11 Đề thi Ngữ văn 9 cuối Kì 2 Chân Trời Sáng Tạo 2025-2026 (Có đáp án)

Nội dung text: 11 Đề thi Ngữ văn 9 cuối Kì 2 Chân Trời Sáng Tạo 2025-2026 (Có đáp án)

1. 11 Đề thi Ngữ văn 9 cuối Kì 2 Chân Trời Sáng Tạo 2025-2026 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn HƯỚNG DẪN CHẤM Phần Câu Đáp án Hướng dẫn chấm Đọc hiểu 4,0 Thể thơ sáu chữ. HS xác định đúng: 0,5 1 Xác định sai thể thơ: 0 điểm - Ghi lại những từ láy (trong ba khổ thơ đầu): lúng liếng, rung HS ghi đúng 3 từ trong số rinh, leo lẻo, thình lình các từ láy: 0,5 - Hình ảnh quê hương hiện lên như thế nào trong cái nhìn của nhân HS ghi đúng 1-2 từ láy: vật trữ tình: 0,25 điểm: + Tạo cách diễn đạt sinh động, gợi hình, gợi cảm HS không ghi đúng từ + Gợi hình ảnh quê hương khi thu sang đẹp long lanh, sống động, nào: 0 điểm 2 có hồn / Cái nhìn tinh tế của nhà thơ về cảnh vật Mỗi ý 0,25, HS có cách diễn đạt khác mà phù hợp vẫn được điểm tối đa 0,25 cho mỗi ý Về diễn đạt Về nội dung Em hiểu về câu thơ : HS trả lời mỗi ý 0,25 Em nhỏ cưỡi trâu về ngõ điểm Tự mình làm nên bức tranh GV tôn trọng cách cảm I 3 + Quê hương bình dị, gần gũi qua hình ảnh “Em nhỏ cưỡi trâu về nhận của HS, đảm bảo ngõ”, đó là hình ảnh quen thuộc trong thơ ca xưa tính thẩm mỹ và tư tưởng. + Quê hương thật đẹp, như một bức tranh vốn có, vẻ đẹp của cuộc sống thôn quê Việc tác giả sử dụng dấu chấm giữa dòng thơ: Thu sang rồi đấy. HS nêu nhận xét về hình Thu sang! Đã mang lại hiệu quả nghệ thuật: thức và nội dung, mỗi ý + Làm câu thơ ngắt giữa dòng thơ, tạo nên sự chuyển đổi về nhịp 0,5 điểm 4 thơ từ 2/4 sang 4/2, chuyển đổi về cảm xúc HS có thể có cách hiểu, + Dòng thơ có dấu chấm ngắt giữa dòng thơ, nhấn mạnh cảm xúc cảm nhận khác, miễn là reo vui, bất ngờ hợp lí - Hình thức: Đoạn văn khoảng 3 – 5 câu. + Về hình thức: HS viết - Nội dung: đoạn văn khoảng 3-5 câu + Học sinh nêu được những tình cảm, suy nghĩ của bản thân với văn, đúng ngữ pháp: 0,25 quê hương (sau khi đọc bài thơ). + Về Nội dung: HS nêu 5 Yêu quê hương, trân trọng những vẻ đẹp quê hương, nơi chôn rau được khoảng 2-3 ý về nội cắt rốn, nơi có những vẻ đẹp bình dị mà thân thương dung, sát bài thơ: 0,5 Suy nghĩ: Cần gắn bó với quê hương, có ý thức giữ gìn vẻ đẹp quê điểm .Nếu HS chỉ nêu 1 ý hương, xây dựng quê hương phát triển – 0,25 điểm + Lí giải thuyết phục. + Lý giải hợp lý: 0,25 Viết 6,0 Viết đoạn văn (khoảng 200 chữ) phân tích hai khổ thơ đầu của 2,0 bài thơ Khi mùa thu sang (Trần Đăng Khoa). a. Xác định yêu cầu về hình thức, dung lượng của đoạn văn 0,25 II 1 Bảo đảm yêu cầu về hình thức và dung lượng (khoảng 200 chữ) của đoạn văn. Học sinh có thể trình bày đoạn văn theo cách diễn dịch, quy nạp, phối hợp, móc xích hoặc song hành. b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận 0,25 DeThi.edu.vn
