Đề thi chọn học sinh giỏi cấp huyện môn Giáo dục công dân Lớp 9 - Năm học 2016-2017

Nội dung text: Đề thi chọn học sinh giỏi cấp huyện môn Giáo dục công dân Lớp 9 - Năm học 2016-2017

1. SỞ GIÁO DỤC& ĐÀO TẠO BÌNH PHƯỚC KÌ THI CHỌN HSG CẤP HUYỆN PGD&ĐT HUYỆN BÙ GIA MẬP NĂM HỌC 2016 - 2017 Đề thi môn: GDCD Thời gian làm bài: 150 Phút ( không kể thời gian phát đề) Họ và tên thí Sinh: Số báo danh: Phòng thi: ĐỀ BÀI Câu 1: ( 4,0 điểm ) Khẩu hiệu hành động của mọi công dân Việt nam là “ Sống và làm việc theo Hiến pháp và pháp luật ”. bằng hiểu biết của mình em hãy làm rõ: a. Hiến pháp là gì? b. Pháp luật là gì ? c. Vì sao phải sống và làm việc theo Hiến pháp và Pháp luật? d. Trách nhiệm của bản thân em trong việc thực hiện khẩu hiệu trên như thế nào ? Câu 2: ( 4,0 điểm ) Bài tập tình huống: trong tiết giáo dục công dân lớp 6: An và Khoa tranh luận với nhau về quyền học tập. An nói “ Học tập là quyền của mình, thì mình học cũng được mà không học cũng được chẵng sao, không ai được bắt mình phải hoc ”. a. Nếu em là Khoa em sẽ giải thích với An như thế nào? b. Về học tập luật pháp nước ta quy định như thế nào? c. Là học sinh em xác định mục đích học tập như thế nào? Câu 3: ( 4,0 điểm ) Trong bức thư của đồng chí Nông Đức Mạnh gửi thanh niên, đăng trên báo Nhân dân ngày 26/03/2003, với tiêu đề “ Công nghiệp hóa; hiện đại hóa chính là sự nghiệp của thanh niên”, có đoạn viết: “ Đó chính là trách nhiệm vẽ vang, cũng là thời cơ to lớn để các cháu, trước hết là thế hệ tri thức trẻ đua tài cống hiến cho sự phát triển thịnh vượng và bền vững của dân tộc, vì hạnh phúc của Nhân dân ” a. Theo em tại sao nói công nghiệp hóa, hiện đại hóa là trách nhiệm vẽ vang và là thời cơ to lớn đối với thanh niên? b. Em hãy nêu trách nhiệm của thanh niên trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước? Nhiệm vụ của người thanh niên - học sinh là gì? Câu 4: ( 4,0 điểm ) a) Môi trường là gì? Nêu chủ đề môi trường thế giới năm 2016? b) Hiện tượng xâm nhập mặn vào đầu mùa khô năm 2016 vừa qua gây tổn thất lớn đến sản xuất nông nghiệp, nuôi trồng thủy sản của vùng Đồng bằng sông Cửu Long, theo em nguyên nhân cơ bản nào dẫn đến việc xâm nhập măn nêu trên? Câu 5: (4,0 điểm ) Hiện nay cả nước ta đang tích cực hưởng ứng cuộc vận động học tập và làm theo tấm cương đạo đức Bác Hồ Chí Minh. Em hiểu như thế nào về phẩm chất đạo đức “Cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư” ? Giám thị không giải thích vì thêm
2. SGD&ĐT BÌNH PHƯỚC PGD&ĐT HUYỆN BÙ GIA MẬP HƯỚNG DẪN CHẤM THI HSG HUYỆN MÔN GDCD NĂM HỌC 2016 - 2017 Câu Hướng dẫn chấm Điểm Câu 1 Học sinh trình bày được các ý cơ bản sau 4,0 điểm Khái Hiến pháp: là đạo luật cơ bản của nhà nước có hiệu lực pháp lý cao 1,0 đ niệm nhất trong hệ thống pháp luật Việt Nam. Mọi văn bản pháp luật khác HP - PL đều được xây dựng, ban hành trên cơ sở Hiến pháp, không được trái với Hiến pháp. Pháp luật: là những quy tắc xử sự chung, có tính bắt buộc, do Nhà 1,0 đ nước ban hành, được Nhà nước bảo đảm thực hiện bằng các biện pháp giáo dục, thuyết phục, cưỡng chế. Vì sao ? Nhà nước ta là nhà nước của dân, do dân và vì dân; Nhà nước quản lý 1,0 đ xã hội bằng pháp luật, không ngừng tăng