Một số đề văn nghị luận về một tư tưởng, quan điểm và câu nói khối THCS

Nội dung text: Một số đề văn nghị luận về một tư tưởng, quan điểm và câu nói khối THCS

1. MỘT SỐ ĐỀ VĂN NGHỊ LUẬN VỀ MỘT TƯ TƯỞNG, QUAN ĐIỂM VÀ CÂU NÓI 0o0 KHỐI THCS 0o0 DÀN BÀI CHI TIẾT – BÀI LÀM MẪU Câu 1: Anh / chị nghĩ như thế nào về câu nói: “Đời phải trải qua giông tố nhưng không được cúi đầu trước giông tố” (Trích Nhật ký Đặng Thuỳ Trâm). DÀN BÀI – BÀI LÀM GỢI Ý: Trong cuộc đời mỗi con người chắc hẳn ai cũng vấp phải những khó khăn, sự cản trở để bước đến thành công như thất bại trong công việc, gia đình bị đổ vỡ, tình yêu bị phản bội khi đó có người cảm thấy bất lực trước cuộc sống, họ tìm đến rượu để giải sầu, thậm chí tìm đến cái chết để không phải đối diện với sự thật. Nhưng nhà văn Đặng Thùy Trâm – một cô y tá dũng cảm đã chứng kiến bao nhiêu sự mất mát của đồng chí, đồng đội trong chiến tranh, cô dám đương đầu với sóng gió của cuộc đời và đã đưa ra chân lý sống cho chính bản thân mình: Đời phải trải qua giông tố nhưng không được cúi đầu trước giông tố. Chân lý này cũng là lời khuyên, bài học bổ ích, chúng ta có thể lấy làm phương châm sống để sống tốt hơn. Trước khi hiểu hơn về câu nói của Đặng Thùy Trâm, chúng ta cần hiểu giông tố là gì? Giông tố ở đây dùng để chỉ cảnh gian nan đầy thử thách hoặc việc xảy ra dữ dội, mãnh liệt. Câu nói đó đã khẳng định cuộc đời có thể trải qua nhiều gian nan nhưng chớ cúi đầu trước khó khăn, chớ đầu hàng trước những thử thách mà hãy dũng cảm đối đầu với những thử thách, khó khăn đó. Chúng ta hãy cùng nhau quay ngược dòng thời gian để trở về với hai cuộc chiến tranh ác liệt nhất trong lịch sử của dân tộc Việt Nam đó là cuộc chiến tranh chống Pháp và chống Mỹ. Cuộc chiến tranh này đã làm cho cả dân tộc ta phải sống trong sự lầm than, cực khổ nhưng vì hòa bình, độc lập, tự do mà cả một thế hệ, cả dân tộc đã đoàn kết đứng lên đấu tranh để lấy lại những gì thuộc về chúng ta. Lòng hy sinh, sự kiên cường, bản lĩnh của người lính, hậu đã giúp đất nước chúng ta vượt qua giông tố để đứng hiên ngang sánh vai với các cường quốc năm châu trên thế giới. Không những thế, toàn thế giới phải nghiêng mình kính phục đất nước nhỏ bé của chúng ta – những con người quả cảm, yêu nước, luôn biết hy sinh lợi ích cá nhân cho lợi ích dân tộc. Khi đất nước hòa bình, con người trở về với cuộc sống đời thường, mỗi người có một cuộc sống riêng, một nỗi lo riêng. Có người luôn gặp những bất hạnh trong cuộc sống, họ cảm thấy tạo hóa đang đẩy họ đến bước đường cùng, họ tuyệt vọng khi không đạt được ước mơ, họ cảm thấy bất lực khi không lo được cho vợ con một cuộc sống hạnh phúc, có người cảm thấy lạc lõng cô đơn trước cuộc sống hiện tại Tất cả những điều đó phải chăng là những thử thách của cuộc đời dành cho họ hay là do con người trong cuộc sống ngày nay ngày càng trở nên vô cảm và chính con người đã đẩy mình vào những khó khăn đó. Đứng trước những điều đó, đòi hỏi bản thân mỗi chúng ta cần phải bình tĩnh, phải suy xét và phải mạnh mẽ đương đầu với nó, như thế chúng ta mới không bị những giông tố kia làm hại cuộc đời ta. Nếu trong chiến tranh cả một thế hệ phải đương đầu với sóng gió, khi hòa bình lập lại, mỗi cá nhân phải tự mình trải qua những thử thách, dù trong hoàn cảnh nào cũng đòi hỏi chúng ta đừng nhụt chí mà hãy bước tới nó, đi qua nó và đạt được thành công. Như vậy, gian nan, thử thách chính là môi trường tôi luyện con người.