2. 11 Đề thi Ngữ văn 9 cuối Kì 2 Chân Trời Sáng Tạo 2025-2026 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn Nội dung, hiệu quả thẩm mĩ của một số yếu tố nghệ thuật trong hai khổ thơ đầu của bài thơ Khi mùa thu sang ( Trần Đăng Khoa). c. Viết đoạn văn đảm bảo các yêu cầu 1,0 Lựa chọn các thao tác lập luận phù hợp, kết hợp chặt chẽ lí lẽ và bằng chứng. Tham khảo gợi ý sau: - Nội dung: + Bức tranh thu sang: bờ ao, giếng nước hàng cây thay lá mới, Âm thanh tiếng chày giã cốm báo hiệu một mùa thu đang độ chín. Màn sương lam mỏng nhẹ “rung rinh” Hình ảnh cậu bé cưỡi trâu về HS cần nêu rõ hiệu quả ngõ Tất cả hình ảnh long lanh, đẹp như một bức tranh. thẩm mĩ của một số đặc + Cảm nhận tinh tế, sự liên tưởng khi đón chào mùa thu sang, cảm sắc nghệ thuật trong việc xúc yêu quê hương tha thiết và tự hào về vẻ đẹp quê hương. thể hiện nội dung - Đặc sắc nghệ thuật: Chú ý: HS có thể phân + Thể thơ sáu chữ, gieo vần, ngắt nhịp linh hoạt; kết hợp đan xen tích theo từng phương các yếu tố miêu tả và biểu cảm. diện nội dung, đặc sắc + Ngôn ngữ giản dị, mộc mạc nghệ thuật hoặc phân tích + Hình ảnh thơ giàu sức gợi tả và biểu cảm lần lượt từng khổ thơ. + Giọng thơ ấm áp, nhẹ nhàng + Sử dụng thành công các biện pháp tu từ nhân hóa, so sánh, d. Diễn đạt 0,25 Đảm bảo chuẩn chính tả, dùng từ, ngữ pháp tiếng Việt, liên kết câu trong đoạn văn. e. Sáng tạo 0,25 Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận, có cách diễn đạt mới mẻ. Hà Nội của chúng ta đang phải đối mặt với nhiều thách thức 4,0 bởi những tác động của biến đổi khí hậu. Vậy theo em, chúng ta nên ưu tiên phát triển kinh tế nhanh chóng hay bảo vệ môi trường cho tương lai? Hãy viết một bài văn nghị luận (khoảng 400 chữ) trình bày suy nghĩ của em về vấn đề này. a. Bảo đảm bố cục và dung lượng của bài văn nghị luận 0,25 Bảo đảm yêu cầu về bố cục và dung lượng (khoảng 400 chữ) của Bài viết có thể cộng trừ bài văn. 150 chữ. Bài làm quá 1,5 trang giấy thi thì trừ 0,25 b. Xác định đúng vấn đề nghị luận 0,5 Chúng ta nên ưu tiên phát triển kinh tế nhanh chóng hay bảo Bài viết lạc đề, xa đề hoặc vệ môi trường cho tương lai? không trúng vấn đề nghị 2 luận thì không cho điểm c. Viết được bài văn nghị luận đảm bảo các yêu cầu Tổng ý c: 2,5 Lựa chọn được các thao tác lập luận phù hợp; kết hợp nhuần nhuyễn lí lẽ và bằng chứng; trình bày được hệ thống ý phù hợp theo bố cục ba phần của bài văn nghị luận. Có thể triển khai theo hướng: * Mở bài: Giới thiệu vấn đề nghị luận, nêu quan điểm cá nhân về 0,25 vấn đề nghị luận. * Thân bài: - Giải thích vấn đề: 0,25 + Khái quát nội dung: Tác động của biến đổi khí hậu: DeThi.edu.vn
3. 11 Đề thi Ngữ văn 9 cuối Kì 2 Chân Trời Sáng Tạo 2025-2026 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn + Phát triển kinh tế nhanh chóng: Tăng trưởng GDP hàng năm cao, mang lại nhiều lợi ích để phát triển nhiều mặt cho đời sống con người + Bảo vệ môi trường: có những giải pháp ngăn chặn sự biến đổi khí hậu, gây những hậu quả nghiêm trọng cho cả sự sống của con người trên trái đất nói chung và Hà Nội nói riêng. (HS có thể giải thích theo cách khác, miễn là hợp lí.) - Bàn