SKKN Một số biện pháp chỉ đạo dạy học 2 buổi/ ngày, đổi mới phương pháp dạy học, đổi mới sinh hoạt chuyên môn nhằm nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện ở trường Tiểu học Luận Thành

Nội dung text: SKKN Một số biện pháp chỉ đạo dạy học 2 buổi/ ngày, đổi mới phương pháp dạy học, đổi mới sinh hoạt chuyên môn nhằm nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện ở trường Tiểu học Luận Thành

1. SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO THANH HOÁ PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO THƯỜNG XUÂN SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM MỘT SỐ BIỆN PHÁP CHỈ ĐẠO DẠY HỌC 2 BUỔI/ NGÀY, ĐỔI MỚI PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC, ĐỔI MỚI SINH HOẠT CHUYÊN MÔN NHẰM NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG GIÁO DỤC TOÀN DIỆN Ở TRƯỜNG TIỂU HỌC LUẬN THÀNH Người thực hiện: Đinh Anh Văn Chức vụ: Phó hiệu trưởng Đơn vị công tác: Trường Tiểu học Luận Thành SKKN thuộc lĩnh vực: Quản lí THANH HOÁ NĂM 2018
2. MỤC LỤC Trang 1. Mở đầu 1 1.1. Lý do chọn đề tài: 1 1.2. Mục đích nghiên cứu 1 1.3. Đối tượng nghiên cứu 2 1.4. Phương pháp nghiên cứu 2 1.5. Những điểm mới của sáng kiến kinh nghiệm 2 2. Nội dung sáng kiến kinh nghiệm 2 2.1. Cơ sở lí luận của sáng kiến kinh nghiệm 2 2.2. Thực trạng về việc chỉ đạo dạy học 2 buổi/ ngày, đổi mới phương pháp dạy học, đổi mới sinh hoạt chuyên môn ở trường tiểu 3 học Luận Thành, Thường Xuân, Thanh Hóa. 2.3. Đề xuất các biện pháp chỉ đạo việc dạy học 2 buổi/ ngày, đổi mới phương pháp dạy học, đổi mới sinh hoạt chuyên môn nhằm nâng cao 6 chất lượng giáo dục toàn diện ở trường Tiểu học Luận Thành. Biện pháp 1: Chỉ đạo việc xây dựng kế hoạch, tổ chức thực hiện dạy học 2 buổi/ ngày theo phương pháp dạy học tích cực ở trường tiểu 6 học. Biện pháp 2: Nâng cao chất lượng dạy học buổi 2 trong công tác tổ chức dạy học 2 buổi/ ngày. 8 Biện pháp 3: Thực hiện đổi mới phương pháp dạy học cho đội ngũ giáo viên đáp ứng các yêu cầu đổi mới trong giai đoạn hiện nay. 9 Biện pháp 4: Bồi dưỡng nâng cao năng lực soạn giảng cho giáo viên theo phương pháp dạy học tích cực. 10 Biện pháp 5: Đổi mới nội dung và hình thức sinh hoạt chuyên môn nhằm nâng cao chất lượng giảng dạy. 13 Biện pháp 6: Lựa chọn, xây dựng bồi dưỡng đội ngũ tổ khối trưởng, đội ngũ giáo viên theo chuẩn nghề nghiệp và theo chiến lược phát 15 triển giáo dục của nhà trường. Biện pháp 7: Xây dựng kế hoạch thanh kiểm tra, đánh giá việ thực hiện dạy học 2 buổi/ ngày, đổi mới phương pháp dạy học, đổi mới 16 sinh hoạt chuyên môn. 2.4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm đối với hoạt động giáo dục 17 của nhà trường. 3. Kết luận, kiến nghị 19 3.1. Kết luận: 19 3.2. Kiến nghị, đề xuất: 20
3. 1. Mở đầu: 1.1. Lý do chọn đề tài: Giáo dục Tiểu học với mục tiêu là hình thành cơ sở ban đầu cho sự phát triển đúng đắn và lâu dài về đạo đức, trí tuệ, thể chất, thẩm mĩ và các kỹ năng cơ bản để học sinh tiếp tục học lên bậc trung học cơ sở. Vì vậy để nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện và đạt được mục tiêu giáo dục ở mỗi nhà trường đòi hỏi chúng ta cần phải đổi mới phương pháp dạy học, lựa chọn được những phương pháp dạy học tích cực nhất, phù hợp với từng nội dung và hình thức dạy học cụ thể nhằm phát huy tối đa tác dụng của từng phương pháp dạy học. Điều kiện đảm bảo tốt nhất để thực hiện đổi mới phương pháp dạy học là nhà trường phải tổ chức dạy học 2 buổi/ngày theo quy định của ngành. Thông qua dạy học 2 buổi/ngày nhà trường tiến hành thực hiện được việc đổi mới phương pháp dạy học đưa lý luận vào thực tiễn một cách nhanh và hiệu quả nhất. Bên cạnh đó việc đổi mới công tác sinh hoạt chuyên môn hiện nay cũng là vấn đề cấp thiết để nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện. Bởi lẻ sinh hoạt chuyên môn trong các nhà trường là dịp để cán bộ giáo viên trao đổi học tập bồi dưỡng về kiến thức chuyên môn, nghiệp vụ nhằm nâng cao năng lực giảng dạy, giúp đỡ đồng nghiệp cùng tiến bộ, từ đó nâng cao chất lượng giờ dạy đáp ứng được nhu cầu của người học trong giai đoạn hiện nay. Việc xây dựng và chỉ đạo các hoạt động dạy học 2 buổi/ngày của các nhà trường Tiểu học cũng là một vấn đề cấp thiết trong việc nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện trong giai đoạn hiện nay. Để hoạt động học ở mỗi nhà trường Tiểu học được thực hiện tốt điều then chốt là phải tăng cường hơn nữa công tác quản lý, chỉ đạo của đội ngũ cán bộ quản lý đối với hoạt động này. Qua đó có cơ sở đánh giá một cách chính xác, khách quan và kịp thời các vấn đề trong quá trình thực hiện đồng thời có những điều chỉnh hợp lý nhằm nâng cao hiệu quả của hoạt động dạy học trong các nhà trường. Với sự nỗ lực của toàn ngành Giáo dục-Đào tạo Thường Xuân mà chất lượng giáo dục của huyện nhà đã chuyển biến một cách tích cực, bước đầu đạt được những thành quả nhất định. Tuy nhiên để đáp ứng được các yêu cầu mới hiện nay, đáp ứng được sự mong muốn của nhân dân nhà trường còn phải tiếp tục tăng cường hơn nữa việc đổi mới phương pháp dạy học, đổi mới sinh hoạt chuyên môn, chỉ đạo tốt công tác tổ chức dạy học 2 buổi/ngày, kêu gọi đầu tư xây dựng các phòng học chức năng, làm tốt công tác xã hội hóa giáo dục. Đây chính là lý do tôi chọn đề tài: “Một số biện pháp chỉ đạo dạy học 2 buổi/ ngày, đổi mới phương pháp dạy học, đổi mới sinh hoạt chuyên môn nhằm nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện ở trường Tiểu học Luận Thành” để nghiên cứu tại đơn vị trong khoảng thời gian 3 năm học (Từ năm học 2015- 2016 đến năm học 2017-2018). 1.2. Mục đích nghiên cứu Để tìm ra các biện pháp chỉ đạo việc dạy học 2 buổi/ ngày. Nâng cao chất lượng dạy học buổi 2 nhằm nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện tại trường Tiểu học Luận Thành. 1
4. Đề xuất các biện pháp đổi mới phương pháp dạy học, đổi mới nội dung và hình thức sinh hoạt chuyên môn theo hướng tích cực nhằm nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện tại trường Tiểu học Luận Thành. 1.3. Đối tượng nghiên cứu Nghiên cứu về công tác chỉ đạo việc dạy học 2 buổi/ ngày; Nghiên cứu về các phương pháp dạy học tích cực mang lại hiệu quả giáo dục để tiến hành đổi mới tại đơn vị; Nghiên cứu về về nội dung và hình thức sinh hoạt chuyên môn. 1.4. Phương pháp nghiên cứu Đề tài đã sử dụng các phương pháp nghiên cứu sau: Quan sát, điều tra, khảo sát, phân tích tổng hợp, thống kê, thực hành, thực nghiệm. 1.5. Những điểm mới của sáng kiến kinh nghiệm Nghiên cứu sâu về công tác chỉ đạo dạy học 2 buổi/ ngày. Đặc biệt là chất lượng dạy học buổi 2. Từ đó đưa ra các giải pháp cụ thể nâng cao chất lượng dạy buổi 2 góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện. Nghiên cứu sâu về việc đổi mới phương pháp dạy học. Đặc biệt chú trọng đến việc bồi dưỡng nâng cao năng lực soạn giảng cho giáo viên góp phần nâng cao chất lượng toàn diện. Nghiên cứu về nội dung và hình thức sinh hoạt chuyên môn hiện nay tại đơn vị. Đề xuất biện pháp đổi mới sinh hoạt chuyên môn nâng cao chất lượng buổi sinh hoạt, từng bước nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên, nâng cao chất lượng giờ dạy góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện. 2. Nội dung sáng kiến kinh nghiệm 2.1. Cơ sở lí luận của sáng kiến kinh nghiệm 2.1.1. Cơ sở lý luận của việc chỉ đạo dạy học 2 buổi/ ngày Dạy học 2 buổi/ngày ở cấp Tiểu học đã được Bộ Giáo dục và Đào tạo triển khai từ năm học 2000-2001, đây là chủ trương đúng đắn, đáp ứng sự phát triển giáo dục trong điều kiện kinh tế-xã hội của giai đoạn mới, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện, đáp ứng nhu cầu về chăm sóc giáo dục trẻ em của gia đình và xã hội, đồng thời góp phần giải quyết vấn đề quá tải và dạy thêm học thêm tràn lan. Tuy nhiên, thực hiện chủ trương này cần được triển khai phù hợp với điều kiện thực tế ở từng địa phương, từng trường tiểu học, có sự đồng ý của các cấp quản lý có thẩm quyền. Văn kiện Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ IX đã khẳng định: “Củng cố thành tựu xoá mù chữ và phổ cập giáo dục tiểu học, phấn đấu để ngày càng có nhiều trường tiểu học có đủ điều kiện dạy học hai buổi/ngày tại trường, được học ngoại ngữ, tin học. Đẩy nhanh tiến độ phổ cập giáo dục Trung học cơ sở”[1]. Dạy học hai buổi/ngày không chỉ đáp ứng nhu cầu của đa số bậc cha mẹ học sinh muốn gửi con ở trường để an tâm công tác, tránh những tác hại ảnh hưởng xấu đến trẻ mà còn nhằm vào mục đích lớn của giáo dục là nâng cao chất lượng. Việc dạy học hai buổi/ngày tạo điều kiện cho học sinh tiếp thu và chiếm lĩnh tri thức có hiệu quả cao, giảm bớt thời gian học bài và làm bài ở nhà. 2.1.2. Cơ sở lý luận của việc đổi mới phương pháp dạy học 2
