Đề thi thử vào Lớp 10 môn Ngữ văn (Có đáp án chi tiết)

Nội dung text: Đề thi thử vào Lớp 10 môn Ngữ văn (Có đáp án chi tiết)

1. Đề bài thi thử Câu 1: (3đ) Đọc đoạn văn sau và trả lời các câu hỏi ở bên dưới: “Tôi, một quả bom trên đồi. Nho, hai quả dưới lòng đường. Chị Thao, một quả dưới chân cái hầm ba-ri-e cũ. Vắng lặng đến phát sợ. Cây còn lại xơ xác. Đất nóng. Khói đen vật vờ từng cụm trong không trung, che đi những gì từ xa. Các anh cao xạ có nhìn thấy chúng tôi không? Chắc có, các anh ấy có những cái ống nhòm có thể thu cả trái đất vào tầm mắt. Tôi đến gần quả bom. Cảm thấy có ánh mắt các chiến sĩ dõi theo mình, tôi không sợ nữa. Tôi sẽ không đi khom. Các anh ấy không thích cái kiểu đi khom khi có thể cứ đàng hoàng mà bước tới.” a. Đoạn văn trên được trích từ văn bản nào? Tác giả là ai? (1,0 điểm) b. Nội dung chính của đoạn văn? (0,5 điểm) c. Đoạn văn đã dùng phép liên kết nội dung và hình thức nào? (1,5 điểm) d. Xác định biện pháp tu từ được tác giả sử dụng trong ba câu văn in đậm. Nêu ngắn gọn tác dụng của biện pháp tu từ đó? e. Đoạn trích miêu tả suy nghĩ của nhân vật Phương Định trong hoàn cảnh nào? Điều gì có thể khiến cô “đàng hoàng bước tới” trong hoàn cảnh đó? Câu 2: (2đ) : Bài thơ Bếp lửa chứa đựng 1 ý nghĩa triết lí thầm kín mà sâu sắc:Những gì là thân thiết nhất của tuổi thơ đều có sức tỏa sáng và nâng đỡ tâm hồn con người trên suốt hành trình dài rộng của cuộc đời. Hãy trình bày suy nghĩ của em về ý kiến trên bằng 1 đv khoảng 15 câu? Câu 3: (5điểm): Phân tích các nhân vật Thao, Nho trong tác phẩm "Những ngôi sao xa xôi" của Lê Minh Khuê (Ngữ văn 9, nhà xất bản giáo dục - 2008)
2. Đáp án thi thử Câu 1:Đọc đoạn văn và trả lời các câu hỏi bên dưới: a Đoạn văn trên được trích từ văn bản: “Những ngôi sao xa xôi”. Tác giả là Lê Minh Khuê. b Nội dung chính của đoạn văn: Khắc họa công việc phá bom nổ chậm của các cô gái thanh niên xung phong, qua đó cho thấy sự ác liệt của chiến trường và tinh thần dũng cảm của các cô gái. c Đoạn văn đã dùng phép liên kết: - Nội dung: Kể lại một lần phá bom nổ chậm của các cô gái thanh niên xung phong, qua đó cho thấy sự ác liệt của chiến trường và tinh thần dũng cảm của các cô gái - Hình thức: phép lặp, phép thế, phép liên tưởng. + Phép lặp: "Tôi" "một quả bom" "một quả" "quả bom", "Các anh ấy", "đi khom" + Phép thế: "Các anh ấy", "các chiến sĩ" thay cho "các anh cao xạ" "Chúng tôi" thay thế cho "Tôi" "Nho" và "Chị Thao" + Phép liên tưởng: "ống nhòm" "ánh mắt" d. Tác giả