cường pháp chế xã hội chủ nghĩa, mọi công dân có quyền và nghĩa vụ như nhau được pháp luật quy định. Như vậy, mỗi công dân chúng ta phải tuân theo pháp luật và buộc phải: “sống và làm việc theo Hiến pháp và Pháp luật”. Trách (Học sinh có nhiều cách diễn đạt khác nhau nhưng vẫn cần nêu được 1,0 đ nhiệm những ý sau) học sinh Trong học tập luôn thực hiện những điều thầy, cô giao cho, thực hiện 0,25 đ đúng nội quy nhà trường Trong gia đình phải kính trọng, lễ phép, vâng lời ông bà, biết ơn và 0,25 đ chăm sóc ông bà, cha mẹ Thực hiện theo đúng các quy định của pháp luật, thực hiện đúng Luật 0,5 đ giao thông, phòng chống tệ nạn xã hội, thực hiện nếp sống văn hóa, văn minh nơi đô thị, đảm bảo trật tự an toàn xã hội như không gây gổ đánh nhau, không nói tục chửi thề, bảo vệ môi trường sống Câu 2 Học sinh trình bày được các ý cơ bản sau 4,0 điểm a/ Giải thích được nhũng ý cơ bản sau: - Việc học tập đối với mọi người là vô cùng quan trọng. Có học tập, 1,0 đ chúng ta mới có kiến thức, có hiểu biết, được phát triển toàn diện, trở thành người có ích cho gia đình và xã hội. - Học tập là quyền nhưng cũng là nghĩa vụ bắt buộc đối với trẻ em 0,5 đ trong độ tuổi từ 6 đến 14 tuổi. b/ Về học tập luật pháp nước ta quy định: - Quyền được học tập: mọi công dân có thể học không hạn chế, từ bậc 0,5 đ giáo dục tiểu học đến trung học, đại học và sau đại học; có thể học bất kì ngành nghề nào thích hợp với bản thân; tùy điều kiện cụ thể , có thể học bằng nhiều hình thức và có thể học suốt đời. - Nghĩa vụ học tập: trẻ em trong độ tuổi từ 6 đến 14 tuổi có nghĩa vụ 0,5 đ
3. phải hoàn thành bậc giáo dục tiểu học. Gia đình có trách nhiệm tạo điều kiện cho con em hoàn thành nghĩa vụ học tập của mình. c/ Mục đích học tập của học sinh: - Học tập để trở thành con ngoan, trò giỏi, cháu ngoan Bác Hồ, người 0,5 đ công dân tốt có ích cho gia đình và xã hội. - trở thành con người chân chính có đủ khả năng lao động để tự lập 1,0 đ nghiệp và góp phần xây dựng quê hương đất nước, bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ nghĩa. Câu 3 Học sinh có thể trình bày nhiều cách nhưng cơ bản nêu được các ý 4,0 điểm sau: a/ là trách - Vì thanh niên là lực lượng nồng cốt khơi dậy hào khí Việt Nam, là 0,5 đ nhiệm vẽ lực lượng xung kích góp phần to lớn vào mục tiếu phấn đấu của toàn vang và là dân tộc. thời cơ to - Thanh niên là chủ nhân tương lai của đất nước, là thế hệ nắm giữ 0,5 đ lớn đối vận mệnh của dân tộc, là thế hệ sẽ đưa đất nước ta sánh vai với các với thanh cường quốc năm châu. niên? - Thanh niên, học sinh là thế hệ được sống trong hòa bình, được đào 0,5 đ tạo và phất triển một cách toàn diện, được tiếp cận nhanh chóng với những thành tựu khoa học kĩ thuật – đó chính là thời cơ để tu dưỡng đạo đức và tích lũy kiến thức nhằm tạo dựng cuộc sống bản thân và xây dựng đất nước. - Đảng, nhà nước và toàn xã hội luôn giành sự quan tâm và đầu tư cho 0,5 đ thế hệ trẻ, trong đó xác định giáo dục là quốc sách hàng đầu – đó cũng chính là thời cơ. - Đất nước đang bước vào thời kì mở cửa, hội nhập một cách sâu rộng 0,5 đ với thế giới – đó là thời cơ để thế hệ trẻ đua tài cống hiến cho đất nước trên tất cả các lĩnh vực. b/ Trách - Ra sức