5. Để đạt được mục tiêu giáo dục, nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện, một trong những yếu tố quyết định kết quả này là việc đổi mới phương pháp dạy học. Việc đổi mới phương pháp dạy học đòi hỏi phải thiết thực góp phần thực hiện mục tiêu giáo dục và phải được tổ chức thực hiện đồng bộ với việc đổi mới mục tiêu và nội dung giáo dục, phù hợp với việc đổi mới đào tạo và bồi dưỡng đội ngũ giáo viên, đổi mới cơ sở vật chất thiết bị, đồ dùng dạy học, đổi mới công tác quản lý chỉ đạo, đổi mới công tác kiểm tra đánh giá. Các phương pháp dạy học truyền thống như thuyết trình, đàm thoại vẫn rất cần thiết trong quá trình dạy học. Điều quan trọng nhất là phải lựa chọn, vận dụng và phát huy các mặt tích cực của các phương pháp đó sao cho phù hợp với nội dung, hình thức của bài học và đặc biệt là phải phù hợp với đối tượng học sinh, trong đó cần chú ý khai thác và sử dụng các kĩ thuật dạy học nhằm tích cực hoá hoạt động nhận thức và phát triển tư duy cho học sinh, hình thành cho các em khả năng độc lập, năng động, sáng tạo trong việc tiếp thu và xử lí thông tin, cũng như trong việc giải quyết những công việc cụ thể sau này. Khi dạy học theo phương pháp dạy học tích cực đòi hỏi người giáo viên cần chú ý các yêu cầu sau: Dạy học thông qua tổ chức các hoạt động học tập của học sinh; Dạy học chú trọng rèn luyện phương pháp tự học; Dạy học tăng cường học tập cá thể, phối hợp với học tập hợp tác. 2.1.3. Cơ sở lý luận của việc đổi mới sinh hoạt chuyên môn Để đáp ứng được việc đổi mới phương pháp dạy học có hiệu quả chúng ta cần nhìn nhận lại việc tổ chức các buổi sinh hoạt chuyên môn hiện nay tại các nhà trường một cách nghiêm túc. Chính vì vậy mà việc đổi mới nội dung, hình thức sinh hoạt chuyên môn cần được triển khai một cách đồng bộ cùng với việc đổi mới phương pháp dạy học theo hướng tích cực để góp phần nâng cao chất lượng toàn diện trong các trường tiểu học hiện nay. Thông qua các buổi sinh hoạt chuyên môn mà cán bộ quản lý trong các nhà trường triển khai tới từng giáo viên hiểu rõ được mục đích, ý nghĩa của việc sinh hoạt chuyên môn từ đó mỗi giáo viên đều xác định rõ được nhiệm vụ của mình cần làm gì và làm như thế nào, mỗi giáo viên đều có ý thức tự giác tự học tập bồi dưỡng trình độ chuyên môn, chủ động trong việc trao đổi những kinh nghiệm đúc kết được trong quá trình thực dạy trên lớp với đồng nghiệp, tạo cơ hội cho tất cả giáo viên nâng cao năng lực chuyên môn, kỹ năng sư phạm đặc biệt là phát huy hết khả năng sáng tạo của mỗi giáo viên, phát huy trí tuệ tập thể nhằm nâng cao chất lượng giờ dạy, đảm bảo cho tất cả học sinh được học tập một cách tốt nhất có chất lượng để nâng cao chất lượng toàn diện cho nhà trường. 2.2. Thực trạng về việc chỉ đạo dạy học 2 buổi/ ngày, đổi mới phương pháp dạy học, đổi mới sinh hoạt chuyên môn ở trường tiểu học Luận Thành, Thường Xuân, Thanh Hóa. 2.2.1. Thực trạng về việc chỉ đạo dạy học 2 buổi/ ngày. 3
6. Trong năm học 2017-2018 nhà trường có đủ số lượng cán bộ giáo viên để tổ chức thực hiện dạy học 2 buổi/ngày, 100% cán bộ giáo viên đạt trình độ chuẩn trở lên, trong đó tỉ lệ trên chuẩn là 85,7 %. Nhà trường đã và đang tiếp tục chỉ đạo tốt việc tổ chức, lập kế hoạch dạy học hai buổi/ngày. Tuy nhiên hiệu quả của các tiết dạy chưa thực sự đáp ứng được yêu cầu hiện nay. Đặc biệt là các tiết dạy ở buổi 2 hiện nay còn gặp nhiều khó khăn vướng mắc. Trong thực tế giảng dạy của giáo viên trường Tiểu học Luận Thành năm học 2015-2016 và 2016-2017 giáo viên vẫn còn chưa thực sự tự tin khi lên lớp buổi 2, một số giáo viên vẫn còn lúng túng trong việc lựa chọn nội dung, hình thức, phương pháp giảng dạy. Phần đa hình thức dạy học buổi 2 của giáo viên chưa thực sự phong phú, chưa hấp dẫn, chưa tạo cho học sinh thực sự yêu thích và hứng thú trong học tập. Một số giáo viên vẫn còn chưa dạy học theo hướng phân hóa theo đối tượng học sinh, chưa dạy theo nhu cầu của học sinh, chưa phát huy hết khả năng của học sinh năng khiếu, chưa giúp đỡ được học sinh Chưa hoàn thành hoàn thành kiến thức kĩ năng theo chuẩn, học sinh cá biệt chưa được quan tâm đúng mức dẫn đến chất lượng giáo dục toàn diện chưa cao, chưa đáp ứng được như mong đợi. Nguyên nhân là do còn có những khó khăn vướng mắc như sau: * Về phía giáo viên: Hầu hết trong các tiết dạy học buổi 2, giáo viên chỉ mới dừng lại ở việc ôn tập lại, cũng cố rèn luyện các kiến thức kĩ năng đã học trong sách giáo khoa ở buổi 1. Giáo viên chưa mạnh dạn đưa ra các hình thức và nội dung mới phù hợp cho từng đối tượng học sinh của lớp để dạy theo nhu cầu của học sinh. Do dạy học buổi 2 chưa có những kế hoạch bài học mẫu soạn sẵn từng tiết để cho giáo viên tham khảo. Mặt khác giáo viên chưa thực sự tâm huyết để đầu tư vào tìm tòi nghiên cứu, tự học tập để xây dựng riêng cho mình được một kế hoạch bài dạy phù hợp với từng đối tượng học sinh, lựa chọn được những phương pháp dạy học phù hợp và tích cực, hình thức dạy học phong phú đa dạng. Trong khi đó cường độ lao động của giáo viên cao, thời gian lên lớp cả ngày đẫn đến thời gian dành cho việc nghiên cứu các tài liệu, việc tiếp cận thông tin, việc thiết kế bài dạy còn hạn chế. * Về phía học sinh: Hầu hết ở lớp nào cũng có các đối tượng học sinh: Học sinh năng khiếu(Hoàn thành tốt), học sinh Hoàn thành và học sinh Chưa hoàn thành, học sinh khuyết tật, học sinh cá biệt nên mặt bằng về tiếp thu kiến thức không đồng đều là yếu tố ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng giáo dục. Còn một bộ phận học sinh Chưa hoàn thành, gia đình không quan tâm đúng mức, thường là bố mẹ đi làm ăn xa, gửi con lại cho ông bà, cô, dì hay chú, bác chăm nom. Do đó những học sinh này thường rất ngại học, có các biểu hiện ỷ lại, không chú ý đến việc học, chây lười trong việc học hay nghỉ học vô lí do. * Về phía nhà trường: Điều kiện về cơ sở vật chất, phương tiện nghe nhìn, tài liệu tham khảo cho việc dạy học 2 buổi/ ngày và đổi mới phương pháp dạy học chưa thực sự đáp ứng tốt nhất theo yêu cầu. Cảnh quan môi trường chưa thực sự đẹp và hấp dẫn. 2.2.2. Thực trạng về việc đổi mới phương pháp dạy học 4