2. Câu nói của Đặng Thùy Trâm đúng với mọi hoàn cảnh, với mọi đối tượng và qua câu nói đó giúp cho chúng ta thấy rằng: Đó là tiếng nói của một lớp trẻ sinh ra và lớn lên trong thời đại đầy bão táp nhưng họ sống thật đẹp và hào hùng, đồng thời câu nói thể hiện một quan niệm nhân sinh tích cực: sống không sợ gian nan, thử thách, phải có nghị lực và bản lĩnh. Câu 2: Một nhà văn nói: "Sách là ngọn đèn sáng bất diệt của trí tuệ con người". Em hãy giải thích nội dung câu nói trên. DÀN BÀI – BÀI LÀM GỢI Ý: 1. Mở bài: - Nhận xét khái quát về vai trò quan trọng của sách trong đời sống của con người. - Trích dẫn câu nói. 2. Thân bài: a) Giải thích ý nghĩa câu nói: * Sách là gì? + Là kho tàng tri thức: - Về thế giới tự nhiên. - Về đời sống con người. - Về kinh nghiệm sản xuất. + Là sản phẩm tinh thần: - Sản phẩm của nền văn minh nhân loại. - Kết quả của quá trình lao động trí tuệ lâu dài. - Hàng hóa có giá trị đặc biệt. + Là người bạn tâm tình gần gũi: - Giúp ta hiểu điều hay lẽ phải trong đời. - Làm cho cuộc sống tinh thần thêm phong phú. * Tại sao Sách là ngọn dèn sáng bất diệt của trí tuệ con người: + Sách giúp ta hiểu biết về mọi lĩnh vực: - Khoa học tự nhiên. - Khoa học xã hội
3. + Sách giúp ta vượt khoảng cách của không gian, thời gian: - Hiểu quá khứ, hiện tại, tương lai. - Hiểu tình hình trong nước, ngoài nước. b) Chứng minh luận điểm: - Thông qua sách, ta biết được lịch sử của cha ông, dân tộc ta xưa. - Sách như ngọn hải đăng trong đêm tối dẫn dắt ta đi theo con đường đúng đắn và hình dung về một tương lai phía trước. - Sách giúp ta dễ dàng đặt chân đến những mảnh đất chưa từng đặt chân tới, gặp những con người ta chưa bao giờ gặp - Không phải ai cũng có thể viết sách mà chỉ có những người học rộng, tài cao mới viết nên những cuốn sách bổ ích cho cuộc sống của con người. - Sách truyền tải những nội dung nhân văn, giáo dục con người về tình cảm yêu thương lẫn nhau, về chân thiện mỹ, lối sống và đạo đức con người. - Sách giúp ta phát huy sự sáng tạo, áp dụng những kiến thức trong sách vào ứng dụng thực tế của bản thân để xử lý trong các tình huống khác nhau. - Dẫn chứng: Trong quá trình học tập, chúng ta dễ dàng tìm được những ví dụ cho thấy sách là trí tuệ bất diệt con người: Bộ SGK và sách tham khảo trong Chương trình THPT, THCS với một hệ thống các môn học như: Toán học, Ngữ văn, Lịch sử, Địa lí, Vật lí, Hoá học Tất cả đều chứa đựng lượng tri thức vô giá của con người. c) Bình luận về tác dụng của sách: + Sách tốt: - Mở mang trí óc, nâng cao tầm hiểu biết. - Giúp con người khám phá giá trị của bản thân. - Chắp cánh cho ước mơ và khát vọng sáng tạo. + Sách xấu: - Tuyên truyền lối sống ích kĩ, thực dụng. - Gieo