luận: HS đưa ra sự lựa chọn của bản thân và có lý giải phù 0,75 hợp: + Lí do lựa chọn (thực trạng còn nhiều tồn tại – nguyên nhân cốt lõi – nếu không giải quyết vấn đề sẽ gây ra những hậu quả nghiêm trọng). + Mở rộng/phản đề/đối thoại với ý kiến trái chiều: Tuy nhiên, 0,25 chúng ta vẫn thấy rằng, việc phát triển kinh tế vẫn là cần thiết. Bởi nếu . Do đó, chúng ta cần có những biện pháp hài hòa để vừa phát triển kinh tế vừa bảo vệ môi trường cho tương lai. - Đề xuất giải pháp khả thi, thuyết phục: Nêu khoảng 3 giải pháp 0,75 và giải thích tính thuyết phục, khả thi. * Kết bài: Khẳng định tầm quan trọng của việc nhận thức đúng và 0,25 giải quyết hiệu quả vấn đề, rút ra bài học cho bản thân. Lưu ý: Học sinh có thể bày tỏ suy nghĩ, quan điểm riêng nhưng phải phù hợp với chuẩn mực đạo đức và pháp luật. d. Diễn đạt 0,25 Đảm bảo chuẩn chính tả, dùng từ, ngữ pháp tiếng Việt, liên kết văn bản. e. Sáng tạo: Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận; có 0,25 cách diễn đạt mới mẻ. DeThi.edu.vn
4. 11 Đề thi Ngữ văn 9 cuối Kì 2 Chân Trời Sáng Tạo 2025-2026 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn ĐỀ SỐ 4 UBND HUYỆN NÚI THÀNH KIỂM TRA CUỐI KÌ II TRƯỜNG THCS NGUYỄN TRÃI NĂM HỌC 2025-2026 ĐỀ CHÍNH THỨC MÔN: NGỮ VĂN – LỚP 9 Thời gian làm bài: 90 phút I. ĐỌC - HIỂU: (5.0 điểm) Đọc đoạn trích và thực hiện các yêu cầu: Sự kì lạ của Hạ Long là vô tận. Tạo hóa đã biết dùng đúng chất liệu hay nhất cho cuộc sáng tạo của mình: Nước. Chính Nước làm cho Đá sống dậy, làm cho Đá vốn bất động và vô tri bỗng trở nên linh hoạt, có thể động đến vô tận, và có tri giác, có tâm hồn. Nước tạo nên sự di chuyển. Và di chuyển theo mọi cách. Có thể mặc cho con thuyền của ta mỏng như lá tre tự nó bập bềnh lên xuống theo con triều; có thể thả trôi theo chiều gió, theo các dòng chảy quanh co phức tạp giữa các đảo; cũng có thể thong thả khua khẽ mái chèo mà lướt đi, trượt nhẹ và êm trên sóng; có thể nhanh tay hơn một chút để tạo một cảm giác xê dịch thanh thoát; có thể bơi nhanh hơn bằng thuyền buồm, nhanh hơn nữa bằng thuyền máy, cũng như bay trên các ngọn sóng lượn vun vút giữa các đảo trên ca nô cao tốc; có thể thả sức phóng nhanh hàng giờ, hàng buổi, hàng ngày khắp các trân đồ bát quái đá trộn với nước này. Mà cũng có thể, một người bộ hành tuỳ hứng, lúc đi lúc dừng, lúc nhanh lúc chậm, lúc tiến lúc lùi, thẳng tắp hay quanh co, lao ra những quãng trống hay len lỏi qua các khe hẹp giữa các đảo đá.... Và cái thập loại chúng sinh chen chúc khắp vịnh Hạ Long kia, già đi, trẻ lại, trang nghiêm hơn hay bỗng nhiên nhí nhảnh tinh nghịch hơn, buồn hơn hay vui hơn,... hoá thân không ngừng. Tùy theo góc độ và tốc độ di chuyển của ta trên mặt nước quanh chúng, hoặc độ xa gần và hướng ta tiến đến chúng hay rời xa chúng. Còn tuỳ theo cả hướng ánh sáng rọi vào chúng, hoặc đột nhiên khiến cho mái đầu một nhân vật đá trẻ trung ta chừng đã quen lắm bỗng bạc xoá lên, rõ ràng trước mắt ta là một