7. Trong những năm học gần đây nhà trường đã tổ chức triển khai thực hiện việc đổi mới phương pháp dạy học nhưng mức độ mới dừng lại ở việc triển khai thực nghiệm chưa thực sự phát huy hết tác dụng của các phương pháp dạy học tích cực trong các môn học đặc biệt là vẫn còn một bộ phận giáo viên chưa thực sự thuần thục trong việc lựa chọn và sử dụng các phương pháp dạy học tích cực trong quá trình dạy học. Giáo viên chuẩn bị đầy đủ các loại hồ sơ, đồ dùng dạy học theo qui định trước khi lên lớp. 100% giáo viên đã dạy học theo phương pháp tích cực nhưng hiệu quả chưa cao, các tiết dạy còn mang tính hình thức. Một số đồ dùng tự làm của giáo viên thiết kế chưa thực sự phù hợp với nội dung bài học. Một số giáo viên còn lạm dụng việc sử dụng đồ dùng dạy học. Qua các đợt kiểm tra dự giờ đột xuất của ban giám hiệu nhà trường đầu năm học 2015-2016 cho thấy: còn 5/25 giáo viên chưa thực sự sử dụng tốt phương pháp dạy học tích cực vào quá trình giảng dạy. Đối với số giáo viên này nhà trường đã có kế hoạch bồi dưỡng định kỳ, thường xuyên trong xuốt các năm học từ 2015-2016 đến năm học 2017-2018 để nâng cao chất lượng giờ dạy, nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên từng bước nâng cao chất lượng toàn diện cho nhà trường. 2.2.3. Thực trạng về việc đổi mới sinh hoạt chuyên môn Những buổi sinh hoạt chuyên môn tại đơn vị thường được thực hiện qua 2 hình thức: Hình thức thứ nhất: Tổ chức triển khai theo các chuyên đề: Hình thức này bao gồm việc triển khai học tập các văn bản chỉ đạo của ngành có liên quan đến chuyên môn ( như triển khai nhiệm vụ năm học, tập huấn các phương pháp dạy học vv ). Hình thức này thường là do Ban giám hiệu triển khai. Hình thức thứ hai: Dự giờ trao đổi rút kinh nghiệm Trong mỗi buổi dự giờ thường là có sự tham gia của ban giám hiệu, tổ trưởng và các giáo viên trong tổ. Sau mỗi tiết dự giờ tổ sẽ tiến hành thảo luận rút kinh nghiệm và đánh giá xếp loại giờ dạy của giáo viên. Cả hai hình thức nêu trên đều được nhà trường áp dụng thường xuyên liên tục nhằm nâng cao chất lượng giờ dạy góp phần nâng cao chất lượng toàn diện cho học sinh. Tuy nhiên sinh hoạt chuyên môn hiện nay còn bộc lộ một số hạn chế sau: Một là: Chất lượng các buổi sinh hoạt chuyên môn chưa cao Hai là: Nội dung sinh hoạt chuyên đề chưa được chú trọng, nhất là việc phổ biến và áp dụng các sáng kiến kinh nghiệm còn hạn chế nhiều. Thường là các SKKN được đánh giá xếp loại rồi để đấy, không được đưa vào áp dụng thực tế mà chỉ làm để phục vụ công tác thi đua khen thưởng cuối mỗi năm học. Ba là: Việc trao đổi rút kinh nghiệm sau khi dự giờ giáo viên không mấy hứng thú, họ chỉ biết lắng nghe một chiều từ các ý kiến đóng góp của đồng nghiệp, thậm chí có cả những ý kiến chỉ trích nặng nề. Các giờ dạy đạt được yêu cầu của các tiêu chí thì được coi là thành công. Cuối buổi sinh hoạt chuyên môn người chủ trì chốt lại ý kiến và đưa ra qui trình thống nhất để dạy một dạng bài 5
8. hay phân môn nào đó. Nhìn chung, không khí buổi sinh hoạt chuyên môn thường nặng nề, có khi là căng thẳng thiếu tinh thần học hỏi để phát triển năng lực chuyên môn cho giáo viên, giáo viên cảm thấy bị áp lực, mệt mỏi.[3]. 2.3. Đề xuất các biện pháp chỉ đạo việc dạy học 2 buổi/ ngày, đổi mới phương pháp dạy học, đổi mới sinh hoạt chuyên môn nhằm nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện ở trường Tiểu học Luận Thành. 2.3.1. Nhóm biện pháp chỉ đạo dạy học 2 buổi/ ngày Biện pháp 1: Chỉ đạo việc xây dựng kế hoạch, tổ chức thực hiện dạy học 2 buổi/ ngày theo phương pháp dạy học tích cực ở trường tiểu học. 1. Mục đích: Nhằm tăng thời lượng học tập và rèn luyện các kĩ năng cho học sinh trên một đơn vị kiến thức, tránh được tình trạng quá tải trong học tập, làm cho việc dạy học trở nên nhẹ nhàng, hiệu quả hơn. Tạo điều kiện cần và đủ để thực hiện đổi mới phương pháp dạy học. Tăng cường việc áp dụng linh hoạt các phương pháp dạy học tích cực của đội ngũ giáo viên vào quá trình giảng dạy nhằm nâng cao chất lượng toàn diện. Giúp học sinh có phương pháp và ý thức tự học, tự tu dưỡng, rèn luyện của bản thân. Giúp cho nhà trường thực hiện hiệu quả mục tiêu giáo dục toàn diện, tạo cơ hội để các em vươn lên trong quá trình học tập, sớm bộc lộ và phát huy khả năng của mình. 2.Yêu cầu: Bố trí thời gian và nội dung hợp lí đối với các hoạt động dạy học và giáo dục để thực hiện chương trình và sách giáo khoa quy định cho mỗi lớp; thực hành vận dụng kiến thức đã học và tổ chức học sinh tham gia các hoạt động thực tế tại địa phương; học sinh được tự học có sự hướng dẫn của giáo viên để hoàn thành yêu cầu học tập, hoặc bồi dưỡng học sinh năng khiếu; dạy học các môn học tự chọn; tổ chức các hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp, câu lạc bộ, hoạt động ngoại khoá Tổ chức dạy học 2 buổi/ngày nhằm tăng cường các hoạt động thực hiện mục tiêu giáo dục toàn diện. Hoạt động ngoại khoá, hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp, câu lạc bộ được tổ chức một cách linh hoạt theo khả năng và nhu cầu của học sinh. Giáo viên chủ động sáng tạo trong việc lựa chọn và áp dụng các phương pháp dạy học tích cực trong từng tiết dạy, từng môn học cụ thể để nâng cao chất lượng tiết dạy đảm bảo nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện đáp ứng các yêu cầu mới trong giai đoạn hiện nay. Giáo viên chủ động lựa chọn nội dung, bố trí thời gian hợp lý hướng dẫn học sinh hoàn thành nội dung học tập trong giờ học trên lớp, sử dụng có hiệu quả các tài liệu bổ trợ, hạn chế việc giao bài tập về nhà cho học sinh. Tổ chức cho học sinh để sách, vở, đồ dùng học tập tại lớp 3. Nội dung: Thực hiện nghiêm túc chương trình giáo dục phổ thông cấp Tiểu học ban hành kèm theo Quyết định số 16/2006/QĐ-BGD&ĐT ngày 05 tháng 5 năm 2006 của Bộ trưởng Bộ giáo dục. Dạy học đáp ứng yêu cầu Chuẩn kiến thức kĩ năng và hướng dẫn điều chỉnh nội dung dạy học của Bộ và theo quy định của chương trình. Dạy học buổi 2 nhằm củng cố kiến thức, kĩ năng, thực hành kiến thức đã học và tổ chức cho học sinh tham gia các hoạt động thực tế nhằm hỗ trợ cho việc 6
9. học tập đạt hiệu quả. Các lớp dạy học buổi 2 chia thành 3 đối tượng: Yếu, trung bình, khá giỏi. Nội dung thực hành kiến thức đã học, phụ đạo học sinh yếu và bồi dưỡng thêm cho học sinh khá giỏi. Rèn ý thức tự học, rèn kĩ năng giao tiếp, giáo dục kĩ năng sống. Môn Toán, Tiếng Việt tập trung thực hành kiến thức đã học thông qua làm các bài tập trong vở bài tập. Lựa chọn những nội dung mà buổi 1 chưa được luyện kĩ hoặc khó đối với học sinh, dành thời gian phụ đạo học sinh yếu. Trong mỗi tiết học sinh làm lượng bài tập tương đương buổi sáng. Học sinh khá giỏi làm 4 – 5 bài tập. Học sinh trung bình yếu làm 2-3 bài tập. Những tiết mà nội dung bài tập ít và dễ, giáo viên soạn thêm bài tập dành cho học sinh khá giỏi và cho học sinh làm vào vở. Tiết tự chọn (Hoạt động ngoài giờ lên lớp): Bao gồm các nội dung hướng dẫn theo vùng miền, giáo dục kĩ năng sống, vệ sinh cá nhân, an toàn giao thông, vệ sinh môi trường, quyền và bổn phận trẻ em, tham quan, hoạt động từ thiện, múa hát tập thể và trò chơi dân gian theo chủ đề. Luyện năng khiếu (Mĩ thuật, Âm nhạc): Hoàn thành những bài chưa hoàn thành ở buổi sáng. Dạy cho học sinh kĩ năng vẽ ngoài trời, tổ chức trò chơi Mĩ thuật; âm nhạc, thể dục. Về dạy môn tự chọn Tiếng Anh, Tin học: Dạy cho các lớp 3,4,5 trong toàn trường. Môn Tin học: 2 tiết/ tuần; môn tiếng Anh 2 tiết/tuần 4. Hình thức: * Buổi 1: Dạy hết số tiết theo Quyết định số 16/2006/QĐ- BGD& ĐT và Chuẩn kiến thức, kỹ năng các môn học. * Buổi 2: Tổ chức dạy học và các hoạt động ngoài giờ lên lớp nhằm củng cố kiến thức, giúp đỡ học sinh yếu kém, bồi dưỡng học sinh giỏi môn toán, tiếng Việt đảm bảo cho học sinh đạt được các yêu cầu của chuẩn kiến thức, kĩ năng. Tổ chức các câu lạc bộ năng khiếu nhằm phát triển năng khiếu phù hợp với nhu cầu và khả năng của học sinh có năng khiếu các bộ môn Mĩ thuật, Âm nhạc; Thể dục và tổ chức các hoạt động ngoài giờ lên lớp. 5. Thời gian và thời lượng: * Buổi sáng: (5 buổi/tuần): Thực hiện kế hoạch giáo dục theo quy định của Chương trình giáo dục phổ thông ban hành kèm theo QĐ 16/2006/QĐ- BGD&ĐT ngày 5/5/2006, đảm bảo yêu cầu tối thiểu về chuẩn kiến thức và kỹ năng theo các môn học theo tinh thần công văn 896/BGD&ĐT-GDTH của Bộ GD&ĐT quy định. * Buổi chiều: Học 4 buổi/tuần; Mỗi buổi chiều học sinh được học 3- 4 tiết (Khối lớp 1,2 học 3 tiết/buổi; Khối lớp 3, 4,5 học 4 tiết/buổi). Mùa hè: Thời gian vào lớp: 14 giờ (Giải lao giữa giờ 20 phút); Tan học lúc 16h45 Mùa đông: Thời gian vào lớp: 13 giờ 45 phút (Giải lao giữa giờ 20 phút); Tan học lúc 16h30.[2]. 6. Tổ chức thực hiện Lãnh đạo nhà trường phân công giáo viên đứng lớp hợp lý, tạo điều kiện thuận lợi nhất để họ hoàn thành tốt nhiệm vụ giáo dục và giảng dạy được giao. 7