đã sử dụng biện pháp tu từ lặp cấu trúc -> T/d: Nhấn mạnh hiện thực dữ dội và khốc liệt của chiến trường Trường Sơn và nhiệm vụ nguy hiểm của tổ trinh sát mặt đường. Từ đó thể hiện thái độ bình tĩnh, chủ động và lòng dũng cảm của các nữ chiến sỹ thanh niên xung phong. e. Đoạn trích đã diễn tả suy nghĩ của nhân vật Phương Định trong hoàn cảnh đang tập trung làm nhiệm vụ phá bom trên đồi. Điều khiến cô có thể đàng hoàng mà bước tới đó là lòng tự trọng, dũng cảm, tinh thần trách nhiệm cao trong công việc được trỗi dậy khi cô cảm nhận được các anh CSĩ đang dõi theo trông chờ mình hoàn thành nhiệm vụ Câu 2(2đ) Bài thơ Bếp lửa chứa đựng 1 ý nghĩa triết lí thầm kín mà sâu sắc:Những gì là thân thiết nhất của tuổi thơ đều có sức tỏa sáng và nâng đỡ tâm hồn con người trên suốt hành trình dài rộng của cuộc đời: - Đây là một ý kiến xác đáng, đã khái quát được chủ đề tư tưởng sâu sắc của bài thơ Bếp lửa mà Bằng Việt muốn gửi gắm: những gì thân thiết nhất với tuổi thơ mỗi người đều có sức tỏa sáng, nâng đỡ con người trong suốt hành trình dài rộng của cuộc đời. - Sức tỏa sáng: đây là ánh sáng của cái đẹp, của những điều thiêng liêng cao đẹp, ánh sáng ấy soi rọi, cứ mãi lung linh trong tâm hồn con người. Nó là thứ ánh sáng bất diệt - Nâng đỡ con người trong suốt hành trình dài rộng của cuộc đời: đây là sự nâng đỡ về tinh thần, là sự bồi đắp tâm hồn con người. Từ ấu thơ cho tới khi trưởng thành, thậm chí đến khi con người ta đi hết cuộc đời, những điều cao đẹp ấy vẫn nâng đỡ, là điểm tựa, là sức mạnh tinh thần. * Bài thơ “Bếp lửa” viết về những kỉ niệm tuổi thơ của cháu bên bà và bên bếp lửa. Bà và bếp lửa là những gì thân thiết nhất đối với cháu: Bà là người thân, là người đã nuôi nấng, dạy bảo, nâng đỡ cháu từ những ngày thơ ấu cho tới khi trưởng thành; còn bếp lửa là hình ảnh bình thường, giản dị, cũng thân thiết, gắn bó với cháu từ thời thơ ấu. - Cùng với hình ảnh bếp lửa, hình ảnh bà tỏa sảng bởi những phẩm chất cao đẹp: bền bỉ,
3. kiên cường, có nghị lực vững vàng trong hoàn cảnh gian khó, có niềm tin mãnh liệt vào cuộc sống; yêu thương cháu hết lòng; giàu đức hi sinh * Bà và bếp lửa nâng đỡ cháu trong suốt hành trình dài rộng của cuộc đời: bên bếp lửa của bà, cháu không chỉ cảm nhận được tình yêu thương ấm áp mà còn được truyền cho niềm tin, nghị lực để vượt qua hoàn cảnh. - Khi cháu đã trưởng thành, đã bay cao bay xa, được tiếp xúc với những điều mới lạ, nhưng cháu vẫn không thể quên hình ảnh bà và bếp lửa. Bà và bếp lửa vẫn