rắc những tư tưởng, tình cảm tiêu cực, ảnh hưởng xấu đến việc hình thành nhân cách. d) Thái độ đối với việc đọc sách: - Tạo thói quen và duy trì hứng thú đọc sách lâu dài. - Cần chọn sách tốt để đọc. - Phê phán và lên án những cuốn sách có nội dung xấu. 3.Kết bài: - Khẳng định lại câu nói trên. - Bài học mà em rút ra từ câu nói đó. Câu 3: Macxim Gorki (M. Go-rơ-ki) từng nói: “Hãy yêu sách, nó là nguồn kiến thức, chỉ có kiến thức là con đường sống”. Suy nghĩ của em về câu nói đó. DÀN BÀI – BÀI LÀM GỢI Ý: Trong khi từng khắc của dòng thời gian bất tận trôi qua thì xã hội lại từng lúc một phát triển hơn. Từng bước đi lên vững chắc của xã hội chính là nhờ vào kho tàng kiến thức nhân loại đã đúc kết từ
4. bao đời nay, chính là sách. Không có cách giải trí nào rẻ hơn đọc sách, cũng không có sự thú vị nào bền lâu hơn đọc sách, cho nên khi nhận định về sách, M.Go-rơ-ki đã nói :”Hãy yêu sách, nó là nguồn kiến thức, chỉ có kiến thức mới là con đường sống”. Sách là một kho tàng huyền bí làm kích thích sự tò mò của biết bao người . Vậy chính xác thì sách là gì? Sách là những trang giấy ghi lại các sự kiện đời sống, các phát minh khoa học, những diễn biến lịch sử, các kiến thức tự nhiên, các tác phẩm văn học, của nhân loại. Tóm lại, sách là một kho tàng tri thức vô tận cung cấp cho ta mọi kiến thức trong cuộc sống. Nhưng kiến thức ở đây không chỉ là sự hiểu biết về thế giới xung quanh một cách khoa học mà còn là sự khai tâm mở trí cho tâm hồn con người để cuộc sống trở nên tốt đẹp hơn. Do đó, sách còn là một phương tiện giúp chúng ta rèn luyện nhân cách con người thông qua các tư tưởng, chân lí đường đời mà lớp người đi trước đã tìm ra được. Trong giai đoạn xã hội phát triển với tốc độ nhanh như hiện nay thì tri thức con người là tiền đề vô cùng quan trọng. Mà "không có sách thì không có tri thức", ngoài việc học ở trường lớp thì thực tế, sách là người bạn không thể thiếu của con người giúp chúng ta nâng cao trí thức lẫn nhân cách. Sách mở mang trí tuệ, hiểu biết cho ta, dẫn dắt ta vào những bí ẩn sâu sắc của thế giới xung quanh: từ sông ngòi, rừng núi cho tới vũ trụ bao la. Sách đưa ta vào thế giới cụa lớn như thiên hà, cực nhỏ như các hạt vật chất. Sách có sức sống phi thường vượt qua mọi giới hạn về không gian và thời gian đứa ta “trở về quá khứ”, tìm đến những biến cố lịch sử, những cuộc đấu tranh ác chiến của các triều đại xưa. Hoặc chắp cánh cho ta tưởng tượng tới ngày mai hoặc giúp ta hiểu sâu hơn hiện tại. Sách văn học đưa ta vào một thế giới của những tâm hồn con người đủ các thời đại để ta thông cảm với những cuộc đời, chia sẻ những niềm vui, nỗi đau dân tộc và nhân loại. Sách không chỉ giúp mở mang kiến