10. Giao cho Phó hiệu trưởng chịu trách nhiệm chỉ đạo nội dung, chương trình dạy (Buổi 2) cho từng tổ chuyên môn, đến từng giáo viên đứng lớp. Giáo viên được phân công chủ nhiệm lớp chịu trách nhiệm lên kế hoạch, chuẩn bị nội dung cần phụ đạo, bồi dưỡng theo đúng đối tượng đã phân nhóm, đúng theo thời khóa biểu của chuyên môn nhà trường đã lên. Giao tổ cho chuyên môn nhà trường theo dõi giám sát trong quá trình thực hiện. Biện pháp 2: Nâng cao chất lượng dạy học buổi 2 trong công tác tổ chức dạy học 2 buổi/ ngày. Nâng cao nhận thức cho giáo viên về việc dạy học 2 buổi/ ngày: Cần tuyên truyền, bồi dưỡng cho giáo viên hiểu rõ về chủ chương, mục tiêu, nguyên tắc dạy học 2 buổi/ ngày để giáo viên định hướng được việc thiết kế bài dạy sao cho phù hợp nhất cho từng đối tượng học sinh. Phân loại đối tượng học sinh, lựa chọn nội dung, hình thức, phương pháp để tổ chức dạy học phân hóa đến từng đối tượng học sinh. Giáo viên cần tìm hiểu, nắm bắt và phân loại được từng đối tượng học sinh trong lớp ngay từ buổi đầu nhận lớp thông qua việc trao đổi với giáo viên chủ nhiệm lớp năm học trước, thông qua tìm hiểu thông tin học sinh từ phụ huynh, thông qua kinh nghiệm chủ nhiệm vốn có của giáo viên và qua nhiều kênh thông tin khác. Từ đó phân loại được chính xác đối tượng học sinh lớp mình chủ nhiệm. Bên cạnh việc phân loại đối tượng học sinh giáo viên cần chú ý đến nội dung chương trình dạy học theo chuẩn kiến thức, kĩ năng cần đạt trong từng bài, từng phần trong từng tiết học chính khóa ở buổi 1. Thông qua đó ở buổi 2 học sinh năng khiếu(Hoàn thành tốt) cần mở rộng khắc sâu hay nâng cao kiến thức, kĩ năng đến đâu? Học sinh Hoàn thành cần luyện tập kiến thức, kĩ năng gì? Học sinh chưa hoàn thành cần bổ sung những kiến thức, kĩ năng gì ? và ở mức độ nào?Giáo viên cần tìm hiểu nguyên nhân cụ thể từ đó lựa chọn nội dung kiến thức nào, dạng bài nào là phù hợp nhất với từng đối tượng học sinh. Giáo viên cần lựa chọn nhiều hình thức dạy học sao cho phù hợp với từng đối tượng học sinh để đưa vào thiết kế bài dạy ở buổi 2. Chẳng hạn giáo viên có thể đan xen giữa hình thức học cá nhân, học nhóm, học cả lớp hay thay đổi linh hoạt giữa các dạng bài tập dạng tự luận, trắc nghiệm, câu đố thông qua việc sử dụng đồ dùng dạy học và áp dụng các phương pháp dạy học tích cự vào từng tiết dạy. Giáo viên cần chủ động và mạnh dạn điều chỉnh thời lượng của các tiết học theo hướng mở sao cho phù hợp nhất mà vẫn đảm bảo được nội dung chương trình theo chuẩn kiến thức kĩ năng. Chẳng hạn như tăng thêm thời lượng cho môn Tiếng việt, môn Toán và có thể bớt thời lượng của các môn phụ như thủ công, kĩ thuật để học sinh có thêm thời lượng hoàn thành được mục tiêu của tiết học. Dạy học thông qua các sân chơi trí tuệ như tổ chức hoạt động của các Câu lạc bộ Toán, Tiếng việt, Âm nhạc, Mĩ thuật, Tiếng Anh vv. Thông qua việc hoạt động của các câu lạc bộ để giáo dục kiến thức, kĩ năng cho các em mà hình thức nhẹ nhàng dễ tiếp thu, tạo không khí sôi nổi, vui tươi và gây hứng thú cho học sinh tham gia hiệu quả hơn. Tổ chức tốt các hoạt động ngoài giờ lên lớp có 8
11. hiệu quả, xem hoạt động ngoài giờ lên lớp là một hình thức tổ chức dạy học có tính tự nguyện, tạo điều kiện cho học sinh hoạt động theo hứng thú, sở thích của mình. Từ đó bồi dưỡng năng lực riêng cho từng học sinh, giúp học sinh mở rộng khơi sâu tri thức về một số lĩnh vực nhất định, gắn lý luận với thực tiễn để học sinh có thể vận dụng trong đời sống hàng ngày. (Tổ chức các hoạt động CLB đọc sách thôn) (Hoạt động Đội TNTP Hồ Chí Minh) 2.3.2. Nhóm biện pháp đổi mới phương pháp dạy học Biện pháp 3: Thực hiện đổi mới phương pháp dạy học cho đội ngũ giáo viên đáp ứng các yêu cầu đổi mới trong giai đoạn hiện nay. Để thực hiện tốt việc đổi mới phương pháp dạy học cho đội ngũ giáo viên nhằm đáp ứng các yêu cầu mới trong giai đoạn hiện nay yêu cầu của mỗi đơn vị giáo dục cần thực hiện các nội dung sau: Thành lập ban chỉ đạo đổi mới phương pháp dạy học. Nâng cao nhận thức cho đội ngũ giáo viên về nhu cầu cấp thiết của việc phải đổi mới phương pháp dạy học. Cải tiến các hình thức tổ chức dạy học, tích hợp hiệu quả các hình thức tổ chức dạy học truyền thống với các hình thức tổ chức dạy học hiện đại 1. Phương pháp vấn đáp:Là phương pháp mà người dạy đặt ra các câu hỏi để người học trả lời, qua đó người học lĩnh hội được nội dung kiến thức cần truyền đạt. Phương pháp vấn đáp được chia làm 3 loại cơ bản đó là: Vấn đáp tái hiện; vấn đáp giải thích và vấn đáp tìm tòi. 2. Phương pháp động não:Là phương pháp dạy học mà người học đưa ra chủ đề, tổ chức lớp học thành các nhóm để các cá nhân tự suy nghĩ và đưa ra các ý tưởng, các phương án trả lời. Các ý tưởng, các phương án trả lời này được ghi lại. Người dạy đóng vai trò là người điều khiển, động viên người học liên tục đưa ra các ý tưởng. Công việc đánh giá lựa chọn những ý tưởng tốt được tiến hành trên cơ sở thảo luận tập thể, tôn trọng ý kiến của tập thể. 3. Phương pháp đặt vấn đề và giải quyết vấn đề:Là phương pháp dạy học mà người dạy đặt ra vấn đề hoặc (nêu vấn đề, cung cấp những thông tin tạo tình huống có vấn đề) để người học thực hiện cách giải quyết vấn đề theo sự hướng dẫn của giáo viên hoặc (người học thực hiện cách giải quyết vấn đề với sự trợ giúp của người dạy khi cần). Người dạy hoặc (cả người dạy và người học) cùng đánh giá kết quả làm việc. 4. Phương pháp hoạt động nhóm: Là phương pháp dạy học mà lớp học được chia thành các nhóm nhỏ, tùy theo mục đích, yêu cầu của vấn đề học tập. Trong nhóm có sự phân công mỗi người làm một việc, mỗi thành viên trong 9
12. nhóm đều làm việc tích cực, không ỷ vào một vài người hiểu biết và năng động hơn. Sau khi thống nhất cách giải quyết vấn đề trong nhóm, mỗi nhóm cử ra một đại diện trình bày kết quả thảo luận của nhóm trước lớp. Các nhóm khác nhận xét bổ sung, cuối cùng người dạy là người đánh giá và kết luận các vấn đề. (Học sinh đang hoạt động nhóm) 5. Phương pháp trò chơi:Là phương pháp dạy học được tiến hành theo 3 bước cụ thể đó là: Bước chuẩn bi, bước tiến hành và bước kết thúc có đánh giá. Phương pháp này đòi hỏi sự chuẩn bị kỹ lưỡng trong việc lựa chọn trò chơi sao cho phù hợp với nội dung bài học, tổ chức nhanh gọn, vừa gây hứng thú đồng thời phải có kỹ luật dựa trên luật chơi rõ ràng. Phần kết thúc ngoài việc tổ chức đánh giá những kết quả đạt được cũng phải cần nhận xét thái độ tham gia của người học. 6. Phương pháp đóng vai (Đóng kịch):Là phương pháp dạy học được tổ chức dưới hình thức cho học sinh thực hành một số cách ứng xử nào đó trong một tình huống cho trước. * Để tiến hành đổi mới phương pháp dạy học cho đội ngũ giáo viên đạt hiệu quả cao trước hết phải tìm hiểu kỹ về nội dung của các phương pháp dạy học tích cực đã xác định được, từ đó nhà trường có kế hoạch tập huấn phương pháp dạy học cho giáo viên. Tiến hành dạy mẫu các môn học được thiết kế theo phương pháp dạy học tích cực ở một số lớp. Tiến hành sinh hoạt chuyên môn để đúc rút kinh nghiệm ngay sau mỗi tiết dạy mẫu để xây dựng các mô hình điểm và nhân rộng. Xây dựng kế hoạch, xây dựng nội qui, quy định về đổi mới phương pháp dạy học. Tăng cường công tác kiểm tra, đánh giá việc thực hiện kế hoạch đổi mới phương pháp dạy học. Biện pháp 4: Bồi dưỡng nâng cao năng lực soạn giảng cho giáo viên theo phương pháp dạy học tích cực. Dạy học 2 buổi/ ngày là điều kiện đủ về mặt thời lượng, tạo điều kiện thuận lợi cho việc áp dụng các phương pháp dạy học tích cực đạt hiệu quả cao góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện cho nhà trường. 1. Đổi mới cách thiết kế kế hoạch bài học: * Thay đổi về mục tiêu: Ngoài mục tiêu cần đạt theo chuẩn kiến thức kỹ năng ra thì mục tiêu đó còn phải được xác định rõ mức độ hoàn thành việc học tập của học sinh. Mục tiêu không đơn thuần là chủ đề bài học mà là cái đích cuối cùng mà bài học phải đạt tới. Chính vì vậy mục tiêu bài học phải nói rõ kết quả của bài học chứ không phải là mô tả lại tiến trình bài học. * Hướng dẫn giáo viên đổi mới cách thiết kế kế hoạch bài học theo hướng tích cực: Cần chỉ rõ các yêu cầu của theo từng hoạt động cụ thể. Hướng dẫn giáo 10