là điểm tựa tinh thần cho cháu C©u3 Ph©n tÝch c¸c nh©n vËt Thao vµ Nho trong ®o¹n trÝch “ Nh÷ng ng«i sao xa x«i” cña Lª Minh Khuª. HS cã thÓ chän bè côc vµ diÔn ®¹t s¸ng t¹o nh­ng ph¶i ®¹t ®­îc nh÷ng yªu cÇu c¬ b¶n sau: I. Më bµi : Giíi thiÖu t¸c gi¶, t¸c phÈm vµ nh©n vËt - T¸c gi¶: LMK lµ nhµ v¨n tr­ëng thµnh trong thêi k× kh¸ng chiÕn chèng MÜ. Nh÷ng t¸c phÈm ®Çu tay cña chÞ viÕt vÒ cuéc sèng chiÕn ®Êu cña thanh niªn xung phong vµ bé ®éi ë tuyÕn ®­êng TS - T¸c phÈm: “ Nh÷ng ng«i sao xa x«i” lµ t¸c phÈm ®Çu tay cña LMK, viÕt n¨m 1971. - Nh©n vËt: Tuy kh«ng ph¶i lµ nh©n vËt chÝnh trong t¸c phÈm nh­ng Thao vµ Nho ®· ®Ó l¹i nh÷ng Ên t­îng khã phai víi nh÷ng phÈm chÊt cao ®Ñp. II. Th©n bµi: 1. Hoµn c¶nh sèng vµ chiÕn ®Êu ( 1,0 ®iÓm) a) NhiÖm vô ®­îc giao: ( 0,75 ®iÓm) -Thao vµ Nho cïng Ph­¬ng §Þnh lµm thµnh mét tæ lµm nhiÖm vô “trinh s¸t mÆt ®­¬ng”. Hä lµ nh÷ng c« g¸i thanh niªn xung phong sèng vµ chiÕn ®Êu trªn mét cao ®iÓm cña tuyÕn ®­êng TS. §©y lµ n¬i tËp trung bom ®¹n vµ sù hiÓm nguy ¸c liÖt. Hä ph¶i gi÷a ban ngµy, ph¬i m×nh gi­a vïng träng ®iÓm ®¸nh ph¸ cña m¸y bay ®Þch. - Sau mçi trËn bom, c¸c chÞ ph¶i ch¹y trªn cao ®iÓm, ®o vµ ­íc tÝnh khèi l­îng ®Êt ®¸ bÞ bom ®Þch ®µo xíi, ®Õm nh÷ng qu¶ bom ch­a næ vµ dïng m×n ®Ó ph¸ bom: “ Khi cã bom næ th× ch¹y lªn, ®o khèi l­îng dÊt lÊp vµo hè bom, ®Õm bom ch­a næ vµ nÕu cÇn th× ph¸ bom”. Cã ngµy ph¸ bom ®Õn n¨m lÇn. - §ã lµ c«ng viÖc m¹o hiÓm vµ c¸i chÕt lu«n r×nh rËp; ®ßi hái s­ dòng c¶m, b×nh tÜnh l¹ th­êng. Nh÷ng c«ng viÖc Êy ®· trë thµnh th­êng ngµy: “Cã ë ®©u nh­ thÕ nµy kh«ng ch¹y vÒ hang”. b) §iÒu kiÖn sèng vµ sinh ho¹t: ( 0,25 ®iÓm) - Hä ë ngay d­íi ch©n cao ®iÓm, mçi khi bom næ,®Êt ®¸ r¬i rµo rµo phÝa cöa hang, khãi bom xéc vµo trong hang. - Hä uèng n­íc suèi ®ùng trong ca hay bi ®«ng, t¾m ë khóc suèi th­êng cã bom næ chËm. Ph­¬ng tiÖn gi¶i trÝ duy nhÊt chØ cã chiÕc ®µi b¸n dÉn nhá ®Ó nghe ca nh¹c vµ tin tøc. 2. H×nh ¶nh c¸c nh©n vËt Thao vµ Nho: ( 2,5 ®iÓm) a) ChÞ Thao: ( 1,5 ®iÓm) - Dòng c¶m ngoan c­êng: + Trong c«ng viÖc: ChÞ lµ ng­êi chØ huy vµ còng lµ ng­êi lín tuæi nhÊt cña tæ trinh s¸t ph¸ bom mÆt ®­êng. Trong chiÕn ®Êu chÞ lµ ng­êi tõng tr¶i: “ TiÕng
