, giàu tình yêu thương.( xa con, bao tình cảm yêu thương lão đều dồn hết cho cậu vàng, lão chăm sóc cậu vàng như đứa con, khi phải bán cậu vàng lão đau khổ tột cùng, đặc biệt, lão day dứt, ân hận, khổ tâm vì trót đánh lừa một con chó .) - Mặc dù sống trong cảnh nghèo đói bần hàn nhưng luôn giữ gìn phẩm giá của mình, một người nông dân giàu lòng tự trọng đáng kính.( Lão âm thầm chuẩn bị cho cái chết của mình, lão từ chối một cách hách dịch mọi sự giúp đỡ của ông giáo, hơn hết cái chết đau đớn của lão Hạc là sự tỏa sáng một nhân cách cao đẹp , một lòng tự trọng đáng kính) - Tình thương yêu con bao la, sâu nặng, thiết tha của một người cha.( thương con, lão đau đớn khi đứa con bỏ nhà ra đi; xa con lão nhớ con khắc khoải, mong ngày con trở về; vì thương con mà lão đã hủy diệt sự sống của mình để con được sống ) Ý 3: Đánh giá : Từ phân tích trên, thấy được : -Tấm lòng của nhà văn yêu thương, trân trọng những người nghèo khổ, bằng ngòi bút miêu tả tâm lí bậc thầy,Nam Cao phát hiện ra bao vẻ đẹp khuất lấp, tiềm tàng của họ để từ đó trân trọng, ngợi ca nâng niu những vẻ đẹp đó. - Xây dựng vẻ đẹp nhân vật lão Hạc là một thành công của Nam Cao trong việc thể hiện giá trị nhân đạo của tác phẩm. +/ Kết bài: Khẳng định lại vấn đề nghị luận. 3/ Cách cho điểm: - Đảm bảo đầy đủ các yêu cầu về kiến thức, kỹ năng trên. 6-7 - Biết viết bài văn nghị luận, đạt hơn ½ kiến thức 4-5 - Đạt ½ yêu cầu đã nêu, có ý nhưng chưa sâu 3- 3,5 - Kiến thức nghèo, sa vào kể, kỹ năng làm bài hạn chế 1-2 Lưu ý: - Các mức điểm khác giám khảo linh động chiết điểm phù hợp. - Thí sinh có thể trình bày cách khác miễn sao hợp lí, thuyết phục.
4. ĐỀ KIỂM TRA CUỐI HỌC KÌ I - NGỮ VĂN 7 - NĂM HỌC 2016-2017 Thời gian: 90 phút ( Không kể thời gian giao đề) Câu 1( 3 điểm): Đọc kỹ đoạn thơ sau và trả lời các câu hỏi: “ Ôi lòng Bác vậy cứ thương ta Thương cuộc đời chung, thương cỏ hoa. Chỉ biết quên mình cho hết thảy Như dòng sông chảy, nặng phù sa .” (Trích “Theo chân Bác” -Tố Hữu ) a/ Xác định phương thức biểu đạt chính trong đoạn thơ ? b/ Nêu nội dung của đoạn thơ ? c/ Chỉ ra biện pháp điệp ngữ trong đoạn thơ và cho biết đó là kiểu điệp ngữ gì ? d/ Viết đoạn văn ngắn phân tích hiệu quả biểu đạt của biện pháp điệp ngữ đó? Câu 2 (7điểm): Viết bài văn biểu cảm về tình anh em giữa Thành và Thủy trong truyện ngắn “Cuộc chia tay của những con búp bê”- Khánh Hoài. (Ngữ văn 7,Tập 1 ). ĐỀ KIỂM TRA CUỐI HỌC KÌ I - NGỮ VĂN 7 - NĂM HỌC 2016-2017 Thời gian: 90 phút ( Không kể thời gian giao đề) Câu 1( 3 điểm): Đọc kỹ đoạn thơ sau và trả lời các câu hỏi: “ Ôi lòng Bác vậy cứ thương ta Thương cuộc đời chung, thương cỏ hoa. Chỉ biết quên mình cho hết thảy Như dòng sông chảy, nặng phù sa .” (Trích “Theo chân Bác” -Tố Hữu ) a/ Xác định phương thức biểu đạt chính trong đoạn thơ ? b/ Nêu nội dung của đoạn thơ ? c/ Chỉ ra biện pháp điệp ngữ trong đoạn thơ và cho biết đó là kiểu điệp ngữ gì ? d/ Viết đoạn văn ngắn phân tích hiệu quả biểu đạt của biện pháp điệp ngữ đó? Câu 2 (7điểm): Viết bài văn biểu cảm về tình anh em giữa Thành và Thủy trong truyện ngắn “Cuộc chia tay của những con búp bê”- Khánh Hoài. (Ngữ văn 7,Tập 1 ).
