Đáp án đề thi tuyển sinh Lớp 10 THPT chuyên môn Lịch sử - Năm học 2019-2020 - Sở giáo dục và đào tạo Quảng Nam

Nội dung text: Đáp án đề thi tuyển sinh Lớp 10 THPT chuyên môn Lịch sử - Năm học 2019-2020 - Sở giáo dục và đào tạo Quảng Nam

1. SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO KỲ THI TUYỂN SINH LỚP 10 THPT CHUYÊN QUẢNG NAM NĂM HỌC 2019 – 2020 Môn thi: LỊCH SỬ HƯỚNG DẪN CHẤM Thời gian: 150 phút (không kể thời gian giao đề) Khóa thi ngày: 10 - 12/06/2019 (HDC này có 04 trang) Lưu ý: Nếu các câu trong bài làm của thí sinh diễn đạt theo cách riêng, nhưng vẫn đáp ứng được các yêu cầu cơ bản của nội dung hướng dẫn chấm; hoặc có ý đúng, sâu sắc sáng tạo nhưng chưa được đề cập trong hướng dẫn chấm thì giám khảo vẫn xem xét thẩm định cho đủ điểm của mỗi câu như hướng dẫn chấm. CÂU NỘI DUNG ĐIỂM 1 Tóm tắt các giai đoạn phát triển về thắng lợi của phong trào giải 3.0 phóng dân tộc ở các nước Á, Phi, Mĩ - La Tinh từ sau chiến tranh thế giới thứ hai đến giữa những năm 90 của thế kỉ XX. Thắng lợi đó đã tác động đến quan hệ quốc tế như thế nào? a, Tóm tắt các giai đoạn phát triển về thắng lợi của phong trào giải 2.0 phóng dân tộc ở các nước Á, Phi, Mĩ - La Tinh từ sau chiến tranh thế giới thứ hai đến giữa những năm 90 của thế kỉ XX: - Giai đoạn 1945 đến giữa những năm 60: 1.0 + Ngay khi được tin Nhật đầu hàng đồng minh, các nước Đông Nam Á 0.25 đã nổi dậy lật đổ ách thống trị của phát xít. Ba nước tuyên bố độc lập: Việt Nam, Lào, Inđônêxia. + Phong trào lan nhanh sang các nước Nam Á, Bắc Phi. Nhiều nước 0.25 thuộc hai khu vực giành độc lập: Ấn Độ, Ai Cập, Angiêri Năm 1960, 17 nước châu Phi tuyên bố độc lập. + Năm 1959, cách mạng Cuba thắng lợi đã lật đổ chế độ độc tài thân 0.25 Mỹ. + Đến giữa những năm 60, hệ thống thuộc địa cơ bản bị sụp đổ 0.25 - Giai đoạn từ giữa những năm 60 đến giữa những năm 70: 0.5 + Phong trào đấu tranh giành độc lập ở Ănggôla, Mô – dăm – bích, Ghi – nê Bít – xao chống Bồ Đào Nha dưới hình thức đấu tranh vũ trang. Cuối cùng, Bồ Đào Nha đã trao trả độc lập. - Giai đoạn từ giữa những năm 70 đến giữa những năm 90: 0.5 + Đây là thời kỳ đấu tranh xóa bỏ chế độ phân biệt chủng tộc buộc chính quyền thống trị người da trắng phải tuyên bố xóa bỏ chế độ phân 1
2. biệt chủng tộc. Tiêu biểu là Cộng hòa Nam Phi năm 1993, chế độ phân biệt chủng tộc bị xóa bỏ sau hơn 3 thế kỉ. Đánh dấu hệ thống thuộc địa của chủ nghĩa đế quốc bị sụp đổ hoàn toàn. Lưu ý: Nếu nội dung này thí sinh chỉ nêu 3 giai đoạn, không có nội dung thì cho 0.5 điểm. b, Tác động đối với quan hệ quốc tế: 1.0 - Xóa bỏ ách thống trị của chủ nghĩa thực dân, làm cho hệ thống thuộc 0.5 địa chủ nghĩa đế quốc và chế độ phân biệt chủng tộc kéo dài nhiều thế kỷ sụp đổ hoàn toàn - Đưa đến sự ra đời của hơn 100 quốc gia độc lập, làm cho bản đồ chính 0.5 trị thế giới thay đổi sâu sắc 2 Bằng những sự kiện lịch sử chọn lọc từ năm 1941 đến ngày 02 – 09 – 2.0 1945, hãy làm sáng tỏ vai trò của Chủ tịch Hồ Chí Minh đối với thắng lợi của Cách mạng tháng Tám năm 1945 ở Việt Nam. - Sau khi tìm đường cứu nước và hoạt động cách mạng, đầu năm 1941, 0.5 Nguyễn Ái Quốc trực tiếp về nước lãnh đạo cách mạng. Người trực tiếp chủ trì Hội nghị lần thứ 8 Ban Chấp hành Trung ương (tháng 5/1941). Hội nghị chủ trương trước hết phải giải phóng dân tộc ra khỏi ách thống trị Pháp – Nhật (tiếp tục giương cao ngọn cờ giải phóng dân tộc) - Người chủ trương sáng lập mặt trận Việt Minh 0.25 - Ngày 22/12/1944, theo chỉ thị của lãnh tụ Hồ Chí Minh, đội Việt Nam 0.25 tuyên truyền giải phóng quân được thành lập - Từ năm 1941, Người trực tiếp chỉ thị xây dựng căn cứ địa ở Pác Pó 0.25 (Cao Bằng), đến tháng 6/1945, khu giải phóng Việt Bắc được thành lập - Khi Nhật đầu hàng Đồng minh, Người xác định đúng thời cơ, chớp 0.5 thời cơ, kiên quyết phát động toàn dân khởi nghĩa giành chính quyền. - Ngày 02 – 09 – 1945, tại quảng trường Ba Đình (Hà Nội), Người công bố Tuyên ngôn độc lập, khai sinh ra nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa. 0.25 3 Vì sao nói thắng lợi quân sự ở Điện Biên Phủ của quân và dân ta 3.0 năm 1954 là đỉnh cao của cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và can thiệp Mỹ trong những năm 1946 – 1954? Chiến thắng Điện Biên Phủ mang tầm vóc như những chiến thắng quân sự nào trong các cuộc kháng chiến chống quân Tống, quân Mông – Nguyên, quân Minh và quân Thanh của lịch sử dân tộc ta? 2