13. viên xác định được các hoạt động cơ bản cho từng nội dung cụ thể của bài học từ đó lựa chọn được các phương pháp dạy học vừa phù hợp với nội dung vừa phát huy được tính tích cực, chủ động, sáng tạo tự giác của học sinh và có ứng dụng công nghệ thông tin hỗ trợ giáo viên trong quá trình thực hiện. Yêu cầu tổ khối chuyên môn nghiên cứu rõ nội dung, trao đổi, bàn bạc để đi đến thống nhất trong tổ khối về mục tiêu bài học, thống nhất về nội dung, phương pháp, phương tiện, đồ dùng dạy học, hình thức tổ chức dạy học của từng tiết học. Cụ thể ở khâu soạn bài giáo viên cần thực hiện đúng, đủ các yêu cầu sau: Soạn đầy đủ các bước theo qui định chung của ngành, cần ngắn gọn nhưng đảm bảo đầy đủ các thông tin cơ bản. Lựa chọn hình thức dạy học cho từng hoạt động cụ thể phải phù hợp với nội dung và phương pháp giảng dạy, đặc biệt là phải phù hợp với từng đối tượng học sinh trong lớp. Thể hiện rõ nội dung bài học Thể hiện rõ kiến thức trọng tâm Thể hiện rõ phần kiến thức mở rộng (áp dụng cho từng đối tượng học sinh). Thể hiện rõ về giáo dục môi trường. Chuẩn bị tốt hệ thống các câu hỏi để hệ thống hóa kiến thức bài học. Yêu cầu các câu hỏi phải mang tính logic, từ ngữ phải dễ hiểu, phù hợp với từng đối tượng học sinh. Phân bổ thời gian cho từng phần, từng hoạt động một cách hợp lí. Phần thực hành, luyện tập cần được xác định rõ ràng, cụ thể mục tiêu cần đạt cho từng đối tượng học sinh để lựa chọn các hình thức và phương pháp cho phù hợp nhất (Ví dụ: Ở phần này cần dự kiến học sinh làm miệng, làm nháp, làm vào vở hay làm vào bảng con). Thể hiện rõ hình thức tổ chức dạy học cho từng phần theo nội dung bài học. Dự kiến các tình huống có thể xảy ra để chủ động có phương áp giải quyết chuẩn bị trước. * Thiết kế giáo án theo từng hoạt động cụ thể là: Đặt học sinh vào các tình huống có vần đề cụ thể, qua đó học sinh tự đưa ra các phương án để tự giải quyết vấn đề dưới sự giám sát trợ giúp của giáo viên. Giáo viên không nên rập khuôn theo mẫu sẵn có mà nên hướng dẫn gợi mở để mỗi học sinh tự giải quyết vấn đề theo cách suy nghĩ của mình thông qua các hành động cụ thể. * Hướng dẫn giáo viên lựa chọn các hoạt động cơ bản trong một bài học: Để đạt được mục tiêu bài học trước hết cần đạt được các mục tiêu riêng của từng nội dung cụ thể. Muốn vậy cần phải lựa chọn các hoạt động phù hợp với trình độ nhận thức của học sinh. Phù hợp với đặc điểm tâm sinh lý lứa tuổi. Ngoài ra lựa chọn các hoạt động cần phải có sức cuốn hút học sinh, tạo hứng thú và kích thích mọi khả năng để học sinh tích cực tham gia. Hoạt động lựa chọn phải đảm bảo sự tương tác hiệu quả giữa giáo viên và học sịnh. Lưu ý khi lựa chọn các hoạt động là phải đảm bảo nguyên tắc từ dễ đến khó, từ đơn giản đến phức tạp, từ thụ động đến chủ động. 11
14. * Hướng dẫn giáo viên lựa chọn các hình thức và phương pháp dạy học tích cực: Cần hướng cho giáo viên mạnh dạn hơn trong khâu này để họ thể hiện hết khả năng sáng tạo của mình trong việc lựa chọn các phương pháp dạy học. Tùy theo điều kiện hoàn cảnh cụ thể, tùy theo nội dung từng phân môn, từng bài học và tùy theo nội dung từng hoạt động cụ thể mà giáo viên lựa chọn các hình thức, phương pháp dạy học cho phù hợp với từng nội dung ấy. * Hướng dẫn giáo viên tăng cường các hoạt động nhóm trong các hoạt động học tập: Mục tiêu, nội dung của từng hoạt động cụ thể phải được nêu rõ ràng. Định hướng cách thức tổ chức tiến hành và những yêu cầu cần đạt được cho từng hoạt động đó. Xác định kết quả cụ thể cần đạt được theo từng mức độ của từng hoạt động. Phân bố nguồn nhân lực, vật lực, trí lực phù hợp cho từng hoạt động đó. Phân công giao nhiệm vụ rõ ràng cụ thể công việc cho học sinh (Từng cá nhân hoặc nhóm). Đồng thời tăng cường các hình thức tổ chức học nhóm trong từng bài học. Đặc biệt là các nhóm phải được thành lập một cách ngẫu nhiên dưới nhiều cách chia nhóm khác nhau, sao cho các nhóm luôn được luân phiên, không bị trùng lặp, tránh hình thức tạo điều kiện tốt nhất cho các cá nhân được làm việc luân phiên trong công việc học tập nhóm. (Giáo viên hướng dẫn học sinh hoạt động nhóm) 2.Xây dựng tiêu chuẩn đánh giá giờ dạy theo hướng tích cực: * Tiêu chuẩn của một giờ dạy theo hướng tích cực bao gồm các nội dung cơ bản sau: Một giờ dạy theo hướng tích cực yêu cầu phải điều khiển học sinh trong một lớp học tham gia tích cực, chủ động và sáng tạo các hoạt động học. Người dạy phải sử dụng đồng bộ, kết hợp linh hoạt nhiều phương pháp dạy học tích cực để kích thích gây hứng thú học tập học sinh nhằm phát huy tối đa khả năng, năng lực tính tự giác, sáng tạo hiện có của học sinh. Có kỹ năng sử dụng các phương tiện, thiết bị, đồ dùng dạy học. 3. Triển khai và đánh giá kế hoạch bài học theo hướng tích cực: Đảm bảo kế hoạch của giờ học cả về mặt nội dung và hình thức. Thực hiện đầy đủ các hoạt động đã dự kiến trong khoảng thời gian nhất định. Đảm bảo học sinh được tham gia các hoạt động học tập dưới sự hướng dẫn, giúp đỡ của giáo viên. Đối với cán bộ quản lý khi kiểm tra đánh giá việc thực hiện dạy học trên lớp theo phương pháp tích cực thông qua việc dự giờ giảng dạy của giáo viên cần lưu ý các bước sau: Bước 1: Chuẩn bị dự giờ: Xác định mục đích dự giờ; Nắm kế hoạch thực hiện bài giảng của từng giáo viên; Dự kiến nội dung cần quan sát. Bước 2: Tiến hành dự giờ: Giáo viên thực hiện nội dung bài giảng cần đảm bảo tính hệ thống, lô gic. 12
15. Hệ thống câu hỏi mà giáo viên đưa ra có kích thích tính tích cực, phát triển tư duy cho học sinh hay không. Giáo viên đã lựa chọn và sử dụng những phương pháp dạy học tích cực nào. Giáo viên đã sử dụng các loại thiết bị hỗ trợ dạy học, đồ dùng dạy học ra sao ? hiệu quả như thế nào ?. Giáo viên đã kết hợp các phương pháp dạy học như thế nào (Dạy học theo phương pháp dạy học tích cực) trong khi tổ chức các hoạt động dạy- học trên lớp. Giáo viên hướng dẫn học sinh tự đánh giá kết quả học tập từ đó có các điều chỉnh hợp lý trong cách học. Giao tiếp, hợp tác giữa thầy – trò và trò – trò như thế nào ? Bước 3: Phân tích và đánh giá giờ dạy của giáo viên: * Phân tích giờ dạy: Cách tổ chức các hoạt động học giáo viên, chọn phương pháp dạy học nhằm tích cực hóa người học, sử dụng thiết bị dạy học hỗ trợ đổi mới phương pháp dạy học, phân phối thời gian của các hoạt động hợp lý. Phương pháp học tập thể hiện tính tích cực của học sinh. *Đánh giá giờ dạy: Theo quy định chuẩn giờ lên lớp. Trình độ kiến thức, năng lực tổ chức dạy học, tinh thần trách nhiệm của giáo viên. Khả năng vận dụng các phương pháp dạy học tích cực. 2.3.3. Nhóm biện pháp đổi mới sinh hoạt chuyên môn Biện pháp 5: Đổi mới nội dung và hình thức sinh hoạt chuyên môn nhằm nâng cao chất lượng giảng dạy. 1. Đối với việc tổ chức các chuyên đề: Yêu cầu đầu tiên là Hiệu trưởng phải có sự quan tâm và đầu tư thỏa đáng về nhân lực, tài lực và thời gian để nâng cao chất lượng của việc sinh hoạt chuyên môn theo chuyên đề. Ban giám hiệu chủ động vào cuộc cùng với các tổ khối trưởng thảo luận thống nhất xây dựng kế hoạch chi tiết cụ thể cho nhiệm vụ thực hiện chuyên môn, đồng thời tích cự tự học, tự bồi dưỡng nâng cao trình độ nâng cao năng lực hướng dẫn bồi dưỡng đội ngũ giáo viên. Đầu mỗi năm học nhà trường căn cứ vào nhiệm vụ cụ thể từng năm học để tổ chức cho giáo viên đăng kí đề tài sáng kiến kinh nghiệm, làm báo cáo chuyên đề về các nội dung sát thực, cụ thể nhằm nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện cho học sinh toàn trường. Nên khuyến khích giáo viên các tổ khối cùng tham gia xây dựng chuyên đề này. Các chuyên đề, sáng kiến kinh nghiệm có chất lượng tốt sau khi được đánh giá xếp loại ở các cấp cần được lưu trữ khoa học và được phổ biến rộng rãi tới toàn thể cán bộ giáo viên để họ vận dụng vào công tác dạy học. Ngoài ra nhà 13