thức mà con đem đến nguồn hạnh phúc,sự thanh thản cho tâm hồn. Chính nhờ có sách mà đôi khi, con người ta khám phá ra sức mạnh của bản thân, tìm ra chân lí thiết thực cho con đường đời của chinh mình, mở rộng thêm tầm hiểu biết về thế giới xung quanh, Thực tế trong những trang sử nhân loại đã chứng minh được điều đó. Nhiều nhà phát minh, Bác học trên thế giới cũng thành công qua việc tự học, tự mài mò qua sách như Êđixơn, An-be Anh-xtanh, Hay chính vị lãnh tụ vĩ đại của nước Việt Nam ta- Chủ tịch Hồ Chí Minh qua việc chịu khó đọc sách, đã phát hiện và ứng dụng chủ nghĩa Mác lê-nin vào con đường giải phóng dân tộc, cuối cùng đã thành công, giúp dân ta thoát khỏi cảnh nô lệ. Đó chẳng phải đều là những nhân chứng hùng hồn cho câu nói của M. Go-rơ-ki: :”Hãy yêu sách, nó là nguồn kiến thức, chỉ có kiến thức mới là con đường sống”. Từ đó ta thấy mỗi cuốn sách đều là một bậc thang nhỏ đưa ta tới gần quan niệm về cuộc sống tốt đẹp nhất. Với vai trò lớn lao như thế, ta thấy sách là một vật nhỏ bé nhưng vĩ đại. Thế mà trong xã hội ngày nay, không ít những thành phần lười đọc sách, khinh chê và không tôn trọng sách. Họ không biết rằng sách chứa đựng kiến thức, kiến thức lại bao bọc thành công. Không một ai bước đi trên con đường thành đạt mà không song hành cùng kiến thức. Hoặc ở một số xí nghiệp – nhà máy sách chỉ vì muốn có lợi nhân cho cá nhân mà đã không ít nơi xuất bản, in ra và bán những quyển sách lậu không nơi xuất xứ. Cho nên vì thế mà bây giờ, sách tốt đang bị lấn át bởi các quyển sách lậu, không rõ nguồn gốc (Sách xấu). Và tất nhiên, khi một ai đó tiếp xúc những quyển sách như thế này thì họ sẽ bị chi phối, ảnh hưởng tiêu cực đến hành động, thái độ và tới tâm lý. Có thể nói, lười đọc sách hay buôn lậu, in sách lậu là một trong những nguyên nhân làm nhòe đi giá trị của những cuốn sách tốt và sẽ không có một chút kiến thức nào có thể rút ra từ những thứ đó. Và không có kiến thức, con người sẽ trở nên vô dụng, lạc hậu, thấp kém trong một xã hội hiện đại hóa như bây giờ. Thế giới này sẽ ra sao nếu không có sách, không có kiến thức? Mọi thứ sẽ bước vào một thời kì tăm tối của sự ngu giốt. Lúc này chỉ có kiến thức của những cuốn sách tốt mới là chiếc chìa khóa mở ra cánh cửa tương lai tốt đẹp, là con đường sống duy nhất của con người. Sách là cây đèn thần soi sáng cho con người trên những nẻo đường xa xôi nhất và tăm tối nhất của cuộc đời. Vì vậy ta phải yêu sách. Phải chăm chỉ đọc sách mà thực sự hiểu nó, đam mê nó. Tuy nhiên, ta cần chọn lọc ra những kiến thức hữu dụng và đúng đắn- Một cuốn sách tốt mở ra thì gợi niềm hy vọng, khép lại thì đem lại điều hữu ích. Bên cạnh đó chúng ta cũng cần biến những kiến