bậc tiên ông không còn có tuổi. Ánh sáng hắt lên từ mặt nước lung linh chảy khiến những con người bằng đá vây quanh ta trên mặt vịnh càng lung linh, xao động, như đang đi lại, đang tụ lại cùng nhau, hay đang toả ra. Hoặc cũng rất có thể, khi đêm đã xuống, dưới ánh sao chi chít trên bầu trời và chi chít xao động dưới cả mặt nước bí ẩn nữa, sẽ có cuộc họp của cả thế giới người bằng đá sống động đó, biết đâu...! [...] Để rồi, khi chân trời đằng đông vừa ửng tím nhạt, rồi từ từ chuyển sang hồng... thì tất cả bọn người đá ấy lại hối hả trở về vị trí của họ. Mà vẫn còn nóng hổi hơi thở cuộc sống đêm chưa muốn dứt. Hạ Long vậy đó, cho ta một bài học, sơ đẳng mà cao sâu: Trên thế gian này, chẳng có gì là vô tri cả. Cho đến cả đá. Ở đây Tạo hóa đã chọn Đá làm một trong hai nguyên liệu chủ yếu và duy nhất của Người để bày nên bản phác thảo của Sự sống. Chính là Người có ý tứ sâu xa đấy: Người chọn lấy cái vẫn được coi là trơ lì, vô tri nhất để thể hiện cái hồn ríu rít của sự sống. Thiên nhiên bao giờ cũng thông minh đến bất ngờ; nó tạo nên thế giới bằng những nghịch lí đến lạ lùng... (Nguyên Ngọc, Hạ Long - Đá và Nước, Ban quản lí vịnh Hạ Long, 2002) *Thí sinh chọn một phương án đúng và ghi vào giấy làm bài (Ví dụ: 1A, 2D ) Câu 1 (0.5 điểm): Văn bản trên là A. văn bản văn học. B. văn bản nghị luận. C. văn bản thông tin. D. văn bản hành chính. Câu 2 (0.5 điểm): Xác định phương thức biểu đạt chính của văn bản. A. Nghị luận. B. Thuyết minh. C. Miêu tả. D. Tự sự. Câu 3 (0.5 điểm): Biện pháp tu từ nào được sử dụng khi giới thiệu về đá Hạ Long? A. Nhân hóa. B. So sánh. C. Hoán dụ. D. Ẩn dụ. Câu 4 (0.5 điểm): Cho biết cách trình bày thông tin trong văn bản. A. Quan hệ nhân quả. B. So sánh và đối chiếu. C. Từ xa đến gần. D. Từ bao quát đến cụ thể. * Trả lời các câu hỏi/ yêu cầu sau: Câu 5 (0.75 điểm): Câu ghép sau thuộc kiểu câu ghép gì và cho biết quan hệ ý nghĩa giữa các về câu ghép “Thiên nhiên bao giờ cũng thông minh đến bất ngờ; nó tạo nên thế giới bằng những nghịch lí đến lạ lùng...”? DeThi.edu.vn
5. 11 Đề thi Ngữ văn 9 cuối Kì 2 Chân Trời Sáng Tạo 2025-2026 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn Câu 6 (0.75 điểm): Hãy nêu nội dung chính của văn bản? Câu 7 (0.75 điểm): Em có đồng tình với quan điểm của tác giả “Trên thế gian này, chẳng có gì là vô tri cả”. Vì sao? Câu 8 (0.75 điểm): Đọc văn bản, em rút ra bài học gì trong việc bảo tồn và phát huy di tích lịch sử hay danh lam thắng cảnh của quê hương? II. VIẾT: (5.0 điểm) Viết bài văn nghị luận về một vấn đề cần giải quyết: “Là học sinh em phải làm gì để giảm thiểu lượng rác thải nhựa.” Hết DeThi.edu.vn