16. trường cần quan tâm hơn nữa đến chính sách khen thưởng dành cho các báo cáo chuyên đề, sáng kiến kinh nghiệm tốt để động viên khuyến khích phong trào này ngày càng được phát triển bền vững và có chất lượng hơn. 2. Đối với việc tổ chức dự giờ: Cần thay đổi một số điểm sau: Thứ nhất: Nên thay đổi mục đích của việc dự giờ. Từ dự giờ để đánh giá giáo viên sang dự giờ để chia sẻ kinh nghiệm, học tập lẫn nhau nhằm phát triển năng lực chuyên môn cho giáo viên. Với cách làm này sẽ tạo ra bầu không khí thoải mái mà trong đó giáo viên có thể bày tỏ những ý kiến chia sẻ hoặc những khó khăn vướng mắc của mình với đồng nghiệp và ngược lại giữa đồng nghiệp với bản thân để tìm ra và đề xuất nhiều giải pháp hay nhằm khắc phục những hạn chế tồn tại thực tế trong quá trình giảng dạy hàng ngày, thông qua đó kích thích được sự sáng tạo, phát triển năng lực chuyên môn cho giáo viên. Do vậy, cần tuyên truyền đến từng cán bộ, giáo viên để mỗi giáo viên phải thay đổi suy nghĩ và nhận thức sâu sắc hơn về mục đích dự giờ nhằm thay đổi từ dự giờ để đánh giá, phán xét lẫn nhau sang dự giờ để phản hồi. Thông qua dự giờ để giáo viên thiết kế lại bài học dựa trên diễn biến thực tế đã xảy ra trong tiết dạy minh họa của đồng nghiệp, qua đó giúp giáo viên thấy rõ ý thức thái độ và phản ứng của học sinh khi học tập, từ đó nghiên cứu để xây dựng cách thức tổ chức dạy học cho phù hợp với từng đối tượng học sinh nhằm cải tiến việc học của học sinh theo hướng tích cực. Ngoài ra, thông qua việc dự giờ mỗi giáo viên cũng có dịp nhìn lại việc dạy học của chính mình. Thứ hai: Nên thay đổi cách thức dự giờ từ dự giờ để đánh giá xếp loại giờ dạy sang dự giờ để học tập, bồi dưỡng nhằm phát triển năng lực chuyên môn. Bởi vậy khi dự giờ nên ưu tiên quan sát việc học của học sinh thay vì quan sát việc dạy của giáo viên như trước, qua đó người dự giờ phải trả lời được các câu hỏi: Khi nào học sinh học tập thực sự ? Khi nào học sinh không học tập thực sự ? Nguyên nhân nào dẫn đến việc học như vậy ? Giải pháp khắc phục như thế nào ?. Xuất phát từ mục đích dự giờ là quan sát việc học của học sinh, người dự cần phải lựa chọn vị trí thích hợp để quan sát, nên ngồi hai bên hoặc phía trên lớp học. Kết hợp bao quát toàn bộ không gian lớp học và lựa chọn các học sinh điển hình để tập trung quan sát thu thập các thông tin. Lắng nghe các câu trả lời, ý kiến của học sinh hoặc quan sát kết quả bài làm của các em. Hạn chế ghi chép tiến trình bài dạy, chỉ ghi những điểm nổi bật trong giờ học của học sinh nên dành nhiều thời gian cho việc quan sát. Thông qua kết quả quan sát được mà người dự cần dự kiến các giải pháp khắc phục nhằm tháo gỡ những khó khăn vướng mắc mà học sinh đang còn mắc phải.[4]. Thứ ba: Nên thay đổi cách thức trao đổi nhận xét đánh giá xếp loại sau khi dự giờ. *Ví dụ minh họa: Bước 1: Tạo cơ hội cho giáo viên dạy được nêu lên mục tiêu, ý tưởng xây dựng kế hoạch bài học, có thể nêu rõ những ý tưởng đã thực hiện được, những tình huống phát sinh đã sử lí được trong quá trình tổ chức dạy học; những điều 14
17. mà bản thân người dạy thấy tâm đắc nhất và cả những điều tự mình thấy chưa hài lòng. Bước 2: Nội dung trao đổi của những người tham gia dự giờ cần tập trung vào việc nhận xét các hoạt động học của học sinh nhằm trả lời các câu hỏi: hoạt động nào hiệu quả? Hoạt động nào chưa hiệu quả ? Câu hỏi nào hay? Tình huống nào tốt ? học sinh nào hay nhóm nào hoạt động hiệu quả, lí do ? học sinh nào chưa tập trung chú ý vào việc học, vì sao? vv. Giáo viên dự cần trao đổi về những kết quả thực tế học sinh đạt được so với thiết kế bài học đã đạt được như mong muốn hay chưa? Bước 3: Người chủ trì cần tạo cơ hội cho tất cả người tham gia dự được phát biểu ý kiến cá nhân. Tập chung làm rõ hơn những ý kiến hay để các giáo viên cùng chia sẻ và học tập lẫn nhau. * Tóm lại: Ngoài những vấn đề nêu trên điều quan trọng hơn cả là mỗi giáo viên cần phải thay đổi nhận thức của bản thân mình xem việc thay đổi này là điều tất yếu để nâng cao năng lực giảng dạy cho bản thân góp phần nâng cao chất lượng giảng dạy góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện cho học sinh. 2.3.4. Nhóm biện pháp chung Biện pháp 6: Lựa chọn, xây dựng bồi dưỡng đội ngũ tổ khối trưởng, đội ngũ giáo viên theo chuẩn nghề nghiệp và theo chiến lược phát triển giáo dục của nhà trường. Việc lựa chọn, xây dựng bồi dưỡng đội ngũ tổ khối trưởng, đội ngũ giáo viên để nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ sư phạm trong các nhà trường hiện nay là vấn đề hết sức cần thiết, nó có vai trò rất quan trọng trong việc tổ chức thực hiện dạy học theo hướng đổi mới hiện nay và là yếu tố cần thiết để nâng cao chất lượng dạy và học. Bởi vì trình độ, nghiệp vụ của người giáo viên được hình thành chủ yếu trong giai đoạn đầu ở trường sư phạm và nó ngày càng được củng cố và phát triển trong quá trình công tác của giáo viên thông qua việc tự học, tự bồi dưỡng thường xuyên trong suốt quá trình giảng dạy. Công tác bồi dưỡng thế hệ giáo viên trẻ cần thiết phải chọn ra các giáo viên có chuyên môn, nghiệp vụ, năng lực sư phạm tốt và có kinh nghiệm trong giảng dạy, có đủ đức đủ tài, phải thật sự tâm huyết, có trách nhiệm với công việc để làm người hướng dẫn, dẫn dắt lớp trẻ. Bồi dưỡng lòng nhân ái, tình thương yêu con người, thương yêu học sinh là điểm xuất phát của mọi sự sáng tạo sư phạm của giáo viên. Đối với người giáo viên thì lòng yêu nghề, sự say mê hứng khởi, tính kiên trì bền bỉ và ý chí khắc phục khó khăn, toàn tâm, toàn ý với sự nghiệp giáo dục, tất cả vì học sinh thân yêu là biểu hiện của đạo đức cách mạng và lý tưởng nghề nghiệp. Những phẩm chất trên không chỉ do đào tạo mà còn là kết quả của một quá trình học tập, rèn luyện, tự bồi dưỡng, tự hoàn thiện trong suốt cuộc đời. Đối với giáo viên hướng dẫn, trong mọi hoàn cảnh là người thầy của của các thầy do đó bản thân họ phải xác định rõ vai trò, trách nhiệm trong việc đào tạo lớp trẻ. Bên cạnh đó họ càng phải không ngừng học tập, tự bồi dưỡng để trước giới trẻ họ xứng đáng là những tấm gương trong chuyên môn nghiệp vụ. 15