5. ĐÁP ÁN VÀ HƯỚNG DẪN CHẤM- NGỮ VĂN 7 A.Yêu cầu chung: 1. Có kiến thức văn học đúng và đầy đủ: bố cục rõ ràng, diễn đạt trong sáng, có cảm xúc, giàu hình ảnh, ít mắc lỗi chính tả. 2. Hướng dẫn chấm chỉ là định hướng những nội dung chính cần đạt. Giám khảo cần linh hoạt khi vận dụng. Đánh giá bài làm của học sinh trong tính chỉnh thể, trân trọng những bài có sáng tạo và giọng điệu riêng. 3. Tổng điểm toàn bài 10 điểm, cho lẻ đến 0,25 B. Yêu cầu cụ thể: CÂU Kiến thức và kỹ năng Điểm 1 3diêm a Xác định đúng PTBĐ chính : Biểu cảm 0,5 b Nội dung : Nói lên tình yêu thương rộng lớn,bao la của Bác 1.0 đối với nhân dân, dân tộc Việt Nam và nhân loại. c - Điệp ngữ : “Thương”. 0,25 - Điệp ngữ cách quãng. 0,25 d * Yêu cầu về kĩ năng: Viết thành đoạn văn ngắn. Bố cục rõ ràng, diễn đạt trong sáng, không mắc lỗi chính tả, dùng từ, ngữ pháp. * Yêu cầu về kiến thức: Đảm bảo các ý sau: - Điệp từ “Thương” được điệp lại 3 lần tạo sự cân đối, nhịp điệu ,sức biểu cảm cho lời thơ . - Nhấn mạnh tình yêu thương được nâng lên theo từng tầng bậc.Từ yêu thương những con người cụ thể ,nhân dân ta và mở rộng ra nhân dân lao động bị áp bức trên thế giới ,thương toàn nhân loại . Tình thương đó còn trùm lên cả vạn vật ,cỏ cây hoa lá Bác thương hết thảy ,chỉ quên duy nhất bản thân mình. - Tác giả: Yêu quí ,kính trọng ,biết ơn Bác . * Cách cho điểm: - Đáp ứng đầy đủ các yêu cầu trên. - Biết dựng đoạn đảm bảo được hơn nửa ý. 1,0 - Trình bày nội dung sơ sài, kĩ năng dựng đoạn, diễn đạt hạn 0,5 chế. 0,25 Câu 7 điểm 2 1/ Yêu cầu về kĩ năng: - Có kĩ năng viết bài văn biểu cảm - Bố cục rõ ràng ,kết cấu bài viết chặt chẽ,diễn đạt trong sáng và sức biểu cảm,không mắc lỗi chính tả ,dùng từ ,ngữ pháp.