học tập văn hóa, khoa học kỉ thuật, rèn luyện các kĩ năng 0,5 đ nhiệm nghề nghiệp. Tích cực tham gia các hoạt động chính trị xã hội, tham của thanh lao động Tu dưỡng đạo đức, tư tưởng chính trị có lối sống lành niên và mạnh. nhiệm vụ - Xây dựng nước ta trở thành một nước công nghiệp hiện đại, dân 0,5 đ của học giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh, xây dựng sinh: thành công chủ nghĩa xã hội. - Học sinh: ra sức học tập văn hóa, xác định lý tưởng đúng đắn, rèn 0,5 đ luyện toàn diện thực hiện tốt nhiệm vụ của người học sinh lớp 9. Câu 4 Học sinh trình bày được các ý cơ bản sau 4,0 điểm a/ Khái Môi trường là toàn bộ điều kiện tự nhiên, nhân tạo bao quanh con 1,0 đ niệm người, có tác động đến đời sống, sự tồn tại, phát triển của con người và thiên nhiên. Những điều kiện đó đã có sẵn trong tự nhiên hoặc do con người tạo ra
4. Chủ đề Chủ đề môi trường thế giới năm 2016 là “Tiếng gọi thiên nhiên và 1,0 đ 2016 hành động của chúng ta”. b. HS trinh bày được các nguyên nhân cơ bản sau: 2,0 điểm - Do ảnh hưởng biến đổi khí hậu, mực nước biển ngày càng dâng 0,5 đ cao nên mực nước triều trung bình vùng ven biển có xu thế tăng; - Dòng chảy kiệt từ thượng nguồn sông Mekong; 0,5 đ - Khả năng trữ nước cuối mùa mưa lũ vùng Đồng bằng sông Cửu 0,25 đ Long ngày càng giảm. - Việc sử dụng nước trong sản xuất nông nghiệp và nuôi trồng thủy 0,25 đ sản đầu mùa mưa nhiều làm giảm lượng nước trên các sông làm cho nước mặn có điều kiện xâm nhập vào đất liền; - Các cửa sông không được bồi đắp (do lũ thấp nên lượng phù sa 0,25 đ bồi đắp ít, lại bị xói mòn) đã tạo điều kiện cho nước mặn lên cao; - Hệ thống rừng ngập mặn bị tàn phá nặng nề, không ngăn được tốc 0.25 đ độ dòng chảy. Câu 5 Học sinh trình bày được các ý cơ bản sau 4,0 điểm Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn là tấm gương sáng về đạo đức, trong 0,25 điểm đó Bác rất chú trọng phẩm chất đạo đức của người cách mạng về “cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư”. - Cần: Là lao động cần cù, siêng năng, làm việc có kế hoạch, sáng 0,75 điểm tạo, có năng suất cao, tự lực cánh sinh, không lười biếng ỷ lại, không dựa dẫm. - Kiệm: Là tiết kiệm sức lao động, thời giờ, tiết kiệm tiền của nhân 0,75 điểm dân, của nhà nước, của bản thân mình; tiết kiệm từ cái to đến cái nhỏ; không xa xỉ, không hoang phí, không bừa bãi; không phô trương hình thức, không liên hoan chè chén lu bù. - Liêm: Tức là luôn tôn trọng giữ gìn của công và của dân; phải 0,75 điểm trong sạch, không tham lam, không hám danh hám lợi, phải quang minh chính đại; không hủ hóa, không nhỏ nhen ít kỉ - Chính: Nghĩa là không tà, nghĩa là thẳng thắn, đứng đắn; không 0,75 điểm tự cao tự đại, luôn chịu khó học tập cầu tiến, luôn tự kiểm điểm để phát triển điều hay, sửa đổi điều dở của mình. - Chí công vô tư: Là công bằng, không thiên vị, giải quyết công 0,75 điểm việc theo lẽ phải, xuất phát từ lợi ích chung và đặt lợi ích chung lên lợi ích cá nhân. Cần, kiệm, liêm, chính sẽ dẫn đến chí công vô tư và ngược lại. * Lưu ý: tùy theo cách hành văn của mỗi học sinh nhưng các em vẫn nêu hoặc trình bày được các ý cơ bản theo yêu cầu hướng dẫn chấm; giám khảo vẫn cho trọn điểm.