18. Qua việc hướng dẫn lớp trẻ những người hướng dẫn học tập ở thế hệ trẻ những kiến thức mới và tiến bộ khoa học kỹ thuật. Nhiệm vụ chính là tạo cho giáo viên trẻ có những kỹ xảo về phương pháp giáo dục, dạy học từng môn học; hiểu biết những điều chỉnh mới trong nội dung, chương trình. Đối với Ban giám hiệu cần phải tổ chức chặt chẽ, có những biện pháp cụ thể, theo dõi, kiểm tra, đánh giá xếp loại khách quan cả giáo viên trẻ và giáo viên hướng dẫn. Trong công tác này phải làm sao cho mọi đối tượng phải nhận thức được rõ trách nhiệm của mình cần phải tự học, tự bồi dưỡng, rèn luyện để hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao và tiếp tục hoàn thiện mình hơn. Việc lựa chọn, bố trí sắp xếp đội ngũ tổ khối trưởng trong một đơn vị giáo dục là khâu then chốt có vai trò to lớn trong việc nâng cao chất lượng giáo dục nói chung, chất lượng đội ngũ giáo viên nói riêng, đây chính là những cánh tay dài của đội ngũ lãnh đạo. Do đó việc lựa chọn bổ nhiệm và bồi dưỡng đội ngũ này có vai trò hết sức quan trọng. Đội ngũ này phải thực sự là những nhân tố có năng lực chuyên môn nghiệp vụ sư phạm tốt, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao, thực sự là những con người có bản lĩnh chính trị, có uy tín, có đủ phẩm chất và năng lực chuyên môn tương xứng với nhiệm vụ tập thể tín nhiệm giao phó. Cần sắp xếp đúng người đúng việc, đúng năng lực, giao quyền quản lý về chất lượng chuyên môn cho họ dưới sự giám sát của đội ngũ quản lý là điều kiện hết sức cần thiết nhằm tạo tính chủ động, phát huy trách nhiệm của người quản lý hành chính vừa có yếu tố chuyên môn. Tuy nhiên công tác bổ nhiệm đội ngũ tổ khối trưởng phải trên cơ sở dân chủ, công bằng, công khai và minh bạch. Việc phân công giáo viên đứng lớp cần phải nghiên cứu kỹ lưỡng đảm bảo tính hợp lý, đồng đều, phải dựa trên năng lực chuyên môn của từng cá nhân, dựa trên đặc điểm chất lượng, đặc điểm tâm sinh lý lứa tuổi của học sinh từng khối lớp. Cần đảm bảo được cả chất lượng mũi nhọn cũng như chất lượng đại trà. Việc sắp xếp bố trí giáo viên nếu hợp lý sẽ phát huy tối đa tiềm năng nguồn nhân lực, nội lực sẽ được phát huy hiệu quả. Ngược lại, bố trí sắp xếp nhân lực không hợp lý sẽ làm giảm chất lượng công việc, gây cản trở việc xây dựng và phát triển đội ngũ giáo viên trong nhà trường. Vì vậy khi bổ nhiệm đội ngũ tổ khối trưởng cũng như sắp xếp phân công giáo viên đứng lớp người cán bộ quản lý phải suy tính nghiêm túc và đảm bảo các yêu cầu sau: Tuân thủ định mức lao động của nhà nước và các quy định về nhiệm vụ, quyền hạn của giáo viên được quy định rõ trong Điều lệ Trường tiểu học và các văn bản hướng dẫn thực hiện của các cấp quản lý giáo dục ban hành. Phù hợp với trình độ năng lực của từng giáo viên, sắp xếp đúng người, đúng việc. Đảm bảo tính kế thừa để có sự ổn định trong một thời gian nhất định. Đảm bảo tính đoàn kết trong tập thể sư phạm tạo sự đồng thuận nhất trí cao để thực hiện tốt nhất mục tiêu giáo dục đề ra. Biện pháp 7: Xây dựng kế hoạch thanh kiểm tra, đánh giá việc thực hiện dạy học 2 buổi/ ngày, đổi mới phương pháp dạy học, đổi mới sinh hoạt chuyên môn. 16
19. Kiểm tra đánh giá là khâu cuối cùng của chu trình quản lý. Kiểm tra đánh giá đúng sẽ góp phần thúc đẩy hoạt động giảng dạy của giáo viên và hoạt động học tập của học sinh tạo động lực cho chất lượng đội ngũ giáo viên ngày càng được nâng cao góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện. Trong quá trình xây dựng kế hoạch và thực hiện kế hoạch kiểm tra, đánh giá, xếp loại giáo viên cần chú ý các mặt sau: * Kế hoạch kiểm tra: Số lượng giáo viên cần kiểm tra, đánh giá toàn diện trong năm học (Khoảng 30- 40% giáo viên toàn trường) cần lập danh sách cụ thể ngay từ đầu năm. Tiêu chuẩn đánh giá dựa vào các quy định đánh giá giáo viên tiểu học. Cách xếp loại (như quy định trong phiếu đánh giá dự giờ). Kiểm tra dưới nhiều hình thức như báo trước hoặc đột xuất. Quá trình kiểm tra đặc biệt chú ý tư vấn, rút kinh nghiệm, đánh giá xếp loại khách quan, mang tính giáo dục, góp ý theo tinh thần xây dựng. Cần thông báo rõ tiêu chuẩn đánh giá giờ dạy, tiêu chuẩn xếp loại. * Nội dung kiểm tra: Kiểm tra hồ sơ chuyên môn: Hồ sơ chuyên môn của giáo viên khi được kiểm tra phải được thông báo rõ chủng loại, biểu điểm và cách xếp loại. Kiểm tra việc thực hiện tiến độ chương trình: Đối chiếu qua kế hoạch cá nhân và lịch báo giảng, sổ chủ nhiệm. Kiểm tra việc thực hiện dạy và học 2 buổi/ngày; Kiểm tra việc đổi mới phương pháp dạy học của đội ngũ giáo viên. Kiểm tra công tác tổ chức thực hiện sinh hoạt chuyên môn của các tổ khối theo kế hoạch. Kiểm tra việc sử dụng đồ dùng dạy học, các trang thiết bị hỗ trợ dạy học của giáo viên. Kiểm tra việc đánh giá, xếp loại học sinh của giáo viên. Chế độ kiểm tra của giáo viên theo phân phối chương trình. Chế độ kiểm tra miệng, 15 phút, sổ điểm, kế hoạch chủ nhiệm. Kiểm tra việc chấm chữa bài của giáo viên; Kiểm tra việc giáo viên tham gia các hoạt động tập thể cùng học sinh. Kiểm tra việc tham gia hội họp và sinh hoạt chuyên môn, tập huấn các chuyên đề. 2.4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm đối với hoạt động giáo dục của nhà trường. Kết quả thực nghiệm đã khẳng định tính đúng đắn, khoa học và thực thi đã mang lại những chuyển biến rõ rệt trong việc nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện trong nhà trường. Chất lượng đội ngũ của nhà trường ngày càng được khẳng định. Số lượng giáo viên đạt giáo viên giỏi các cấp ngày càng tăng. Chất lượng học sinh ngày càng được cải thiện. 2.4.1. Kết quả đạt được trong việc tổ chức dạy học 2 buổi /ngày Bảng thống kê chất lượng học sinh trong 3 năm học Số lớp Số HS Tỷ lệ học sinh học học 2 Năm học Hoàn Chưa hoàn 2 buổi/ buổi/ Hoàn thành thành tốt thành ngày ngày 2015-2016 24 498 94,8% 1,16% 2016-2017 27 749 44,4% 55% 0,6% 2017-2018 27 698 48,7% 51,3% 0% 17
20. Qua công tác chỉ đạo thực hiện dạy học hai buổi/ngày tại đơn vị trong 3 năm học đã có nhiều chuyển biến tích cực, chất lượng học sinh được nâng lên rõ rệt năm sau cao hơn năm trước, tỷ lệ học sinh Hoàn thành tốt tăng lên, tỷ lệ học sinh Chưa hoàn thành giảm xuống (năm học 2017-2018 không còn học sinh chưa hoàn thành) được thể hiện cụ thể trong bảng thống kê trên: 2.4.2. Kết quả đạt được trong việc đổi mới phương pháp dạy học Trong năm học 2015- 2016 đến năm học 2017- 2018 nhà trường đã tăng cường hơn nữa công tác đổi mới phương pháp dạy học theo hướng tích cực, định hướng để giáo viên đưa ra và áp dụng linh hoạt các phương pháp dạy, hình thức tổ chức dạy học hay, hiệu quả để đồng nghiệp học tập, (Giáo viên chuẩn bị đồ dùng dạy học tự làm ) đồng thời giúp học sinh học tập một cách tích cực, chủ động, sáng tạo hơn. 100% giáo viên nhà trường đã áp dụng phương dạy học tích cực vào giảng dạy có hiệu quả cao, chất lượng giờ dạy ngày càng được nâng lên, kết quả thi giáo viên giỏi các cấp tăng. Cụ thể như bảng thống kê sau: Tổng số Số giáo viên Số lượt giáo viên giỏi Năm học giáo viên áp dụng Cấp Cấp Cấp PPDHTC trường huyện tỉnh 2015-2016 25 25 20 2 0 2016-2017 33 33 29 4 2 2017-2018 34 34 31 6 3 (Minh chứng cụ thể cho việc đổi mới phương pháp dạy học tại đơn vị là giáo viên tự làm đồ dùng dạy học trước khi lên lớp có Phụ lục 1- Kèm theo) 2.4.3. Kết quả đạt được trong việc đổi mới sinh hoạt chuyên môn Sau khi áp dụng biện pháp đổi mới nội dung và hình thức sinh hoạt chuyên môn tại đơn vị đã khắc phục được những tồn tại nêu trên. Giáo viên hào hứng đón nhận cách sinh hoạt mới này, tham gia đầy đủ nhiệt tình có hiệu quả các buổi sinh hoạt, bầu không khí buổi sinh hoạt rất thoải mái, giáo viên bày tỏ, chia sẻ những khó khăn vướng mắc của mình với đồng nghiệp Nhà trường có một tập thể sư phạm đoàn kết, thương yêu giúp đỡ lẫn nhau cùng tiến bộ, luôn đồng thuận nhất trí cao trong công việc và cùng chung quyết tâm thực hiện tốt mục tiêu giáo dục đã đề ra. Ngày càng nhiều cán bộ giáo viên đạt thành tích cao trong thi đua khen thưởng các cấp. Chất lượng học sinh ngày càng được nâng cao, Tỷ lệ học sinh hoàn thành tốt tăng lên, tỷ lệ học sinh chưa hoàn thành giảm xuống. 18