4. m¸y bay trinh s¸t c¨ng th¼ng”. §iÒu ®ã b¸o hiªu hiÓm nguy s¾p tíi, nh­ng chÞ vÉn b×nh tÜnh l¹ th­êng: “ ChÞ Thao mãc b¸nh bÝch quy trong tói, thong th¶ nhai. Nh÷ng khi biÕt r»ng c¸i s¾p tíi sÏ kh«ng yªn ¶ th× chÞ tá ra b×nh tÜnh ®Õn ph¸t bùc”. Ai còng gêm chÞ vÒ tÝnh c­¬ng quyÕt t¸o b¹o. + Trong cuéc sèng: ChÞ lµ ng­êi rÊt cøng cái. Khi Nho bÞ th­¬ng, trong lßng chi bén bÒ bao suy nghÜ lo l¾ng, nh­ng chÞ kh«ng khãc v× ý thøc s©u s¾c: “ N­íc m¾t ®øa nµo ch¶y trong khi cÇn c¸i cøng cái cña nhau nµy lµ bÞ xem nh­ b»ng chøng cña mét sù tù nhôc m¹”. ChÞ cßn h¸t ®Ó tù ®«ng viªn m×nh: “ ChÞ Thao h¸t: §©y Th¨ng Long, ®©y §«ng §« Hµ Néi ”. - T©m hån trong s¸ng méng m¬: + ChÞ cã t×nh yªu th­¬ng ®ång ®éi s©u s¾c. ChÞ Thao ph©n c«ng P§ ë nhµ trùc ®iÖn tho¹i v× P§ cã vÕt th­¬ng ë ®×u ch­a lµnh, cßn chÞ vµ Nho ®i trinh s¸t lóc m¸y bay ®Þch nÐm bom. ChÞ Thao cÇm c¸i th­íc trªn tay t«i, nuèt nèt miÕng bÝch quy ngon lµnh: “ §Þnh ë nhµ. LÇn nµy nã bá Ýt, hai ®øa ®i còng ®ñ”. Lóc Nho bÞ th­¬ng, chi Thao véi vµng lao tíi, nghÑn ngµo xóc ®éng: “ Nho, bÞ th­¬ng ë chç nµo? BÞ ë ®©u, em?” ChÞ cø luÈn quÈn lóng tóng nh­ ch¼ng biÕt lµm g×. ChÞ ®­a m¾t nh×n Nho, lÊy tay söa cæ ¸o, ve ¸o vµ tãc Nho. + Lµ ng­êi thÝch h¸t: “ ChÞ kh«ng h¸t tr«i ch¶y ®­îc bµi nµo nh­ng chÞ l¹i cã ba quyÓn sæ dµy, chÐp bµi h¸t. Rçi lµ ngåi chÐp bµi h¸t ”. ChÞ còng thÝch lµm duyªn: “ ¸o lãt cña chÞ c¸i nµo còng thªu chØ mµu. ChÞ l¹i hay tØa ®«i l«ng mµy cña m×nh, tØa nhá nh­ c¸i t¨m. b) ChÞ Nho: (1,0 ®iÓm) - Lµ c« g¸i dòng c¶m gan d¹. ChiÕn ®Êu trong m«i tr­êng khã kh¨n ¸c liÖt, chÞ ®· v­ît lªn ®Ó hoµn thµnh nhiÖm vô. C« cïng chÞ Thao ®i trinh s¸t mÆt ®­êng khi m¸y bay ®Þch ®ang nÐm bom vµ Nho ®­îc ph©n c«ng ph¸ hai qu¶ bom d­íi lßng ®­êng - Lµ c« g¸i trÎ trung vµ ®¸ng yªu: Nho cã c¸i cæ trßn vµ chiÕc nh÷ng cóc ¸o nhá nh¾n; nhÑ vµ m¸t mÎ nh­ mét que kem tr¾ng. - Sèng hån nhiªn v« t­: Lµ c« g¸i Ýt tuæi nhÊt tæ cã lóc hån nhiªn trÎ con ( t¾m ë suèi cã bom næ chËm, khi võa lªn, cø quÇn ¸o ­ít ngåi ®ßi ¨n kÑo). 3. §¸nh gi¸: ( 0,5 ®iÓm) - Trong hoµn c¶nh sèng vµ chiÕn ®Êu khã kh¨n nguy hiÓm, c¸c nh©n vËt Thao vµ Nho ®· s¸ng ngêi lªn tinh thÇn dòng c¶m, t©m hån trong s¸ng méng më vµ trÎ trung. §ã lµ nh÷ng phÈm chÊt cao ®Ñp cña nh÷ng c« g¸i thanh niªn xungphong trªn tuyÕn ®­êng TS, cña thÕ hÖ trÎ ViÖt Nam thêi chèng MÜ. - NghÖ thuËt næi bËt: T¸c gi¶ ®· thµnh c«ng trong bót ph¸p c¸ trÓ hãa nh©n vËt. H×nh ¶nh mçi nh©n vËt ®­îc miªu t¶ víi nh÷ng nÐt c¸ tÝnh riªng bÖt nªn rÊt ch©n thùc, sinh ®éng. - Nguyªn nh©n thµnh c«ng: Ph¶i lµ ng­êi trong cuéc vµ g¾n bã yªu th­¬ng míi cã thÓ t¶ ®­îc ch©n thùc, sinh ®éng nh­ vËy. - Liªn hÖ so s¸nh: C¸c t¸c phÈm th¬ ca, truyÖn kÝ viÕt vÒ tuæi trÎ VN thêi chèng MÜ. III. KÕt bµi: - Nªu Ên t­îng kh¸i qu¸t vÒ hai nh©n vËt Thao vµ Nho. - Liªn hÖ b¶n th©n