6. 11 Đề thi Ngữ văn 9 cuối Kì 2 Chân Trời Sáng Tạo 2025-2026 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn HƯỚNG DẪN CHẤM A. HƯỚNG DẪNCHUNG: - Giám khảo cần chủ động nắm bắt nội dung trình bày của thí sinh để đánh giá tổng quát bài làm, tránh đếm ý cho điểm. Chú ý vận dụng linh hoạt và hợp lý - Đặc biệt trân trọng, khuyến khích những bài viết có nhiều sang tạo, độc đáo trong nội dung và hình thức. - Điểm lẻ toàn bài tính đến 0.25 điểm, sau đó làm tròn theo quyđịnh. B. HƯỚNG DẪN CỤTHỂ: I. ĐỌC HIỂU (5.0 điểm) Trác nghiệm khách quan (2.0 điểm): Câu Trả lời Điểm 1 C 0.5 2 B 0.5 3 A 0.5 4 D 0.5 Trắc nghiệm tự luận (3.0 điểm): Câu Trả lời Điểm 5 - Câu ghép đẳng lập 0.25 - Quan hệ ý nghĩa: quan hệ bổ sung 0.5 6 Nội dung của văn bản: giới thiệu vẻ đẹp kì diệu của đá và nước Hạ Long. 0.75 (HS có thể diễn đạt khác nhưng đảm bảo nội dung trên) 7 - Đồng tình hoặc không đồng tinh. 0.25 - Lí giải được lí do lựa chọn quan điểm của bản thân. 0.5 8 Gợi ý: 0.75 - Yêu và tự hào. - Trân trọng và gìn giữ. - Quãng bá, tuyên truyền , . (HS có thể có ý khác nhưng phải xuất phát hành vi tích cực, không vi phạm đạo đức, pháp luật. Giám khảo linh hoạt ghi điểm) II. VIẾT (5.0 điểm) Tiêu chí Nội dung, yêu cầu cần đạt Điểm a. Đảm bảo yêu cầu về bố cục Bố cục gồm: mở bài, thân bài, kết bài 0.5 b. Đảm bảo về phương pháp viết - Triển khai lập luận mạch lạc, chặt chẽ. bài văn nghị luận giải quyết vấn - Biết nêu luận điểm; lựa chọn lí lẽ xác đáng, bằng chứng 0.5 đề (trong cuộc sống) thuyết phục Thí sinh có thể trình bày nhiều cách phân tích, giải quyết vấn đề nêu trong đề bài. Sau đây là gợi ý 3.5 về một hướng giải quyết vấn đề Mở bài: Giới thiệu vấn đề nghị Nêu và xác định đúng vấn đề nghị luận: Giải pháp để giảm 0.25 luận thiểu lượng rác thải nhựa. Thân bài: - Rác thải nhựa là bao gồm các vật dụng làm từ nhựa mà khó 0.5 - Giải thích vấn đề hoặc không thể phân hủy trong tự nhiên. - Phân tích vấn đề - Thực trạng: cảnh báo của các cơ quan chức năng trong nước và thể giới về số lượng rác thải nhựa được sử dụng và thải ra môi trường 1.0 - Nguyên nhân: + Ý thức cộng đồng: Nhiều người dân vẫn chưa nhận thức đúng mức về tác hại của rác thải nhựa, dẫn đến hành động DeThi.edu.vn
7. 11 Đề thi Ngữ văn 9 cuối Kì 2 Chân Trời Sáng Tạo 2025-2026 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn thiếu trách nhiệm. + Quản lý: Các biện pháp quản lý và xử lý rác thải nhựa tại nhiều địa phương còn lỏng lẻo và thiếu hiệu quả. + Tiêu thụ nhựa quá mức: Việc sản xuất và tiêu thụ sản phẩm nhựa vẫn diễn ra mạnh mẽ mà chưa có nhiều giải pháp thay thế thân thiện với môi trường. - Hậu quả: + Môi trường: Ô nhiễm đất, nước, không khí và tác động tiêu cực tới hệ sinh thái tự nhiên. + Sức khỏe: Nhựa là nguồn gốc của các chất độc hại có thể xâm nhập vào cơ thể qua đường hô hấp hoặc tiêu hóa, gây ra nhiều bệnh tật nguy hiểm. + Kinh tế: Ô nhiễm rác thải nhựa làm giảm chất lượng môi trường sống, ảnh hưởng xấu đến ngành du lịch và các ngành kinh tế khác. - Trình bày những giải pháp - Nâng cao nhận thức cộng đồng về tác hại của rác thải nhựa. - Khuyến khích thay đổi thói quen sử dụng đồ nhựa dùng một 1.0 lần. - Khuyến khích tái sử dụng và tái chế rác thải nhựa - Phản bác ý kiến trái chiều - Ý kiến trái chiều: Một số người cho rằng