21. * Như vậy: Chỉ có dạy học 2 buổi/ngày mới tạo điều kiện đủ về mặt thời gian để thực hiện đổi mới phương pháp dạy học, áp dụng các phương pháp dạy học tích cực vào quá trình giảng dạy thường xuyên liên tục hàng ngày thì mới có thể nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện cho (Đội ngũ cán bộ giáo viên nhà trường năm học 2017-2018) học sinh. Điều này đã được kiểm nghiệm qua nhiều năm nhà trường tổ chức dạy học 2 buổi/ngày và tiến hành đổi mới phương pháp dạy học, đặc biệt là hai năm học vừa qua việc đổi mới nội dung và hình thức sinh hoạt chuyên môn đã làm chuyển biến chất lượng giờ dạy một cách tích cực, chất lượng các buổi sinh hoạt chuyên môn được nâng lên tác động tích cực đáng kể tới chất lượng giáo dục toàn diện của nhà trường. Chất lượng giáo dục tăng lên hàng năm, tỉ lệ học sinh chưa hoàn thành giảm xuống, không còn tình trạng học sinh bỏ học. 3. Kết luận, kiến nghị 3.1. Kết luận: Để đạt được mục tiêu nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện đáp ứng yêu cầu xã hội trong điều kiện đổi mới giáo dục hiện nay, trong những năm học vừa qua nhà trường đã không ngừng tìm kiếm, sáng tạo và đề xuất các giải pháp, biện pháp hữu hiệu như việc đổi mới phương pháp dạy học áp dụng linh hoạt các phương pháp dạy học tích cực, đổi mới sinh hoạt chuyên môn, chỉ đạo việc tổ chức dạy học 2 buổi/ngày, nâng cao năng lực quản lý, nâng cao năng lực cho đội ngũ giáo viên, tăng cường xây dựng cơ sở vật chất cho nhà trường. Trong giai đoạn hiện nay để nâng cao chất lượng dạy học cần phải có sự đổi mới công tác quản lý, tạo điều kiện thuận lợi nhất để giáo viên thực hiện tốt việc đổi mới phương pháp dạy học, áp dụng linh hoạt các phương pháp dạy học tích cực và các hoạt động sư phạm hàng ngày mà việc thực hiện chương trình dạy học 2 buổi/ngày đáp ứng được yêu cầu đó. Để thực hiện tốt việc đổi mới phương pháp dạy học và tổ chức tốt việc dạy học 2 buổi/ngày thì vai trò then chốt là ở đội ngũ cán bộ quản lý, vai trò quyết định lại thuộc về đội ngũ giáo viên. Muốn vậy cần phải thay đổi nội dung và hình thức sinh hoạt chuyên môn cho phù hợp với yêu cầu mới. Qua thời gian triển khai, khảo sát và thực hiện đề tài tại đơn vị, đến nay hầu hết các giáo viên trong nhà trường đã trang bị tốt cho mình những kiến thức cơ bản, những kỹ năng, kỹ thuật cơ bản vững vàng phục vụ tốt cho việc thực hiện dạy học 2 buổi/ngày áp dụng linh hoạt các phương pháp dạy học tích cực. 19
22. Việc soạn bài, chuẩn bị đồ dùng, phương tiện dạy học trước khi lên lớp được giáo viên hết sức chú trọng và quan tâm hơn. Đây là việc làm cần thiết thường xuyên được chuyên môn nhà trường kiểm tra và duyệt cho giáo viên trước khi lên lớp. 100% số giáo viên đủ trình độ và khả năng soạn bài trên máy tính. Chất lượng các buổi sinh hoạt chuyên môn được cải thiện đáng kể, giáo viên hăng hái tham gia chia sẻ kinh nghiệm, trao đổi ý tưởng xây dựng kế hoạch bài học, những điều còn băn khoăn vướng mắc, những vấn đề tâm đắc trong quá trình dạy học được giáo viên chia sẻ một cách cởi mở cụ thể, nhìn chung chất lượng buổi sinh hoạt chuyên môn được nâng lên thực sự. Số giáo viên được công nhận giáo viên giỏi các cấp ngày càng tăng. Chính vì vậy mà chất lượng giáo dục của nhà trường ngày càng được nâng cao rõ rệt, chất lượng năm sau cao hơn năm trước và dần đáp ứng các yêu cầu mới trong giai đoạn hiện nay. Với những kết quả đạt được của nhà trường trong những năm qua đã khẳng định tính đúng đắn của giả thuyết khoa học đề ra. Sáng kiến đã góp phần giải quyết được những vấn đề mang tính cấp thiết của thực tiễn trong giai đoạn hiện nay ở các trường Tiểu học. (Các hoạt động của nhà trường được thể hiện ở Phụ lục 2- Kèm theo) 3.2. Kiến nghị, đề xuất: 3.2.1. Đối với Sở, Phòng Giáo dục – Đào tạo: Cần tăng cường hơn nữa việc tổ chức các chuyên đề về đổi mới và áp dụng các phương pháp dạy học tích cực đến các đơn vị trường. Có các văn bản hướng dẫn chỉ đạo cụ thể hơn về việc tổ chức dạy học 2 buổi/ngày đối với các trường trên địa bàn tỉnh. Đặc biệt là dạy học buổi 2. Có các văn bản hướng dẫn chỉ đạo việc đổi mới sinh hoạt chuyên môn để các nhà trường kịp thời tổ chức triển khai đồng bộ. 3.2.2. Đối với nhà trường: Tiếp tục tham mưu với phòng giáo dục cử giáo viên tham gia các lớp học bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ. Tham mưu với UBND xã tăng cường mọi nguồn lực có kế hoạch kịp thời hỗ trợ kinh phí xây dựng cơ sở vật chất, các phòng học chức năng, trang thiết bị phục vụ dạy học để dần đáp ứng yêu cầu của trường chuẩn quốc gia mức độ 2 vào năm 2020. Trên đây là toàn bộ nội dung sáng kiến kinh nghiệm của bản thân đúc kết rút kinh nghiệm và tham khảo. Do năng lực và thời gian nghiên cứu có hạn, chắc chắn đề tài không tránh khỏi những sai sót. Rất kính mong Hội đồng khoa học, các đồng chí lãnh đạo xem xét và đánh giá cho đề tài được hoàn thiện hơn. XÁC NHẬN Thanh Hóa, ngày 6 tháng 3 năm2018 CỦA THỦ TRƯỞNG ĐƠN VỊ Tôi xin cam đoan đây là SKKN của mình viết, không sao chép nội dung của người khác. Người viết sáng kiến Đinh Anh Văn 20
23. TÀI LIỆU THAM KHẢO TT Tên tài liệu tham khảo Đinh Anh Văn, giáo viên trường Tiểu học Luận Thành, huyện Thường Xuân, tỉnh Thanh Hóa -“Một số biện pháp chỉ đạo dạy học 1 2 buổi/ ngày và áp dụng linh hoạt phương pháp dạy học tích cực nhằm nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện ở trường Tiểu học”- SKKN năm học 2014-2015. 2 [1] Văn kiện Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ IX [2] Công văn Số: 10176/TH – Của Bộ Giáo dục và Đào tạo về việc 3 hướng dẫn kế hoạch dạy học 2 buổi / ngày, ra ngày ngày 07 tháng 11 năm 2000. 4 [3] Tạp chí Giáo dục Tiểu học số 5 năm 2013 5 [4] Tạp chí Giáo dục Tiểu học số 5 năm 2013 21
24. DANH MỤC SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM ĐÃ ĐƯỢC HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM NGÀNH GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HUYỆN, TỈNH VÀ CÁC CẤP CAO HƠN XẾP LOẠI TỪ C TRỞ LÊN Họ và tên tác giả: Đinh Anh Văn Chức vụ và đơn vị công tác: Phó hiệu trưởng trường Tiểu học Luận Thành Cấp đánh giá Kết quả xếp loại đánh giá Năm học TT Tên đề tài SKKN (Ngành GD cấp xếp loại đánh giá huyện/tỉnh; (A, B, xếp loại Tỉnh ) hoặc C) PP dạy học tích cực và các bước giải quan trọng không Phòng GD&ĐT 1 C 2008-2009 thể thiếu khi giải bài toán có Thường Xuân lời văn ở lớp 3. Một số biện pháp bồi dưỡng Phòng GD&ĐT 2 ban chỉ huy chi đội khối Tiểu B 2010-2011 Thường Xuân học Một số biện pháp bồi dưỡng Phòng GD&ĐT 3 nâng cao chất lượng đội ngũ B 2012-2013 Thường Xuân tổ khối trưởng. Một số biện pháp chỉ đạo dạy học 2 buổi/ ngày và áp dụng linh hoạt phương pháp dạy Phòng GD&ĐT 4 B 2013-2014 học tích cực nhằm nâng cao Thường Xuân chất lượng giáo dục toàn diện ở trường Tiểu học Một số biện pháp chỉ đạo dạy học 2 buổi/ ngày và áp dụng linh hoạt phương pháp dạy Sở GD&ĐT 5 B 2014-2015 học tích cực nhằm nâng cao Thanh Hóa chất lượng giáo dục toàn diện ở trường Tiểu học 22
25. Phụ lục 1 Một số hình ảnh về đồ dùng tự làm môn Toán, Tiếng việt lớp 4 Trò chơi: Câu cá Trò chơi: Tô màu hình chữ nhật Trò chơi: Trình tự các số Trò chơi: Tổ ong bi Bảng cài Trình tự câu chuyện Trình tự câu chuyện Trò chơi: Ghép từ 23
26. Phụ lục 2 Một số hình ảnh về các hoạt động của CBGV và HS nhà trường Năm học (2015-2016; 2016-2017; 2017-2018) Cán bộ giáo viên nhận danh hiệu CSTĐ cơ sở Cán bộ giáo viên nhận danh hiệu CSTĐ cơ sở Năm học 2015-2016 Năm học 2016-2017 Trưng bày sản phẩm ĐDDH tự làm GV chuẩn bị ĐDDH trước khi lên lớp HS đang hoạt động múa hát sân trường Các tiết mục văn nghệ chào mừng năm học mới Công tác chuẩn bị cho Lễ khai giảng Các tiết mục văn nghệ chào mừng năm học mới 24