5. thức trong sách vở thành thực tế qua thực hành ứng dụng vào thực tiển cuộc sống. Và một diều quan trong hơn hết là chúng ta phải biết cách chọn sách tốt, cách đọc sách đúng với chuẩn mực như về mục đích, độ tuổi hay về giá trị khinh nghiệm. Tất cả đều xuất phát từ thái độ của chúng ta đối với sách, cần yêu quý, giữ gìn và nâng niu sách như một báu vật quý báu. Quả thật câu nói của M.Go-rơ-ki là một lời khuyên vô cùng chính xác. Sách đúng là kho tàng trí tuệ của nhân loại là giá trị vô giá của loài ngươi. Tuy sách rất quí nhưng không tự đến với con người mà con người phải tìm lấy sách để đọc. Chỉ có việc đọc sách mới đưa con người đến một tương lai tươi sáng và tốt đẹp hơn. Câu 4: Có ý kiến cho rằng: ''Học tập là cuốn vở không có trang cuối''. Suy nghĩ của em về câu nói trên. DÀN BÀI – BÀI LÀM GỢI Ý: 1. Giải thích Học tập: Học và luyện tập để có hiểu biết và kĩ năng. Cuốn vở: Ghi chép những hiểu biết trong quá trình học tập. Ý cả câu: Học tập là công việc suốt đời, không ngừng nghỉ. 2. Phân tích – chứng minh Con người chúng ta từ chỗ không biết gì, nhờ quá trình học tập, tích lũy kinh nghiệm mà có kiến thức - kĩ năng. Công việc ấy tiếp diễn bao đời nay. Biển học thì vô cùng, không ai có thể khẳng định mình đã nắm chắc mọi thứ, vì vậy phải liên tục học tập: Lê - nin: "Học, học nữa, học mãi". Đắc – uyn: "Bác học không có nghĩa là ngừng học" Thời đại ngày nay, con người có thể học tập bằng nhiều hình thức. 3. Đánh giá – mở rộng Học tập là cuốn vở không trang cuối: Đó là phương châm sống của những người cầu tiến, khát khao vươn tới chiếm lĩnh tri thức nhân loại và biết làm cho cuộc sống của mình có giá trị thực sự. Phê phán những người tự bằng lòng với sự hiểu biết của mình, tự mãn, tự phụ hoặc ngại khó, biếng nhác, lười học tập Học tập suốt đời là việc phải làm và cần làm nhưng cũng cần có phương pháp học tập để có kết quả thật tốt. Việc học còn phải gắn với những động cơ, mục đích học tập đúng đắn thì việc học mới mang lại những ý nghĩa, giá trị đích thực cho cuộc sống bản thân và những người quanh ta. 4. Bài học Nhận thức o Coi học tập là niềm vui và hạnh phúc của đời mình. o Muốn học tập suốt đời có kết quả cần có ý thức và rèn luyện khả năng tự học (chìa khóa để học tập suốt đời) o Học để mở mang kiến thức, nâng cao tầm nhìn và để có trình độ, khả năng phục vụ cho đất nước, cho nhân dân, đáp ứng yêu cầu của thời đại (điều cần thiết ở người lao động mới) Hành động o Cần nắm vững kiến thức cơ bản trong học tập ở trường, lớp để có cơ sở học nâng cao. o Học tập với ý thức tự giác, chủ động, học đi đôi với hành o Có kế hoạch học tập và ý thức thực hiện kế hoạch đó, ứng dụng những điều đại học vào cuộc sống.