nhựa vẫn cần thiết vì sự tiện lợi và giá rẻ của nó, nên việc giảm thiểu nhựa sẽ dẫn đến chi phí cao hơn. 0.5 - Phản bác: Lợi ích ngắn hạn của nhựa không thể so sánh với tác động lâu dài của nó đối với môi trường và sức khỏe cộng đồng. Đầu tư vào giải pháp thay thế bền vững là cần thiết. Kết bài Khái quát lại vấn đề nghị luận: - Khẳng định lại tầm quan trọng của việc giảm thiểu rác thải 0.25 nhựa - Lời kêu gọi. c. Diễn đạt 0.25 Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp tiếng Việt d. Sáng tạo 0.25 Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề cần giải quyết; đề xuất giải pháp mới mẻ, hợp lí, thuyết phục DeThi.edu.vn
8. 11 Đề thi Ngữ văn 9 cuối Kì 2 Chân Trời Sáng Tạo 2025-2026 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn ĐỀ SỐ 5 SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO KIỂM TRA CUỐI HỌC KÌ II NAM ĐỊNH NĂM HỌC 2025-2026 ĐỀ CHÍNH THỨC Môn: Ngữ văn – Lớp 9 (Thời gian làm bài: 120 phút) I. ĐỌC HIỂU (4,0 điểm) Đọc đoạn trích sau: ĐỘNG LỰC PHẤN ĐẤU TỪ NHỮNG LỜI XÚC PHẠM Con à, chúng ta lớn lên trong một xã hội luôn theo đuổi danh dự, và cha hiểu cảm giác một người quý trọng danh dự bị xúc phạm là như thế nào. Có điều, trong nhiều trường hợp, cho dù con là ai, kể cả là Tổng thống Hợp chúng quốc Hoa Kỳ đi chăng nữa, thì cũng đều bất lực trước việc ngăn chặn những lời xúc phạm từ người khác. Vậy, chúng ta nên làm thế nào khi gặp phải tình huống như thế? Tức giận công kích, cố gắng bảo vệ danh dự? Bao dung độ lượng và mỉm cười cho qua? Hay đáp trả bằng những cách khác? Chắc hẳn con vẫn còn nhớ cha luôn trân trọng một bức ảnh chụp các bạn học cấp hai của mình. Trong bức ảnh đó không có cha, chỉ có những đứa trẻ xuất thân từ gia đình giàu có. Nhiều thập niên đã trôi qua, song cha vẫn trân trọng nó, hơn hết là khung cảnh chụp bức ảnh đó. [ ] Cha nhìn chăm chăm vào vị nhiếp ảnh gia đang cúi xuống căn góc chụp với ánh mắt hưng phấn, hy vọng ông ấy sớm đưa cha vào khung hình. Tuy nhiên, điều cha nhận được lại là nỗi thất vọng. Vị nhiếp ảnh gia đó có vẻ là một người theo chủ nghĩa duy mỹ, ông ấy đứng thẳng dậy, chỉ tay vào cha và nói với giáo viên: “Cô có thể bảo học sinh đó rời khỏi chỗ ngồi của mình được không? Cậu bé ăn mặc nhếch nhác quá.” Là một học sinh nhỏ bé và nghe lời giáo viên, cha chẳng dám lên tiếng phản đối, chỉ đành lặng lẽ đứng dậy, tạo phông nền đẹp đẽ cho đám con nhà giàu ăn mặc chỉnh tề chụp ảnh. [ ] Nhìn vị nhiếp ảnh gia đó liên tục chỉnh cảnh, cha siết chặt nắm đấm, long trọng thề với lòng mình: Một ngày nào đó, mình sẽ trở thành người giàu nhất thế giới! Để một nhiếp ảnh gia chụp ảnh cho mình thì có gì ghê gớm chứ! Khiến họa sĩ nổi tiếng nhất thế giới vẽ chân dung cho mình mới là điều đáng tự hào! Con ơi, lời thề khi ấy của cha đã trở thành hiện thực! Trong mắt cha, ý nghĩa của từ “xúc phạm” đã thay đổi, nó không còn là con dao sắc bén tước đi danh dự của cha, mà là một động lực mạnh mẽ, khí thế dữ dội như dời non lấp