3. a, Vì sao nói thắng lợi quân sự ở Điện Biên Phủ của quân và dân ta 2.5 năm 1954 là đỉnh cao của cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và can thiệp Mỹ trong những năm 1946 – 1954? - Trong kháng chiến chống Pháp, quân và dân ta đã giành nhiều thắng 0.5 lợi quân sự như: chiến thắng Việt Bắc thu đông năm 1947 , chiến thắng Biên giới thu đông năm 1950 , chiến thắng Đông Xuân năm 1953 – 1954 - Thắng lợi Điện Biên Phủ là đỉnh cao của cuộc kháng chiến vì: 2.0 + Khi kế hoạch Nava bước đầu bị phá sản, được sự giúp đỡ của Mĩ, 0.5 Pháp tập trung xây dựng Điện Biên Phủ thành tập đoàn cứ điểm mạnh nhất Đông Dương, là pháo đài bất khả xâm phạm + Đầu tháng 12/1953, Bộ Chính trị của Đảng ta họp và phân tích những 0.5 mặt mạnh và hạn chế giữa ta và địch từ đó quyết định mở chiến dịch Điện Biên Phủ tấn công vào tập đoàn cứ điểm vững mạnh bậc nhất của Pháp ở Đông Dương nhằm tiêu diệt sinh lực địch, giải phóng vùng Tây Bắc, tạo điều kiện giải phóng Bắc Lào. + Chiến dịch Điện Biên Phủ là trận quyết chiến chiến lược giữa ta và 0.5 địch diễn ra 56 ngày đêm (gần 2 tháng) từ ngày 13 – 03 – 1954 đến ngày 07 – 05 – 1954 chia làm ba đợt. Chiều ngày 07 – 05 – 1954, quân ta đã tiêu diệt toàn bộ tập đoàn cứ điểm, loại khỏi vòng chiến đấu 16 200 tên địch . + Với thắng lợi Điện Biên Phủ làm phá sản toàn bộ kế hoạch Nava, 0.5 đánh bại toàn bộ nỗ lực, cố gắng quân sự cuối cùng của Pháp – Mỹ, buộc Pháp ký hiệp định Giơnevơ về việc chấm dứt chiến tranh, lập lại hòa bình ở Đông Dương. b, Chiến thắng Điện Biên Phủ mang tầm vóc như những chiến thắng 0.5 quân sự nào trong các cuộc kháng chiến chống quân Tống, quân Mông – Nguyên, quân Minh và quân Thanh của lịch sử dân tộc ta? - Kháng chiến chống quân Tống: chiến thắng sông Như Nguyệt (sông Cầu). - Kháng chiến chống quân Mông – Nguyên: chiến thắng Bạch Đằng - Kháng chiến chống quân Minh: chiến thắng Chi Lăng – Xương Giang - Kháng chiến chống quân Thanh: chiến thắng Ngọc Hồi – Đống Đa Lưu ý: Nếu thí sinh nêu được tên địa danh của 3 chiến thắng vẫn cho đủ 0.5điểm) 4 Nêu và nhận xét chủ trương, kế hoạch giải phóng hoàn toàn miền 2.0 Nam của Đảng Lao động Việt Nam đề ra vào cuối năm 1974 – đầu năm 1975. a, Chủ trương, kế hoạch giải phóng hoàn toàn miền Nam của Đảng 1.25 Lao động Việt Nam đề ra vào cuối năm 1974 – đầu năm 1975: - Cuối năm 1974 – đầu năm 1975, trên cơ sở so sánh lực lượng giữa ta 0.5 và địch ở miền Nam thay đổi mau lẹ, Hội nghị Bộ Chính trị Trung ương Đảng họp phân tích tình hình, đề ra kế hoạch giải phóng miền Nam trong vòng 2 năm 1975 và 1976. 3
4. - Hội nghị còn nhấn mạnh: cả năm 1975 là thời cơ, “ Nếu thời cơ đến 0.5 vào đầu hoặc cuối 1975 thì lập tức giải phóng miền Nam ngay 1975”. - Bộ Chính trị cũng nêu rõ ta cần phải tranh thủ thời cơ đánh nhanh, 0.25 thắng nhanh để đỡ thiệt hại về người và của giảm sự tàn phá của chiến tranh. b, Nhận xét: 0.75 - Chủ trương kế hoạch trên đã thể hiện được sự lãnh đạo đúng đắn, 0.5 linh hoạt và sáng tạo trong việc phân tích, đánh giá tình hình của Đảng ta đối với thực tiễn cách mạng miền Nam lúc bấy giờ. - Tác động: đưa cách mạng miền Nam phát triển thành cuộc tổng tiến 0.25 công và nổi dậy Xuân 1975 trên toàn miền Nam, tiến lên giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước. HẾT 4