6. 2/ Yêu cầu về kiến thức: HS có thể có những cảm nhận khác nhau .Sau đây là một số gợi ý: +/ Mở bài: - Giới thiệu về tác giả Khánh Hoài, tác phẩm: Cuộc chia tay của những con búp bê. - Giới thiệu về đối tượng biểu cảm: tình anh em . - Cảm nhân chung : xúc động. +/ Thân bài: Những biểu hiện của tình anh em. Ý1:Trước hết, ta cảm nhận được tình cảm anh em của hai đứa trẻ qua dòng hồi tưởng đầy tâm trạng của Thành. - Đêm qua,Thủy: nức nở, tức tưởi; Thành:cắn chặt môi ,nước mắt cứ trào như suối,ướt đẫm cả gối và hai tay áo .Sáng hôm ấy, Thủy lặng lẽ đặt tay lên vai anh.Thành vuốt tóc em .Hai anh em cùng im lặng. Những chi tiết ấy cho thấy, hai anh em rất thương nhau, hiểu nhau, đồng cảm cao độ trước nỗi đau của nhau làm chạm thấu đến nỗi lòng trắc ẩn của tất cả chúng ta . - Không chỉ vậy, tình cảm anh em còn được thể hiện qua kỉ niệm đầy cảm động giữa hai anh em lúc gia đình còn yên ấm: Thủy ra tận sân vận động vá áo cho anh.Còn Thành chiều nào cũng đón em đi học về, nắm tay em trò chuyện .Hai anh em đầy yêu thương, gắn bó hết mực quan tâm và chăm chút cho nhau . Ý2: Tình cảm anh em càng anh em càng được bộc lộ rõ nết hơn qua việc chia đồ chơi, chia búp bê vô cùng xúc động -Trong tột cùng đau đớn,Thủy vẫn quên mình để nghĩ cho người khác, nghĩ cho anh trước khi nghĩ cho mình. Chi tiết cũng tô đậm vẻ đẹp tuyệt vời về tấm lòng nhân hậu, đức hi sinh nhường nhịn của trẻ thơ . Ý3: Tình cảm anh em còn được thể hiện qua nỗi lòng của Thành khi chứng kiến cuộc chia tay đầy đau đớn của em ở lớp học .Giây phút vừa cùng Thủy bước ra khỏi lớp học ,Thành kinh ngạc thấy mọi người vẫn đi lại bình thường và nắng vẫn vàng ươm trùm lên cảnh vật .Thành kinh ngạc bởi em không hiểu vì sao tâm hồn mình đang giông bão -Nghệ thuật miêu tả thiên nhiên, tạo vật đẹp đẽ, vô tư, bình thản trước cảnh ngộ bất hạnh của con người đã khắc sâu thêm nỗi đau quá sức chịu đựng của nhân vật trước những bất hạnh thiệt thòi . Ý4: Xúc động nhất về tình cảm anh em có lẽ là những chi tiết kết thúc tác phẩm. -Trong giây phút đau đớn đến tê dại ấy, hai anh em vẫn giành hết tình thương cho nhau .Tình cảm ấy mãi còn để lại những ám ảnh khôn nguôi trong lòng người đọc . Ý5: Đánh giá: -Tình cảm anh em trong tác phẩm “Cuộc chia tay của những con búp bê” thật cảm động và sâu sắc. Tình cảm ấy đã giúp ta cảm nhận được vẻ đẹp tâm hồn trong sáng, nhân hậu, vị tha của
7. trẻ thơ. - Tác giả : Nhà văn Khánh Hoài với ngòi bút kể chuyện đặc sắc, khắc họa tâm lí nhân vật tinh tế, yêu thương, trân trọng đối với trẻ thơ, đã viết lên câu chuyện xúc động lòng người. +/ Kết bài: - Khẳng định tình cảm anh em yêu thương thắm thiết giữa Thành và Thủy là tình cảm đẹp đáng trân trọng ,đáng tự hào . - Tình cảm đó làm ta xúc động và để lại trong lòng người đọc tình cảm khó phai. 3/ Cách cho điểm: - Thực hiện tốt các yêu cầu về kĩ năng, kiến thức trên . 6,5-7 - Đạt được các yêu cầu cơ bản nêu trên, nhưng còn mắc một số 5- 6 lỗi chính tả, hay lỗi diên đạt . - Đạt ½ yêu câu nêu trên . 3- 4 - Làm bài còn cẩu thả, sơ sài, bố cục chưa rõ ràng, còn nhiêu 1- 2 lỗi chính tả,và lỗi diễn đạt . Ghi chú : - Dựa trên các ý, Gv linh hoạt chấm, khuyến khích những bài viết hay, sáng tạo của HS. - Các mức điểm khác giám khảo linh động chiết điểm phù hợp.