biển, thôi thúc cha phấn đấu và theo đuổi mọi điều tốt đẹp. Dường như không ngoa khi nói rằng vị nhiếp ảnh gia đó đã truyền cảm hứng để một đứa trẻ nghèo khó trở thành người giàu nhất thế giới. Ai cũng có lúc được mọi người vỗ tay reo hò để bày tỏ sự công nhận dành cho những thành tựu hoặc phẩm chất, nhân cách, đạo đức của bản thân; đồng thời, ai cũng có lúc bị đả kích và xúc phạm. Ngoại trừ ác ý, cha nghĩ sở dĩ chúng ta bị lăng mạ là do bản thân không đủ năng lực, năng lực này có thể liên quan đến khía cạnh làm người hoặc làm việc, tóm lại là không được người khác tôn trọng. Vì vậy, cha muốn nói rằng bị xúc phạm không phải là một chuyện xấu. Nếu là người biết giữ bình tĩnh và suy ngẫm, có lẽ con sẽ thấy rằng mỗi thái độ hoặc hành vi trước những lời xúc phạm - cũng có thể phản ánh trình độ năng lực của con người ta. Cha biết rằng bất kỳ sự xúc phạm nhẹ nào cũng đều có thể làm tổn thương danh dự. Tuy nhiên, danh dự không phải là món quà do Thượng đế ban tặng, cũng không phải do người khác đưa cho, mà là do chính con tạo nên. Danh dự là sản phẩm tinh thần mà con sở hữu, và danh dự của mỗi người đều chỉ thuộc về chính họ. Con cho rằng mình có danh dự, vậy tức là con có danh dự. Vì vậy, giả sử có ai đó làm tổn thương tình cảm, danh dự của con, con cũng không cần phải dao động. Nếu con kiên quyết giữ lấy danh dự của mình, không ai có thể làm tổn thương con cả. (Trích 38 lá thư Rockefeller gửi cho con trai, NXB Hồng Đức, 2023, tr.169-171) Thực hiện các yêu cầu: Câu 1 (0,75 điểm). Xác định luận đề của đoạn trích trên. Câu 2 (0,75 điểm). Chỉ ra cách dẫn trong những câu văn sau: Vị nhiếp ảnh gia đó có vẻ là một người theo chủ nghĩa duy mỹ, ông ấy đứng thẳng dậy, chỉ tay vào cha và nói với giáo viên: “Cô có thể bảo học sinh đó rời khỏi chỗ ngồi của mình được không? Cậu bé ăn mặc nhếch nhác quá.”. DeThi.edu.vn
9. 11 Đề thi Ngữ văn 9 cuối Kì 2 Chân Trời Sáng Tạo 2025-2026 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn Câu 3 (0,5 điểm). Trong đoạn văn cuối của đoạn trích trên, người cha đã đưa ra những lí lẽ nào để thuyết phục con không cần phải dao động khi có ai đó làm tổn thương tình cảm, danh dự của con? Câu 4 (1,0 điểm). Trong đoạn trích trên, việc người cha đưa ra bằng chứng về một lần mình bị xúc phạm có vai trò gì? Câu 5 (0,5 điểm). Em hiểu như thế nào về câu văn: Nếu con kiên quyết giữ lấy danh dự của mình, không ai có thể làm tổn thương con cả. Câu 6 (0,5 điểm). Em đồng tình hay không đồng tình với quan điểm cho rằng bị xúc phạm là một động lực mạnh mẽ thôi thúc con người phấn đấu và theo đuổi điều tốt đẹp. Lí giải tại sao? II. PHẦN VIẾT( 6,0 điểm) Câu 1 (2,0 điểm). Em hãy viết một đoạn văn nghị luận (khoảng 200 chữ) đề xuất một giải pháp khả thi nhất khi bản thân gặp tình huống bị xúc phạm danh dự. Câu 2 (4,0 điểm). Em hãy viết một bài văn nghị luận phân tích bài thơ sau: NGHE CỎ Nếu nằm xuống lặng yên nghe cỏ hát Sẽ thấy lòng thanh thoát lâng lâng Sẽ thấy mỗi