6. o Tận dụng mọi điều kiện để chủ động học tập một cách có hiệu quả nhất (học ở trường lớp, thầy cô, bạn bè, sách vở, báo chí, Internet ) Câu 5: Nhà văn M. Faraday từng nói: "Mọi thứ rồi sẽ qua đi, chỉ còn tình người ở lại". Suy nghĩ của em về câu nói trên. DÀN BÀI – BÀI LÀM GỢI Ý: 1. Mở Bài - Theo thời gian, mọi thứ đều biến hóa và đổi thay khôn lường, có thể sinh ra hoặc mất đi, có thể phát triển hay lụi tàn, cái gì có đến chắc chắn sẽ có đi, không bao giờ là tồn tại mãi mãi. Nhưng đó chỉ đúng với vật chất ngoài thân, chỉ có một thứ mà con người có thể gìn giữ nó tồn tại mãi với thời gian đó chính là tình người, "Mọi thứ rồi sẽ qua đi, chỉ còn tình người ở lại". 2. Thân Bài - Giải thích câu nói: - "Mọi thứ rồi sẽ qua đi": "mọi thứ" được nhắc đến ở đây chính là toàn bộ những sự vật, sự việc đã và đang tồn tại xung quanh cuộc sống của chúng ta, tất cả đều có điểm xuất phát và điểm kết thúc - "Chỉ còn tình người ở lại": Tình người là thứ tình cảm vốn có trong mỗi người, đó là tình cảm đẹp đẽ, đáng trân trọng và là thứ duy nhất có thể gắn kết con người gần với nhau hơn. - Ý nghĩa câu nói: Mang ý nghĩa nhắc nhở con người chúng ta hãy biết trân trọng những thứ đáng trân trọng, điều đáng quý nhất ở đây chính là tình người - Chứng minh câu nói (Lí lẽ + Dẫn chứng): Trong cuộc sống, ta thấy rất nhiều những người sẵn sàng dang rộng vòng tay để giúp đỡ mọi người. Thậm chí có người còn dám hi sinh vì người khác mà không yêu cầu đáp trả. Bới vì họ dễ xúc động hay vì họ đã từng trãi qua trường hợp đó và không muốn người khác giống hoàn cảnh của mình . Tình người luôn tồn tại trong mỗi người từ lúc được sinh ra và duy trì suốt cuộc đời. Sau tiền tài, vật chất không gì ấm ấp hơn bằng một cái bất tay, một nụ cười, một cái ôm, một lời động viên chân thành, đúng lúc, kịp thời. Những gì có hôm nay chưa chắc đến ngày mai ta còn có nó. Tình người đã giúp cho mọi người xích lại gần nhau hơn. Con người luôn muốn gắn kết mình với cộng đồng. Đó không chỉ là nhu cầu mà còn là trách nhiệm cần phải thực hiện trong cuộc sống. Khi đứng cạnh nhau, con người trở nên mạnh mẽ hơn, đủ sức mạnh để vượt qua khó khăn, thử thách. Trước thiên nhiên vĩ đại, con người thật nhỏ bé. Thế nhưng, bằng trí tuệ và sự đoàn kết, con người đã từng bước vươn lên làm chủ thế giới. Từ lâu, con người đã nhận thấy không ai trong chúng ta mạnh bằng tất cả chúng ta. Đoàn kết làm nên sức mạnh vô địch giúp con người chiến thắng mọi hoàn cảnh. Có sức mạnh đó là bởi mỗi chúng ta đều biết quý trọng tình người, biết đề cao lòng nhân ái trong cuộc sống này. Luôn biết sống vì người khác, khoan dung, độ lượng và giàu lòng vị tha. Luôn biết cống hiến hơn là thụ hưởng, cho đi hơn là nhận về, nhường nhịn hơn là ganh đua, gắn kết hơn là chia rẽ. Mọi thứ rồi sẽ qua chỉ còn tình người ở lại. Lòng đố kị, tham lam, thù oán dẫn bước ta vào bóng tối còn tình người sẽ mở ra bầu trời của ánh sáng, niềm tin và hi vọng, làm ấm những cuộc đời lạnh lẽo. Nên nhớ rằng nơi lạnh lẽo nhất không phải là Bắc cực mà là nơi trái tim không có tình người. - Bàn luận mở rộng:
7. Thế nhưng, trong cuộc sống vẫn còn có nhiều người sống vô tình vô cảm. Họ chi biết lo cho bản thân, không quan tâm đến cuộc sống xung quanh. Thay vì cảm thông hay giúp đỡ người khác, họ chỉ biết đứng nhìn hờ hững. Chẳng những thế, có nhiều người còn nhẫn tâm lợi dụng lòng tốt của người khác để thực hiện nhùng hãnh vi không tốt, mưu lợi cho bản thân. Những người như thế thật đáng chê trách. Nếu có một ngày nào đó, cả thế giới lắng nghe tôi nói thì tôi sẽ nói rằng: “Đừng sống vì bản thân, mà hãy biết yêu thương dù khác màu da, khác dân tộc. Hãy quan tâm nhau vì chúng ta là đồng loại. Xin đừng lợi dụng tình thương vì mục đích riêng. Tôi muốn thấy một người bị nạn được đưa vào bệnh viện kịp thời, chứ không phải đứng ở ngoài sợ liên lụy bản thân và nhìn người ta chết dần”. Đâu đó trên thế giới này, còn có những người đang âm thầm giúp đỡ mọi người mà không cần báo đáp. Chúng ta những thế hệ trẻ hãy noi gương theo họ. Con của anh chị đang nhìn anh chị mà lớn khôn, đừng để thế hệ sau là những thế hệ “vô cảm”. 3. Kết Bài - Rút ra bài học nhận thức: Hãy coi nhiệm vụ lớn nhất của đời người là sống và yêu thương nhau, sống với tấm lòng cởi mở, chan hòa và rộng lượng, đem tình người gieo rắc đến muôn nơi. Câu 6: Macxim Gorki (M. Go-rơ-ki) từng nói: “Sách mở rộng ra trước mắt tôi những chân trời mới”. Suy nghĩ của em về câu nói đó. DÀN BÀI – BÀI LÀM GỢI Ý: 1) Mở bài - Giới thiệu vấn đề: Vai trò, tác dụng của sách. - Trích dẫn câu nói của Maxim Gorki. Ví dụ: Sách là thầy dạy cuộc sống, là người bạn tri kỉ, là ngọn đèn chỉ đường, sách giúp con người ta hiểu biết, rèn luyện kĩ năng, nhân cách con người. Về vấn đề này, Maxim Gorki nói rằng: “Sách mở rộng trước mắt tôi những chân trời mới”. Tìm hiểu ý nghĩa sâu sắc của lời nhận định trên sẽ cho ta những bài học đường đời thú vị. 2) Thân bài a. Giải thích - Giải thích ý nghĩa của từng cụm từ quan trọng + Sách: là một sản phẩm xã hội, là một công cụ để tích lũy, truyền bá tri thức từ thế hệ này sang thế hệ khác. Sách chứa đựng các giá trị văn hóa tinh thần (các tác phẩm sáng tác hoặc tài liệu biên soạn) thuộc các hình thái ý thức xã hội và nghệ thuật khác nhau, được ghi lại dưới các dạng ngôn ngữ khác nhau (chữ viết, hình ảnh, âm thanh, ký hiệu, ) của các dân tộc khác nhau nhằm để lưu trữ, tích lũy, truyền bá trong xã hội. + “Chân trời mới”: Nghĩa đen: đường giới hạn giữa bầu trời và mặt đất (hay mặt biển). Nghĩa bóng: những giá trị mới mẻ, tích cực mà con người có thể chạm tới. Chân trời mới có thể là chân trời trí thức, là chân trời cảm xúc, chân trời nhân cách. - Giải thích ý nghĩa cả câu: Lời nhận định của M.Gorki đề cập đến tầm quan trọng của sách trong đời sống tinh thần của con người. Sách giúp con người ta trau dồi tri thức, rèn luyện tình cảm, từ đó hình thành nhân cách tốt đẹp. b. Bàn luận, chứng minh: Vì sao “Sách mở ra trước mắt tôi những chân trời mới”? - Sách là phương tiện chuyên chở của kho tàng tri thức vô tận mà nhân loại sở hữu: sách cung cấp cho con người tri thức, hiểu biết, giúp con người nhận thức và chiếm lĩnh thế giới. + Dẫn chứng: Maxim Gorki, tác giả câu nói, vốn không học qua trường đại học nào, nhưng lại trở thành nhà văn vĩ đại, “cánh chim báo bão” của cách mạng Nga, chính bởi ông đã tôi luyện bản thân qua cuộc sống, “trường đại học của những thiên tài”. Quá trình tự học của ông đã giúp ông tích lũy vốn sống, tri thức, và quá trình ấy không thể thành công nếu thiếu đi những cuốn sách.