ban mai nắng lên Giọt sương đêm còn treo trên lá cỏ Như vì sao quên lối về trời. Nếu nằm xuống lặng yên nghe cỏ hát Sẽ thấy những bàn chân trên cỏ bước nhọc nhằn Thấy quang gánh đè vai gầy trĩu nặng Thấy mặn mòi những giọt mồ hôi. Nếu nằm xuống lặng yên nghe cỏ hát Thấy bàn tay nắm chặt những bàn tay Thấy áo rách choàng lên áo rách Đông giá lui dần, nắng ấm gọi vào xuân. (Trương Minh Phố1 - Báo Văn nghệ quân đội cuối tháng - số 17 tháng 02 năm 2009, tr 23) ----------HẾT--------- DeThi.edu.vn
10. 11 Đề thi Ngữ văn 9 cuối Kì 2 Chân Trời Sáng Tạo 2025-2026 (Có đáp án) - DeThi.edu.vn HƯỚNG DẪN CHẤM Phần Câu Nội dung Điểm ĐỌC HIỂU 4,0 Luận đề của đoạn trích là: Bàn về sự xúc phạm và cách con người đối diện với điều này để tìm thấy động lực phấn đấu, hướng đến những điều tốt đẹp. Hướng dẫn chấm: + Trả lời đúng như đáp án: 0,75 điểm 1 + Trả lời được ½ ý: 0,5 điểm 0,75 + Trả lời chung chung không rõ được vấn đề trọng tâm: 0,25 điểm. + Trả lời sai hoặc không trả lời: không cho điểm. * Lưu ý: Nếu thí sinh có cách diễn đạt khác nhưng đảm bảo đủ ý, đúng bản chất vấn đề vẫn cho điểm tối đa. - Cách dẫn trực tiếp. - Lời dẫn: “Cô có thể bảo học sinh đó rời khỏi chỗ ngồi của mình được không? Cậu bé ăn mặc nhếch nhác quá.” 2 Hướng dẫn chấm: 0,75 + Trả lời ý 1: 0.5 điểm. + Trả lời ý 2: 0,25 điểm + Trả lời sai hoặc không trả lời: Không cho điểm. Những lí lẽ mà người cha đưa ra để thuyết phục con không cần phải dao động khi có ai đó làm tổn thương tình cảm, danh dự của con: - Danh dự không phải là món quà do Thượng đế ban tặng, cũng không phải do người khác đưa cho, mà là do chính con tạo nên. - Danh dự là sản phẩm tinh thần mà con sở hữu, và danh dự của mỗi người đều chỉ 3 0,5 thuộc về chính họ. I - Con cho rằng mình có danh dự, vậy tức là con có danh dự. Hướng dẫn chấm: + Trả lời đúng, đầy đủ như đáp án: 0,5 điểm + Trường hợp trả lời đúng 1-2 ý: 0,25 điểm - Bằng chứng: Trong buổi chụp hình cùng các bạn cấp hai, người cha đã bị vị nhiếp ảnh gia xúc phạm khi đề nghị giáo viên mời ông ra khỏi chỗ ngồi vì ăn mặc nhếch nhác quá. - Vai trò của việc sử dụng bằng chứng: + Làm sáng tỏ quan điểm bất kì ai cũng đều bất lực trước việc ngăn chặn những lời xúc phạm từ người khác, từ đó nhấn mạnh động lực phấn đấu từ những lời xúc phạm. 4 + Khuyên mọi người không nên gây tổn thương người khác và biết cách đối diện với 1,0 những lời xúc phạm từ người khác. + Lập luận chặt chẽ, hấp dẫn, tăng tính thuyết phục, độ tin cậy cao. Hướng dẫn chấm: +Chỉ ra bằng chứng: 0,25 điểm + Vai trò của bằng chứng: trả lời đúng cho mỗi ý 0,25 điểm Lưu ý: Học sinh có thể sử dụng cách diễn đạt khác nhưng vẫn hợp lý, đúng bản chất vấn đề vẫn cho điểm tối đa. - Kiên quyết là giữ vững lập trường, ý chí và quyết tâm mạnh mẽ không thay đổi, không dao động, ; tổn thương nghĩa là bị tổn hại về uy tín, lòng tự trọng hay 5 0,5 những giá trị tinh thần khác. - Người cha muốn nói với con: khi con cương quyết, dứt khoát bảo DeThi.edu.vn