8. - Sách là tâm huyết, trái tim, tình cảm của người viết -> Mỗi cuốn sách hay như một người bạn tốt, giúp chúng ta giãi bày cảm xúc, tâm tư; khơi gợi trong ta nhiều cảm xúc mới mẻ, giúp ta đồng cảm với người khác. + Dẫn chứng: Đỗ Phủ, nhà thơ nổi tiếng đời Đường cũng tâm niệm: “Đọc nát vạn quyển sách/ Hạ bút như có thần”, chính bởi qua sách mỗi nhà thơ mới tích lũy được vốn sống, mới mở rộng trái tim để đón nhận những vang vọng của cuộc đời, làm ra những vần thơ làm lay động lòng người. - Sách dạy cho ta những bài học cuộc sống tốt đẹp, những bài học đạo đức, đối nhân xử thế, những tư tưởng triết học dẫn đường cho từng thời đại. => Đọc sách giúp ta “người hơn”. “Mỗi cuốn sách là một nấc thang nhỏ mà khi bước lên tôi tách khỏi con thú để tới gần con người hơn.” (Maxim Gorki) + Dẫn chứng: Chủ tịch facebook Mark Zukerberg lập trang “A book a year” để kêu gọi mọi người đọc sách. Cựu chiến binh Phạm Thế Cường (Gò Vấp - thành phố Hồ Chí Minh) với niềm đam mê đọc sách lập ra thư viện tư nhân để các em thiếu nhi đến trau dồi kiến thức. => Niềm đam mê đọc sách thôi thúc tinh thần vì cộng đồng của mỗi người. c. Bàn luận mở rộng - Không phải cuốn sách nào cũng có ích, có những cuốn sách được làm ra thiếu trách nhiệm, thiếu chất lượng, sẽ có hại cho người đọc. Ví dụ: Từ điển Vũ Chất. - Không phải mọi cuốn sách đều có lợi cho tất cả mọi người, mỗi độ tuổi, mỗi trình độ khác nhau sẽ có những cuốn sách phù hợp với mình. Nếu đọc những cuốn sách quá khó, dẫn đến hiểu sai và hành động sai, cũng thật tai hại. - Hiện nay, bùng nổ thông tin, văn hóa đọc không được coi trọng như xưa, nhưng sách không bao giờ có thể chết đi, vì qua sách người ta có thời gian để chiêm nghiệm chính bản thân mình, rút ra những bài học cho bản thân. - Đọc sách hiệu quả: Đọc rộng và đọc sâu, đọc nhiều sách kết hợp với nghiền ngẫm kĩ càng, tỉ mỉ, để rút ra những bài học cho bản thân. Kết hợp nhiều kĩ năng đọc: đọc lướt, đọc sâu, đọc quét tìm ý - Trong cuộc sống, đọc sách không không đủ, mà ta còn phải sống, phải trải nghiệm cuộc sống => Việc đọc sách giúp chúng ta có kĩ năng để sống tốt cho cuộc đời của mình, chứ không phải một cách thoát ly cuộc sống. - Phê phán: + Phê phán những bạn trẻ lười đọc sách. + Phê phán những người đọc sách thiếu chọn lọc, đọc các văn hóa phẩm không phù hợp. d. Bài học nhận thức và hành động - Hiểu được tầm quan trọng của sách trong cuộc sống. - Lên kế hoạch đọc sách - Tích cực tham gia các hoạt động tuyên truyền văn hóa đọc: triển lãm sách - Góp sách xây dựng thư viện cộng đồng - Phong trào Book box nơi mọi người có thể trao đổi sách với nhau 3) Kết bài: - Khẳng định ý nghĩa đúng đắn của câu nói. - Liên hệ bản thân.